Toàn tập về V.I.Lê nin - Tập 9

Chia sẻ: Vo Chi Hoa | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:381

Thêm vào BST

Báo xấu

103
lượt xem 35
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Những tác phẩm trong tập 9 đã phản ánh cuộc đấu tranh không khoan nhượng của phái bôn-sê-vích đứng đầu là V.I.Lê nin, với phái men-sê-vích nhằm củng cố Đảng Mác-xít cách mạng của giai cấp công nhân, đồng thời nói lên vai trò tiên phong của Đảng công nhân dân chủ-xã hội Nga và ảnh hưởng của nó đối với tiến trình của cuộc cách mạng ở Nga.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Toàn tập về V.I.Lê nin - Tập 9

V« s¶n tÊt c¶ c¸c n−íc, ®oµn kÕt l¹i! V.I.Lª-nin Toµn tËp 9
V.I.Lª-nin Toµn tËp 9 Th¸ng B¶y 1904 - th¸ng Ba 1905 Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia Hµ Néi - 2005
Lêi nhµ xuÊt b¶n Kh¼ng ®Þnh chñ nghÜa M¸c - Lª-nin vµ t− t−ëng Hå ChÝ Minh lµ nÒn t¶ng t− t−ëng vµ kim chØ nam hµnh ®éng lµ vÊn ®Ò cã Nh÷ng t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin trong tËp nµy in theo tÝnh nguyªn t¾c ®èi víi c¸ch m¹ng ViÖt Nam; lµ b−íc ph¸t b¶n dÞch cña Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ-néi triÓn vÒ nhËn thøc vµ t− duy lý luËn cña §¶ng ta trong c«ng cuéc ®æi míi, quyÕt t©m x©y dùng ®Êt n−íc theo con ®−êng x· héi chñ nghÜa. Nh÷ng thµnh tùu mäi mÆt do c«ng cuéc ®æi míi ®Êt n−íc mang l¹i trong nh÷ng n¨m qua thËt ®¸ng tr©n träng vµ khÝch lÖ, ®ång thêi ®ßi hái toµn §¶ng, toµn d©n ph¶i tiÕp tôc nghiªn cøu, ph¸t triÓn lý luËn c¸ch m¹ng khoa häc cña chñ nghÜa M¸c - Lª-nin ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò thùc tiÔn ®ang ®Æt ra trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc trong giai ®o¹n hiÖn nay. Víi tinh thÇn ®ã, viÖc t×m hiÓu, nghiªn cøu cã hÖ thèng vµ vËn dông s¸ng t¹o nh÷ng t− t−ëng, nh÷ng tinh hoa cña chñ © Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, 1979 nghÜa M¸c - Lª-nin lµ v« cïng quan träng vµ cÊp thiÕt ®èi víi chóng ta hiÖn nay. 10102 – 096 §¸p øng nhu cÇu häc tËp, nghiªn cøu lý luËn cña ®«ng ®¶o Л ________________ 899 – 79 0101020000 b¹n ®äc, ®Æc biÖt lµ cña c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, c¸c 014 (01) – 79 nhµ khoa häc, c¸c nhµ nghiªn cøu, gi¶ng viªn vµ sinh viªn c¸c tr−êng ®¹i häc, nh©n dÞp kû niÖm 135 n¨m ngµy sinh cña Vla- ®i-mia I-lÝch Lª-nin (22-4-1870 – 22-4-2005), Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia xuÊt b¶n Bé s¸ch quý V.I.Lª-nin - Toµn tËp gåm 55 tËp vµ 2 tËp Tra cøu. Bé s¸ch V.I.Lª-nin - Toµn tËp ra m¾t b¹n ®äc lÇn nµy ®−îc xuÊt b¶n theo ®óng nguyªn b¶n cña bé V.I.Lª-nin - Toµn tËp,
VI VII tiÕng ViÖt, do Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ Néi, hîp t¸c víi Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, M¸t-xc¬-va, xuÊt b¶n vµo nh÷ng n¨m 70 - 80 thÕ kû XX. * * * TËp 9 cña Bé s¸ch V.I.Lª-nin - Toµn tËp gåm nh÷ng t¸c phÈm ®−îc Lª-nin viÕt trong thêi gian tõ th¸ng B¶y 1904 ®Õn lêi tùa th¸ng Ba 1905. Nh÷ng t¸c phÈm in trong tËp nµy ®· ph¶n ¸nh cuéc ®Êu tranh kh«ng khoan nh−îng cña ph¸i b«n-sª-vÝch, TËp 9 trong V. I. Lª-nin toµn tËp gåm nh÷ng t¸c phÈm ®øng ®Çu lµ V.I. Lª-nin, víi ph¸i men-sª-vÝch nh»m cñng cè viÕt vµo th¸ng B¶y 1904 – th¸ng Ba 1905. §ã lµ thêi kú ®¶ng m¸c-xÝt c¸ch m¹ng cña giai cÊp c«ng nh©n, ®ång thêi nãi chÝn muåi vµ më ®Çu cuéc C¸ch m¹ng d©n chñ - t− s¶n Nga lªn vai trß tiªn phong cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi lÇn thø nhÊt mµ trong cuéc c¸ch m¹ng Êy, giai cÊp c«ng Nga vµ ¶nh h−ëng cña nã ®èi víi tiÕn tr×nh cña cuéc c¸ch nh©n Nga – mét giai cÊp do toµn bé qu¸ tr×nh ph¸t triÓn x· m¹ng ë Nga. héi ®· trë thµnh ®éi tiªn phong cña phong trµo c«ng nh©n Néi dung nh÷ng t¸c phÈm chÝnh trong tËp nµy ®−îc ph©n quèc tÕ – lµ lùc l−îng quyÕt ®Þnh trong cuéc c¸ch m¹ng, lµ tÝch kh¸ toµn diÖn trong phÇn Lêi tùa in ë ®Çu s¸ch, do ViÖn ng−êi n¾m b¸ quyÒn l·nh ®¹o cuéc c¸ch m¹ng Êy. Nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c - Lª-nin (Liªn X«), viÕt cho lÇn xuÊt b¶n b»ng tiÕng ViÖt. §ång thêi ®©y còng lµ thêi kú cã cuéc ®Êu tranh gay PhÇn Phô lôc vµ c¸c B¶n chØ dÉn (víi nh÷ng sè trang t−¬ng g¾t trong néi bé ®¶ng, gi÷a ph¸i b«n-sª-vÝch vµ ph¸i men- øng cña phÇn néi dung trong tËp) ë cuèi s¸ch ®−îc tr×nh bµy sª-vÝch, – cuéc ®Êu tranh cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch nh»m hÕt søc khoa häc vµ chuÈn x¸c; ®©y lµ phÇn tra cøu rÊt bæ Ých, tho¸t khái cuéc khñng ho¶ng trong ®¶ng – mét cuéc khñng gãp phÇn lµm s¸ng tá nhiÒu vÊn ®Ò trong néi dung t¸c phÈm, ho¶ng do ho¹t ®éng ph¸ ho¹i tæ chøc cña bän men-sª-vÝch gióp b¹n ®äc hiÓu s©u s¾c h¬n t− t−ëng cña V.I.Lª-nin. g©y ra – vµ nh»m triÖu tËp §¹i héi III cña ®¶ng. Chó thÝch cuèi trang b»ng dÊu (*) lµ cña V.I.Lª-nin; Chó Nh÷ng t¸c phÈm in trong tËp nµy ®· dùng l¹i bøc tranh thÝch b»ng ch÷ sè A-rËp (1)) lµ cña ViÖn Nghiªn cøu chñ nghÜa vÒ cuéc ®Êu tranh anh dòng cña ph¸i b«n-sª-vÝch, ®øng M¸c - Lª-nin trùc thuéc Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng ®Çu lµ V. I. Lª-nin, nh»m cñng cè ®¶ng m¸c-xÝt c¸ch m¹ng céng s¶n Liªn X« (tr−íc ®©y). cña giai cÊp c«ng nh©n, nh»m thùc hiÖn chiÕn l−îc vµ s¸ch Hy väng Bé s¸ch sÏ lµ tµi liÖu nghiªn cøu vµ tham kh¶o bæ l−îc c¸ch m¹ng cña chñ nghÜa b«n-sª-vÝch, vµ còng nãi lªn Ých cho b¹n ®äc. vai trß cña ®¶ng vµ ¶nh h−ëng cña nã ®èi víi tiÕn tr×nh cña cuéc c¸ch m¹ng ë Nga. Th¸ng 3 n¨m 2005 * * Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia *
VIII Lêi tùa Lêi tùa IX Håi ®Çu thÕ kû XX, chñ nghÜa t− b¶n ®· b−íc vµo giai nh©n Ba-cu, cã h¬n 50 ngh×n ng−êi tham gia vµ cuéc b·i ®o¹n ph¸t triÓn cao nhÊt vµ cuèi cïng cña nã lµ chñ nghÜa ®Õ c«ng nµy ®· kÕt thóc b»ng th¾ng lîi cña c«ng nh©n. Nh÷ng quèc. ë Nga, chñ nghÜa t− b¶n ®éc quyÒn ®· quÖn chÆt víi cuéc b·i c«ng vµ biÓu t×nh nµy cho thÊy sù tr−ëng thµnh nh÷ng tµn d− hÕt søc m¹nh mÏ cña chÕ ®é n«ng n«, trong sè vÒ ý thøc chÝnh trÞ cña giai cÊp c«ng nh©n, ý thøc tæ chøc nh÷ng tµn d− Êy th× nh÷ng tµn d− chñ yÕu lµ chÕ ®é chuyªn vµ sù ®oµn kÕt cña giai cÊp Êy. NhËn ®Þnh vÒ c¸c cuéc ®Êu chÕ Nga hoµng vµ chÕ ®é ®Þa chñ chiÕm h÷u ruéng ®Êt. Sù lÖ tranh cña giai cÊp c«ng nh©n, Lª-nin ®· viÕt: "LÇn ®Çu tiªn thuéc cña n−íc Nga vµo t− b¶n n−íc ngoµi ngµy cµng t¨ng, giai cÊp v« s¶n tù ®èi lËp m×nh, víi t− c¸ch lµ mét giai mµ t− b¶n n−íc ngoµi th× l¹i chiÕm ®−îc nh÷ng vÞ trÝ then cÊp, víi tÊt c¶ c¸c giai cÊp kh¸c vµ víi chÝnh phñ Nga chèt trong nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp quan träng nhÊt. Giai hoµng" (tËp nµy, tr. 311). cÊp v« s¶n Nga bÞ chñ nghÜa t− b¶n bãc lét v« cïng tµn Do ¶nh h−ëng nh÷ng cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng cña b¹o. BÞ bän ®Þa chñ vµ bän cu-l¾c thèng trÞ, giai cÊp n«ng giai cÊp c«ng nh©n, ë mét sè tØnh ®· næ ra nh÷ng cuéc ®Êu d©n th−êng xuyªn r¬i vµo c¶nh tóng bÊn, ®ãi khæ vµ bÞ ph¸ tranh cã tÝnh chÊt quÇn chóng cña n«ng d©n. HÇu nh− s¶n. Cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ x¶y ra vµo nh÷ng n¨m 1900 - ë tÊt c¶ c¸c n¬i trong n−íc Nga c¸c viªn tØnh tr−ëng ®Òu 1903 vµ cuéc chiÕn tranh Nga - NhËt næ ra håi th¸ng Giªng b¸o tin vÒ Côc c¶nh s¸t r»ng n«ng d©n ®ang "c−íp ph¸ 1904 l¹i cµng lµm cho t×nh c¶nh cña quÇn chóng lao ®éng bÞ hÕt th¶y" c¸c dinh thù cña ®Þa chñ, còng nh− ®èt ph¸ rõng c¬ cùc h¬n n÷a. §Õn thêi kú Êy ®Êt n−íc ®· trë thµnh vµ c¸c trang tr¹i. Nh÷ng cuéc næi dËy cña n«ng d©n ®· diÔn ®iÓm nót tËp trung tÊt c¶ c¸c m©u thuÉn cña chñ nghÜa ®Õ ra ë c¸c tØnh Cuèc-xc¬, ¤-ri-«n, TsÐc-ni-gèp, Xa-ra-tèp vµ quèc, vµ trong n−íc ®· cã nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ vµ chÝnh ë nh÷ng tØnh kh¸c, cßn ë C¸p-ca-d¬, ë Ba-lan vµ ë c¸c trÞ chøng tá mét c¸ch râ rµng r»ng cuéc bïng næ c¸ch m¹ng n¬i thuéc vïng Pri-ban-tÝch th× nh÷ng cuéc næi dËy Êy ®· mang tÝnh chÊt ®Æc biÖt quÇn chóng. C¸c d©n téc bÞ ¸p bøc ®· tíi gÇn. Vµo ®Çu thÕ kû XX trong n−íc ®· diÔn ra mét ®· ®øng lªn ®Êu tranh chèng chÝnh phñ Nga hoµng, chèng lµn sãng b·i c«ng vµ biÓu t×nh hÕt søc to lín. N¨m 1900 cuéc ¸ch ¸p bøc phong kiÕn, ¸ch thèng trÞ giai cÊp vµ thèng trÞ biÓu t×nh ngµy 1 th¸ng N¨m ë Kh¸c-cèp ®· thu hót ®Õn 10 d©n téc. Nh÷ng cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng cña giai cÊp ngh×n c«ng nh©n tham gia. N¨m 1901 cuéc b·i c«ng cña c«ng nh©n vµ n«ng d©n, sù lín m¹nh cña phong trµo gi¶i c«ng nh©n nhµ m¸y ¤-bu-khèp ®· biÕn thµnh mét cuéc khëi phãng d©n téc ë c¸c vïng ngo¹i vi n−íc Nga chøng tá nghÜa vò trang. Th¸ng Ba 1902 ®· x¶y ra nh÷ng cuéc b·i c«ng r»ng cuéc khñng ho¶ng c¸ch m¹ng s©u s¾c trong n−íc ®ang lín vµ nh÷ng cuéc biÓu t×nh lín cña c«ng nh©n Ba-tum, ®Õn chÝn muåi. V. I. Lª-nin viÕt: "Cã c¶m gi¸c lµ chóng ta ®ang th¸ng M−êi mét th× x¶y ra cuéc b·i c«ng næi tiÕng ë R«-xtèp. ë vµo ®ªm tr−íc cña mét cuéc chiÕn ®Êu trªn c¸c chiÕn Mïa hÌ 1903 cuéc tæng b·i c«ng ë miÒn Nam n−íc Nga ®· lòy..." (tr. 311). lan ®Õn C¸p-ca-d¬, U-cra-i-na vµ Cr−m. Tõ th¸ng M−êi Cao trµo ®ang lín m¹nh cña cuéc c¸ch m¹ng nh©n d©n mét 1904 nh÷ng cuéc biÓu t×nh chèng chiÕn tranh ®· næ ra. ®ßi hái ®¶ng v« s¶n ph¶i thùc hiÖn mét sù l·nh ®¹o chÝnh Nh÷ng cuéc biÓu t×nh nh− thÕ ®· ®−îc tæ chøc ë Ba-tum, trÞ ®óng ®¾n vµ kiªn quyÕt ®èi víi cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng Xa-ra-tèp, Ki-Ðp, Ri-ga vµ ë c¸c thµnh phè kh¸c. Th¸ng cña quÇn chóng nh©n d©n lao ®éng. Muèn cho c¸ch m¹ng Ch¹p 1904 ®· næ ra mét cuéc b·i c«ng rÊt lín cña c«ng thu ®−îc th¾ng lîi th× nh©n tè cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh lµ sù
X Lêi tùa Lêi tùa XI cñng cè ®¶ng, sù ®oµn kÕt vµ sù nhÊt trÝ trong hµng ngò nªn ®¶ng bÞ ph©n liÖt thµnh hai ph¸i. Lª-nin viÕt: "Nh− vËy, ®¶ng, lµ s¸ch l−îc c¸ch m¹ng triÖt ®Ó cña ®¶ng. thùc tÕ lµ cã hai §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga. Sau §¹i héi II cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga, Mét ®¶ng víi c¬ quan ng«n luËn lµ b¸o "Tia löa", b¸o nµy ®¶ng ®· tr¶i qua mét cuéc khñng ho¶ng s©u s¾c mµ nguyªn "chÝnh thøc" ®−îc gäi lµ C¬ quan ng«n luËn trung −¬ng nh©n cña nã – nh− Lª-nin ®· chØ râ – lµ viÖc "ph¸i thiÓu cña ®¶ng, víi Ban chÊp hµnh trung −¬ng vµ bèn ban chÊp sè t¹i §¹i héi II ngoan cè kh«ng chÞu phôc tïng ph¸i ®a hµnh ®¶ng bé ë Nga trong sè hai m−¬i ban chÊp hµnh... sè cña ®¹i héi" (Toµn tËp, tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n TiÕn Cßn mét ®¶ng kh¸c th× cã c¬ quan ng«n luËn lµ b¸o "TiÕn bé, M¸t-xc¬-va, t. 10, tr. 239). Nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch lªn", cã "Th−êng vô c¸c ban chÊp hµnh cña ph¸i ®a sè ë ®· phÊn ®Êu lµm cho c¸c tæ chøc ®¶ng ho¹t ®éng trªn c¬ trong n−íc", cã m−êi bèn ban chÊp hµnh ®¶ng bé ë trong së c−¬ng lÜnh m¸c-xÝt c¸ch m¹ng ®· ®−îc §¹i héi II phª n−íc..." (tËp nµy, tr. 291 - 292). chuÈn, vµ triÖt ®Ó thùc hiÖn c¸c nghÞ quyÕt cña ®¹i héi. Trong cuéc ®Êu tranh cña m×nh chèng nh÷ng ng−êi Cßn ph¸i men-sª-vÝch th× ph¸ ho¹i c¸c nghÞ quyÕt cña §¹i b«n-sª-vÝch, bän men-sª-vÝch ®· dùa vµo sù ñng hé cña héi II, kÐo ®¶ng trë l¹i chç t¸i diÔn t×nh tr¹ng t¶n m¹n vÒ c¸c thñ lÜnh Quèc tÕ II, nh÷ng ng−êi ®· c©u kÕt víi nhau mÆt tæ chøc, t×nh tr¹ng ho¹t ®éng kiÓu nhãm tæ vµ thñ ®Ó chèng l¹i Lª-nin vµ chèng l¹i nh÷ng nguyªn t¾c tæ chøc c«ng, ph¸ ho¹i kû luËt ®¶ng. Sau khi th©u tãm vµo tay m×nh cña chñ nghÜa b«n-sª-vÝch, v× r»ng cuéc ®Êu tranh cña Lª- c¸c c¬ quan trung −¬ng cña ®¶ng (C¬ quan ng«n luËn nin chèng chñ nghÜa c¬ héi cña bän men-sª-vÝch còng ®ång trung −¬ng, Ban chÊp hµnh trung −¬ng vµ Héi ®ång ®¶ng) thêi lµ cuéc ®Êu tranh chèng nh÷ng nguyªn t¾c tæ chøc nhê sù gióp ®ì cña nh÷ng phÇn tö ®iÒu hßa lµ uû viªn cña c¸c ®¶ng thuéc Quèc tÕ II. ThËm chÝ bµ R«-da Lóc- trong Ban chÊp hµnh trung −¬ng: N«-xcèp, Cra-xin vµ Gan- x¨m-bua, ng−êi thuéc c¸nh t¶ trong Quèc tÕ II, còng kh«ng pª-rin, bän men-sª-vÝch ®· t−íc cña Lª-nin quyÒn lµm hiÓu næi ý nghÜa cña cuéc ®Êu tranh do V. I. Lª-nin tiÕn ®¹i diÖn cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng ë n−íc ngoµi, cÊm hµnh ®èi víi mét ®¶ng v« s¶n, ®Ó b¶o vÖ nh÷ng nguyªn in nh÷ng t¸c phÈm cña Lª-nin, còng nh− cÊm truyÒn b¸ t¾c tæ chøc cøng r¾n vµ b¶o vÖ kû luËt ®¶ng, cho nªn bµ ®· c¸c tµi liÖu do Lª-nin viÕt nÕu ch−a ®−îc sù ®ång ý cña viÕt mét bµi chèng Lª-nin, ®¨ng trªn t¹p chÝ "Die Neue héi ®ång Ban chÊp hµnh trung −¬ng. Chóng ®· vu c¸o Lª- Zeit" cña §¶ng d©n chñ - x· héi §øc. Bµi nµy ®· ®−îc bän nin vµ nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch, bµi xÝch nh÷ng nghÞ quyÕt men-sª-vÝch dÞch ra tiÕng Nga d−íi nhan ®Ò "Nh÷ng vÊn §¹i héi II cña ®¶ng, chóng giÊu kÝn nh÷ng nghÞ quyÕt ph¶n ®Ò tæ chøc cña §¶ng d©n chñ - x· héi Nga" vµ ®· ®−îc kh¸ng cña c¸c tæ chøc ®¶ng ®Þa ph−¬ng chèng l¹i nh÷ng ®¨ng trªn tê "Tia löa", sè 69. Lª-nin ®· tr¶ lêi bµi nµy hµnh ®éng cña bän men-sª-vÝch, chóng ®· gi¶i t¸n nh÷ng trong t¸c phÈm "Mét b−íc tiÕn, hai b−íc lïi. N. Lª-nin tr¶ tæ chøc ®¶ng nµo t¸n thµnh triÖu tËp §¹i héi III cña ®¶ng lêi R«-da Lóc-x¨m-bua". T¸c phÈm nµy ®· ®−îc göi cho vµ ñng hé ph¸i b«n-sª-vÝch. TÊt c¶ nh÷ng viÖc lµm ®ã cho Cau-xky, nh−ng Cau-xky ®· tõ chèi viÖc ®¨ng bµi nµy trªn thÊy r»ng trong c¸c vÊn ®Ò tæ chøc ph¸i men-sª-vÝch ®· tê "Die Neue Zeit". quay vÒ phÝa chñ nghÜa c¬ héi, ®· ph¸ ho¹i ho¹t ®éng cña Trong thêi kú khã kh¨n Êy cña ®¶ng, V. I. Lª-nin tuy ë ®¶ng vµ sù thèng nhÊt trong hµng ngò ®¶ng. n−íc ngoµi, nh−ng vÉn tiÕp tôc l·nh ®¹o c¸c ban chÊp Do nh÷ng hµnh ®éng chèng ®¶ng cña bän men-sª-vÝch hµnh b«n-sª-vÝch ®Þa ph−¬ng ë trong n−íc. Hµng th¸ng cã
XII Lêi tùa Lêi tùa XIII ®Õn 300 bøc th− do ®Ých th©n Lª-nin göi cho c¸c tæ chøc ph¸t triÓn cña cuéc khñng ho¶ng ®ã. C¸c t¸c phÈm in ®¶ng vµ cho nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch bµn ®Õn nh÷ng vÊn trong tËp nµy ph¶n ¸nh giai ®o¹n ba vµ giai ®o¹n bèn trong ®Ò hÕt søc kh¸c nhau vÒ cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng cña giai qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña cuéc khñng ho¶ng trong ®¶ng. NhËn cÊp v« s¶n, vÒ viÖc tæ chøc c«ng t¸c ®¶ng, vÒ c¸ch tho¸t ra ®Þnh vÒ thêi kú nµy trong lÞch sö ®¶ng ta, Lª-nin viÕt: khái cuéc khñng ho¶ng ®· kÐo dµi cña ®¶ng. Trong nh÷ng "... sù khñng ho¶ng cña ®¶ng ë Nga ®· ph¸t triÓn ®Õn møc bøc th− phóc ®¸p, Lª-nin nhËn ®−îc nh÷ng tµi liÖu vÒ t×nh ®é hÇu nh− toµn bé c«ng t¸c cña ®¶ng ®· bÞ ngõng l¹i. h×nh trong ®¶ng vµ cã thªm ®−îc nguån søc m¹nh ®Ó tiÕp T×nh h×nh trong c¸c ban chÊp hµnh bÞ rèi ren ®Õn møc tôc ®Êu tranh. Nh÷ng th− tõ trao ®æi cña Lª-nin víi c¸n tét cïng. HÇu nh− kh«ng cã mét vÊn ®Ò nµo vÒ s¸ch l−îc bé ®¶ng ë trong n−íc ®Òu qu¸n triÖt tinh thÇn ®Êu tranh hay vÒ tæ chøc mµ l¹i kh«ng g©y ra nh÷ng sù bÊt ®ång hÕt kh«ng khoan nh−îng chèng bän c¬ héi chñ nghÜa, nh»m søc gay g¾t gi÷a c¸c ph¸i ë ®Þa ph−¬ng... C¶ Héi ®ång b¶o vÖ ®¶ng, b¶o vÖ sù nhÊt trÝ cña ®¶ng trªn c¬ së nguyªn ®¶ng, c¶ C¬ quan ng«n luËn trung −¬ng lÉn Ban chÊp hµnh t¾c. trung −¬ng ®Òu kh«ng cã uy tÝn cÇn thiÕt ®èi víi ®a sè c¸n ChiÕm vÞ trÝ trung t©m trong tËp nµy lµ nh÷ng t¸c phÈm bé ®¶ng; ®©u ®©u còng n¶y sinh ra nh÷ng tæ chøc song vµ nh÷ng v¨n kiÖn do Lª-nin viÕt nh»m chèng l¹i nh÷ng hµnh song, lµm c¶n trë c«ng t¸c cña nhau vµ lµm mÊt uy tÝn cña ®éng chia rÏ, ph¸ ho¹i tæ chøc cña bän men-sª-vÝch. Trong ®¶ng ®èi víi giai cÊp v« s¶n" (Toµn tËp, tiÕng ViÖt, Nhµ nh÷ng t¸c phÈm nh− "Chóng ta muèn ®¹t ®−îc c¸i g×?", xuÊt b¶n TiÕn bé, M¸t-xc¬-va, t.10, tr. 86). §©y lµ giai ®o¹n "Göi toµn ®¶ng", "Th− göi Glª-bèp (V. A. N«-xcèp)", "Th− göi ba cña cuéc khñng ho¶ng, giai ®o¹n nghiªm träng nhÊt trong ®êi sèng cña ®¶ng. c¸c ®ång chÝ (VÒ viÖc xuÊt b¶n tê b¸o cña ph¸i ®a sè trong ®¶ng)", "B¶n tuyªn bè vµ nh÷ng v¨n kiÖn vÒ viÖc c¬ quan Giai ®o¹n bèn cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cuéc khñng ho¶ng trung −¬ng ®o¹n tuyÖt víi ®¶ng", "§· ®Õn lóc kÕt thóc", trong ®¶ng diÔn ra håi mïa thu 1904, khi mµ c¸n bé ®¶ng ë "Tãm t¾t vµi nÐt vÒ sù ph©n liÖt trong §¶ng c«ng nh©n d©n n−íc Nga ®· ®oµn kÕt l¹i ®Ó chèng tr¶ bän ph¸ ho¹i tæ chøc, khi chñ - x· héi Nga", "Dù th¶o c¸c nghÞ quyÕt cña ®¹i héi", "B−íc mµ nh÷ng ng−êi ñng hé ph¸i ®a sè vµ c¸c ban chÊp hµnh ph¸i ®Çu", "Nh÷ng sù x¶o tr¸ cña bän B«-na-p¸c-t¬", "B−íc thø ®a sè b¾t ®Çu triÖu tËp c¸c héi nghÞ cña m×nh. hai" vµ trong c¸c t¸c phÈm kh¸c, ta thÊy râ cuéc ®Êu tranh Nöa ®Çu th¸ng T¸m 1904 theo s¸ng kiÕn vµ d−íi sù kh«ng khoan nh−îng cña Lª-nin chèng bän men-sª-vÝch, l·nh ®¹o cña Lª-nin, ë Thôy-sÜ ®· cã héi nghÞ cña 22 ®¶ng nh»m triÖu tËp §¹i héi III cña ®¶ng, coi ®ã lµ lèi tho¸t duy viªn b«n-sª-vÝch. Héi nghÞ nµy ®· th¶o luËn vÊn ®Ò nhÊt khái cuéc khñng ho¶ng trong ®¶ng. Trong c¸c t¸c nguyªn nh©n cña cuéc khñng ho¶ng trong ®¶ng víi nh÷ng phÈm nµy Lª-nin ®· v¹ch râ nh÷ng nguyªn nh©n c¬ b¶n biÖn ph¸p tho¸t ra khái cuéc khñng ho¶ng ®ã. Héi nghÞ dÉn ®Õn cuéc khñng ho¶ng trong ®¶ng, v¹ch trÇn nh÷ng nµy ®· th«ng qua lêi kªu gäi "Göi toµn ®¶ng", do Lª-nin hµnh ®éng ph¸ ho¹i tæ chøc cña bän men-sª-vÝch vµ bän viÕt, trong ®ã kªu gäi c¸c tæ chøc ®¶ng ®Êu tranh nh»m ®iÒu hßa chñ nghÜa, vµ Ng−êi kªu gäi ®¶ng ®Êu tranh cho triÖu tËp ngay §¹i héi III cña ®¶ng, coi ®ã lµ lèi tho¸t duy tÝnh ®¶ng th¾ng chñ nghÜa nhãm tæ. nhÊt ®Ó tho¸t khái cuéc khñng ho¶ng. Trong bµi "§· ®Õn lóc kÕt thóc", khi nãi ®Õn lÞch sö cuéc Lêi kªu gäi cña Lª-nin chøa ®ùng mét niÒm tin hÕt khñng ho¶ng trong ®¶ng, Lª-nin ®· nªu ra bèn giai ®o¹n søc s©u s¾c vµo søc m¹nh cña ®¶ng vµ cña giai cÊp c«ng
XIV Lêi tùa Lêi tùa XV nh©n. Trong lêi kªu gäi ®ã, Lª-nin viÕt nh− sau: "§¶ng tranh cho tæ chøc vµ kû luËt cña giai cÊp v« s¶n, chèng l¹i chóng ta ®ang ra ®êi! – chóng ta tuyªn bè nh− thÕ, v× nh÷ng phÇn tö ph¸ ho¹i tæ chøc" (tr. 86). chóng ta thÊy r»ng nh÷ng c«ng nh©n tiªn tiÕn ®ang ngµy §Ó giµnh th¾ng lîi cho cuéc ®Êu tranh nh»m triÖu tËp cµng gi¸c ngé chÝnh trÞ h¬n, v× chóng ta thÊy c¸c ban chÊp ®¹i héi vµ ®Ó phôc vô viÖc chuÈn bÞ cho ®¹i héi trªn lÜnh hµnh ®ang tÝch cùc tham gia vµo sinh ho¹t cña toµn ®¶ng. vùc t− t−ëng, nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch cÇn cã mét c¬ §¶ng chóng ta ®ang ra ®êi, nh÷ng lùc l−îng trÎ cña chóng quan Ên lo¸t cña m×nh. D−íi sù l·nh ®¹o cña V.I. Lª-nin, ta ®ang t¨ng lªn gÊp béi, hä cã kh¶ n¨ng thay thÕ vµ håi tê "TiÕn lªn" ®· ®−îc thµnh lËp. Sè ®Çu tiªn cña tê b¸o nµy sinh cho nh÷ng nhãm t¸c gia cò ®· mÊt lßng tin cña ®¶ng; ra ngµy 4 th¸ng Giªng 1905 (lÞch míi). Ban biªn tËp cña tê ë n−íc ta ngµy cµng cã nhiÒu ng−êi c¸ch m¹ng quý träng b¸o nµy gåm cã V.I. Lª-nin, V. V. V«-rèp-xki, A. V. Lu-na- ph−¬ng ch©m kiªn ®Þnh cña sinh ho¹t ®¶ng h¬n bÊt cø ts¸c-xki vµ M. X. ¤n-min-xki. Trong c¸c bµi viÕt vµ c¸c nhãm l·nh tô nµo tr−íc ®©y. §¶ng chóng ta ®ang ra ®êi, tiÓu luËn ®¨ng trªn b¸o "TiÕn lªn" (cã h¬n 60 bµi nh− vËy) vµ kh«ng mét m¸nh khãe vµ kh«ng mét sù tr× ho·n nµo l¹i Lª-nin ®· v¹ch ra ®−êng lèi s¸ch l−îc cña nh÷ng ng−êi ng¨n c¶n ®−îc lêi ph¸n xÐt kiªn quyÕt vµ cuèi cïng cña b«n-sª-vÝch: vÒ vÊn ®Ò khëi nghÜa vò trang, vÒ chÝnh phñ nã. Chóng ta rót tõ trong nh÷ng lùc l−îng ®ã cña ®¶ng ta c¸ch m¹ng l©m thêi vµ vÒ chuyªn chÝnh d©n chñ - c¸ch lßng tin vµo sù tÊt th¾ng" (tËp nµy, tr. 26). Lêi kªu gäi nµy m¹ng cña giai cÊp v« s¶n vµ n«ng d©n, vÒ th¸i ®é cña ®· trë thµnh c−¬ng lÜnh chiÕn ®Êu cña nh÷ng ng−êi b«n- §¶ng d©n chñ - x· héi ®èi víi phong trµo n«ng d©n, ®èi sª-vÝch trong cuéc ®Êu tranh cho sù nhÊt trÝ trong ®¶ng. víi giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa, vµ ®èi víi cuéc chiÕn §−îc vò trang b»ng c−¬ng lÜnh hµnh ®éng lª-nin-nÝt, tranh Nga - NhËt. §−êng lèi s¸ch l−îc cña b¸o "TiÕn lªn" c¸c ban chÊp hµnh ®Þa ph−¬ng ®· triÓn khai cuéc ®Êu ®· trë thµnh ®−êng lèi s¸ch l−îc cña §¹i héi III cña ®¶ng. tranh tÝch cùc nh»m triÖu tËp ®¹i héi. Vµo kho¶ng thêi C¬ së c¸c nghÞ quyÕt cña ®¹i héi nµy lµ c¸c quan ®iÓm ®· gian th¸ng ChÝn – th¸ng Ch¹p 1904 ®· cã ba cuéc héi nghÞ ®−îc Lª-nin tr×nh bµy vµ luËn chøng trªn c¸c trang b¸o tØnh cña c¸c ban chÊp hµnh thuéc ph¸i ®a sè. Nh÷ng héi nµy. Trong mét nghÞ quyÕt riªng, §¹i héi III cña ®¶ng ®· nghÞ nµy t¸n thµnh triÖu tËp §¹i héi III cña ®¶ng: Héi nghÞ nªu lªn vai trß xuÊt s¾c cña b¸o "TiÕn lªn" trong cuéc ®Êu miÒn Nam, C¸p-ca-d¬ vµ miÒn B¾c. C¸c héi nghÞ nµy ®· tranh chèng chñ nghÜa men-sª-vÝch, nh»m kh«i phôc tÝnh t¸n thµnh lêi kªu gäi cña 22 ®¶ng viªn b«n-sª-vÝch vµ ®· ®¶ng trong c¸ch ®Æt vµ gi¶i thÝch nh÷ng vÊn ®Ò s¸ch l−îc bÇu ra Th−êng vô c¸c ban chÊp hµnh cña ph¸i ®a sè, ®©y do phong trµo c¸ch m¹ng ®Ò ra, vµ ®¹i héi ®· tuyªn d−¬ng thùc chÊt lµ Ban chÊp hµnh trung −¬ng cña ®¶ng b«n-sª-vÝch, ban biªn tËp tê b¸o nµy. c¬ quan nµy ®¶m nhiÖm c«ng viÖc tæ chøc §¹i héi III cña Theo ®Ò nghÞ cña Lª-nin, c¸c uû viªn trong Th−êng vô ®¶ng. Trong dù th¶o th«ng b¸o vÒ viÖc thµnh lËp Th−êng vô c¸c ban chÊp hµnh cña ph¸i ®a sè b¾t ®Çu th−êng xuyªn c¸c ban chÊp hµnh cña ph¸i ®a sè, Lª-nin ®· tuyªn bè: "KhÈu ®i xuèng c¸c ban chÊp hµnh vµ c¸c nhãm ë ®Þa ph−¬ng, hiÖu cña chóng t«i lµ ®Êu tranh cho tÝnh ®¶ng, chèng l¹i t×nh vµ tiÕn hµnh ®Êu tranh kiªn quyÕt chèng bän men-sª-vÝch tr¹ng tæ nhãm, ®Êu tranh cho ph−¬ng ch©m c¸ch m¹ng kiªn vµ bän ®iÒu hßa, nh»m triÖu tËp §¹i héi III cña ®¶ng. TuyÖt ®Þnh, chèng l¹i ®−êng lèi quanh co, t×nh tr¹ng m¬ hå vµ ®¹i bé phËn c¸c ban chÊp hµnh ®Þa ph−¬ng ®Òu t¸n thµnh xu h−íng quay vÒ víi nhãm "Sù nghiÖp c«ng nh©n", ®Êu Th−êng vô c¸c ban chÊp hµnh cña ph¸i ®a sè. Th¸ng Ba
XVI Lêi tùa Lêi tùa XVII 1905, trong sè 28 ban chÊp hµnh th× cã 21 ban chÊp hµnh trang. "NhiÖm vô cña giai cÊp c«ng nh©n lµ më réng vµ ®· t¸n thµnh triÖu tËp ®¹i héi ®¶ng. C¸c khu c«ng nghiÖp cñng cè tæ chøc cña m×nh, t¨ng c−êng gÊp béi c«ng t¸c cæ lín vµ c¸c trung t©m chñ chèt: Pª-tÐc-bua, M¸t-xc¬-va, Ri-ga, ®éng trong quÇn chóng, ®ång thêi lîi dông mét sù dao ®éng Ba-cu, £-ca-tª-ri-n«-xl¸p, ¤-®Ðt-xa, vïng má §«-ne-xt¬, cña chÝnh phñ, tuyªn truyÒn chñ tr−¬ng khëi nghÜa, gi¶i Khu c«ng nghiÖp trung t©m, U-ran ®· ñng hé nh÷ng ng−êi thÝch sù cÇn thiÕt ph¶i khëi nghÜa..." (tr. 120). Nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch. C¸c c¸n bé chñ chèt trong hµng ngò c¸c nhµ b«n-sª-vÝch kªu gäi c«ng nh©n kh«ng ph¶i ®Õn dù nh÷ng c¸ch m¹ng chuyªn nghiÖp ®· hoµn toµn ñng hé Lª-nin. §¶ng buæi tiÖc tïng cña ph¸i tù do chñ nghÜa, mµ lµ xuèng ®−êng, ®· ®oµn kÕt xung quanh Lª-nin, vÞ l·nh tô cña m×nh. tham gia c¸c cuéc biÓu t×nh chèng chÕ ®é chuyªn chÕ, l·nh §Õn nöa cuèi n¨m 1904, do ho¶ng sî tr−íc t×nh thÕ ®¹o tÊt c¶ c¸c lùc l−îng c¸ch m¹ng ®ang ®Êu tranh. c¸ch m¹ng trong n−íc, chÝnh phñ Nga hoµng ®· t×m c¸ch C¸c bµi "ChÕ ®é chuyªn chÕ vµ giai cÊp v« s¶n", "H¶i dïng nh÷ng nh−îng bé nhá ®Ó l«i kÐo vÒ phÝa m×nh giai c¶ng L÷-thuËn thÊt thñ", "T− b¶n ch©u ¢u vµ chÕ ®é chuyªn cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa. Nh÷ng nh−îng bé nµy lµm chÕ", in trong tËp nµy, ®· ph©n tÝch s©u s¾c sù ph¸ s¶n vÒ cho ho¹t ®éng cña c¸c nh©n vËt héi ®ång ®Þa ph−¬ng s«i qu©n sù vµ cuéc khñng ho¶ng chÝnh trÞ cña chÕ ®é chuyªn næi. Trong c¸c tiÖc tïng vµ ®¹i héi, bän nµy ®· ®äc nh÷ng chÕ, nhÊn m¹nh tÝnh tÊt yÕu cña cuéc c¸ch m¹ng ®ang ®Õn bµi diÔn v¨n vÒ sù cÇn thiÕt ph¶i xÝch gÇn c¸c ®¹i biÓu gÇn ë Nga. Khi më cuéc chiÕn tranh, chÝnh phñ chuyªn cña giai cÊp t− s¶n víi chÝnh quyÒn, vÒ sù cÇn thiÕt cña chÕ hy väng sÏ giµnh th¾ng lîi dÔ dµng ®èi víi NhËt, v× c¸c quyÒn tù do chÝnh trÞ vµ cña hiÕn ph¸p, vµ hä tr«ng cho r»ng th¾ng lîi nµy sÏ më ra nh÷ng thÞ tr−êng tiªu thô chê nh÷ng ®iÒu ®ã "ë ngai vµng ban xuèng". Do chÞu ¶nh míi vµ n©ng cao uy tÝn cña chÝnh phñ chuyªn chÕ Nga h−ëng cña phong trµo nµy bän men-sª-vÝch ®· ®−a ra kÕ hoµng, gióp nã ®Ì bÑp phong trµo c¸ch m¹ng ë trong n−íc. ho¹ch ñng hé "chiÕn dÞch vËn ®éng cña héi ®ång ®Þa ph−¬ng" Song nh÷ng tÝnh to¸n cña chÝnh phñ Nga hoµng ®· kh«ng do bän theo chñ nghÜa tù do ph¸t ®éng. Trong bøc th− thùc hiÖn ®−îc. Sù thÊt b¹i cña qu©n ®éi Nga hoµng lµm riªng göi c¸c tæ chøc ®¶ng, hä ®Ò nghÞ kh«ng ®−a ra nh÷ng gay g¾t thªm tÊt c¶ nh÷ng m©u thuÉn trong ®êi sèng x· héi yªu s¸ch cña m×nh cho chÝnh phñ mµ thóc giai cÊp t− s¶n ë Nga vµ ®· ®Èy nhanh c¸ch m¹ng lªn. §èi víi cuéc chiÕn thay mÆt nh©n d©n ®−a ra nh÷ng yªu s¸ch d©n chñ. Lª-nin tranh Êy, trong tÊt c¶ c¸c chÝnh ®¶ng chØ cã ®¶ng b«n-sª-vÝch vµ nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®· triÓn khai cuéc ®Êu tranh ®· gi÷ mét ®−êng lèi c¸ch m¹ng ®óng ®¾n, ph¶n ¸nh nh÷ng kh«ng khoan nh−îng chèng l¹i s¸ch l−îc c¬ héi chñ nghÜa lîi Ých giai cÊp cña giai cÊp v« s¶n vµ cña tÊt c¶ nh©n d©n vµ theo ®u«i cña bän men-sª-vÝch. Trong cuèn "Cuéc vËn lao ®éng. Nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®· v¹ch trÇn tÝnh chÊt ®éng cña ph¸i héi ®ång ®Þa ph−¬ng vµ kÕ ho¹ch cña b¸o ph¶n d©n, ®Õ quèc chñ nghÜa cña cuéc chiÕn tranh vµ ®Ò ra "Tia löa"", Lª-nin ®· v¹ch trÇn s¸ch l−îc tháa hiÖp cña ph¸i khÈu hiÖu chñ tr−¬ng lµm cho chÝnh phñ Nga hoµng thÊt men-sª-vÝch vµ v¹ch râ r»ng trong cuéc ®Êu tranh chèng b¹i. Trong khi bän men-sª-vÝch ®−a ra khÈu hiÖu "hßa b×nh chÝnh phñ Nga hoµng mµ ®Æt hy väng vµo giai cÊp t− s¶n bÊt kú thÕ nµo", kh«ng g¾n khÈu hiÖu nµy víi cuéc ®Êu tù do chñ nghÜa th× cã nghÜa lµ ch¹y theo ®u«i phong trµo tranh c¸ch m¹ng chèng chÕ ®é chuyªn chÕ, th× nh÷ng ng−êi cña giai cÊp t− s¶n. Lª-nin v¹ch râ r»ng giai cÊp v« s¶n b«n-sª-vÝch kªu gäi ®Êu tranh chèng chiÕn tranh vµ chèng ph¶i l·nh ®¹o phong trµo vµ chuÈn bÞ cuéc khëi nghÜa vò chÝnh phñ Nga hoµng, vµ hä ®· chøng minh r»ng sù thÊt
XVIII Lêi tùa Lêi tùa XIX b¹i cña chÝnh phñ Nga hoµng trong chiÕn tranh sÏ lµm cho phñ Nga hoµng hy väng dïng biÖn ph¸p khñng bè ®Ém m¸u c¸c lùc l−îng c¸ch m¹ng trong n−íc cã ®iÒu kiÖn ph¸t ®Ó däa dÉm quÇn chóng c«ng n«ng vµ chÆn ®øng ®µ ph¸t triÓn, sÏ ®Èy nhanh qu¸ tr×nh lËt ®æ chÕ ®é chuyªn chÕ vµ triÓn cña phong trµo c¸ch m¹ng trong n−íc. Nh−ng thùc më ®−êng ®i tíi c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa. ra chÝnh phñ Nga hoµng chØ giÕt chÕt ë nh©n d©n niÒm tin Sù nghiÖp tù do cña n−íc Nga vµ cña cuéc ®Êu tranh t−ëng ng©y th¬ vµo nhµ vua vµ thøc tØnh thËm chÝ nh÷ng cña giai cÊp v« s¶n Nga (vµ cña toµn thÕ giíi) ®Ó giµnh chñ tÇng líp c«ng nh©n l¹c hËu nhÊt ®Êu tranh c¸ch m¹ng. nghÜa x· héi, l¹i tïy thuéc rÊt nhiÒu vµo nh÷ng thÊt b¹i Lª-nin viÕt: "Trong cã mét ngµy mµ c«ng t¸c gi¸o dôc c¸ch qu©n sù cña chÕ ®é chuyªn chÕ... Kh«ng ph¶i nh©n d©n Nga, m¹ng cho giai cÊp v« s¶n ®· tiÕn mét b−íc dµi mµ trong mµ lµ chÝnh phñ chuyªn chÕ Nga hoµng ®· më cuéc chiÕn nh÷ng n¨m th¸ng cña cuéc sèng u ¸m, tÎ ng¾t vµ t¨m tèi tranh thùc d©n Êy, mét cuéc chiÕn tranh ®· biÕn thµnh cuéc kh«ng thÓ nµo cã ®−îc" (tr. 251). chiÕn tranh gi÷a thÕ giíi t− s¶n cò vµ thÕ giíi t− s¶n míi. Giai cÊp c«ng nh©n ®· lÊy nh÷ng cuéc b·i c«ng chÝnh Kh«ng ph¶i nh©n d©n Nga, mµ lµ chÝnh phñ chuyªn chÕ trÞ ®Ó tr¶ lêi nh÷ng hµnh ®éng khñng bè cña chÝnh phñ ®· ®i ®Õn thÊt b¹i nhôc nh· Êy. Nh©n d©n Nga ®· ®−îc Nga hoµng. Trong khi ë Pª-tÐc-bua vÉn xÈy ra nh÷ng vô xung lîi trong viÖc chÝnh phñ chuyªn chÕ bÞ thÊt b¹i. ViÖc h¶i ®ét vò trang gi÷a c«ng nh©n vµ qu©n ®éi, th× ë M¸t-xc¬-va, c¶ng L÷-thuËn ®Çu hµng lµ sù më ®Çu cña viÖc chÝnh phñ giai cÊp v« s¶n ®· më cuéc tæng b·i c«ng. Ngµy 13 th¸ng Nga hoµng ®Çu hµng" – ®ã lµ nh÷ng lêi Lª-nin viÕt trong Giªng 1905 c«ng nh©n Ri-ga ®· tiÕn hµnh b·i c«ng vµ xuèng bµi "H¶i c¶ng L÷-thuËn thÊt thñ" (tr. 194, 194 - 195). ®−êng biÓu t×nh chÝnh trÞ. Ngµy 14 th¸ng Giªng ®· næ ra Lª-nin coi thÊt b¹i quyÕt ®Þnh cña chÝnh phñ chuyªn chÕ cuéc tæng b·i c«ng ë V¸c-sa-va, ®Õn ngµy 18 th¸ng Giªng trong cuéc chiÕn tranh Nga - NhËt nh− mét dÊu hiÖu nãi ®· næ ra cuéc tæng b·i c«ng ë Ti-phlÝt, më ra thêi kú nh÷ng lªn sù sôp ®æ cña toµn bé hÖ thèng chÝnh trÞ cña chÝnh phñ cuéc b·i c«ng chÝnh trÞ c¸c thµnh phè ë Da-c¸p-ca-d¬. Nga hoµng. ChiÕn tranh ®· ph¬i bµy tÊt c¶ sù thèi n¸t cña Trong th¸ng Giªng – th¸ng Ba 1905 ®· cã ®Õn 810 ngh×n chÕ ®é chuyªn chÕ, cho thÊy râ tÝnh chÊt kh«ng thÓ t−¬ng c«ng nh©n, chØ tÝnh riªng cña ngµnh c«ng nghiÖp, tham gia dung cña nã víi nh÷ng nhu cÇu ph¸t triÓn x· héi tiÕn bé, b·i c«ng, nghÜa lµ hai lÇn nhiÒu h¬n c¶ suèt chôc n¨m tr−íc víi nh÷ng lîi Ých cña nh©n d©n. ®ã. Trong bµi "B−íc ®Çu cña cuéc c¸ch m¹ng ë Nga", Lª-nin Sù tiªn ®o¸n khoa häc cña Lª-nin vÒ mét cuéc c¸ch m¹ng viÕt: "Giai cÊp v« s¶n toµn thÕ giíi hiÖn nay ®ang nãng ®ang ®Õn gÇn, ®· trë thµnh sù thËt. Ngµy 9 th¸ng Giªng lßng sèt ruét nh×n vµo giai cÊp v« s¶n toµn n−íc Nga. ViÖc 1905 ë Pª-tÐc-bua ®· diÔn ra c¸c sù kiÖn ®Ém m¸u. ViÖc lËt ®æ chÕ ®é Nga hoµng ë Nga mµ giai cÊp c«ng nh©n cña b¾n giÕt nh÷ng c«ng nh©n kh«ng vò trang tuÇn hµnh ®Õn chóng ta ®· më ®Çu mét c¸ch anh dòng, sÏ lµ b−íc ngoÆt Cung ®iÖn mïa §«ng ®Ó ®−a b¶n thØnh cÇu lªn nhµ vua, trong lÞch sö cña tÊt c¶ c¸c n−íc, nã sÏ lµm dÔ dµng cho ®· lµm s«i sôc quÇn chóng lao ®éng toµn n−íc Nga. Nh÷ng sù nghiÖp cña toµn thÓ c«ng nh©n cña tÊt c¶ c¸c d©n téc, sù kiÖn ngµy 9 th¸ng Giªng ®· ®−îc Lª-nin ®¸nh gi¸ nh− ë tÊt c¶ c¸c quèc gia, ë kh¾p gãc bÓ ch©n trêi trªn qu¶ sù më ®Çu cña c¸ch m¹ng, nh− mét b−íc ngoÆt trong lÞch ®Êt (tr. 254). sö n−íc Nga, nh− b−íc chuyÓn sang néi chiÕn c«ng khai, Cuéc c¸ch m¹ng võa b¾t ®Çu ®· lay ®éng tÊt c¶ c¸c giai trùc tiÕp khëi nghÜa chèng chÝnh phñ Nga hoµng. ChÝnh cÊp trong x· héi. ChÝnh ®¶ng nµo còng v¹ch ra mét s¸ch
XX Lêi tùa Lêi tùa XXI l−îc cña m×nh trong c¸ch m¹ng nh»m ®¸p øng lîi Ých cña viÕt nh− sau: "S¸ch l−îc theo ®u«i vµ s¸ch l−îc d©n chñ - giai cÊp m×nh. §¶ng d©n chñ - x· héi còng ph¶i v¹ch ra x· héi c¸ch m¹ng cµng béc lé bÊy nhiªu tÝnh chÊt hoµn s¸ch l−îc cña m×nh. toµn ®èi nghÞch nhau..." (tr. 326). Mét phÇn kh¸ nhiÒu t¸c phÈm cña Lª-nin in trong tËp Trong sè nh÷ng t¸c phÈm cña V.I. Lª-nin in trong tËp nµy, ®· ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò luËn chøng vµ ph¸t triÓn chiÕn nµy, bµi "NhiÖm vô míi vµ lùc l−îng míi" chiÕm mét vÞ l−îc c¸ch m¹ng vµ s¸ch l−îc c¸ch m¹ng cña ®¶ng b«n-sª-vÝch, trÝ ®Æc biÖt quan träng; bµi nµy lÇn ®Çu tiªn tr×nh bµy khÈu vÊn ®Ò v¹ch trÇn vµ phª ph¸n s¸ch l−îc c¬ héi chñ nghÜa hiÖu chiÕn l−îc c¬ b¶n cña ®¶ng b«n-sª-vÝch trong cuéc cña bän men-sª-vÝch. Thuéc vµo sè ®ã cã c¸c t¸c phÈm c¸ch m¹ng d©n chñ - t− s¶n nh÷ng n¨m 1905 - 1907, ®ã lµ nh− "Cuéc vËn ®éng cña ph¸i héi ®ång ®Þa ph−¬ng vµ kÕ khÈu hiÖu "chuyªn chÝnh d©n chñ c¸ch m¹ng cña giai cÊp ho¹ch cña b¸o "Tia löa"", "VÒ nh÷ng cuéc biÓu t×nh cña v« s¶n vµ n«ng d©n" (tr. 368). Trong bµi nµy, Lª-nin kÞch nh÷ng ng−êi v« s¶n ®−îc tæ chøc tèt vµ vÒ nh÷ng bµn liÖt phª ph¸n t− t−ëng cøng nh¾c cña nh÷ng tæ chøc nµo luËn tåi cña mét sè nhµ trÝ thøc", c¸c bµi "Hai s¸ch l−îc", cña ®¶ng cßn cè b¸m vµo nh÷ng h×nh thøc ho¹t ®éng cò "Chóng ta cã cÇn ph¶i tæ chøc cuéc c¸ch m¹ng kh«ng?", rÝch, vµ Ng−êi kªu gäi c¸c tæ chøc ®¶ng h·y ®Ò b¹t nh÷ng "VÒ sù liªn hiÖp chiÕn ®Êu ®Ó tiÕn hµnh khëi nghÜa", "NhiÖm c¸n bé míi, trÎ, mµ ë hä sù n¨ng næ vµ nhiÖt t×nh cã thÓ vô míi vµ lùc l−îng míi", "Giai cÊp v« s¶n vµ ph¸i d©n bï cho sù thiÕu kinh nghiÖm. Lª-nin viÕt: "Thêi ®¹i c¸ch chñ t− s¶n", "Giai cÊp v« s¶n vµ n«ng d©n" vµ nh÷ng bµi m¹ng ®èi víi §¶ng d©n chñ - x· héi còng gièng thêi chiÕn kh¸c. ®èi víi qu©n ®éi. Ph¶i më réng hµng ngò c¸n bé cña ®éi Nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®· gi÷ v÷ng ®−êng lèi ph¸t qu©n chóng ta, ph¶i chuyÓn ®éi qu©n Êy tõ chç lµ nh÷ng triÓn cuéc c¸ch m¹ng nh©n d©n vµ chñ tr−¬ng giµnh th¾ng ®éi qu©n hßa b×nh thµnh nh÷ng ®éi qu©n chiÕn ®Êu, ph¶i lîi cho cuéc c¸ch m¹ng ®ã th«ng qua khëi nghÜa vò trang. huy ®éng lùc l−îng dù tr÷ vµ hËu bÞ, cÇn kªu gäi nh÷ng Nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch cho r»ng c¸ch m¹ng chØ cã thÓ ng−êi võa nhËn ®−îc giÊy phÐp nghØ ng¬i h·y ®øng d−íi chiÕn th¾ng víi ®iÒu kiÖn lµ b¸ quyÒn l·nh ®¹o ph¶i thuéc l¸ qu©n kú, h·y tæ chøc nh÷ng binh ®oµn phô trî míi, c¸c vÒ tay giai cÊp v« s¶n do ®¶ng m¸c-xÝt c¸ch m¹ng l·nh ®¹o, ®¬n vÞ vµ c¸c bé phËn phôc vô. Kh«ng ®−îc quªn r»ng trong ®iÒu kiÖn giai cÊp c«ng nh©n liªn minh chÆt chÏ víi trong chiÕn tranh kh«ng tr¸nh khái vµ cÇn ph¶i bæ sung n«ng d©n. Bän men-sª-vÝch ®· phñ nhËn b¸ quyÒn l·nh ®¹o ®éi ngò cña m×nh b»ng nh÷ng t©n binh Ýt ®−îc huÊn cña giai cÊp v« s¶n vµ phñ nhËn liªn minh c«ng n«ng. Chóng luyÖn, rÊt nhiÒu khi ph¶i thay thÕ sÜ quan b»ng nh÷ng coi giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa lµ giai cÊp n¾m b¸ quyÒn binh sÜ b×nh th−êng, xóc tiÕn vµ ®¬n gi¶n hãa viÖc ®Ò b¹t l·nh ®¹o, phñ nhËn sù cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc khëi nghÜa vò binh sÜ thµnh sÜ quan" (tr. 377). trang vµ thùc chÊt lµ ®· thay thÕ c¸ch m¹ng b»ng c¶i c¸ch, Trong bµi nµy Lª-nin nªu lªn kÕ ho¹ch c¶i tæ ®¶ng ®ãng vai trß tay sai cho giai cÊp t− s¶n trong phong trµo trong t×nh h×nh phong trµo c¸ch m¹ng trong n−íc ®ang c«ng nh©n. §−êng lèi cña bän men-sª-vÝch dÉn ®Õn chç d©ng cao; phong trµo nµy ®Ò ra tr−íc ®¶ng sù cÇn thiÕt thñ tiªu c¸ch m¹ng. Nh− vËy lµ trªn thùc tÕ cã hai ®−êng ph¶i ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p s¸ch l−îc míi cho cuéc lèi s¸ch l−îc trong cuéc c¸ch m¹ng ®· næ ra ë Nga. Ngµy 1 ®Êu tranh, ph¶i thÓ hiÖn nhiÒu h¬n n÷a sù linh ho¹t, t×m (14) th¸ng Hai 1905, trong bµi "Hai s¸ch l−îc", Lª-nin ®· ra nh÷ng h×nh thøc tæ chøc míi. Lª-nin ®ßi hái ë c¸c
XXII Lêi tùa Lêi tùa XXIII tæ chøc ®¶ng ph¶i cñng cè, duy tr× vµ më réng ho¹t ®éng ®¹p ®æ con qu¸i vËt xèp mÒm cña nh÷ng phÇn tö « hîp bÝ mËt, ho¹t ®éng bÊt hîp ph¸p, ®ång thêi sö dông mäi tæ thuéc ph¸i "Tia löa" míi..." (tr. 304). Trong c¸c ®Ò c−¬ng chøc hîp ph¸p vµ mäi h×nh thøc ho¹t ®éng hîp ph¸p. vµ c¸c dù th¶o nghÞ quyÕt cña §¹i héi III cña ®¶ng, V.I. Trong ®Ò c−¬ng chØnh lý bµi "VÊn ®Ò nãng hæi", Lª-nin Lª-nin ®· v¹ch ra ®−êng lèi c¬ b¶n vµ ch−¬ng tr×nh lµm v¹ch râ r»ng "vai trß cña ®¶ng víi t− c¸ch ®éi tiªn phong viÖc cña ®¹i héi, ®Ò ra lËp tr−êng nguyªn t¾c cña ®¶ng vÒ cña giai cÊp, ng−êi gi¸o dôc vµ nhµ tæ chøc, cã mét ý nh÷ng vÊn ®Ò quan träng nhÊt trong chiÕn l−îc vµ s¸ch nghÜa rÊt quan träng". l−îc cña ®¶ng trong cuéc c¸ch m¹ng d©n chñ - t− s¶n ®· Lª-nin nhÊn m¹nh vai trß xuÊt s¾c cña ®¶ng m¸c-xÝt vµ b¾t ®Çu næ ra ë Nga. Nãi ®Õn nhiÖm vô cña ®¹i héi, V.I. ®· ng¨n ngõa nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®õng cã nh÷ng sù Lª-nin viÕt r»ng "®¹i héi ph¶i ®¬n gi¶n, ng¾n gän, vµ Ýt liªn minh v« nguyªn t¾c, nh÷ng sù liªn minh cã tÝnh chÊt ng−êi tham dù. §©y lµ mét ®¹i héi ®Ó tæ chøc chiÕn ®Êu" "®iÒu hßa" víi bän men-sª-vÝch. Lª-nin rÊt lo l¾ng theo dâi (tr. 305). sù biÓu hiÖn nh÷ng dao ®éng cã tÝnh chÊt ®iÒu hßa chñ Trong thêi kú c¸ch m¹ng, Lª-nin ®· ®Æc biÖt chó ý ®Õn nghÜa ë mét sè ban chÊp hµnh thuéc ph¸i ®a sè trong qu¸ lÞch sö C«ng x· Pa-ri. Ngµy 5 (18) th¸ng Ba 1905 Lª-nin tr×nh chuÈn bÞ §¹i héi III. Trong th− göi A. A. B«-g®a-nèp ®· ®äc ë Gi¬-ne-v¬ mét b¶n b¸o c¸o vÒ C«ng x· Pa-ri cho vµ X. I. Gu-xÐp, Lª-nin viÕt: "Chóng t«i cã "nghe thÊy" mét c¸c nh©n vËt l−u vong chÝnh trÞ ng−êi Nga nghe; tiÕc thay, sè ng−êi ngoµi nãi ®Õn mét sù liªn minh g× ®ã cña Ban b¶n b¸o c¸o nµy kh«ng t×m thÊy, mµ chØ gi÷ l¹i ®−îc ®Ò chÊp hµnh ®¶ng bé Xanh Pª-tÐc-bua thuéc ph¸i ®a sè víi c−¬ng nãi chuyÖn vÒ C«ng x·. Tæng kÕt kinh nghiÖm cña nhãm men-sª-vÝch, nh−ng ch−a nghe thÊy mét ng−êi nµo C«ng x· Pa-ri, Lª-nin ®Æc biÖt nhÊn m¹nh nh÷ng biÖn cña chóng ta nãi vÒ sù viÖc nµy. Chóng t«i kh«ng d¸m tin ph¸p chÝnh trÞ vµ kinh tÕ cña C«ng x·. NhÊn m¹nh tÝnh r»ng nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch l¹i cã thÓ lµm mét viÖc tù chÊt quèc tÕ cña C«ng x· vµ ý nghÜa lÞch sö toµn thÕ s¸t vµ ngu ngèc nh− vËy... Ch¾c lµ nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch giíi cña C«ng x·, Lª-nin viÕt: "Trong phong trµo hiÖn nay, Êy l¹i mét lÇn n÷a muèn bÞ ng−êi kh¸c lõa m×nh. Søc tÊt c¶ chóng ta ®Òu dùa vµo kinh nghiÖm cña C«ng x·" m¹nh duy nhÊt cña chóng ta lµ ë sù th¼ng th¾n c«ng khai, (tr. 414). sù ®oµn kÕt vµ nghÞ lùc tiÕn c«ng. H×nh nh− ng−êi ta ®· * * mÒm yÕu ®i v× "c¸ch m¹ng" th× ph¶i!! Trong lóc tÝnh tæ * chøc lµ ®iÒu mét tr¨m lÇn cÇn thiÕt h¬n th× hä l¹i b¸n m×nh TËp nµy lÇn ®Çu tiªn in "Dù th¶o nghÞ quyÕt cña nhãm cho bän ph¸ ho¹i tæ chøc" (tr. 302 - 303). Gi¬-ne-v¬ thuéc ph¸i ®a sè", trong ®ã Lª-nin ®· v¹ch Lª-nin coi §¹i héi III cña ®¶ng ®ang ®−îc triÖu tËp lóc trÇn chÝnh s¸ch kiÓu B«-na-p¸c-t¬ cña bän men-sª-vÝch vµ ®ã lµ ®¹i héi cña ®¶ng b«n-sª-vÝch, mét ®¹i héi th¼ng tay kªu gäi toµn thÓ ®¶ng viªn tÝch cùc vËn ®éng triÖu tËp §¹i ®Êu tranh chèng chñ nghÜa c¬ héi vµ chñ nghÜa ®iÒu hßa. héi III. Lª-nin ®· ®Ò ra cho nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch nhiÖm vô Trong phÇn "C¸c tµi liÖu chuÈn bÞ" cã in 12 tµi liÖu cña lµ ph¶i ®oµn kÕt "... b»ng mét tæ chøc thËt sù v÷ng nh− Lª-nin, lÇn ®Çu tiªn ®−îc in trong Toµn tËp. Nh÷ng tµi liÖu s¾t thÐp, tÊt c¶ nh÷ng ng−êi nµo muèn chiÕn ®Êu, vµ víi nµy lµ c¸c ®Ò c−¬ng, luËn c−¬ng vµ c¸c tiÓu luËn. Nh÷ng mét ®¶ng nhá bÐ nh−ng v÷ng m¹nh nh− vËy, chóng ta sÏ tµi liÖu nµy dÉn ®éc gi¶ vµo kho tµng s¸ng t¹o cña Lª-nin,
XXIV Lêi tùa 1 chØ râ cho ®éc gi¶ thÊy Lª-nin ®· cÈn thËn nh− thÕ nµo khi viÕt c¸c t¸c phÈm cña m×nh, cho thÊy c¸ch thøc vµ ph−¬ng ph¸p lµm viÖc cña Ng−êi. Trong phÇn "C¸c tµi liÖu chuÈn bÞ" ®Æc biÖt ®¸ng chó ý lµ 4 tµi liÖu chuÈn bÞ ®Ó viÕt t¸c phÈm "NhiÖm vô míi vµ lùc l−îng míi". TÊt c¶ c¸c t¸c phÈm vµ tµi liÖu trong tËp nµy ®Òu ®−îc s¾p xÕp theo thø tù thêi gian, trõ tµi liÖu "Bæ sung bµi "KÕ ho¹ch t¸c chiÕn ë Pª-tÐc-bua"" ®−îc gép lu«n vµo chÝnh bµi b¸o "KÕ ho¹ch t¸c chiÕn ë Pª-tÐc-bua". ViÖn nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c - Lª-nin chóng ta muèn ®¹t ®−îc c¸i g×? 1 trùc thuéc Ban chÊp hµnh trung −¬ng §¶ng céng s¶n Liªn-x« (Göi toµn §¶ng) ViÕt vµo cuèi th¸ng B¶y 1904 In lÇn ®Çu n¨m 1923 trong N. Lª-nin (V. U-li-a-nèp) Theo ®óng b¶n th¶o Toµn tËp, t. V
2 3 Míi ®©y cã mét cuéc häp riªng cña 19 ®¶ng viªn §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga (trong ®ã cã nh÷ng ®¹i biÓu dù §¹i héi II, nh÷ng uû viªn cña c¸c ban chÊp hµnh vµ cña c¸c tæ chøc ®¶ng vµ nh÷ng ng−êi c¸ch m¹ng ngoµi ®¶ng). Cuéc héi nghÞ ®ã cña nh÷ng ng−êi cïng chÝ h−íng ®øng trªn quan ®iÓm ph¸i ®a sè cña §¹i héi II cña ®¶ng, ®· th¶o luËn vÊn ®Ò khñng ho¶ng trong ®¶ng ta vµ nh÷ng biÖn ph¸p kh¾c phôc cuéc khñng ho¶ng ®ã. Héi nghÞ ®· quyÕt ®Þnh göi ®Õn tÊt c¶ nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi Nga lêi kªu gäi sau ®©y: C¸c ®ång chÝ! Cuéc khñng ho¶ng trÇm träng cña ®¶ng ®ang kÐo dµi v« tËn. T×nh tr¹ng rèi lo¹n ngµy cµng ph¸t triÓn, g©y thªm nhiÒu cuéc xung ®ét míi, k×m h·m c«ng t¸c tÝch cùc vÒ mäi mÆt vµ víi møc ®é hÕt søc nghiªm träng, ngµy cµng t¸ch mèi liªn hÖ gi÷a ®¶ng vµ C¬ quan ng«n luËn trung −¬ng cña ®¶ng, c¬ quan nµy ®· hoµn toµn biÕn thµnh c¬ quan cña mét nhãm ng−êi, chñ yÕu lµ cña nhãm ng−êi sèng ë n−íc ngoµi. Bíi mãc nh÷ng sù bÊt ®ång ý kiÕn, moi l¹i nh÷ng vÊn ®Ò cò rÝch ®· ®−îc gi¶i quyÕt tõ l©u vµ ®· thuéc vÒ qu¸ khø, ve v·n bän c¬ héi chñ nghÜa ngoan cè, hÕt søc lÉn lén trong lý lÏ, tr¾ng trîn coi th−êng ®¹i héi ®¶ng, coi th−êng nh÷ng cuéc th¶o luËn vµ nh÷ng nghÞ quyÕt cña ®¹i héi, chÕ giÔu tæ chøc vµ kû luËt cña ®¶ng, chÕ giÔu ®a sè nh÷ng ng−êi c¸ch
4 V.I. Lª-nin Chóng ta muèn ®¹t ®−îc c¸i g×? 5 m¹ng ®· s¸ng lËp ®¶ng vµ ®ang l·nh ®¹o c«ng t¸c ë c¸c ®Þa kh¸c nhau, c¸c khuynh h−íng kh¸c nhau vµ c¸c mµu s¾c ph−¬ng, dùa vµo nh÷ng tµi liÖu kh«ng cã c¨n cø vµ nh÷ng kh¸c nhau trong ®¶ng ta ®−îc hoµn toµn râ rµng, cëi më tin nÆc danh kh«ng ®−îc kiÓm tra l¹i ®Ó chª c−êi mét c¸ch vµ th¼ng th¾n. TÊt nhiªn cã nh÷ng lóc v× lîi Ých cña sù ®éc ®Þa vµ moi mãc tr−íc nh÷ng thiÕu sãt trong c«ng t¸c nghiÖp mµ chóng ta ph¶i bá qua kh«ng nãi ®Õn nh÷ng cña c¸c ban chÊp hµnh cña ph¸i c¸ch m¹ng ë trong ®¶ng - sù bÊt ®ång ý kiÕn côc bé, nh−ng nÕu cho r»ng thêi kú ®ã lµ tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu mµ chóng ta thÊy trong tê "Tia mµ ®¶ng ta hiÖn ®ang tr¶i qua lµ mét thêi kú nh− vËy, löa" míi2, mét tê b¸o ®· trë thµnh c¸i æ g©y rèi lo¹n; ®ã lµ th× ®ã lµ mét sai lÇm hÕt søc ®¸ng buån vµ kh«ng thÓ tÊt c¶ nh÷ng g× mµ ban biªn tËp - c¸i ban biªn tËp ®· bÞ tha thø ®−îc. Nh÷ng nh−îng bé c¸ nh©n ®èi víi ph¸i thiÓu ®¹i héi b¸c bá - ®em l¹i cho chóng ta; hä ®· lîi dông nh÷ng sè kh«ng thÓ ng¨n chÆn næi sù rèi lo¹n trong ®¶ng; nh−îng bé c¸ nh©n ®Ó g©y nh÷ng sù c·i cä xung quanh vÊn nh÷ng vÊn ®Ò tranh luËn ®· ®−îc ®Æt th¼ng ra h¼n hoi; ®Ò bæ tuyÓn míi, ®Ó ph¸ ho¹i ®¶ng. ng−êi ta ®ang c«ng khai th¸ch thøc toµn ®¶ng, vµ chØ cã nh÷ng ng−êi nhu nh−îc vµ ngu dèt míi cã thÓ m¬ t−ëng Trong khi ®ã th× giai ®o¹n lÞch sö hiÖn t¹i cña n−íc Nga quay l¹i c¸i qu¸ khø kh«ng thÓ trë l¹i ®−îc, m¬ t−ëng ®ßi hái toµn ®¶ng ta ph¶i nç lùc hÕt søc. Tinh thÇn c¸ch r»ng cã thÓ giÊu giÕm mét c¸i g× ®ã, cã thÓ nãi l¬ löng m¹ng sôc s«i trong giai cÊp c«ng nh©n, sù bÊt m·n trong nöa chõng mét c¸i g× ®ã, cã thÓ che ®Ëy mét c¸i g× ®ã, cã c¸c tÇng líp nh©n d©n kh¸c ngµy cµng t¨ng lªn, chiÕn tranh thÓ lÈn tr¸nh mét c¸i g× ®ã. Kh«ng, chÝnh s¸ch phñi tay, vµ khñng ho¶ng, n¹n ®ãi vµ thÊt nghiÖp ngµy cµng khoÐt chÝnh s¸ch tù kiÒm chÕ mét c¸ch thô ®éng, chÝnh s¸ch s©u thªm nÒn t¶ng cña chÕ ®é chuyªn chÕ; cuéc chiÕn tranh laissez faire, laissez passer 1) ®· tá ra hoµn toµn v« dông nhôc nh· ch¼ng bao l©u n÷a sÏ kÕt thóc mét c¸ch nhôc nh· ®èi víi cuéc ®Êu tranh trong ®¶ng chóng ta. TiÕp tôc vµ sù kÕt thóc nµy nhÊt ®Þnh sÏ lµm cho khÝ thÕ c¸ch quanh co, thñ ®o¹n m¸nh líi, im lÆng, nh÷ng th¸i ®é ®ã m¹ng t¨ng lªn gÊp béi, ®Æt giai cÊp c«ng nh©n trùc diÖn kh«ng nh÷ng lµ v« Ých vµ ®¸ng khinh bØ mµ cßn hoµn toµn víi nh÷ng kÎ thï cña m×nh; nã sÏ ®ßi hái §¶ng d©n chñ - lµ téi lçi. Chóng t«i më ®Çu viÖc tr×nh bµy th¼ng th¾n x· héi ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p tiÕn c«ng kiªn quyÕt nhÊt. toµn bé c−¬ng lÜnh ®Êu tranh cña chóng t«i trong néi bé Ph¶i cã mét tæ chøc ®¶ng ®oµn kÕt thèng nhÊt, mét ®¶ng, chóng t«i kªu gäi ®¹i biÓu cña nh÷ng ng−êi d©n ph−¬ng ch©m c¸ch m¹ng m¸c-xÝt kiªn ®Þnh, ph¶i tiÕn hµnh chñ - x· héi Nga thuéc tÊt c¶ c¸c mµu s¾c kh¸c nhau, – ®Êu tranh trong néi bé ®¶ng trong mét khu«n khæ ®óng nh÷ng ng−êi ®ang ë trong ®¶ng còng nh− nh÷ng ng−êi ®¾n vµ thÝch ®¸ng, lµm sao cho cuéc ®Êu tranh nµy kh«ng cã ý muèn vµo ®¶ng trong nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh – lµm rèi lo¹n tæ chøc vµ kh«ng c¶n trë c«ng t¸c tÝch cùc; - còng sÏ tr×nh bµy nh− thÕ. ChØ cã th¸i ®é hoµn toµn nh÷ng yªu cÇu cÊp b¸ch ®ã cña toµn bé phong trµo c«ng minh b¹ch vµ th¼ng th¾n míi cã thÓ cung cÊp tµi liÖu nh©n Nga cÇn ph¶i ®−îc thùc hiÖn ngay vµ thùc hiÖn cho cho tÊt c¶ nh÷ng c«ng nh©n gi¸c ngé vµ tÊt c¶ c¸c ®¶ng b»ng ®−îc, v× nÕu kh«ng th× c¸i tªn tèt ®Ñp vµ toµn bé ¶nh viªn ®Ó gi¶i quyÕt mét c¸ch hîp lý vµ kiªn quyÕt nh÷ng h−ëng ®· cã ®−îc cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi vÊn ®Ò ®ang tranh c·i cña ®¶ng. Nga cã nguy c¬ bÞ mÊt h¼n ®i. Chóng t«i ®øng trªn quan ®iÓm cña ph¸i ®a sè trong Muèn ®¹t ®−îc môc ®Ých ®ã, theo ý chóng t«i, b−íc _________________________________________________________________________________ ®Çu tiªn lµ ph¶i lµm thÕ nµo cho quan hÖ gi÷a c¸c nhãm 1) – kh«ng can thiÖp
6 V.I. Lª-nin Chóng ta muèn ®¹t ®−îc c¸i g×? 7 §¹i héi II cña ®¶ng. Chóng t«i cho r»ng, nguyªn nh©n c¨n c«ng t¸c ë Nga, lµm t¨ng thªm sù c·i cä om sßm ®Æc tr−ng b¶n cña tÊt c¶ nh÷ng sai lÇm vÒ sau nµy vµ nh÷ng hiÖn cña c¸c ®ång chÝ ë n−íc ngoµi, – ph¸i thiÓu sè lÊy viÖc c·i t−îng rèi lo¹n lµ do lËp tr−êng kh«ng ®óng cña ph¸i thiÓu cä om sßm nµy thay thÕ cho ph−¬ng ph¸p thuyÕt phôc. sè ë ®¹i héi, do hä cè t×nh b¶o vÖ lËp tr−êng Êy bÊt chÊp HiÖn nay, mäi sù nghi ngê ®Òu ®· tiªu tan. §èi víi c¶ ý chÝ cña ®¶ng. Sai lÇm Êy biÓu hiÖn ë hai mÆt: thø nh÷ng ai lµ ®¶ng viªn kh«ng ph¶i chØ trªn lêi nãi, ®èi víi nhÊt, lµ nhãm biªn tËp cò cña tê "Tia löa" ®· kh«ng ®−îc nh÷ng ai trªn thùc tÕ muèn b¶o vÖ nh÷ng lîi Ých thiÕt th©n ai ñng hé, ngoµi c¸nh c¬ héi chñ nghÜa trong ®¹i héi cña cña phong trµo c«ng nh©n cña chóng ta, th× kh«ng thÓ cã chóng ta vµ trong ®¶ng ta. Thø hai, sù liªn hîp víi nh÷ng mét sù do dù nµo c¶. Ph¸i thiÓu sè ®· tuyªn bè ®Êu tranh, ng−êi hiÓn nhiªn c¬ héi chñ nghÜa (mµ ®ång chÝ A-ki-mèp ®· tuyªn bè vµ tiÕn hµnh ®Êu tranh vÒ mäi mÆt, vµ chóng tr−íc kia vµ hiÖn nay vÉn cÇm ®Çu) ®· hoµn toµn h×nh ta nhËn lêi th¸ch thøc, chóng ta tuyªn bè ®Êu tranh kh«ng thµnh råi vµ chØ trong vÊn ®Ò nh− vÊn ®Ò bÇu cö vµo c¸c c¬ khoan nh−îng, ®Êu tranh ®Õn cïng. §Ó b¶o vÖ tÝnh ®¶ng, quan trung −¬ng míi t¹o thµnh sù ph©n liÖt trong ®¶ng. VÒ chóng ta ®Êu tranh chèng t×nh tr¹ng tæ nhãm nãi chung vµ mÆt l«-gÝch, sai lÇm thø nhÊt tÊt nhiªn ®· g©y ra tÊt c¶ sù ®Æc biÖt lµ chèng l¹i nhãm biªn tËp cò. V× lîi Ých cña phong m¬ hå vÒ nguyªn t¾c vµ tÊt c¶ nh÷ng sù dao ®éng c¬ héi chñ trµo c«ng nh©n Nga, chóng ta ®Êu tranh chèng nh÷ng sù nghÜa mµ chóng ta thÊy trong nh÷ng nghÞ luËn cña tê "Tia c·i cä xÝch mÝch ë ngoµi n−íc. §Ó b¶o vÖ nh÷ng khuynh löa" míi, chõng nµo nh÷ng nghÞ luËn nµy cã thÓ ®−îc thõa h−íng c¸ch m¹ng v« s¶n trong phong trµo cña chóng ta, nhËn lµ cã tÝnh nguyªn t¾c. Sai lÇm thø hai ®· dÉn ®Õn viÖc chóng ta ®Êu tranh chèng nh÷ng khuynh h−íng trÝ thøc - b¶o vÖ nhãm biªn tËp cò, bÊt chÊp c¶ ý chÝ cña ®¶ng, viÖc c¬ héi chñ nghÜa. V× ph−¬ng ch©m kiªn ®Þnh cña ph¸i d©n b¶o vÖ vµ biÖn hé cho t×nh tr¹ng tæ nhãm chèng l¹i tÝnh chñ - x· héi c¸ch m¹ng, chóng ta ®Êu tranh chèng nh÷ng ®¶ng, viÖc ¸p dông, trong c¸c cuéc tranh luËn cña chóng ta, sù ng¶ nghiªng, nh÷ng sù quanh co vµ chèng nh÷ng m−u nh÷ng ph−¬ng ph¸p chØ hoµn toµn thÝch hîp víi cuéc c·i v· toan muèn quay trë l¹i c¸i qu¸ khø ®· qu¸ lçi thêi. Chóng tÇm th−êng vµ la lèi om sßm trong tiÓu tæ, chø kh«ng thÝch ta ®Êu tranh ®Ó x©y dùng mét tæ chøc ®¶ng ®oµn kÕt cña hîp víi cuéc ®Êu tranh cña nh÷ng ®¶ng viªn biÕt t«n träng ®éi tiÒn phong c«ng nh©n chèng l¹i t×nh tr¹ng láng lÎo, ®¶ng m×nh vµ chÝnh b¶n th©n m×nh. VÒ mÆt l«-gÝch, sai lÇm th¸i ®é ph¸ ho¹i, chñ nghÜa v« chÝnh phñ theo kiÓu trÝ thø nhÊt tÊt nhiªn ®· dÉn ®Õn t×nh h×nh lµ: tÊt c¶ nh÷ng thøc. Chóng ta ®Êu tranh ®ßi ph¶i t«n träng c¸c ®¹i héi ng−êi cã xu h−íng ng¶ theo chñ nghÜa c¬ héi, tÊt c¶ nh÷ng ®¶ng, ®Êu tranh chèng th¸i ®é tr¸o trë −¬n hÌn, chèng ng−êi cã xu h−íng muèn kÐo lïi ®¶ng vÒ ®»ng sau vµ tr¶ nh÷ng lêi nãi kh«ng ®i ®«i víi viÖc lµm, chèng th¸i ®é chÕ thï vÒ viÖc ph¸i d©n chñ - x· héi c¸ch m¹ng ®· xóc ph¹m giÔu nh÷ng giao −íc vµ nghÞ quyÕt ®· cïng nhau nhÊt trÝ ®Õn nh÷ng kÎ ®èi lËp víi m×nh, tÊt c¶ nh÷ng ng−êi biÓu th«ng qua. Chóng ta ®Êu tranh ®Ó b¶o vÖ tÝnh c«ng khai hiÖn xu h−íng trÝ thøc trong phong trµo cña chóng ta, tÊt trong ®¶ng, chèng s¸ch l−îc cña tê "Tia löa" míi vµ Héi c¶ nh÷ng ng−êi cã xu h−íng v« chÝnh phñ kiÓu trÝ thøc ®ång míi cña ®¶ng3 muèn bÞt miÖng ph¸i ®a sè vµ muèn muèn phñ nhËn tæ chøc vµ kû luËt ®Òu tËp häp l¹i xung Øm ®i nh÷ng biªn b¶n cña m×nh. quanh ph¸i thiÓu sè. Sai lÇm thø hai ®· t¹o nªn sù thèng Nh÷ng biÖn ph¸p ®Êu tranh vµ nh÷ng môc tiªu ®Êu tranh trÞ cña nhãm ë ngoµi n−íc ®èi víi ®a sè nh÷ng ng−êi lµm tr−íc m¾t ®Òu xuÊt ph¸t tõ chÝnh b¶n th©n c−¬ng lÜnh ®Êu
8 V.I. Lª-nin Chóng ta muèn ®¹t ®−îc c¸i g×? 9 tranh cña chóng ta. BiÖn ph¸p thø nhÊt lµ tuyªn truyÒn chøng nh− thÕ, còng chøng tá sù gi¶ dèi trong lËp tr−êng b»ng s¸ch b¸o vµ diÔn thuyÕt mét c¸ch toµn diÖn vµ réng cña hä. V× nãi nh− vËy, tøc lµ ph¸i thiÓu sè thõa nhËn r·i nhÊt. §¸ng lÏ ra kh«ng cÇn ®Ò cËp ®iÓm nµy nÕu nh− r»ng ®¶ng chèng l¹i hä, r»ng nhãm ë n−íc ngoµi buéc ®¶ng cuéc ®Êu tranh c·i cä om sßm cña ph¸i thiÓu sè kh«ng lµm ph¶i theo m×nh, r»ng nhãm ®ã së dÜ ®øng v÷ng ®−îc chØ lµ n¶y sinh trong ®¶ng ta mét th¸i ®é "®iÒu hßa" lõng tiÕng v× ë xa n−íc Nga vµ do nh÷ng ®iÒu kiÖn c«ng t¸c ë ngoµi (®· bÞ Ban chÊp hµnh £-ca-tª-ri-n«-xl¸p vµ nhiÒu tæ chøc n−íc cña nh÷ng ng−êi c¸ch m¹ng ch©n chÝnh cã khã kh¨n. kh¸c chÕ nh¹o mét c¸ch chÝnh ®¸ng); ®©y lµ th¸i ®é giÊu Ng−êi nµo trung thùc ®èi víi ®¶ng, ng−êi nµo thµnh thËt ®Çu d−íi c¸nh vµ tuyªn truyÒn vËn ®éng ®×nh chØ cuéc ®Êu muèn cïng c«ng t¸c chung, th× ng−êi ®ã kh«ng sî, mµ l¹i tranh cña ph¸i ®a sè víi ph¸i thiÓu sè. ChØ cã lÊy sù hÌn mong muèn ®¹i héi ®Ó trõ bá sù rèi lo¹n, ®Ó lµm cho ®¶ng nh¸t, mÖt mái hay ngu muéi cã thÓ gi¶i thÝch ®−îc sù tån vµ nh÷ng c¬ quan phô tr¸ch cña ®¶ng ¨n khíp nhÊt trÝ víi t¹i cña nh÷ng quan ®iÓm Êu trÜ nh− thÕ, nh÷ng quan ®iÓm nhau, ®Ó trõ bá t×nh tr¹ng nhËp nh»ng kh«ng xøng ®¸ng kh«ng xøng ®¸ng víi mét ®¶ng viªn ®· tr−ëng thµnh ®«i hiÖn nay. KÎ nµo mang sù ph©n liÖt ra lµm ngo¸o ép däa chót. Cã thÓ vµ cÇn ph¶i nãi ®Õn viÖc ®−a cuéc ®Êu tranh ng−êi th× râ rµng h¾n cã t©m ®Þa xÊu xa. NÕu thiÓu sè néi bé ®¶ng vµo trong khu«n khæ cña ®¶ng, cã thÓ vµ cÇn kh«ng phôc tïng ®a sè th× kh«ng thÓ cã mét ®¶ng xøng ph¶i ®¹t cho ®−îc ®iÒu ®ã kh«ng ph¶i b»ng nh÷ng sù ®¸ng, dï chØ phÇn nµo ®ã, víi c¸i tªn lµ ®¶ng c«ng nh©n, khuyªn nhñ, nh−ng nÕu ng−êi ta ®· d¸m c«ng khai ®Ò vµ nÕu cÇn ph¶i nh−îng bé lÉn nhau (chø kh«ng ph¶i chØ nghÞ th«i b¶o vÖ nh÷ng ®iÒu ®· ®−îc b¶o vÖ trong ®¹i héi mét bªn nh−îng bé), nÕu ®«i khi cÇn ph¶i cã nh÷ng tháa tr−íc toµn ®¶ng, ®Ò nghÞ th«i ®õng b¶o vÖ nh÷ng ®iÒu ®−îc thuËn vµ giao −íc gi÷a c¸c bé phËn cña ®¶ng, th× chØ ë coi lµ thiÕt yÕu v× lîi Ých thiÕt th©n cña ®¶ng, th× ®Ò nghÞ trong ®¹i héi míi cã thÓ vµ ®−îc phÐp thùc hiÖn nh÷ng Êy sÏ chØ ®¸ng ®Ó cho mäi ng−êi khinh bØ. ®iÒu ®ã. Kh«ng cã mét ng−êi c¸ch m¹ng biÕt tù träng nµo Chóng t«i cho r»ng biÖn ph¸p ®Êu tranh thø hai, cã ý muèn ë l¹i trong mét ®¶ng chØ cè kÕt ®−îc mét c¸ch miÔn nghÜa quyÕt ®Þnh, lµ triÖu tËp ®¹i héi ®¶ng. Chóng t«i c−ìng nhê cã sù cè t×nh tr× ho·n ®¹i héi ®¶ng. hoµn toµn ñng hé c¸c ban chÊp hµnh ®· yªu cÇu triÖu tËp LuËn chøng thø hai lµ: kh«ng cã ®¹i héi vÉn cã thÓ hßa ngay §¹i héi III cña ®¶ng4. Chóng t«i thÊy cã nghÜa vô gi¶i ®−îc. Kh«ng biÕt c¸i ý kiÕn nh− thÕ dùa trªn c¬ së nµo. ph¶i ®Æc biÖt nãi ®Õn nh÷ng lý lÏ gi¶ dèi mµ ban biªn tËp Nh÷ng kÎ t¸n ®ång ý kiÕn ®ã hµnh ®éng vµ ho¹t ®éng tê "Tia löa" míi vµ nh÷ng ng−êi ®ång lâa c«ng khai vµ bÝ kh«ng ph¶i b»ng mét c¸ch nµo kh¸c h¬n lµ ®øng sau hËu mËt cña hä ®−a ra ®Ó chèng l¹i viÖc triÖu tËp ®¹i héi; hä tr−êng. Ph¶i ch¨ng ®· ®Õn lóc ph¶i vøt bá c¸i ©m m−u ®»ng cÈn thËn che giÊu kh«ng cho thiªn h¹ biÕt luËn chøng Êy sau hËu tr−êng Êy, c¸i ©m m−u chØ lµm cho t×nh tr¹ng nghi cña m×nh (c¸i luËn chøng khã mµ phï hîp víi nghÜa vô ngê lÉn nhau t¨ng lªn gÊp béi, chØ ®µo s©u thªm thï h»n vµ cña ng−êi ®¶ng viªn) (nh− §ång minh ë n−íc ngoµi5 vµ ban chØ lµm cho t×nh h×nh thªm ®en tèi? Kh«ng mét ai d¸m kiªn biªn tËp tê "Tia löa" ®ang che giÊu, sù tuyªn truyÒn cña quyÕt c«ng khai ®−a ra mét kÕ ho¹ch hßa gi¶i, ®iÒu ®ã ph¶i hä chØ míi bÞ c¸c ban chÊp hµnh bãc trÇn vµ v¹ch mÆt cã ch¨ng lµ do trong hoµn c¶nh hiÖn nay mét kÕ ho¹ch nh− mét phÇn). LuËn chøng thø nhÊt lµ: ®¹i héi sÏ dÉn ®Õn sù thÕ – kÕ ho¹ch nµy may l¾m th× còng chØ g©y ra ®−îc mét ph©n liÖt. ChØ riªng viÖc ph¸i thiÓu sè ®−a ra nh÷ng luËn trËn c−êi lµ cïng – còng kh«ng thÓ thùc hiÖn ®−îc? KÎ nµo
10 V.I. Lª-nin Chóng ta muèn ®¹t ®−îc c¸i g×? 11 cho r»ng hßa b×nh tøc lµ chØ ®Þnh bæ sung nh÷ng ng−êi c«ng cô dïng ®Ó söa ®æi vµ ®Ó g©y ¶nh h−ëng vÒ mÆt hµnh ®−îc ph¸i thiÓu sè −a thÝch vµo Ban chÊp hµnh trung chÝnh n÷a. TÊt c¶ mäi ng−êi ®Òu hiÓu r»ng, nÕu cã b»ng cí −¬ng, th× kÎ ®ã kh«ng ph¶i muèn hßa b×nh mµ muèn ph¸i th× ph¸i thiÓu sè ®· la Çm lªn tõ l©u råi vµ nghÞ quyÕt gÇn ®a sè tiÕn hµnh mét cuéc ®Êu tranh gay g¾t, kÎ ®ã kh«ng ®©y cña Héi ®ång chøng minh r»ng, tr−íc ®©y kh«ng cã hiÓu r»ng cuéc ®Êu tranh trong ®¶ng chÝnh lµ ®· ph¸t nh÷ng b»ng cí nh− thÕ vµ b¶o ®¶m r»ng trong t−¬ng lai triÓn lªn tõ nh÷ng c·i lén nhau thuÇn tuý xung quanh vÊn còng sÏ kh«ng thÓ cã7. ViÖc tê "Tia löa" dïng c¸i luËn ®Ò chØ ®Þnh bæ sung. KÎ nµo cho r»ng hßa b×nh tøc lµ ®×nh chøng nµy l¹i mét lÇn n÷a chØ cho ng−êi ta thÊy râ lµ hä chØ nh÷ng cuéc tranh luËn vµ ®Êu tranh, th× kÎ ®ã quay trë ®· dïng lèi chöi bíi th« tôc thay thÕ cho bót chiÕn nh− thÕ l¹i t©m lý cña nhãm cò: trong ®¶ng lu«n lu«n sÏ cã nh÷ng nµo vµ buéc chóng ta ph¶i hái tÊt c¶ c¸c ®¶ng viªn r»ng: cuéc tranh luËn vµ ®Êu tranh, chØ nªn ®−a nh÷ng cuéc thùc tÕ chóng ta cã ®¶ng hay kh«ng? ph¶i ch¨ng chóng ta tranh luËn vµ ®Êu tranh Êy vµo trong khu«n khæ cña ®¶ng muèn tháa m·n sù trang trÝ vµ ph« bµy h×nh thøc nh− vµ chØ cã ®¹i héi míi lµm ®−îc ®iÒu ®ã. Nãi tãm l¹i, dï cã nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng, hay lµ chóng xoay xë nh− thÕ nµo ®i n÷a c¸i khÈu hiÖu hßa b×nh kh«ng ta buéc ph¶i bãc trÇn mäi sù gi¶ dèi? cÇn ®¹i héi ®ã, dï cã tr×nh bµy b»ng c¸ch nµo ®i n÷a c¸i t− LuËn chøng thø t− lµ: nh÷ng sù bÊt ®ång ý kiÕn vÉn t−ëng muèn hßa gi¶i nh÷ng ng−êi ®ang ®Êu tranh mµ l¹i ch−a ®−îc s¸ng tá. Tê "Tia löa" míi ®· tr¶ lêi mét c¸ch râ kh«ng tháa m·n mét phÝa nµo, – th× còng sÏ thÊy r»ng c¸i nhÊt ®èi víi c¸i luËn chøng nµy, ®äc b¸o ®ã, ®¶ng sÏ thÊy t− t−ëng thiªn tµi kia còng chØ nãi lªn sù hoang mang, bèi r»ng hiÖn nay ng−êi ta ®ang bíi ra nh÷ng sù bÊt ®ång ý rèi, sù thiÕu suy nghÜ, kh«ng biÕt m×nh muèn g× vµ phÊn kiÕn chø kh«ng ph¶i lµ lµm s¸ng tá nh÷ng sù bÊt ®ång ý ®Êu ®¹t ®Õn c¸i g×. NÕu ngay ®Õn c¶ c¸i kÕ ho¹ch cña mét kiÕn, r»ng t×nh tr¹ng hçn lo¹n ®ang ph¸t triÓn kh«ng h¹n ng−êi cã uy tÝn (tr−íc kia cã uy tÝn) nh− Plª-kha-nèp – kÕ ®é. ChØ cã ®¹i héi, trong ®ã tÊt c¶ c¸c ®ång chÝ ®Òu tr×nh ho¹ch dËp t¾t ®¸m ch¸y ngay tõ lóc ®Çu b»ng nh÷ng bµy ®Çy ®ñ vµ cëi më nh÷ng nguyÖn väng cña m×nh, míi cã nh−îng bé c¸ nh©n tèi ®a – còng ®· bÞ hoµn toµn thÊt b¹i, – thÓ lµm s¸ng tá nh÷ng vÊn ®Ò hÕt søc rèi beng vµ t×nh th× liÖu r»ng hiÖn nay cã thÓ nghiªm chØnh bµn ®Õn nh÷ng h×nh rèi beng hiÖn nay. kÕ ho¹ch t−¬ng tù nh− thÕ n÷a kh«ng? LuËn chøng thø n¨m lµ: ®¹i héi sÏ tiªu hao søc ng−êi LuËn chøng thø ba lµ: ®¹i héi cã thÓ h÷u danh v« thùc, vµ tiÒn cña cÇn thiÕt cho c«ng t¸c tÝch cùc. C¸i luËn chøng Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua ®· b¸c l¹i c¸i luËn chøng Êy lµ mét sù giÔu cît ®¸ng buån: kh«ng thÓ t−ëng t−îng nµy, gäi nã lµ mét sù vu khèng6. ChÝnh lêi tuyªn bè nµy ®−îc r»ng cã c¸i g× l¹i hao søc ng−êi vµ tiÒn cña nhiÒu h¬n cña mét ban chÊp hµnh ®Þa ph−¬ng lµ mét c¸i t¸t rÊt xøng lµ chÝnh c¸i t×nh tr¹ng hçn lo¹n hiÖn nay. ®¸ng vµo mÆt nh÷ng kÎ nµo cø ®øng trong bãng tèi ®Ó Kh«ng, tÊt c¶ nh÷ng luËn chøng chèng l¹i viÖc triÖu tËp tung ra nh÷ng lêi buéc téi, kh«ng cã mét chót b»ng cí nµo, ®¹i héi ®Òu hoÆc lµ chøng tá sù gi¶ dèi, hoÆc lµ chøng tá mÆc dÇu trong tay cña ph¸i thiÓu sè cã c¶ Héi ®ång tèi cao kh«ng hiÓu biÕt c«ng viÖc vµ hÌn nh¸t kh«ng tin vµo lùc vµ c¬ quan b¸o chÝ cña ®¶ng, nghÜa lµ ph¸i thiÓu sè kh«ng l−îng cña ®¶ng. nh÷ng n¾m trong tay mét c«ng cô ®Ó c«ng khai v¹ch trÇn §¶ng chóng ta mét lÇn n÷a l¹i l©m bÖnh nÆng, nh−ng nh÷ng sù l¹m dông mµ hä nghi ngê, mµ cßn n¾m c¶ c¸i nã cã ®ñ søc ®Ó ®øng dËy mét lÇn n÷a vµ trë nªn xøng ®¸ng
12 V.I. Lª-nin Chóng ta muèn ®¹t ®−îc c¸i g×? 13 víi giai cÊp v« s¶n Nga. B»ng tÊt c¶ nh÷ng biÖn ph¸p nh÷ng con l¹ch nhá tÇm th−êng ®Çy dÉy c¸c vô xung ®ét trung thùc, chóng ta sÏ tiÕn hµnh ba viÖc c¶i tæ sau ®©y, vµ c·i cä trë thµnh dßng kªnh míi - thµnh cuéc ®Êu tranh mµ chóng ta xem nh− lµ nh÷ng biÖn ph¸p ch÷a bÖnh: xøng ®¸ng, cã tæ chøc, ®Êu tranh cho quan ®iÓm cña m×nh. Thø nhÊt: chuyÓn giao ban biªn tËp cña C¬ quan ng«n Chóng t«i cho r»ng mét trong nh÷ng ®iÒu ®¶m b¶o tuyÖt luËn trung −¬ng vµo tay nh÷ng ng−êi thuéc ph¸i ®a sè cña ®èi ®ã, lµ viÖc ®Ó cho ph¸i thiÓu sè cã mét (hoÆc nhiÒu h¬n) §¹i héi II cña ®¶ng. nhãm viÕt s¸ch, nhãm Êy cã quyÒn ®¹i diÖn t¹i c¸c ®¹i héi Thø hai: tæ chøc ®Þa ph−¬ng ë n−íc ngoµi (§ång minh) vµ ®−îc hoµn toµn "tù do ph¸t biÓu". Nãi chung ®èi víi viÖc ph¶i thùc sù chÞu sù l·nh ®¹o cña tæ chøc trung −¬ng toµn xuÊt b¶n c¸c s¸ch b¸o cña ®¶ng nãi vÒ viÖc phª ph¸n sù ho¹t Nga (Ban chÊp hµnh trung −¬ng). ®éng cña c¸c c¬ quan trung −¬ng cña ®¶ng, cÇn cã nh÷ng ®¶m b¶o hÕt søc réng r·i. CÇn ®Ó cho c¸c ban chÊp hµnh cã Thø ba: b¶o ®¶m viÖc dïng nh÷ng ph−¬ng ph¸p mµ quyÒn nhËn (th«ng qua c¬ quan chuyÓn vËn chung cña ®iÒu lÖ ®¶ng cho phÐp ®Ó tiÕn hµnh ®Êu tranh trong néi bé ®¶ng) ®óng nh÷ng s¸ch b¸o ®¶ng mµ hä cÇn. Cho tíi khi ®¶ng. häp §¹i héi IV, cÇn ®×nh chØ viÖc Ban chÊp hµnh trung −¬ng Sau khi ®· tr×nh bµy nh÷ng ®iÓm trªn, th× nh÷ng ®iÒu ®−îc quyÒn can thiÖp - ngoµi c¸ch gãp ý - vµo thµnh phÇn cßn ph¶i nãi vÒ ba ®iÓm c¨n b¶n ®ã trong c−¬ng lÜnh cña cña c¸c ban chÊp hµnh. ë ®©y, chóng t«i kh«ng v¹ch ra tØ chóng ta kh«ng nhiÒu n÷a. Cßn nh− hiÖn nay ban biªn tËp mØ nh÷ng ®Ò nghÞ cña chóng t«i, v× chóng t«i kh«ng viÕt dù cò cña tê "Tia löa" ®· tá ra thùc lµ v« dông th× chóng t«i th¶o ®iÒu lÖ mµ chØ viÕt c−¬ng lÜnh ®Êu tranh chung th«i. cho ®ã lµ mét viÖc râ rµng kh«ng thÓ chèi c·i ®−îc. HiÖn Chóng t«i cho r»ng ®iÒu hÕt søc quan träng lµ lµm thÕ nµo nay, kh«ng ph¶i xu h−íng "Tia löa" ®· lçi thêi nh− ®ång ®Ó nh÷ng biÖn ph¸p nh»m xuÊt b¶n c¸c s¸ch b¸o cña nh÷ng chÝ M¸c-tèp ph¸t minh sau khi bÞ thÊt b¹i trong tuyÓn cö, ng−êi bÊt b×nh - nh÷ng biÖn ph¸p mµ Ban chÊp hµnh trung mµ lµ ban biªn tËp cò cña tê "Tia löa" ®· lçi thêi. Sau khi −¬ng ®· ®Ò ra cho ph¸i thiÓu sè trong §¹i héi II - ®−îc mét nhãm ®· ®−a ra nh÷ng sù th¸ch thøc ®èi víi toµn chÝnh thøc ghi vµo ®iÒu lÖ, lµm thÕ nµo ®Ó sù bÊt b×nh ®¶ng, mµ nÕu hiÖn nay kh«ng nãi th¼ng ®iÒu ®ã ra, th× ®−îc biÓu lé mét c¸ch chÝnh ®¸ng, lµm thÕ nµo ®Ó tiªu tan nh− thÕ chØ cã nghÜa lµ gi¶ dèi. Ch¼ng cã g× ph¶i nãi nhiÒu hoµn toµn c¸i ¶o ¶nh ngu xuÈn vÒ t×nh tr¹ng giíi nghiªm vÒ t×nh h×nh kh«ng b×nh th−êng cña tæ chøc ngoµi n−íc lµ (c¸i ¶o ¶nh do nh÷ng nh©n vËt trong vô chØ ®Þnh bæ tuyÓn, tæ chøc ®· biÕn thµnh mét trung t©m thø hai (nÕu kh«ng nÆn ra), lµm thÕ nµo ®Ó cuéc ®Êu tranh kh«ng tr¸nh khái ph¶i lµ thø ba) vµ hoµn toµn kh«ng ®Õm xØa g× ®Õn Ban trong néi bé ®¶ng kh«ng k×m h·m c«ng t¸c tÝch cùc. chÊp hµnh trung −¬ng cña ®¶ng. Cuèi cïng, toµn bé kinh Chóng ta ph¶i d¹y ph¸i thiÓu sè trong ®¶ng ta ®Ó hä nghiÖm cña cuéc ®Êu tranh sau ®¹i héi ®· buéc ta ph¶i suy biÕt ®Êu tranh cho thµnh phÇn c¸c c¬ quan trung −¬ng chØ nghÜ vÒ c¸i ®Þa vÞ ph¸p lý cña ph¸i thiÓu sè trong ®¶ng ta ë trong c¸c cuéc ®¹i héi th«i, vµ ®Ó sau c¸c ®¹i héi hä ®õng (bÊt kú lµ phe thiÓu sè nµo). Theo ý chóng t«i th× kinh c·i cä lén xén lµm c¶n trë c«ng t¸c cña chóng ta; chóng nghiÖm nµy d¹y chóng ta r»ng trong ®iÒu lÖ ®¶ng cÇn ph¶i ta ph¶i thùc hiÖn b»ng ®−îc ®iÒu ®ã, nÕu kh«ng, ®¶ng ta b¶o ®¶m quyÒn h¹n cña bÊt cø ph¸i thiÓu sè nµo, ®Ó g¹t bá sÏ cã nguy c¬ bÞ diÖt vong. Cuèi cïng, trong b¶n c−¬ng nh÷ng nguån bÊt b×nh, c«ng phÉn vµ ®Êu tranh vÉn x¶y ra lÜnh chung, chóng ta chØ sÏ nh¾c qua mét c¸ch v¾n t¾t th−êng xuyªn vµ khã tr¸nh khái; lµm cho chóng tõ chç lµ
14 V.I. Lª-nin Chóng ta muèn ®¹t ®−îc c¸i g×? 15 ®Õn nh÷ng söa ®æi bé phËn trong ®iÒu lÖ, mµ chóng ta tr× ho·n nµo, kh«ng mét lêi chöi rña h»n häc tøc tèi nµo mong muèn; nh−: biÕn Héi ®ång tõ mét c¬ quan träng tµi cña tê "Tia löa" míi ng¨n c¶n næi sù ph¸n xÐt cuèi cïng vµ thµnh mét c¬ quan do ®¹i héi bÇu, söa ®æi tiÕt 1 cña ®iÒu kiªn quyÕt cña nã. lÖ theo tinh thÇn cña ph¸i ®a sè trong §¹i héi II, liÖt vµo Chóng ta rót tõ trong nh÷ng lùc l−îng míi ®ã cña ®¶ng trong sè c¸c tæ chøc ®¶ng tÊt c¶ nh÷ng tæ chøc c«ng nh©n ta lßng tin t−ëng vµo th¾ng lîi. vµ tÊt c¶ nh÷ng nhãm d©n chñ - x· héi Nga nµo ®· tån t¹i ®¬n ®éc trong thêi kú ho¹t ®éng tæ nhãm mµ muèn gia nhËp ®¶ng, v.v. vµ v.v.. §−a ra b¶n c−¬ng lÜnh nµy cña cuéc ®Êu tranh cña chóng ta trong néi bé ®¶ng, chóng t«i xin ®Ò nghÞ tÊt c¶ c¸c tæ chøc cña ®¶ng vµ nh÷ng ®¹i biÓu cña mäi s¾c th¸i trong ®¶ng h·y bµy tá ý kiÕn vÒ vÊn ®Ò c−¬ng lÜnh cña hä ®Ó cã thÓ tiÕn hµnh dÇn dÇn mét c¸ch nghiªm chØnh, thËn träng vµ hîp lý c«ng t¸c chuÈn bÞ ®¹i héi. Chóng ta kh«ng cã ®¶ng - nh÷ng kÎ tham gia cuéc chÝnh biÕn cña ban biªn tËp nghÞ luËn thÇm nh− thÕ, hä lîi dông t×nh tr¹ng ë xa n−íc Nga, t×nh tr¹ng c¸n bé ë ®Êy th−êng hay thay ®æi, vµ t×nh tr¹ng kh«ng thÓ thay thÕ hä ®−îc. §¶ng chóng ta ®ang ra ®êi! - chóng ta nãi nh− thÕ, v× chóng ta thÊy c¸c ban chÊp hµnh ®ang thøc tØnh ®Ó tham gia ho¹t ®éng mét c¸ch tÝch cùc, ý thøc gi¸c ngé chÝnh trÞ cña nh÷ng c«ng nh©n tiªn tiÕn ®ang lªn. §¶ng chóng ta ®ang ra ®êi, chóng ta cã thªm nhiÒu lùc l−îng trÎ cã ®ñ kh¶ n¨ng håi sinh vµ thay thÕ nh÷ng nhãm t¸c gia ®ang giµ cçi, chóng ta còng cã ngµy cµng nhiÒu nh÷ng nhµ c¸ch m¹ng, hä biÕt coi träng ph−¬ng ch©m cña tê "Tia löa" cò ®· båi d−ìng hä, h¬n bÊt cø nhãm biªn tËp nµo. §¶ng chóng ta ®ang ra ®êi, vµ kh«ng mét m¸nh khãe nµo, kh«ng mét sù