Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Ngân hàng: Phát triển Thị trường Trái phiếu Doanh nghiệp tại Việt Nam

LỜI MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của Đề tài<br /> Thị trường Trái phiếu Doanh nghiệp là một bộ phận của thị trường trái phiếu,<br /> là một kênh huy động vốn trung và dài hạn cho đầu tư và phát triển của nền kinh tế.<br /> Là một kênh huy động vốn tích cực cho các doanh nghiệp, Thị trường Trái phiếu<br /> doanh nghiệp có vai trò quan trọng trong sự phát triển của thị trường vốn. Mặt khác,<br /> việc huy động vốn bằng hình thức phát hành TPDN giúp các Doanh nghiệp giảm sự lệ<br /> thuộc vào hệ thống tín dụng ngân hàng, giảm được rủi ro khủng hoảng nợ cho hệ<br /> thống tài chính quốc gia.<br /> Thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam ra đời từ năm 1994, tuy nhiên<br /> đến nay thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam được đánh giá là chưa phát triển<br /> đúng với tiềm năng. Chỉ một số ít các doanh nghiệp quan tâm tới việc phát hành trái<br /> phiếu đó là các tập đoàn, các tổng công ty lớn của nhà nước, các ngân hàng và các<br /> doanh nghiệp lớn đã niêm yết như Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) , Ngân hàng<br /> Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), tập đoàn công nghiệp tàu thủy Việt Nam<br /> (Vinashin)....Phần lớn các doanhg nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ<br /> chưa quan tâm tới việc phát hành trái phiếu. Bên cạnh đó, các nhà đầu tư chỉ chủ yếu<br /> là đầu tư vào cổ phiếu, chỉ có một số các ngân hàng, các quỹ đầu tư quan tâm tới đầu<br /> tư vào trái phiếu. Nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên là do thi trường trái phiếu<br /> doanh nghiệp chưa phát triển, khung pháp lý chưa hoàn chỉnh, cở sở hạ tầng còn yếu,<br /> chưa có chính sách khuyến khích thị trường trái phiếu phát triển, nhận thức của doanh<br /> nghiệp và nhà đầu tư về trái phiếu và thị trường trái phiếu còn kém.<br /> Để giúp thị trường trái phiếu phát triển đúng với tiềm năng nền kinh tế, tạo ra<br /> một kênh huy động vốn trung và dài hạn hữu hiệu cho nền kinh tế, góp phần tạo độ an<br /> toàn cho nền tài chính quốc gia cũng như thực hiện được mục tiêu phát triển kinh tế<br /> Việt Nam đến năm 2020, tác giả đã chọn đề tài:<br /> “Phát triển Thị trường Trái phiếu Doanh nghiệp tại Việt Nam”<br /> 2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU<br /> Một là, hệ thống hóa cơ sở lý luận về Phát triển thị trường Trái phiếu Doanh nghiệp.<br /> Hai là, đánh giá thực trạng Phát triển thị trường Trái phiếu Doanh nghiệp tại<br /> Việt Nam<br /> <br /> ii<br /> <br /> Ba là, đưa ra các giải pháp Phát triển thị trường Trái phiếu Doanhg nhiệp tại<br /> Việt Nam<br /> 3. ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI NGHIÊN CỨU<br /> Đối tượng nghiên cứu: Thị trường Trái phiếu Doanh nghiệp<br /> Phạm vi nghiên cứu: Thị trường Trái phiếu Doanh nghiệp Việt Nam giai đoạn 2000 nay<br /> 4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Phương pháp nghiên cứu cơ bản là phương pháp duy vật biện chứng và duy vật<br /> lịch sử, phương pháp phân tích tổng hợp, phương pháp logic và đặc biệt là phương<br /> pháp thống kê.<br /> Ngoài phần mở đầu và kết luận kết cấu Luận văn được chia làm ba chương:<br /> Chương 1: Những vấn đề cơ bản về Phát triển Thị trường Trái phiếu Doanh nghiệp<br /> Chương 2: Thực trạng Thị trường Trái phiếu Doanh nghiệp tại Việt Nam<br /> Chương 3: Giải pháp phát triển Thị trường Trái phiếu Doanh nghiệp tại Việt Nam<br /> <br /> CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ PHÁT TRIỂN THỊ<br /> TRƯỜNG TRÁI PHIẾU DOANH NGHIỆP<br /> 1.1. Khái quát về Trái phiếu Doanh nghiệp<br /> 1.1.1. Khái niệm<br /> Trái phiếu là một chứng nhận nghĩa vụ nợ của người phát hành phải trả cho<br /> người sở hữu trái phiếu đối với một khoản tiền cụ thể (mệnh giá của trái phiếu), trong<br /> một thời gian xác định và với một lợi tức quy định.<br /> Người phát hành trái phiếu là doanh nghiệp thì trái phiếu được gọi là Trái phiếu<br /> Doanh nghiệp, Người phát hành trái phiếu là Chính phủ thì trái phiếu được gọi là Trái<br /> phiếu Chính phủ, Người phát hành trái phiếu là Chính quyền địa phương thì trái phiếu<br /> được gọi là Trái phiếu Chính quyền địa phương.<br /> 1.1.2. Đặc trưng trái phiếu doanh nghiệp<br /> <br /> iii<br /> <br />  Xét trên giác độ nhà đầu tư<br /> -<br /> <br /> Kỳ hạn trái phiếu<br /> <br /> -<br /> <br /> Quyền sở hữu đối với DN phát hành<br /> <br /> -<br /> <br /> Thu nhập từ TPDN<br /> <br /> -<br /> <br /> Thứ tự phân chia lợi nhuận và giá trị thanh lý tài sản khi DN phá sản<br /> <br />  Xét trên giác độ Doanh nghiệp<br /> -<br /> <br /> Lãi vay chưa trả là khoản nợ của DN<br /> <br /> -<br /> <br /> Lãi vay được tính và chi phí hoạt động sản xuất kinh doanh<br /> <br /> 1.1.3. Phân loại trái phiếu doanh nghiệp<br /> -<br /> <br /> Phân loại theo thời hạn trái phiếu<br /> <br /> -<br /> <br /> Phân loại theo mức độ đảm bảo thanh toán của tổ chức phát hành<br /> <br /> -<br /> <br /> Phân loại theo hình thức trái phiếu<br /> <br /> -<br /> <br /> Phân loại theo tính chất của trái phiếu<br /> <br /> -<br /> <br /> Phân loại theo cách xác định lãi suất trái phiếu<br /> <br /> 1.2. Khái quát về Thị trường Trái phiếu Doanh nghiệp<br /> 1.2.1. Khái niệm và phân loại thị trường Thị trường Trái phiếu Doanh nghiệp<br /> 1.2.1.1. Khái niệm<br /> <br /> Thị trường trái phiếu doanh nghiệp là một bộ phận của thị trường Trái phiếu, là<br /> một trong những kênh huy động vốn trung và dài hạn hiệu quả cho các DN trong nền<br /> kinh tế. Đây là thị trường thực hiện giao dịch, mua, bán các loại trái phiếu do DN phát<br /> hành.<br /> 1.2.1.2. Phân loại<br /> <br /> -<br /> <br /> Thị trường thứ cấp<br /> <br /> -<br /> <br /> Thị trường sơ cấp<br /> <br /> 1.2.2. Mối quan hệ giữa Thị trường Trái phiếu Doanh nghiệp với sự phát triển<br /> kinh tế - xã hội<br /> 1.2.1.1. Đối với nền kinh tế<br /> Thị trường TPDN là một kênh huy động vốn trung và dài hạn để tài trợ cho hoạt động<br /> sản xuất kinh doanh, hoạt động mở rộng sản xuất của nền kinh tế<br /> <br /> iv<br /> <br /> Thị trường TPDN phát triển giúp thị trường vốn đa dạng hóa hàng hóa, giúp giảm bớt<br /> rủi ro cho hệ thống ngân hàng, làm giảm chi phí vốn cho nền kinh tế.<br /> 1.2.1.2. Đối với Doanh nghiệp<br /> Với tư cách là nhà phát hành, sự ra đời và phát triển của thị trường TPDN, giúp các<br /> DN có thêm một kênh huy động vốn hiệu quả, ngoài những kênh huy động vốn truyền<br /> thống là tín dụng ngân hàng, tín dụng thương mại<br /> 1.2.1.3. Đối với nhà đầu tư<br /> Thị trường TPDN tạo cho các nhà đầu tư nhiều cơ hội lựa chọn để đa dạng hóa các<br /> loại tài sản trên danh mục đầu tư của mình.<br /> 1.2.3. Các chủ thể tham gia Thị trường Trái phiếu doanh nghiệp<br /> -<br /> <br /> Nhà phát hành<br /> <br /> -<br /> <br /> Nhà đầu tư<br /> <br /> -<br /> <br /> Các tổ chức trung gian tài chính và hỗ trợ giao dịch<br /> <br /> -<br /> <br /> Các Cơ quan quản lý có liên quan đến thị trường TPDN<br /> <br /> 1.2.4. Các phương thức phát hành, hình thức giao dịch và các nghiệp vụ trên thị<br /> trường trái phiếu doanh nghiệp<br /> Phương thức phát hành trái phiếu doanh nghiệp trên thị trường sơ cấp: Phát hành riêng<br /> lẻ, phát hành ra công chúng<br /> Các hình thức giao dịch trên thị trường thứ cấp: Giao dịch trên thị trường tập trung,<br /> Giao dịch trái phiếu trên thị trường phi tập trung (OTC)<br /> 1.3. Phát triển Thị trường Trái phiếu Doanh nghiệp<br /> 1.3.1. Chỉ tiêu đánh giá sự phát triển của Thị trường Trái phiếu Doanh nghiệp<br /> Sự phát triển của thị trường TPDN được biểu hiện qua các chỉ tiêu sau:<br /> Quy mô vốn huy động, Số lượng các doanh nghiệp tham gia phát hành trái phiếu, Sự<br /> đa dạng của các loại trái phiếu phát hành, Giá trị giao dịch, Tỷ lệ giá trị trái phiếu<br /> đang lưu hành trên GDP<br /> 1.3.2. Nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển của thị trường trái phiếu doanh<br /> nghiệp<br /> <br /> v<br /> <br /> -<br /> <br /> Nhân tố vĩ mô<br /> <br /> -<br /> <br /> Nhân tố vi mô<br /> <br /> CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG THỊ TRƯỜNG TRÁI PHIẾU DOANH<br /> NGHIỆP TẠI VIỆT NAM<br /> 2.1. Khái quát thị trường trái phiếu Việt Nam<br /> Thị trường trái phiếu ở Việt Nam bao gồm trái phiếu chính phủ, trái phiếu chính<br /> quyền địa phương, trái phiếu doanh nghiệp. Thị trường TP Việt Nam, đang ở trong<br /> giai đoạn đầu, có quy mô nhỏ và chưa được chuẩn hóa. Hoạt động thị trường TP còn<br /> manh mún, kém hiệu quả. So với các nước trong khu vực, thị trường trái phiếu Việt<br /> Nam có cấu trúc và được tổ chức khá đơn giản, nhỏ về quy mô, nghèo nàn về sản<br /> phầm, kém về thanh khoản, không có tổ chức định mức tín nhiệm và hoạt động thiếu<br /> chuyên nghiệp. Hàng hóa giao dịch trên thị trường chủ yếu là TPCP<br /> - Trên thị trường phát hành, các nhà đầu tư tham gia chủ yếu là các ngân hàng thương<br /> mại, các tổ chức tài chính, ngoài trừ những DN phát hành trái phiếu cho cổ đông hiện<br /> hữu hoặc cho cán bộ công nhân viên<br /> 2.2. Thực trạng phát triển Thị trường Trái phiếu Doanh nghiệp Việt Nam<br /> 2.2.1. Cơ sở pháp lý của thị trường<br /> - Nghị định 52/2006/NĐ-CP ngày 19/5/2006 về việc phát hành TPDN<br /> - Luật chứng khoán đã được Quốc hội chính thức thông qua vào ngày 29/6/2006 tại<br /> kỳ họp thứ 9 – Quốc hội khóa XI , có hiệu lực từ ngày 01/01/2007 và Luật sửa đổi, bổ<br /> sung một số điều của Luật chứng khoán được thông qua ngày 24/11/2010 tại kỳ họp<br /> thứ 8 – Quốc hội khóa XII, có hiệu lực từ ngày 01/07/2011<br /> Các văn bản quy chế hướng dẫn niêm yết và giao dịch cũng được ban hành theo quy<br /> định riêng từng sở giao dịch chứng khoán<br /> 2.2.2. Thực trạng phát triển thị trường TPDN Việt nam<br /> 2.2.2.1. Thực trạng thị trường sơ cấp<br /> - Quy mô phát hành, số đợt phát hành, số DN phát hành đã tăng theo các năm.<br /> <br />