Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Luật học: Thực trạng thi hành pháp luật về cấp giấy chứng nhận đầu tư theo Luật đầu tư 2005

Thực trạng thi hành pháp luật về cấp giấy<br /> chứng nhận đầu tư theo Luật đầu tư 2005<br /> Đặng Ngọc Bảo<br /> Trường Đại học Công nghệ<br /> Luận văn Thạc sĩ ngành: Luật kinh tế; Mã số: 60 38 50<br /> Người hướng dẫn: PGS.TS. Phạm Duy Nghĩa<br /> Năm bảo vệ: 2011<br /> Abstract: Trình bày khái niệm về cấp Giấy chứng nhận đầu. Đánh giá thực trạng thi<br /> hành pháp luật về cấp Giấy chứng nhận đầu tư ở nước ta hiện nay, qua đó chỉ ra những<br /> bất cập, tồn tại trong hoạt động cấp Giấy chứng nhận đầu tư. Đề xuất một số giải pháp<br /> góp phần hoàn thiện pháp luật về cấp Giấy chứng nhận đầu tư nói riêng, pháp luật về<br /> đầu tư nói chung hiện nay cũng như khắc phục những hạn chế đang tồn tại trong quá<br /> trình xây dựng và thực thi pháp luật liên quan đến lĩnh vực này.<br /> Keywords: Luật đầu tư; Luật kinh tế; Pháp luật Việt Nam<br /> Content<br /> MỞ ĐẦU<br /> <br /> 1. Tớnh cấp thiết của đề tài<br /> Phỏp luật về đầu tư là lĩnh vực quan trọng của chuyờn ngành luật kinh tế. Kể từ năm<br /> 2005 trở về trước, ở Việt Nam tồn tại hai hệ thống phỏp luật về đầu tư, đú là phỏp luật về đầu<br /> tư nước ngoài với văn bản chớnh là Luật Đầu tư nước ngoài tại Việt Nam và phỏp luật về đầu<br /> tư trong nước, với văn bản chớnh là Luật khuyến khớch đầu tư trong nước.<br /> Năm 1987, Quốc hội đó ban hành Luật Đầu tư nước ngoài tại Việt Nam. Sau một<br /> thời gian thực thi, vào cỏc năm 1990 và 1992, Quốc hội đó lần lượt ban hành Luật sửa đổi, bổ<br /> sung một số điều của Luật Đầu tư nước ngoài tại Việt Nam nhằm mở rộng cho cỏc thành kinh<br /> tế cú thể tham gia hợp tỏc với nước ngoài trong lĩnh vực đầu tư và bổ sung một số hỡnh thức<br /> Đầu tư nước ngoài. Tiếp đú, ngày 12/11/1996, Luật Đầu tư nước ngoài tại Việt Nam đó được<br /> Quốc hội thụng qua theo hướng cải cỏch cỏc thủ tục hành chớnh song giảm bớt một số ưu đói<br /> cho cỏc nhà đầu tư. Năm 2000, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư nước ngoài<br /> <br /> ra đời theo hướng mở rộng quyền tự chủ trong tổ chức quản lý của cỏc doanh nghiệp cú vốn<br /> đầu tư nước ngoài đồng thời bổ sung một số ưu đói về thuế.<br /> Luật Khuyến khớch đầu tư trong nước năm 1994 là văn bản luật đầu tiờn điều chỉnh<br /> cỏc quan hệ về đầu tư trong nước. Tiếp đú, nhằm thỳc đẩy mạnh mẽ hơn việc huy động cỏc<br /> nguồn vốn trong nước, ngày 30/5/1998 Quốc hội đó thụng qua Luật sửa đổi, bổ sung một số<br /> điều của Luật khuyến khớch đầu tư trong nước (sửa đổi) trong đú bổ sung một số hỡnh thức,<br /> ưu đói đầu tư.<br /> Do được ban hành ở cỏc thời điểm khỏc nhau, phạm vi điều chỉnh và đối tượng ỏp<br /> dụng khỏc nhau nờn cỏc quy định về đầu tư ở Việt Nam cú chỗ chưa nhất quỏn, cú tỡnh trạng<br /> phõn biệt đối xử, khụng bỡnh đẳng giữa nhà đầu tư trong nước và nhà đầu tư nước ngoài.<br /> Điều này dẫn đến nhiều hạn chế trong việc huy động cỏc nguồn lực để phỏt triển kinh tế - xó<br /> hội đất nước.<br /> Yờu cầu đặt ra là phải tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chớnh sỏch khuyến khớch đầu tư<br /> phự hợp với nền kinh tế thị trường theo hướng đơn giản, minh bạch, nhất quỏn, từng bước xúa<br /> bỏ sự phõn biệt đối xử giữa đầu tư trong nước và đầu tư nước ngoài; xõy dựng trỡnh tự, thủ<br /> tục đơn giản, thuận lợi khụng chỉ cho nhà đầu tư mà cho cả cơ quan nhà nước nhằm đảm bảo<br /> chớnh sỏch đến được nhà đầu tư, tạo lũng tin cho nhà đầu tư thuộc mọi thành phần kinh tế sử<br /> dụng nguồn lực của mỡnh đầu tư, kinh doanh. Việc xõy dựng Luật Đầu tư chung, thống nhất<br /> cỏc quy định ỏp dụng cho hoạt động đầu tư trong nước và nước ngoài là đũi hỏi tất yếu,<br /> khỏch quan trong tiến trỡnh đổi mới kinh tế đất nước và hội nhập kinh tế quốc tế.<br /> Việc ban hành Luật Đầu tư chung (Luật Đầu tư 2005) thay thế cho Luật Đầu tư nước<br /> ngoài tại Việt Nam và Luật Khuyến khớch đầu tư trong nước với phạm vi ỏp dụng chung cho<br /> hoạt động đầu tư trong nước, hoạt động đầu tư nước ngoài, hoạt động đầu tư nhà nước và hoạt<br /> động đầu tư tư nhõn là một bước tiến quan trọng theo hướng cải thiện mụi trường đầu tư, về<br /> cơ bản tạo "sõn chơi" bỡnh đẳng cho cỏc nhà đầu tư trong nước và nước ngoài. Luật Đầu tư<br /> 2005 về cơ bản đó nhất thể húa hệ thống phỏp luật về đầu tư của Việt Nam, điều chỉnh mọi<br /> hoạt động đầu tư, khụng phõn biệt nguồn vốn đầu tư là đầu tư trong nước hay đầu tư nước<br /> ngoài, đầu tư của nhà nước hay đầu tư của tư nhõn, đầu tư trực tiếp hay đầu tư giỏn tiếp đồng<br /> <br /> 2<br /> <br /> thời đơn giản hoỏ thủ tục đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi để thu hỳt và sử dụng hiệu quả cỏc<br /> nguồn vốn đầu tư, tăng cường cụng tỏc quản lý nhà nước đối với hoạt động đầu tư.<br /> Đờ̉ thi hành Luõ ̣t Đõ̀ u tư , Chính phủ , các Bụ ̣ , ngành đã ban hành nhiều văn bản<br /> hướng dõ̃n . Thực tế đó chứng minh việc ban hành Luật Đầu tư chung đó gúp phần quan trọng<br /> trong việc tạo ra những chuyển biến tớch cực trong lĩnh vực đầu tư tại Việt Nam kể từ năm<br /> 2006 tới nay.<br /> Trong cỏc quy định phỏp luật về đầu tư, Giấy chứng nhận đầu tư là nội dung quan<br /> trọng. Đõy là văn bản thay thế cho Giấy phộp đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư nước<br /> ngoài tại Việt Nam và Giấy chứng nhận ưu đói đầu tư theo quy định của Luật Khuyến khớch<br /> đầu tư trong nước.<br /> Trải qua hơn 4 năm sau khi Luật Đầu tư 2005 cú hiệu lực, cỏc cơ quan quản lý nhà<br /> nước về đầu tư đó cấp hàng nghỡn Giấy chứng nhận đầu tư. Tuy nhiờn, việc cấp Giấy chứng<br /> nhận đầu tư chưa được rà soỏt, tổng hợp, đỏnh giỏ một cỏch toàn diện, tổng thể trờn quy mụ<br /> cả nước. Cỏc quy định về cấp Giấy chứng nhận đầu tư khi ỏp dụng trong thực tế đó bộc lộ<br /> một số bất cập, khụng thống nhất giữa cỏc địa phương, đặc biệt là vấn đề "hậu kiểm" sau khi<br /> cấp Giấy chứng nhận đầu tư. Do đú, việc nghiờn cứu đỏnh giỏ thực trạng thi hành phỏp luật<br /> về cấp Giấy chứng nhận đầu tư theo Luật Đầu tư 2005 từ đú đề xuất giải phỏp hoàn thiện<br /> phỏp luật và kiện toàn cụng tỏc quản lý nhà nước trong lĩnh vực này là hết sức cần thiết cả về<br /> lý luận và thực tiễn:<br /> Về lý luận, sẽ làm rừ vai trũ, ý nghĩa của Giấy chứng nhận đầu tư; quy trỡnh, thủ tục<br /> cấp Giấy chứng nhận đầu tư và cỏc nhõn tố ảnh hưởng đến cụng tỏc cấp Giấy chứng nhận đầu<br /> tư.<br /> Về thực tiễn, sẽ gúp phần nõng cao hiệu quả hoạt động quản lý đầu tư gúp phần<br /> thỳc đẩy cải cỏch hành chớnh, cải thiện mụi trường đầu tư đồng thời đẩy mạnh thu hỳt cỏc<br /> dự ỏn đầu tư trong và ngoài nước, nõng cao hiệu quản quản lý sau cấp phộp, gúp phần thỳc<br /> đẩy kinh tế phỏt triển hiệu quả và bền vững.<br /> 2. Tỡnh hỡnh nghiờn cứu đề tài<br /> <br /> 3<br /> <br /> Đó cú nhiều cụng trỡnh nghiờn cứu trước đõy về địa vị phỏp lý của doanh nghiệp cú<br /> vốn đầu tư nước ngoài, vấn đề thu hỳt đầu tư trong phạm vi cả nước hoặc ở một số địa<br /> phương..., song cú rất ớt cụng trỡnh nghiờn cứu về Giấy chứng nhận đầu tư, đặc biệt là chưa<br /> thấy cú cụng trỡnh nào nghiờn cứu, đỏnh giỏ một cỏch cú hệ thống, toàn diện và khảo sỏt kỹ<br /> hoạt động cấp Giấy chứng nhận đầu tư trờn phạm vi cả nước.<br /> Do đú, đề tài này ngoài việc phõn tớch vai trũ, ý nghĩa của Giấy chứng nhận đầu tư;<br /> quy trỡnh, thủ tục cấp Giấy chứng nhận đầu tư; đỏnh giỏ thực trạng cấp Giấy chứng nhận đầu<br /> tư ở Việt Nam cũn phõn tớch cỏc nhõn tố tỏc động đến cụng tỏc cấp Giấy chứng nhận đầu tư,<br /> từ đú đề ra cỏc giải phỏp để hoàn thiện, nõng cao hiệu quả cụng tỏc cấp Giấy chứng nhận đầu<br /> tư.<br /> 3. Mục đớch nghiờn cứu<br /> Đề tài nhỡn nhận, đỏnh giỏ một cỏch cú hệ thống, toàn diện cỏc quy định về cấp<br /> Giấy chứng nhận đầu tư đồng thời đỏnh giỏ thực trạng thi hành phỏp luật về cấp Giấy chứng<br /> nhận đầu tư ở nước ta hiện nay, trong đú chỉ ra những bất cập, tồn tại trong hoạt động cấp<br /> Giấy chứng nhận đầu tư. Trờn cơ sở đú, đề xuất một số giải phỏp gúp phần hoàn thiện phỏp<br /> luật về cấp Giấy chứng nhận đầu tư núi riờng, phỏp luật về đầu tư núi chung hiện nay cũng<br /> như khắc phục những hạn chế đang tồn tại trong quỏ trỡnh xõy dựng và thực thi phỏp luật<br /> liờn quan đến lĩnh vực này.<br /> 4. Đối tượng và phạm vi nghiờn cứu<br /> Đối tượng nghiờn cứu: Đề tài sẽ tập trung nghiờn cứu, đỏnh giỏ cỏc quy định phỏp<br /> luật, văn bản phỏp quy về Giấy chứng nhận đầu tư theo Luật Đầu tư 2005; thực trạng cấp<br /> Giấy chứng nhận đầu tư trờn phương diện quy định của luật và thực tiễn, chỳ trọng đề cập đến<br /> những hạn chế, bất cập của hoạt động này.<br /> Phạm vi nghiờn cứu: Về mặt khụng gian, phạm vi nghiờn cứu là ở Việt Nam núi<br /> chung và một số địa phương trọng điểm về thu hỳt đầu tư. Về mặt thời gian, đề tài tập trung<br /> nghiờn cứu thực trạng thi hành phỏp luật về cấp Giấy chứng nhận đầu tư kể từ khi Luật Đầu<br /> tư cú hiệu lực (01/7/2006) cho đến nay.<br /> 5. Phương phỏp nghiờn cứu<br /> <br /> 4<br /> <br /> Luận văn chủ yếu sử dụng cỏc phương phỏp nghiờn cứu: phương phỏp phõn tớch<br /> tổng hợp, phương phỏp thống kờ, thu thập thụng tin, tài liệu, số liệu từ cỏc Bộ, ngành trung<br /> ương, Sở Kế hoạch và Đầu tư cỏc tỉnh để xem xột những ưu điểm và hạn chế trong cỏc quy<br /> định về cấp Giấy chứng nhận đầu tư, thực tiễn cấp Giấy chứng nhận đầu tư từ đú đề xuất cỏc<br /> giải phỏp nhằm hoàn thiện phỏp luật và nõng cao hiệu quả hoạt động cấp Giấy chứng nhận<br /> đầu tư.<br /> 6. Kết quả và đúng gúp của luận văn<br /> Luận văn phõn tớch cỏc khớa cạnh phỏp lý cú liờn quan đến phỏp luật về cấp Giấy<br /> chứng nhận đầu tư tại Việt Nam theo Luật Đầu tư 2005 đồng thời đỏnh giỏ thực trạng cấp<br /> Giấy chứng nhận đầu tư trong thời gian qua, chỉ ra những hạn chế, tồn tại trong quy định của<br /> phỏp luật và thực tiễn cấp Giấy chứng nhận đầu tư.<br /> Trờn cơ sở luận cứ khoa học và thực tiễn, luận văn đưa ra những giải phỏp, kiến<br /> nghị nhằm gúp phần hoàn thiện phỏp luật quy định về Giấy chứng nhận đầu tư, cấp Giấy chứng<br /> nhận đầu tư núi riờng và Luật Đầu tư 2005 núi chung.<br /> 7. Kết cấu của luận văn<br /> Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, nội dung của luận văn<br /> gồm 3 chương:<br /> Chương 1: Phỏp luật về cấp Giấy chứng nhận đầu tư.<br /> Chương 2: Thực trạng thi hành phỏp luật về cấp Giấy chứng nhận đầu tư.<br /> Chương 3: Một số giải phỏp hoàn thiện phỏp luật về cấp Giấy chứng nhận đầu tư và<br /> nõng cao hiệu quả hoạt động cấp Giấy chứng nhận đầu tư.<br /> References<br /> 1.<br /> <br /> Ban cỏn sự đảng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (2010), Bỏo cỏo tỡnh hỡnh đầu tư nước ngoài<br /> sau 20 năm thực hiện Luật Đầu tư nước ngoài và 2 năm gia nhập WTO, Hà Nội.<br /> <br /> 2.<br /> <br /> Bộ Kế hoạch và Đầu tư (2006), Quyết định số 1088/2006/QĐ-BKH ngày 19/10 về việc ban<br /> hành mẫu cỏc văn bản thực hiện thủ tục đầu tư tại Việt Nam, Hà Nội<br /> <br /> 3.<br /> <br /> Chớnh phủ (2006), Nghị định số 108/2006/NĐ-CP ngày 22/9 quy định chi tiết và hướng<br /> <br /> 5<br /> <br />