Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Báo chí: Vai trò của báo chí Việt Nam trong giám sát quyền lực chính trị thời kì đổi mới

§¹i häc Quèc gia Hµ Néi<br /> Tr-êng §¹i häc Khoa häc X· héi vµ Nh©n v¨n<br /> ---------------------------<br /> <br /> Lª ThÞ Hoµi An<br /> <br /> Vai trß cña b¸o chÝ ViÖt Nam trong<br /> gi¸m s¸t quyÒn lùc chÝnh trÞ thêi kú ®æi<br /> míi<br /> <br /> Chuyªn ngµnh : ChÝnh trÞ häc<br /> : 60 31 20<br /> <br /> M· sè<br /> <br /> LuËn v¨n th¹c sü ChÝnh trÞ häc<br /> <br /> Ng-êi h-íng dÉn: GS.TS Phïng H÷u Phó<br /> <br /> Hµ Néi - 2009<br /> 1<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Mục lục................................................................................................................. 1<br /> Lời cam đoan ......................................................... Error! Bookmark not defined.<br /> Lời cảm ơn ............................................................. Error! Bookmark not defined.<br /> Phần mở đầu ....................................................................................................... 5<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài .................................................................................... 5<br /> 1.1.Ý nghĩa khoa học ............................................................................................ 5<br /> 1.2.Ý nghĩa thực tiễn ............................................................................................ 6<br /> 2. Tình hình nghiên cứu ........................................................................................ 7<br /> 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................... 9<br /> 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu .................................................................. 10<br /> 5. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu ..................................................... 10<br /> 6. Đóng góp của luận văn ................................................................................... 11<br /> 7. Cấu trúc của luận văn ..................................................................................... 12<br /> <br /> Chương I: Vai trò chính trị của báo chí - Một số vấn đề chungError! Bookmark not<br /> 1. Báo chí trong hệ thống chính trị ..................... Error! Bookmark not defined.<br /> 1.1. Một số khái niệm cơ bản ............................. Error! Bookmark not defined.<br /> 1.2. Vị trí của báo chí trong hệ thống chính trị... Error! Bookmark not defined.<br /> 1.3. Vai trò của báo chí đối với giám sát chính trịError! Bookmark not defined.<br /> 2. Những luận điểm cơ bản của Đảng cộng sản Việt Nam và Nhà nƣớc cộng<br /> hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam về sứ mệnh, vai trò và nhiệm vụ của báo chí<br /> Việt Nam ............................................................. Error! Bookmark not defined.<br /> <br /> 2.1. Tổng quan lịch sử báo chí và báo chí cách mạng Việt NamError! Bookmark not d<br /> 2.2. Tổng quan về đƣờng lối lãnh đạo báo chí của Đảng, tƣ tƣởng Hồ Chí<br /> Minh về báo chí .................................................. Error! Bookmark not defined.<br /> 2.2.1. Vai trò lãnh đạo của Đảng đối với báo chíError! Bookmark not defined.<br /> <br /> 2.2.2. Quan điểm của chủ tịch Hồ Chí Minh về lãnh đạo, quản lý báo chíError! Bo<br /> <br /> 2.2.3. Đƣờng lối lãnh đạo báo chí của Đảng trong thời kỳ Đổi mớiError! Bookma<br /> 2.2.4. Nhà nƣớc quản lý báo chí ................. Error! Bookmark not defined.<br /> 2<br /> <br /> Chương II: Tình hình thực hiện nhiệm vụ giám sát quyền lực chính trị<br /> của báo chí Việt Nam thời kỳ Đổi mới ................ Error! Bookmark not defined.<br /> <br /> 1. Tổng quan về báo chí Việt Nam trong thời kỳ Đổi mớiError! Bookmark not define<br /> <br /> 1.1. Vài nét về tình hình phát triển của báo chí trong thời kỳ Đổi mớiError! Bookmark<br /> <br /> 1.2. Về quản lý và phát triển báo chí trong thời kỳ đổi mớiError! Bookmark not defin<br /> 1.3. Những tác động của nền kinh tế thị trƣờng đến hoạt động báo chí thời kỳ<br /> Đổi mới ............................................................... Error! Bookmark not defined.<br /> 1.3.1. Những thuận lợi ................................ Error! Bookmark not defined.<br /> <br /> 1.3.2. Những tác động tiêu cực của kinh tế thị trƣờng đối với báo chíError! Bookm<br /> 2. Tình hình thực hiện vai trò giám sát quyền lực chính trị của báo chí Việt<br /> Nam trong thời kỳ Đổi mới ................................ Error! Bookmark not defined.<br /> 2.1. Sự thể hiện vai trò giám sát quyền lực chính trị của báo chí Việt Nam<br /> trong thời kỳ đổi mới .......................................... Error! Bookmark not defined.<br /> 2.1.1. Nhận định chung ............................... Error! Bookmark not defined.<br /> 2.1.2. Tình hình báo chí Việt Nam tham gia giám sát quyền lực chính trị<br /> trong thời kỳ Đổi mới ................................. Error! Bookmark not defined.<br /> 2.2. Những hạn chế của báo chí Việt Nam trong việc giám sát quyền lực chính<br /> trị và nguyên nhân .............................................. Error! Bookmark not defined.<br /> 2.2.1. Hạn chế ............................................. Error! Bookmark not defined.<br /> 2.2.2. Nguyên nhân ..................................... Error! Bookmark not defined.<br /> Chương III: Một số giải pháp cơ bản nhằm tăng cường vai trò giám sát<br /> quyền lực chính trị của báo chí ........................... Error! Bookmark not defined.<br /> 1. Những yêu cầu cơ bản về sự phát triển của báo chíError! Bookmark not defined.<br /> <br /> 1.1. Phƣơng hƣớng của Đảng và Nhà nƣớc đặt ra đối với báo chíError! Bookmark no<br /> <br /> 1.2. Phƣơng hƣớng phát triển của báo chí trong giai đoạn tớiError! Bookmark not def<br /> 2. Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giám sát quyền lực chính trị của<br /> báo chí ................................................................. Error! Bookmark not defined.<br /> 2.1. Về hệ thống báo chí ..................................... Error! Bookmark not defined.<br /> <br /> 2.1.1. Nâng cao chất lƣợng chuyên môn nghiệp vụError! Bookmark not defined<br /> 3<br /> <br /> 2.1.2. Trau dồi đạo đức nghề nghiệp .......... Error! Bookmark not defined.<br /> 2.1.3. Ngƣời thủ trƣởng cơ quan báo chí .... Error! Bookmark not defined.<br /> 2.1.4. Hội nghề nghiệp ................................ Error! Bookmark not defined.<br /> 2.2. Về hệ thống chính trị ................................... Error! Bookmark not defined.<br /> 2.3. Về cơ quan quản lý báo chí ......................... Error! Bookmark not defined.<br /> 2.4. Các đối tƣợng khác trong xã hội.................. Error! Bookmark not defined.<br /> Nhận xét và kết luận ............................................. Error! Bookmark not defined.<br /> Danh mục tài liệu tham khảo........................................................................... 13<br /> <br /> 4<br /> <br /> PHẦN MỞ ĐẦU<br /> 1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI<br /> 1.1.Ý nghĩa khoa học<br /> Trong các hệ thống xã hội - chính trị hiện đại, truyền thông đại chúng<br /> (mass media) nói chung và báo chí nói riêng có vai trò đặc biệt quan trọng về<br /> nhiều phƣơng diện, nhất là chính trị. Báo chí chính là cầu nối giữa môi trƣờng<br /> chính trị và hệ thống chính trị, là một trong những phƣơng tiện quan trọng<br /> nhất cung cấp thông tin cho các công dân, thông qua đó góp phần quan trọng<br /> trong xã hội hóa chính trị (political socialization), thông qua đó mà góp phần<br /> làm tăng cƣờng hay giảm thiểu ảnh hƣởng của hệ thống chính trị, góp phần<br /> tác động tới thái độ, định hƣớng và hành vi chính trị của công dân và là một<br /> trong những yếu tố quan trọng của nền văn hóa chính trị hiện đại. Chính vì<br /> vậy, trong các nền chính trị hiện đại, truyền thông đại chúng đƣợc coi là một<br /> thiết chế, một bộ phận hợp thành của hệ thống chính trị, có vai trò tham gia<br /> giám sát quyền lực và phản biện xã hội.<br /> Trong chế độ ta, khi Hiến pháp nƣớc CHXHVN đã trang trọng khẳng<br /> định rằng “tất cả quyền lực Nhà nƣớc thuộc về nhân dân” (Điều 2, Hiến pháp<br /> năm 1992) thì ngƣời dân phải thực sự có đủ năng lực và phƣơng tiện để thực<br /> hiện quyền lực đó của mình trong thực tiễn.<br /> Theo luật pháp hiện hành của nƣớc ta, báo chí và truyền thông có những<br /> chức năng và vai trò rất quan trọng. Trƣớc hết, báo chí và các phƣơng tiện<br /> truyền thông đại chúng có vai trò cung cấp thông tin mọi mặt cho công dân và<br /> cho toàn xã hội (chức năng cung cấp thông tin). Thứ hai, báo chí và các<br /> phƣơng tiện truyền thông đại chúng có chức năng tuyên truyền chủ trƣơng,<br /> đƣờng lối của Đảng, pháp luật và các chính sách của Nhà nƣớc. Chức năng<br /> thứ ba của báo chí và các phƣơng tiện truyền thông khác là phản ánh mọi mặt<br /> tình hình của đất nƣớc và phản ánh nguyện vọng của tất cả các tầng lớp nhân<br /> 5<br /> <br />