Tóm tắt Khóa luận tốt nghiệp khoa Văn hóa dân tộc thiểu số: Tang ma của người Tày ở xó Chõu Sơn, huyện Đỡnh Lập, tỉnh Lạng Sơn

Khóa luận tốt nghiệp                                                    Sinh viên: Nông Thị Linh    <br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HOÁ HÀ NỘI<br /> KHOA VĂN HOÁ DÂN TỘC THIỂU SỐ<br /> -------------------------<br /> <br /> KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP<br /> TANG MA CỦA NGƯỜI TAY Ở XÃ CHAU SƠN, HUYỆN ĐINH LẬP, TỈNH<br /> LẠNG SƠN<br /> Giảng viên hướng dẫn<br /> <br /> : TH.S NGUYỄN THANH VÂN<br /> <br /> Sinh viờn thực hiện<br /> <br /> : NÔNG THỊ LINH<br /> <br /> Lớp<br /> <br /> : VHDT<br /> <br /> HÀ NỘI - 2015<br /> <br /> 0 <br />  <br /> <br /> Khóa luận tốt nghiệp                                                    Sinh viên: Nông Thị Linh    <br /> LỜI CẢM ƠN<br /> Để hoàn thành khóa luận tốt nghiệp với đề tài : “Tang ma của người Tày ở xó<br /> Chõu Sơn, huyện Đỡnh Lập, tỉnh Lạng Sơn’’, tôi xin tỏ lũng biết ơn: Thạc sỹ Nguyễn<br /> Thanh Vân, người đó trực tiếp hướng dẫn, chỉ đạo, đóng góp ý kiến cho tụi trong<br /> suốt quỏ trỡnh làm khúa luận tốt nghiệp.<br /> Các thầy cô trong khoa Văn Hóa Dân Tộc Thiểu Số trường Đại học Văn hóa Hà<br /> Nội đó nhiệt tỡnh giỳp đỡ tôi trong suốt quá trỡnh học và làm khúa luận tốt nghiệp.<br /> Nhân đây xin bày tỏ lũng cảm ơn sâu sắc tới các Chú, các Bác, cỏc Anh, cỏc<br /> Chị cụng tỏc tại UBND xó, Phũng Văn hóa xó và thụng tin huyện Đỡnh Lập, Trung<br /> tõm Văn hóa và thể thao huyện, Thư viện huyện và toàn thể nhân dân đang sinh sống<br /> và làm việc trên địa bàn xó đó nhiệt tỡnh giỳp đỡ tôi trong suốt quá trỡnh khảo sỏt<br /> và quỏ trỡnh thực địa tại cơ sở.<br /> Do khả năng có hạn nên khóa luận viết không tránh khỏi những thiếu sót. Tôi<br /> mong nhận được nhiều ý kiến đóng góp cho khóa luận được hoàn thiện hơn<br /> Tôi xin chân thành cảm ơn!<br /> <br /> Sinh viờn thực hiện<br /> Nông Thị Linh<br /> <br /> 1 <br />  <br /> <br /> Khóa luận tốt nghiệp<br /> <br /> Sinh viên: Nông Thị Linh<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> LỜI MỞ ĐẦU .................................................................................................. 2<br /> 1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................... 2<br /> 2. Lịch sử nghiờn cứu....................................................................................... 3<br /> 3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................... 4<br /> 4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu .................................................................... 5<br /> 5. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................... 5<br /> 6. Đóng góp của đề tài....................................................................................... 5<br /> 7. Bố cục của khúa luận .................................................................................... 6<br /> Chương 1 .......................................................................................................... 7<br /> KHÁI QUÁT VỀ NGƯỜI TÀY Ở XÃ CHÂU SƠN.................................... 7<br /> 1.2. Khái quát về người Tày ở Châu Sơn..................................................... 10<br /> 1.2.1. Lịch sử tộc người ............................................................................ 11<br /> 1.2.2. Đặc điểm văn hóa của người Tày ở xó Châu Sơn .......................... 12<br /> Chương 2 ........................................................................................................ 19<br /> TANG MA CỦA NGƯỜI TÀY Ở XÃ CHÂU SƠN .................................. 19<br /> 2.1. Quan niệm của người Tày về cái chết................................................... 19<br /> 2.2.Tang ma của người Tày ở xó Chõu Sơn trong truyền thống ................. 19<br /> 2.2.1. Công tác chuẩn bị cho một đám tang ............................................. 20<br /> 2.2.2. Các nghi thức trong tang ma ........................................................... 21<br /> 2.3. Cỏc lễ cỳng sau mai tỏng ...................................................................... 34<br /> 2.3.1. Lễ mở cửa mả (khay tu mả) ............................................................ 34<br /> 2.3.2. Lễ hũi thang (người chết về thăm lại nhà) ...................................... 35<br /> 2.3.3. Lễ cỳng 40 ngày, 100 ngày (lễ tốt khốc là thụi khúc) .................. 35<br /> 2.3.4. Lễ Oóc khuốp (Cúng giỗ đầy năm), Lễ Oóc tang (Lễ món tang- ba<br /> năm) .......................................................................................................... 36<br /> 2.4. Cỏc hỡnh thức tang ma khỏc của người Tày ở xó Chõu Sơn ............... 36<br /> 2.5. Sự giống và khác nhau trong tang ma giữa người Tày và người Dao ở<br /> xó Chõu Sơn. ................................................................................................ 40<br /> Chương 3 ........................................................................................................ 42<br /> GIÁ TRỊ VĂN HÓA VÀ MỐI QUAN HỆ XÃ HỘI ĐƯỢC BIỂU HIỆN<br /> TRONG TANG MA CỦA NGƯỜI TÀY Ở XÃ CHÂU SƠN ....................... 42<br /> 3.1. Những giá trị văn hóa............................................................................ 42<br /> 3.1.1. Gía trị đạo đức nhân văn ................................................................. 42<br /> 3.1.2. Gía trị văn hóa tộc người ................................................................ 43<br /> 3.1.3. Gía trị xó hội ................................................................................... 45<br /> 3.2. Các quan hệ xó hội ................................................................................ 47<br /> 3.2.1. Quan hệ, ứng xử giữa người sống và người chết............................ 47<br /> 3.2.2. Quan hệ ứng xử giữa người sống và người sống ............................ 48<br /> 3.2.3. Quan hệ giữa con người với thế giới tâm linh (Các thần, các ma…)<br /> ................................................................................................................... 50<br /> 3.3. Một số biến đổi trong tang ma của người Tày ở Châu Sơn hiện nay ... 51<br /> 3.4. Nguyên nhân biến đổi ........................................................................... 54<br /> 3.4.1. Tác động từ cỏc chớnh sỏch phỏt triển kinh tế ............................... 54<br /> 0<br />  <br /> <br /> Khóa luận tốt nghiệp<br /> <br /> Sinh viên: Nông Thị Linh<br /> <br /> 3.4.2. Tác động từ nhận thức của người dân ............................................ 56<br /> 3.4.3. Tác động từ sự giao thoa văn hóa ................................................... 57<br /> 3.5. Giải phỏp bảo tồn các giá trị văn hóa trong tang ma ở xó Châu Sơn ... 58<br /> KẾT LUẬN .................................................................................................... 62<br /> <br /> 1<br />  <br /> <br /> Khóa luận tốt nghiệp<br /> <br /> Sinh viên: Nông Thị Linh<br /> <br /> LỜI MỞ ĐẦU<br /> 1. Lý do chọn đề tài<br /> Việt Nam là một quốc gia đa dân tộc bao gồm 54 dân tộc cùng cư trú<br /> trên mọi miền đất nước. Mỗi dân tộc có những giá trị văn hóa riêng, phản ánh<br /> truyền thống lịch sử lâu đời. Tất cả các dân tộc anh em trong đại gia đỡnh<br /> Việt Nam đó gỡn giữ, bồi đắp và phát huy sắc thái văn hóa riêng của mỡnh.<br /> Cỏc sắc thỏi đó đó ảnh hưởng lẫn nhau, bổ sung cho nhau tạo nên bức tranh<br /> văn hóa Việt Nam đa dạng và phong phú.<br /> Tang ma là một trong những nghi lễ quan trọng bậc nhất trong chu kỡ<br /> đời người, của người Tày ở xó Chõu Sơn, huyện Đỡnh Lập, tỉnh Lạng Sơn.<br /> Tang ma phản ánh về nhiều khía cạnh của cuộc sống. Nghiên cứu tang lễ,<br /> giúp chúng ta hiểu biết vũ trụ quan, nhân sinh quan, các quy tắc ứng xử giữa<br /> con người với con người trong gia đỡnh, cũng như trong cộng đồng xó hội,<br /> cộng đồng tộc người,... Ngoài giá trị giáo dục đạo đức, tập quán tang ma cũn<br /> mang trong nú nhiều ý nghĩa và giỏ trị to lớn khỏc. Trong đó có các giá trị về<br /> bảo tồn văn hóa truyền thống; giá trị về văn học, nghệ thuật; tác dụng cố kết<br /> cộng đồng.<br /> Chính v́ thế, nên tập quán tang ma luôn là vấn đề được các nhà nghiên<br /> cứu trú trọng nghiên cứu về các tộc người nói chung và nghiên cứu dân tộc<br /> Tày nói riêng. Mặc dù vậy, cho đến nay tập quán tang ma của cộng đồng<br /> người Tày ở xó Chõu Sơn, huyện Đỡnh Lập, tỉnh Lạng Sơn vẫn chưa được<br /> quan tâm, nghiên cứu đầy đủ. Đó chính là khoảng trống trong nghiên cứu về<br /> cộng đồng người Tày ở Châu Sơn, cần được khỏa lấp.<br /> Tập quán tang ma của các tộc người nói chung và của người Tày ở xó<br /> Chõu Sơn nói riêng, luôn chứa đựng trong nó các giá trị đích thực, song nó<br /> cũng ẩn chứa cả những yếu tố lỗi thời và các hủ tục. Bởi vậy, không chỉ có tác<br /> động tích cực, mà nó cũng mang đến nhiều tác động tiêu cực, đối với sự phát<br /> triển của địa phương. Để phát huy được các tác động tích cực, hạn chế tối đa<br /> các yếu tố tiêu cực, của tập quán tang ma đối với sự phát triển chung của<br /> 2<br />  <br /> <br />