Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến Pháp và Luật Hành Chính: Tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ ở tỉnh Quảng Bình

Chia sẻ: Vica999 Vica999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

44
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn được hoàn thành với mục tiêu nhằm làm rõ cơ sở lý luận tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự an toàn giao thông đường bộ. Nghiên cứu, đánh giá thực trạng tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ ở tỉnh Quảng Bình. Đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ ở tỉnh Quảng Bình.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến Pháp và Luật Hành Chính: Tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ ở tỉnh Quảng Bình

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA TRẦN HỒNG PHONG TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ TRẬT TỰ AN TOÀN GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ Ở TỈNH QUẢNG BÌNH Chuyên ngành: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính Mã số: 60 38 01 02 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH THỪA THIÊN HUẾ- NĂM 2018
Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS.VŨ TRỌNG HÁCH Phản biện 1 : …………………………………………….. Phản biện 2 : …………………………………………….. Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện Hành Chính Quốc gia Địa điểm : Phòng họp............, nhà............ – Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ Học viện Hành chính Quốc gia Số : 201 –Đường Phan Bội Châu – Thành phố Huế Thời gian : vào hồi giờ tháng năm 2018 Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia hoặc trên trang Web Khoa Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Giao thông vận tải có vai trò đặc biệt quan trọng trong sự phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng của quốc gia. Giao thông vận tải nói chung và giao thông đường bộ nói riêng tạo nên sự kết nối giao thương giữa các miền, vùng và khu vực trên thế giới cũng như đáp ứng nhu cầu đi lại, sinh hoạt của người dân, từ đó, thúc đẩy sự phát triển mọi mặt trong đời sống xã hội. Trong giao thông, vấn đề đảm bảo trật tự, an toàn giao thông là yêu cầu hàng đầu và là chiến lược phát triển của bất kì quốc gia nào trên thế giới. Thời gian qua, Đảng và Nhà nước Việt Nam đã có nhiều chủ trương, giải pháp chỉ đạo quyết liệt nhằm nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện pháp luật, đảm bảo trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Dưới sự tổ chức thực hiện trực tiếp của các lượng lượng chủ chốt như Công an giao thông, Thanh tra giao thông, Cảnh sát trật tự đô thị...hoạt động giao thông đường bộ có nhiều chuyển biến tích cực, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển đất nước trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Tuy vậy, tình hình tai nạn giao thông đường bộ, mất mĩ quan trong giao thông vẫn xảy ra thường xuyên ở tất cả các tỉnh thành trong cả nước. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên, trong đó nguyên nhân quan trọng là công tác tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông chưa hiệu quả. Thực tiễn chứng minh rằng, ở đâu công tác tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ tốt thì ở đó tai nạn giao thông đường bộ ít xảy ra và kinh tế, xã hội phát triển mạnh mẽ. Ở tỉnh Quảng Bình, công tác tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ đã được các cơ quan chức năng 1
đặc biệt quan tâm. Trong những năm qua, tỉnh Quảng Bình đã chú trọng công tác xây dựng, ban hành, thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông, tăng cường tuần tra, kiểm soát, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ đã góp phần kiềm chế tai nạn giao thông đường bộ. Mặc dù vậy, tai nạn giao thông đường bộ vẫn liên tục xảy ra, tiềm ẩn nhiều nguy cơ khó lường, trật tự, an toàn giao thông, an toàn xã hội chưa được đảm bảo. Công tác tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Vì vậy, việc nghiên cứu lý luận, đánh giá thực trạng và giải pháp nâng cao hoạt động tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ ở tỉnh Quảng Bình mang tính cấp thiết. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Cho đến nay, trên thế giới và ở Việt Nam có nhiều công trình nghiên cứu về lĩnh vực an toàn giao thông ở các góc độ khác nhau như quản lý nhà nước về hoạt động giao thông, tuyên truyền giáo dục pháp luật về luật giao thông đường bộ, tai nạn giao thông...Tất cả các nghiên cứu trên đã phản ánh tính đa chiều trong lĩnh vực giao thông đường bộ ở Việt Nam hiện nay. Quá trình nghiên cứu, tác giả nhận thấy cho đến nay chưa có đề tài nào nghiên cứu một cách có hệ thống tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ ở tỉnh Quảng Bình. Tuy vậy, các đề tài khoa học, các bài báo, hội thảo như trích dẫn ở trên đã góp phần gợi mở cho tác giả nhiều vấn đề liên quan đến nội dung đề tài. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là hoạt động tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ. 3.2. Phạm vi nghiên cứu 2
- Phạm vi không gian: đề tài nghiên cứu hoạt động tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự an toàn, giao thông đường bộ trên địa bàn tỉnh Quảng Bình. - Phạm vi thời gian: Luận văn khảo sát các số liệu thống kê liên quan đến thực trạng công tác tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ từ năm 2014 đến năm tháng 12/2017. 4. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn 4.1. Mục đích Mục đích của đề tài là qua việc nghiên cứu lý luận về tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ ở tỉnh Quảng Bình, phân tích những thành tựu và hạn chế trong quá trình tổ chức thực hiện pháp luật, từ đó đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ ở tỉnh Quảng Bình. 4.2. Nhiệm vụ Để thực hiện được mục đích trên, luận văn có các nhiệm vụ sau đây: - Làm rõ cơ sở lý luận tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự an toàn giao thông đường bộ; Nghiên cứu, đánh giá thực trạng tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ ở tỉnh Quảng Bình; Đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ ở tỉnh Quảng Bình. 5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn 5.1. Cơ sở lý luận Cơ sở lý luận của đề tài là căn cứ vào các điều luật trong bộ Luật giao thông, quan điểm chỉ đạo và chiến lược phát triển giao thông đường bộ ở tỉnh Quảng Bình; Báo cáo của Ban An toàn Quốc 3
gia và Ban An toàn giao thông Quảng Bình, Báo cáo công tác đảm bảo trật tự, an toàn giao thông đường bộ của Công an giao thông, Thanh tra giao thông ở tỉnh Quảng Bình. 5.2. Phương pháp nghiên cứu Đề tài đã sử dụng các phương pháp sau: Phương pháp duy vật vật biện chứng và duy vật lịch sử của triết học Mác-Lênin; Phương pháp nghiên cứu tài liệu; Phương pháp quan sát. Ngoài ra, đề tài sử dụng các phương pháp nghiên cứu khác như phương pháp so sánh, thống kê toán học nhằm mục đích hỗ trợ cho việc xử lý số liệu điều tra. 6. Những đóng góp về khoa học của luận văn 6.1. Đóng góp về mặt lý luận Đề tài là công trình nghiên cứu về công tác tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ ở tỉnh Quảng Bình một cách có hệ thống. Kết quả nghiên cứu của đề tài góp phần làm phong phú hơn lý luận về tổ chức, thực hiện pháp luật an toàn giao thông đường bộ. Đồng thời, đưa ra các cơ sở khoa học để đánh giá mức độ thực thi pháp luật giao thông đường bộ trên địa bàn tỉnh Quảng Bình. Trên cơ sở đó, đề tài là tài liệu tham khảo cho việc nghiên cứu và giảng dạy, tuyên truyền về pháp luật giao thông đường bộ ở tỉnh Quảng Bình. 6.2. Ý nghĩa thực tiễn Thông qua các hoạt động nghiên cứu đề tài như điều tra, phỏng vấn, góp phần truyền thông về việc chấp hành pháp luật giao thông đường bộ tại địa phương. Ngoài ra, đề tài còn cung cấp cho chính quyền địa phương những tư liệu cần thiết nhằm đánh giá chính xác hơn về công tác tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn nghiên cứu. 4
7. Bố cục của đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn gồm 3 chương. Chương 1: Cơ sở lý luận của tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ Chương 2: Thực trạng tổ chức thực hiện pháp luật về về trật tự, an toàn giao thông đường bộ ở tỉnh Quảng Bình Chương 3: Phương hướng, giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ ở tỉnh Quảng Bình 5
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ TRẬT TỰ, AN TOÀN GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ 1.1 Khái niệm tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ 1.1.1. Khái niệm giao thông đường bộ và trật tự, an toàn giao thông đường bộ Theo Từ điển Tiếng Việt thì “Đường bộ là đường đi trên đất liền dùng cho người và xe cộ” [16; tr 346]. Điều 3, Luật giao thông đường bộ 2008 quy định: "Đường bộ gồm đường, cầu đường bộ, hầm đường bộ, bến phà đường bộ" [23; tr 1]. Như vậy, giao thông đường bộ được hiểu là việc đi lại từ nơi này đến nơi khác của người và phương tiện chuyên chở trên đường, cầu đường bộ, hầm đường bộ, bến phà qua sông, suối nối đường bộ. Về khái niệm trật tự, an toàn giao thông đường bộ (TT, ATGTĐB) cho đến nay, có rất nhiều quan điểm khác nhất, trật tự, an toàn giao thông đường bộ là trạng thái giao thông tiện lợi, thông suốt, có tính mĩ quan, an toàn cho người và tài sản khi tham gia giao thông. 1.1.2. Khái niệm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ và tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự an toàn giao thông đường bộ Pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ là hệ thống các quy tắc xử sự do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội phát sinh trong lĩnh vực giao thông đường bộ, góp phần đảm bảo trật tự, an toàn giao thông. Dưới tác động điều chỉnh của những quy phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ thì các quan hệ xã hội phát sinh trong lĩnh vực giao thông đường bộ được thiết lập có trật tự, theo ý chí của Nhà nước. Qua đó, Nhà nước kiểm tra, kiểm soát một cách chặt chẽ các hoạt động trong lĩnh vực trật tự, an toàn giao thông đường bộ trên 6
quy mô toàn quốc, từng địa bàn, từng khu vực, đảm bảo giao thông được vận hành thông suốt và sự an toàn của con người được bảo vệ. Để quản lý xã hội, Nhà nước phải ban hành pháp luật và để pháp luật đi vào cuộc sống cần phải tổ chức thực hiện pháp luật. Tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ là hoạt động có mục đích, có định hướng của các cơ quan hành chính nhà nước có thẩm quyền nhằm triển khai và thực thi các quy định pháp luật trong thực tế đời sống xã hội. 1.2. Vai trò của pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ Pháp luật với tư cách là công cụ điều chỉnh các hành vi của các chủ thể trong xã hội nên có vai trò rất lớn lớn trong việc thiết lập trật tự, an toàn giao thông nói chung và giao thông đường bộ nói riêng. Một là, pháp luật quy định những quy tắc xử sự mà các chủ thể tham gia giao thông đường bộ và các chủ thể tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ phải thực hiện. Hai là, pháp luật góp phần hình thành ý thức nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông và những chủ thể tổ chức thực hiện pháp luật, bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Ba là, pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ góp phần thúc đẩy sự phát triển của ngành giao thông đường bộ và nền kinh tế đất nước. 1.3. Đặc điểm tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ Thứ nhất, quan hệ pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ rất đa dạng với nhiều chủ thể tham gia thuộc mọi đối tượng, mọi tầng lớp; nhiều phương tiện tham gia từ thô sơ đến ô tô, xe tải trong không gian rộng lớn bao gồm cả thành thị, nông thôn, đồng bằng và miền núi với thời gian không giới hạn. Tính đa dạng này đồng thời cũng hàm chứa nhiều sự phức tạp dẫn đến đường bộ xảy ra nhiều tai nạn giao thông nhất. 7
Thứ hai, chủ thể tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ rất đa dạng nhưng chủ yếu là các cơ quan, cán bộ, công chức trong bộ máy hành chính nhà nước. Thứ ba, phương pháp tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ gồm phương pháp giáo dục thuyết phục, phương pháp hành chính, phương pháp kinh tế và phương pháp cưỡng chế. Thứ tư, tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ có mục đích triển khai các văn bản pháp luật đi vào cuộc sống, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân cũng như đảm bảo an toàn cho mọi cá nhân, gia đình trong cuộc sống. Thứ năm, tổ chức thực hiện pháp luật là hoạt động mang tính phối hợp cao, đòi hỏi sự tham gia của tất cả các cơ quan, tổ chức có liên quan và các cá nhân có thẩm quyền. Thứ sáu, tổ chức thực hiện pháp luật dựa trên sự phân quyền, vị trí, chức năng của các cá nhân có liên quan dựa trên cơ sở của pháp luật và theo pháp luật. 1.4. Các giai đoạn tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ Tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ được tiến hành với nhiều giai đoạn khác nhau, bao gồm: Ban hành văn bản quy phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ; Xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện pháp luật về trật tự an toàn giao thông đường bộ; Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ; Ban hành văn bản áp dụng pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ; Thực hiện những hoạt động mang tính chất pháp lý và áp dụng những biện pháp tổ chức trực tiếp; Thanh tra, kiểm soát và xử lý vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ. 1.5. Các điều kiện đảm bảo tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ 8
Hiệu quả của công tác tổ chức thực hiện pháp luật phụ thuộc rất nhiều yếu tố, bao gồm các yếu tố sau: Thứ nhất, hoạt động chỉ đạo tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ; Thứ hai, trình độ, năng lực, phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống của đội ngũ cán bộ công chức có thẩm quyền tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông; Thứ ba, các văn bản quy phạm pháp luật phải rõ ràng, đảm bảo tính hệ thống; Thứ tư, có cơ chế giám sát việc tổ chức thực hiện pháp luật một cách chặt chẽ; Thứ năm, đảm bảo sự độc lập của cơ quan tư pháp; Thứ sáu, phát triển kinh tế, cơ sở hạ tầng; Thứ bảy, trình độ văn hóa, ý thức pháp luật; Thứ tám, kinh phí vật chất đảm bảo tổ chức thực hiện pháp luật 1.6. Các tiêu chí đánh giá hiệu quả của công tác tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ Để đánh giá hiệu quả công tác tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ cần căn cứ vào những tiêu chí nhất định để định lượng và phản ánh các thuộc tính, các quan hệ nội tại khách quan tạo nên bản chất hoạt động tổ chức thực hiện pháp luật. Những tiêu chí này bao gồm: Số lượng các quy định pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ được triển khai thực hiện; Mức độ thực hiện pháp luật là một trong những tiêu chí quan trọng thể hiện rõ nét tính hiệu quả của công tác tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ; Công khai, minh bạch trong tổ chức thực hiện pháp luật, sự đồng thuận, thái độ, niềm tin của người thực hiện pháp luật; Chi phí tổ chức thực hiện pháp luật về trật tư, an toàn giao thông đường bộ. 9
Chương 2: THỰC TRẠNG TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ TRẬT TỰ, AN TOÀN GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ Ở TỈNH QUẢNG BÌNH 2.1. Những yếu tố ảnh hưởng tới tổ chức thực hiện pháp luật về trật tư, an toàn giao thông đường bộ ở tỉnh Quảng Bình 2.1.1. Đặc điểm tự nhiên, xã hội Quảng Bình là một tỉnh duyên hải thuộc vùng Bắc - Trung bộ Việt Nam. Phía Bắc giáp Hà Tĩnh; phía Nam giáp Quảng Trị; phía Đông giáp biển Đông; phía Tây giáp Lào. Quảng Bình có vị trí chiến lược quan trọng về kinh tế, an ninh, quốc phòng nằm trên hành lang kinh tế Đông - Tây của Việt Nam, có vị trí tiếp giáp với hành lang phát triển kinh tế của tiểu vùng sông Mêkông mở rộng nối liền ba nước Việt Nam, Lào và Thái Lan. Tỉnh Quảng Bình có 8 đơn vị hành chính cấp huyện; có 159 đơn vị hành chính cấp xã gồm: 01 Thành phố, 01 thị xã, 6 huyện, 10 phường, 08 thị trấn và 141 xã. Bên cạnh những yếu tố thuận lợi, tình hình kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Bình còn gặp nhiều khó khăn như trình độ dân trí tính theo mặt bằng chung chưa cao, ý thức pháp luật của nhiều người dân vẫn còn thấp, kết cấu cơ sở hạ tầng nhất là vùng nông thôn, miền núi vẫn còn nhiều hạn chế, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn. 2.1.2. Cơ sở hạ tầng và cơ sở hạ tầng giao thông đường bộ Quảng Bình có hệ thống giao thông vận tải thuận lợi cho việc giao thương với các vùng miền, khu vực trên thế giới. Hệ thống giao thông cơ bản hoàn thiện, kết nối được các trọng điểm kinh tế lớn của tỉnh với các địa phương khác. Những đặc điểm kinh tế, xã hội và cơ sở hạ tầng giao thông ở Quảng Bình đã ảnh hưởng sâu sắc tới hoạt động tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn. 10
Ngoài ra, hiệu quả của công tác tổ chức thực hiện pháp luật giao thông đường bộ nói chung và ở tỉnh Quảng Bình nói riêng phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như công tác điều hành quản lý, công tác xây dựng, thực thi văn quy phạm pháp luật giao thông đường bộ, công tác tổng kết, đánh giá và rút ra bài học kinh nghiệm trong tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ, công tác tuần tra, thanh tra, kiểm soát. Những nội dung này sẽ được tác giả phân tích rõ hơn ở mục 2.2. 2.2. Hoạt động tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2.2.1. Xây dựng ban hành văn bản pháp luật Nhằm tổ chức thực hiện các văn bản pháp luật trên một cách hiệu quả, phù hợp với thực tiễn, UBND tỉnh Quảng Bình và các cơ quan chức năng đã ban hành và tham mưu ban hành nhiều văn bản pháp luật. Bảng 2.2: Xây dựng và ban hành văn bản pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ tỉnh Quảng Bình Năm UBND Ban Sở Công Các sở Tổng Tỉnh ATGT GTVT an ban, Tỉnh ngành khác 2014 32 90 58 19 170 349 2015 26 150 61 22 117 376 2016 22 165 63 29 178 457 2017 43 160 65 31 164 473 (Nguồn Sở Giao thông Vận tải tỉnh Quảng Bình các năm 2014; 2015; 2016, 2017) Bảng số liệu trên cho thấy, tùy vào tính chất công việc triển khai tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự an toàn giao thông hàng 11
năm mà các cơ quan, tổ chức ban hành số lượng văn bản khác nhau. Thực tế cho thấy, các đơn vị, địa phương đã quyết liệt trong việc gắn trách nhiệm người đứng đầu cũng như tham mưu cho cấp ủy và lãnh đạo ban hành nhiều văn bản chỉ đạo với nhiều giải pháp trong công tác đảm bảo trật tự, an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn. Mặc dù xét về số lượng các văn bản pháp luật được các cơ quan có thẩm quyền ở Quảng Bình ban hành đầy đủ và kịp thời song một số văn bản còn mang tính hình thức. Nhiều nội dung chưa phù hợp với thực tiễn, có một số quy định còn chồng chéo, chưa quy định cụ thể nhiệm vụ và các biện pháp thiết thực nhằm đảm bảo thực hiện tốt pháp luật về trật tự, an toàn giao thông. 2.2.2. Công tác chỉ đạo, điều hành việc tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ Trong thời gian qua, công tác chỉ đạo, điều hành hoạt động tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông trên địa bàn tỉnh đã được quan tâm, chú trọng nhờ vậy tình hình TT,ATGT trên địa bàn tỉnh cơ bản được giữ vững; góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh. Khi triển khai thực hiện đã chú trọng đến công tác phối hợp liên ngành. Một số địa phương đã quyết liệt trong việc gắn trách nhiệm người đứng đầu trong công tác đảm bảo TT,ATGT, cũng như tham mưu cho cấp ủy và lãnh đạo ban hành nhiều văn bản chỉ đạo với những giải pháp thiết thực trong công tác bảo đảm TT,ATGT, gắn với tình hình địa phương, Công tác chỉ đạo, điều hành đã thúc đẩy các hoạt động tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ diễn ra thông suốt và đảm bảo kịp thời. Tuy vậy, hoạt động chỉ đạo, điều hành nhiều lúc vẫn chưa thường xuyên, kịp thời, thiếu sự đôn đốc và đôi lúc còn thiếu quyết liệt, đặc biệt đối với một số sự việc có tính chất phức tạp nên công tác tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ gặp những khó khăn nhất định. 2.2.3. Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ 12
Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về trật tự, an toàn giao thông là một trong những hoạt động tổ chức thực hiện pháp luật phổ biến. Nội dung công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về an toàn giao thông đường bộ là tuyên truyền sâu rộng và hướng dẫn cho nhân dân chấp hành luật giao thông đường bộ; các quy định của pháp luật về hoạt động vận tải hàng hóa trên đường bộ để nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của các đối tượng tham gia giao thông đường bộ, nhất là đội ngũ lái xe, chủ xe, chủ hàng khi tham gia vận tải hàng hóa trên đường bộ. Đồng thời, phổ biến các thông tin về tổ chức thực hiện pháp luật trong lĩnh vực an toàn giao thông, quyền, nghĩa vụ pháp luật các quy trình, thủ tục để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp trong tham gia giao thông. Nhìn chung các địa phương, đơn vị đã tích cực đẩy mạnh công tác, tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật về TT, ATGT trên địa bàn. Quá trình thực hiện, đã có nhiều hình thức tuyên truyền thực hiện có hiệu quả góp phần thay đổi nhận thức và thái độ của nhân dân về trật tự, an toàn giao thông. Bên cạnh những mặt tích cực hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về TT, ATGTĐB vẫn bộc lộ nhiều hạn chế như hoạt động diễn ra chưa thường xuyên, chưa chú ý đúng mức việc phổ biến, hướng dẫn, giáo dục pháp luật ở vùng sâu, vùng xa. Hình thức tuyên truyền, phổ biến tuy phong phú nhưng vẫn nặng về lý thuyết, phương pháp chủ yếu thuyết trình... 2.2.4. Đội ngũ cán bộ tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ Để hoạt động có hiệu quả, các ban ngành đã chủ động củng cố tổ chức bộ máy; tăng cường giáo dục chính trị tư tưởng, phẩm chất, đạo đức, bản lĩnh nghề nghiệp; nâng cao năng lực nghiệp vụ, chuyên môn cho đội ngũ cán bộ, chiến sĩ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Tổ chức các cuộc thi tìm hiểu Luật An toàn giao thông, cử cán bộ tập huấn nghiệp vụ nâng cao năng lực nghiệp vụ, chuyên môn cho đội ngũ cán bộ, chiến sĩ đáp ứng yêu cầu đảm bảo trật tự, an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn công tác. Đặc biệt, để công tác đảm bảo trật tự, an 13
toàn giao thông đường bộ diễn ra có tính kế hoạch, có mục đích và có hiệu quả, Ủy ban nhân dân tỉnh đã chỉ đạo Ban an toàn giao thông tỉnh luôn kiện toàn tổ chức bộ máy đủ mạnh, có tính trách nhiệm cao. Tuy mạng lưới đảm bảo trật tự, an toàn giao thông đường bộ đã phủ khắp toàn tỉnh, từ tỉnh đến huyện, thị xã, tuy nhiên lực lượng thực thi còn mỏng, vẫn còn trình trạng buông lỏng quản lý, tiêu cực trong công việc. Đội ngũ làm công tác tổ chức thực hiện pháp luật về TT, ATGTĐB vẫn còn thiếu tính chủ động trong thực thi pháp luật. 2.2.5. Công tác thanh tra, kiểm tra, tuần tra, kiểm soát Ban ATGT tỉnh, Công an tỉnh, Sở GTVT đã chỉ đạo cảnh sát giao thông, thanh tra giao thông, Công an các địa phương huy động tối đa lực lượng, phương tiện, trang thiết bị tăng cường tuần tra, kiểm soát... tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ, trọng điểm là tuyến Quốc lộ 1, đường Hồ Chí Minh, Quốc lộ 12A, đường giao thông nông thôn... Nguồn: Ban an toàn giao thông tỉnh Quảng Bình Qua biểu đồ trên cho thấy, hoạt động tuần tra, kiểm soát đã phát hiện nhiều sai phạm trong giao thông đường bộ , số vụ xử lý vi 14
phạm ngày càng tăng (năm 2014 là 16.813 vụ, năm 2015 là 48.935 vụ, năm 2016 là 49.613 vụ). Qua đó góp phần không nhỏ vào việc điều chỉnh hành vi giao thông của người tham gia giao thông. Tuy nhiên, việc tuần tra, kiểm soát có thời điểm chưa được thường xuyên dẫn đến nhiều hành vi vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ xảy ra. Tình trạng tiêu cực vẫn còn xảy ra trong quá trình kiểm tra, kiểm soát. 2.2.6. Tổ chức thực hiện các hoạt động mang tính pháp lý và các biện pháp tổ chức trực tiếp Hiện nay, cùng với sự phát triển mọi mặt trong đời sống xã hội, hoạt động giao thông vận tải nói chung và giao thông đường bộ nói riêng đã có bước phát triển mạnh mẽ, nhất là cơ sở hạ tầng và phương tiện tham gia giao thông, vì vậy, các hoạt động tổ chức thực hiện pháp luật dưới hình thức tổ chức đăng ký xe, chuyển đổi chủ sở hữu, sát hạch, cấp giấy phép lái xe...trở nên thường xuyên. Tuy đạt được nhiều mặt tích cực, các hình thức tổ chức thực hiện pháp luật về TT, ATGTĐB thông qua các hoạt động pháp lý và áp dụng các biện pháp trực tiếp vẫn còn những hạn chế nhất định như công tác tổ chức đăng ký xe còn chậm so với yêu cầu của thực tiễn, thủ tục chưa thông suốt, đôi lúc còn thiếu minh bạch. Công tác quản lý hoạt động vận tải, giáo dục đạo đức nghề nghiệp cho người tham gia giao thông cũng như chất lượng đào tạo, sát hạch cấp giấy phép điều khiển phương tiện giao thông còn nhiều hạn chế, công tác quản lý còn thiếu chặt chẽ. 2.2.7. Xử lý vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ Xử phạt vi phạm hành chính là việc cơ quan có thẩm quyền áp dụng hình thức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả đối với cá nhân, tổ chức thực hiện hành vi vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính. Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ hiện nay được quy định tại Nghị định số 46/2016/NĐ-CP của Chính phủ thay thế cho Nghị định 171/2013/NĐ-CP của Chính phủ. 15
Các hành vi vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông, nhất là các lỗi trực tiếp gây tai nạn giao thông như vi phạm về nồng độ cồn, tốc độ, phần đường, làn đường, vi phạm về mũ bảo hiểm, xe 3 bánh, xe 4 bánh gắn động cơ và mô tô, xe máy chở hàng cồng kềnh, quá khổ, quá tải trái quy định, phương tiện giao thông đường bộ hết niên hạn sử dụng, quá hạn kiểm định; siết chặt quản lý hoạt động vận tải của xe thô sơ, xe gắn máy, xe mô tô 2 bánh, xe mô tô 3 bánh...bị xử lý nghiêm. Thực tiễn công tác tổ chức thực hiện pháp luật qua việc xử lí vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ bên cạnh những mặt đã đạt được còn tồn tại một số hạn chế như công tác tuần tra, kiểm soát chủ yếu theo phương thức kiểm soát tại một điểm trên đường giao thông nên hiệu quả răn đe, giáo dục chưa cao. 2.3. Đánh giá kết quả tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ Qua nghiên cứu, tìm hiểu hoạt động tổ chức thực hiện pháp luật về TT, ATGTĐB ở tỉnh Quảng Bình trong thời gian qua có thể rút ra những kết quả như sau: 2.3.1. Những kết quả tích cực trong công tác tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ Thứ nhất, pháp luật về TT,ATGTĐB được triển khai và thực hiện rộng khắp trên phạm vi địa bàn. Tai nạn giao thông đường bộ giảm trên cả ba tiêu chí là số vụ tai nạn; số người chết; số người bị thương; Thứ hai, công tác tổ chức thực hiện pháp luật về TT,ATGTĐB đã góp phần tạo lập thói quen và ý thức chấp hành pháp luật về an toàn giao thông của người tham gia giao thông; Thứ ba, lực lượng chức năng đã triển khai nhiều kế hoạch, hoạt động như tăng cường công tác tuần tra kiểm soát, xử lý vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông đường bộ, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông nông thôn...đảm bảo cơ bản tình hình trật tự, an toàn giao thông trên địa bàn; Thứ tư, hệ thống tuyến đường quốc lộ được đầu tư nâng cấp, mở rộng. Hệ thống các tuyến đường đô thị được quy 16
hoạch lại, xây dựng vỉa hè, lắp đặt đèn đường nhiều hơn. Hệ thống giao thông nông thôn ngày càng được bê tông chuẩn hóa, đồng bộ hơn về kết cấu hạ tầng giao thông; Thứ năm, công tác chỉ đạo điều hành đạt nhiều kết quả tốt như kịp thời quán triệt trong các tổ chức đảng và triển khai thực hiện nghiêm túc các văn bản pháp luật cấp trên đồng thời kịp thời ban hành các văn bản quy phạm pháp luật cũng như tổ chức, triển khai thực hiện trong cuộc sống; Thứ sáu, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về TT, ATGT từ tỉnh đến cơ sở đã được đẩy mạnh, thu hút sự tham gia tích cực của các cơ quan thông tấn báo chí. Hoạt động tuần tra, kiểm soát luôn được đổi mới về phương pháp và chiến thuật tuần tra, kiểm soát , sử dụng các thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ, ứng dụng công nghệ tiên tiến vào giám sát đã phát hiện nhiều trường hợp vi pháp luật về giao thông đường bộ. 2.3.2. Những hạn chế trong công tác tổ chức thực hiện pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ Mặc dù công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật, công tác tuần tra, kiểm soát được tăng cường, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm song trên thực tế, vi phạm vẫn diễn ra khá phổ biến, nhất là ở các vùng nông thôn, miền núi dẫn đến tai nạn giao thông gây hậu quả nghiêm trọng. Bảng 2.3: Tình hình tai nạn giao thông đường bộ ở tỉnh Quảng Bình qua các năm Năm Số vụ Tăng (+) Người Tăng Bị Tăng giảm (-) chết (+) thương (+) giảm (-) giảm (-) 01/12/2013 421 -255( - 212 -42 295 -325( - 30,8%) (20,1%) 37%) 2014 312 - 125 vụ(- 130 -11 (- 280 - 196 (- 28%) 8%) 41%) 2015 248 - 63 vụ(- 112 - 11 239 -4 (- 17
20%) (14%) 15%) 2016 247 - 1 (-1%) 105 -7 (6%) 235 - 4(-2%) 2017 225 - 22 vụ (- 103 -2 (- 191 - 44 (- 9%) 2%) 19%) (Nguồn Sở Giao thông Vận tải tỉnh Quảng Bình) Qua bảng số liệu trên cho thấy tình hình tai nạn giao thông vẫn rất phức tạp, tỷ lệ giảm chưa nhiều, số vụ và số người chết vẫn cao, nhất là ở tuyến đường nội thành thành phố Đồng Hới. Biểu đồ 2.4: Tai nạn giao thông trên địa bàn tỉnh năm 2017 Nguồn: Ban an toàn giao thông tỉnh Quảng Bình Nghiên cứu bảng số liệu trên cho thấy tình trạng an toàn giao thông đường bộ vẫn diễn biến phức tạp. Phân tích tai nạn giao thông ở tỉnh Quảng Bình trong năm 2017 cho thấy tai nạn xảy ra chủ yếu ở các tuyến quốc lộ (154/225 vụ), tiếp đến là đường nội thị 27/225 vụ. Địa phương xảy ra tai nạn nhiều nhất là thành phố Đồng Hới (57/225 vụ, huyện Bố Trạch (51/225 vụ), địa phương ít xảy ra tai nạn nhất là thị xã Ba Đồn (12/225 vụ). Phương tiện gây ra tai nạn chủ yếu là ô tô 18