Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Chính trị học: Hiệu quả giáo dục văn hóa học đường cho sinh viên các trường đại học ở hà nội hiện nay

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> <br /> HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA<br /> HỒ CHÍ MINH<br /> HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN<br /> <br /> TRẦN THỊ TÙNG LÂM<br /> <br /> HIỆU QUẢ GIÁO DỤC VĂN HÓA HỌC ĐƯỜNG<br /> CHO SINH VIÊN CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC<br /> Ở HÀ NỘI HIỆN NAY<br /> (QUA KHẢO SÁT MỘT SỐ TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐÀO TẠO CÁC NGÀNH KỸ THUẬT)<br /> <br /> Chuyên ngành : Chính trị học<br /> Mã số<br /> : 62 31 02 01<br /> <br /> TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ CHÍNH TRỊ HỌC<br /> <br /> Hà Nội 2017<br /> <br /> Coâng trình ñöôïc hoaøn thaønh taïi:<br /> HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH<br /> HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN<br /> <br /> Ngöôøi höôùng daãn khoa hoïc:<br /> 1. PGS. TS Nguyễn Vũ Tiến<br /> 2. TS. Nguyễn Thị Hồng<br /> Phaûn bieän 1: PGS. TS. Lại Quốc Khánh<br /> Đại học Quốc gia Hà Nội<br /> Phaûn bieän 2: PGS. TS. Phạm Duy Đức<br /> Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh<br /> Phaûn bieän 3: PGS. TS. Trần Việt Tiến<br /> Đại học Kinh tế Quốc dân<br /> <br /> Luaän aùn seõ ñöôïc baûo veä tröôùc Hoäi ñoàng chaám luaän aùn caáp Học viện<br /> hoïp taïi Học viện Báo chí và Tuyên truyền<br /> Vào hồi…..….giờ……phút, ngày………tháng……….năm…………..<br /> <br /> Coù theå tìm hieåu luaän aùn taïi:<br /> - Thư viện Quốc gia Việt Nam<br /> - Thư viện Học viện Báo chí và Tuyên truyền<br /> <br /> 1<br /> MỞ ĐẦU<br /> <br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài<br /> Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội<br /> được Đại hội Đảng XI (năm 2011) thông qua, đã định hướng phát triển văn<br /> hóa: “Xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc,<br /> phát triển toàn diện, thống nhất trong đa dạng, thấm nhuần sâu sắc tinh thần<br /> nhân văn, dân chủ, tiến bộ; làm cho văn hóa gắn kết chặt chẽ và thấm sâu<br /> vào toàn bộ đời sống xã hội, trở thành nền tảng tinh thần vững chắc, sức<br /> mạnh nội sinh quan trọng của phát triển…” [6; Tr.37].<br /> Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá X tại Đại<br /> hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng đánh giá: “Chất lượng giáo dục<br /> và đào tạo chưa đáp ứng yêu cầu phát triển, nhất là đào tạo nguồn nhân lực<br /> trình độ cao vẫn còn hạn chế; chưa chuyển mạnh sang đào tạo theo nhu cầu<br /> của xã hội. Chưa giải quyết tốt mối quan hệ giữa tăng số lượng, quy mô với<br /> nâng cao chất lượng, giữa dạy chữ và dạy người. Chương trình, nội dung,<br /> phương pháp dạy và học lạc hậu, đổi mới chậm; cơ cấu giáo dục không hợp<br /> lý giữa các lĩnh vực, ngành nghề đào tạo; chất lượng giáo dục toàn diện giảm<br /> sút, chưa đáp ứng được yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá.<br /> Quản lý nhà nước về giáo dục còn bất cập. Xu hướng thương mại hoá và sa<br /> sút đạo đức trong giáo dục khắc phục còn chậm, hiệu quả thấp, đang trở<br /> thành nỗi bức xúc của xã hội.” [28, tr. 167, 168 ]<br /> Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII đánh giá kết quả thực<br /> hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2011 - 2015 và phương<br /> hướng, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016 – 2020 có đề cập đến<br /> vấn đề giáo dục: “Phát triển nguồn nhân lực và ứng dụng khoa học, công<br /> nghệ còn chậm. Chất lượng giáo dục, đào tạo, nhất là giáo dục đại học và đào<br /> tạo nghề cải thiện còn chậm; thiếu lao động chất lượng cao. Hệ thống giáo<br /> dục còn thiếu tính liên thông, chưa thật hợp lý và thiếu đồng bộ. Công tác<br /> phân luồng và hướng nghiệp còn hạn chế. Đổi mới giáo dục, đào tạo có mặt<br /> còn lúng túng. Tình trạng mất cân đối trong cơ cấu ngành nghề và trình độ<br /> đào tạo khắc phục còn chậm, công tác đào tạo chưa gắn chặt chẽ với nhu cầu<br /> xã hội. Cơ chế, chính sách có mặt chưa phù hợp; xã hội hóa còn chậm và gặp<br /> <br /> 2<br /> nhiều khó khăn, chưa thu hút được nhiều nguồn lực ngoài nhà nước cho phát<br /> triển giáo dục, đào tạo. Cơ sở vật chất vẫn còn thiếu và lạc hậu. Chất lượng<br /> dạy và học ở vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số còn thấp. Đội ngũ nhà<br /> giáo và cán bộ quản lý chưa đáp ứng yêu cầu.” [32, tr. 248,249]<br /> Một trong những nguyên nhân của tình trạng này là nhiều trường chỉ tập<br /> trung vào việc dạy tri thức, kỹ năng… mà ít chú trọng giáo dục nhân cách,<br /> đạo đức, lối sống lành mạnh, tích cực cho sinh viên. Kết quả là môi trường<br /> học đường nơi văn hoá đáng được coi trọng lại đang diễn ra thực trạng thiếu<br /> văn hoá. Điều này chứng tỏ kết quả giáo dục văn học đường chưa cao, nhận<br /> thức về văn hóa học đường chưa đúng, giáo dục văn hóa học đường trong các<br /> trường đại học chưa thực sự đạt hiệu quả. Ở Việt Nam hiện nay, giáo dục văn<br /> hóa học đường là một bộ phận của công tác tư tưởng. Định hướng và chuẩn<br /> mực của nó phải phù hợp với lý tưởng của chủ nghĩa Mác - Lênin, đặt dưới<br /> sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, tuân thủ pháp luật của nhà nước<br /> Việt Nam xã hội chủ nghĩa.<br /> Nâng cao hiệu quả giáo dục văn học đường trong trường đại học là điều<br /> kiện để thực hiện tốt mục tiêu giáo dục và đào tạo và nâng cao chất lượng, để<br /> đào tạo ra những sinh viên có đủ đức, đủ tài đáp ứng yêu cầu ngày càng cao<br /> của sự nghiệp đổi mới và xu thế hội nhập quốc tế nhất là trong điều kiện cuộc<br /> cách mạng công nghiệp 4.0, của thị trường lao động trong kỷ nguyên số nền<br /> sản xuất của con người đạt đỉnh cao của sự thông minh, với các ứng dụng kỹ<br /> thuật sáng tạo không ngừng, với nền tảng công nghệ số, với mạng lưới<br /> internet của vạn vật và trí tuệ nhân tạo… Xuất phát từ cơ sở lý luận và thực<br /> tiễn, tác giả chọn: Hiệu quả giáo dục văn học đường cho sinh viên các trường<br /> đại học ở Hà Nội hiện nay (qua khảo sát một số trường đại học đào tạo các<br /> ngành kỹ thuật) làm đề tài luận án tiến sĩ của mình. Kết quả nghiên cứu thành<br /> công có thể ứng dụng ở nhiều trường đại học đào tạo các khối ngành khác<br /> nhau, góp thêm một căn cứ lý luận và thực tiễn vào hệ thống những giải pháp<br /> thực hiện đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo ở Việt Nam.<br /> <br /> 2. Mục đích và nhiệm vụ của luận án<br /> 2.1. Mục đích nghiên cứu<br /> Trên cơ sở nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn về hiệu quả<br /> giáo dục văn hóa học đường cho sinh viên, xây dựng bộ tiêu chí đánh giá<br /> <br /> 3<br /> hiệu quả giáo dục văn hóa học đường, luận án đánh giá thực trạng hiệu quả<br /> giáo dục văn hóa học đường và đề xuất hệ thống giải pháp nhằm nâng cao<br /> hiệu quả giáo dục văn hóa học đường cho sinh viên các trường đại học đào<br /> tạo các ngành kỹ thuật ở Hà Nội hiện nay.<br /> <br /> 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu<br /> Để đạt được mục đích nghiên cứu, tác giả luận án cần hoàn thành những<br /> nhiệm vụ:<br /> - Tổng quan và có đánh giá, nhận định về tình hình nghiên cứu có liên quan<br /> đến hiệu quả giáo dục văn hóa học đường cho sinh viên các trường đại học.<br /> - Làm rõ khái niệm, nội dung, biểu hiện đặc trưng của văn hóa học đường và<br /> giáo dục văn hóa học đường trong trường đại học. Xây dựng tiêu chí đánh giá<br /> hiệu quả giáo dục văn học đường cho sinh viên ở các trường đại học.<br /> - Khảo sát thực tế, phân tích thực trạng văn hóa học đường, giáo dục văn<br /> hóa học đường và hiệu quả giáo dục văn học đường của sinh viên các trường<br /> đại học đào tạo các ngành kỹ thuật ở Hà Nội. Phát hiện nguyên nhân và<br /> những vấn đề đặt ra trong giáo dục văn hóa học đường và hiệu quả giáo dục<br /> văn học đường cho sinh viên các trường đại học ở Hà Nội.<br /> - Xây dựng hệ thống giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục văn hóa<br /> học đường cho sinh viên các trường đại học ở Hà Nội hiện nay.<br /> 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu<br /> <br /> 3.1. Đối tượng nghiên cứu<br /> Luận án tập trung nghiên cứu hiệu quả giáo dục văn học đường cho sinh<br /> viên các trường đại học ở Hà Nội hiện nay (Qua khảo sát một số trường đại<br /> học đào tạo các ngành kỹ thuật).<br /> <br /> 3.2. Phạm vi nghiên cứu<br /> Luận án tập trung nghiên cứu hiệu quả giáo dục văn hóa học đường cho<br /> sinh viên các trường đại học ở Hà Nội qua khảo sát các trường: Đại học<br /> Công nghiệp Hà Nội, Đại học Thành Đô, Đại học Giao thông vận tải, Đại học<br /> Xây dựng, Đại học Kiến trúc Hà Nội. Chủ thể giáo dục VHHĐ cho sinh viên<br /> là các trường đại học, các thiết chế văn hóa xã hội, gia đình, bạn bè… Luận<br /> án giới hạn phạm vi chủ thể giáo dục văn hóa học đường cho sinh viên là các<br /> trường đại học đào tạo các ngành kỹ thuật. Chọn trường đại học Xây dựng Hà<br /> <br />