Tìm hiểu một số chỉ tiêu so sánh quốc tế mới và những vấn đề đặt ra với ngành Thống kê Việt Nam (Tiếp theo kỳ trước)

T×m hiÓu mét sè chØ tiªu so s¸nh quèc tÕ míi<br /> vμ nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra víi ngμnh thèng kª ViÖt Nam<br /> (TiÕp theo kú tr−íc)<br /> <br /> TS. NguyÔn Qu¸n<br /> <br /> ChØ sè thÞnh v−îng quèc gia (Wealth GDP, tû lÖ thanh to¸n nî so víi trÞ gi¸ xuÊt<br /> of Nation Index- WNI) khÈu, dù tr÷ ngo¹i tÖ so víi trÞ gi¸ nhËp<br /> khÈu, dù tr÷ n−íc ngoµi (kh«ng kÓ vµng) so<br /> WNI do nhãm chuyªn gia kinh tÕ cña<br /> víi kim ng¹ch nhËp khÈu.<br /> World Paper vµ ViÖn Nghiªn cøu c¸c vÊn ®Ò<br /> tiÒn tÖ (MMI) cña Mü tÝnh vµ c«ng bè hµng - Møc ®é héi nhËp cña nÒn kinh tÕ: tû lÖ<br /> n¨m, b¾t ®Çu tõ n¨m 1996. WNI nh»m ®o phÇn tr¨m cña trÞ gi¸ xuÊt nhËp khÈu so víi<br /> l−êng sù thÞnh v−îng cña c¸c quèc gia, trªn GDP, tû lÖ phÇn tr¨m cña ®Çu t− trùc tiÕp<br /> c¬ së ®ã xÕp h¹ng c¸c quèc gia. §iÒu ®¸ng n−íc ngoµi so víi GDP, ®Çu t− chøng kho¸n<br /> chó ý WNI chñ yÕu chØ tÝnh vµ xÕp h¹ng (nî), t− nh©n ho¸ thÞ tr−êng.<br /> trong ph¹m vi c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn,<br /> - M«i tr−êng kinh doanh: ChØ sè tù do<br /> ngoµi ra cßn tÝnh còng nh− xÕp h¹ng riªng<br /> kinh tÕ, chØ sè nhËn thøc vÒ tham nhòng, tû<br /> cho mét sè n−íc ph¸t triÓn (NhËt B¶n, Mü,<br /> T©y Ban Nha,…) nh− lµ nh÷ng th«ng tin cho gi¸ hèi ®o¸i thùc tÕ, tèc ®é quay vßng tiÒn tÖ<br /> c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn tham kh¶o. (GDP/M2), chªnh lÖch l·i suÊt, ®ãng gãp cña<br /> doanh nghiÖp nhµ n−íc (% GDP), møc ®é<br /> WNI ®−îc tÝnh trªn c¬ së 3 nhãm tiªu<br /> b¶o hé tµi s¶n th−¬ng m¹i.<br /> chÝ, mçi nhãm tiªu chÝ l¹i bao gåm 21 biÕn<br /> sè víi quyÒn sè b»ng nhau. Mçi biÕn sè sÏ Nhãm tiªu chÝ vÒ m«i tr−êng x· héi,<br /> cã mét sè ®iÓm nhÊt ®Þnh tuú theo møc ®é bao gåm:<br /> ®¹t ®−îc cña biÕn sè. Tæng sè ®iÓm cña c¸c - Sù æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn: Ph©n phèi<br /> biÕn sè tèi ®a ®¹t ®−îc cña mçi quèc gia lµ<br /> thu nhËp, b×nh ®¼ng nam n÷ vÒ tiÒn l−¬ng vµ<br /> 2400 ®iÓm, nh−ng ch−a cã quèc gia nµo<br /> vÒ gi¸o dôc, tû lÖ thÊt nghiÖp, tû lÖ phÇn<br /> trong 70 quèc gia ®ang ph¸t triÓn ®¹t tíi<br /> tr¨m ng−êi tÞ n¹n so víi d©n sè, chØ sè vÒ<br /> 1900 ®iÓm trong mÊy n¨m qua. ViÖc xÕp thø<br /> quyÒn lîi chÝnh trÞ, hÖ thèng ph¸p luËt ®éc<br /> tù c¸c quèc gia c¨n cø vµo tæng sè ®iÓm ®¹t<br /> ®−îc cña c¸c quèc gia. lËp, sè l−îng ph−¬ng tiÖn giao th«ng, chÊt<br /> l−îng ®−êng s¸.<br /> Nhãm tiªu chÝ vÒ m«i tr−êng kinh tÕ,<br /> bao gåm: - Y tÕ: tèc ®é t¨ng tr−ëng lùc l−îng lao<br /> ®éng, ch−¬ng tr×nh y tÕ quèc gia (phóc lîi y<br /> - NÒn kinh tÕ quèc d©n: Tèc ®é t¨ng<br /> tÕ so víi chi tiªu), tû lÖ d©n sè nghØ h−u so<br /> GDP, GNI ®Çu ng−êi (theo søc mua t−¬ng<br /> víi lùc l−îng lao ®éng, ®Êt canh t¸c b×nh<br /> ®−¬ng - PPP), tû lÖ l¹m ph¸t, tæng vèn cè<br /> qu©n ®Çu ng−êi, l−îng cung cÊp calo/ngµy.<br /> ®Þnh trong n−íc, tû lÖ tiÕt kiÖm, th©m hôt so<br /> víi thÆng d− cña ChÝnh phñ (% GDP), c¸n - M«i tr−êng thiªn nhiªn: ®Êt ®−îc b¶o<br /> c©n tµi kho¶n v·ng lai, nî n−íc ngoµi so víi tån so víi tæng diÖn tÝch, tû lÖ khÝ th¶i CO2<br /> <br /> <br /> Th«ng tin Khoa häc Thèng kª sè 4/2005 - Trang 17<br /> (tÊn/ ng−êi), tû lÖ d©n sè ®−îc sö dông n−íc sè tù do b¸o chÝ, tû lÖ m¸y chñ Internet trªn<br /> s¹ch, cam kÕt cña ChÝnh phñ vÒ m«i tr−êng. 1000 d©n, tû lÖ ®iÖn tho¹i trªn 1000 d©n, tû lÖ<br /> ng−êi sö dông ®iÖn tho¹i trªn 1000 d©n sè.<br /> Nhãm tiªu chÝ vÒ trao ®æi th«ng tin, gåm:<br /> KÕt qu¶ tÝnh vµ xÕp h¹ng WNI n¨m 2004<br /> - Kh¶ n¨ng tiÕp nhËn th«ng tin: Tû lÖ<br /> cho thÊy: 5 n−íc vµ l·nh thæ ®øng ®Çu b¶ng<br /> biÕt ch÷, sè ng−êi ®äc b¸o trªn 1000 d©n, tû<br /> xÕp h¹ng WNI lµ Sl«venia, Ixraen, Hµn Quèc,<br /> lÖ sinh viªn tèt nghiÖp ®¹i häc, tû lÖ sinh viªn<br /> CH SÐc, §µi loan; 4 n−íc ®øng cuèi b¶ng lµ<br /> häc ngµnh to¸n, khoa häc, c¬ khÝ (%), tiÕng<br /> c¸c n−íc: Tandania, Papua Niu Ghinª,<br /> Anh lµ ng«n ng÷ chÝnh giao dÞch th−¬ng m¹i.<br /> Dimbabuª, Kªnia. So víi n¨m tr−íc, nhiÒu<br /> - C¬ së h¹ tÇng th«ng tin: sè l−îng m¸y n−íc ®· c¶i thiÖn thø h¹ng cña m×nh, nh−:<br /> tÝnh c¸ nh©n sö dông trªn 1000 ng−êi d©n, Trung Quèc, Nga, Braixin t¨ng 7 bËc, Ba-<br /> sè l−îng b¸o chÝ b×nh qu©n ®Çu ng−êi, tû lÖ ranh t¨ng 5 bËc; Thæ NhÜ kú, ArËp Xªut t¨ng<br /> truyÒn h×nh c¸p trªn 1000 ng−êi, gi¸ c−íc 4 bËc, Cro¸t-ti-a, Mªhic« t¨ng 3 bËc; nh−ng<br /> ®iÖn tho¹i quèc tÕ (3 phót ). còng nhiÒu n−íc xuèng bËc, nh− Ên §é,<br /> - Phæ biÕn th«ng tin: Tû lÖ kh¸ch du lÞch In®«nªxia, Ba Lan, Bungari, ViÖt Nam,….<br /> so víi d©n sè, dÞch vô truyÒn h×nh, truyÒn Riªng ViÖt Nam ®øng thø 56, tôt tíi 7 bËc chñ<br /> thanh (trªn 1000 d©n), gia ®×nh cã m¸y thu yÕu do nhãm tiªu chÝ M«i tr−êng kinh tÕ gi¶m<br /> h×nh/1000 gia ®×nh, tû lÖ ®iÖn tho¹i di tíi 54 ®iÓm, trong khi nhãm tiªu chÝ M«i<br /> ®éng/1000 d©n, tû lÖ ng©n s¸ch ChÝnh phñ tr−êng x· héi chØ gi¶m cã 1 ®iÓm vµ nhãm<br /> dµnh cho c«ng nghÖ th«ng tin (% GDP), chØ tiªu chÝ Trao ®æi th«ng tin gi¶m 6 ®iÓm.<br /> <br /> §iÓm cña c¸c nhãm tiªu chÝ vµ xÕp h¹ng cña mét sè quèc gia (trong 70 quèc gia) n¨m 2004<br /> <br /> <br /> <br /> T¨ng §iÓm vÒ §iÓm vÒ §iÓm vÒ<br /> XÕp Tæng sè<br /> Quèc gia gi¶m xÕp m«i tr−êng m«i tr−êng trao ®æi<br /> h¹ng ®iÓm<br /> h¹ng kinh tÕ x· héi th«ng tin<br /> 1 Sl«vªnia +1 1878 556 706 617<br /> 2 Ix-ra-en +2 1861 534 700 628<br /> 3 Hµn Quèc -2 1856 598 648 610<br /> 4 Céng hoµ SÐc -1 1855 595 687 573<br /> 5 §µi Loan +1 1816 572 674 571<br /> 15 Malaixia -2 1606 588 624 394<br /> 56 ViÖt Nam -7 1227 494 507 226<br /> Nguån sè liÖu: www.worldpaper.com<br /> <br /> <br /> Trung Quèc xÕp thø 27, Nga xÕp thø ChØ sè tù do kinh tÕ (Index of<br /> Economic Freedom - IEF)<br /> 31, Ên §é xÕp thø 53, In®«nªxia xÕp thø 54<br /> IEF hµng n¨m do T¹p chÝ Phè Wall<br /> trong b¶ng xÕp h¹ng.<br /> (Mü) vµ Quü Heritage tÝnh to¸n, xÕp h¹ng<br /> <br /> <br /> Trang 18 - Th«ng tin Khoa häc Thèng kª sè 4/2005<br /> cho 161 quèc gia dùa trªn 50 biÕn sè kinh tÕ thang ®iÓm tõ 1 ®Õn 5. §iÓm 1 thÓ hiÖn m«i<br /> ®éc lËp. Nh÷ng biÕn sè nµy ®−îc xÕp vµo 10 tr−êng kinh tÕ vµ tËp hîp chÝnh s¸ch thuËn<br /> nhãm lín gäi lµ c¸c yÕu tè tù do kinh tÕ. lîi nhÊt ®èi víi tù do kinh tÕ cßn ®iÓm 5 cho<br /> M−êi nhãm tù do kinh tÕ lµ: biÕt m«i tr−êng kinh tÕ vµ tËp hîp chÝnh s¸ch<br /> Ýt thuËn lîi nhÊt ®èi víi tù do kinh tÕ. C¨n cø<br /> - ChÝnh s¸ch th−¬ng m¹i;<br /> vµo sè ®iÓm b×nh qu©n 10 yÕu tè cña mçi<br /> - G¸nh nÆng ng©n s¸ch cña ChÝnh phñ; quèc gia ®Ó xÕp h¹ng (cµng Ýt ®iÓm cµng<br /> - Can thiÖp cña ChÝnh phñ vµo nÒn kinh tÕ; ®−îc xÕp ë thø h¹ng cao), vµ cã thÓ c¨n cø<br /> - ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ; vµo sè ®iÓm ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é tù do kinh<br /> tÕ, nh−:<br /> - C¸c luång vèn vµ ®Çu t− n−íc ngoµi;<br /> - Ng©n hµng vµ tµi chÝnh; C¸c quèc gia cã sè ®iÓm trung b×nh tõ 1<br /> ®Õn 1,99 lµ Tù do hoμn toμn.<br /> - L−¬ng vµ gi¸;<br /> C¸c quèc gia cã sè ®iÓm trung b×nh tõ 2<br /> - QuyÒn së h÷u tµi s¶n;<br /> ®Õn 2,99 lµ GÇn nh− tù do hoμn toμn.<br /> - C¸c luËt lÖ;<br /> C¸c quèc gia cã sè ®iÓm trung b×nh tõ 3<br /> - Ho¹t ®éng cña thÞ tr−êng phi chÝnh thøc.<br /> ®Õn 3,99 lµ GÇn nh− kh«ng tù do.<br /> M−êi yÕu tè trªn cã tÇm quan träng<br /> C¸c quèc gia cã sè ®iÓm trung b×nh tõ 4<br /> ngang nhau ®èi víi møc ®é tù do kinh tÕ cña<br /> ®Õn 5 lµ KiÓm so¸t.<br /> mçi quèc gia. Mçi yÕu tè ®−îc ®¸nh gi¸ theo<br /> <br /> XÕp h¹ng ChØ sè tù do kinh tÕ n¨m 2005 vµ sè ®iÓm b×nh qu©n cña c¸c n¨m 2001 ®Õn 2005<br /> ë mét sè n−íc<br /> §iÓm sè §iÓm sè §iÓm sè §iÓm sè 2005<br /> 2001 2002 2003 2004 §iÓm sè XÕp h¹ng<br /> Xingapo 1,66 1,69 1,61 1,61 1,60 2<br /> NhËt B¶n 2,04 2,34 2,36 2,53 2,46 39<br /> Campuchia 3,00 2,78 2,68 2,90 2,89 63<br /> Malaixia 3,05 3,23 3,14 3,16 2,96 70<br /> Th¸i Lan 2,29 2,46 2,71 2,86 2,98 71<br /> Philippin 3,16 3,05 2,95 3,05 3,25 90<br /> Trung Quèc 3,55 3,56 3,54 3,64 3,46 112<br /> In®«nªxia 3,60 3,49 3,43 3,76 3,54 121<br /> ViÖt Nam 4,24 3,98 3,90 3,93 3,83 137<br /> Lµo 4,75 4,81 4,73 4,45 4,33 150<br /> Mianma 4,45 4,33 4,35 4,45 4,60 154<br /> Nguån sè liÖu: 2005 Index of Economic Fredom<br /> Qua b¶ng trªn, chØ cã Xingapo thuéc NhËt B¶n, C¨mpuchia, Malaixia, Th¸i Lan<br /> nhãm quèc gia Tù do hoµn toµn (1,60 ®iÓm); thuéc nhãm n−íc GÇn nh− tù do hoµn toµn;<br /> <br /> <br /> Th«ng tin Khoa häc Thèng kª sè 4/2005 - Trang 19<br /> Philippin, Trung Quèc, In®«nªxia, ViÖt Nam mét sè n−íc kh¸c cßn c¸ch biÖt. N¨m 2004,<br /> thuéc nhãm n−íc GÇn nh− kh«ng tù do; c¸c ViÖt Nam xÕp thø 141/ 155 n−íc.<br /> n−íc Lµo, Mianma thuéc nhãm n−íc kiÓm Trong b¶ng ®¸nh gi¸ IEF, cã thÓ thÊy<br /> so¸t. Còng theo b¶ng trªn, ngoµi Xingapo møc ®é tù do cña tõng nhãm yÕu tè vµ cña<br /> cßn cã ViÖt Nam trong 5 n¨m qua cã chiÒu tõng biÕn sè (50 biÕn sè) ë mçi quèc gia.<br /> h−íng ®i ®Õn Tù do kinh tÕ t−¬ng ®èi xu«n D−íi ®©y lµ ®iÓm 10 nhãm yÕu tè cña ViÖt<br /> xÎ h¬n c¸c n−íc kh¸c. Tuy møc ®é tù do Nam vµ mét sè n−íc kh¸c n¨m 2005.<br /> kinh tÕ cña n−íc ta vµ Xingapo còng nh−<br /> <br /> <br /> ViÖt Th¸i Trung NhËt<br /> Nhãm yÕu tè tù do kinh tÕ Xingapo<br /> Nam Lan Quèc B¶n<br /> ChÝnh s¸ch th−¬ng m¹i 5 1 3 4 2<br /> G¸nh nÆng ng©n s¸ch 3,8 2,5 3,8 4,1 3,6<br /> Møc ®é can thiÖp cña ChÝnh phñ vµo nÒn KT 3,5 3,5 2,5 3,0 2,0<br /> ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ 1 1 1 1 1<br /> §Çu t− n−íc ngoµi 4 1 4 4 3<br /> Tµi chÝnh - Ng©n hµng 4 2 3 4 4<br /> Gi¸ vµ l−¬ng 3 2 3 3 2<br /> QuyÒn së h÷u tµi s¶n 5 1 3 4 2<br /> LuËt lÖ 5 1 3 4 3<br /> ThÞ tr−êng phi chÝnh thøc 4,0 1,0 3,5 3,5 2,0<br /> <br /> <br /> ChØ sè s½n sμng nèi m¹ng (NRI) do - Møc ®é sö dông ICT hiÖn t¹i.<br /> DiÔn ®µn Kinh tÕ thÕ giíi phèi hîp víi Ng©n<br /> Mü ®øng ®Çu danh s¸ch, chñ yÕu do<br /> hµng ThÕ giíi (WB) thùc hiÖn nh»m ®o l−êng<br /> møc ®é chuÈn bÞ cña nÒn kinh tÕ mçi quèc ®−îc xÕp h¹ng tèt nhÊt vÒ møc ®é sö dông<br /> gia ®Ó tham gia vµ h−ëng lîi tõ sù ph¸t triÓn ICT cña doanh nghiÖp, chÝnh phñ; còng lµ<br /> cña c«ng nghÖ th«ng tin (ICT). §©y lµ chØ sè quèc gia ®øng ®Çu vÒ kh¶ n¨ng ®æi míi<br /> quan träng nhÊt ®¸nh gi¸ t¸c ®éng cña c«ng c«ng nghÖ th«ng tin. Mü lu«n gi÷ vÞ trÝ sè 1<br /> nghÖ th«ng tin ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ trong ba n¨m qua (kÓ tõ khi NRI ra ®êi).<br /> cña c¸c quèc gia.<br /> Xingapo ®øng thø hai (t¨ng 6 bËc so víi<br /> NRI ®¸nh gi¸ tÝnh s½n sµng cña nÒn<br /> n¨m 2002) víi thµnh c«ng trong x©y dùng<br /> kinh tÕ c¸c quèc gia theo ba ph−¬ng diÖn:<br /> quan hÖ ®èi t¸c nh»m thóc ®Èy viÖc th©m<br /> - M«i tr−êng kinh tÕ vÜ m« vµ ®iÒu tiÕt nhËp vµ sö dông ICT.<br /> ®èi víi ICT;<br /> Ixraen xÕp thø 16 do ®iÓm sè næi tréi vÒ<br /> - Sù s½n sµng sö dông vµ h−ëng lîi tõ<br /> c¸c nhµ khoa häc vµ kü s−, chÊt l−îng cña<br /> ICT cña ba ®èi t−îng sö dông chñ yÕu (c¸<br /> c¸c trung t©m nghiªn cøu khoa häc,…<br /> nh©n, doanh nghiÖp, chÝnh phñ);<br /> <br /> <br /> Trang 20 - Th«ng tin Khoa häc Thèng kª sè 4/2005<br />  XÕp h¹ng ChØ sè s½n sµng nèi m¹ng 2003-2004<br /> <br /> <br /> XÕp XÕp<br /> Quèc gia §iÓm Quèc gia §iÓm<br /> h¹ng h¹ng<br /> 1 Mü 5,50 45 Ên §é 3,54<br /> 2 Xingapo 5,40 47 Ba Lan 3,51<br /> 3 PhÇn Lan 5,23 51 Trung Quèc 3,38<br /> 4 Thuþ §iÓn 5,20 63 Nga 3,19<br /> 12 NhËt B¶n 4,80 68 ViÖt Nam 3,13<br /> 16 Ixraen 4,64 69 Philipin 3,09<br /> 17 §µi Loan 4,62 73 In®«nªxia 3,06<br /> 18 Hång C«ng 4,61 78 Ucraina 2,96<br /> 19 Ph¸p 4,61 99 ¨ngg«la 2,32<br /> 20 Hµn Quèc 4,60 100 Haiti 2,27<br /> 26 Malaixia 4,19 101 £ti«pi 2,13<br /> 38 Th¸i Lan 3,72 102 Chad 2,09<br /> Nguån sè liÖu: Global Information Technology Report 2003-2004<br /> <br /> ChØ sè s½n sμng ®iÖn tö: c¬ quan t×nh - M«i tr−êng v¨n ho¸ x· héi, víi quyÒn<br /> b¸o kinh tÕ (EIU) tõ n¨m 2000, ®Òu c«ng bè sè 15%<br /> ®Ó xÕp h¹ng vÒ møc ®é s½n sµng vÒ ®iÖn tö<br /> - M«i tr−êng ph¸p lý vµ chÝnh s¸ch, víi<br /> c¸c n−íc trªn thÕ giíi. HiÖn nay, cã 65 quèc<br /> quyÒn sè 15%<br /> gia ®−îc ®¸nh gi¸ vÒ kh¶ n¨ng thóc ®Èy vµ<br /> hç trî ho¹t ®éng kinh doanh sè ho¸ vµ dÞch - DÞch vô ®iÖn tö hç trî, víi quyÒn sè 5%.<br /> vô c«ng nghÖ th«ng tin vµ viÔn th«ng. ChØ sè Do c«ng nghÖ th«ng tin vµ c¸c øng<br /> nµy lµ th−íc ®o vÒ m«i tr−êng kinh doanh dông lu«n lu«n thay ®æi trªn b×nh diÖn toµn<br /> ®iÖn tö cña mçi n−íc. cÇu vµ mçi quèc gia. Nªn ph−¬ng ph¸p<br /> ChØ sè s½n sµng ®iÖn tö ®−îc x¸c ®Þnh xÕp h¹ng 2005 ®· cã nh÷ng thay ®æi,<br /> th«ng qua 6 nhãm chØ tiªu bao gåm gÇn 100 nh÷ng chØ tiªu kh«ng ph¶n ¸nh ®−îc quy<br /> chØ tiªu, kÌm theo quyÒn sè cña tõng nhãm. m«, møc ®é ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ kü<br /> S¸u nhãm chØ tiªu ®ã lµ: thuËt sè ®· ®−îc lo¹i bá, thay ®æi träng sè<br /> - Møc ®é kÕt nèi internet vµ c¬ së h¹ cña c¸c nhãm. Nhãm chØ tiªu cã träng sè<br /> tÇng kü thuËt, víi quyÒn sè 25% t¨ng bao gåm thªm c¸c chØ tiªu vÒ kÕt nèi<br /> b¨ng th«ng réng vµ an ninh m¹ng, kh¶<br /> - M«i tr−êng kinh doanh, víi quyÒn sè 20%<br /> n¨ng truy cËp m¹ng kh«ng d©y, thªm c¸c<br /> - Kh¶ n¨ng thÝch nghi cña doanh nghiÖp chØ tiªu nh− chi tiªu cho c«ng nghÖ th«ng<br /> vµ m«i tr−êng, víi quyÒn sè 20% tin vµ viÔn th«ng,..<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Th«ng tin Khoa häc Thèng kª sè 4/2005 - Trang 21<br />  B¶ng xÕp h¹ng chØ sè s½n sµng ®iÖn tö 2005 vµ 2004<br /> <br /> N¨m 2005 N¨m 2004<br /> Quèc gia<br /> §iÓm sè XÕp h¹ng §iÓm sè XÕp h¹ng<br /> §an M¹ch 8,74 1 8,28 1<br /> Mü 8,73 2 8,04 6<br /> Thuþ §iÓn 8,64 3 8,25 3<br /> Trung Quèc 3,85 54 3,96 52<br /> ViÖt Nam 3,06 61 3,35 60<br /> A-dÐc-bai-gian 2,72 65 2,43 64<br /> Nguån: The 2005 e-realiness rankings, EIU, April, 2005<br /> XÕp h¹ng toμn cÇu ho¸ II. Nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra víi ngµnh Thèng<br /> kª ViÖt Nam<br /> ChØ sè xÕp h¹ng toµn cÇu ho¸ lµ tæng<br /> sè thø h¹ng cña mçi quèc gia trong 62 quèc Nh− ®· tr×nh bÇy ë trªn, c¸c ChØ sè GCI,<br /> gia ®−îc xÕp h¹ng vÒ c¸c khÝa c¹nh: kinh tÕ, EDI, IEF, NRI,… lµ c¸c chØ tiªu tæ hîp tõ<br /> c¸ nh©n, c«ng nghÖ, chÝnh trÞ nhiÒu chØ tiªu thèng kª vµ c¶ nh÷ng chØ tiªu<br /> kh¸c, ch¾c ch¾n cã t¸c dông nhÊt ®Þnh ®Ó<br /> C¸c kho¶n môc:<br /> mçi quèc gia thÊy ®−îc mÆt m¹nh vµ nh÷ng<br /> Héi nhËp kinh tÕ (th−¬ng m¹i, ®Çu t− h¹n chÕ cña quèc gia vµ tõ ®ã t×m c¸c biÖn<br /> trùc tiÕp n−íc ngoµi) ph¸p ®Ó ph¸t triÓn ®Êt n−íc m×nh. Do ®ã<br /> Giao dÞch c¸ nh©n (kiÒu hèi vµ c¸c n−íc ta cÇn ph¶i khai th¸c ®Çy ®ñ c¸c chØ<br /> chuyÓn giao c¸ nh©n, ®i l¹i, ®iÖn tho¹i) tiªu nµy mét c¸ch chi tiÕt, cô thÓ vµ phæ biÕn<br /> kÞp thêi cho nhiÒu ng−êi sö dông.<br /> Liªn kÕt c«ng nghÖ (sè m¸y chñ an<br /> toµn, sè m¸y kÕt nèi internet, sè ng−êi sö Chóng ta cÇn t×m hiÓu ®Çy ®ñ vÒ ph¹m<br /> dông internet) vi, ph−¬ng ph¸p tÝnh c¸c chØ tiªu trªn còng<br /> nh− kÕt qu¶ xÕp h¹ng trªn. Cã thÓ mét sè<br /> Cam kÕt chÝnh trÞ (c¸c chuyÓn giao<br /> chØ tiªu míi nµy, ngay lóc nµy ch−a ®ñ quan<br /> chÝnh phñ, c¸c hiÖp ®Þnh, tiÕn tr×nh g×n gi÷<br /> träng ®Ó cã thÓ bæ sung vµo HÖ thèng chØ<br /> hoµ b×nh cña Liªn hîp quèc, c¸c tæ chøc<br /> tiªu thèng kª quèc gia n−íc ta (nh− n−íc ta<br /> quèc tÕ)<br /> ®· ®−a c¸c chØ tiªu GDI, GNI, HDI,…),<br /> Tæng sè thø h¹ng cña quèc gia nµo nhá nh−ng râ rµng ngµnh Thèng kª nªn cËp nhËt<br /> nhÊt, lµ quèc gia ®øng ®Çu vÒ xÕp h¹ng toµn c¸c lo¹i chØ tiªu nµy kh«ng chØ v× ý nghÜa vµ<br /> cÇu ho¸. Trong 62 quèc gia trong b¶ng xÕp t¸c dông cña chØ tiªu mµ trªn mét khÝa c¹nh<br /> h¹ng (kh«ng cã ViÖt Nam) n¨m 2005, nµo ®ã lµm phong phó thªm vÒ khoa häc<br /> Xingapo ®øng ®Çu trong 62 quèc gia. thèng kª, mÆt kh¸c còng kh«ng ai cã thÓ nãi<br /> (Nguån: Foreign Policy 2005). tr−íc chÝnh c¸c chØ tiªu nµy vµ c¸c chØ tiªu<br /> <br /> <br /> Trang 22 - Th«ng tin Khoa häc Thèng kª sè 4/2005<br /> míi sÏ ®−îc nghiªn cøu, ®−îc ¸p dông khi ®Ó hoµn thiÖn c¸c chØ tiªu nµy; ngoµi ra, c¸c<br /> trë thµnh phæ biÕn cña nhiÒu quèc gia vµ Nhµ Thèng kª ViÖt Nam cã thÓ m¹nh d¹n<br /> nhiÒu tæ chøc quèc tÕ, th× lóc ®ã ch¾c ch¾n nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c chØ tiªu thèng kª<br /> sÏ cÇn bæ sung kÞp thêi vµo HÖ thèng chØ quan träng míi vµ giíi thiÖu trªn c¸c t¹p chÝ<br /> tiªu thèng kª quèc gia n−íc ta. thèng kª quan träng trªn thÕ giíi<br /> (International Statistical Review, Statistical<br /> C¸c chØ tiªu cã d¹ng nh− tæ hîp cña<br /> Theory and Method Abstracts cña ViÖn<br /> nhiÒu chØ tiªu thèng kª trªn ®ßi hái c¸c quèc<br /> Thèng kª Quèc tÕ - ISI; Statistical Review<br /> gia (trong ®ã cã ViÖt Nam) ph¶i n©ng cao<br /> cña Héi Thèng kª Hoµng gia Anh;…)<br /> c«ng t¸c thèng kª ®Ó cã thÓ cung cÊp kÞp<br /> thêi, chÝnh x¸c, c«ng khai c¸c chØ tiªu thèng<br /> kª cña quèc gia m×nh, v× ®©y chÝnh lµ nguån Tμi liÖu tham kh¶o<br /> th«ng tin quan träng ®Ó quyÕt ®Þnh chÊt - Dù ¸n VIE 01/025 cña CIEM vµ UNDP -<br /> l−îng c¸c chØ tiªu thèng kª do c¸c tæ chøc N©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh quèc gia.<br /> quèc tÕ tÝnh to¸n cho nhiÒu quèc gia trªn - 2005 Index of Economic Freedom<br /> toµn thÕ giíi. - WWW.Worldpaper.com<br /> - Global Information Technology Report<br /> Cuèi cïng, dï c¸c chØ tiªu ®· ®−îc c¸c 2003 - 2004.<br /> tæ chøc quèc tÕ cã uy tÝn nghiªn cøu, tÝnh - Reuters, Tsunami won’t dent ASIA<br /> to¸n vµ c«ng bè, nh−ng cã thÓ vÉn ch−a consumer optimism.<br /> hoµn thiÖn, c¸c Nhµ Thèng kª ViÖt Nam - Tµi liÖu cña Trung t©m Th«ng tin vµ Dù<br /> còng nªn nghiªn cøu vµ cã nh÷ng ®ãng gãp b¸o kinh tÕ-x· héi quèc gia<br /> <br /> TËp huÊn khai th¸c d÷ liÖu Vietinfo cho ng−êi sö dông<br /> <br /> Ngµy 28-29/6 vµ 30/6-1/7/2005 Vô X· ViÖt nam, Bé tµi nguyªn M«i tr−êng vµ häc<br /> héi M«i tr−êng - Tæng côc thèng kª phèi hîp viªn ®Õn tõ c¸c së ban ngµnh cña tØnh Nam<br /> víi Quü Nhi ®ång Liªn hîp quèc tæ chøc 2 líp §Þnh vµ tØnh H¶i D−¬ng (Së Y tÕ, Së Gi¸o<br /> TËp huÊn khai th¸c c¬ së d÷ liÖu cho ng−êi dôc, Së KÕ ho¹ch vµ ®Çu t−, Së V¨n ho¸<br /> sö dông cã trong phÇn mÒm VietInfo 4.0 th«ng tin, Côc Thèng kª, Së Lao ®éng<br /> TBXH, Së N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng<br /> Tham dù 2 líp tËp huÊn cã 60 häc viªn<br /> th«n, Uû ban d©n sè).<br /> cña c¸c ®¬n vÞ trong Tæng côc thèng kª, Bé<br /> y tÕ, Bé Gi¸o dôc, V¨n phßng chÝnh phñ, Uû Néi dung kho¸ tËp huÊn gåm cã: Giíi<br /> ban an toµn giao th«ng, Uû Ban y tÕ Hµ lan, thiÖu VietInfo, T×m sè liÖu, T¹o b¶ng, T¹o<br /> Uû ban D©n téc, Héi liªn hiÖp thanh niªn biÓu ®å, T¹o b¶n ®å vµ Giíi thiÖu c¸ch tÝnh<br /> ViÖt nam, Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn to¸n. Häc viªn ®−îc h−íng dÉn vµ thùc hµnh<br /> n«ng th«n, NGO ViÖt nam, MÆt trËn Tæ quèc trùc tiÕp phÇn mÒm VietInfo ®Ó tra cøu d÷<br /> ViÖt nam, Bé KÕ ho¹ch ®Çu t−, V¨n phßng liÖu th«ng qua viÖc chän c¸c chØ sè, thêi<br /> quèc Héi, ban Khoa gi¸o trung −¬ng, Bé lao gian, c¸c cÊp ®Þa danh còng nh− tr×nh bµy sè<br /> ®éng th−¬ng binh vµ x· héi, Uû ban d©n sè, liÖu b»ng b¶ng biÓu, ®å thÞ vµ b¶n ®å<br /> Gia ®×nh vµ trÎ em, Héi Liªn HiÖp phô n÷<br /> NTH<br /> <br /> <br /> Th«ng tin Khoa häc Thèng kª sè 4/2005 - Trang 23<br />