Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Luật học: Nguyên tắc thẩm phán và hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật theo luật tố tụng hình sự Việt Nam

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br /> KHOA LUẬT<br /> <br /> PHAN BÁ BẢY<br /> <br /> NGUYÊN TẮC THẨM PHÁN VÀ HỘI THẨM XÉT<br /> XỬ ĐỘC LẬP VÀ CHỈ TUÂN THEO PHÁP LUẬT<br /> THEO LUẬT TỐ TỤNG HÌNH SỰ VIỆT NAM<br /> (TRÊN CƠ SỞ SỐ LIỆU THỰC TIỄN ĐỊA BÀN TỈNH ĐẮK LẮK)<br /> <br /> Chuyên ngành: Luật hình sự và tố tụng hình sự<br /> Mã số: 60 38 01 04<br /> <br /> TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC<br /> <br /> HÀ NỘI - 2015<br /> <br /> Công trình được hoàn thành tại<br /> Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN VĂN TUÂN<br /> <br /> Phản biện 1: ........................................................................<br /> Phản biện 2: ........................................................................<br /> <br /> Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn, họp tại<br /> Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội.<br /> Vào hồi ..... giờ ....., ngày ..... tháng ..... năm 2015<br /> <br /> Có thể tìm hiểu luận văn tại<br /> Trung tâm tư liệu Khoa Luật – Đại học Quốc gia Hà Nội<br /> Trung tâm Thông tin – Thư viện, Đại học Quốc gia Hà Nội<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Trang<br /> Trang phụ bìa<br /> Lời cam đoan<br /> Mục lục<br /> Danh mục các chữ viết tắt<br /> MỞ ĐẦU ..................................................................................................... 1<br /> Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ NGUYÊN TẮC<br /> THẨM PHÁN VÀ HỘI THẨM XÉT XỬ ĐỘC LẬP VÀ<br /> CHỈ TUÂN THEO PHÁP LUẬT THEO LUẬT TỐ<br /> TỤNG HÌNH SỰ VIỆT NAM .................................................... 8<br /> 1.1 Khái niệm nguyên tắc Thẩm phán và Hội thẩm xét xử độc lập<br /> và chỉ tuân theo pháp luật .................................................................. 8<br /> 1.2 Nội dung nguyên tắc Thẩm phán và Hội thẩm xét xử độc lập và<br /> chỉ tuân theo pháp luật ..................................................................... 14<br /> 1.2.1 Thẩm phán và Hội thẩm xét xử độc lập .......................................... 15<br /> 1.2.2 Thẩm phán và Hội thẩm khi xét xử chỉ tuân theo pháp luật ........... 22<br /> 1.2.3 Mối quan hệ giữa độc lập và chỉ tuân theo pháp luật trong hoạt<br /> động xét xử của Thẩm phán và Hội thẩm ....................................... 26<br /> 1.3 Ý nghĩa của nguyên tắc Thẩm phán và Hội thẩm xét xử độc lập<br /> và chỉ tuân theo pháp luật ................................................................ 29<br /> 1.4 Nguyên tắc Thẩm phán và Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân<br /> theo pháp luật trong mối liên hệ với các nguyên tắc khác trong<br /> luật tố tụng hình sự .......................................................................... 32<br /> 1.4.1 Nguyên tắc Thẩm phán và Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân<br /> theo pháp luật trong mối liên hệ với nguyên tắc bảo đảm sự vô<br /> tư của những người tiến hành hoặc người tham gia tố tụng ........... 32<br /> 1.4.2 Nguyên tắc Thẩm phán và Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân<br /> theo pháp luật trong mối liên hệ với nguyên tắc suy đoán vô tội ... 34<br /> 1.4.3 Nguyên tắc Thẩm phán và Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân theo<br /> pháp luật trong mối liên hệ với nguyên tắc xác định sự thật của vụ án... 35<br /> 1.4.4 Nguyên tắc Thẩm phán và Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân<br /> theo pháp luật trong mối liên hệ với nguyên tắc bảo đảm quyền<br /> bình đẳng trước Toà án ..................................................................... 35<br /> KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ........................................................................... 37<br /> Chương 2: NGUYÊN TẮC THẨM PHÁN VÀ HỘI THẨM XÉT<br /> XỬ ĐỘC LẬP VÀ CHỈ TUÂN THEO PHÁP LUẬT THEO<br /> QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VÀ THỰC TIỄN ÁP<br /> DỤNG TẠI ĐỊA BÀN TỈNH ĐẮK LẮK .................................... 38<br /> 1<br /> <br /> Nguyên tắc Thẩm phán và Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân<br /> theo pháp luật theo quy định pháp luật............................................ 38<br /> 2.2 Thực tiễn áp dụng nguyên tắc Thẩm phán và Hội thẩm xét xử<br /> độc lập và chỉ tuân theo pháp luật trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk ......... 49<br /> 2.2.1 Tình hình xét xử trong những năm gần đây (2009 – 2014) ............ 49<br /> 2.2.2 Những hạn chế trong việc tuân thủ nguyên tắc Thẩm phán và<br /> Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật tại Đắk Lắk .... 52<br /> 2.2.3 Nguyên nhân của những hạn chế trong việc tuân thủ nguyên tắc<br /> Thẩm phán và Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật<br /> tại Đắk Lắk ....................................................................................... 66<br /> KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ........................................................................... 79<br /> Chương 3: NHỮNG YÊU CẦU VÀ GIẢI PHÁP ĐỂ NÂNG CAO<br /> HIỆU QUẢ ÁP DỤNG NGUYÊN TẮC THẨM PHÁN VÀ<br /> HỘI THẨM XÉT XỬ ĐỘC LẬP VÀ CHỈ TUÂN THEO<br /> PHÁP LUẬT .................................................................................. 80<br /> 3.1 Những yêu cầu cải cách tư pháp về nguyên tắc Thẩm phán, Hội<br /> thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật ............................... 80<br /> 3.2 Những giải pháp để nâng cao hiệu quả áp dụng nguyên tắc<br /> Thẩm phán và Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp<br /> luật.................................................................................................... 88<br /> 3.2.1 Triển khai thực hiện Hiến pháp năm 2013 và Luật tổ chức Tòa<br /> án nhân dân năm 2014 ..................................................................... 88<br /> 3.2.2 Hoàn thiện pháp luật tố tụng hình sự về đảm bảo hiệu quả áp<br /> dụng nguyên tắc Thẩm phán và Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ<br /> tuân theo pháp luật ........................................................................... 94<br /> 3.2.3 Nâng cao trình độ chuyên môn của Thẩm phán, Hội thẩm nhân<br /> dân để đảm bảo hiệu quả nguyên tắc Thẩm phán và Hội thẩm<br /> xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật ........................................ 99<br /> 3.2.4 Giải pháp trau dồi đạo đức nghề nghiệp của Thẩm phán và Hội<br /> thẩm................................................................................................ 102<br /> 3.2.5 Tổ chức và hoạt động của Tòa án nhân dân .................................. 104<br /> 3.2.6 Các giải pháp khác ......................................................................... 106<br /> 3.2.7 Một số giải pháp riêng để nâng cao hiệu quả nguyên tắc Thẩm<br /> phán và Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật trên<br /> địa bàn tỉnh Đắk Lắk ..................................................................... 108<br /> KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ......................................................................... 111<br /> KẾT LUẬN ............................................................................................. 112<br /> DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................. 114<br /> 2.1<br /> <br /> 2<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài.<br /> Nguyên tắc Thẩm phán và Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân theo<br /> pháp luật là một trong những nguyên tắc cơ bản để Tòa án thực hiện nhiệm<br /> vụ xét xử, Thẩm phán và Hội thẩm có quyền đưa ra phán quyết dựa trên cơ<br /> sở quy định của pháp luật để giải quyết vụ án một cách khách quan mà<br /> không phải phụ thuộc vào bất cứ một tác động nào khác. Thẩm phán và<br /> Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật là một nguyên tắc hiến<br /> định, có lịch sử hình thành và phát triển từ lâu. Mặc dầu đã được quy định<br /> trong Hiến pháp và nhiều văn bản pháp luật khác nhưng trên thực tế việc<br /> áp dụng nguyên tắc này vẫn còn nhiều bất cập, chưa thực sự đem lại hiệu<br /> quả thiết thực trong quá trình Tòa án xét xử các vụ án hình sự. Để đáp ứng<br /> yêu cầu đổi mới trong hoạt động xét xử, Đảng và Nhà nước ta đã ban hành<br /> nhiều chính sách, pháp luật, đề ra phương hướng, mục tiêu và quy định cụ<br /> thể về hoạt động xét xử của Tòa án.<br /> Trước yêu cầu của Đảng, Nhà nước và thực tiễn trong việc xét xử của<br /> Tòa án đảm bảo tính khách quan, độc lập, đúng pháp luật, việc cần phải<br /> nghiên cứu một cách toàn diện, có hệ thống những vấn đề về lý luận và<br /> thực tiễn áp dụng nguyên tắc Thẩm phán và Hội thẩm xét xử độc lập và<br /> chỉ tuân theo pháp luật là cần thiết. Vì vậy, tác giả luận văn chọn đề tài:<br /> Nguyên tắc Thẩm phán và Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp<br /> luật theo luật TTHS Việt Nam (Trên cơ sở số liệu thực tiễn địa bàn tỉnh<br /> Đắk Lắk) làm đề tài nghiên cứu luận văn thạc sỹ của mình.<br /> 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài<br /> 2.1. Mục đích nghiên cứu:<br /> Đề tài luận văn có mục đích phân tích làm sáng tỏ về mặt lý luận đối<br /> với nguyên tắc Thẩm phán và Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân theo<br /> pháp luật theo luật TTHS Việt Nam và việc áp dụng nguyên tắc này vào<br /> thực tiễn trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk, từ đó đưa ra những yêu cầu, giải pháp<br /> nhằm hoàn thiện nguyên tắc Thẩm phán và Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ<br /> tuân theo pháp luật.<br /> 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu:<br /> 3<br /> <br />