Tìm hiểu về Lịch sử kháng chiến chống Mỹ cứu nước 1954-1975 (Tập 8: Toàn thắng): Phần 1

Chia sẻ: Tramnam Codon | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:311

Thêm vào BST

Báo xấu

210
lượt xem 48
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phần 1 tài liệu trình bày các nội dung: Đấu tranh buộc Mỹ và chính quyền Sài Gòn thi hành hiệp định Pari, tăng cường xây dựng lực lượng, củng cố thế trận kháng chiến; tạo và nắm bắt thời cơ, hạ quyết tâm chiến lược giải phóng hoàn toàn miền Nam; tiến công giải phóng Tây Nguyên, mở đầu cuộc tổng tiến công và nổi dậy xuân 1975. Mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tìm hiểu về Lịch sử kháng chiến chống Mỹ cứu nước 1954-1975 (Tập 8: Toàn thắng): Phần 1

lÞch sö 1 lÞch sö kh¸ng chiÕn chèng Mü, cøu níc (1954 - 1975) TËp VIII toµn th¾ng
lÞch sö 3 Bé Quèc Phßng ViÖn LÞch sö qu©n sù ViÖt Nam lÞch sö kh¸ng chiÕn chèng Mü, cøu níc (1954 - 1975) TËp VIII toµn th¾ng (XuÊt b¶n lÇn thø hai) Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia - sù thËt Hµ Néi - 2013
ChØ ®¹o néi dung ThiÕu tíng, TS. ph¹m v¨n th¹ch Chñ biªn §¹i t¸, PGS. TS. Hå Khang T¸c gi¶ §¹i t¸, PGS. TS. Hå Khang §¹i t¸, ThS. TrÇn TiÕn Ho¹t §¹i t¸, TS. NguyÔn Xu©n N¨ng §¹i óy NguyÔn V¨n QuyÒn §¹i uý lª quang l¹ng Víi sù céng t¸c cña ThiÕu uý trÇn h÷u huy
lêi nhµ xuÊt b¶n TËp VIII cña bé LÞch sö kh¸ng chiÕn chèng Mü, cøu níc (1954-1975) mang tiªu ®Ò Toµn th¾ng ph¶n ¸nh tiÕn tr×nh lÞch sö ë giai ®o¹n cuèi cïng - giai ®o¹n toµn th¾ng cña sù nghiÖp kh¸ng chiÕn vÜ ®¹i cña d©n téc ta chèng l¹i tªn ®Õ quèc ®Çu sá cña thêi ®¹i. Thùc hiÖn di huÊn cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh: "§¸nh cho Mü cót, ®¸nh cho ngôy nhµo", víi viÖc ký HiÖp ®Þnh Pari vµo ngµy 27-1-1973, qu©n vµ d©n ta ®· ®¸nh ®uæi ®éi qu©n viÔn chinh Mü cã lóc ®«ng tíi h¬n nöa triÖu tªn vµ qu©n c¸c níc phô thuéc ra khái miÒn Nam níc ta. Ngµy 29-3-1973, Bé T lÖnh qu©n viÔn chinh Mü lµm lÔ cuèn cê rót khái miÒn Nam ViÖt Nam. N¾m v÷ng thêi c¬ chiÕn lîc ngµn n¨m cã mét ®îc më ra sau gÇn 20 n¨m chiÕn ®Êu, Bé thèng so¸i tèi cao cña cuéc kh¸ng chiÕn, sau khi ph©n tÝch thÕ vµ lùc cña ta vµ cña ®Þch, t×nh h×nh quèc tÕ phøc t¹p lóc ®ã, ®· triÖu tËp l·nh ®¹o, chØ huy c¸c chiÕn trêng ra Hµ Néi lµm viÖc ®Ó cñng cè quyÕt t©m gi¶i phãng miÒn Nam trong thêi gian sím nhÊt. Tõ sau Héi nghÞ lÇn thø 21 cña Ban ChÊp hµnh Trung ¬ng §¶ng (kho¸ III) häp hai ®ît (®ît I tõ ngµy 19-6 – 6-7-1973, ®ît II tõ ngµy 1-10 – 4-10-1973), toµn d©n téc tõ B¾c chÝ Nam ®· nç lùc cao ®é dèc søc cho cuéc chiÕn ®Êu gi¶i phãng miÒn Nam, thèng nhÊt Tæ quèc.
6 lÞch sö kh¸ng chiÕn chèng mü, cøu níc... tËp VIII MiÒn B¾c ®· lµm hÕt søc m×nh chi viÖn tèi ®a søc ngêi, søc cña cho c¸ch m¹ng miÒn Nam. Bé ®éi Trêng S¬n ®· tæ chøc l¹i lùc lîng, më réng m¹ng ®êng chiÕn lîc, n©ng cao n¨ng lùc vËn chuyÓn ®¶m b¶o ®ñ hËu cÇn cho miÒn Nam ®¸nh th¾ng. Tríc khi HiÖp ®Þnh Pari ®îc ký kÕt, Mü ®· å ¹t t¨ng viÖn cho chÝnh quyÒn vµ qu©n ®éi Sµi Gßn cïng víi vò khÝ, khÝ tµi, ®¹n dîc, ph¬ng tiÖn chiÕn tranh ®Ó l¹i sau khi ph¶i rót qu©n, t¹o thµnh kho vò khÝ khæng lå, hy väng qu©n ®éi Sµi Gßn ®øng v÷ng. HiÖp ®Þnh Pari ký cha r¸o mùc, NguyÔn V¨n ThiÖu lËp tøc tung qu©n "trµn ngËp l·nh thæ" ®¸nh ph¸ vïng gi¶i phãng ®Ó lÊn ®Êt, giµnh d©n. NhËn râ b¶n chÊt hiÕu chiÕn, ph¶n ®éng cña chÝnh quyÒn Sµi Gßn, kh¶ n¨ng thèng nhÊt Tæ quèc trong hoµ b×nh lµ kh«ng hiÖn thùc, qu©n vµ d©n ta ë miÒn Nam ®Èy m¹nh ph¶n c«ng vµ tiÕn c«ng m¹nh mÏ trõng trÞ qu©n ®Þch ®Ó b¶o vÖ vµ më réng vïng gi¶i phãng. N¨m 1974, qu©n vµ d©n ta më cuéc tiÕn c«ng t¹o thÕ trªn kh¾p c¸c chiÕn trêng miÒn Nam, lµm cho ®èi ph¬ng bÞ ®éng ®èi phã. Víi chiÕn dÞch ®êng 14 - Phíc Long, qu©n vµ d©n §«ng Nam Bé ®· gi¶i phãng toµn tØnh Phíc Long, nhng qu©n ®éi Sµi Gßn kh«ng ®ñ søc t¸i chiÕm ®Þa bµn võa bÞ mÊt, trong khi ®ã ngêi Mü buéc ph¶i chÊp nhËn nh×n qu©n ®éi Sµi Gßn sôp ®æ. §©y lµ ®ßn trinh s¸t chiÕn lîc ®Ó c¬ quan Tæng hµnh dinh x©y dùng vµ cñng cè quyÕt t©m gi¶i phãng hoµn toµn miÒn Nam trong hai n¨m 1975-1976, nÕu cã thêi c¬ th× gi¶i phãng miÒn Nam ngay trong n¨m 1975, thËm chÝ lµ tríc mïa ma n¨m 1975. Víi ®ßn ®¸nh ®iÓm huyÖt Bu«n Ma Thuét t¹o ®ét biÕn vÒ chiÕn dÞch vµ chiÕn lîc lµm cho chÝnh quyÒn vµ qu©n ®éi Sµi
lêi nhµ xuÊt b¶n 7 Gßn cho¸ng v¸ng dÉn ®Õn sai lÇm chiÕn lîc rót bá toµn bé T©y Nguyªn, qu©n vµ d©n ta ®· lËp tøc gi¶i phãng T©y Nguyªn vµ c¸c tØnh duyªn h¶i miÒn Trung. MÊt ®Þa bµn chiÕn lîc, sù sôp ®æ cña chÝnh quyÒn vµ qu©n ®éi Sµi Gßn chØ cßn lµ vÊn ®Ò thêi gian, kh«ng g× cã thÓ cøu v·n næi. TiÕp ®ã, b»ng chiÕn dÞch HuÕ - §µ N½ng, víi søc m¹nh tæng hîp cña c¸c binh ®oµn chñ lùc còng nh lùc lîng vò trang ®Þa ph¬ng vµ sù næi dËy cña quÇn chóng, ta ®· gi¶i phãng hoµn toµn TrÞ - Thiªn, ®¸nh chiÕm cè ®« HuÕ, ®Æc biÖt lµ c¨n cø qu©n sù liªn hîp §µ N½ng sôp ®æ hoµn toµn chØ trong mét thêi gian ng¾n. Víi tÇm nh×n chiÕn lîc xa réng cña l·nh ®¹o, chØ huy, sau khi gi¶i phãng §µ N½ng, qu©n ®éi ta ®· lËp tøc tæ chøc c¸c h¶i ®oµn ®¸nh chiÕm ngay c¸c ®¶o ven bê vµ quÇn ®¶o Trêng Sa, lµm cho c¶ qu©n ®éi, chÝnh quyÒn Sµi Gßn vµ c¸c thÕ lùc ©m mu nhßm ngã bê câi níc ta kh«ng kÞp trë tay. Tríc t×nh thÕ c¸ch m¹ng khÈn tr¬ng "mét ngµy b»ng 20 n¨m", chÊp hµnh mÖnh lÖnh cña §¹i tíng Tæng t lÖnh Vâ Nguyªn Gi¸p: "ThÇn tèc, thÇn tèc h¬n n÷a, t¸o b¹o, t¸o b¹o h¬n n÷a, tranh thñ tõng giê tõng phót, xèc tíi mÆt trËn, gi¶i phãng miÒn Nam. QuyÕt chiÕn vµ toµn th¾ng", c¸c binh ®oµn chñ lùc ®· kiªn quyÕt ®¸nh ®Þch trong hµnh tiÕn, lÇn lît gi¶i phãng Ninh ThuËn, B×nh ThuËn, L©m §ång, Kh¸nh Hoµ vµ c¸c tØnh miÒn §«ng Nam Bé, h×nh thµnh thÕ bao v©y chia c¾t Sµi Gßn. Sµi Gßn - Gia §Þnh ®· n»m trong tÇm ng¾m cña xe t¨ng vµ ph¸o binh Qu©n gi¶i phãng. ThÓ theo nguyÖn väng cña ®ång bµo ®ång chÝ miÒn Nam, theo ®Ò nghÞ cña Bé T lÖnh chiÕn dÞch, Bé ChÝnh trÞ ®· ®ång ý chiÕn dÞch gi¶i phãng Sµi Gßn - Gia §Þnh mang tªn ChiÕn dÞch Hå ChÝ Minh.
8 lÞch sö kh¸ng chiÕn chèng mü, cøu níc... tËp VIII Tõ ngµy 26-3-1975, chiÕn dÞch tæng c«ng kÝch gi¶i phãng Sµi Gßn - Gia §Þnh mang tªn B¸c b¾t ®Çu. Tõ n¨m híng, n¨m qu©n ®oµn chñ lùc víi tinh thÇn quyÕt chiÕn vµ toµn th¾ng ®· lÇn lît ®¸nh chiÕm c¸c ®Þa bµn ®Çu cÇu, c¸c ®Þa bµn vïng ven råi cïng mét lóc víi c¸c mòi thäc s©u t¸o b¹o ®¸nh th¼ng vµo c¸c c¬ quan ®Çu n·o cña chÝnh quyÒn vµ qu©n ®éi Sµi Gßn. 11 giê 30 phót ngµy 30-4-1975, l¸ cê cña MÆt trËn D©n téc gi¶i phãng miÒn Nam ViÖt Nam ®· tung bay trªn nãc Dinh §éc LËp - ghi nhËn thêi kh¾c huy hoµng cña ngµy toµn th¾ng. Tæng thèng D¬ng V¨n Minh vµ toµn bé néi c¸c cña chÝnh quyÒn Sµi Gßn bÞ b¾t, ph¶i tuyªn bè ®Çu hµng v« ®iÒu kiÖn. Ngay sau ®ã, c¸c tØnh ®ång b»ng s«ng Cöu Long vµ c¸c h¶i ®¶o cßn l¹i nh Thæ Chu, C«n §¶o, Phó Quèc ®· ®îc gi¶i phãng. Toµn bé diÔn biÕn lÞch sö trong giai ®o¹n cuèi cïng cña cuéc kh¸ng chiÕn tõ n¨m 1973 ®Õn n¨m 1975 ®· ®îc tËp s¸ch ph¶n ¸nh mét c¸ch toµn diÖn vµ t¬ng ®èi ®Çy ®ñ víi tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao cña c¸c nhµ viÕt sö chiÕn tranh. Xin tr©n träng giíi thiÖu cuèn s¸ch cïng b¹n ®äc. Th¸ng 3 n¨m 2013 Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia - sù thËt
Ch¬ng 32 §Êu tranh buéc Mü vµ chÝnh quyÒn sµi gßn thi hµnh HiÖp ®Þnh Pari, t¨ng cêng x©y dùng lùc lîng, cñng cè thÕ trËn kh¸ng chiÕn I- §Êu tranh buéc Mü vµ chÝnh quyÒn Sµi Gßn thi hµnh HiÖp ®Þnh Pari Th¾ng lîi to lín, toµn diÖn trong n¨m 1972 vµ HiÖp ®Þnh Pari ®îc ký kÕt ®· t¹o ra bíc ngoÆt c¨n b¶n cho c¸ch m¹ng ViÖt Nam, ®a sù nghiÖp kh¸ng chiÕn chèng Mü, cøu níc bíc sang giai ®o¹n ph¸t triÓn míi. Theo HiÖp ®Þnh Pari, cuèi th¸ng 3-1973, tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ qu©n viÔn chinh Mü vµ qu©n ®ång minh cña Mü sÏ rót khái l·nh thæ ViÖt Nam 1. Tuy nhiªn, vÊn ®Ò lín ®Æt ra ®èi víi chóng ta lµ liÖu Mü vµ chÝnh quyÒn Sµi Gßn cã nghiªm chØnh thùc hiÖn _____________ 1. Thùc tÕ, ngµy 29-3-1973, tíng U©yen (Weyand), Tæng ChØ huy vµ Bé Tham mu qu©n viÔn chinh Mü cïng víi 2.051 lÝnh Mü cuèi cïng lµm lÔ cuèn cê, lªn m¸y bay rót qu©n khái miÒn Nam ViÖt Nam.
10 lÞch sö kh¸ng chiÕn chèng mü, cøu níc... tËp VIII ngõng b¾n, chÊm døt chiÕn tranh, lËp l¹i hoµ b×nh, thµnh lËp ChÝnh phñ liªn hiÖp theo nh HiÖp ®Þnh Pari ®· quy ®Þnh hay kh«ng? PhÝa Mü cã thùc hiÖn cam kÕt "kh«ng tiÕp tôc dÝnh lÝu qu©n sù hoÆc can thiÖp vµo c«ng viÖc néi bé cña miÒn Nam ViÖt Nam" hay lµ vÉn ngoan cè tiÕp tôc can thiÖp b»ng nh÷ng c¸ch kh¸c? §©y lµ nh÷ng vÊn ®Ò ®Æc biÖt quan träng vµ cã tÝnh cÊp thiÕt ®Æt ra ®èi víi toµn §¶ng, toµn d©n vµ toµn qu©n ta. Nh©n d©n ViÖt Nam vµ nh©n d©n yªu chuéng hoµ b×nh trªn thÕ giíi, kÓ c¶ nh©n d©n Mü, ®Òu mong muèn sím chÊm døt cuéc chiÕn tranh l©u dµi, ®· g©y ra nhiÒu ®au khæ, tæn thÊt, hy sinh cho c¶ hai bªn. Tuy nhiªn, trªn thùc tÕ, tríc ngµy HiÖp ®Þnh Pari ký kÕt hai tuÇn, tõ ngµy 14 ®Õn ngµy 17-1-1973, Tæng thèng Mü NÝchx¬n ®· liªn tiÕp göi th cho Tæng thèng ViÖt Nam Céng hoµ NguyÔn V¨n ThiÖu mµ ë ®ã, mét mÆt, "Mü ®· g©y mäi søc Ðp ®Ó ThiÖu ký hiÖp ®Þnh” 1 vµ mÆt kh¸c, “mét khi ThiÖu ®· ký, th× hä cho ThiÖu mäi ph¬ng tiÖn ®Ó vi ph¹m hiÖp ®Þnh"2 b»ng viÖc cam kÕt "tiÕp tôc viÖn trî ®Çy ®ñ vÒ kinh tÕ vµ qu©n sù”3 cho Sµi Gßn; chØ c«ng nhËn chÝnh quyÒn cña NguyÔn V¨n ThiÖu lµ "ChÝnh phñ hîp ph¸p duy nhÊt ë miÒn Nam ViÖt Nam"4; kh«ng thõa nhËn ChÝnh phñ C¸ch m¹ng l©m thêi Céng hoµ miÒn Nam ViÖt Nam nh ®· tho¶ thuËn trong HiÖp ®Þnh Pari mµ ChÝnh phñ Mü buéc ph¶i ký kÕt Ýt ngµy sau ®ã. §ång thêi, NÝchx¬n cßn høa sÏ gÆp l¹i _____________ 1, 2, 3, 4. Gabrien C«nc«: Gi¶i phÉu mét cuéc chiÕn tranh, Nxb. Qu©n ®éi nh©n d©n, Hµ Néi, 1991, t.2, tr. 138.
Ch¬ng 32: ®Êu tranh buéc mü vµ chÝnh quyÒn sµi gßn... 11 NguyÔn V¨n ThiÖu trong thêi gian sím nhÊt t¹i San Clemente, bang California ®Ó tiÕp tôc x¸c nhËn nh÷ng cam kÕt vµ ®i vµo bµn b¹c c¸c ph¬ng ¸n hîp t¸c cô thÓ víi nhau sau khi HiÖp ®Þnh Pari ®îc ký kÕt vµ chÝnh thøc cã hiÖu lùc. Ngµy 23-1-1973, Tæng thèng Mü NÝchx¬n ra tuyªn bè tiÕp tôc kh¼ng ®Þnh quan ®iÓm cña phÝa Mü lµ sÏ kh«ng ñng hé cuéc tæng tuyÓn cö tù do ë miÒn Nam ViÖt Nam vµ Mü sÏ lµm nh÷ng g× cã thÓ ®Ó b¶o vÖ cho sù tån t¹i cña chÝnh quyÒn Sµi Gßn. Ngµy 27-1-1973, t¹i Pari, Thñ ®« cña níc Céng hoµ Ph¸p, HiÖp ®Þnh vÒ chÊm døt chiÕn tranh lËp l¹i hoµ b×nh ë ViÖt Nam ®îc ký kÕt. Ngay sau ®ã, ngµy 28-1-1973, t¹i Sµi Gßn, NguyÔn V¨n ThiÖu lËp tøc c«ng khai tuyªn bè lËp trêng cña phÝa chÝnh quyÒn Sµi Gßn: - Kh«ng liªn hiÖp; - Kh«ng th¬ng lîng víi ®èi ph¬ng; - Kh«ng cã ho¹t ®éng cña céng s¶n hoÆc ®èi ph¬ng trong níc; - Kh«ng ®Ó lät vµo tay ®èi ph¬ng bÊt cø l·nh thæ nµo, tiÒn ®ån nµo do qu©n lùc ViÖt Nam Céng hoµ chiÕm gi÷ vµ kh¼ng ®Þnh "kh«ng cã hoµ b×nh víi céng s¶n", "ph¶i xo¸ thÕ da beo", "b¾n bá nh÷ng ai chøa chÊp céng s¶n". Ngµy 3-4-1973, t¹i San Clemente thuéc bang California (Mü) diÔn ra cuéc héi ®µm gi÷a Tæng thèng Mü NÝchx¬n vµ Tæng thèng ViÖt Nam Céng hoµ NguyÔn V¨n ThiÖu. Hai bªn ®· ra th«ng c¸o chung, trong ®ã, phÝa Mü t¸i kh¼ng ®Þnh cam kÕt sÏ tiÕp tôc viÖn trî cho chÝnh quyÒn Sµi Gßn
12 lÞch sö kh¸ng chiÕn chèng mü, cøu níc... tËp VIII vµ "Mü sÏ tr¶ ®òa kh«ng th¬ng tiÕc víi mäi vi ph¹m lÖnh ngõng b¾n". Trªn thùc tÕ, thay v× ph¶i ph¸ huû c¸c c¨n cø qu©n sù cña qu©n ®éi Mü trªn l·nh thæ miÒn Nam ViÖt Nam nh ®· quy ®Þnh t¹i §iÒu 6 cña HiÖp ®Þnh Pari, th× ngîc l¹i, phÝa Mü ®· chuyÓn giao toµn bé nh÷ng c¬ së nµy cho chÝnh quyÒn vµ qu©n ®éi Sµi Gßn. §èi víi sè lîng m¸y bay chiÕn ®Êu, qu©n ®éi Mü kh«ng chuyÓn vÒ níc mµ ph©n t¸n sang c¸c c¨n cø qu©n sù ë Th¸i Lan nh»m s½n sµng chi viÖn cho qu©n ®éi Sµi Gßn vµ can thiÖp vµo miÒn Nam ViÖt Nam khi cÇn thiÕt. Tõ cuèi n¨m 1972 ®Õn ®Çu n¨m 1973, phÝa Mü ®· khÈn tr¬ng chuyÓn gÊp cho qu©n ®éi Sµi Gßn tæng céng 700 m¸y bay c¸c lo¹i, 500 khÈu ph¸o, 400 xe t¨ng, xe bäc thÐp, bæ sung dù tr÷ vËt t chiÕn tranh lµ 2 triÖu tÊn vµ nh÷ng viÖn trî kh¸c trÞ gi¸ lªn tíi 2.670 triÖu ®«la (n¨m 1973) 1. Trong n¨m 1973, Mü ®a thªm vµo miÒn Nam 90 m¸y bay, 100 khÈu ph¸o vµ mét khèi lîng lín c¸c lo¹i ph¬ng tiÖn chiÕn tranh. Bé ChØ huy vµ viÖn trî qu©n sù Mü ë ViÖt Nam - MACV (Military Assistance and Command in Vietnam) giê ®îc ®æi thµnh C¬ quan tuú viªn qu©n sù Mü ë ViÖt Nam - DAO (Defence Attache Office). C¸c cè vÊn qu©n sù Mü chuyÓn sang kho¸c ¸o d©n sù, díi sù chØ huy cña §¹i sø qu¸n Mü. Tæ chøc vµ nh©n viªn t×nh b¸o CIA t¹i miÒn Nam ViÖt Nam còng chuyÓn sang ho¹t ®éng díi _____________ 1. Ban ChØ ®¹o tæng kÕt chiÕn tranh trùc thuéc Bé ChÝnh trÞ: Tæng kÕt cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü, cøu níc - Th¾ng lîi vµ Bµi häc, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 1995, tr. 316.
Ch¬ng 32: ®Êu tranh buéc mü vµ chÝnh quyÒn sµi gßn... 13 danh nghÜa cña Tæ chøc viÖn trî vµ ph¸t triÓn - USAID (United States Agency International Development). Tæng sè cè vÊn qu©n sù vµ d©n sù Mü ë miÒn Nam tÝnh ®Õn gi÷a n¨m 1973, cã tíi 24.000 ngêi. Víi lùc lîng cè vÊn ®«ng ®¶o nµy ë mäi cÊp, mäi ngµnh, tõ trung ¬ng xuèng tíi c¸c ®Þa ph¬ng, c¶ ë hÖ thèng chÝnh quyÒn vµ lùc lîng qu©n ®éi, ®Õ quèc Mü tiÕp tôc can thiÖp s©u vµo c«ng viÖc néi bé cña miÒn Nam, quyÕt ®Þnh nh÷ng chñ tr¬ng lín vÒ qu©n sù, chÝnh trÞ, kinh tÕ, bè trÝ nh©n sù cao cÊp trong chÝnh quyÒn vµ qu©n ®éi Sµi Gßn. §îc Mü t¨ng viÖn vµ khuyÕn khÝch, chÝnh quyÒn, qu©n ®éi Sµi Gßn, ngay tõ ®Çu ®· ngang nhiªn vi ph¹m c¸c ®iÒu kho¶n cña hiÖp ®Þnh, ®Èy m¹nh c¸c ho¹t ®éng qu©n sù, nh»m c¶i thiÖn t×nh h×nh, më réng vïng chiÕm ®ãng, t¨ng cêng nhanh chãng søc m¹nh qu©n sù cho ViÖt Nam céng hoµ. Díi sù chØ ®¹o, chØ huy trùc tiÕp cña ®éi ngò cè vÊn Mü kho¸c ¸o d©n sù, qu©n ®éi Sµi Gßn r¸o riÕt xóc tiÕn thùc hiÖn KÕ ho¹ch chiÕn tranh 3 n¨m (1973 - 1975) hßng lÊn chiÕm vïng gi¶i phãng, tiªu diÖt c¸c lùc lîng vò trang c¸ch m¹ng miÒn Nam, tiÕn tíi xo¸ bá t×nh tr¹ng hai chÝnh quyÒn, hai qu©n ®éi vµ ba lùc lîng hiÖn cã ë miÒn Nam, ®éc chiÕm vµ biÕn miÒn Nam thµnh thuéc ®Þa kiÓu míi cña Mü. §Ó xo¸ "thÕ da b¸o" trªn chiÕn trêng miÒn Nam, qu©n ®éi Sµi Gßn liªn tiÕp më c¸c ho¹t ®éng "trµn ngËp l·nh thæ" trong khu«n khæ KÕ ho¹ch Lý Thêng KiÖt. Theo thèng kª cña Bé Tæng tham mu qu©n ®éi Sµi Gßn, n¨m 1973, ®Þch ®· më 11.365 cuéc hµnh qu©n lÊn chiÕm quy m« tõ
14 lÞch sö kh¸ng chiÕn chèng mü, cøu níc... tËp VIII cÊp trung ®éi trë lªn, trong ®ã cã 10.072 cuéc tõ cÊp tiÓu ®oµn trë lªn, 50 cuéc tõ 5 tiÓu ®oµn trë lªn. Còng trong n¨m 1973, ®Þch cßn tiÕn hµnh 49.676 cuéc hµnh qu©n c¶nh s¸t trªn kh¾p miÒn Nam. Víi nh÷ng cè g¾ng míi, ®Þch ®· lÊn chiÕm ®îc nhiÒu vïng gi¶i phãng, kiÓm so¸t ®îc 11.430 Êp, trong ®ã cã 5.008 Êp lo¹i A víi sè d©n lµ 19.049.000 ngêi 1. ë TrÞ - Thiªn - HuÕ, ®Þch tËp trung tíi 51.000 qu©n (33.000 qu©n chñ lùc, 18.000 qu©n ®Þa ph¬ng, c¶nh s¸t, phßng vÖ d©n sù) më hµng tr¨m cuéc tiÕn c«ng cµn quÐt, lÊn chiÕm. T¹i Qu¶ng TrÞ, tõ ngµy 27-1 ®Õn 31-1-1973, chóng huy ®éng 2 l÷ ®oµn bé binh, 2 thiÕt ®oµn thiÕt gi¸p, 3 tiÓu ®oµn ph¸o binh, 5 khu trôc h¹m, 72 lÇn chiÕc m¸y bay B.52 chi viÖn, më cuéc hµnh qu©n Sãng thÇn t¸i chiÕm Cöa ViÖt. Tõ ngµy 6 ®Õn 19-3, ®Þch tiÕp tôc huy ®éng 2.500 qu©n thuéc L÷ ®oµn 147 vµ mét sè ®¬n vÞ t¨ng cêng më c¸c cuéc hµnh qu©n chiÕm l¹i c¸c lâm c¨n cø cña ta ë H¶i L¨ng - TriÖu Phong. Tõ ngµy 1-3 ®Õn 15-3, hai l÷ ®oµn bé binh cïng 20 xe t¨ng, 45 khÈu ph¸o cña qu©n ®éi Sµi Gßn cã m¸y bay chi viÖn më cuéc tiÕn c«ng lÊn chiÕm TÝch Têng - Nh LÖ. ë Thõa Thiªn, tõ ngµy 28-1 ®Õn 31-1, ®Þch dïng 5 ®¹i ®éi b¶o an vµ h¾c b¸o lÊn chiÕm, lÝp l¹i An §«, L¹i B»ng. Tõ ngµy 28-1 ®Õn ngµy 2-2-1973, ®Þch huy ®éng 5 _____________ 1. Bé Quèc phßng - ViÖn LÞch sö qu©n sù ViÖt Nam: Tæng kÕt t¸c chiÕn chiÕn lîc trong hai cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p vµ ®Õ quèc Mü (1945 - 1975), Nxb. Qu©n ®éi nh©n d©n, Hµ Néi, 2005, tr.611.
Ch¬ng 32: ®Êu tranh buéc mü vµ chÝnh quyÒn sµi gßn... 15 tiÓu ®oµn, 5 ®¹i ®éi, 2 chi ®oµn thiÕt gi¸p lÊn chiÕm, lÝp l¹i nam Phæ CÇn, Dìng Mong. TiÕp ®ã, tõ ngµy 15-2 ®Õn ngµy 15-3, c¸c ®¬n vÞ qu©n Sµi Gßn chiÕm hµng lo¹t c¸c vÞ trÝ quan träng ë t©y vµ t©y nam Thõa Thiªn nh Khe Thai, b¾c Má Tµu, Ly Hy, C¶nh D¬ng, Cån Tre, c¸c ®iÓm cao: 502, 303, 165. Tíi th¸ng 4-1973, ®Þch nèi th«ng l¹i ®îc tuyÕn ®êng s¾t HuÕ - §µ N½ng vµ h×nh thµnh tuyÕn phßng ngù theo h×nh vßng cung hßng ng¨n chÆn vµ ®Èy lïi c¸c cuéc tiÕn c«ng cña lùc lîng c¸ch m¹ng tõ c¸c híng b¾c, t©y xuèng khu vùc ®ång b»ng vµ thµnh phè HuÕ. TuyÕn phßng ngù míi nµy cña ®Þch bao bäc mét vïng quan träng, gåm ®ång b»ng Thõa Thiªn vµ phÇn cßn l¹i cña ®ång b»ng Qu¶ng TrÞ vµ ®îc bè trÝ thµnh ba tuyÕn: b¾c, t©y, t©y nam HuÕ. - TuyÕn phßng ngù phÝa b¾c kÐo dµi tõ Thanh Héi ®Õn b¾c Cæ Thµnh, qua ®éng ¤ng Do, c¸c ®iÓm cao 367, 300, kho¶ng 60 km. - TuyÕn phßng ngù phÝa t©y bao gåm c¸c ®iÓm cao Cæ Bi, Nói Giã, S¬n Na, Chóc Mao. - TuyÕn phßng ngù phÝa t©y nam HuÕ kÐo dµi tõ Má Tµu, Ly Hy, qua c¸c ®iÓm cao 224, 303, Kim S¾c. Trªn ®Þa bµn Khu 5, chØ tÝnh trong th¸ng 1-1973, ë Phó Yªn, qu©n ®éi Sµi Gßn më 449 cuéc hµnh qu©n cµn quÐt vµo vïng gi¶i phãng, b¾n h¬n 54.000 qu¶ ®¹n ph¸o vµ nÐm hµng ngh×n qu¶ bom vµo lµm ch¸y 590 nhµ, ph¸ huû 710 tÊn lóa g¹o cña nh©n d©n. Tríc sù ®¸nh ph¸ ¸c liÖt cña ®Þch, mét bé phËn kh«ng nhá c¸n bé, ®¶ng viªn xuÊt hiÖn t©m lý vµ nh÷ng biÓu hiÖn mong muèn hoµ
16 lÞch sö kh¸ng chiÕn chèng mü, cøu níc... tËp VIII ho·n, ng¹i va ch¹m víi ®Þch, trë nªn lóng tóng vµ bÞ ®éng trong øng phã víi c¸c hµnh ®éng lÊn chiÕm cña ®èi ph¬ng, thËm chÝ ë mét sè ®Þa ph¬ng cßn chñ tr¬ng rót hÕt c¸c lùc lîng vò trang ®ang c¾m s©u trong vïng ®Þch vÒ vïng gi¶i phãng ®Ó x©y dùng vµ cñng cè. ë mét sè vïng c¨n cø lâm, vïng mµ tríc ®©y ta vÉn lµm chñ vµ gi÷ ®îc thÕ hîp ph¸p th× nay, do ta thùc hiÖn chñ tr¬ng “c¾m cê”, “giµnh ®Êt” nªn ta ®· bÞ béc lé lùc lîng vµ v× thÕ bÞ kÎ ®Þch ®µn ¸p, ®¸nh ph¸ quyÕt liÖt. ChØ trong vßng 6 th¸ng ®Çu n¨m 1973, ë nhiÒu ®Þa ph¬ng trªn ®Þa bµn Khu 5, ®Þch ®· lÊn chiÕm ®îc nh÷ng vïng ta võa míi më tríc ngµy lÖnh ngõng b¾n cã hiÖu lùc vµ c¶ mét sè khu vùc mµ nhiÒu n¨m tríc ®©y, cho dï tËp trung ®¸nh ph¸ quyÕt liÖt, chóng kh«ng thÓ nµo lÊn chiÕm ®îc. TÝnh riªng 5 tØnh: Qu¶ng §µ, Qu¶ng Nam, Qu¶ng Ng·i, B×nh §Þnh, Phó Yªn, ®Þch ®· ®ãng thªm 450 chèt ®iÓm vµ côm chèt ®iÓm 1. ë Khu 8, tõ s¸ng sím ngµy 28-1-1973, ®Þch ®· xua qu©n tiÕn c«ng, lÊn chiÕm, giµnh giËt quyÕt liÖt víi ta ë hai bªn ®êng 4 vµ c¸c ®êng ven thµnh phè Mü Tho. Ngµy 7-2-1973, ®¹i bé phËn S ®oµn 7 vµ c¸c tiÓu ®oµn b¶o an c¬ ®éng qu©n ®éi Sµi Gßn ®¸nh s©u vµo Vïng 20-7, nam ®êng 4 Mü Tho cña ta. Liªn tiÕp tõ ngµy 15 ®Õn ngµy 19-2-1973, qu©n ®Þch lÇn lît ®¸nh chiÕm c¸c khu vùc nam Giång Tr«m, BÕn Tre, b¾c ®êng 4 Mü Tho. Trªn vïng ch÷ _____________ 1. Bé Tæng tham mu: ChiÕn tranh nh©n d©n ®Þa ph¬ng trong kh¸ng chiÕn chèng Mü, cøu níc (1954 - 1975) chuyªn ®Ò: Chèng ph¸ b×nh ®Þnh giµnh d©n vµ gi÷ d©n trªn ®Þa bµn Khu 5, Nxb. Qu©n ®éi nh©n d©n, Hµ Néi, 1997, tr. 52.
Ch¬ng 32: ®Êu tranh buéc mü vµ chÝnh quyÒn sµi gßn... 17 U cña An Giang, tõ ngµy 28-1-1973, ®èi ph¬ng ®Èy bËt toµn bé lùc lîng vò trang ba thø qu©n cña ta ra khái c¸c x· VÜnh X¬ng, T©n Phó, Phó H÷u; qu©n ta buéc ph¶i lïi vÒ khu vùc gi¸p biªn giíi Campuchia. ë miÒn §«ng Nam Bé, ngay khi HiÖp ®Þnh cã hiÖu lùc, ®Þch t¨ng cêng c¸c ho¹t ®éng chiÕn tranh t©m lý ®i ®«i víi ®µn ¸p, khñng bè, phñ nhËn c¸c quyÒn tù do, d©n chñ; cÊm ®o¸n ngêi d©n vÒ víi chèn cò lµng xa lµm ¨n sinh sèng; thËm chÝ, chóng cßn më c¸c ho¹t ®éng tiªu diÖt c¬ së c¸ch m¹ng vµ thñ tiªu tï chÝnh trÞ míi ®îc th¶. Trªn mÆt trËn qu©n sù, chóng dån søc më nhiÒu cuéc tiÕn c«ng lÊn chiÕm nh»m vµo c¸c ®Þa bµn xung yÕu, c¸c trôc ®êng giao th«ng quan träng, giµnh ®Êt, giµnh d©n; më réng ph¹m vi kiÓm so¸t khu vùc ®êng sè 7 BÕn C¸t, ®êng sè 2 Bµ RÞa - Long Kh¸nh, ®êng sè 23 Long T©n - Long Phíc - Bµ RÞa, ®êng xe löa Hng Léc - Gia Ray (Long Kh¸nh)... ë nh÷ng khu vùc nµy, ngay khi võa lÊn chiÕm, ®Þch lËp tøc ñi ph¸ ®Þa h×nh, xo¸ “thÕ da b¸o” hßng chiÕm ®ãng l©u dµi. ë Thñ DÇu Mét, trung tuÇn th¸ng 2-1973, ®Þch tiÕn c«ng lÊn chiÕm vµ cho lùc lîng ®èt ph¸ c¸c c¸nh rõng ë Cß Mi (L¸i Thiªu), VÜnh Lîi (Ch©u Thµnh), bè trÝ hµng chôc chèt trªn ®êng 14, däc theo s«ng §ång Nai ®Ó b¶o vÖ s©n bay Biªn Hoµ vµ lµm bµn ®¹p tiÕn c«ng më réng vïng kiÓm so¸t. Trªn ®Þa bµn hai tØnh Biªn Hoµ, Bµ RÞa - Long Kh¸nh, toµn bé S ®oµn 18 qu©n ®éi Sµi Gßn vµ lùc lîng b¶o an, d©n vÖ víi sù yÓm trî cña phi ph¸o, xe t¨ng, thiÕt gi¸p, më c¸c cuéc tiÕn c«ng lÊn chiÕm c¸c vïng xung yÕu do ta lµm chñ, chiÕm c¸c khu vùc xung quanh c¸c trôc ®êng giao th«ng
18 lÞch sö kh¸ng chiÕn chèng mü, cøu níc... tËp VIII quan träng nh ®êng sè 1, 2, 20, 15, 23, 44; tiÕp tôc lÊn s©u vµo c¸c vïng gi¶i phãng cña ta ë ven ChiÕn khu §, ñi ph¸ c¸c c¸nh rõng ë §¹i An, T©n §Þnh, ThiÖn T©n (VÜnh Cöu), Hng Léc, Hng NghÜa, Bµu Hµm (Tr¶ng Bom), khu Lßng ch¶o (Nh¬n Tr¹ch), t©y ®êng 15 (Long Thµnh). Phi ph¸o cña ®Þch ®· huû diÖt trªn 10 x·, 17 Êp, lµm chÕt 79 ngêi, bÞ th¬ng 192 ngêi, lµm ch¸y 237 ng«i nhµ d©n. Cuéc chiÕn diÔn ra ngµy cµng khèc liÖt do ©m mu vµ hµnh ®éng ph¸ ho¹i hiÖp ®Þnh cña chÝnh quyÒn vµ qu©n ®éi Sµi Gßn, ®Æc biÖt ë c¸c vïng ®«ng d©n c cã ý nghÜa chiÕn lîc. Trªn tuyÕn vµnh ®ai phßng thñ Sµi Gßn, c¸c khu vùc träng yÕu ven thÞ x· T©y Ninh, ®êng sè 10, t©y b¾c HËu NghÜa, ®«ng t©y ®êng sè 2, b¾c chi khu §øc Th¹ch, Bµ RÞa..., do ta lóng tóng sai lÇm 1 trong nhËn thøc vµ hµnh ®éng, nªn chØ h¬n hai th¸ng sau khi HiÖp ®Þnh Pari ký kÕt, nhiÒu vïng ta míi gi¶i phãng ®îc tríc ngµy 27-1-1973 ë miÒn §«ng Nam Bé gÇn nh mÊt vµo tay chÝnh quyÒn Sµi Gßn. _____________ 1. §Çu n¨m 1973, Ban Binh vËn MiÒn triÖu tËp héi nghÞ c¸n bé binh vËn tõ cÊp huyÖn trë lªn cã phæ biÕn 5 ®iÒu cÊm chØ ë Nam Bé (cÊm tiÕn c«ng, cÊm ph¸o kÝch, cÊm ®¸nh cµn, cÊm x©y dùng x· Êp chiÕn ®Êu, cÊm ®¸nh ®ån bèt) vµ ®a ra lËp luËn r»ng: nÕu ®Þch vi ph¹m mµ ta cø dïng vò khÝ ®¸nh l¹i th× ®Õn bao giê míi ngõng b¾n, bao giê míi æn ®Þnh t×nh h×nh cho nh©n d©n ta ®Ó khÈn tr¬ng t¹o thÕ vµ lùc míi. DÉn theo: Héi ®ång chØ ®¹o biªn so¹n LÞch sö §¶ng bé miÒn §«ng Nam Bé: LÞch sö §¶ng bé miÒn §«ng Nam Bé l·nh ®¹o kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p vµ ®Õ quèc Mü (1945 - 1975), Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2003, tr. 474.
Ch¬ng 32: ®Êu tranh buéc mü vµ chÝnh quyÒn sµi gßn... 19 T¹i miÒn T©y Nam Bé, ngµy 28-1-1973, cuéc mÝttinh chµo mõng HiÖp ®Þnh Pari cña 36.000 quÇn chóng CÇn Th¬ bÞ ®Þch ®µn ¸p. TiÕp ®ã, ngµy 30-1-1973, chóng l¹i n· hµng ngh×n qu¶ ®¹n ph¸o vµo Êp C¸i Nai (x· Long TrÞ, huyÖn Long Mü, CÇn Th¬) vµ ®èt hµng chôc ngh×n gi¹ lóa cña nh©n d©n x· L¬ng Phi (Ch©u Hµ). Ngµy 2-2, Bé T lÖnh Vïng 4 vµ Qu©n ®oµn 4 qu©n ®éi Sµi Gßn tuyªn bè "trªn hßa b×nh, díi chiÕn tranh", s½n sµng b¾n chÕt t¹i chç bÊt cø nh÷ng ai c«ng khai chµo mõng HiÖp ®Þnh Pari, ®ßi hoµ b×nh vµ nh÷ng binh lÝnh nµo bá trèn. Chóng buéc c¸c gia ®×nh trong vïng chÝnh quyÒn Sµi Gßn kiÓm so¸t ph¶i treo cê ba säc tríc nhµ vµ trªn c¸c ph¬ng tiÖn xuång ghe. §Æc biÖt, ngµy 9-3-1973, ®Þch huy ®éng S ®oµn bé binh 21, mét phÇn S ®oµn 9, c¸c tiÓu ®oµn b¶o an, thiÕt gi¸p 6 (52 xe M.113), 4 tiÓu ®oµn ph¸o binh, 2 giang ®oµn ®¸nh vµo Ch¬ng ThiÖn - “vïng ruét” cña HËu Giang, mét ®Þa bµn quan träng gi¸p ranh c¸c tØnh: CÇn Th¬, Sãc Tr¨ng, R¹ch Gi¸, B¹c Liªu. Cuèi th¸ng 4-1973, ®Þch tiÕp tôc huy ®éng tíi 46 tiÓu ®oµn ®¸nh chiÕm vïng gi¶i phãng cña ta thuéc c¸c huyÖn: Long Mü, Gß Quao, Giång RiÒng... Cã thÓ nãi, trªn ®Þa bµn miÒn T©y Nam Bé, víi sè qu©n vît tréi so víi lùc lîng c¸ch m¹ng, chØ trong thêi gian ng¾n, ®Þch ®· chiÕm thªm ®îc mét vïng kh¸ réng lín, ®ãng thªm 78 ®ån vµ 105 chèt d· ngo¹i. §Èy m¹nh c¸c cuéc hµnh qu©n lÊn chiÕm, b×nh ®Þnh vïng gi¶i phãng, chÝnh quyÒn vµ qu©n ®éi Sµi Gßn ®ång thêi th¼ng tay ®µn ¸p, khñng bè nh÷ng ®¶ng ph¸i ®èi lËp vµ nh÷ng ngêi yªu níc, tiÕn bé muèn thùc hiÖn hoµ b×nh, hoµ hîp d©n téc. Ngµy 16-5-1973, NguyÔn V¨n ThiÖu