Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Kế toán: Hoàn thiện tổ chức kế toán với việc tăng cường kiểm soát nội bộ tại Công ty Cổ phần Chứng khoán Quốc tế Hoàng Gia

i<br /> <br /> TÓM TẮT LUẬN VĂN<br /> Lịch sử hình thành và phát triển của thị trường chứng khoán trên thế giới cho<br /> thấy tiền sử của thị trường chứng khoán, các nhà môi giới hoạt động cá nhân độc<br /> lập với nhau. Sau này, cùng với sự phát triển của thị trường chứng khoán, chức<br /> năng và quy mô hoạt động giao dịch của các Công ty Chứng khoán là tập hợp có tổ<br /> chức của các nhà môi giới trẻ.<br /> Mục đích hoạt động của Công ty Chứng khoán là phục vụ nhà đầu tư vốn trên<br /> thị trường chứng khoán tìm kiếm lợi ích của mình thông qua các loại dịch vụ mà<br /> Công ty Chứng khoán cung cấp. Mặt khác, Công ty Chứng khoán cũng tham gia<br /> đầu tư trực tiếp trên thị trường chứng khoán. Để đảm bảo cho thị trường hoạt động<br /> lành mạnh cần phải có một công cụ hữu hiệu để kiểm soát hoạt động của Công ty<br /> Chứng khoán nhằm bảo vệ quyền lợi Nhà đầu tư và cả Công ty Chứng khoán. Đó là<br /> công cụ kiểm soát nội bộ, trong đó hệ thống kế toán là nhân tố quan trọng cấu thành<br /> hệ thống kiểm soát nội bộ.<br /> Với mong muốn góp phần nhỏ bé của mình vào việc tăng cường hiệu quả quản<br /> lý tại Công ty Cổ phần Chứng khoán Quốc tế Hoàng Gia (Công ty IRS). Tôi chọn<br /> Đề tài “Hoàn thiện tổ chức kế toán với việc tăng cường kiểm soát nội bộ tại Công ty<br /> Cổ phần Chứng khoán Quốc tế Hoàng Gia”.<br /> Ngoài Lời mở đầu và Kết luận nội dung của Luận văn gồm 3 chương:<br /> Chương 1: Cơ sở lý luận về tổ chức hạch toán kế toán trong mối quan hệ với<br /> kiểm soát nội bộ tại các Công ty Chứng khoán;<br /> Chương 2: Thực trạng tổ chức hạch toán kế toán với viê ̣c tăng cường kiểm<br /> soát nội bộ tại Công ty IRS;<br /> Chương 3: Phương hướng và giải pháp hoàn thiện tổ chức hạch toán kế toán với<br /> viê ̣c tăng cường kiểm soát nội bộ tại Công ty IRS;<br /> Luận văn nghiên cứu dựa trên phương pháp luận khoa học để hệ thống hoá<br /> cơ sở lý luận và thực tiễn. Từ đó đưa ra các giải pháp để nâng cao tính hiệu của tổ<br /> chức hạch toán kế toán với việc tăng cường kiểm soát nội bộ tại Công ty IRS.<br /> <br /> ii<br /> <br /> Sau khi đã nghiên cứu, tìm hiểu và nhận rõ được đặc điểm chung về tổ chức<br /> và hoạt động của các Công ty Chứng khoán có ảnh hưởng đến tổ chức hạch toán và<br /> kiểm soát nội bộ; Luận văn đã trình bày một cách hệ thống, khái quát hóa nội dung<br /> về kiểm soát nội bộ và tổ chức hạch toán kế toán với việc tăng cường kiểm soát nội<br /> bộ tại các Công ty Chứng khoán. Từ đó nêu lên mối quan hệ giữa kiểm soát nội bộ<br /> với tổ chức hạch toán kế toán tại các Công ty Chứng khoán.<br /> Như vậy trong Chương 1 Luận văn đã trình bày được nội dung cơ bản của lý<br /> luận về tổ chức hạch toán kế toán trong mối quan hệ với kiểm soát nội bộ tại các<br /> Công ty Chứng khoán theo các chế độ, chính sách của Nhà nước có liên quan. Trên<br /> cơ sở đó Luận văn vận dụng lý luận nghiên cứu thực trạng tổ chức hạch toán kế<br /> toán tại Công ty IRS trong chương 2.<br /> Công ty IRS được cấp phép thành lập và hoạt động theo Giấy phép số<br /> 58/UBCK-GP của Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước cấp ngày 06 tháng 07 năm 2007.<br /> Công ty có trụ sở chính tại 30 Nguyễn Du, Hai Bà Trưng, Hà Nội với vốn điều lệ là<br /> 135 tỷ đồng. Hoạt động kinh doanh chính của Công ty bao gồm: Môi giới chứng<br /> khoán; tự doanh chứng khoán; lưu ký chứng khoán; tư vấn đầu tư chứng khoán; và tư<br /> vấn tài chính doanh nghiệp;<br /> Cơ cấu tổ chức bộ máy của công ty cũng như các Công ty Cổ phần khác gồm<br /> có: Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc, Phó Tổng Giám đốc và các phòng<br /> ban chức năng thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, nghiệp vụ.<br /> Là một Công ty Chứng khoán còn non trẻ ở Việt Nam, Công ty IRS luôn phải<br /> đối mặt với những khó khăn về kinh doanh, về thị trường chứng khoán, sự cạnh<br /> tranh của các Công ty Chứng khoán trong và ngoài nước, sức ép về chất lượng và<br /> dịch vụ...Điều này đã ảnh hưởng lớn đến việc thiết kế và hoạt động của hệ thống<br /> kiểm soát nội bộ Công ty IRS theo cả hai hướng tích cực và tiêu cực. Tuy vậy, công<br /> tác kiểm soát nội bộ tại Công ty IRS tương đối thuận lợn vì các mặt hoạt động<br /> nghiệp vụ đều có quy trình rõ ràng trong đó quy định rõ trình tự luân chuyển chứng<br /> từ gắn với trách nhiệm của từng bộ phận nghiệp vụ. Bên cạnh đó, Tổng Giám đốc<br /> cũng đã ban hành quy chế, chức năng nhiệm vụ, quyền hạn và mối liên hệ giữa các<br /> phòng ban trong Công ty và đã có quy chế về công tác kiểm tra, giám sát nội bộ tại<br /> <br /> iii<br /> <br /> Công ty IRS, đây là căn cứ thuận lợi để hệ thống kiểm soát nội bộ tại Công ty IRS<br /> hoạt động hữu hiệu.<br /> Thứ nhất: Công ty có một Ban lãnh đạo có trình độ chuyên môn cao, có kinh<br /> nghiệm về quản lý, được đào tạo tại các nước tiên tiến trên thế giới như Singapo,<br /> Pháp… do dó công tác quản lý, điều hành của Công ty được đánh giá là khoa học<br /> và hiệu quả. Đây là một nhân tố quan trọng quyết định thành công của Công ty<br /> không chỉ trong hoạt động sản xuất kinh doanh mà còn trong công việc thiết lập hệ<br /> thống kiểm tra, kiểm soát các mặt hoạt động. Đội ngũ nhân viên của Công ty được<br /> tuyển dụng và đào tạo một cách bài bản, phù hợp với đặc thù và yêu cầu của từng vị<br /> trí công việc trong Công ty, tạo điều kiện cho hoạt động sản xuất kinh doanh của<br /> Công ty được tiến hành thuận lợi, nhanh chóng, khoa học, mang tính ổn định về đội<br /> ngũ nhân sự và hoạt động.<br /> Thứ hai: Trong công tác quản lý nói chung và tổ chức hạch toán kế toán nói<br /> riêng đã tuân thủ các nguyên tắc của kiểm soát nội bộ như: phân công phân nhiệm<br /> rõ ràng, uỷ quyền phê chuẩn cho cán bộ dưới quyền, bất kiêm nhiệm tách biệt người<br /> phê chuẩn với người thực hiện.<br /> Thứ ba: Hệ thống kiểm soát nội bộ của Công ty đã phát huy vai trò quan trọng<br /> trong việc quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty. Mặc dù hệ thống<br /> kiểm soát nội bộ của Công ty chưa hoàn chỉnh và chưa hoạt động hiệu quả nhưng<br /> nó đã mang lại cho Công ty những thành công nhất định trong việc điều hành và<br /> kiểm soát hoạt động sản xuất kinh doanh, kiểm soát chi phí sản xuất, giúp Công ty<br /> đạt được các mục tiêu, chiến lược đề ra.<br /> Thứ tư: Công việc kiểm tra, giám sát các mặt hoạt động trong Công ty được<br /> thực hiện ngay trong mỗi bộ phận chức năng do vậy Công ty đã tiết kiệm được khoản<br /> chi phí cho một bộ phận giám sát độc lập.<br /> Bên cạnh những thành công trong thiết kế và vận hành, hoạt động của hệ<br /> thống kiểm soát nội bộ cũng như công tác tổ chức hạch toán kế toán Công ty còn<br /> bộc lộ những hạn chế nhất định. Những hạn chế này cần được khắc phục để công<br /> tác hạch toán kế toán nhằm tăng cường kiểm soát nội bộ của Công ty được hoàn<br /> thiện hơn.<br /> <br /> iv<br /> <br /> Thứ nhất: Chế độ kế toán theo Thông tư số 95/2008/TT-BTC ngày 24 tháng<br /> 10 năm 2008 của Bộ trưởng Bộ Tài chính nên t ổ chức hệ thống chứng từ kế toán<br /> cần phải bổ sung thêm một số mẫu và trên một số mẫu giao dịch chứng khoán cần<br /> phải bổ sung, hoàn thiện thêm để đảm bảo yêu cầu ngày càng cao của công tác quản<br /> lý nói chung cũng như tăng cường kiểm soát nội bộ nói riêng.<br /> Thứ hai: Do hệ thống tài khoản chi tiết bậc II đang còn thiếu tài khoản nguồn<br /> vốn thể hiện tiền của nhà đầu tư nên tại Công ty IRS phát sinh nghiệp vụ thể hiện<br /> tiền nhà đầu tư, đang tạm hạch toán vào TK324- Nhận ký cược, ký quỹ ngắn hạn là<br /> chưa đúng vì tiền nhà đầu tư dùng để thanh toán giao dịch chứng khoán lại được coi<br /> như khoản đặt cọc.<br /> Thứ ba: Còn thiếu một số mẫu sổ cũng như mẫu báo cáo và thiếu một số chỉ<br /> tiêu trên trên sổ và báo cáo cần phải bổ sung, hoàn thiện nhằm hoàn thiện công tác<br /> tổ chức hạch toán kế toán đáp ứng yêu cầu kiểm soát nội bộ hướng mục tiêu tăng<br /> cường kiểm soát nội bộ đảm bảo thực hiện tốt chính sách của Nhà nước.<br /> Thứ tư: Còn một số hạn chế trong việc tổ chức hạch toán kế toán một số phần<br /> hành cũng như về tổ chức bộ máy kế toán cần phải thay đổi cho phù hợp với yêu<br /> cầu kiểm soát nội bộ cũng như đáp ứng yêu cầu về tự chủ và minh bạch trong hoạt<br /> động tài chính của Công ty IRS trong thời gian tới.<br /> Thứ năm: Chương trình phần mềm kế toán giao dịch và chương trình chuyển<br /> tiền điện tử, chương trình theo dõi quản lý tài sản của nhà đầu tư đang trong quá<br /> trình hoàn thiện nên các báo cáo kết xuất từ chương trình còn phải chỉnh sửa trước<br /> khi in. Chương trình giao dịch điện tử (giao dịch trực tuyến) đang được triển khai,<br /> tuy nhiên chưa áp dụng cơ chế hạch toán trực tiếp trên giao dịch trực tuyến nên mỗi<br /> nghiệp vụ nhà đầu tư phát sinh (ứng trước, rút tiền, nộp tiền, chuyển khoản...) kế<br /> toán phải mất nhiều thời gian để hạch toán các nghiệp vụ phát sinh.<br /> Thứ sáu: Hiện phần mềm lõi mà các Công ty Chứng khoán sử dụng rất đa<br /> dạng, không tương thích với phần mềm của các Ngân hàng thương mại. Việc tích<br /> hợp các phần mềm này lại với nhau hầu như không thể thực hiện. Do vậy, thực hiện<br /> Quyết định 27 chỉ dừng lại ở việc các Ngân hàng thương mại thực hiện thu hộ - chi<br /> hộ chứ chưa quản lý tiền của khách hàng. Trong khi đó, hiện nay giao dịch trực<br /> <br /> v<br /> <br /> tuyến rất phổ biến nhưng trong trường hợp đường truyền gặp sự cố sẽ mang tới<br /> những rủi ro rất lớn cho nhà đầu tư. Cơ chế giải quyết những rủi ro mang tính bất<br /> khả kháng sẽ như thế nào, hiện vẫn đang là một câu hỏi lớn đối với cả Công ty,<br /> Ngân hàng thương mại và các nhà đầu tư.<br /> Trên đây là những hạn chế mà hệ thống tổ chức hạch toán tại Công ty IRS<br /> mang lại. Để góp phần hoàn thiện tổ chức hạch toán kế toán với việc tăng cường<br /> kiểm soát nội bộ, Tác giả xin đưa ra các giải pháp sau:<br /> Thứ nhất: Tại Công ty IRS thực hiện chi cho cán bộ đi công tác thường xuyên<br /> như cán bộ tư vấn, môi giới đi công tác tại hiện trường, tư vấn, bảo lãnh phát hành<br /> chứng khoán, khảo sát tìm thị trường mới, tìm nguồn vốn huy động vào chứng khoán<br /> mới...theo hình thức khoán công tác phí. Để kiểm soát chặt chẽ, hệ thống chứng từ<br /> của Công ty IRS cần bổ sung thêm “Giấy báo đi công tác hoặc Giấy đi đường”. Mặt<br /> khác, khi thiếu đồ dùng, văn phòng phẩm để phục vụ cho công việc, công ty sẽ thực<br /> hiện cấp phát cho nhân viên theo nhu cầu thực tế. Nhưng để kiểm soát giảm thiểu<br /> chi phí phát sinh và kiểm soát số lượng mua thực tế phát sinh từng bộ phận cần bổ<br /> sung thêm mẫu “Purchase Order” (mẫu 09), trong đó ghi rõ thời gian, nội dung<br /> (danh mục hàng), bộ phận có sự phê duyệt của Trưởng phòng và Tổng Giám đốc<br /> gửi xuống phòng Hành chính – Nhân sự theo dõi, tổng hợp mua hàng. Cuối tháng<br /> tập hợp chứng từ làm căn cứ Phòng Kế toán thanh toán.<br /> Do khối lượng công việc của Công ty IRS nhiều, ở những thời điểm nhất định<br /> cần phải hoàn thành nhanh, cán bộ phải làm thêm ngoài giờ. Vì vậy, đề nghị bổ<br /> sung thêm vào hệ thống chứng từ “Giấy báo làm thêm giờ” (Mẫu 10).<br /> Việc bổ sung Giấy đi đường, “Purchase Order”, Giấy báo làm thêm giờ sẽ<br /> giúp tăng cường công tác kiểm soát chi, giảm chi phí, tăng năng suất lao động tại<br /> Công ty IRS.<br /> Mặt khác, do phần mềm giao dịch trực tuyến đang được áp dụng rộng rãi nên<br /> các chứng từ khách hàng nộp/rút, mua/bán xẩy ra thường xuyên và liên tục. Kế toán<br /> thường xuyên phải cập nhật qua hệ thống ngân hàng như: Sổ phụ/ Giấy Báo Có/<br /> Giấy Báo Nợ và đối chiếu với khách hàng. Nên cần phải quy định, đơn giản hoá các<br /> bước lưu chuyển chứng từ nhằm hạn chế sai sót không đáng có đối với Nhà đầu tư.<br /> <br />