intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Toàn tập về V.I.Lê nin - Tập 36

Chia sẻ: Kien Kien | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:477

157
lượt xem
51
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tập 36 của bộ Tài liệu V.I.Lê nin toàn tập bao gồm các tác phẩm của V.I.Lê nin viết trong thời gian từ tháng ba đến tháng bảy năm 1918 trong thời kỳ tạm ngừng chiến đấu lần đầu tiên, do việc ký kết hòa ước Brét đưa lại.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Toàn tập về V.I.Lê nin - Tập 36

  1. V « s ¶ n t Ê t c ¶ c ¸ c n − í c, ® o µ n k Õ t l ¹ i! V.I. Lª-nin Toµn tËp 36
  2. V.I. Lª-nin Toµn tËp TËp 36 (Th¸ng Ba - th¸ng B¶y 1918) Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia Hµ Néi - 2005
  3. Lêi nhµ xuÊt b¶n Nh÷ng t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin trong tËp nµy in theo b¶n dÞch Kh¼ng ®Þnh chñ nghÜa M¸c - Lª-nin vµ t− t−ëng Hå ChÝ Minh cña Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ-néi lµ nÒn t¶ng t− t−ëng vµ kim chØ nam hµnh ®éng lµ vÊn ®Ò cã tÝnh nguyªn t¾c ®èi víi c¸ch m¹ng ViÖt Nam; lµ b−íc ph¸t triÓn vÒ nhËn thøc vµ t− duy lý luËn cña §¶ng ta trong c«ng cuéc ®æi míi, quyÕt t©m x©y dùng ®Êt n−íc theo con ®−êng x· héi chñ nghÜa. Nh÷ng thµnh tùu mäi mÆt do c«ng cuéc ®æi míi ®Êt n−íc mang l¹i trong nh÷ng n¨m qua thËt ®¸ng tr©n träng vµ khÝch lÖ, ®ång thêi ®ßi hái toµn §¶ng, toµn d©n ph¶i tiÕp tôc nghiªn cøu, ph¸t triÓn lý luËn c¸ch m¹ng khoa häc cña chñ nghÜa M¸c - Lª-nin ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò thùc tiÔn ®ang ®Æt ra trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n−íc trong giai ®o¹n hiÖn nay. Víi tinh thÇn ®ã, viÖc t×m hiÓu, nghiªn cøu cã hÖ thèng vµ vËn dông s¸ng t¹o nh÷ng t− t−ëng, nh÷ng tinh hoa cña chñ nghÜa M¸c - Lª-nin lµ v« cïng quan träng vµ cÊp thiÕt ®èi víi chóng ta hiÖn nay. §¸p øng nhu cÇu häc tËp, nghiªn cøu lý luËn cña ®«ng ®¶o b¹n ®äc, ®Æc biÖt lµ cña c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, c¸c nhµ khoa häc, c¸c nhµ nghiªn cøu, gi¶ng viªn vµ sinh viªn c¸c tr−êng ®¹i häc, nh©n dÞp kû niÖm 135 n¨m ngµy sinh cña Vla®imia IlÝch Lªnin (22-4-1870 - 22-4-2005), Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia xuÊt b¶n Bé s¸ch quý V. I. Lªnin - Toµn tËp gåm 55 tËp vµ 2 tËp Tra cøu. © Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, 1977 Bé s¸ch V. I. Lªnin - Toµn tËp ra m¾t b¹n ®äc lÇn nµy ®−îc xuÊt b¶n theo ®óng nguyªn b¶n cña Bé V. I. Lªnin - Toµn tËp, tiÕng 10102 ⎯ 113 ViÖt, do Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ Néi, hîp t¸c víi Nhµ xuÊt b¶n Л 784 ⎯ 77 014 (01) ⎯ 77 TiÕn bé, M¸t-xc¬-va, xuÊt b¶n vµo nh÷ng n¨m 70-80 thÕ kû XX.
  4. VII * * * TËp 36 cña Bé s¸ch V. I. Lªnin - Toµn tËp bao gåm c¸c t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin viÕt trong thêi gian tõ th¸ng Ba ®Õn th¸ng B¶y 1918 trong thêi kú t¹m ngõng chiÕn ®Êu lÇn ®Çu tiªn, do viÖc ký kÕt hoµ −íc BrÐt ®−a l¹i. Néi dung chÝnh cña tËp 36 ®−îc më ®Çu b»ng nh÷ng tµi liÖu vÒ §¹i héi VII bÊt th−êng cña §¶ng Céng s¶n (b) Nga häp tõ Lêi tùa mång 6 ®Õn mång 8 th¸ng Ba 1918, ®¹i héi lÇn ®Çu tiªn cña ®¶ng b«n-sª-vÝch sau khi C¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa th¸ng M−êi vÜ TËp 36 cña Toµn tËp V. I. Lª-nin gåm nh÷ng t¸c phÈm viÕt ®¹i th¾ng lîi. TËp nµy ®Ò cËp viÖc Liªn X« tho¸t ra khái cuéc tõ th¸ng Ba ®Õn th¸ng B¶y 1918, trong thêi kú t¹m ngõng chiÕn chiÕn tranh ®Õ quèc chñ nghÜa, viÖc ChÝnh quyÒn x«-viÕt ®−îc lÇn ®Çu tiªn, do viÖc ký kÕt hßa −íc BrÐt ®−a l¹i. cñng cè kh¾p n−íc, viÖc nhµ n−íc c«ng n«ng n¾m ®−îc nh÷ng vÞ ViÖc ra khái chiÕn tranh ®Õ quèc chñ nghÜa, viÖc ChÝnh trÝ chØ ®¹o trong mét lo¹t ngµnh kinh tÕ quèc d©n quan träng, - quyÒn x«-viÕt ®−îc cñng cè kh¾p n−íc, viÖc nhµ n−íc c«ng tÊt c¶ nh÷ng viÖc Êy ®· ®¸nh dÊu mét giai ®o¹n ph¸t triÓn míi n«ng n¾m ®−îc nh÷ng vÞ trÝ chØ ®¹o trong mét lo¹t ngµnh kinh cña c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa ë Nga. tÕ quèc d©n quan träng, — tÊt c¶ nh÷ng viÖc Êy ®· ®¸nh dÊu Néi dung nh÷ng t¸c phÈm chÝnh trong tËp nµy ®−îc ph©n tÝch kh¸ mét giai ®o¹n ph¸t triÓn míi cña c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa ë toµn diÖn trong phÇn Lêi tùa in ë ®Çu s¸ch, do ViÖn Nghiªn cøu chñ Nga. LÇn ®Çu tiªn Nhµ n−íc x«-viÕt ®· cã kh¶ n¨ng tËp trung nghÜa M¸c - Lª-nin (Liªn X«) viÕt cho lÇn xuÊt b¶n b»ng tiÕng ViÖt. lùc l−îng chñ yÕu vµo c«ng cuéc x©y dùng hßa b×nh vÒ kinh tÕ PhÇn Phô lôc vµ c¸c B¶n chØ dÉn (víi nh÷ng sè trang t−¬ng vµ v¨n hãa, dµnh sù chó ý chñ yÕu vµo viÖc gi¶i quyÕt nh÷ng øng cña phÇn néi dung trong tËp) ë cuèi s¸ch ®−îc tr×nh bµy nhiÖm vô hÕt søc lín lao trong c«ng cuéc x©y dùng x· héi míi, hÕt søc khoa häc vµ chuÈn x¸c; ®©y lµ phÇn tra cøu rÊt bæ Ých, x· héi chñ nghÜa. Thêi kú nµy, Lª-nin tiÕp tôc ®Ò ra nh÷ng gãp phÇn lµm s¸ng tá nhiÒu vÊn ®Ò trong néi dung t¸c phÈm, nguyªn t¾c c¬ b¶n cña mét kÕ ho¹ch khoa häc nh»m x©y dùng gióp b¹n ®äc hiÓu s©u s¾c h¬n t− t−ëng cña V. I. Lª-nin. chñ nghÜa x· héi ë n−íc ta. Chó thÝch cuèi trang b»ng dÊu (*) lµ cña V. I. Lª-nin; Chó Nh©n d©n Liªn-x« do ®¶ng céng s¶n l·nh ®¹o ®· b¾t tay thÝch b»ng ch÷ sè ArËp (1)) lµ cña ViÖn nghiªn cøu chñ nghÜa vµo viÖc x©y dùng x· héi míi trong nh÷ng ®iÒu kiÖn hÕt søc M¸c - Lª-nin trùc thuéc Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng céng khã kh¨n. Nhµ n−íc x«-viÕt n»m gi÷a vßng v©y cña c¸c s¶n Liªn X« (tr−íc ®©y). c−êng quèc ®Õ quèc chñ nghÜa thï ®Þch ®ang chuÈn bÞ can Hy väng Bé s¸ch sÏ lµ tµi liÖu nghiªn cøu vµ tham kh¶o bæ thiÖp vò trang chèng l¹i n−íc Céng hßa x«-viÕt. Dùa vµo sù Ých cho b¹n ®äc. ñng hé cña bän ®Õ quèc n−íc ngoµi, c¸c giai cÊp bãc lét tiÕn Th¸ng 12 n¨m 2005 hµnh ®Êu tranh ¸c liÖt chèng ChÝnh quyÒn x«-viÕt. ViÖc Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia x©y dùng chñ nghÜa x· héi l¹i cµng gÆp khã kh¨n h¬n
  5. VIII Lêi tùa Lêi tùa IX v× t×nh tr¹ng l¹c hËu vÒ kinh tÕ - x· héi, kü thuËt vµ v¨n hãa do thÓ gi÷ v÷ng nÒn chuyªn chÝnh v« s¶n vµ nh÷ng thµnh qu¶ cña chÕ ®é cò ®Ó l¹i; h¬n n÷a, nÒn kinh tÕ quèc d©n trong n−íc l¹i C¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa th¸ng M−êi vÜ ®¹i víi ®iÒu kiÖn bÞ cuéc chiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø nhÊt tµn ph¸ vµ ph¸ ho¹i c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa thÕ giíi th¾ng lîi, mµ cuéc c¸ch ®Õn cao ®é. Muèn kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n Êy vµ ®−a n−íc m¹ng nµy th× cÇn ®−îc “thóc ®Èy” b»ng mét cuéc chiÕn tranh nhµ tiÕn lªn con ®−êng réng lín x©y dùng ®êi sèng míi th× víi chñ nghÜa ®Õ quèc thÕ giíi. ®¶ng vµ nh©n d©n ph¶i cã nh÷ng cè g¾ng anh dòng B¸c bá lËp luËn cña “nh÷ng ng−êi céng s¶n c¸nh t¶” kh¼ng §−îc vò trang b»ng kÕ ho¹ch cña Lª-nin, ®¶ng céng s¶n ®· ®Þnh r»ng viÖc ký hßa −íc víi §øc h×nh nh− sÏ lµm yÕu cuéc cæ vò vµ tæ chøc c«ng nh©n vµ n«ng d©n Nga tiÕn hµnh lao c¸ch m¹ng quèc tÕ, Lª-nin ®· nhÊn m¹nh r»ng chÝnh v× lîi Ých ®éng quªn m×nh ®Ó x©y dùng l¹i toµn bé ®êi sèng theo nh÷ng cña phong trµo c¸ch m¹ng thÕ giíi mµ cÇn ph¶i duy tr× n−íc nguyªn t¾c x· héi chñ nghÜa. Nh÷ng t¸c phÈm in trong tËp nµy Céng hßa x«-viÕt, b¶o vÖ tæ quèc x· héi chñ nghÜa. Lª-nin ®· ph¶n ¸nh mét c¸ch næi bËt ho¹t ®éng cña Lª-nin vÒ mÆt l·nh chøng minh hïng hån r»ng viÖc g×n gi÷ nÒn tù do vµ ®éc lËp ®¹o ®¶ng, nhµ n−íc vµ quÇn chóng nh©n d©n trong nh÷ng ®iÒu cña nhµ n−íc ®Çu tiªn trong lÞch sö cña nh©n d©n lao ®éng, viÖc kiÖn phøc t¹p Êy, mét ho¹t ®éng cã tÝnh chÊt nhiÒu mÆt, kÕt b¶o ®¶m cho Nhµ n−íc x«-viÕt ph¸t triÓn theo con ®−êng cña hîp quyÕt t©m c¸ch m¹ng vµ sù cøng r¾n hÕt søc lín víi tÝnh chñ nghÜa x· héi vµ chñ nghÜa céng s¶n, rèt cuéc sÏ quyÕt ®Þnh chÊt mÒm dÎo vµ thËn träng. t−¬ng lai cña loµi ng−êi. Cuéc ®Êu tranh kiªn tr× vµ bÒn bØ cña Më ®Çu tËp nµy lµ nh÷ng tµi liÖu vÒ §¹i héi VII bÊt Lª-nin chèng “nh÷ng ng−êi céng s¶n c¸nh t¶” vµ bän t¬-rèt-kÝt, th−êng cña §¶ng céng s¶n (b) Nga häp tõ mång 6 ®Õn mång ®· ®−a ®Õn mét b−íc ngoÆt: tr−íc khi ®¹i héi ®¶ng häp, ®a sè 8 th¸ng Ba 1918, ®¹i héi lÇn ®Çu tiªn cña ®¶ng b«n-sª-vÝch c¸c ®¶ng bé ®· ñng hé ®−êng lèi cña Lª-nin vµ t¸n thµnh viÖc sau khi C¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa th¸ng M−êi vÜ ®¹i th¾ng ký kÕt hßa −íc BrÐt theo quyÕt ®Þnh cña Ban chÊp hµnh trung lîi. NghÞ quyÕt cña ®¹i héi lµ mét c¸i mèc quan träng ch¼ng −¬ng ®¶ng vµ Ban chÊp hµnh trung −¬ng c¸c X«-viÕt toµn Nga nh÷ng trong ®êi sèng cña n−íc Céng hßa x«-viÕt, mµ c¶ trong ngµy 3 th¸ng Ba 1918. ®êi sèng cña toµn thÕ giíi. §¹i héi ®· ®−îc triÖu tËp ®Ó gi¶i Lª-nin ®· chØ ®¹o toµn bé c«ng t¸c cña ®¹i héi — mét ®¹i héi quyÕt døt kho¸t vÊn ®Ò hßa b×nh. Së dÜ cÇn ph¶i triÖu tËp ®¹i diÔn ra trong bÇu kh«ng khÝ ®Êu tranh c¨ng th¼ng víi “nh÷ng héi bÊt th−êng lµ v× trong Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®¶ng vµ ng−êi céng s¶n c¸nh t¶” vµ bän t¬-rèt-kÝt. T¹i ®¹i héi, Lª-nin ®äc trong mét sè ®¶ng bé ®Þa ph−¬ng kh«ng cã sù nhÊt trÝ vÒ vÊn b¸o c¸o chÝnh trÞ cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng, trong ®ã Lª-nin ®Ò ra khái cuéc chiÕn tranh víi n−íc §øc. Cuéc ®Êu tranh ph©n tÝch s©u s¾c sù ph¸t triÓn cña c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa ë xung quanh hßa −íc BrÐt ®· mang tÝnh chÊt gay g¾t vµ nguy Nga, hoµn c¶nh quèc tÕ vµ phong trµo c¸ch m¹ng thÕ giíi; Ng−êi hiÓm, ®e däa ®−a ®Õn chia rÏ ®¶ng. Trong qu¸ tr×nh cuéc ®Êu ®· chøng minh toµn diÖn luËn ®iÓm nãi r»ng viÖc ra khái chiÕn tranh Êy, Lª-nin ®· chØ ra r»ng “nh÷ng ng−êi céng s¶n c¸nh tranh vµ tranh thñ ®−îc sù t¹m ngõng chiÕn lµ hÕt søc cÇn thiÕt t¶” vµ bän t¬-rèt-kÝt cã ý kiÕn bÊt ®ång víi ®¶ng lµ v× hä phñ ®Ó cñng cè ChÝnh quyÒn x«-viÕt, v¹ch ra nh÷ng triÓn väng më nhËn kh¶ n¨ng th¾ng lîi cña chñ nghÜa x· héi trong réng c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ nhiÖm vô cñng cè mét n−íc, lµ v× hä cã mét luËn ®iÓm sai lÇm cho r»ng chØ cã kh¶ n¨ng quèc phßng cña Nhµ n−íc x«-viÕt.
  6. X Lêi tùa Lêi tùa XI Lª-nin kiªn quyÕt chèng l¹i nh÷ng khÈu hiÖu phiªu l−u cña cho cuéc t¹m ngõng chiÕn kÐo dµi cµng l©u cµng tèt. Lª-nin nãi: “nh÷ng ng−êi céng s¶n c¸nh t¶” ®ßi ph¶i ®Èy nhanh, “thóc ®Èy” “Chóng ta høa víi c«ng nh©n vµ n«ng d©n lµ sÏ lµm mäi viÖc ®Ó c¸ch m¹ng thÕ giíi b»ng con ®−êng chiÕn tranh c¸ch m¹ng. Lª- tranh thñ hßa b×nh” (tr. 423), nh−ng Lª-nin l¹i c¶nh c¸o r»ng nin d¹y: “C¸ch m¹ng kh«ng diÔn ra theo lèi ®Æt hµng, ng−êi ta nÕu bän ®Õ quèc tÊn c«ng n−íc Nga x«-viÕt th× nh©n d©n yªu kh«ng thÓ ®Þnh tr−íc c¸ch m¹ng næ ra vµo lóc nµy hay lóc nä; chuéng hßa b×nh cña chóng ta, tÊt c¶ nh÷ng ng−êi lao ®éng “sÏ c¸ch m¹ng chÝn muåi trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn lÞch sö vµ nã vïng dËy, mu«n ng−êi nh− mét, ®Ó b¶o vÖ ®Êt n−íc m×nh b»ng bïng næ vµo lóc mµ toµn bé hµng lo¹t nh÷ng nguyªn nh©n ë bµn tay vò trang” (xem tËp nµy, tr. 653). trong vµ ë ngoµi n−íc quyÕt ®Þnh” (xem tËp nµy, tr. 661). ChÝnh quyÒn x«-viÕt lµ ng−êi ®Êu tranh trung thµnh vµ Nh÷ng ng−êi nghÜ r»ng c¸ch m¹ng cã thÓ næ ra ë mét n−íc nµo triÖt ®Ó cho hßa b×nh trªn toµn thÕ giíi. Nguyªn t¾c cïng tån ®ã theo ®¬n ®Æt hµng, theo sù tháa thuËn, b»ng con ®−êng t¹i hßa b×nh gi÷a c¸c n−íc cã chÕ ®é kinh tÕ - x· héi kh¸c “thóc ®Èy” tõ bªn ngoµi, th× nh÷ng ng−êi ®ã “hoÆc lµ nh÷ng kÎ nhau trªn c¬ së thõa nhËn sù b×nh ®¼ng hoµn toµn gi÷a c¸c ®iªn rå, hoÆc lµ nh÷ng bän khiªu khÝch” (xem tËp nµy, tr. 569). d©n téc, t«n träng chñ quyÒn vµ ®éc lËp cña nhau, kh«ng can B»ng ®a sè phiÕu, ®¹i héi cña ®¶ng ®· th«ng qua mét thiÖp vµo c«ng viÖc néi bé cña nhau, mét nguyªn t¾c hÕt søc nghÞ quyÕt do Lª-nin v¹ch ra vÒ sù cÇn thiÕt ph¶i phª chuÈn quan träng dïng lµm c¬ së cho chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña Nhµ hßa −íc do ChÝnh quyÒn x«-viÕt ký víi n−íc §øc. Sau khi n−íc x«-viÕt vµ ®−îc nªu ra trong s¾c lÖnh lÞch sö cña Lª-nin nghe b¸o c¸o cña Lª-nin, §¹i héi IV bÊt th−êng c¸c X«-viÕt vÒ hßa b×nh, ®· ®−îc thi hµnh triÖt ®Ó ngay tõ nh÷ng ngµy toµn Nga häp tõ ngµy 14 ®Õn 16 th¸ng Ba 1918 ®· phª chuÈn tån t¹i ®Çu tiªn cña ChÝnh quyÒn x«-viÕt. Nguyªn t¾c nµy ®· hßa −íc BrÐt. vµ vÉn cßn lµ ®−êng lèi chung trong chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i Sau khi ®¹t ®−îc t¹m ngõng chiÕn, Lª-nin, ®¶ng céng s¶n cña Liªn-x«. vµ ChÝnh phñ x«-viÕt ®· ¸p dông c¸c biÖn ph¸p ®Ó thiÕt lËp Trong b¶n b¸o c¸o ®äc t¹i §¹i héi VII cña ®¶ng nãi vÒ viÖc quan hÖ b×nh th−êng víi c¸c n−íc t− b¶n chñ nghÜa, gi¶i quyÕt söa ®æi l¹i c−¬ng lÜnh vµ ®æi tªn ®¶ng, Lª-nin ®· chøng minh sù c«ng viÖc bu«n b¸n víi c¸c n−íc Êy v× ®©y lµ mét nh©n tè hÕt cÇn thiÕt tõ nay trë ®i ph¶i gäi ®¶ng lµ §¶ng céng s¶n (b«n-sª- søc quan träng ®Ó cïng tån t¹i hßa b×nh. Trong c¸c b¸o c¸o vÝch) Nga. Lª-nin nãi r»ng tªn gäi nµy lµ ®óng ®¾n vÒ mÆt khoa ®äc t¹i §¹i héi VII cña ®¶ng, t¹i c¸c §¹i héi IV vµ V c¸c X«- häc, v× nã x¸c ®Þnh râ môc ®Ých cña nh÷ng sù c¶i t¹o mµ ®¶ng viÕt toµn Nga, trong c¸c b¸o c¸o vµ c¸c bµi ph¸t biÓu ý kiÕn t¹i ®· v¹ch ra, — “môc ®Ých thiÕt lËp mét x· héi céng s¶n chñ c¸c phiªn häp cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng c¸c X«-viÕt toµn nghÜa” (xem tËp nµy, tr. 56). Lª-nin chØ ra r»ng b»ng c¸ch tõ bá Nga, trong bµi tr¶ lêi pháng vÊn cña phãng viªn b¸o “Folkets tªn gäi cò, ®¶ng ta tuyªn bè tr−íc nh©n d©n lao ®éng toµn thÕ Dagblad Politiken”, lÇn ®Çu tiªn ®−îc ®−a vµo Toµn tËp, — giíi vÒ sù ®o¹n tuyÖt cña m×nh víi c¸c ®¶ng x· héi chñ nghÜa bÊt cø ë ®©u, Lª-nin còng ®Òu ®−a ra t− t−ëng cho r»ng do c¸c l·nh tô c¬ héi chñ nghÜa cÇm ®Çu. “kh«ng thÓ t¹o ra mét trËt tù tèt h¬n chØ b»ng chiÕn tranh vµ Cïng víi th¾ng lîi cña C¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa ®æ m¸u” (xem tËp nµy, tr. 601). Lª-nin lu«n lu«n nhÊn m¹nh th¸ng M−êi vÜ ®¹i, nhiÖm vô chñ yÕu do c−¬ng lÜnh ®Çu r»ng ChÝnh phñ x«-viÕt s½n sµng lµm mäi viÖc cÇn thiÕt ®Ó tiªn cña ®¶ng nªu ra — nhiÖm vô lËt ®æ sù thèng trÞ cña
  7. XII Lêi tùa Lêi tùa XIII giai cÊp t− s¶n vµ thiÕt lËp chuyªn chÝnh v« s¶n — ®· ®−îc t− s¶n) ®Õn chç b¶o ®¶m thùc tÕ cho nh÷ng ng−êi lao ®éng — hoµn thµnh. Trong nh÷ng ®iÒu kiÖn lÞch sö míi, cÇn ph¶i cã nh÷ng ng−êi ®· lËt ®æ bän bãc lét — ®−îc h−ëng nh÷ng mét c−¬ng lÜnh míi cña ®¶ng x¸c ®Þnh nh÷ng nhiÖm vô c¬ quyÒn tù do” (xem tËp nµy, tr.92). Lª-nin coi viÖc thu hót mäi b¶n cña c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi. Trong phÇn ng−êi lao ®éng tham gia qu¶n lý nhµ n−íc lµ mét trong nh÷ng mét “B¶n nh¸p s¬ th¶o dù ¸n c−¬ng lÜnh” (xem tËp nµy, tr. 88- −u thÕ quyÕt ®Þnh cña nÒn d©n chñ x· héi chñ nghÜa. “§iÒu 95) ph©n ph¸t cho c¸c ®¹i biÓu dù ®¹i héi, Lª-nin ®· tr×nh bµy quan träng ®èi víi chóng ta lµ thu hót toµn thÓ nh÷ng ng−êi nh÷ng luËn ®iÓm xuÊt ph¸t cña b¶n c−¬ng lÜnh míi, ®· nªu ra lao ®éng, kh«ng trõ mét ai, tham gia viÖc qu¶n lý nhµ n−íc. §ã nh÷ng nhiÖm vô trong lÜnh vùc chÝnh trÞ, kinh tÕ vµ quèc tÕ. lµ mét nhiÖm vô rÊt mùc khã kh¨n. Nh−ng mét thiÓu sè ng−êi, Coi kinh nghiÖm x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë n−íc Nga x«- tøc lµ ®¶ng, kh«ng thÓ thùc hiÖn chñ nghÜa x· héi ®−îc. ChØ cã viÕt cã mét ý nghÜa cùc kú quan träng, Lª-nin ®ßi hái lµ c−¬ng hµng chôc triÖu ng−êi, khi ®· häc ®−îc c¸ch tù m×nh thiÕt lËp lÜnh ph¶i chØ ra cô thÓ cho “c«ng nh©n ch©u ¢u thÊy chóng ta chñ nghÜa x· héi, th× míi thùc hiÖn ®−îc chñ nghÜa x· héi” (xem ®· b¾t tay lµm viÖc g×, ®· b¾t tay lµm viÖc ®ã nh− thÕ nµo” tËp nµy, tr. 67-68). Nh÷ng nguyªn t¾c vÜ ®¹i cña nÒn d©n chñ (xem tËp nµy, tr. 66). §ång thêi, Lª-nin tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng cã sù x«-viÕt ®· ®−îc thÓ hiÖn vÒ mÆt ph¸p lý trong HiÕn ph¸p x«- ®éc ®¸o riªng trong c¸c h×nh thøc qu¸ ®é tõ chñ nghÜa t− b¶n viÕt ®Çu tiªn, x©y dùng d−íi sù l·nh ®¹o vµ víi sù tham gia lªn chñ nghÜa x· héi trong c¸c n−íc kh¸c nhau vµ chØ ra r»ng “ë trùc tiÕp cña V. I. Lª-nin vµ ®−îc §¹i héi V c¸c X«-viÕt toµn ch©u ¢u, nh÷ng giai ®o¹n qu¸ ®é ®ã sÏ kh«ng gièng nh− thÕ” Nga th«ng qua. (xem tËp nµy, tr. 63). Sau khi ®· nhÊt trÝ th«ng qua nghÞ quyÕt cña Lª-nin vÒ viÖc Lª-nin ®Ò nghÞ r»ng trong b¶n c−¬ng lÜnh míi cÇn v¹ch râ ®æi tªn ®¶ng thµnh §¶ng céng s¶n (b«n-sª-vÝch) Nga, ®¹i héi ®· thùc chÊt vµ nh÷ng −u thÕ hÕt søc lín cña ChÝnh quyÒn x«-viÕt bÇu ra tiÓu ban dù th¶o c−¬ng lÜnh ®¶ng ®øng ®Çu lµ Lª-nin. víi tÝnh c¸ch lµ “mét h×nh thøc chuyªn chÝnh — ®· ®−îc kh¶o C−¬ng lÜnh ®¶ng céng s¶n ®−îc x©y dùng xong n¨m 1919. C¨n nghiÖm vµ do phong trµo quÇn chóng cïng cuéc ®Êu tranh c¸ch cø vµo b¸o c¸o cña V. I. Lª-nin, §¹i héi VIII cña §¶ng céng s¶n m¹ng ®Î ra — cña giai cÊp v« s¶n vµ n«ng d©n nghÌo (nöa v« (b) Nga ®· th«ng qua b¶n c−¬ng lÜnh míi ®¸nh gi¸ nh÷ng s¶n)” (xem tËp nµy, tr. 90). Trong “B¶n nh¸p s¬ th¶o dù ¸n thµnh qu¶ cña C¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa th¸ng M−êi vÜ ®¹i c−¬ng lÜnh” vµ nhiÒu t¸c phÈm kh¸c, kÓ c¶ trong b¶n l−îc th¶o vµ quy ®Þnh nh÷ng nhiÖm vô cña ®¶ng trong thêi kú qu¸ ®é tõ “VÒ nguyªn t¾c d©n chñ vµ tÝnh chÊt x· héi chñ nghÜa cña chñ nghÜa t− b¶n lªn chñ nghÜa x· héi. ChÝnh quyÒn x«-viÕt” lÇn ®Çu tiªn ®−îc c«ng bè trong Toµn Gi÷ vÞ trÝ trung t©m trong tËp nµy lµ nh÷ng t¸c phÈm: tËp, Lª-nin ph¸t triÓn häc thuyÕt vÒ c¸c X«-viÕt víi t− c¸ch lµ “Nh÷ng nhiÖm vô tr−íc m¾t cña ChÝnh quyÒn x«-viÕt”, h×nh thøc cña chuyªn chÝnh v« s¶n, chØ râ sù kh¸c nhau vÒ “NhiÖm vô chñ yÕu cña thêi ®¹i chóng ta”, “VÒ bÖnh Êu trÜ nguyªn t¾c vµ −u thÕ cña nÒn d©n chñ v« s¶n so víi nÒn d©n chñ “t¶ khuynh” vµ tÝnh tiÓu t− s¶n”, “S¬ th¶o kÕ ho¹ch c«ng t− s¶n. Lª-nin nhÊn m¹nh r»ng sù kh¸c nhau ®ã lµ ë chç chuyÓn t¸c khoa häc - kü thuËt”, “Nh÷ng luËn ®iÓm c¬ b¶n trong träng t©m trong vÊn ®Ò d©n chñ “tõ chç t h õ a n h Ë n vÒ chÝnh s¸ch kinh tÕ vµ nhÊt lµ trong chÝnh s¸ch ng©n hµng” mÆt h×nh thøc nh÷ng quyÒn tù do (nh− d−íi chÕ ®é ®¹i nghÞ vµ nh÷ng t¸c phÈm kh¸c, trong ®ã, b»ng c¸ch kh¸i qu¸t
  8. XIV Lêi tùa Lêi tùa XV vÒ mÆt lý luËn thùc tiÔn cña nh÷ng c«ng cuéc c¶i t¹o c¸ch m¹ng kinh tÕ - x· héi kh¸c nhau (kinh tÕ gia tr−ëng, tiÓu s¶n xuÊt vÒ kinh tÕ, kinh nghiÖm cña quÇn chóng lao ®éng vÒ mÆt x©y hµng hãa, chñ nghÜa t− b¶n t− nh©n, chñ nghÜa t− b¶n nhµ n−íc, dùng ®êi sèng míi, Lª-nin ®· ®Ò xuÊt nh÷ng luËn ®iÓm c¬ b¶n chñ nghÜa x· héi). Kinh tÕ cña thêi kú qu¸ ®é kÕt hîp trong cña mét kÕ ho¹ch khoa häc x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë Nga, m×nh nã nh÷ng nÐt vµ nh÷ng ®Æc tÝnh cña chñ nghÜa x· héi v¹ch ra nh÷ng biÖn ph¸p thùc tiÔn ®Ó x©y dùng chñ nghÜa x· ®ang ®−îc x©y dùng, vµ cña chñ nghÜa t− b¶n ®· bÞ ®¸nh ®æ héi, chØ ra ph−¬ng h−íng chñ yÕu cña chÝnh s¸ch kinh tÕ cña nh−ng ch−a bÞ tiªu diÖt; ®Êu tranh gi÷a chñ nghÜa x· héi vµ chñ nhµ n−íc v« s¶n trong thêi kú qu¸ ®é tõ chñ nghÜa t− b¶n lªn nghÜa t− b¶n lµ néi dung c¬ b¶n cña thêi kú qu¸ ®é; nhiÖm vô chñ nghÜa x· héi, ®Ò ra nh÷ng nguyªn t¾c qu¶n lý kinh tÕ x«- cña thêi kú nµy lµ t¹o ra “nh÷ng ®iÒu kiÖn khiÕn cho giai cÊp t− viÕt. s¶n kh«ng thÓ tån t¹i ®−îc, mµ còng kh«ng thÓ t¸i sinh ®−îc KÕ ho¹ch cña Lª-nin vÒ x©y dùng chñ nghÜa x· héi dù kiÕn n÷a (xem tËp nµy, tr. 213). x· héi hãa theo h−íng chñ nghÜa x· héi nh÷ng t− liÖu s¶n xuÊt Trong cuéc ®Êu tranh víi “nh÷ng ng−êi céng s¶n c¸nh t¶” lµ c¬ b¶n, x©y dùng nÒn c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i, ®iÖn khÝ hãa nÒn nh÷ng kÎ chèng l¹i vai trß l·nh ®¹o cña Nhµ n−íc x«-viÕt trong kinh tÕ quèc d©n, c¶i t¹o kinh tÕ tiÓu n«ng theo nh÷ng nguyªn c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x·-héi, Lª-nin ®· chøng minh t¾c x· héi chñ nghÜa, thùc hiÖn c¸ch m¹ng v¨n hãa. Lª-nin chØ ra luËn ®iÓm vÒ vai trß quyÕt ®Þnh cña chuyªn chÝnh v« s¶n trong r»ng ®Êt n−íc x«-viÕt cã ®ñ mäi c¸i cÇn thiÕt ®Ó x©y dùng thµnh viÖc thùc hiÖn c¸c cuéc c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa; Lª-nin nhÊn c«ng x· héi x· héi chñ nghÜa. Ng−êi viÕt: “Chóng ta cã vËt liÖu, m¹nh r»ng chuyªn chÝnh v« s¶n lµ “mÊu chèt” cña c¸ch m¹ng ®ã lµ nh÷ng cña c¶i thiªn nhiªn, lµ søc ng−êi dù tr÷ vµ c¶ c¸i v« s¶n nh»m chèng l¹i nh÷ng c¬ së kinh tÕ cña chñ nghÜa t− khÝ thÕ tuyÖt diÖu mµ cuéc c¸ch m¹ng vÜ ®¹i ®· ®em l¹i cho søc b¶n. Lª-nin chØ ra mét c¸ch hïng hån r»ng chØ cã chuyªn chÝnh s¸ng t¹o cña nh©n d©n, — ®Ó t¹o ra mét n−íc Nga thËt sù hïng v« s¶n lµ cã thÓ tiÕn hµnh mét c«ng t¸c to lín vµ l©u dµi nh»m m¹nh vµ dåi dµo”. Lª-nin kªu gäi nh©n d©n lao ®éng h·y dèc x©y dùng vµ ph¸t triÓn thµnh phÇn kinh tÕ x· héi chñ nghÜa, hÕt mäi cè g¾ng ®Ó “gãp nhÆt tõng viªn ®¸ mét ®Ó x©y nÒn h¹n chÕ vµ xãa bá thµnh phÇn kinh tÕ t− b¶n chñ nghÜa ë thµnh mãng v÷ng ch¾c cña x· héi x· héi chñ nghÜa” (xem tËp nµy, tr. thÞ vµ n«ng th«n, c¶i t¹o kinh tÕ hµng hãa nhá theo chñ nghÜa 99 - 100). x· héi; chØ cã chuyªn chÝnh v« s¶n lµ cã thÓ b¶o ®¶m th¾ng lîi KÕ ho¹ch cña Lª-nin vÒ x©y dùng chñ nghÜa x· héi dùa trªn cho chñ nghÜa x· héi. nh÷ng quy luËt kh¸ch quan cña viÖc qu¸ ®é tõ chñ nghÜa t− b¶n Lý luËn vµ thùc tiÔn cña chñ nghÜa céng s¶n khoa häc, lªn chñ nghÜa x· héi, hoµn toµn ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu ®· chÝn kinh nghiÖm lÞch sö cña Liªn-x« ®· chøng minh r»ng chuyªn muåi cña sù ph¸t triÓn x· héi trong n−íc, dùa vµo mét sù ph©n chÝnh v« s¶n lµ c«ng cô chñ yÕu ®Ó c¶i t¹o x· héi theo chñ tÝch khoa häc s©u s¾c vÒ kinh tÕ vµ c¸c giai cÊp trong thêi kú nghÜa x· héi, nã tæ chøc vµ ®oµn kÕt quÇn chóng, thùc hiÖn qu¸ ®é. V¹ch râ ®Æc ®iÓm cña kinh tÕ Nga trong thêi kú qu¸ ®é, viÖc l·nh ®¹o mét c¸ch cã kÕ ho¹ch viÖc x©y dùng kinh tÕ Lª-nin chØ ra r»ng trong nÒn kinh tÕ Êy cã sù xen kÏ cña “nh÷ng vµ v¨n hãa, b¶o ®¶m viÖc b¶o vÖ nh÷ng thµnh qu¶ c¸ch yÕu tè, nh÷ng bé phËn nhá, nh÷ng m¶nh cña c¶ chñ nghÜa m¹ng cña quÇn chóng lao ®éng. LuËn ®iÓm hÕt søc quan t− b¶n lÉn chñ nghÜa x· héi", nh÷ng yÕu tè cña n¨m thµnh phÇn träng cña lý luËn M¸c - Lª-nin vÒ vai trß cña chuyªn chÝnh v«
  9. XVI Lêi tùa Lêi tùa XVII s¶n trong viÖc c¶i tæ x· héi theo h−íng c¸ch m¹ng còng xuÊt theo chñ nghÜa x· héi b»ng c¸ch ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p ®· ®−îc thÓ hiÖn trong C−¬ng lÜnh míi cña §¶ng céng s¶n vµ ph−¬ng ph¸p kh¸c nhau. Bªn c¹nh viÖc chuéc l¹i mét phÇn Liªn-x«. nh÷ng t− liÖu s¶n xuÊt c¬ b¶n (xem tËp nµy, tr. 274), kÕ ho¹ch V¹ch ra nh÷ng triÓn väng x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ x¸c cña Lª-nin vÒ x©y dùng chñ nghÜa x· héi mét c¸ch hßa b×nh, dù ®Þnh nh÷ng nhiÖm vô c¬ b¶n cña chuyªn chÝnh v« s¶n trong ®Þnh sö dông réng r·i chñ nghÜa t− b¶n nhµ n−íc ®Ó dÇn dÇn lÜnh vùc kinh tÕ, Lª-nin ®· nªu ra nhiÖm vô “thùc hiÖn triÖt ®Ó, c¶i t¹o chÕ ®é t− h÷u cña c¸c nhµ t− b¶n h¹ng trung vµ h¹ng hoµn thµnh viÖc t−íc ®o¹t — hiÖn ®· b¾t ®Çu — bän ®Þa chñ vµ nhá thµnh së h÷u c«ng céng. giai cÊp t− s¶n, vµ viÖc chuyÓn giao cho n−íc Céng hßa x«-viÕt Lª-nin d¹y r»ng viÖc c¶i t¹o nÒn kinh tÕ t− b¶n chñ nghÜa quyÒn së h÷u tÊt c¶ c¸c c«ng x−ëng, nhµ m¸y, ®−êng s¾t, ng©n mét c¸ch dÇn dÇn vµ hßa b×nh hoµn toµn kh«ng cã nghÜa lµ chñ hµng, tµu bÌ vµ c¸c t− liÖu s¶n xuÊt vµ ph−¬ng tiÖn l−u th«ng nghÜa t− b¶n nhËp vµo chñ nghÜa x· héi mét c¸ch hßa b×nh, v× kh¸c” (xem tËp nµy, tr. 89). Nh÷ng cuéc c¶i t¹o c¸ch m¹ng ®Çu viÖc x· héi hãa t− liÖu s¶n xuÊt theo chñ nghÜa x· héi, d−íi bÊt tiªn trong lÜnh vùc kinh tÕ ®· ®−a ®Õn kÕt qu¶ lµ vµo mïa xu©n cø h×nh thøc nµo cña nã, lµ mét sù chuyÓn biÕn c¸ch m¹ng 1918, nh÷ng xÝ nghiÖp quan träng nhÊt ®· ®−îc quèc h÷u hãa, nh»m xãa bá chÕ ®é ng−êi bãc lét ng−êi, nh»m lµm cho chñ thµnh phÇn kinh tÕ x· héi chñ nghÜa chiÕm nh÷ng vÞ trÝ quyÕt nghÜa x· héi th¾ng lîi. ®Þnh trong ®¹i c«ng nghiÖp. Nh−ng trªn thùc tÕ, viÖc thùc tiÔn Lª-nin coi chñ nghÜa t− b¶n nhµ n−íc trong ®iÒu kiÖn thêi kú qu¸ ®é, lµ mét h×nh thøc ®Êu tranh ®Æc biÖt gi÷a chñ nghÜa n¾m nh÷ng ph−¬ng tiÖn s¶n xuÊt ®· quèc h÷u hãa, viÖc x· héi x· héi vµ chñ nghÜa t− b¶n, gi÷a giai cÊp c«ng nh©n vµ giai cÊp hãa nÒn s¶n xuÊt ®· tiÕn hµnh chËm h¬n nhiÒu so víi tèc ®é t− s¶n. Lª-nin chØ ra r»ng giai cÊp v« s¶n ®· th¾ng lîi cÇn ph¶i t−íc ®o¹t t− b¶n. ThÕ lùc tù ph¸t tiÓu t− s¶n, tiÓu t− h÷u lµ mét kÕt hîp c¸c thñ ®o¹n ®Êu tranh kiªn quyÕt chèng bän t− b¶n nguy c¬ lín, nã kh«ng chÞu sù kiÓm so¸t vµ sù ®iÒu tiÕt cña nhµ ph¸ ho¹i c¸c biÖn ph¸p x«-viÕt, víi c¸c thñ ®o¹n tháa hiÖp hoÆc n−íc. VÒ vÊn ®Ò nµy, trong t¸c phÈm “Nh÷ng nhiÖm vô tr−íc chuéc l¹i mét c¸ch ®Æc biÖt ®èi víi nh÷ng nhµ t− b¶n nµo cã m¾t cña ChÝnh quyÒn x« viÕt" vµ trong c¸c t¸c phÈm kh¸c, Lª- v¨n hãa, t¸n thµnh chñ nghÜa t− b¶n nhµ n−íc vµ cã kh¶ n¨ng nin ®· chøng minh sù cÇn thiÕt ph¶i chuyÓn träng t©m c«ng t¸c thùc hiÖn nã, cã Ých ®èi víi giai cÊp v« s¶n víi t− c¸ch lµ nh÷ng kinh tÕ vµ chÝnh trÞ sang viÖc tæ chøc kiÓm kª vµ kiÓm so¸t nhµ tæ chøc cã kinh nghiÖm cña c¸c xÝ nghiÖp hÕt søc lín. trong c¸c xÝ nghiÖp ®· quèc h÷u hãa vµ trong toµn bé nÒn kinh Sù chèng ®èi ®iªn cuång cña giai cÊp ®¹i t− s¶n — lµ giai tÕ quèc d©n. cÊp ®· g©y ra néi chiÕn — còng nh− sù b¾t ®Çu can thiÖp cña ý nghÜa cùc kú to lín cña t¸c phÈm "Nh÷ng nhiÖm vô bän ®Õ quèc n−íc ngoµi ®· h¹n chÕ kh¶ n¨ng sö dông réng tr−íc m¾t cña ChÝnh quyÒn x«-viÕt" vµ cña nh÷ng bµi luËn r·i c¸c biÖn ph¸p nh»m qu¸ ®é dÇn dÇn vµ hßa b×nh tõ chÕ v¨n vµ nh÷ng v¨n kiÖn g¾n víi t¸c phÈm ®ã lµ ë chç: trong ®é t− h÷u vÒ t− liÖu s¶n xuÊt ®Õn chÕ ®é së h÷u c«ng céng, nh÷ng tµi liÖu ®ã, lÇn ®Çu tiªn Lª-nin ®· v¹ch ra nh÷ng x· héi chñ nghÜa. §−îc bän ®Õ quèc n−íc ngoµi xói giôc, biÖn ph¸p vµ ph−¬ng ph¸p cô thÓ cña c«ng cuéc c¶i t¹o giai cÊp t− s¶n Nga ®· kh«ng chÞu lµm viÖc d−íi sù kiÓm kinh tÕ theo chñ nghÜa x· héi trong ®iÒu kiÖn chuyªn chÝnh so¸t cña ChÝnh quyÒn x«-viÕt theo ®iÒu kiÖn cña chñ nghÜa v« s¶n. KÕ ho¹ch cña Lª-nin dù kiÕn x· héi hãa t− liÖu s¶n t− b¶n nhµ n−íc. §iÒu ®ã ®· buéc ChÝnh quyÒn x«-viÕt ph¶i
  10. XVIII Lêi tùa Lêi tùa XIX ¸p dông nh÷ng ph−¬ng thøc kh«ng hßa b×nh ®Ó thùc hiÖn c¸c chñ nghÜa — cßn cã mét nhiÖm vô cao h¬n rÊt nhiÒu lµ x©y cuéc c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa. dùng x· héi míi, x· héi x· héi chñ nghÜa. Trong c¸ch m¹ng x· Nh÷ng t− t−ëng cña kÕ ho¹ch cña Lª-nin vÒ x©y dùng chñ héi chñ nghÜa, sau khi ®Ì bÑp sù ph¶n kh¸ng cña c¸c giai cÊp nghÜa x· héi mét c¸ch hßa b×nh trong ®iÒu kiÖn chuyªn chÝnh bãc lét vµ cñng cè nhµ n−íc míi th× nhiÖm vô chñ yÕu cña giai v« s¶n ®· ®−îc ph¸t triÓn h¬n n÷a trong C−¬ng lÜnh míi cña cÊp v« s¶n vµ cña n«ng d©n do giai cÊp v« s¶n l·nh ®¹o lµ thùc §¶ng céng s¶n Liªn-x«. C−¬ng lÜnh nãi: “Giai cÊp c«ng nh©n vµ hiÖn mét “c«ng t¸c tÝch cùc hay s¸ng t¹o”, tøc lµ x©y dùng kinh ®éi tiÒn phong cña nã — c¸c ®¶ng m¸c-xÝt - lª-nin-nÝt, mong tÕ míi, n©ng cao phóc lîi vµ v¨n hãa cña nh©n d©n. muèn thùc hiÖn cuéc c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa b»ng ph−¬ng Lª-nin cho r»ng viÖc n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng b»ng mäi thøc hßa b×nh. §iÒu ®ã phï hîp víi lîi Ých cña giai cÊp c«ng c¸ch lµ ®iÒu quan träng nhÊt vµ chñ yÕu nhÊt ®èi víi th¾ng lîi nh©n vµ cña toµn thÓ nh©n d©n, lîi Ých chung cña c¶ n−íc”. cña chñ nghÜa x· héi vµ chñ nghÜa céng s¶n. Lª-nin viÕt, sau Trong ®iÒu kiÖn c¸c lùc l−îng cña chñ nghÜa x· héi ngµy mét khi giai cÊp c«ng nh©n giµnh ®−îc chÝnh quyÒn nhµ n−íc vµ lín m¹nh, phong trµo c«ng nh©n ngµy cµng ®−îc cñng cè, vÞ trÝ triÓn khai th¾ng lîi viÖc t−íc ®o¹t giai cÊp t− s¶n th× “tÊt nhiªn cña chñ nghÜa t− b¶n ngµy cµng suy yÕu, ë mét sè n−íc, sau khi cã mét nhiÖm vô c¨n b¶n kh¸c ®−îc ®Ò lªn hµng ®Çu, ®ã lµ: ®· thiÕt lËp chuyªn chÝnh v« s¶n, cã thÓ xuÊt hiÖn mét t×nh thÕ thiÕt lËp mét chÕ ®é x· héi cao h¬n chñ nghÜa t− b¶n, nghÜa lµ trong ®ã viÖc chuéc l¹i nh÷ng t− liÖu s¶n xuÊt c¬ b¶n cña giai n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, vµ do ®ã (vµ nh»m môc ®Ých ®ã) cÊp t− s¶n sÏ cã lîi cho giai cÊp v« s¶n, cßn viÖc t¸n thµnh sù ph¶i tæ chøc lao ®éng theo mét tr×nh ®é cao h¬n" (xem tËp chuéc l¹i Êy th× sÏ cã lîi cho giai cÊp t− s¶n. B¶n c−¬ng lÜnh nµy, tr. 228 - 229). còng tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng qu¸ ®é kh«ng hßa b×nh lªn chñ nghÜa Trong kÕ ho¹ch cña Lª-nin vÒ x©y dùng chñ nghÜa x· héi, x· héi trong tr−êng hîp c¸c giai cÊp bãc lét dïng b¹o lùc ®èi nhiÖm vô x©y dùng vµ hÕt søc ph¸t triÓn nÒn ®¹i c«ng nghiÖp víi nh©n d©n. §ång thêi theo ®óng nh÷ng lêi chØ dÉn cña Lª- c¬ khÝ, c¬ së kinh tÕ cña chñ nghÜa x· héi, ®· ®−îc ®Æt ra vµ nin, b¶n c−¬ng lÜnh nhÊn m¹nh r»ng møc ®é gay g¾t cña ®Êu luËn chøng. T− t−ëng cã tÝnh chÊt c−¬ng lÜnh vÒ ®iÖn khÝ hãa tranh giai cÊp sÏ tïy thuéc vµo søc chèng ®èi cña c¸c giíi ph¶n ®Êt n−íc lÇn ®Çu tiªn ®· ®−îc nªu ra trong t¸c phÈm “S¬ th¶o ®éng chèng l¹i ý chÝ cña tuyÖt ®¹i ®a sè nh©n d©n. kÕ ho¹ch c«ng t¸c khoa häc - kü thuËt”. Lª-nin ®· ®Æt ra tr−íc C¸c t¸c phÈm trong tËp nµy v¹ch râ sù kh¸c nhau c¨n b¶n c¸c lùc l−îng khoa häc - kü thuËt trong n−íc, nhÊt lµ tr−íc ViÖn gi÷a c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa vµ c¸ch m¹ng t− s¶n. Chñ hµn l©m khoa häc Nga, nhiÖm vô ph¶i x©y dùng “kÕ ho¹ch c¶i nghÜa t− b¶n lín lªn trong lßng chÕ ®é phong kiÕn, v× vËy tæ c«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn kinh tÕ Nga”, chó ý ®Æc biÖt ®Õn tr−íc cuéc c¸ch m¹ng t− s¶n chØ ®Æt ra cã mét nhiÖm vô lµ ®iÖn khÝ hãa nÒn kinh tÕ quèc d©n. Nh÷ng t− t−ëng cña Lª-nin “quÐt s¹ch, vøt bá, ph¸ hñy tÊt c¶ nh÷ng rµng buéc cña x· vÒ x©y dùng nÒn ®¹i c«ng nghiÖp c¬ khÝ vµ ®iÖn khÝ hãa ®Êt héi tr−íc” (xem tËp nµy, tr. 6). Chñ nghÜa x· héi kh«ng thÓ n−íc, vÒ −u tiªn ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nÆng — nh÷ng t− t−ëng lín lªn mét c¸ch tù ph¸t trong lßng x· héi t− b¶n chñ nµy ®−îc ph¸t triÓn h¬n n÷a vµ ®−îc cô thÓ hãa trong c¸c t¸c nghÜa, vµ v× vËy tr−íc cuéc c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa — phÈm vÒ sau cña Lª-nin, trong kÕ ho¹ch næi tiÕng GOELRO ngoµi viÖc kh¾c phôc vµ xãa bá c¸c quan hÖ x· héi t− b¶n (KÕ ho¹ch ®iÖn khÝ hãa n−íc Nga) x©y dùng d−íi sù l·nh ®¹o
  11. XX Lêi tùa Lêi tùa XXI cña Ng−êi, vµ trong c¸c kÕ ho¹ch kinh tÕ kh¸c — lµ c¬ s¬ cña chÝ — ®ã lµ nhiÖm vô mµ Lª-nin ®· ®Æt ra tr−íc nh©n d©n x«- ®−êng lèi chung cña ®¶ng céng s¶n, nã ®· b¶o ®¶m ®−îc viÖc viÕt víi tÊt c¶ tÇm vãc cña nã ngay tõ mïa xu©n 1918. “§ã lµ x©y dùng thµnh c«ng chñ nghÜa x· héi ë Liªn-x« vµ ®−a nh©n mét nhiÖm vô hÕt søc khã kh¨n, — Lª-nin nãi t¹i §¹i héi I toµn d©n Liªn-x« tiÕn ®Õn chñ nghÜa céng s¶n th¾ng lîi. Nga c¸c héi ®ång kinh tÕ quèc d©n, — nh−ng ®ã còng lµ mét Lª-nin chØ ra r»ng cÇn ph¶i ¸p dông triÖt ®Ó nh÷ng thµnh tùu nhiÖm vô h÷u Ých, v× chØ khi nµo chóng ta ®· thùc tÕ gi¶i quyÕt míi nhÊt cña kü thuËt hiÖn ®¹i vµ khoa häc tiªn tiÕn vµo kinh tÕ xong nhiÖm vô ®ã, th× lóc ®ã chóng ta míi ®ãng xong c¸i ®inh quèc d©n, Ng−êi ®ßi hái “biÕn toµn bé c¸i vèn v« cïng phong cuèi cïng vµo quan tµi cña c¸i x· héi t− b¶n chñ nghÜa ®Ó ®em phó vÒ v¨n hãa, vÒ tri thøc vµ vÒ kü thuËt mµ chñ nghÜa t− b¶n nã ®i ch«n” (xem tËp nµy, tr. 476 - 477). ®· tÝch lòy l¹i, c¸i vèn mµ vÒ mÆt lÞch sö tÊt ph¶i cÇn thiÕt cho Lª-nin chØ ra r»ng th¾ng lîi cña c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa chóng ta, — biÕn tÊt c¶ c¸i ®ã tõ chç lµ c«ng cô cña chñ nghÜa t− vµ viÖc chuyÓn c¸c t− liÖu s¶n xuÊt thµnh cña chung, lÇn ®Çu b¶n thµnh c«ng cô cña chñ nghÜa x· héi” (xem tËp nµy, tr. 472). tiªn trong lÞch sö loµi ng−êi, ®· t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn lao ®éng Lª-nin nãi r»ng cÇn ph¶i “thùc tÕ n¾m lÊy nÒn v¨n hãa ®· ®−îc b¶o ®¶m nh÷ng kh¶ n¨ng v« tËn ®Ó ph¸t triÓn vµ ¸p dông mét t¹o nªn bëi nh÷ng quan hÖ x· héi cò vµ l−u l¹i víi tÝnh c¸ch lµ c¬ c¸ch hîp lý nh÷ng n¨ng lùc s¸ng t¹o cña quÇn chóng nh©n d©n, së vËt chÊt cña chñ nghÜa x· héi” (xem tËp nµy, tr. 321). b¶o ®¶m n©ng cao tr×nh ®é v¨n hãa vµ tr×nh ®é lµnh nghÒ cña Lª-nin d¹y r»ng muèn x©y dùng chñ nghÜa x· héi th× giai mçi c«ng nh©n, ph¸t triÓn thi ®ua x· héi chñ nghÜa. Lª-nin ®· cÊp c«ng nh©n ®· chiÕn th¾ng cÇn ph¶i thu hót vµ sö dông kinh t×m thÊy ë thi ®ua x· héi chñ nghÜa mét h×nh thøc tuyÖt diÖu ®Ó nghiÖm cña c¸c chuyªn gia t− s¶n — c¸c kü s− c«ng nghiÖp, kü ph¸t huy tinh thÇn s¸ng t¹o vµ tinh thÇn tÝch cùc cña quÇn s− n«ng nghiÖp v. v.. Ng−êi chÕ giÔu lËp luËn cña “nh÷ng chóng, mét ph−¬ng tiÖn m¹nh mÏ ®Ó thu hót quÇn chóng lao ng−êi céng s¶n c¸nh t¶” cho r»ng cã thÓ x©y dùng chñ nghÜa x· ®éng tham gia x©y dùng kinh tÕ vµ v¨n hãa. B¸c bá nh÷ng lý héi mµ kh«ng cÇn sö dông c¸c chuyªn gia, Ng−êi coi ®ã lµ t©m thuyÕt t− s¶n ph¶n ®éng ®Ò cao c¹nh tranh vµ tinh thÇn kinh lý cña nh÷ng kÎ m«ng muéi. Lª-nin cho r»ng mét trong nh÷ng doanh riªng, coi ®ã lµ ®éng lùc duy nhÊt vµ kh«ng thÓ thay thÕ nhiÖm vô hÕt søc quan träng cña c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa lµ ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ, Lª-nin chØ ra r»ng ho¹t ®éng s¸ng t¹o cña ph¶i gi¶i tho¸t c¸c tri thøc khái bÞ phô thuéc vµo t− b¶n, lµ ®µo nh÷ng ng−êi lao ®éng ®· tho¸t khái bãc lét lµ mét nguån tiÕn t¹o giíi trÝ thøc míi, nh÷ng c¸n bé khoa häc - kü thuËt míi xuÊt bé m¹nh mÏ h¬n rÊt nhiÒu cña kinh tÕ, khoa häc vµ v¨n hãa. th©n tõ c«ng n«ng. Lª-nin nh×n thÊy tr−íc r»ng thi ®ua x· héi chñ nghÜa cã Trong t¸c phÈm “Nh÷ng nhiÖm vô tr−íc m¾t cña ChÝnh tÝnh chÊt quÇn chóng sÏ gi÷ vai trß ngµy cµng to lín trong quyÒn x«-viÕt” vµ c¸c t¸c phÈm kh¸c n»m trong tËp nµy, Lª- viÖc n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nin chó ý rÊt nhiÒu ®Õn c¸c vÊn ®Ò tæ chøc lao ®éng theo quèc d©n dùa trªn chÕ ®é c«ng h÷u. Nh÷ng t− t−ëng cña chñ nghÜa x· héi, x©y dùng mét kû luËt lao ®éng míi. Häc Lª-nin vÒ thi ®ua x· héi chñ nghÜa lµ mét ph¸t hiÖn hÕt søc tËp lµm viÖc theo lèi míi, víi viÖc vËn dông nh÷ng nguyªn lín lµm phong phó thªm lý luËn vµ thùc tiÔn x©y dùng chñ t¾c khoa häc vÒ tæ chøc lao ®éng, x©y dùng quan hÖ nghÜa x· héi vµ chñ nghÜa céng s¶n. Thi ®ua x· héi chñ lao ®éng trªn c¬ së cña kû luËt míi, kû luËt theo t×nh ®ång nghÜa lµ mét ph−¬ng ph¸p ®· ®−îc kh¶o nghiÖm cña c«ng
  12. XXII Lêi tùa Lêi tùa XXIII cuéc x©y dùng chñ nghÜa céng s¶n; lÊy nh÷ng chØ dÉn cña Lª- phÈm ë tËp nµy, bao gåm nh÷ng luËn ®iÓm quan träng vÒ c¸c nin lµm kim chØ nam, ®¶ng ta ®ang cè g¾ng ph¸t triÓn b»ng mäi biÖn ph¸p c¶i t¹o n«ng nghiÖp theo nh÷ng nguyªn t¾c x· héi c¸ch thi ®ua x· héi chñ nghÜa vµ c¸c h×nh thøc lao ®éng céng chñ nghÜa. Th¸ng Ba 1918, Lª-nin viÕt vÒ sù cÇn thiÕt ph¶i s¶n chñ nghÜa. “chuyÓn dÇn dÇn, nh−ng kh«ng ngõng, lªn chÕ ®é canh t¸c tËp Nªu vai trß to lín cña ho¹t ®éng s¸ng t¹o vµ nhiÖt t×nh cña thÓ vµ lªn nÒn n«ng nghiÖp x· héi chñ nghÜa ®¹i quy m«" (xem quÇn chóng nh©n d©n trong x©y dùng kinh tÕ, Lª-nin ®· ®ång tËp nµy, tr. 89). Ng−êi x¸c ®Þnh mét chÝnh s¸ch duy nhÊt ®óng thêi v¹ch râ ý nghÜa cùc kú quan träng cña nguyªn t¾c: lµm cho ®¾n nh»m lµm cho nh÷ng ng−êi s¶n xuÊt hµng hãa nhá th«ng quÇn chóng lao ®éng, lµm cho mçi ng−êi c«ng nh©n v× lîi Ých qua hîp t¸c x·, dÇn dÇn tù nguyÖn thèng nhÊt vµo nh÷ng ®¬n vËt chÊt cña m×nh mµ quan t©m ®Õn kÕt qu¶ lao ®éng cña m×nh, vÞ kinh tÕ x· héi ®¹i quy m«. Sau khi c¸ch m¹ng x· héi chñ quan t©m c¶i tiÕn c«ng t¸c ë tõng xÝ nghiÖp còng nh− ph¸t triÓn nghÜa th¾ng lîi, trong ®iÒu kiÖn cña chuyªn chÝnh v« s¶n, tÝnh toµn bé kinh tÕ quèc d©n. Lª-nin chØ ra r»ng nguyªn t¾c lîi Ých chÊt cña hîp t¸c x· thay ®æi c¨n b¶n. V¹ch trÇn tÝnh chÊt v« c¨n vËt chÊt cña c¸ nh©n ng−êi lao ®éng trong ph¸t triÓn s¶n xuÊt cø vµ ph¶n ®éng cña nh÷ng quan ®iÓm coi hîp t¸c x· lµ vµ viÖc khuyÕn khÝch nh÷ng ng−êi lµm viÖc tèt lµ c¬ së ®Ó tæ ph−¬ng tiÖn qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi mµ kh«ng cÇn lËt ®æ chøc lao ®éng vµ s¶n xuÊt theo nh÷ng nguyªn t¾c x· héi chñ chñ nghÜa t− b¶n, Lª-nin viÕt: “Hîp t¸c x· khi cßn lµ hßn ®¶o nghÜa, lµ nh©n tè m¹nh mÏ ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, nhá trong x· héi t− b¶n chñ nghÜa, th× lµ mét cöa hiÖu nhá”. ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn nÒn s¶n xuÊt x· héi. Nh−ng “nÕu hîp t¸c x· ®−îc phæ cËp trong toµn bé mét x· héi Lª-nin rÊt coi träng viÖc tuyªn truyÒn vµ phæ biÕn kinh mµ trong ®ã ®Êt ®ai ®· ®−îc x· héi hãa vµ c¸c c«ng x−ëng, nhµ nghiÖm tiªn tiÕn, kinh nghiÖm tæ chøc s¶n xuÊt mét c¸ch mÉu m¸y ®· ®−îc quèc h÷u hãa, th× nã lµ chñ nghÜa x· héi" (xem tËp mùc ë c¸c xÝ nghiÖp −u tó. Lª-nin chØ râ: viÖc ®uæi kÞp c¸c xÝ nµy, tr. 197). Nh÷ng luËn ®iÓm cña Lª-nin vÒ b¶n chÊt x· héi nghiÖp tiªn tiÕn trong x· héi x· héi chñ nghÜa ph¶i trë thµnh chñ nghÜa cña hîp t¸c x· d−íi nÒn chuyªn chÝnh v« s¶n vµ quy luËt; viÖc tÝch lòy, kiÓm tra tØ mØ vµ nghiªn cøu kinh trong chÕ ®é së h÷u c«ng céng vÒ nh÷ng t− liÖu s¶n xuÊt c¬ nghiÖm tiªn tiÕn ph¶i trë thµnh nhiÖm vô cña toµn d©n. VÒ vÊn b¶n, ®−îc ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m sau ®ã, ®· lµm c¬ së cho ®Ò nµy, Lª-nin kªu gäi ®−a thèng kª vµo quÇn chóng, “ph¶i ®¹i kÕ ho¹ch hîp t¸c hãa cã ý nghÜa lÞch sö toµn thÕ giíi cña Lª-nin, chóng hãa nã ®i, ®Ó cho b¶n th©n nh÷ng ng−êi lao ®éng dÇn ®· lµm c¬ së cho chÝnh s¸ch sau ®ã cña ®¶ng céng s¶n vµ Nhµ dÇn häc, råi tù m×nh hiÓu vµ thÊy ®−îc ph¶i lao ®éng nh− thÕ n−íc x«-viÕt vÒ viÖc ®−a nÒn kinh tÕ tiÓu n«ng lªn con ®−êng nµo vµ lao ®éng ®Õn møc nµo, cã thÓ nghØ ng¬i nh− thÕ nµo vµ s¶n xuÊt tËp thÓ lín, x· héi chñ nghÜa. ®Õn møc nµo, — ®Ó cho sù so s¸nh nh÷ng kÕt qu¶ thiÕt thùc cña ViÖc thùc hiÖn trªn thùc tiÔn c¸i nhiÖm vô c¶i t¹o mét viÖc qu¶n lý kinh tÕ trong c¸c c«ng x· kh¸c nhau, trë thµnh ®èi c¸ch c¨n b¶n c¬ së kinh tÕ cña x· héi, mét nhiÖm vô cã t−îng ®−îc tÊt c¶ mäi ng−êi chó ý vµ nghiªn cøu (xem tËp nµy, quy m« khæng lå vµ cùc kú phøc t¹p, ®ßi hái ph¶i nghiªn tr. 234). cøu vÒ mÆt lý luËn nh÷ng vÊn ®Ò míi liªn quan ®Õn viÖc KÕ ho¹ch cña Lª-nin vÒ x©y dùng chñ nghÜa x· héi, qu¶n lý nÒn s¶n xuÊt x· héi, ®Õn viÖc kÕ ho¹ch hãa nÒn kinh ®−îc th¶o ra vµo mïa xu©n 1918 vµ ®−îc tr×nh bµy trong c¸c t¸c tÕ quèc d©n. Lª-nin nãi r»ng chñ nghÜa x· héi cã nghÜa lµ
  13. XXIV Lêi tùa Lêi tùa XXV tæ chøc s¶n xuÊt x· héi vµ ph©n phèi s¶n phÈm mét c¸ch cã kÕ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa, vai trß cña c¸c héi ®ång kinh tÕ quèc ho¹ch trªn quy m« c¶ n−íc. d©n sÏ ngµy cµng t¨ng lªn. Ng−êi nhÊn m¹nh r»ng bé m¸y kiÓu Lª-nin chó ý rÊt nhiÒu ®Õn viÖc tæ chøc mét chÕ ®é míi vÒ c¸c héi ®ång kinh tÕ quèc d©n sÏ ®−îc ph¸t triÓn, lín m¹nh vµ qu¶n lý vµ kÕ ho¹ch hãa kinh tÕ. C¬ së cña chÕ ®é Êy lµ nguyªn cñng cè, bao qu¸t toµn bé nh÷ng ho¹t ®éng chñ yÕu nhÊt cña t¾c tËp trung d©n chñ cña Lª-nin. Lª-nin chØ ra r»ng tËp trung mét x· héi cã tæ chøc. d©n chñ cã nghÜa lµ kÕt hîp sù l·nh ®¹o tËp trung cña nhµ n−íc Nh÷ng nguyªn t¾c cña Lª-nin vÒ l·nh ®¹o nÒn kinh tÕ quèc víi tinh thÇn tÝch cùc s¸ng t¹o hÕt søc réng lín cña quÇn chóng, d©n lµ nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n trong c«ng cuéc x©y dùng chñ b¶o ®¶m “kh¶ n¨ng ph¸t huy mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ tù do kh«ng nghÜa x· héi vµ chñ nghÜa céng s¶n. TÊt c¶ nh÷ng m−u toan cña nh÷ng c¸c ®Æc ®iÓm cña ®Þa ph−¬ng, mµ c¶ s¸ng kiÕn cña ®Þa kÎ thï cña chñ nghÜa M¸c - Lª-nin hßng xuyªn t¹c nh÷ng ph−¬ng, tÝnh chñ ®éng cña ®Þa ph−¬ng, tÝnh chÊt mu«n h×nh nguyªn t¾c Êy vµ b«i ®en thùc tiÔn l·nh ®¹o cña nhµ n−íc ®èi mu«n vÎ cña c¸c ®−êng lèi, cña c¸c ph−¬ng ph¸p vµ ph−¬ng víi nÒn kinh tÕ quèc d©n trong c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa, ®Òu tiÖn ®Ó ®¹t ®Õn môc ®Ých chung” (xem tËp nµy, tr. 187). tá ra bÊt lùc vµ kh«ng cã c¨n cø. BÊt chÊp nh÷ng lêi kh¼ng ®Þnh Lª-nin kiªn quyÕt chèng l¹i nh÷ng sù xuyªn t¹c cã tÝnh chÊt cña chóng nãi r»ng nÒn kinh tÕ x· héi chñ nghÜa cã kÕ ho¹ch lµ quan liªu chñ nghÜa ®èi víi nguyªn t¾c tËp trung, chèng nh÷ng mét “chÕ ®é c−ìng bøc”, trong ®ã nh©n d©n h×nh nh− bÞ g¹t ra khuynh h−íng ®Þa ph−¬ng chñ nghÜa, côc bé, còng nh− chèng khái sù l·nh ®¹o nÒn s¶n xuÊt x· héi, trªn thùc tÕ, chØ cã chÕ ®é nh÷ng khuynh h−íng c«ng ®oµn chñ nghÜa v« chÝnh phñ. Lª- kinh tÕ cña chñ nghÜa x· héi míi b¶o ®¶m thu hót ®−îc ®«ng nin ®Êu tranh chèng viÖc chia nhá tµi s¶n ®· quèc h÷u hãa — ®¶o quÇn chóng lao ®éng tham gia qu¶n lý c¸c xÝ nghiÖp qu¶n cña c¶i chung cña c¶ n−íc — thµnh nh÷ng tµi s¶n cña tõng lý toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. Kinh nghiÖm cña sù ph¸t triÓn nhãm ng−êi thuéc c¸c tËp thÓ ng−êi lao ®éng, v× ®iÒu ®ã tr¸i chñ nghÜa x· héi ë Liªn-x« vµ ë c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa kh¸c víi tÝnh chÊt cña chÕ ®é së h÷u x· héi chñ nghÜa. Lª-nin viÕt: hoµn toµn chøng thùc sù ®óng ®¾n cña nguyªn t¾c tËp trung “BÊt cø sù hîp ph¸p hãa nµo, dï trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp, quyÒn d©n chñ. së h÷u cña c«ng nh©n mét xÝ nghiÖp hay mét ngµnh nghÒ ®èi Nh÷ng vÊn ®Ò vÒ sù ph¸t triÓn h¬n n÷a cuéc c¸ch m¹ng x· víi s¶n xuÊt cña riªng hä, hoÆc lµ quyÒn cña hä ®−îc gi¶m nhÑ héi chñ nghÜa ë n«ng th«n, vÒ viÖc tæ chøc d©n nghÌo ë n«ng hay k×m h·m viÖc thi hµnh nh÷ng mÖnh lÖnh cña chÝnh quyÒn th«n d−íi sù l·nh ®¹o cña giai cÊp c«ng nh©n ®Ó ®Êu tranh chung c¶ n−íc, th× ®Òu lµ mét sù xuyªn t¹c hÕt søc th« b¹o chèng t− b¶n vµ giai cÊp t− s¶n n«ng th«n, tøc lµ tÇng líp cu-l¾c, nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña ChÝnh quyÒn x«-viÕt vµ hoµn toµn nh÷ng vÊn ®Ò ®ã chiÕm mét vÞ trÝ quan träng trong c¸c t¸c phÈm tõ bá chñ nghÜa x· héi” (xem tËp nµy, tr. 597 - 598). cña V. I. Lª-nin n»m trong tËp nµy (th− göi c«ng nh©n Pª-t¬-r«- Lª-nin rÊt coi träng viÖc cñng cè vµ ph¸t triÓn c¸c héi gr¸t “Nãi vÒ n¹n ®ãi”, “B¸o c¸o vÒ cuéc ®Êu tranh chèng n¹n ®ãi” ®ång kinh tÕ quèc d©n víi tÝnh c¸ch lµ nh÷ng c¬ quan qu¶n t¹i phiªn häp liªn tÞch cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng c¸c X«-viÕt lý kinh tÕ phï hîp mét c¸ch ®Çy ®ñ nhÊt víi nguyªn t¾c tËp toµn Nga, X«-viÕt M¸t-xc¬-va vµ c¸c c«ng ®oµn, bµi nãi vÒ c¸c trung d©n chñ. Lª-nin nãi r»ng cïng víi sù ph¸t triÓn cña ®éi l−¬ng thùc t¹i c¸c cuéc häp cña c«ng nh©n M¸t-xc¬-va c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa, cïng víi sù cñng cè h¬n n÷a vµ nh÷ng t¸c phÈm kh¸c). Mïa xu©n vµ mïa hÌ n¨m 1918,
  14. XXVI Lêi tùa Lêi tùa XXVII t×nh h×nh l−¬ng thùc trë nªn hÕt søc gay go, n¹n ®ãi lan trµn ®Çu tiªn trªn thÕ giíi. Trong nh÷ng t¸c phÈm Êy cã sù kh¸i qu¸t trong n−íc. Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chñ yÕu cña t×nh hãa kinh nghiÖm cña nh÷ng b−íc ®i ®Çu tiªn lªn chñ nghÜa x· h×nh ®ã lµ cuéc ®Êu tranh kÞch liÖt cña bän cu-l¾c chèng l¹i héi mµ nh©n d©n Liªn-x« ®· thùc hiÖn trong khi v¹ch mét con ChÝnh quyÒn x«-viÕt, lµ viÖc chóng chèng l¹i c¸c cuéc c¶i t¹o x· ®−êng míi, tõ tr−íc ®Õn nay ch−a tõng cã, ®Ó tiÕn lªn mét x· héi chñ nghÜa. Sè phËn cña c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa, sù më héi míi. Lª-nin chØ ra r»ng kinh nghiÖm x©y dùng chñ nghÜa x· réng c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi ®· tïy thuéc ë viÖc héi Êy “sÏ kh«ng bÞ quªn ®i... Kinh nghiÖm ®ã ®· ®i vµo lÞch sö gi¶i quyÕt vÊn ®Ò lóa m×. §iÒu ®ã thÓ hiÖn râ trong khÈu hiÖu víi tÝnh c¸ch lµ mét thµnh qu¶ cña chñ nghÜa x· héi, vµ c¨n cø cña Lª-nin: §Êu tranh v× lóa m× tøc lµ ®Êu tranh cho chñ nghÜa vµo kinh nghiÖm ®ã mµ c¸ch m¹ng quèc tÕ t−¬ng lai sÏ x©y x· héi! dùng lªn l©u ®µi x· héi chñ nghÜa cña m×nh" (xem tËp nµy, tr. Nh÷ng tµi liÖu trong tËp nµy chØ râ sù ho¹t ®éng nhiÒu mÆt 473). cña Lª-nin, cña ®¶ng céng s¶n nh»m tæ chøc cuéc tiÕn qu©n cña * * c«ng nh©n vÒ n«ng th«n ®Ó tËp hîp vµ tæ chøc d©n nghÌo ë * n«ng th«n, ®Ó ®Êu tranh chèng bän cu-l¾c, nh»m x©y dùng c¸c Trong tËp 36, cã 29 v¨n kiÖn tr−íc ®©y ch−a ®−îc ®−a vµo ñy ban n«ng d©n nghÌo, nh»m cñng cè khèi liªn minh cña giai Toµn tËp Lª-nin. Trong nh÷ng v¨n kiÖn Êy, cã nh÷ng ch−¬ng cÊp v« s¶n víi n«ng d©n nghÌo, nh»m l«i cuèn trung n«ng vÒ lÇn ®Çu tiªn ®−îc c«ng bè (phÇn IV, vµ c¶ phÇn V, VI, VII, VIII, phÝa ChÝnh quyÒn x«-viÕt. IX vµ ®o¹n ®Çu phÇn X) cña b¶n s¬ th¶o lÇn ®Çu bµi "Nh÷ng Ho¹t ®éng cña Lª-nin, cña ®¶ng vµ chÝnh phñ nh»m cñng cè nhiÖm vô tr−íc m¾t cña ChÝnh quyÒn x«-viÕt", trong ®ã Lª-nin nÒn quèc phßng cña ®Êt n−íc x«-viÕt, chuÈn bÞ chèng l¹i sù can ph©n tÝch mét c¸ch s©u s¾c vÒ mÆt lý luËn sù ph¸t triÓn cña thiÖp cña n−íc ngoµi, b¶o ®¶m cho ChÝnh quyÒn x«-viÕt th¾ng C¸ch m¹ng th¸ng M−êi, nªu ra nh÷ng nhiÖm vô c¨n b¶n cña lîi trong cuéc néi chiÕn do giai cÊp t− s¶n g©y ra, ®−îc ph¶n c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi. Trong tËp nµy, cßn cã bµi ¸nh trong mét lo¹t bµi ph¸t biÓu (“DiÔn v¨n ®äc t¹i cuéc mÝt- diÔn v¨n ®äc t¹i cuéc mÝt-tinh ë khu Prª-xnha cña thµnh phè tinh ë C©u l¹c bé X«-c«n-ni-ki”, “DiÔn v¨n ®äc t¹i cuéc mÝt-tinh M¸t-xc¬-va nãi vÒ HiÕn ph¸p x«-viÕt ®Çu tiªn; nh÷ng bµi ph¸t ë tiÓu khu Xi-m«-nèp”, “Nãi chuyÖn víi phãng viªn b¸o “Tin biÓu vÒ vÊn ®Ò quèc h÷u hãa nÒn ®¹i c«ng nghiÖp t¹i phiªn häp tøc cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng c¸c X«-viÕt toµn Nga” vÒ vô liªn tÞch gi÷a ®¹i biÓu cña Héi ®ång trung −¬ng c¸c c«ng ®oµn b¹o ®éng cña bän x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng c¸nh t¶”, “DiÔn v¨n vµ tuyªn bè cña chÝnh phñ t¹i phiªn häp Ban chÊp hµnh toµn Nga, Ban chÊp hµnh trung −¬ng c«ng ®oµn kim khÝ vµ Héi trung −¬ng c¸c X«-viÕt toµn Nga”, “B¸o c¸o ë Héi nghÞ c¸c ñy ®ång kinh tÕ quèc d©n tèi cao vµ vÒ vÊn ®Ò kû luËt lao ®éng t¹i ban nhµ m¸y tØnh M¸t-xc¬-va" v. v.). phiªn häp cña chñ tÞch ®oµn Héi ®ång kinh tÕ quèc d©n tèi cao; Nh÷ng t¸c phÈm trong tËp nµy cã ý nghÜa to lín vÒ lý bµi tr¶ lêi pháng vÊn cña phãng viªn c¸c b¸o “Daily News” vµ luËn vµ thùc tiÔn. Nh÷ng t¸c phÈm Êy ®Ò cËp ®Õn nh÷ng “Folkets Dagblad Politiken”. vÊn ®Ò c¨n b¶n cña c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi Trong tËp nµy cã ®¨ng nh÷ng nhËn xÐt vÒ dù th¶o b¶n trong thêi kú qu¸ ®é tõ chñ nghÜa t− b¶n lªn chñ nghÜa x· quy ®Þnh vÒ viÖc qu¶n lý c¸c xÝ nghiÖp quèc h÷u hãa; b¶n héi, chÝnh s¸ch ®èi néi vµ ®èi ngo¹i cña nhµ n−íc c«ng n«ng s¬ th¶o hîp ®ång víi Héi ®ång kinh tÕ quèc d©n tèi cao vµ
  15. XXVIII Lêi tùa Lêi tùa XXIX Bé d©n ñy c«ng th−¬ng nghiÖp vÒ c¸c ®iÒu kiÖn trao ®æi hµng vÒ ®Êu tranh chèng n¹n ®ãi ®äc t¹i phiªn häp liªn tÞch gi÷a Ban hãa gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng th«n; lêi chµo mõng göi chñ tÞch chÊp hµnh trung −¬ng c¸c X«-viÕt toµn Nga, X«-viÕt M¸t-xc¬-va ®oµn §¹i héi I c¸c X«-viÕt cña n−íc Céng hßa s«ng §«n; lêi tùa vµ c¸c c«ng ®oµn ngµy 4 th¸ng S¸u 1918, “Ghi chó vÒ ®iÖn khÝ cuèn “NhiÖm vô chñ yÕu cña thêi ®¹i chóng ta”, vµ c¶ hai t¸c hãa c«ng nghiÖp Pª-t¬-r«-gr¸t vµ M¸t-xc¬-va”, lµ nh÷ng ®Ò phÈm viÕt ch−a xong: “VÒ c¸c biÖn ph¸p ®Êu tranh chèng n¹n c−¬ng lÇn ®Çu tiªn ®−îc ®−a vµo Toµn tËp. ®ãi” vµ “VÒ chÕ ®é d©n chñ vµ tÝnh chÊt x· héi chñ nghÜa cña ChÝnh quyÒn x«-viÕt”. B¶n s¬ th¶o ®iÓm 20 cña ch−¬ng hai dù ViÖn nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c - Lª-nin th¶o HiÕn ph¸p n−íc Céng hßa liªn bang x· héi chñ nghÜa x«- trùc thuéc Ban chÊp hµnh trung −¬ng §¶ng céng s¶n Liªn-x« viÕt Nga lµ thuéc vÒ thêi kú x©y dùng dù th¶o HiÕn ph¸p Êy. M−êi mét v¨n kiÖn trong nh÷ng v¨n kiÖn lÇn ®Çu tiªn ®−îc ®−a vµo Toµn tËp lµ nh÷ng dù th¶o c¸c quyÕt ®Þnh vµ s¾c lÖnh cña ChÝnh phñ x«-viÕt, còng nh− nh÷ng ®iÓm bæ sung vµo c¸c dù th¶o Êy. Trong ®ã, cã dù th¶o quyÕt ®Þnh cña Héi ®ång bé tr−ëng d©n ñy vÒ nhiªn liÖu, vÒ viÖc chÊn chØnh ngµnh vËn t¶i ®−êng s¾t vµ t×nh h×nh ngµnh vËn t¶i ®−êng thñy; bæ sung vµo dù th¶o s¾c lÖnh vÒ viÖc ®¨ng ký c¸c cæ phiÕu, tÝn phiÕu vµ c¸c chøng kho¸n cã l·i kh¸c; dù th¶o quyÕt ®Þnh cña Héi ®ång bé tr−ëng d©n ñy vÒ viÖc tæ chøc c«ng t¸c th− viÖn. Nh÷ng quyÕt ®Þnh cña chÝnh phñ mµ c¸c b¶n dù th¶o (còng nh− nh÷ng ®iÓm bæ sung c¸c quyÕt ®Þnh ®ã) do Lª-nin viÕt, nh− quyÕt ®Þnh vÒ cung cÊp c«ng cô s¶n xuÊt vµ kim lo¹i cho n«ng nghiÖp, vÒ tiÓu ban tæ chøc diÖn tÝch gieo trång, vÒ viÖc ®éng viªn c«ng nh©n ®Êu tranh chèng n¹n ®ãi, vÒ viÖc ®éc lËp thu mua l−¬ng thùc, — ®· ®Ò cËp ®Õn mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng lóc bÊy giê lµ vÊn ®Ò kh«i phôc n«ng nghiÖp vµ ®Êu tranh chèng n¹n ®ãi. Trong phÇn “C¸c tµi liÖu chuÈn bÞ” cã c«ng bè ®Ò c−¬ng cña bµi diÔn v¨n ®äc t¹i phiªn häp cña ®¶ng ®oµn céng s¶n t¹i §¹i héi IV bÊt th−êng c¸c X«-viÕt toµn Nga vµ ®Ò c−¬ng b¶n b¸o c¸o vÒ viÖc phª chuÈn hßa −íc BrÐt ®äc t¹i ®¹i héi, còng nh− ®Ò c−¬ng bµi “Nh÷ng nhiÖm vô tr−íc m¾t cña ChÝnh quyÒn x«-viÕt” vµ cña b¶n b¸o c¸o
  16. V. I. Lª-nin
  17. 1 §¹i héi VII bÊt th−êng cña ®¶ng céng s¶n (b) Nga 1 6 - 8 th¸ng ba 1918 In toµn v¨n lÇn ®Çu (cã rót B¸o c¸o chÝnh trÞ cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng, diÔn v¨n kÕt ng¾n bít mét Ýt vµ kh«ng cã nghÞ thóc cuéc th¶o luËn b¶n b¸o c¸o, quyÕt vÒ vÊn ®Ò “nh÷ng ng−êi b¸o c¸o vÒ viÖc söa ®æi c−¬ng céng s¶n c¸nh t¶” tõ chèi tham gia lÜnh vµ thay ®æi tªn ®¶ng, nh÷ng Ban chÊp hµnh trung −¬ng) n¨m b¶n tham luËn vµ ®Ò nghÞ — in 1913 trong cuèn “§¹i héi VII cña theo ®óng b¶n in trong cuèn s¸ch xuÊt b¶n n¨m 1928, cã ®èi chiÕu §¶ng céng s¶n Nga. Biªn b¶n tèc víi b¶n tèc ký, víi c¸c b¶n ghi ký. 6-8 th¸ng Ba 1918” chÐp cña th− ký vµ b¶n in trong cuèn s¸ch xuÊt b¶n n¨m 1923; bæ In toµn v¨n n¨m 1928 trong cuèn sung vµo nghÞ quyÕt vÒ chiÕn “Biªn b¶n c¸c ®¹i héi vµ héi nghÞ tranh vµ hßa b×nh vµ b¶n nghÞ cña §¶ng céng s¶n (b) Liªn-x«. — quyÕt vÒ vÊn ®Ò “nh÷ng ng−êi §¹i héi VII. Th¸ng Ba 1918” céng s¶n c¸nh t¶” tõ chèi tham gia Ban chÊp hµnh trung −¬ng — theo c¸c b¶n th¶o
  18. 3 1 B¸O C¸O CHÝNH TRÞ CñA BAN CHÊP HµNH TRUNG −¥NG NGµY 7 TH¸NG BA §¸ng lÏ b¶n b¸o c¸o chÝnh trÞ cã thÓ lµ b¶n kª nh÷ng biÖn ph¸p cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng, nh−ng ®iÒu bøc thiÕt trong lóc nµy, kh«ng ph¶i lµ mét b¶n b¸o c¸o nh− thÕ, mµ lµ mét b¶n tr×nh bµy kh¸i qu¸t vÒ toµn bé cuéc c¸ch m¹ng cña chóng ta; chØ cã mét b¶n tr×nh bµy nh− thÕ míi cã thÓ luËn chøng mét c¸ch duy nhÊt m¸c-xÝt tÊt c¶ c¸c nghÞ quyÕt cña chóng ta. Chóng ta ph¶i xem xÐt toµn bé tiÕn tr×nh ph¸t triÓn tr−íc ®©y cña c¸ch m¹ng vµ lµm s¸ng tá v× sao b−íc ph¸t triÓn vÒ sau cña c¸ch m¹ng ®· thay ®æi. Trong cuéc c¸ch m¹ng cña chóng ta, cã nh÷ng b−íc ngoÆt sÏ cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi c¸ch m¹ng thÕ giíi, b−íc ngoÆt ®ã chÝnh lµ C¸ch m¹ng th¸ng M−êi. C¸ch m¹ng th¸ng Hai giµnh ®−îc nh÷ng th¾ng lîi ®Çu tiªn lµ do chç ch¼ng nh÷ng quÇn chóng n«ng d©n, mµ c¶ giai cÊp t− s¶n n÷a ®· ®i theo giai cÊp v« s¶n. Do ®ã mµ dÔ dµng th¾ng ®−îc chÕ ®é Nga hoµng, ®iÒu mµ chóng ta ®· kh«ng thÓ ®¹t ®−îc håi 1905. Trong cuéc C¸ch m¹ng th¸ng Hai, c¸c X«-viÕt ®¹i biÓu c«ng nh©n ®−îc thµnh lËp mét c¸ch tù ph¸t vµ tù ®éng, ®ã lµ sù lÆp l¹i kinh nghiÖm n¨m 1905: chóng ta ®· ph¶i tuyªn bè nguyªn t¾c ChÝnh quyÒn x«-viÕt. QuÇn chóng ®· häc tËp vÒ c¸c nhiÖm vô c¸ch m¹ng qua kinh nghiÖm ®Êu tranh cña b¶n th©n m×nh. Nh÷ng sù biÕn ngµy 20 vµ 21 th¸ng T− lµ sù kÕt hîp ®éc ®¸o cña mét cuéc biÓu t×nh víi mét c¸i g× gièng nh− khëi nghÜa vò
  19. 4 V. I. L ª - n i n §¹i héi VII bÊt th−êng cña §¶ng céng s¶n (b) Nga 5 trang. ChØ viÖc ®ã còng ®ñ khiÕn cho chÝnh phñ t− s¶n sôp ®æ. r»ng chÕ ®é nµy ch¼ng nh÷ng ®· ®−îc Kª-ren-xki mµ cßn ®−îc Tõ ®ã, më ®Çu mét chÝnh s¸ch tháa hiÖp l©u dµi, ®−îc s¶n sinh c¶ ¸p-kxen-chi-Ðp ñng hé n÷a, hai tªn nµy thËm chÝ ®· ®i ®Õn ra tõ chÝnh ngay b¶n chÊt cña chÝnh phñ tiÓu t− s¶n cÇm quyÒn. chç ra lÖnh b¾t nh÷ng ñy viªn c¸c ñy ban ruéng ®Êt. Vµ chÝnh Nh÷ng sù biÕn th¸ng B¶y ch−a cã thÓ thùc hiÖn ®−îc chuyªn c¸i chÝnh s¸ch ®ã, c¸i khÈu hiÖu: “TÊt c¶ chÝnh quyÒn vÒ tay c¸c chÝnh v« s¶n: quÇn chóng ch−a ®−îc chuÈn bÞ. V× thÕ, kh«ng cã X«-viÕt” ®ã, ®−îc chóng ta lµm cho thÊm s©u vµo ý thøc ®«ng mét tæ chøc cã tr¸ch nhiÖm nµo kªu gäi hä lµm viÖc ®ã c¶. ®¶o quÇn chóng nh©n d©n, ®· ®em l¹i cho chóng ta kh¶ n¨ng Nh−ng, ®øng vÒ mÆt th¨m dß ®Þch t×nh mµ nãi, th× nh÷ng sù th¾ng lîi mét c¸ch dÔ dµng nh− thÕ ë Pª-tÐc-bua vµo håi th¸ng biÕn th¸ng B¶y cã mét ý nghÜa rÊt to lín. Cuéc b¹o ®éng cña M−êi, ®· biÕn nh÷ng th¸ng cuèi cïng cña c¸ch m¹ng Nga Coãc-ni-lèp vµ nh÷ng sù biÕn tiÕp theo ®ã, lµ nh÷ng bµi häc thµnh mét cuéc tiÕn qu©n hoµn toµn th¾ng lîi. thùc tiÔn, ®· lµm cho C¸ch m¹ng th¸ng M−êi cã thÓ th¾ng lîi Néi chiÕn ®· trë thµnh sù thËt. §iÒu mµ chóng ta ®· tiªn ®−îc. Sai lÇm cña nh÷ng kÎ muèn tham gia chÝnh quyÒn ngay ®o¸n håi ®Çu c¸ch m¹ng vµ thËm chÝ ngay håi ®Çu chiÕn tranh, c¶ vµo håi th¸ng M−êi2, lµ ë chç hä ®· kh«ng g¾n liÒn th¾ng lîi ®iÒu mµ mét bé phËn rÊt lín trong c¸c giíi x· héi chñ nghÜa lóc ®ã tá ra hoµi nghi hoÆc thËm chÝ mØa mai, tøc lµ viÖc biÕn chiÕn th¸ng M−êi víi nh÷ng ngµy th¸ng B¶y, víi cuéc tÊn c«ng, víi tranh ®Õ quèc chñ nghÜa thµnh néi chiÕn, th× ngµy 25 th¸ng cuéc b¹o ®éng cña Coãc-ni-lèp, v. v., v. v., lµ nh÷ng c¸i ®· ®−a M−êi 1917 ®· trë thµnh sù thËt ®èi víi mét trong nh÷ng n−íc hµng triÖu quÇn chóng ®Õn chç nhËn thøc râ r»ng ChÝnh quyÒn tham chiÕn lín nhÊt vµ l¹c hËu nhÊt. Trong cuéc néi chiÕn nµy, x«-viÕt ®· trë thµnh tÊt yÕu. TiÕp ®ã, lµ cuéc tiÕn qu©n th¾ng lîi tuyÖt ®¹i ®a sè d©n chóng ®Òu ®øng vÒ phÝa chóng ta; vµ v× thÕ cña chóng ta trªn kh¾p n−íc Nga, ®i ®«i víi nguyÖn väng cña mµ chóng ta ®· ®o¹t ®−îc th¾ng lîi mét c¸ch cùc kú dÔ dµng. tÊt c¶ mäi ng−êi muèn ®¹t tíi hßa b×nh. Chóng ta biÕt r»ng nÕu Qu©n ®éi rêi bá mÆt trËn th× ®Õn ®©u còng mang theo chØ cã mét bªn cù tuyÖt chiÕn tranh, th× sÏ kh«ng cã hßa b×nh; lßng quyÕt t©m c¸ch m¹ng cao ®é muèn trõ bá h¼n chÝnh chóng ta ®· chØ râ ®iÒu ®ã ngay tõ cuéc Héi nghÞ th¸ng T−1). s¸ch tháa hiÖp, vµ c¸c phÇn tö tháa hiÖp, bän b¹ch vÖ, con Trong thêi kú tõ th¸ng T− ®Õn th¸ng M−êi, binh sÜ ®· nhËn ch¸u cña bän ®Þa chñ ®Òu ®· mÊt hÕt chç dùa trong nh©n thøc hÕt søc râ rµng r»ng chÝnh s¸ch tháa hiÖp chØ lµm cho chiÕn d©n. §«ng ®¶o quÇn chóng vµ nh÷ng ®¬n vÞ qu©n ®éi ®−îc tranh kÐo dµi, ®−a bän ®Õ quèc ®Õn nh÷ng m−u toan ®iªn rå, tung ra chèng l¹i chóng ta ®· ch¹y sang phÝa b«n-sª-vÝch, v« nghÜa lý muèn tiÕp tôc tiÕn c«ng vµ cµng sa lÇy trong mét nªn cuéc chiÕn tranh chèng l¹i c¸c phÇn tö ®ã dÇn dÇn biÕn cuéc chiÕn tranh sÏ kÐo dµi trong nhiÒu n¨m. ChÝnh lµ trªn c¬ thµnh mét cuéc tiÕn qu©n th¾ng lîi huy hoµng cña c¸ch së t×nh h×nh Êy mµ v« luËn thÕ nµo còng cÇn ph¶i chuyÓn thËt m¹ng. Chóng ta ®· thÊy ®iÒu ®ã ë Pª-t¬-r«-gr¸t, trªn mÆt sím sang mét chÝnh s¸ch hßa b×nh tÝch cùc, cÇn ph¶i n¾m lÊy trËn G¸t-si-na, lµ nh÷ng n¬i mµ lÝnh C«-d¾c, do Kª-ren-xki chÝnh quyÒn vµo trong tay c¸c X«-viÕt, cÇn ph¶i quÐt s¹ch vµ Cra-xnèp cè tung ra tÊn c«ng thñ ®« ®á, ®· tá ra trï trõ; chÕ ®é chiÕm h÷u ruéng ®Êt cña ®Þa chñ. C¸c ®ång chÝ ®Òu biÕt sau ®ã chóng ta l¹i thÊy ®iÒu Êy ë M¸t-xc¬-va, ë ¤-ren-bua, 1) Xem Toµn tËp, tiÕng Nga, xuÊt b¶n lÇn thø 5, t. 31, tr.394-395, ë U-cra-i-na n÷a. Lµn sãng néi chiÕn lan trµn kh¾p n−íc Nga, 405. vµ ë kh¾p n¬i, chóng ta ®Òu th¾ng lîi mét c¸ch dÔ dµng phi
  20. 6 V. I. L ª - n i n §¹i héi VII bÊt th−êng cña §¶ng céng s¶n (b) Nga 7 th−êng, chÝnh lµ v× qu¶ ®· chÝn råi, v× quÇn chóng ®· tr¶i qua ®· kh«ng thÓ n¾m ®−îc chÝnh quyÒn håi th¸ng M−êi, v× th¾ng toµn bé kinh nghiÖm tháa hiÖp víi giai cÊp t− s¶n råi. KhÈu hiÖu lîi chØ tïy thuéc ë sù tån t¹i cña nh÷ng h×nh thøc tæ chøc s½n cã cña chóng ta: “TÊt c¶ chÝnh quyÒn vÒ tay c¸c X«-viÕt”, ®· ®−îc cña mét phong trµo bao gåm hµng triÖu con ng−êi. ChÝnh c¸c kinh nghiÖm lÞch sö l©u dµi cña quÇn chóng kiÓm nghiÖm trªn X«-viÕt lµ h×nh thøc s½n cã Êy; bëi vËy, chóng ta míi ®¹t ®−îc thùc tiÔn, khÈu hiÖu ®ã ®· trë nªn yªu cÇu thiÕt th©n cña hä. nh÷ng th¾ng lîi rùc râ trong lÜnh vùc chÝnh trÞ, míi cã ®−îc ChÝnh v× vËy mµ nh÷ng th¸ng ®Çu cña c¸ch m¹ng Nga, sau cuéc tiÕn qu©n th¾ng lîi kh«ng ngõng, do chç ®· cã s½n h×nh ngµy 25 th¸ng M−êi 1917, toµn lµ mét cuéc tiÕn qu©n th¾ng lîi. thøc míi cña chÝnh quyÒn vµ chóng ta chØ cßn cã viÖc dïng vµi Víi cuéc tiÕn qu©n toµn th¾ng nµy, ng−êi ta ®· l·ng quªn, ®· s¾c lÖnh lµ biÕn ®−îc ChÝnh quyÒn x«-viÕt, tõ tr¹ng th¸i ph«i ®Èy xuèng hµng thø yÕu nh÷ng khã kh¨n mµ cuéc c¸ch m¹ng thai cña nã trong mÊy th¸ng ®Çu cña c¸ch m¹ng, thµnh mét x· héi chñ nghÜa ®· vÊp ph¶i ngay tøc kh¾c, vµ kh«ng thÓ h×nh thøc ®−îc ph¸p luËt thõa nhËn vµ ®−îc chÝnh thøc thiÕt kh«ng vÊp ph¶i. Mét trong nh÷ng sù kh¸c nhau c¬ b¶n gi÷a lËp trong nhµ n−íc Nga, tøc n−íc Céng hßa x«-viÕt Nga. N−íc c¸ch m¹ng t− s¶n vµ c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa lµ ë chç ®èi céng hßa nµy ®· ra ®êi ngay ®−îc vµ ra ®êi mét c¸ch dÔ dµng víi c¸ch m¹ng t− s¶n ®−îc s¶n sinh ra tõ chÕ ®é phong kiÕn, th× nh− thÕ, v× håi th¸ng Hai 1917, quÇn chóng ®· s¸ng t¹o ra c¸c ng−êi ta thÊy trong lßng chÕ ®é cò dÇn dÇn h×nh thµnh nªn X«-viÕt, thËm chÝ tõ khi ch−a hÒ cã mét chÝnh ®¶ng nµo kÞp nh÷ng tæ chøc kinh tÕ míi lµm biÕn ®æi dÇn dÇn tÊt c¶ mäi mÆt tuyªn bè khÈu hiÖu ®ã ra. ChÝnh sù s¸ng t¹o s©u s¾c cña nh©n cña x· héi phong kiÕn. C¸ch m¹ng t− s¶n chØ cã mét nhiÖm vô d©n, mét sù s¸ng t¹o ®· tõng tr¶i qua kinh nghiÖm cay ®¾ng lµ: quÐt s¹ch, vøt bá, ph¸ hñy tÊt c¶ nh÷ng rµng buéc cña x· héi n¨m 1905 vµ ®· s¸ng suèt thªm nhê kinh nghiÖm Êy, — ®· s¸ng tr−íc. Hoµn thµnh ®−îc nhiÖm vô ®ã, th× bÊt cø cuéc c¸ch t¹o ra h×nh thøc chÝnh quyÒn v« s¶n Êy. Th¾ng kÎ thï bªn trong m¹ng t− s¶n nµo còng ®Òu hoµn thµnh ®−îc c¸i ®iÒu duy nhÊt lµ mét nhiÖm vô v« cïng dÔ dµng. S¸ng t¹o ra chÝnh quyÒn mµ ng−êi ta ®ßi hái ë nã: nã lµm cho chñ nghÜa t− b¶n ph¸t còng lµ nhiÖm vô v« cïng dÔ dµng, v× quÇn chóng ®· cho ta c¸i triÓn m¹nh lªn. cèt, c¸i nÒn mãng cña chÝnh quyÒn Êy råi. NÒn Céng hßa x«-viÕt C¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa th× l¹i ë trong mét hoµn c¶nh ®· ra ®êi ngay ®−îc. Nh−ng cßn cã hai nhiÖm vô hÕt søc khã kh¸c h¼n. Mét n−íc cµng l¹c hËu mµ l¹i ph¶i — do nh÷ng kh¨n, mµ viÖc hoµn thµnh hai nhiÖm vô ®ã tuyÖt ®èi kh«ng thÓ b−íc ngo¾t ngoÐo cña lÞch sö — b¾t ®Çu lµm c¸ch m¹ng x· lµ mét cuéc tiÕn qu©n th¾ng lîi nh− cuéc tiÕn qu©n th¾ng lîi héi chñ nghÜa, th× n−íc ®ã cµng gÆp khã kh¨n trong viÖc trong nh÷ng th¸ng ®Çu cña cuéc c¸ch m¹ng cña chóng ta ®−îc. chuyÓn tõ nh÷ng quan hÖ cò, t− b¶n chñ nghÜa, sang nh÷ng Chóng ta ®· kh«ng nghi ngê vµ ®· kh«ng thÓ nghi ngê g× n÷a quan hÖ x· héi chñ nghÜa. ë ®©y, ngoµi nh÷ng nhiÖm vô lµ cuéc c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa sÏ ph¶i gi¶i quyÕt nh÷ng ph¸ ho¹i, cßn cã nh÷ng nhiÖm vô míi khã kh¨n ch−a tõng nhiÖm vô cùc kú khã kh¨n. thÊy, ®ã lµ nh÷ng nhiÖm vô tæ chøc. NÕu tÝnh s¸ng t¹o cña Tr−íc hÕt, ®ã lµ nh÷ng nhiÖm vô tæ chøc trong n−íc, nh©n d©n trong cuéc c¸ch m¹ng Nga, sau khi ®· tr¶i qua ®−îc ®Æt ra tr−íc mäi cuéc c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa. kinh nghiÖm vÜ ®¹i n¨m 1905, mµ kh«ng s¸ng t¹o ra c¸c X«- C¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa kh¸c víi c¸ch m¹ng t− s¶n, viÕt ngay tõ th¸ng Hai 1917, th× c¸c X«-viÕt nµy tuyÖt nhiªn chÝnh lµ ë chç c¸ch m¹ng t− s¶n s½n cã nh÷ng h×nh thøc
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2