intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Tình hình phát triển thể lực ở nông thôn trung du tỉnh Phú Thọ năm 2004

Chia sẻ: Bút Cam | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

76
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tình hình phát triển thể lực ở nông thôn trung du tỉnh Phú Thọ năm 2004 Nghiên cứu được tiến hành trên địa bàn nông thôn Phú Thọ nhằm đánh giá tình hình thể lực của các lớp tuổi ở cả hai giới nam và nữ trong một quần thể dân cư đồng thời tìm hiểu ảnh hưởng của xu thế phát triển kinh tế xã hội đến tình trạng dinh dưỡng của người dân. Số liệu nhân trắc được thu thập từ điều tra cắt ngang toàn bộ dân từ 0 đến 60 tuổi ở một đơn vị dân...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Tình hình phát triển thể lực ở nông thôn trung du tỉnh Phú Thọ năm 2004

  1. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | Tình hình phaùt trieån theå löïc ôû noâng thoân trung du tænh Phuù Thoï naêm 2004 TS. Töø Ngöõ, ThS. Huyønh Nam Phöông vaø cs Nghieân cöùu ñöôïc tieán haønh treân ñòa baøn noâng thoân Phuù Thoï nhaèm ñaùnh giaù tình hình theå löïc cuûa caùc lôùp tuoåi ôû caû hai giôùi nam vaø nöõ trong moät quaàn theå daân cö ñoàng thôøi tìm hieåu aûnh höôûng cuûa xu theá phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi ñeán tình traïng dinh döôõng cuûa ngöôøi daân. Soá lieäu nhaân traéc ñöôïc thu thaäp töø ñieàu tra caét ngang toaøn boä daân töø 0 ñeán 60 tuoåi ôû moät ñôn vò daân cö löïa choïn ngaãu nhieân ôû 12 xaõ trung du Phuù Thoï. Keát quaû cho thaáy tình traïng dinh döôõng ôû treû em vaø ngöôøi tröôûng thaønh treân ñòa baøn ñieàu tra coøn ôû möùc keùm (suy dinh döôõng nheï caân ôû treû em 35.4%, thieáu naêng löôïng tröôøng dieãn ôû phuï nöõ 20-29 tuoåi 39.4%), chieàu cao cuûa ngöôøi tröôûng thaønh khoâng coù söï caûi thieän ñaùng keå trong nhöõng naêm qua. Töø khoùa: tình traïng dinh döôõng, treû em, ngöôøi tröôûng thaønh, Phuù Thoï This study was carried out in rural areas of Phu Tho province in order to evaluate the physical sta- tus of the population and to understand the impacts of socio-economic development tendency on its nutritional situation. Anthropological data was collected from a cross-sectional survey involving people from 0 to 60 years of age randomly selected from 12 midland communes in Phu Tho. The sur- vey findings show that there are a poor nutritional status of children, a chronic energy deficiency of child-bearing age women in the age group of 20-29 years (39.4%) and there is no improvement with regards to the height of adults in rural areas. Key words: nutrition status, children, adult, Phu Tho 1. Ñaët vaán ñeà phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi. Keát quaû nghieân cöùu seõ gôïi Dinh döôõng ngaøy nay ñaõ ñöôïc coi laø moät trong yù ñònh höôùng cho caùc can thieäp dinh döôõng taïi ñòa nhöõng chæ tieâu phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi. Söï phaùt phöông cuõng nhö ñònh höôùng cho caùc nghieân cöùu trieån veà theå chaát cuûa con ngöôøi ñoàng thôøi cuõng phaûn roäng hôn veà tình hình theå löïc coù tính chaát vuøng mieàn aùnh söï phaùt trieån cuûa kinh teá xaõ hoäi, ñieàu naøy ñaõ treân phaïm vi toaøn quoác. ñöôïc neâu leân töø naêm 1829 bôûi Louis- Reùne Villermeù - Ngöôøi saùng laäp ra ngaønh y teá coâng coäng Phaùp1. Söï 2. Phöông phaùp nghieân cöùu bieán ñoåi cuûa caùc chæ soá dinh döôõng khoâng nhöõng 2.1.Thieát keá nghieân cöùu - Ñòa ñieåm chòu aûnh höôûng cuûa nhöõng bieán ñoåi sinh lyù trong chu kyø voøng ñôøi cuûa con ngöôøi maø coøn chòu taùc ñoäng cuûa Nghieân cöùu moâ taû döïa treân keát quaû cuûa moät cuoäc xu theá phaùt trieån cuûa thôøi ñaïi. ñieàu tra caét ngang treân ñòa baøn 12 xaõ trung du thuoäc tænh Phuù Thoï thaùng 8 naêm 2004. Haàu heát caùc xaõ naèm Vieät Nam cuõng ñaõ coù moät soá nghieân cöùu veà tình beân taû soâng Hoàng vaø coù trình ñoä phaùt trieån kinh teá hình theå löïc vaø söï taêng tröôûng theå löïc treân moät soá xaõ hoäi vaøo möùc thaáp so vôùi maët baèng chung cuûa ñoái töôïng, chuû yeáu laø treû em löùa tuoåi hoïc ñöôøng2,3,4,5,6. toaøn tænh. Nghieân cöùu naøy ñöôïc tieán haønh nhö moät böôùc thaêm doø sô boä tình hình phaùt trieån theå löïc cuûa nhaân 2.2.Ñoái töôïng nghieân cöùu daân ôû noâng thoân Vieät Nam ôû caùc löùa tuoåi khaùc nhau Ñoái töôïng nghieân cöùu laø toaøn boä daân cö töø 0 ñeán cuøng sinh soáng treân moät ñòa baøn thuaàn nhaát, töø ñoù 60 tuoåi coù maët taïi thôøi ñieåm thu thaäp soá lieäu treân ñòa cho pheùp ta thaáy ñöôïc moät böùc tranh toaøn caûnh veà baøn nghieân cöùu. tình hình theå löïc cuûa caùc taàng lôùp daân cö, nhöõng bieán ñoåi veà theå chaát do thôøi gian vaø aûnh höôûng cuûa söï 2.3.Choïn maãu Taïp chí Y teá Coâng coäng, 9.2006, Soá 6 (6) 15
  2. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | Xuaát phaùt töø coâng thöùc ñeå ñaùnh giaù theå löïc cuûa treû em n = 4 σ2 / e 2 Vôùi ñoä leäch chuaån σ = 5 cm qua caùc cuoäc ñieàu tra tröôùc vaø e = 0,5 cm thì soá treû döôùi 5 tuoåi caàn ñöôïc caân ño seõ laø 400 treû. Vôùi öôùc tính soá treû naøy baèng 10% daân soá, toång soá maãu daân cö caàn caân ño seõ laø 4000 ngöôøi. Cuoäc ñieàu tra ñöôïc tieán haønh ôû 12 xaõ trung du. Moãi xaõ choïn 1 ñeán 2 thoân (maãu ngaãu nhieân ñôn) ñeå coù daân soá khoaûng 450-500 ngöôøi, tröø soá vaéng nhaø (30-40% daân soá - theo ñieàu tra sô boä), moãi cuïm seõ ñaït ñöôïc maãu khoaûng 350 ngöôøi. Hình 1. Tyû leä suy dinh döôõng ôû treû em döôùi 5 tuoåi phaân theo nhoùm tuoåi 2.4.Thu thaäp soá lieäu - Caân naëng: caân naëng cuûa treû döôùi 2 tuoåi ñöôïc ÔÛ treû döôùi 5 tuoåi treân ñòa baøn nghieân cöùu, tyû leä thu thaäp baèng caân Seca loøng maùng, caân naëng cuûa treû nheï caân laø 35.4%; tyû leä coøi coïc laø 31.5% ; vaø tyû leä lôùn vaø ngöôøi lôùn ñöôïc thu thaäp baèng caân Seca ñieän gaøy coøm laø 7.4% (Hình 1). Tyû leä SDD taêng cao ñoät töû vôùi ñoä chính xaùc laø 0,1kg. Caùc caân ñöôïc kieåm tra bieán ôû löùa tuoåi 12-24 thaùng (tyû leä nheï caân taêng töø 2 laàn/ngaøy. 10.1% leân 35.5%). Sau 24 thaùng, tyû leä SDD tieáp tuïc taêng, cho ñeán lôùp tuoåi 48-60 thaùng thì cöù 2 treû laø coù - Chieàu cao: Chieàu daøi naèm cuûa treû döôùi 2 tuoåi 1 treû bò SDD. ñöôïc ño baèng thöôùc goã ño chieàu daøi naèm cuûa UNICEF. Chieàu cao ñöùng ñöôïc ño baèng thöôùc 3.3.Theå löïc cuûa treû em 0-15 tuoåi microtoise. Vôùi ñoä chính xaùc laø 0,1cm. Nhìn chung, treû nam coù chieàu cao töông ñöông - Tình traïng dinh döôõng treû em döôùi 5 tuoåi: döïa vôùi treû nöõ, chæ soá trung bình coù cao hôn moät chuùt hoaëc theo phaân loaïi cuûa WHO (W/A, H/A, W/H), söû duïng baèng so vôùi treû nöõ ôû caùc lôùp tuoåi (tröø ñoä tuoåi 12 - 13, quaàn theå tham khaûo NCHS do ôû ñoä tuoåi naøy treû gaùi daäy thì tröôùc treû trai vaø chieàu - Tình traïng dinh döôõng tuoåi hoïc ñöôøng vaø ngöôøi cao cuûa treû gaùi phaùt trieån tröôùc). tröôûng thaønh: caân naëng, chieàu cao trung bình, chæ soá 180 BMI (theo phaân loaïi cuûa WHO 1995) 160 2.5.Xöû lyù soá lieäu Caùc soá lieäu ñöôïc laøm saïch vaø xöû lyù treân EPI- 140 INFO 6.0. PT2004 VN1975 cao 120 NCHS PT1999 3.Keát quaû nghieân cöùu 100 3.1.Moâ taû maãu 80 Toång soá ngöôøi ñöôïc ñieàu tra theå löïc laø 4388 60 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ngöôøi thuoäc 1371 hoä gia ñình ôû 12 xaõ trong ñoù nam tuoåi (naêm) tuoi laø 1878 vaø nöõ laø 2510, soá treû em döôùi 15 tuoåi laø 939 nam vaø 960 nöõ. Soá ngöôøi trong ñoä tuoåi ñieàu tra Hình 2. So saùnh chieàu cao trung bình cuûa treû nam khoâng ra caân (khoâng coù hoaëc coù lí do, ví duï nhö: oám, 0-15 tuoåi ôû Phuù Thoï naêm 2004 vôùi caùc soá ñi hoïc, ñi boä ñoäi, ñi laøm xa) chieám tyû leä 30% taäp lieäu khaùc. trung chuû yeáu vaøo löùa tuoåi lao ñoäng, nam nhieàu hôn Hình 2 vaø 3 so saùnh chieàu cao trung bình cuûa treû nöõ. Treân thöïc teá nhaân khaåu, tyû leä nam giôùi vaéng nhaø em nam vaø nöõ 0-15 tuoåi theo keát quaû ñieàu tra taïi Phuù khaù cao neân caân baèng giôùi ôû noâng thoân Phuù Thoï Thoï vôùi caùc soá lieäu theå löïc tröôùc ñaây cuõng cuûa Phuù ñang bò thay ñoåi. Thoï7, vôùi haèng soá sinh hoïc Vieät Nam3 vaø quaàn theå 3.2.Tình traïng dinh döôõng treû em döôùi 5 tuoåi tham khaûo NCHS. 16 Taïp chí Y teá Coâng coäng, 9.2006, Soá 6 (6)
  3. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | 180 Thoï, tình traïng thöøa caân raát hieám gaëp (2/517 treû = 0.4%), maø chuû yeáu vaãn laø theå nheï caân vôùi WAZ 160 score trung bình chæ ñaït 1.52 (1.06). Hình 5 trình baøy 140 sô ñoà bieán thieân cuûa chæ soá WAZ trung bình theo caùc PT2004 VN1975 lôùp thaùng tuoåi. Nhö vaäy ñoái vôùi treû em noâng thoân Cao 120 NCHS Phuù Thoï, suy dinh döôõng thieáu caân vaãn laø moái quan 100 PT1999 taâm haøng ñaàu. 80 W AZ score 60 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 0-12 12-24 24-36 36-48 48-60 -0.5 -0.45 Tuoåi Tuoåi (naêm) WAZ score -1 Hình 3. So saùnh chieàu cao trung bình cuûa treû nöõ 0 -15 -1.5 -1.66 -1.7 -1.86 -2.01 tuoåi ôû Phuù Thoï naêm 2004 vôùi caùc soá lieäu khaùc -2 -2.5 3.4.Tình traïng dinh döôõng cuûa ngöôøi tröôûng thaønh. Thaù ng tuoå i Tình traïng thieáu naêng löôïng tröôøng dieãn (CED) vôùi BMI
  4. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | thöôøng laø ñoái töôïng bò boû soùt trong caùc cuoäc ñieàu tra teá gia ñình hoaëc söùc khoeû, moät cuoäc ñieàu tra treân ñoái (hoï khoâng coù maët ôû noâng thoân nhöng laïi khoâng ñaêng töôïng naøy vôùi côõ maãu lôùn hôn caàn ñöôïc tieán haønh. kyù nhaân khaåu taïi thaønh thò). Ñieàu ñoù coù khaû naêng Phaân tích caùc soá lieäu theå löïc cuûa ngöôøi tröôûng gaây ra sai soá veà choïn maãu vaø chieàu cao trung bình thaønh ôû Phuù Thoï, ta thaáy chieàu cao trung bình cuûa cuûa nam giôùi tröôûng thaønh taïi noâng thoân ñieàu tra nam laø 162,2 cm, vaø cuûa nöõ laø 152,4 cm. Nhöõng con ñöôïc coù theå coù xu höôùng thaáp hôn so vôùi chieàu cao soá naøy töông ñöông vôùi keát quaû toång ñieàu tra naêm thöïc. Ñöùng treân goùc ñoä kinh teá xaõ hoäi, söï maát caân 2000 cuûa toaøn quoác (töông öùng laø 162,3 cm vaø 152,3 baèng veà giôùi coù khaû naêng aûnh höôûng nhieàu ñeán sinh cm)6. So saùnh chieàu cao tröôûng thaønh cuûa caùc lôùp hoaït vaø thu nhaäp cuûa ngöôøi daân noâng thoân, vaø ñieàu tuoåi töø 20-24 ñeán 55-60 ôû caû nam vaø nöõ ñeàu khoâng ñoù laïi coù aûnh höôûng ngöôïc laïi ñoái vôùi tình traïng thaáy coù söï khaùc bieät coù yù nghóa thoáng keâ giöõa caùc dinh döôõng cuûa hoï, ñaëc bieät laø ñoái töôïng treû em vaø theá heä. Ñieàu ñoù cho thaáy gaàn nhö khoâng coù söï bieán phuï nöõ löùa tuoåi sinh ñeû. ñoåi veà taàm voùc cuûa ngöôøi daân ôû Phuù Thoï trong Tyû leä suy dinh döôõng ôû treû em döôùi 5 tuoåi treân khoaûng thôøi gian caùch ñaây töø 20 ñeán 60 naêm. ñòa baøn ñieàu tra ôû möùc cao (W/A 35.4%; H/A Moät ñieàu ñaùng suy nghó laø chieàu cao cuûa nöõ giôùi 31.5%; W/H 7.4%) Tyû leä naøy cuõng töông ñöông vôùi baét ñaàu taêng töø khi treû böôùc vaøo löùa tuoåi daäy thì (ôû tyû leä chung cuûa tænh Phuù Thoï, töông öùng laø 34.4%; ñòa baøn naøy laø vaøo khoaûng 12-13 tuoåi), taêng nhanh 38.5% vaø 12.5% (theo Nieân giaùm thoáng keâ y teá nhaát vaøo khoaûng 12-18 thaùng sau khi xuaát hieän kinh 2001). Theo moät moâ hình chung veà thay ñoåi tyû leä nguyeät vaø keùo daøi tieáp ñeán 7 naêm sau, quan troïng suy dinh döôõng theo lôùp tuoåi, suy dinh döôõng taêng hôn caû laø vaøi naêm sau khi chieàu cao khoâng phaùt cao ôû treû 12-24 thaùng vaø tieáp tuïc duy trì ôû möùc cao. trieån nöõa thì xöông chaäu vaãn coøn phaùt trieån theâm9. Nguyeân nhaân chuû yeáu coù theå laø do chuyeån cheá ñoä Vôùi ñaëc ñieåm laø tuoåi daäy thì ôû noâng thoân thöôøng aên töø buù meï sang aên boå sung, thieáu chaêm soùc tröïc muoän hôn so vôùi thaønh thò, ñieàu ñoù cuõng töông öùng tieáp cuûa meï vaø tình traïng nhieãm khuaån cao cuõng nhö laø chieàu cao toái ña cuûa phuï nöõ ôû noâng thoân seõ ñaït chaêm soùc treû beänh keùm (W/H taêng töø 0.9% ôû 1 tuoåi ñöôïc muoän hôn so vôùi thaønh thò. Nhöng coù moät thöïc leân ñeán 14% ôû 2 tuoåi). teá laø phuï nöõ noâng thoân thöôøng keát hoân sôùm hôn vaø Chieàu cao treû em nam vaø nöõ Phuù Thoï ôû löùa tuoåi tuoåi sinh con ñaàu loøng trung bình laø 20 - 21 tuoåi, khi 0-5 tuoåi thaáp hôn so vôùi haèng soá sinh hoïc ngöôøi Vieät maø caáu truùc cô theå vaãn chöa phaùt trieån ñeán möùc toái Nam 1975. Chieàu cao coù söï caûi thieän roõ reät khi treû ña ñeå coù theå mang thai vaø sinh con thuaän lôïi. Ñieàu böôùc vaøo tuoåi hoïc ñöôøng (6 tuoåi). ñoù aûnh höôûng ñeán keát quaû cuûa thai ngheùn (nguy cô So vôùi naêm 1984, 1993, 1999, chieàu cao treû nam sinh con nheï caân, ñeû non cao) vaø gaây nhöõng caûn trôû vaø nöõ ôû Phuù Thoï naêm 2004 ñeàu coù söï caûi thieän ôû nhaát ñònh khi sinh (do meï thaáp, khung chaäu heïp). löùa tuoåi caáp moät vaø caáp hai7,8. ÔÛ thôøi ñieåm ñieàu tra, Nhö vaäy, can thieäp ñeå taêng tuoåi sinh con laàn ñaàu ôû ñaõ thaáy ñöôïc gia toác taêng tröôûng sau 10 naêm (2004 noâng thoân caàn ñöôïc quan taâm. so vôùi 1993) khi söï caûi thieän chieàu cao coù yù nghóa Nhö vaäy coù theå noùi raèng treân ñòa baøn nghieân thoáng keâ vôùi (p
  5. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | maët chieám tôùi hôn 30% daân soá (nam nhieàu hôn nöõ), vaø daân soá noâng thoân, caùc bieän phaùp taïo coâng aên gôïi yù moät hình aûnh noâng thoân thieáu vieäc laøm vaø vieäc laøm taïi choã ñeå taêng thu nhaäp gia ñình caàn ñöôïc thöøa lao ñoäng. Ñeå ñaûm baûo söï caân baèng veà gia ñình ñaåy maïnh ôû noâng thoân Phuù Thoï. Taùc giaû: TS.BS. Töø Ngöõ, Tröôûng khoa dinh döôõng öùng 5. Leâ Thò Hôïp. 2006. Xu höôùng taêng tröôûng veà theå löïc vaø tình duïng, Vieän Dinh döôõng. Ñòa chæ: 48 Taêng Baït Hoå, Hai Baø traïng dinh döôõng cuûa treû em töø sô sinh ñeán 17 tuoåi - nghieân Tröng, Haø Noäi. E.mail: tungu.nin@gmail.com cöùu theo chieàu doïc taïi Haø Noäi. Baùo caùo Hoäi thaûo khoa hoïc "Caûi thieän dinh döôõng vaø gia taêng taêng tröôûng ôû ngöôøi Vieät Ths.Bs. Huyønh Nam Phöông, khoa dinh döôõng öùng duïng, Nam". Hoäi Dinh döôõng. Haø Noäi. Vieän Dinh döôõng. E.mail: hnphuong@gmail.com 6. Boä Y teá - Vieän Dinh döôõng. 2002. Toång ñieàu tra dinh Taøi lieäu tham khaûo döôõng 2000. Nhaø xuaát baûn Y hoïc. Haø Noäi. 1. Leâ Nam Traø. 1997. Taêng tröôûng treû em. Trong "Baøn veà 7. Töø Ngöõ, Huyønh Nam Phöông vaø coäng söï. 1999. Tìm hieåu ñaëc ñieåm taêng ngöôøi Vieät Nam". Chöông trình KHCN caáp tình hình theå löïc treû em löùa tuoåi hoïc ñöôøng. Baùo caùo Hoäi nghò nhaø nöôùc. Ñeà taøi KX07-07. Haø Noäi. khoa hoïc Vieän Dinh döôõng. Haø Noäi. 2. Huard P., Bigot A. 1938. Les caracteùristiques anthropo- 8. Traàn Vaên Daàn. 1997. Moät soá nhaän xeùt veà söï phaùt trieån theå biologiques des Indochinois. Trav. De l'Inst. Anat. De l' löïc cuûa hoïc sinh ôû löùa tuoåi töø 8-14 treân moät soá vuøng daân cö eùcole sup. de Meùd. de l' Ind. Tome IV. Hanoi: 15-46. mieàn Baéc Vieät Nam trong thaäp kyû 90. Trong: Leâ Nam Traø 3. Boä Y teá . 1975. Haèng soá sinh hoïc cuûa ngöôøi Vieät Nam. Nhaø (chuû bieân). "Baøn veà ñaëc ñieåm taêng tröôûng ngöôøi Vieät Nam". xuaát baûn Y hoïc. Haø Noäi. Chöông trình KHCN caáp nhaø nöôùc KX-07. Haø Noäi. 4. Haø Huy Khoâi, Buøi Thò Nhö Thuaän. 1988. Assessment of 9. ACC/SCN . 2001. What Works? A Review of the Efficacy some physical measures of rural and Hanoi children at present and Effectiveness of Nutrition Interventions, Allen LH and time. Proceedings of the International conference on Applied Gillespie SR. ACC/SCN: Geneva in collaboration with the Nutrition. National Institute of Nutrition UNICEF. Hanoi. Asian Development Bank, Manila: 16-22. Taïp chí Y teá Coâng coäng, 9.2006, Soá 6 (6) 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2