Tình hình nhiễm vi rút hợp bào hô hấp tại Bệnh viện Nhi đồng 2 năm 2001 - 2002

Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br /> <br /> TÌNH HÌNH NHIEÃÃM VI RUÙT HÔÏP BAØO HOÂ HAÁP<br /> TAÏI BEÄNH VIEÄN NHI ÑOÀNG 2 NAÊM 2001-2002<br /> Phaïm Thò Minh Hoàng *<br /> <br /> TOÙM TAÉT<br /> Muïc tieâu nghieân cöùu: Xaùc ñònh caùc ñaëc ñieåm dòch teã hoïc vaø laâm saøng cuûa nhieãm khuaån hoâ haáp caáp<br /> tính ôû treû döôùi 2 tuoåi gaây ra do viruùt hôïp baøo hoâ haáp (RSV).<br /> Tö lieäu vaø phöông phaùp nghieân cöùu: Nghieân cöùu tieàn cöùu, theo doõi doïc, moâ taû vaø phaân tích 3221<br /> tröôøng hôïp nhieãm khuaån hoâ haáp caáp tính (NKHHCT) ôû treû döôùi 2 tuoåi taïi khoa Hoâ haáp Beänh vieän Nhi<br /> ñoàng 2 töø 01/03/2001 ñeán 28/02/2002.<br /> Keát quaû nghieân cöùu: Trong 3221 beänh nhi NKHHCT coù 64% treû döôùi 12 thaùng, nam/nöõ:1.8/1, 2/3<br /> treûsoáng taïi thaønh thò vaø haàu heát ñeàu sinh hoaït taïi gia ñình.15% treû bò suy dinh döôõng, chuû yeáu laø daïng<br /> nheï. Tæ leä nhieãm viruùt hôïp baøo hoâ haáp (RSV) chung 37,3%, cao nhaát ôû löùa tuoåi 3-6 thaùng 45,3%. Nhieãm<br /> RSV ôû nöõ nhieàu hôn nam 40% so vôùi 35,8%. Nhieãm RSV taêng vaøo nhöõng thaùng muøa möa, cao nhaát vaøo<br /> thaùng taùm. RSV laø nguyeân nhaân thöôøng gaëp nhaát gaây vieâm tieåu pheá quaûn 44,7%, sau ñoù laø vieâm phoåi<br /> thuøy 38,1%, vieâm thanh quaûn 36,7%, vieâm muõi hoïng 36,3%, vieâm pheá quaûn & vieâm pheá quaûn phoåi 33%<br /> vaø suyeãn 31,5%.<br /> Keát luaän: Tæ leä nhieãm RSV trong NKHHCT ôû treû döôùi 2 tuoåi laø 37,3%, cao nhaát ôû löùa tuoåi 3-6 thaùng,<br /> nöõ nhieàu hôn nam vaø taêng vaøo nhöõng thaùng muøa möa, ñænh cao vaøo thaùng taùm. RSV laø nguyeân nhaân<br /> thöôøng gaëp nhaát gaây vieâm tieåu pheá quaûn 44,7%, sau ñoù laø vieâm phoåi thuøy 38,1%, vieâm thanh quaûn 36,7%,<br /> vieâm muõi hoïng 36,3%, vieâm pheá quaûn & vieâm pheá quaûn phoåi 33% vaø suyeãn 31,5%.<br /> <br /> SUMMARY<br /> RESPIRATORY SYNCYTIAL VIRUS INFECTION<br /> AT THE CHILDREN HOSPITAL N02 IN 2001-2002<br /> Pham Thi Minh Hong * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 129 – 133<br /> <br /> Goal: The aim of this study is to determine epidemiological and clinical characteristics of acute<br /> respiratory infections in children under 2 year old due to respiratory syncytial virus.<br /> Materials and method: In this cohort study, speciments of 3221 patients under 2 year old with acute<br /> respiratory infections at the Children hospital N02 from March, 1st 2001 to February, 28 2002 are<br /> described and analysed.<br /> Results : Among 3221 patients with acute respiratory infections, there is 64% infants under 12<br /> month of age and boy/girl ratio 1,8/1. 2/3 of them live in urbans and most of them stay at home. There is<br /> 15% infants with malnutrition, mostly in mild form. The RSV infection is 37,3% with a peak incidence at<br /> 3-6 month of age 45,3%. The RSV infection in girl is higher than boy: 40% vs 35,8%. The RSV infection is<br /> increased in the rainy season, highestly in August. RSV is the most common causative agent of<br /> bronchiolitis in 44,7%, lobar pneumonia 38,1%, laryngitis 36,7%, nasopharyngitis 36,3%, bronchitis &<br /> bronchopneumonia 33% and asthma 31,5%.<br /> * Boä Moân Nhi, Ñaïi Hoïc Y Döôïc TP.HCM<br /> <br /> 129<br /> <br /> Conclusions: Respiratory syncytial virus is the causative agent of acute respiratory infections in<br /> children under 2 year old in 37,3% with a peak incidence at 3-6 month of age 45,3%. The RSV infection<br /> in girl is higher than boy and increased in the rainy season, highestly in August. RSV is the most common<br /> causative agent of bronchiolitis in 44,7%, lobar pneumonia 38,1%, laryngitis 36,7%, nasopharyngitis<br /> 36,3%, bronchitis & bronchopneumonia 33% and asthma 31,5%.<br /> <br /> ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br /> RSV laø taùc nhaân thöôøng gaëp nhaát gaây nhieãm<br /> khuaån hoâ haáp caáp tính, ñaëc bieät laø vieâm tieåu pheá quaûn<br /> vaø vieâm phoåi ôû nhuõ nhi. ÔÛ caùc nöôùc Taây AÂu vaø Baéc<br /> Myõ, RSVù gaây dòch haøng naêm vôùi ñænh cao vaøo thaùng<br /> 1,2,3 nhöng coù theå sôùm hôn vaøo thaùng 12 hoaëc muoän<br /> hôn vaøo thaùng 5(7). Tuøy theo töøng taùc giaû, tæ leä nhieãm<br /> RSV trong nhieãm khuaån hoâ haáp caáp tính taïi coäng<br /> ñoàng laø 11-22% trong khi taïi beänh vieän tæ leä naøy taêng<br /> 23-36%(1,2), ñaëc bieät trong beänh vieâm tieåu pheá quaûn<br /> leân ñeán 45-90%(2,3,4,7).<br /> Taïi beänh vieän Nhi ñoàng I, nghieân cöùu cuûa BS<br /> Nguyeãn Ngoïc Töôøng Vy cho thaáy tæ leä nhieãm RSV<br /> trong vieâm phoåi ôû treû döôùi 2 thaùng tuoåi laø 63,5%(12)<br /> vaø nghieân cöùu cuûa BS Leâ Quoác Thònh ôû treû töø 2<br /> thaùng ñeán 5 tuoåi laø 9,1%(11). Cho ñeán nay chöa coù<br /> coâng trình naøo ñöôïc coâng boá veà nhöõng neùt ñaëc<br /> tröng cuûa nhieãm khuaån hoâ haáp caáp tính gaây ra do<br /> RSV taïi Vieät nam. Nghieân cöùu naøy döïa treân vieäc<br /> khaûo saùt 3221 treû bò ho hoaëc khoù thôû nhaäp vaøo<br /> khoa Hoâ haáp Beänh vieän Nhi ñoàng 2 töø 01/03/2001<br /> ñeán 28/02/2002 nhaèm xaùc ñònh nhöõng ñaëc ñieåm<br /> veà dòch teã hoïc vaø laâm saøng cuûa nhieãm khuaån<br /> hoâ haáp caáp tính gaây ra do RSV, goùp phaàn quan<br /> troïng trong vieäc chaån ñoaùn vaø ñieàu trò beänh.<br /> <br /> ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN<br /> CÖÙU<br /> Thieát keá nghieân cöùu<br /> Nghieân cöùu tieàn cöùu, theo doõi doïc, moâ taû vaø<br /> phaân tích.<br /> Ñoái töôïng nghieân cöùu<br /> Tieâu chuaån choïn beänh<br /> <br /> Taát caû beänh nhi döôùi 2 tuoåi bò ho hoaëc khoù thôû<br /> nhaäp khoa Hoâ haáp Beänh vieän Nhi ñoàng 2 trong thôøi<br /> gian töø 01/03/2001 ñeán 28/02/2002.<br /> <br /> 130<br /> <br /> Tieâu chuaån loaïi tröø<br /> <br /> Nhöõng beänh nhi coù cha meï töø choái laøm xeùt<br /> nghieäm tìm RSV trong chaát tieát muõi hoïng baèng<br /> phöông phaùp mieãn dòch huyønh quang.<br /> Côõ maãu<br /> <br /> Duøng coâng thöùc tính côõ maãu ñeå öôùc löôïng tæ leä<br /> nhieãm RSV trong nhieãm khuaån hoâ haáp caáp tính ôû treû<br /> döôùi 2 tuoåi ñeán khaùm vaø nhaäp vieän (5):<br /> n = (Z2 1-α/2 P (1-P)) / d2<br /> (α = 0,05; Z = 1,96; d = 0,02; P: tæ leä nhieãm<br /> RSV trong nhieãm khuaån hoâ haáp caáp tính ôû treû döôùi 2<br /> tuoåi öôùc tính laø 0,5)<br /> = 1,962. 0,5.0,5 / 0,022 = 2401<br /> Thu thaäp soá lieäu: baèng beänh aùn maãu<br /> Phöông phaùp mieãn dòch huyønh quang<br /> tìm khaùng nguyeân RSV<br /> Vaøo ngaøy nhaäp vieän, taát caû beänh nhi ñöôïc laáy chaát<br /> tieát hoâ haáp baèng caùch queït muõi hoïng<br /> (nasopharyngeal swab) vaø chuyeån ngay ñeán phoøng<br /> viruùt Ñaïi hoïc Y Döôïc Thaønh phoá Hoà Chí Minh ñeå tìm<br /> khaùng nguyeân RSV. Chuùng toâi söû duïng boä kít RSV<br /> IMMUNOFLUORESCENCE cuûa vieän Pasteur - Paris.<br /> Xöû lyù beänh phaåm<br /> <br /> Theâm 5 ml PBS (Phosphate Buffered Saline) vaøo<br /> 0,5-1 ml beänh phaåm, laéc nheï.<br /> Ly taâm 5000 voøng/phuùt trong 10 phuùt, ñoå boû<br /> phaàn nöôùc noåi.<br /> Theâm 5 ml PBS vaøo phaàn caën laéng vaø ly taâm.<br /> Laäp laïi quaù trình röûa 2-3 laàn ñeå loaïi boû hoaøn toaøn<br /> chaát nhaøy.<br /> Sau laàn ly taâm cuoái cuøng, theâm 1 ml PBS vaøo<br /> phaàn caën laéng teá baøo. Troän ñeàu baèng oáng huùt.<br /> Cho teá baøo leân lam.<br /> Thöïc hieän gaén vaø nhuoäm.<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br /> <br /> Tieán haønh nhuoäm:<br /> <br /> Gaén teá baøo:<br /> Cho 20 μl beänh phaåm ñaõ xöû lyù vaøo 1 gieáng cuûa<br /> lam.<br /> Laøm khoâ lam baèng caùch duøng moät maùy saáy<br /> khoâ hay ñeå ôû nhieät ñoä phoøng.<br /> Gaén trong 1 chaäu ñöïng Aceton ôû –200C trong 5<br /> phuùt.<br /> Ñeå lam khoâ ngoaøi khoâng khí.<br /> Gaén khaùng theå:<br /> Nhoû 1 gioït khaùng theå ñôn doøng (R1) vaøo gieáng,<br /> phaûi bao phuû hoaøn toaøn beà maët gieáng.<br /> UÛ lam ôû 370C/ 30 phuùt trong 1 maùy uû aám.<br /> Chuaån bò löôïng PBS ñeå röûa baèng caùch pha loaõng<br /> dung dòch ñaäm ñaëc 10 laàn vôùi nöôùc caát.<br /> Sau khi uû, röûa nheï lam vôùi PBS ñaõ pha loaõng.<br /> <br /> - Bieán soá ñònh tính: tính tæ leä phaàn traêm<br /> - Bieán soá ñònh löôïng: tính trung bình vaø ñoä<br /> leäch chuaån<br /> - So saùnh tæ leä giöõa caùc nhoùm baèng pheùp kieåm Chi<br /> bình phöông, so saùnh trung vò cuûa bieán ñònh löôïng<br /> bình thöôøng baèng t-test, so saùnh trung vò cuûa bieán<br /> ñònh löôïng khoâng bình thöôøng baèng Kruskal-Wallis.<br /> <br /> KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU<br /> Trong thôøi gian töø 01/03/2001 ñeán 28/02/2002<br /> coù 3221 treû töø 1 ñeán 24 thaùng tuoåi nhaäp vaøo khoa<br /> Hoâ haáp beänh vieän Nhi ñoàng 2, thaønh phoá Hoà Chí<br /> Minh vì ho vaø/hoaëc khoù thôû.<br /> Ñaëc ñieåm daân soá nghieân cöùu<br /> Baûng 1: Ñaëc ñieåm daân soá nghieân cöùu (n = 3221)<br /> 1.<br /> <br /> Röûa laàn nöõa trong 2-5 phuùt vôùi PBS, laéc nheï.<br /> Nhuùng lam vaøo nöôùc caát vaøi giaây.<br /> Ñeå lam khoâ ngoaøi khoâng khí.<br /> <br /> 2.<br /> <br /> Ñaët kính moûng leân maët lam vôùi glycerol ñeäm<br /> (R2). Kieåm tra ñeå chaéc chaén khoâng coù boït khí. Traùn<br /> lam vôùi lôùp daàu.<br /> <br /> 3.<br /> <br /> Keát quaû<br /> <br /> 4.<br /> <br /> Xem lam döôùi kính hieån vi huyønh quang vôùi ñoä<br /> phoùng ñaïi 100 vaø 400.<br /> <br /> 5.<br /> <br /> Ñoïc lam ngay ñeå coù keát quaû toát nhaát. Tuy nhieân<br /> coù theå giöõ lam ôû 2-80C trong 24 giôø.<br /> Phaûn öùng döông khi phaùt hieän ít nhaát 1 teá baøo<br /> huyønh quang maøu vaøng (intra-cytoplasmide granular<br /> fluorescence) trong khi caùc teá baøo khaùc ñoû.<br /> Phaûn öùng aâm: khoâng phaùt hieän ñöôïc teá baøo huyønh<br /> quang naøo sau khi kieåm tra caån thaän toaøn boä gieáng.<br /> Xöû lyù soá lieäu(5)<br /> Soá lieäu sau khi thu thaäp ñöôïc maõ hoùa theo maãu<br /> vaø ñöôïc nhaäp baèng phaàn meàm EPI-INFO 2002.<br /> Ñaùnh giaù dinh döôõng baèng chöông trình Nutstat<br /> theo tieâu chuaån Toå chöùc Y teá Theá giôùi. Phaân tích soá<br /> lieäu baèng phaàn meàm Stata 6.0:<br /> <br /> Ñaëc ñieåm<br /> Tuoåi (thaùng)<br /> -