1<br />
<br />
Tr−êng ®¹i häc v¨n hãa hμ néi<br />
Khoa b¶o tμng<br />
<br />
*********<br />
<br />
PH¹M THÞ BIÓN<br />
<br />
T×M HIÓU DI TÝCH ChïA DI£N PhóC<br />
(Th«n Khª Ngo¹i, x· V¨n Khª, huyÖn Mª Linh, TP. Hμ Néi)<br />
<br />
Khãa luËn tèt nghiÖp<br />
Ngμnh b¶o tμng<br />
<br />
Ng−êi h−íng dÉn: Th.s. TrÇn §øc Nguyªn<br />
<br />
HÀ NỘI – 2010<br />
<br />
2<br />
<br />
Môc lôc<br />
MỞ ĐẦU.. .............................................................................................................................. 1<br />
1. Lý do chän ®Ò tμi ........................................................................................................... 4<br />
2. Môc ®Ých nghiªn cøu ................................................................................. 5<br />
3. §èi t−îng vμ ph¹m vi nghiªn cøu ............................................................. 6<br />
4. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu ........................................................................... 6<br />
5. Bè côc cña kho¸ luËn ................................................................................. 6<br />
CHƯƠNG 1:Chïa Diªn Phóc trong diÔn tr×nh lÞch sö ......................................... 8<br />
1.1. Tæng quan vÒ vïng ®Êt Khª Ngo¹i n¬i di tÝch tån t¹i ......................... 8<br />
1.1.1. VÞ trÝ ®Þa lý vμ ®iÒu kiÖn tù nhiªn ..................................................... 8<br />
1.1.2. D©n c− .............................................................................................. 10<br />
1.1.3. §êi sèng kinh tÕ ............................................................................... 11<br />
1.1.4. V¨n ho¸ - X· héi.............................................................................. 13<br />
1.2. LÞch sö x©y dùng vμ qu¸ tr×nh tån t¹i cña di tÝch chïa Diªn Phóc .. 22<br />
CHƯƠNG 2:Gi¸ trÞ V¨n hãa nghÖ thuËt của chïa Diên Phóc......................... 25<br />
2.1. Gi¸ trÞ v¨n hãa vËt thÓ .......................................................................... 25<br />
2.1.1. Kh«ng gian c¶nh quan .................................................................... 25<br />
2.1.2. Bè côc mÆt b»ng tæng thÓ................................................................ 28<br />
2.1.3. KÕt cÊu kiÕn tróc.............................................................................. 29<br />
2.1.3.1. Tam quan ..................................................................................... 29<br />
2.1.3.2. TiÒn ®−êng ................................................................................... 33<br />
2.1.3.3. Thiªu h−¬ng ................................................................................. 35<br />
2.1.3.4. Th−îng ®iÖn ................................................................................. 36<br />
2.1.3.5. Nhμ tæ .......................................................................................... 37<br />
2.1.3.6. Th¸p ............................................................................................. 38<br />
2.2. Gi¸ trÞ nghÖ thuËt.................................................................................. 39<br />
2.2.1. NghÖ thuËt trang trÝ kiÕn tróc ......................................................... 39<br />
2.2.1.1. Trang trÝ ë TiÒn ®−êng ................................................................. 39<br />
2.2.1.2. Trang trÝ ë Thiªu h−¬ng ............................................................... 42<br />
<br />
3<br />
<br />
2.2.2. NghÖ thuËt ®iªu kh¾c ...................................................................... 43<br />
2.2.2.1. T−îng thê ..................................................................................... 43<br />
2.2.2.2. C¸c di vËt tiªu biÓu ...................................................................... 60<br />
2.3. Gi¸ trÞ v¨n hãa phi vËt thÓ ................................................................... 66<br />
2.3.1. LÔ PhËt ®¶n ...................................................................................... 66<br />
2.3.2. LÔ Vu Lan ........................................................................................ 67<br />
2.3.3. Giç tæ ............................................................................................... 68<br />
CHƯƠNG 3:B¶o tån vμ ph¸t huy gi¸ trÞ cña di tÝch chïa Diªn Phóc......... 70<br />
3.1. Thùc tr¹ng di tÝch vμ di vËt chïa Diªn Phóc...................................... 70<br />
3.1.1. Thùc tr¹ng di tÝch ............................................................................ 70<br />
3.1.2. Thùc tr¹ng c¸c di vËt ....................................................................... 72<br />
3.2. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m b¶o tån di tÝch chïa Diªn Phóc ................... 73<br />
3.2.1. C¬ së ph¸p lý cho viÖc b¶o tån ........................................................ 73<br />
3.2.2.Gi¶i ph¸p vÒ quy ho¹ch ................................................................... 75<br />
3.2.3. Gi¶i ph¸p kü thuËt ........................................................................... 76<br />
3.3. VÊn ®Ò t«n t¹o di tÝch............................................................................ 81<br />
3.3.1. VÊn ®Ò c¶nh quan m«i tr−êng ........................................................ 82<br />
3.3.2. VÊn ®Ò kiÕn tróc............................................................................... 83<br />
3.4. Khai th¸c vμ ph¸t huy gi¸ trÞ cña di tÝch chïa Diªn Phóc ................ 85<br />
KẾT LUẬN. ............................................................................................................................ 88<br />
TÀI LIỆU THAM KHẢO<br />
<br />
4<br />
<br />
MỞ ĐẦU<br />
1. Lý do chän ®Ò tμi<br />
LÞch sö ViÖt Nam víi chÆng ®−êng dμi ph¸t triÓn tõ qu¸ tr×nh chinh phôc<br />
tù nhiªn cho ®Õn qu¸ tr×nh dùng lμng, gi÷ n−íc, c¸c thÕ hÖ ®i tr−íc ®· ®Ó l¹i cho<br />
mai sau mét kho tμng di s¶n v¨n hãa khæng lå, ®ã lμ c¸c di tÝch kh¶o cæ häc, c¸c<br />
di tÝch lÞch sö v¨n hãa vμ danh lam th¾ng c¶nh…hiÖn ®ang n»m r¶i r¸c trªn kh¾p<br />
c¶ n−íc. Trong ®ã, c¸c di tÝch thuéc lo¹i h×nh kiÕn tróc nghÖ thuËt nh−: §×nh,<br />
®Òn, chïa, qu¸n, miÕu…chiÕm sè l−îng lín. Trong mçi di tÝch Èn chøa c¸c gi¸<br />
trÞ ®Æc tr−ng tiªu biÓu, ®ã còng lμ mét b¶o tμng sèng vÒ kiÕn tróc, v¨n hãa nghÖ<br />
thuËt vμ c¶ phong tôc tËp qu¸n cæ truyÒn cña céng ®ång c− d©n n¬i di tÝch tån<br />
t¹i. §ång thêi, ®ã còng lμ n¬i ®Ó ng−êi d©n göi g¾m nh÷ng kh¸t väng −íc m¬ vÒ<br />
mét cuéc sèng hßa b×nh, Êm no, h¹nh phóc vμ thÓ hiÖn lßng biÕt ¬n ®èi víi c¸c<br />
vÞ thÇn ®· cã c«ng lao b¶o trî cho lμng x·.<br />
Di tÝch lÞch sö v¨n hãa, ®Æc biÖt lμ c¸c c«ng tr×nh t«n gi¸o, tÝn ng−ìng<br />
còng lμ n¬i diÔn ra c¸c ho¹t ®éng v¨n hãa truyÒn thèng, n¬i thô häp cña c¶ d©n<br />
lμng. Còng gièng nh− c¸c vïng quª thuéc ngo¹i thμnh cña thñ ®« Hμ Néi, th«n<br />
Khª Ngo¹i, x· V¨n khª, huyÖn Mª Linh lμ mét vïng quª thanh b×nh víi nh÷ng<br />
c¸nh ®ång lóa b¸t ng¸t bao bäc lÊy lμng vμ nh÷ng d¶i ®Êt b·i phï sa mμu mì<br />
®em l¹i thuËn lîi cho ph¸t triÓn hoa mμu. §©y còng lμ n¬i l−u gi÷ kh¸ nhiÒu c¸c<br />
gi¸ trÞ v¨n hãa truyÒn thèng mμ tiªu biÓu lμ truyÒn thèng c¸ch m¹ng. Theo con<br />
®−êng ch¹y däc kh¾p lμng cßn tån t¹i mét sè c¸c di tÝch nh−: §×nh C¶ thê ngò vÞ<br />
®¹i v−¬ng lμ c¸c vÞ t−íng d−íi triÒu ®¹i vua Hïng thø VI, miÕu cæng Tr¹i thê<br />
§«ng H¶i ®¹i v−¬ng cã c«ng gióp c¸c vÞ t−íng vua Hïng ®¸nh th¾ng qu©n giÆc.<br />
§¸ng chó ý h¬n c¶ lμ di tÝch chïa Diªn Phóc víi tªn n«m lμ Khª Ngo¹i, lμ mét<br />
di tÝch ®−îc x©y dùng l¹i vμo ®Çu triÒu ®¹i nhμ NguyÔn, ®ã lμ n¬i thê PhËt vμ<br />
nh÷ng ng−êi cã c«ng lao trong viÖc x©y dùng ng«i chïa. Tuy ng«i chïa kh«ng<br />
næi tiÕng bÒ thÕ vÒ quy m« vμ c¶nh quan nh− nh÷ng ng«i chïa kh¸c trong vïng,<br />
song ë ng«i chïa nμy tiÒm Èn trong ®ã nhiÒu gi¸ trÞ v¨n hãa, nghÖ thuËt ®¸ng<br />
<br />
5<br />
<br />
®−îc quan t©m nghiªn cøu, ®Æc biÖt lμ hÖ thèng t−îng thê (15 pho t−îng) mang<br />
®Æc tr−ng phong c¸ch nghÖ thuËt cña thÕ kû XIX.<br />
Víi ®iÒu kiÖn khÝ hËu kh¾c nghiÖt cïng víi sù biÕn thiªn cña lÞch sö nh−<br />
chiÕn tranh, sù thiÕu quan t©m cña con ng−êi ®· dÉn ®Õn hiÖn tr¹ng c¸c di tÝch<br />
kh«ng cßn ®−îc nh− x−a, trong ®ã cã nhiÒu di tÝch ®· bÞ l·ng quªn theo thêi gian<br />
vμ ®· trë thμnh c¸c phÕ tÝch. Trong ®iÒu kiÖn ®Êt n−íc hßa b×nh hiÖn nay, viÖc<br />
qu¶n lý, khai th¸c di s¶n v¨n hãa ngμy cμng ®−îc quan t©m ®óng møc cho nªn ®·<br />
®¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng t¸c nghiªn cøu, t×m hiÓu c¸c gi¸ trÞ vμ gãp phÇn vμo viÖc<br />
b¶o tån, ph¸t huy c¸c di s¶n v¨n hãa nμy mét c¸ch cã hiÖu qu¶ cao. Lμ mét sinh<br />
viªn ®−îc ®μo t¹o theo chuyªn ngμnh B¶o tμng cña tr−êng §¹i häc V¨n hãa Hμ<br />
Néi, víi mong mèn t×m hiÓu s©u s¾c vÒ lÞch sö cña vïng ®Êt V¨n Khª, ®−îc sù<br />
®ång ý cña Ban chñ nhiÖm khoa vμ gi¶ng viªn h−íng dÉn khoa häc nªn em ®·<br />
chän ®Ò tμi: “T×m hiÓu gi¸ trÞ kiÕn tróc - nghÖ thuËt chïa Diªn Phóc (th«n<br />
Khª Ngo¹i, x· V¨n Khª, huyÖn Mª Linh, thμnh phè Hμ Néi)” lμm khãa luËn<br />
tèt nghiÖp ®¹i häc.<br />
2. Môc ®Ých nghiªn cøu<br />
- T×m hiÓu kh¸i qu¸t vÒ th«n Khª ngo¹i, x· V¨n Khª, huyÖn Mª Linh,<br />
thμnh phè Hμ Néi.<br />
- Nghiªn cøu nh÷ng nguån t− liÖu ®· viÕt vÒ di tÝch ®ång thêi nghiªn cøu<br />
trùc tiÕp di tÝch th«ng qua c¸c di vËt, hiÖn vËt, kiÕn tróc nghÖ thËt ®Ó x¸c ®Þnh<br />
niªn ®¹i khëi dùng, qu¸ tr×nh tån t¹i cña chïa Diªn Phóc.<br />
- Nghiªn cøu nh÷ng gi¸ trÞ v¨n hãa vËt thÓ cña di tÝch th«n qua c¸c néi<br />
dung c¬ b¶n: KiÕn tróc, ®iªu kh¾c,di vËt, nghÖ thuËt, ®Æc biÖt lμ nghÖ thuËt ®iªu<br />
kh¾c t−îng thê.<br />
- Nghiªn cøu nh÷ng gi¸ trÞ v¨n hãa phi vËt thÓ cña di tÝch th«ng qua nh÷ng<br />
ngμy lÔ chÝnh t¹i chïa: LÔ PhËt ®¶n, lÔ Vu Lan, giç tæ…<br />
- Nghiªn cøu thùc tr¹ng di tÝch, tõ ®ã ®−a ra c¸c gi¶i ph¸p b¶o tån vμ ph¸t<br />
huy gi¸ trÞ cña di tÝch chïa Diªn Phóc<br />
<br />
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
