Tình huống quản lý nhà nước đề tài: Xử lý tình huống “gây ô nhiễm môi trường do doanh nghiệp thu mua và chế biến mủ cao su tư nhân Long Hải xả nước thải chưa qua xử lý ra môi trường”

Chia sẻ: Ngô Gia Hào | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:22

Thêm vào BST

Báo xấu

616
lượt xem 87
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nước ta đang ở trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ về công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước, nhiều tỉnh và thành phố đã trở thành các trung tâm công nghiệp về sản xuất phân bón, hóa chất, giấy, chế biến mủ cao su,... Tuy nhiên đồng hành với sự phát triển đó là vấn đề ô nhiễm môi trường, nhất là ô nhiễm môi trường do chế biến mủ cao su. Vậy trước sự ô nhiễm môi trường đó chúng ta cần làm gì? Mời các bạn cùng tìm hiểu tài liệu để biết thêm cách xử lý vấn đề ô nhiễm môi trường.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tình huống quản lý nhà nước đề tài: Xử lý tình huống “gây ô nhiễm môi trường do doanh nghiệp thu mua và chế biến mủ cao su tư nhân Long Hải xả nước thải chưa qua xử lý ra môi trường”

BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN TRƯỜNG CÁN BỘ QUẢN LÝ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT II Lớp: BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC CHƯƠNG TRÌNH CHUYÊN VIÊN CHÍNH (Khóa XII2015) Tổ chức tại: Thành phố Hồ Chí Minh TÌNH HUỐNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC Đề tài: Xử lý tình huống “ Gây ô nhiễm môi trường do doanh nghiệp thu mua và chế biến mủ cao su tư nhân Long Hai x ̉ ả nước thải chưa qua xử lý ra môi trường”. Họ và tên: Ngô Văn Hiên ̉ Đơn vị công tác: Cty TNHHMTV cao su Bình Long
Tháng 06 năm 2015 LỜI NÓI ĐẦU ́ ̀ ́ ̉ Trong qua trinh phat triên kinh tê xa ́ ̣ ̃ hôi thi Môi tr ̀ ường có tầm quan trọng đặc biệt đối với sự tồn tại và phát triển của đời sống con người. Do vậy, đòi hỏi phải có sự quản lý của Nhà nước đối với môi trường. Quản lý của Nhà nước đối với môi trường nhằm bảo vệ lợi ích cho cộng đồng xã hội, bảo đảm cho con người được sống trong môi trường trong lành. Góp phần phục vụ sự phát triển của mỗi quốc gia nói riêng, bảo vệ môi trường khu vực và toàn cầu nói chung. Nước ta đang ở trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ về công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước, nhiều tỉnh và thành phố đã trở thành các trung tâm công nghiệp về sản xuất phân bón, hóa chất, giấy, chế biến mủ cao su, cà phê, lâm sản, sản xuất vật liệu xây dựng, khai thác chế biến khoáng sản…. Do tính đa dạng của các ngành công nghiệp, nông nghiệp, cơ sở sản xuất, dịch vụ… nên thành phần chất thải cũng rất phức tạp. Do đó, môi trường là một vấn đề mà các cấp chính quyền của các địa phương rất quan tâm. Nhằm nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước và trách nhiệm của chính quyền các cấp, các cơ quan, đơn vị và cá nhân trong việc bảo vệ môi trường. Ngày 27 tháng 12 năm 1993, Quốc hội khóa IX, kỳ họp thứ tư đã thông qua luật bảo vệ môi trường và luật có hiệu lực thi hành kể từ ngày 10 tháng 01 năm 1994. Từ khi có luật môi trường đến nay, công tác bảo vệ môi trường trong toàn quốc nói chung và ở các tỉnh, thành nói riêng, ngày càng được coi trọng. Hệ thống văn bản pháp luật về bảo vệ môi trường đã dần được hoàn thiện và được triển khai áp dụng vào thực tế, các hoạt động tuyên truyền giáo dục pháp luật, pháp chế xã hội chủ nghĩa trên lĩnh vực bảo vệ môi trường được chú trọng, Nhà nước đã quan tâm chỉ đạo trong việc hoạch định các chính 2
sách, chiến lược, giải pháp nhằm cải thiện môi trường như, ngăn chặn tình trạng suy thoái chất lượng không khí, nước, đất, cảnh quan và các nhân tố môi trường cho các vùng nông thôn, trung du, miền núi, có điều kiện thâm canh, chuyển dịch cơ cấu cây trồng và vật nuôi phù hợp, phát triển nông, lâm nghiệp, phủ xanh đồi trọc, xử lý nước thải bảo vệ nguồn nước… nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm của các ngành, các cấp, người dân, việc khai thác, sử dụng tài nguyên khoáng sản được đảm bảo theo qui định, những trường hợp vi phạm đều xử lý kịp thời. Chú trọng tiến hành thường xuyên công tác kiểm tra, thanh tra phát hiện và xử lý kịp thời những vi phạm về bảo vệ môi trường, giải quyết dứt điểm những đơn thư khiếu nại môi trường. Tuy nhiên việc bảo vệ môi trường ở nước ta hiện nay chưa theo kịp yêu cầu của quá trình phát triển kinh tế, xã hội trong giai đoạn mới, bên cạnh những kết quả đã đạt được công tác bảo vệ môi trường vẫn còn tồn tại những bất cập. Tuy nhận thức của người dân về bảo vệ môi trường mặc dù đã được nâng lên, song vẫn còn nhiều hạn chế, vi phạm pháp luật trong lĩnh vực bảo vệ môi trường vẫn còn xảy ra ở nhiều nơi, đặc biệt có những cơ sở, xí nghiệp sản xuất chưa chấp hành nghiêm việc thực hiện các biện pháp ngăn chặn các nguồn gây ô nhiễm môi trường, gây ảnh hưởng đến môi trường sống. Trong quá trình, tìm hiểu công tác quản lý bảo vệ môi trường ở địa phương tôi nhận thấy vẫn còn những tình huống xử lý về lĩnh vực vi phạm bảo vệ môi trường chưa thực sự chặt chẽ hiệu quả. Được học tập, tiếp thu lớp bồi dưỡng kiến thức quản lý nhà nước chương trình chuyên viên chính tại trường cán bộ quản lý NN&PTNT II, tôi xin nêu tình huống trong xử lý vi phạm bảo vệ môi trường và những suy nghĩ về giải quyết tình huống: “ Gây ô nhiễm môi trường do doanh nghiệp thu mua và chế biến mủ cao su tư nhân Long Hai ̉ xả nước thải chưa qua xử lý ra môi trường”. 3
Trong quá trình tìm hiểu thực hiện viết chuyên đề này trong điều kiện thời gian ngắn, khả năng còn nhiều hạn chế thiếu sót, rất mong được sự góp ý của các quý thầy, cô va cô giao viên chu nhiêm l ̀ ́ ̉ ̣ ớp K XII. Xin chân thành cám ơn! 4
1.Mô ta tình hu ̉ ống : Doanh nghiệp thu mua và chế biến mủ tư nhân Long Haỉ , cơ sở đóng tại xã Minh Tâm, huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước. Thời gian trước, nơi đây còn vắng vẻ thưa người, gia đình ông : Trân Điêp ngoài vi ̀ ̣ ệc khai thác vườn cao su 10 ha của gia đình còn tổ chức thu mua thêm mủ của những người dân xung quanh và sau một thời gian đã phát triển thành lập doanh nghiệp tư nhân ̉ Long Hai chuyên thu mua và chế biến mủ cao su. Do hệ thống dây chuyền xử lý nước thải lạc hậu, có công đoạn đã hư hỏng dẫn đến hoạt động kém, nước thải chế biến mủ đã không được xử lý tốt và xả thẳng xuống theo con suối Ba Nông chảy đi. Hiện nay, có nhiều hộ dân cư trong vùng chuyển đến sinh sống và lập nghiệp gần doanh nghiệp. Do nhu cầu nước sinh hoạt và sản xuất nên chính quyền địa phương đã huy động nhân dân đóng góp xây dựng con đập ngăn dòng suối lại để nước tích tụ thành hồ. Đây là nguồn nước hồ cung cấp sinh hoạt và tưới tiêu cho nhân dân 03 ấp thuộc xã Minh Tâm. Các hộ dân cư sống xung quanh cơ sở chế biến mủ hiện thường xuyên gánh chịu sự tác động của chất thải từ việc chế biến mủ mà không qua xử lý trước khi thoát ra ngoài môi trường. Trong thời gian gần đây nguồn nước đã bị ô nhiễm nặng nề, làm cho người dân không xử dụng được, mùi hôi thối bốc lên từ việc tích trữ mủ tạp tại các hồ chứa mủ không có che chắn và nước chế biến mủ chảy ra làm ô nhiễm môi trường, đồng thời dòng nước thải làm phát sinh ruồi, muỗi, mùi hôi thối nồng nặc, gây ảnh hưởng tới nhiều hộ dân sống dọc theo con suối và xung quanh cơ sở sản xuất, một số người dân đã bị mắc các chứng bệnh ngoài da, đường ruột, hô hấp… người dân cho rằng nguyên nhân là do nước thải nhà máy chế biến mủ của doanh nghiệp Long Haỉ thấm vào mạch nước ngầm và suối, hồ gây ra. Do tình trạng ô nhiễm ngày càng trầm trọng gây ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân quanh vùng. Sau nhiều lần gửi đơn kiến nghị, nhưng 5
doanh nghiệp không chịu khắc phục, không xây dựng hệ thống xử lý nước thải theo tiêu chuẩn bảo vệ môi trường mà Nhà nước quy định. Vì vậy ngày 22/06/2014, đại diện dân cư xung quanh khu vực doanh nghiệp thuộc xã Minh Tâm đã làm đơn khiếu nại gửi lên Hội đồng nhân dân tỉnh Bình Phước yêu cầu doanh nghiệp tư nhân long Hai ph ̉ ải ngưng hoạt động để xây dựng hệ thống xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn, về lâu dài phải di dời cơ sở đi nơi khác. Ngày 14/08/2014 Thanh tra Sở Tài nguyên Môi trường kiểm tra và phát hiện doanh nghiệp Long Hai x ̉ ả trực tiếp nước thải ch ưa qua xử lý vào hồ Ba Nông. Ngày 05/10/2014 cảnh sát môi trường Công an tỉnh Bình Phước (phòng PC36) kiểm tra đột xuất doanh nghiệp thì bi chu c ̣ ̉ ơ sở cho bao vê can tr ̉ ̣ ̉ ở, chửi bơi ngăn can l ́ ̉ ực lượng công an. Nhưng vơi tinh thân dung cam, m ́ ̀ ̃ ̉ ưu trí ̃ ́ ̣ đa tiêp cân, b ắt quả tang cơ sở đang xả nước thải chưa qua xử lý ra hồ theo suối Ba Nông, theo cơ quan điều tra thì doanh nghiệp có hệ thống xử lý nước thải chưa đúng theo thiết kế, trong khi đó lượng nước thải ra từ 400 – 450m3/ngày đêm. Trước đó, 20/03/2014. doanh nghiệp tư nhân Long Haỉ đã bị UBND huyện Hớn Quản và tam đình ch ̣ ỉ hoạt động sản xuất, yêu cầu xử lý chất thải đạt tiêu chuẩn mới được hoạt động tiếp. Đông th ̀ ơi bao cao lên câp ̀ ́ ́ ́ tên. Tuy nhiên, họ đã không chấp hành quyết định vẫn hoạt động, sản xuất kinh doanh bình thường. Hệ thống xả nước thải của doanh nghiệp tư nhân Long Hai đang có là ̉ hệ thống xử lý nước thải không đạt tiêu chuẩn, chỉ là những bể lắng đơn thuần không đạt yêu cầu về quy trình kỹ thuật xử lý nước thải, không đúng với nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt và đã vi phạm các quy định của Pháp luật về bảo vệ môi trường. 2. Phân tích tình huống: 2.1. Cơ sở lý luận: 6
Giải quyết dứt điểm, kiên quyết, triệt để, nghiêm minh việc cơ sở doanh nghiệp tư nhân Long Haỉ xả nước thải chưa qua xử lý dựa trên những cơ sở pháp lý, nhằm giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường trên lòng suối, hồ Ba Nông nhằm góp phần đem lại không khí xanh, sạch, an toàn cho người dân sống quanh khu vực, giảm bớt những tác hại do môi trường gây ra, đồng thời góp phần làm cho môi trường sạch đẹp và văn minh hơn. Đồng thời thể hiện sự nghiêm minh của pháp luật và làm gương răn đe đối với các doanh nghiệp khác. Cơ sở pháp lý thực hiện tình huống: Luật khiếu nại tố cáo năm 2011 Luật bảo vệ môi trường Việt Nam 10/01/1994 sửa đổi 2005 Luật doanh nghiệp ngày 2911/2005 Nghị định 117/2009/NĐCP về xử lý vi phạm bảo vệ môi trường Nghị định 81/2006/NĐCP của Chính Phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Nghị định 175/CP ngày 18101994 của Chính phủ về hướng dẫn thi hành Luật bảo vệ môi trường. Nghị định số 26/CP ngày 2604/1996 của Chính phủ về xử phạt hành chính về bảo vệ môi trường. 2.2. Phân tích tình huống: 2.1. phân tích tinh chât va muc đich xay ra trong tình hu ́ ́ ̀ ̣ ́ ̉ ống: Trong quá trình hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân Long Haỉ chỉ chú trọng đến phát triển kinh doanh nâng cao doanh thu của doanh nghiệp, lợi nhuận của doanh nghiệp mà không chú ý đến môi trường làm ảnh hưởng đến khu vực xung quanh và đặc biệt là sức khỏe cộng đồng. 7
Việc cơ sở doanh nghiệp tư nhân Long Haỉ xả nước thải chưa qua xử lý theo quy định và có chứa rất nhiều chất độc hại ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sống bên ngoài, nhất là suối, hồ Ba Nông. Theo kết quả điều tra và khảo sát của Cục bảo vệ môi trường, nước của lòng suối, hồ Ba Nông khu vực giáp cơ sở doanh nghiệp tư nhân Long Haỉ đã bắt đầu ô nhiễm chất hữu cơ và chất rắn lơ lửng (TSS). Tại đây chất rắn lơ lửng thường vượt tiêu chuẩn 3 4 lần, giá trị oxy hòa tan (DO) thấp dưới giới hạn cho phép. Kết quả quan trắc qua các năm cho thấy mức độ ô nhiễm nước ở lòng hồ ngày một nghiêm trọng, đặc biệt là ô nhiễm do các chất hữu cơ. Tại đây nước bị ô nhiễm trầm trọng, có màu trắng đục và bốc mùi hôi thối cả ngày lẫn đêm. Theo kết quả khảo sát của Sở tài nguyên và Môi trường, giá trị DO ở đây thường xuyên dưới 0,5mg/l, có nơi chỉ 0,04mg/l. Cơ sở doanh nghiệp tư nhân Long Haỉ đã vi phạm Pháp luật về bảo vệ môi trường có tổ chức, cố ý kéo dài, tái phạm nhiều lần gây ô nhiễm môi trường rất nghiêm trọng đối với nguồn nước và không khí ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, đời sống của nhân dân trong khu vực. Tuy nhiên, đây là vấn đề liên quan trực tiếp đến môi trường sống của người dân đến sự phát triển của huyện, tỉnh cũng như Đất nước. Cơ quan quản lý Nhà nước cần nghiên cứu để đưa ra giải pháp vừa đảm bảo tính nghiêm minh của Pháp luật, vừa phải hợp lý, chấm dứt tình trạng vì lợi ích của một bộ phận cá nhân mà gây ô nhiễm môi trường. Để giải quyết vấn đề đó cần phải trả lời một cách thấu đáo các vấn đề sau: Làm thế nào để không còn tình trạng xả nước thải chưa qua xử lý do các công ty, doanh nghiệp thải ra gây ô nhiễm môi trường ? Làm thế nào để đảm bảo hài hòa lợi ích của nhân dân sống trong các khu vực bị gây ô nhiễm với lợi ích của các doanh nghiệp gây ô nhiễm môi trường ? 8
Làm thế nào không còn tình trạng ô nhiễm môi trường do các doanh nghiệp gây ra mà vẫn đảm bảo sự hoạt động bình thường của các doanh nghiệp? Làm thế nào để tạo ra sự phát triển bền vững của địa phương ở thời điểm hiện tại cũng như trong tương lai? Chấm dứt tiền lệ các doanh nghiệp tự do xả nước thải chưa qua xử lý ra môi trường và cần làm gương cho các doanh nghiệp khác, nghiêm cấm việc xử lý nước thải chưa qua xử lý và cần có các biện pháp mạnh đối với các trường hợp vi phạm nhiều lần mà không khắc phục, xử lý. Thường xuyên có sự phân công, kiểm tra, kiểm soát thế nào để tổ chức thực hiện giải pháp đề ra. Để thực hiện được các điều đó cần phải có sự đoàn kết của nhân dân với các cơ quan của Nhà nước, như vậy mới thu được hiệu quả cao. Việc xử lý vi phạm Pháp luật về bảo vệ môi trường đối với cơ sở doanh nghiệp tư nhân Long Haỉ phải tiến hành kiên quyết, triệt để, nghiêm minh và có bước đi thích hợp; bảo đảm đạt được mục tiêu là cơ sở doanh nghiệp tư nhân Long Hải chấm dứt việc xả chất thải không đạt tiêu chuẩn quy định vào nguồn nước, đồng thời phải tiến hành xử lý, khắc phục được hậu quả ô nhiễm môi trường nghiêm trọng do trong quá trình hoạt động gây ra và duy trì được sản xuất, kinh doanh, giải quyết việc làm, đảm bảo đến quyền lợi cho người lao động. Trong việc xảy ra ô nhiễm hiện nay chúng ta cũng phải thừa nhận một việc là do công tác quy hoạch bố trí dân cư của chính quyền địa phương chưa làm tốt, do vậy dân mới di cư tự do tới làm nhà sinh sống xung quanh cơ sở doanh nghiệp tư nhân Long Haỉ . Trước khi xây dựng cơ sở doanh nghiệp tư nhân Long Haỉ thì xung quanh khu vực không có người dân sinh sống và sản xuất. 9
Điều: 22 Luật doanh nghiệp quy định “…phải thực hiện các biện pháp vệ sinh môi trường, phải có các thiết bị kỹ thuật để xử lý chất thải đạt tiêu chuẩn môi trường”. Thông tư số: 490/1998/TTBKHCNMT, ngày 29/04/1998 của Bộ khoa học Công nghệ Môi trường về hướng dẫn lập và thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường đối với các dự án đầu tư. Luật bảo vệ môi trường, Điều; 49 khoản 1 quy định việc xử lý cơ sở sản xuất kinh doanh, dịch vụ gây ô nhiễm môi trường ngoài việc phải chịu “ phạt tiền và buộc thực hiện biện pháp giảm thiểu, xử lý chất thải đạt tiêu chuẩn môi trường; xử lý bằng các hình thức khác theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính; tạm thời đình chỉ hoạt động cho đến khi thực hiện xong biện pháp bảo vệ môi trường cần thiết”. Khoản; 2, Điều; 49 của Luật bảo vệ môi trường quy định: Ngoài việc bị xử lý theo Khoản; 1, cơ sở sản xuất gây ô nhiễm nghiêm trọng còn bị “Buộc thực hiện các biện pháp khắc phục ô nhiễm, phục hồi môi trường theo quy định tại Điều; 93 của Luật bảo vệ môi trường; buộc duy dời cơ sở đến vị trí xa khu dân cư và phù hợp với sức chịu tải của môi trường; cấm hoạt động”. Trách nhiệm và thẩm quyền quyết định việc xử lý đối với cơ sở gây ô nhiễm theo quy định tại Điểm b Khoản: 3, Điều: 49 của Luật đã quy định rất rõ : “UBND cấp tỉnh quyết định việc xử lý đối với cơ sở gây ô nhiễm môi trường trên địa bàn theo thẩm quyền và theo phân cấp của Thủ tướng Chính phủ”. Việc xử lý vi phạm Pháp luật về bảo vệ môi trường đối với cơ sở doanh nghiệp tư nhân Long Hai ph ̉ ải tiến hành kiên quyết, triệt để, nghiêm minh và có bước đi thích hợp; bảo đảm đạt được mục tiêu là cơ sở doanh nghiệp tư nhân chấm dứt việc xả chất thải không đạt tiêu chuẩn quy định vào nguồn nước, đồng thời phải tiến hành, xử lý, khắc phục được hậu quả ô nhiễm môi trường nghiêm trọng do cơ sở gây ra và duy trì được sản xuất, kinh doanh, giải quyết việc làm, đảm bảo đến quyền lợi cho người lao động. 10
Việc xử lý vi phạm Pháp luật về bảo vệ môi trường đối với cơ sở doanh nghiệp tư nhân Long Hai ph ̉ ải tiến hành kiên quyết, triệt để, nghiêm minh và có bước đi thích hợp và phải dựa trên cơ sở pháp lý. Doanh nghiệp gây ra ô nhiễm ở đâu thì trước hết phải xử lý khắc phục môi trường ở nơi ấy. Đảm bảo hài hòa lợi ích của nhân dân sống trong các khu vực bị ô nhiễm với lợi ích của các doanh nghiệp gây ô nhiễm môi trường. Đảm bảo sự phát triển bền vững của địa phương. Chấm dứt tiền lệ các doanh nghiệp tự do xả nước thải chưa qua xử lý ra môi trường đồng thời đảm bảo sự hoạt động bình thường của các doanh nghiệp. Căn cứ theo Luật bảo vệ môi trường, Luật doanh nghiệp và những nghị định nêu trên thì cơ sở doanh nghiệp tư nhân Long Haỉ đã có sai phạm nghiêm trọng về việc xả nước thải chưa qua xử lý ra môi trường mà cụ thể là xả nước chế biến mủ cao su ra môi trường mà chưa qua xử lý như theo thiết kế xây dựng đã cam kết khi thiết kế xây dựng dự án. Tình tiết giảm nhẹ: đôi chi ́ ếu theo các tình tiết giảm nhẹ được quy ̣ đinh trong Lu ật Xử lý vi phạm hành chính, cơ sở Long Hai c ̉ ơ sở sản xuất của người dân địa phương, luôn đảm bảo uy tín, thực hiện nghĩa vụ đóng thuế đầy đủ, góp phần tạo công ăn việc làm cho nhiều lao động khác ở địa phương, chưa có hành vi vi phạm nào đáng kể trước đây. Tình tiết tăng nặng: đối chiếu cac tình ti ́ ết tăng nặng của Luật Xử lý vi phạm hành chính, cơ sở co l ́ ơi noi ch ̀ ́ ửi bơi xuc pham, can tr ́ ́ ̣ ̉ ở phuc vu công tac ̣ ̣ ́ ̀ ́ ̀ ̣ ̀ ̉ ̉ ơ quan thâm quyên. nên đánh giá điêu tra. Không châp hanh tam đinh chi cua c ̉ ̀ ̀ ̣ ̀ ́ ̣ hanh vi vi pham có tinh tiêt tăng năng. 2.3. Nguyên nhân xảy ra tình huống: 11
Khi kiểm tra cụ thể hiện trường thấy rằng cơ sở có xây dựng hệ thống xử lý nước thải xong không đúng theo yêu cầu thiết kế đó là chỉ có 20 hồ sử lý nước thải thiếu 03 hồ. Hệ thống xả nước của cơ sở doanh nghiệp tư nhân Long Haỉ đang có hệ thống xử lý nước thải không đạt tiêu chuẩn, chỉ là những bể lắng đơn thuần không đạt yêu cầu về quy trình kỹ thuật xử lý nước thải, không đúng với nội dung báo cáo đánh gía tác động môi trường đã được phê duyệt và đã vi phạm các quy định của Pháp luật về bảo vệ môi trường. Các hồ hiện tại do để lâu ngày không xử lý, bị bùn đất lấp đầy nước thải không qua lắng cặn từng hồ được theo hệ thống mà chảy tràn bên trên ra ngoài môi trường. Môi trường vi sinh vật có ích trong xử lý phân hủy chất thải không có, hố thứ 21+22+23 dùng lục bình xử lý cuối cùng chưa xây dựng. Cơ sở doanh nghiệp tư nhân Long Haỉ có hệ thống máy bơm hút cạn, lắng, song do bị hỏng nên không bơm xử lý thường xuyên. Đây là một nguyên nhân nước thải của cơ sở chảy tràn ra ngoài gây ô nhiễm lòng suối, hồ Ba Nông. 2.4. Hậu quả của tình huống: Nước thải chảy ra môi trường làm ô nhiễm nguồn nước suối, hồ Ba Nông. Không khí trong khu vực nhà máy chế biến mủ bị ô nhiễm bốc mùi hôi thối bay ra khu dân cư. Nhân dân xung quanh cơ sở, nhất là những hộ sử dụng nước suối, hồ Ba Nông một số bị ghẻ lở, và hay mắc bệnh đường ruột. 3. Đê xuât ph ̀ ́ ương an giai quyêt tình hu ́ ̉ ́ ống: 3.1. Mục tiêu giai quyêt tình hu ̉ ́ ống: 12
Để giải quyết khiếu nại của quần chúng nhân dân, vừa đàm bảo yêu cầu sản xuất của doanh nghiệp, đảm bảo quyền lợi cho người lao động, cũng như của nhà nước, chúng ta có nhiều phương án. * Mục tiêu: Phương án giải quyết cần đạt các mục tiêu cụ thể sau: Ngăn ngừa, giữ gìn bảo vệ môi trường, môi sinh. Bảo đảm cho mọi người bình đẳng trong việc hưởng thụ tài nguyên môi trường. Bảo đảm mục tiêu khuyến khích phát triển kinh tế, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, tạo việc làm thu nhập cho người lao động. Cần ra những quyết định đúng đắn, kịp thời, hợp tình, có tính khả thi cao. Tóm lại, phương án xử lý phải phù hợp với pháp luật, phù hợp với đường lối chính sách của Đảng, Nhà nước và nguyện vọng của nhân dân. 3.2. Cơ sở giải quyêt tình hu ́ ống: Việc xử phạt vi phạm hành chính phải căn cứ vào tính chất, mức độ, hậu quả vi phạm, đối tượng vi phạm tình tiết giảm nhẹ, tình tiết tăng nặng. Chỉ xử phạt vi phạm hành chính khi có hành vi vi phạm hành chính do pháp luật quy định. Theo quy định tại điêm a, Kho ̉ ản 1, Điều 7 của Nghị định số 117/2009/NĐCP ngày 31/12/2009 vê Vi ph ̀ ạm các quy định về cam kết bảo vệ môi trường, đề án bảo vệ môi trường có tính chất và quy mô tương ứng với đối tượng phải lập bản cam kết bảo vệ môi trường phạt tiền từ 500.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây: Không thực hiện đúng hoặc thực hiện không đầy đủ nội dung trong bản cam kết bảo vệ môi trường, đề án bảo vệ môi trường đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận. Theo quy định tại điêm c, Kho ̉ ản 2, Điều 10 của Nghị định số 117/2009/NĐCP ngày 31/12/2009 vê Vi ph ̀ ạm các quy định về xả nước thải 13
Đối với hành vi xả nước thải vượt tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về chất thải từ 2 lần đến dưới 5 lần thì xử phạt như sau: Phạt tiền từ 8.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng trong trường hợp thải lượng nước thải từ 50m3/ngày (24 giờ) đến dưới 500m3/ngày (24 giờ); ̣ Tinh tiêt tăng năng: ̀ ́ Theo quy định tại điêm b, Kho ̉ ản 1, Điều 39 của Nghị định số 117/2009/NĐCP ngày 31/12/2009 vê Hành vi c ̀ ản trở hoạt động quản lý nhà nước, thanh tra, kiểm tra, xử phạt vi phạm hành chính về bảo vệ môi trường 1. Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây: Có lời nói, hành động đe dọa, can tr ̉ ở ,lăng mạ, xúc phạm danh dự đối với người đang thi hành công vụ. ̣ ̣ Theo quy định tại Khoản 1, Điều 4 của Nghị Biên phap khăc phuc : ́ ́ định số 117/2009/NĐCP ngày 31/12/2009 vê x ̀ ử lý vi phạm pháp luật trong lĩnh vực bảo vệ môi trường thi ̀: 1.Tạm thời đình chỉ hoạt động cho đến khi thực hiện xong các biện pháp bảo vệ môi trường cần thiết. 3.3. Đê xuât ph ̀ ́ ương an x ́ ử ly tinh huông: ́ ̀ ́ Qua phân tich di ́ ễn biến tình huống ở trên, căn cứ các quy định hiện hành của Nhà nước và chức năng nhiệm vụ được giao của Sở tai nguyên môi ̀ trương tôi xin đ ̀ ề xuất 2 phương án mà Đoàn Thanh tra của Sở nên xem xét lựa chọn như sau: 3.3.1. Phương an 1 ́ Ra Quyết định thu hồi giấy phép đã cấp của UBND tỉnh, ban hành Quyết định cưỡng chế không cho doanh nghiệp hoạt động và phải tháo gỡ máy móc, thiết bị chuyển đi nơi khác. Phương án này giải quyết được khiếu kiện của nhân dân một cách triệt để, nhưng xét về mặt quyền lợi của chủ đầu tư quá thiệt thòi; khả năng hoạt 14
động và tham gia sản xuất tăng sản phẩm cho xã hội, nộp thuế cho ngân sách của doanh nghiệp bị chấm dứt, nhiều lao động trong doanh nghiệp có nguy cơ bị thất nghiệp. Lực lượng tham gia: Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường. Cảnh sát Môi trường – CA tỉnh Bình Phước. Thanh tra Cục Bảo vệ Môi trường. UBND huyện Hớn Quản. UBND tỉnh Bình Phước. 3.2.2. Phương an 2 : ́ Ra Quyết định tạm ngừng xả nước thải chưa qua xử lý ra môi trường. Tùy theo mức độ vi phạm để tiến hành ra Quyết định xử phạt vi phạm hành chính về bảo vệ môi trường theo quy định tại Nghị định số: 26/NĐCP ngày 26/04/1996 của Chính phủ, đồng thời hướng dẫn doanh nghiệp xây dựng thêm cho đầy đủ hệ thống xử lý và thoát nước thải đúng quy định tại Thông tư hướng dẫn số: 490/1998/TTBKHCNMT ngày 29/04/1998 của Bộ Khoa học Công nghệ và Môi trường, và đúng theo cam kết trong thiết kế ban đầu, sau khi xây dựng hoàn chỉnh hệ thống xử lý nước thải, cho phép doanh nghiệp tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh, để tiếp tục sản xuất và mở rộng đầu tư chiều sâu phát triển sản xuất kinh doanh. Lực lượng tham gia: Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường. Cảnh sát Môi trường – CA tỉnh Bình Phước. Thanh tra Cục Bảo vệ Môi trường. UBND huyện Hớn Quản. UBND tỉnh Bình Phước. Lựa chon ph ̣ ương an x ́ ử ly:́ 15
Qua 2 phương an trên tôi đê xuât l ́ ̀ ́ ựa chon ph ̣ ương an 2, hinh th ́ ̀ ưc x ́ ử lý như sau: Về mức xử phạt hành chính, qua phân tích hành vi và mức độ vi phạm như trên, căn cứ vào Nghị định số 117/2009/NĐCP ngày 31/12/2009 thì: ́ ơi hanh vi không th * Đôi v ́ ̀ ực hiện đúng hoặc thực hiện không đầy đủ nội dung trong bản cam kết bảo vệ môi trường, đề án bảo vệ môi trường đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận. Phat 1000.000 đông. ̣ ̀ Theo quy định tại điêm c, Kho ̉ ản 2, Điều 10 của Nghị định số 117/2009/NĐCP ngày 31/12/2009 vê Vi ph ̀ ạm các quy định về xả nước thải * Đối với hành vi xả nước thải vượt tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về chất thải từ 2 lần đến dưới 5 lần thì xử phạt như sau: Phạt tiền từ 8.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng trong trường hợp thải lượng nước thải từ 50m3/ngày (24 giờ) đến dưới 500m3/ngày (24 giờ). Thi phat 20.000.000 ̀ ̣ ̀ ̀ ́ ̀ ́ ̀ ̉ ̣ ̀ ̉ đông ; vi cô tinh không châp hanh biên ban tam đinh chi và DN đã xà thải 400 – 450m3/ 24 giờ ̣ Tinh tiêt tăng năng Có l ̀ ́ ời nói, hành động đe dọa, can tr ̉ ở ,lăng mạ, xúc phạm danh dự đối với người đang thi hành công vụ. Phat 5.000.000 đông ̣ ̀ ̣ ́ ́ ̣ ̣ ̉ Theo quy định tại Khoản 1, Điều 4 của Nghị Biên phap khăc phuc hâu qua: định số 117/2009/NĐCP ngày 31/12/2009 vê x ̀ ử lý vi phạm pháp luật trong lĩnh vực bảo vệ môi trường thi ̀: Tạm thời đình chỉ hoạt động cho đến khi thực hiện xong các biện pháp bảo vệ môi trường cần thiết. Xử ly cac hô long ́ ́ ̀ ́ 20+21+22 đung theo theo thiêt kê. ́ ́ ́ Đề nghị UBND tỉnh Bình Phước chịu trách nhiệm theo dõi việc thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường cần thiết. Xử ly cac hô long 20+21+22 đung ́ ́ ̀ ́ ́ ́ ̉ ̣ theo theo thiêt kê. Sau đo kiêm tra đat yêu ́ ́ ̀ ơi cho hoat đông lai câu m ́ ̣ ̣ ̣ + Đề nghị UBND huyện Hơn Quan nghiêm túc ki ́ ̉ ểm điểm, làm rõ trách nhiệm của các cá nhân, Phòng ban huyện, UBND cấp xã để xảy ra tình huống như đã nêu và xử lý trách nhiệm cho phù hợp. 16
+ Đề nghị UBND Xa Minh Tâm, ̃ huyện Hơn Quan nghiêm túc ki ́ ̉ ểm điểm, làm rõ trách nhiệm của các cá nhân, phu trach c ̣ ́ ấp xã để xảy ra tình huống như đã nêu và xử lý trách nhiệm cho phù hợp. Phương án có những ưu, nhược điểm như sau: Ưu điểm: Xử phạt nghiêm những cá nhân, tổ chức có hành vi vi phạm Pháp luật trong hoạt động sản xuất kinh doanh để giữ gìn kỷ cương phép nước. Vận động, tuyên truyền, hướng dẫn chủ đầu tư chấp hành đúng các chính sách quy định của Nhà nước về bảo vệ môi trường, tạo thói quen và ý thức cho các nhà đầu tư sản xuất là ngoài lợi ích của mình cần phải quan tâm chú ý đến việc bảo vệ lợi ích chung của cộng đồng dân cư trong xã hội. Bảo đảm việc xây dựng cơ sở doanh nghiệp sản xuất theo đúng mục tiêu và địa điểm quy hoạch phát triển. Không ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh, khả năng đóng góp ngân sách của chủ đầu tư và hiệu quả chung về kinh tế xã hội. Bảo đảm việc làm và thu nhập của người lao động không bị gián đoạn hoặc chấm dứt, để họ yên tâm lao động sản xuất. Tạo điều kiện cho chủ đầu tư có thời gian để khắc phục sửa chữa và chuẩn bị các điều kiện di chuyển nhà máy chế biến mủ ra khỏi khu dân cư. Nhược điểm Việc đầu tư xây dựng sửa chữa có tốn kém xong có phần hạn chế hơn. Việc sửa chữa, hoàn thiện hệ thống xử lý nước thải sẽ gây tốn kém nhiều kinh phí. Việc khắc phục hậu quả ô nhiễm nguồn nước của doanh nghiệp xã xuống dòng xuối Ba Nông không thể giải quyết ngay được mà cần phải có thời gian dài mới khắc phục được tình trạng ban đầu. Do đó, những người dân xung quanh vẫn còn bị ảnh hưởng khoảng 3 năm . 17
Giải pháp này thể hiện tính tích cực nhất và khả thi nhất, đảm bảo có được những ưu điểm của các giải pháp trên, vừa loại trừ được nhiều nhược điểm của giải pháp khác, nó đảm bảo hài hòa được các lợi ích của cá nhân, lợi ích tập thể, lợi ích xã hội và nhà đầu tư, giải pháp có tính đến các yếu tố quy hoạch và kế hoạch phát triển về lâu, về dài. Giải pháp này đã thể hiện những nguyên tắc cơ bản sau: Thể hiện vai trò của Nhà nước trong việc quản lý và điều hành xã hội. Quyền lực thuộc về nhân dân, vì lợi ích của nhân dân, phục vụ nhân dân. Nguyên tắc dân chủ, đảm bảo lợi ích hợp pháp của nhân dân. Nguyên tắc nhân đạo: vì con người và phục vụ con người. Đảm bảo sự thống nhất giữa quyền lợi và nghĩa vụ của người dân. Đảm bảo sự công bằng. Đảm bảo bản chất của Nhà nước ta. 4. Kiến nghị, kêt luân: ́ ̣ 4.1.1. Kiến nghị với Đảng, Nha n ̀ ươc: ́ Để nâng cao hiệu quả quản lý môi trường, để nghị các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ban hành đồng bộ các văn bản quản lý và bảo vệ môi trường, tạo khung pháp lý cho hoạt động quản lý, kiểm tra, kiểm soát và xử lý nguồn gây ô nhiễm phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương. Để công tác bảo vệ môi trường đạt hiệu quả tốt hơn, Thủ tướng Chính phủ giao các Bộ: Tài nguyên và Môi trường, Tư Pháp, Công an, Thanh tra Chính phủ tổ chức rà soát, nghiên cứu và đề xuất với chính phủ xem xét để ban hành theo thẩm quyền hoặc trình Quốc Hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sửa đổi, bổ sung các Quy định của Luật bảo vệ Môi trường, Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính, Bộ luật hình sự, Luật thanh tra và các văn bản quy phạm 18
pháp luật khác có liên quan nhằm đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ, hiệu lực, hiệu quả của hệ thống pháp luật trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, giáo dục môi trường cho mọi đối tượng, biết nhận thức về bảo vệ môi trường thành ý thức tự giác thường trực và hành động cụ thể của mỗi ngành, mỗi cấp, mỗi doanh nghiệp và mỗi người dân. 4.1.2. Kiến nghị với các cơ quan chức năng: Các cơ quan chức năng khi cấp phép đầu tư cần phải dựa trên quy hoạch tổng thể được duyệt của Trung ương, Tỉnh, Huyện xem xét tương quan giữa các dự án đầu tư với các khu vực nhạy cảm về môi trường, các điều kiện khả thi về bảo vệ môi trường và ứng cứu sự cố có thể phát sinh từ hoạt động của dự án. Các dự án đầu tư mới đang hoạt động phải lập báo cáo đánh giá tác động môi trường hoặc đăng ký đạt tiêu chuẩn của môi trường. Các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất nếu có nước thải phải có hệ thống xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn quy định trước khi thải ra ngoài. Nếu có chất thải rắn phải xử lý đúng theo quy định, nếu có hoạt động phát sinh gây ô nhiễm không khí, tiếng ồn, rung phải thực hiện các biện pháp kiểm soát và xử lý theo quy định. Các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất đã xây dựng hệ thống xử lý không vận hành hoặc vận hành không đầy đủ sẽ được xem là tình tiết tăng nặng trong quá trình kiểm tra phát hiện và xử lý. Có chính sách khuyến khích áp dụng sản xuất sạch hơn và khuyến khích về tài chính, xuất nhập khẩu, công nghiệp và thi đua khen thưởng. Tăng cường sự giám sát cưỡng chế trong việc thi hành Luật bảo vệ môi trường. Tăng cường đội ngũ chuyên gia, mạng lưới tư vấn về sản xuất sạch hơn. 19
Tuyên truyền phổ biến sâu rộng về sản xuất sạch hơn cho các doanh nghiệp. 4.2. Kết luận: Trong giai đoạn hiện nay, nước ta trong quá trình phát triển kinh tế cần chú trọng đến chất lượng môi trường sống, nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững. Do đó chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng cần phải có những chính sách và chiến lược cụ thể trong quá trình thực hiện nhiệm vụ quản lý kinh tế, xã hội của mình trên nhiều lĩnh vực trong đó có cả vấn đề bảo vệ môi trường. Có như vậy sự phát triển của đất nước mới theo đúng những mục tiêu của Đảng và nhà nước đề ra. Công cuộc xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật, phục vụ chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, từng bước hướng với mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng dân chủ, văn minh. Để đạt được mục tiêu đó trong quá trình thực hiện cần tuân thủ các nguyên lý cơ bản của quy luật khách quan: Đó là, phát triển phải có sự kết hợp chặt chẽ, hợp lý và hài hòa giữa phát triển kinh tế, phát triển xã hội đi đôi với bảo vệ môi trường . Qua phân tích tình huống trên có thể rút ra một số kinh nghiệm như sau: Công tác đề xuất tham mưu của cán bộ, cơ quan chuyên môn có ý nghĩa quan trọng trong việc ban hành những quyết định hành chính Nhà nước. Việc chỉ đạo thống nhất, giám sát chặt chẽ, sự phối hợp đồng bộ của các cơ quan Nhà nước mới đảm bảo một quyết định đi vào thực tiễn đời sống. Mọi Quyết định của cơ quan Nhà nước phải xuất phát từ nhu cầu của đời sống xã hội và trở lại phục vụ đời sống xã hội, thúc đẩy sự phát triển theo hướng tích cực. Sự phát triển của đất nước phải tính toán để hài hòa lợi ích của các thành phần, các bộ phận trong xã hội, không vì lợi ích trước mắt mà làm ảnh 20