Tóm tắt Khóa luận tốt nghiệp khoa Văn hóa dân tộc thiểu số: Tín ngưỡng dân gian của người Cao Lan ở tỉnh Bắc Giang

Tr−êng §¹i häc V¨n ho¸ Hμ Néi<br /> Khoa v¨n ho¸ d©n téc thiÓu sè<br /> -------------------------<br /> <br /> TÍN NGƯỠNG DÂN GIAN CỦA NGƯỜI<br /> CAO LAN<br /> Ở TỈNH BẮC GIANG<br /> <br /> Kho¸ luËn tèt nghiÖp cö nh©n v¨n ho¸<br /> Chuyªn ngμnh v¨n ho¸ d©n téc thiÓu sè<br /> M∙ sè : 608<br /> <br /> Sinh viên thực hiện : Trần Thị Cân<br /> Hướng dẫn khoa học : TS. Lê Ngọc Canh<br /> <br /> Hμ Néi – 2008<br /> 1<br /> <br /> Môc lôc<br /> Lêi c¶m ¬n............................................................................................... 4<br /> Më ®Çu .................................................................................................... 5<br /> 1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi ................................................................. 5<br /> 2. LÞch sö nghiªn cøu vÊn ®Ò .............................................................. 6<br /> 3. Môc ®Ých vµ nhiÖm vô nghiªn cøu cña ®Ò tµi .................................. 7<br /> 3.1. Môc ®Ých ................................................................................ 7<br /> 3.2. NhiÖm vô ................................................................................ 8<br /> 4. §èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu ................................................... 8<br /> 4.1. §èi t−îng ............................................................................... 8<br /> 4.2. Ph¹m vi nghiªn cøu ................................................................ 9<br /> 5. §ãng gãp cña kho¸ luËn ................................................................. 9<br /> 6. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu ................................................................ 9<br /> 7. Bè côc cña kho¸ luËn ..................................................................... 9<br /> Ch−¬ng 1: Tæng quan vÒ ng−êi Cao Lan ë tØnh B¾c Giang ..................11<br /> 1.1. Kh¸i qu¸t vÒ m«i tr−êng tù nhiªn tØnh B¾c Giang .......................11<br /> 1.2. Ng−êi Cao Lan ë B¾c Giang .......................................................13<br /> 1.3. LÞch sö h×nh thµnh téc ng−êi ......................................................13<br /> 1.3.1. Qu¸ tr×nh di c− ....................................................................13<br /> 1.3.2. Nguån gèc, lÞch sö téc ng−êi ..............................................16<br /> 1.4. Nh÷ng nÐt ®Æc tr−ng vÒ ®êi sèng kinh tÕ, x· héi vµ ho¹t ®éng<br /> v¨n ho¸ cña ng−êi Cao Lan ........................................................17<br /> 1.4.1. Ho¹t ®éng kinh tÕ ...............................................................17<br /> 1.4.1.1. VÒ trång trät ....................................................................18<br /> 1.4.1.2. VÒ ch¨n nu«i....................................................................20<br /> 1.4.1.3. Thñ c«ng gia ®×nh ............................................................20<br /> 1.4.1.4. S¨n b¾t, h¸i l−îm .............................................................21<br /> 1.4.1.5. Trao ®æi vÒ bu«n b¸n .......................................................21<br /> 1.4.2. ThiÕt kÕ b¶n lµng ................................................................22<br /> 1.4.3. Ho¹t ®éng v¨n ho¸ ..............................................................25<br /> 2<br /> <br /> 1.4.3.1. V¨n ho¸ vËt thÓ ................................................................25<br /> 1.4.3.2. V¨n ho¸ phi vËt thÓ ..........................................................27<br /> TiÓu kÕt ch−¬ng 1 ...................................................................................29<br /> Ch−¬ng 2: TÝn ng−ìng d©n gian cña ng−êi Cao Lan ë tØnh B¾c<br /> Giang ........................................................................................30<br /> 2.1. Quan niÖm cña ng−êi Cao Lan vÒ thÕ giíi quan vµ nh©n sinh<br /> quan ..........................................................................................30<br /> 2.1.1. Quan niÖm vÒ thÕ giíi quan.................................................30<br /> 2.1.2. Quan niÖm vÒ nh©n sinh quan .............................................34<br /> 2.2. Vai trß cña tÝn ng−ìng d©n gian trong cuéc sèng cña ng−êi<br /> Cao Lan .....................................................................................35<br /> 2.3. BiÓu hiÖn cña tÝn ng−ìng d©n gian trong c¸c lÜnh vùc .................36<br /> 2.3.1. TÝn ng−ìng thê cóng c¸c lùc l−îng siªu nhiªn .....................36<br /> 2.3.2. TÝn ng−ìng thê cóng tæ tiªn vµ thÇn che chë gia ®×nh ..........39<br /> 2.3.2.1. TÝn ng−ìng thê cóng tæ tiªn .............................................39<br /> 2.3.2.2. TÝn ng−ìng thê thÇn che chë gia ®×nh ...............................41<br /> 2.3.3. TÝn ng−ìng tang ma ............................................................42<br /> 2.3.4. TÝn ng−ìng liªn quan ®Õn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ..................51<br /> 2.3.5. Nh÷ng tÝn ng−ìng liªn quan ®Õn ch÷a bÖnh .........................54<br /> 2.3.6. Mét sè kiªng kþ ..................................................................57<br /> TiÓu kÕt ch−¬ng 2 ...................................................................................59<br /> Ch−¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p b¶o tån ph¸t huy nh÷ng gi¸ trÞ tÝn<br /> ng−ìng trong sinh ho¹t v¨n ho¸ céng ®ång ng−êi Cao Lan<br /> ë tØnh B¾c Giang ......................................................................61<br /> 3.1. TÝn ng−ìng d©n gian ph¶n ¸nh mèi quan hÖ gi÷a tù nhiªn, x·<br /> héi vµ con ng−êi ........................................................................61<br /> 3.2. T¸c ®éng cña tÝn ng−ìng d©n gian trong x©y dùng cuéc sèng<br /> míi hiÖn nay ..............................................................................65<br /> 3.3. Mét sè gi¶i ph¸p b¶o tån gi¸ trÞ trong tÝn ng−ìng d©n gian<br /> cña ng−êi Cao Lan .....................................................................68<br /> 3.3.1.VÒ nhËn thøc .......................................................................71<br /> 3<br /> <br /> 3.3.2. VÒ kinh tÕ x· héi ................................................................71<br /> 3.3.3. VÒ v¨n ho¸ ..........................................................................72<br /> 3.3.4. NhiÖm vô cña c¸c lùc l−îng tham gia ..................................72<br /> TiÓu kÕt ch−¬ng 3 ...................................................................................74<br /> KÕt luËn ..................................................................................................75<br /> Danh môc tµi liÖu tham kh¶o ................................................................77<br /> Danh s¸ch c¸ nh©n cung cÊp t− liÖu ......................................................79<br /> Phô lôc ¶nh ............................................................................................80<br /> <br /> 4<br /> <br /> Lêi c¶m ¬n<br /> <br /> T<br /> <br /> õ t×nh c¶m vµ ý thøc cña m×nh, em xin<br /> ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì tËn t×nh<br /> cña thÇy gi¸o PGS. TS. Lª Ngäc Canh.<br /> <br /> Ng−êi ®· trùc tiÕp h−íng dÉn chØ b¶o em trong<br /> suèt qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tµi. L¬i c¶m ¬n ch©n<br /> thµnh tíi thÇy gi¸o, c« gi¸o thuéc khoa V¨n ho¸<br /> d©n téc thiÓu sè. Tr©n trängc¶m ¬n bµ con c« b¸c,<br /> c¸c nghÖ nh©n, trÝ thøc ng−êi Cao Lan vµ l·nh ®¹o<br /> ®Þa ph−¬ng ®· t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì còng nh− cã ý<br /> kiÕn ®ãng gãp quý b¸u ®Ó viÖc hoµn thiÖn kho¸<br /> luËn ®−îc tèt h¬n.<br /> Em xin tr©n träng c¶m ¬n !<br /> Sinh viªn<br /> <br /> TrÇn ThÞ C©n<br /> <br /> 5<br /> <br />