Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Giải quyết khiếu nại hành chính của Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Yên

Chia sẻ: Tomhum999 Tomhum999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:27

Thêm vào BST

Báo xấu

34
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn được nghiên cứu với mục tiêu nhằm tìm ra những giải pháp phù hợp tăng cường công tác giải quyết khiếu nại của Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Yên gắn với đặc điểm và tình hình địa phương. Mời các bạn cùng tham khảo để nắm chi tiết nội dung của luận văn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Giải quyết khiếu nại hành chính của Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Yên

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA ĐINH THỊ QUỲNH GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI HÀNH CHÍNH CỦA ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH PHÚ YÊN Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI – NĂM 2020
Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Người hướng dẫn khoa học: TS. TRẦN ĐỨC LƯỢNG Phản biện 1: TS. Nguyễn Thị Vân Hà, Học viện Hành chính Quốc gia Phản biện 2: PGS.TS. Nguyễn Quốc Sửu, Trường Đại học Nội vụ Hà Nội Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Địa điểm: Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Số: 77 Đường Nguyễn Chí Thanh, Quận Đống Đa, TP. Hà Nội Thời gian: ngày 03 tháng 9 năm 2020 Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia hoặc trên trang Web Ban QLĐT Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia
DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ Đinh Thị Quỳnh (2020), Nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước trong giải quyết khiếu nại, tố cáo ở tỉnh Phú Yên, Tạp chí Quản lý nhà nước, số 288 (1/2020), tr.99-102.
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Nhà nước Việt Nam là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân; là nhà nước được tổ chức và hoạt động theo Hiến pháp và pháp luật. Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (năm 2013) quy định tại Điều 30: “Mọi người có quyền khiếu nại, tố cáo với cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền về những việc làm trái pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân” và “ cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền phải tiếp nhận, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Người bị thiệt hại có quyền được bồi thường về vật chất, tinh thần và phục hồi danh dự theo quy định của pháp luật”. Trong điều kiện nước ta đang tiến hành cải cách hành chính, chuyển đổi tư duy quản lý từ nền hành chính cai trị sang nền hành chính phục vụ thì việc giải quyết khiếu nại cho công dân, tổ chức cần được các cơ quan hành chính nhà nước, người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước tiến hành kịp thời và tuân thủ đúng quy định của pháp luật, không làm kéo dài những thắc mắc, nghi ngờ hay bức xúc của người dân, đảm bảo tính dân chủ và pháp chế của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Tỉnh Phú Yên là địa phương có nhiều tiềm năng, lợi thế để phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội là sự thay đổi phương thức quản lý của nhà nước và những tác động đến đời sống xã hội của người dân, hoạt động sản xuất, kinh doanh của các cá nhân, tổ chức ở địa phương. Tình trạng khiếu nại của người dân trong lĩnh vực quản lý hành chính nhà nước theo dự báo trong những năm tới sẽ có xu hướng tăng Thực trạng này có nhiều nguyên nhân và cần phải xem xét từ hai phía người dân và cơ quan quản lý nhà nước. Do đó, việc làm thế nào để giải quyết tốt các vụ việc khiếu nại của người dân nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và cải thiện mối quan hệ giữa nhà nước với người dân là điều đặt ra đối với các nhà nghiên cứu cả về lý luận và thực tiễn. Với lý do đó, tôi chọn đề tài “Giải quyết khiếu nại hành chính của Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Yên” làm đề tài luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản lý công. 1
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn - Các công trình nguyên cứu công bố dưới dạng sách chuyên khảo. + “Phân định thẩm quyền giải quyết khiếu nại hành chính và thẩm quyền xét xử hành chính ở Việt Nam”, Nguyễn Mạnh Hùng, sách chuyên khảo, Nxb Chính trị Quốc gia – sự thật, Hà Nội, 2015. + “Hiệu quả pháp luật về giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân ở Việt Nam hiện nay, Nguyễn Thế Thuấn, sách chuyên khảo, Nxb Chính trị - Hành chính, Hà Nội, 2011. Ngoài ra còn một số công trình nghiên cứu của các giả tiếp cận ở các nội dung khác nhau liên quan đến khiếu nại và giải quyết khiếu nại hành chính. - Các công trình là đề tài khoa học các cấp +“Khiếu nại, tố cáo hành chính - cơ sở lý luận, thực trạng và giải pháp”, Đề tài nghiên cứu khoa học cấp nhà nước do TS. Lê Tiến Hào, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ làm chủ nhiệm (Thanh tra Chính phủ, Hà Nội, 2011). + “Trách nhiệm pháp lý của Uỷ ban nhân dân (UBND) các cấp trong công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng” của ThS. Nguyễn Tuấn Khanh - Phó Viện trưởng Viện Khoa học Thanh tra làm chủ nhiệm (Thanh tra Chính phủ, 2011). +“Cơ sở lý luận và thực tiễn hoàn thiện hệ thống pháp luật về khiếu nại, tố cáo phù hợp với Hiến pháp”. Ðề tài nghiên cứu khoa học cấp bộ do đồng chí Hà Công Long, Phó Trưởng ban Dân nguyện của Quốc Hội làm chủ nhiệm được Viện nghiên cứu lập pháp nghiệm thu năm 2017. - Các công trình nghiên cứu công bố dưới dạng luận án tiến sĩ, luận văn thạc sĩ. + “Vai trò của UBND tỉnh trong giải quyết khiếu nại hành chính” Luận văn thạc sĩ Quản lý hành chính công của tác giả Bùi Mạnh Giang (Học viện Hành chính Quốc gia, Hà Nội, 2014). + “Một số giải pháp nâng cao chất lượng giải quyết khiếu nại nhằm đảm bảo các quyền công dân, qua thực tiễn tỉnh Ðồng Nai”, Luận văn thạc 2
sĩ Quản lý hành chính công của tác giả Phan Văn Châu (Học viện Hành chính Quốc gia, Hà Nội, 2004). + “Hiệu quả giải quyết khiếu nại, tố cáo của các cơ quan hành chính nhà nước hiện nay” Luận văn thạc sĩ Quản lý hành chính công của tác giả Lê Hồng Sơn (Học viện Hành chính Quốc gia, Hà Nội, 2007). + “Nâng cao năng lực của công chức HCNN trong giải quyết khiếu nại”, Luận văn thạc sĩ Quản lý hành chính công của tác giả Hoàng Ngọc Dũng (Học viện Hành chính Quốc gia, Hà Nội, 2006). + “Giải quyết khiếu nại, tố cáo – Phương thức đảm bảo pháp chế và kỷ cương trong quản lý hành chính nhà nước ở Việt Nam hiện nay”, Luận án tiến sĩ Quản lý công của tác giả Vũ Duy Duẩn (Học viện Hành chính Quốc gia, Hà Nội, 2014). Ngoài các công trình nghiên cứu trên, còn có các bài viết khoa học liên quan đến khiếu nại hành chính được đăng trên các báo và tạp chí chuyên ngành cũng được tác giả nghiên cứu, tham khảo. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn - Mục đích: Tìm ra những giải pháp phù hợp tăng cường công tác giải quyết khiếu nại của Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Yên gắn với đặc điểm và tình hình địa phương. - Nhiệm vụ: + Làm rõ cơ sở lý luận về khiếu nại hành chính và giải quyết khiếu nại hành chính. + Đánh giá đúng thực trạng khiếu nại hành chính ở địa phương hiện nay. + Tìm ra những yếu tố tác động đến tình hình khiếu nại, những kết quả đạt được, hạn chế trong giải quyết khiếu nại của UBND tỉnh Phú Yên. + Đưa ra quan điểm và giải pháp phù hợp để hoàn thiện công tác giải quyết khiếu nại của UBND tỉnh Phú Yên trong thời gian tới. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn - Đối tượng nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu các khiếu nại hành chính phát sinh trong lĩnh vực quản lý hành chính nhà nước; quy trình, thủ tục giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước có thẩm quyền. - Phạm vi nghiên cứu: 3
+ Phạm vi về không gian: Nghiên cứu khiếu nại của các cá nhân, tổ chức được gửi đến UBND tỉnh và hoạt động giải quyết khiếu nại của các cá nhân, cơ quan, tổ chức có thẩm quyền theo quy định của pháp luật. + Phạm vi về thời gian: Việc nghiên cứu được giới hạn trong thời gian từ năm 2016 cho đến tháng 6 năm 2019. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn - Phương pháp luận: Đề tài nghiên cứu dựa trên phương pháp duy vật lịch sử và duy vật biện chứng của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí minh và quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về quyền con người, quyền khiếu nại. - Phương pháp nghiên cứu: Đề tài nghiên cứu sử dụng phương pháp phân tích, so sánh, tổng hợp, phương pháp phỏng vấn sâu, phương pháp thống kê và dự báo khoa học. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn Luận văn làm rõ những nhận thức cơ bản về khái niệm khiếu nại hành chính và giải quyết khiếu nại hành chính để làm cơ sở khoa học cho công tác giải quyết khiếu nại của các cơ quan hành chính nhà nước. Về thực tiễn, các phân tích, đánh giá thực trạng và xây dựng giải pháp của luận văn góp phần nâng cao hiệu quả giải quyết khiếu nại ở địa phương trong thời gian tới. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn kết cầu gồm có 3 chương: Chương 1. Những vấn đề lý luận và pháp lý về giải quyết khiếu nại hành chính của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh Chương 2. Thực trạng giải quyết khiếu nại hành chính của Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Yên Chương 3. Quan điểm và giải pháp tăng cường công tác giải quyết khiếu nại hành chính của Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Yên 4
Chương 1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ VỀ GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI HÀNH CHÍNH CỦA ỦY BAN NHÂN DÂN CẤP TỈNH 1.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò giải quyết khiếu nại hành chính của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh 1.1.1. Khái niệm giải quyết khiếu nại hành chính Khiếu nại là hiện tượng phát sinh trong môi trường quản lý. Khiếu nại có thể xảy ra trong lĩnh vực công (hoạt động quản lý của nhà nước) hay ở lĩnh vực tư (các tổ chức, doanh nghiệp … ngoài nhà nước) khi mà có sự xung đột về lợi ích giữa các chủ thể với đối tượng của hoạt động quản lý. Trong lĩnh vực công, khiếu nại thường xảy ra giữa một bên là nhà nước với một bên là các chủ thể khác trong xã hội chịu sự quản lý của nhà nước bao gồm các cá nhân, tổ chức. Khái niệm khiếu nại được các nhà làm luật ghi nhận tại Điều 2 của Luật Khiếu nại. Theo đó khiếu nại được hiểu là: việc công dân, cơ quan, tổ chức hoặc cán bộ, công chức theo thủ tục do Luật này quy định, đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nước, của người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước hoặc quyết định kỷ luật cán bộ, công chức khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình (Khoản 1, Điều 2 Luật khiếu nại 2011). Có thể khái quát các đặc điểm của khiếu nại hành chính như sau: Thứ nhất, khiếu nại hành chính trước hết bắt nguồn từ hoạt động hành chính. Thứ hai, chủ thể khiếu nại là cá nhân, tổ chức. Thứ ba, đối tượng của khiếu nại hành chính được xác định là các quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật. Thứ tư, mục đích của khiếu nại hành chính là bảo vệ và khôi phục những quyền và lợi ích hợp pháp của chủ thể khiếu nại. 5
Khoản 11, Điều 2, Luật Khiếu nại (2011) thì giải quyết khiếu nại hành chính là việc thụ lý, xác minh, kết luận và ra quyết định giải quyết khiếu nại. Vậy, giải quyết khiếu nại hành chính của UBND cấp tỉnh được hiểu là việc UBND cấp tỉnh tiến hành thụ lý đơn khiếu nại của công dân, cơ quan, tổ chức, cán bộ, công chức; xác minh nội dung khiếu nại, kết luận tính đúng sai của các quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật bị khiếu nại và ra quyết định giải quyết khiếu nại gửi cho người khiếu nại và các bên liên quan. 1.1.2. Đặc điểm giải quyết khiếu nại hành chính của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh Thứ nhất, chủ thể giải quyết khiếu nại hành chính là Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Thứ hai, giải quyết khiếu nại hành chính của UBND cấp tỉnh phải tuân theo thủ tục hành chính nhất định do nhà nước ban hành. Thủ tục giải quyết khiếu nại hành chính đơn giản hơn các thủ tục tố tụng do cơ quan tư pháp tiến hành. Thứ ba, quyết định giải quyết khiếu nại của UBND cấp tỉnh phải kết luận được tính đúng sai của các quyết định hành chính, hành vi hành chính bị khiếu nại. Thứ tư, quyết định giải quyết khiếu nại lần hai của UBND cấp tỉnh là kết quả giải quyết cuối cùng nếu người khiếu nại không đồng ý với kết quả giải quyết khiếu nại lần 2 thì có thể khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án theo quy định của Luật tố tụng hành chính. 1.1.3. Vai trò giải quyết khiếu nại hành chính của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh Đối với UBND cấp tỉnh thì việc giải quyết khiếu nại có vai trò bảo đảm thực hiện và phát huy quyền dân chủ của công đân được quy định trong Hiến pháp và pháp luật. Thông qua việc giải quyết khiếu nại của UBND cấp tỉnhkhôi phục lại quyền và lợi ích hợp pháp của người khiếu nại. 6
Giải quyết khiếu nại góp phần hoàn thiện, chấn chỉnh hoạt động của UBND cấp tỉnh. 1.2. Thẩm quyền, thủ tục giải quyết khiếu nại hành chính của Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh trong quy định của pháp luật hiện nay 1.2.1. Thẩm quyền giải quyết khiếu nại hành chính của UBND cấp tỉnh Thẩm quyền giải quyết khiếu nại hành chính của UBND cấp tỉnh được hiểu là quyền xem xét, giải quyết và nghĩa vụ phải xem xét, giải quyết khiếu nại hành chính do pháp luật quy định. Trong pháp luật về khiếu nại hiện nay, thẩm quyền giải quyết khiếu nại của UBND cấp tỉnh chưa được quy định rõ ràng. Luật Khiếu nại chỉ quy định thẩm quyền giải quyết khiếu nại của Chủ tịch UBND cấp tỉnh. Cụ thể, thẩm quyền giải quyết khiếu nại của Chủ tịch UBND cấp tỉnh được quy định như sau: “Điều 21. Thẩm quyền của Chủ tịch UBND cấp tỉnh 1. Giải quyết khiếu nại lần đầu đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính của mình. 2. Giải quyết khiếu nại lần hai đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính của Chủ tịch UBND cấp huyện, Giám đốc sở và cấp tương đương đã giải quyết lần đầu nhưng còn khiếu nại hoặc khiếu nại lần đầu đã hết thời hạn nhưng chưa được giải quyết. 3. Giải quyết tranh chấp về thẩm quyền giải quyết khiếu nại giữa các cơ quan, đơn vị thuộc phạm vi quản lý của mình.” Như vậy, với việc pháp luật chưa quy định thẩm quyền giải quyết khiếu nại của UBND cấp tỉnh nói riêng và của UBND các cấp nói chung như hiện nay nên việc nghiên cứu, đánh giá hoạt động giải quyết khiếu nại của UBND các cấp chính là nghiên cứu, đánh giá hoạt động giải quyết khiếu nại của Chủ tịch UBND cùng cấp. 1.2.2. Thủ tục giải quyết khiếu nại hành chính của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh - Thủ tục giải quyết khiếu nại lần đầu tại cấp tỉnh + Quy trình thực hiện: 7
Bước 1: Tiếp nhận đơn khiếu nại Khiếu nại thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND cấp tỉnh, người khiếu nại phải gửi đơn và các tài liệu liên quan (nếu có) đến người có thẩm quyền giải quyết. Bước 2: Thụ lý giải quyết khiếu nại Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận được đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền giải quyết của mình, người có thẩm quyền thụ lý giải quyết và thông báo về việc thụ lý giải quyết cho người khiếu nại; trường hợp không thụ lý để giải quyết thì nêu rõ lý do. Bước 3: Xác minh nội dung khiếu nại Trong thời hạn giải quyết khiếu nại lần đầu theo quy định tại Điều 28 Luật khiếu nại, người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại có trách nhiệm xác minh nội dung khiếu nại. Bước 4: Tổ chức đối thoại (nếu yêu cầu của người khiếu nại và kết quả xác minh nội dung khiếu nại còn khác nhau). Trường hợp khiếu nại quyết định kỷ luật cán bộ, công chức thì cơ quan, tổ chức phải đối thoại với người khiếu nại. Bước 5: Ra quyết định giải quyết khiếu nại. Chủ tịch UBND cấp tỉnh ra quyết định giải quyết khiếu nại bằng văn bản và trong thời hạn 03 ngày làm việc và gửi quyết định giải quyết khiếu nại cho người khiếu nại, người bị khiếu nại, người có quyền, nghĩa vụ liên quan, cơ quan quản lý cấp trên. - Thủ tục giải quyết khiếu nại lần hai tại cấp tỉnh + Trình tự thực hiện Bước 1: Tiếp nhận đơn Khiếu nại lần hai thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND cấp tỉnh thì người khiếu nại phải gửi đơn kèm theo bản sao quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu và các tài liệu liên quan. Bước 2: Thụ lý đơn Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận được khiếu nại thuộc thẩm quyền giải quyết của mình, người có thẩm quyền thụ lý đơn để giải quyết 8
và thông báo bằng văn bản cho người khiếu nại, người giải quyết khiếu nại lần đầu biết; trường hợp không thụ lý để giải quyết thì thông báo bằng văn bản cho người khiếu nại và nêu rõ lý do. Bước 3: Xác minh vụ việc khiếu nại. Trong quá trình giải quyết khiếu nại lần hai, người có thẩm quyền căn cứ vào vào nội dung, tính chất của việc khiếu nại tiến hành xác minh, kết luận nội dung khiếu nại. Bước 4: Tổ chức đối thoại Trong quá trình giải quyết khiếu nại lần hai, người có thẩm quyền tiến hành đối thoại với người khiếu nại, người bị khiếu nại, người có quyền và nghĩa vụ liên quan, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan. Bước 5: Ra quyết định giải quyết khiếu nại và công bố quyết định giải quyết Chủ tịch tỉnh ra quyết định giải quyết khiếu nại bằng văn bản. Trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày có quyết định giải quyết khiếu nại lần 2, người có thẩm quyền giải quyết phải gửi quyết định giải quyết khiếu nại cho người khiếu nại, người bị khiếu nại, người giải quyết khiếu nại lần đầu, người có quyền, nghĩa vụ liên quan, cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền chuyển khiếu nại đến. 1.3. Những yếu tố tác động đến hiệu quả giải quyết khiếu nại hành chính của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh - Hệ thống chính sách, pháp luật về khiếu nại và giải quyết khiếu nại. - Điều kiện về kinh tế - xã hội của địa phương. - Năng lực của cán bộ công chức. - Sự phối hợp của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong quá trình giải quyết khiếu nại. - Nhận thức pháp luật của người dân về khiếu nại hành chính. - Sự tham gia của xã hội vào quá trình giải quyết khiếu nại hành chính. 9
Kết luận Chương 1 Những quy định của pháp luật quy định về quyền khiếu nại của công dân là biểu hiện của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa ở nước ta. Với những nội dung đã trình bày ở trên, tác giả cố gắng làm rõ cơ sở lý luận về khiếu nại hành chính và giải quyết khiếu nại hành chính, những yếu tố tác động đến giải quyết khiếu nại hành chính. Những nội dung này được tác giả nghiên cứu trong phạm vi hẹp với chủ thể chính là công dân, tổ chức với cơ quan hành chính nhà nước và người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước. Đồng thời làm rõ thẩm quyền giải quyết khiếu nại của UBND cấp tỉnh là cơ sở cho những phân tích và đánh giá ở những nội dung trong phần sau. 10
Chương 2 THỰC TRẠNG GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI HÀNH CHÍNH CỦA ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH PHÚ YÊN 2.1. Khái quát tình hình khiếu nại hành chính của tỉnh Phú Yên - Tình hình khiếu nại ở tỉnh Phú Yên. Năm 2016, tổng số đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh cơ quan hành chính các cấp ở địa phương đã tiếp nhận 2.842 đơn, trong đó có 1.693 đơn có nội dung khiếu nại. Năm 2017, cơ quan hành chính các cấp ở địa phương đã tiếp nhận 2.080 đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh thì trong đó có 1.372 đơn có nội dung khiếu nại (giảm 19% so với cùng kỳ năm trước). Năm 2018, cơ quan, đơn vị tiếp nhận 2.481 đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh trong đó có 1.383 đơn có nội dung khiếu nại. Trong 9 tháng đầu năm 2019, các địa phương đơn vị tiếp nhận 831 đơn khiếu nại. Năm 2016 có 13 đoàn khiếu nại đông người/ 9 vụ việc (trong đó cấp tỉnh 11 đoàn/8 vụ việc, cấp huyện 02 đoàn/01 vụ việc). Năm 2017 có 18 đoàn người khiếu nại đông người/12 vụ việc (trong đó cấp tỉnh có 16 đoàn/11 vụ việc, cấp huyện 02 đoàn/01 vụ việc). Năm 2018 và đầu năm 2019 có 16 đoàn khiếu nại đông người/12 vụ việc (trong đó cấp tỉnh là 13 đoàn/9 vụ việc, cấp huyện là 3 đoàn/3 vụ việc. Việc khiếu nại đông người về cùng một vụ việc và khiếu nại nhiều lần đã gây áp lực đến công tác giải quyết khiếu nại ở các đơn vị, địa phương. Vấn đề cần quan tâm ở đây là số vụ việc người dân khiếu nại sai vẫn chiếm tỷ lệ cao. Báo cáo về kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo năm 2017 cho thấy trong các vụ việc được giải quyết bằng quyết định hành chính thì số vụ việc người dân khiếu nại đúng chiếm tỷ lệ 19,56%, khiếu nại sai chiếm tỷ lệ 56,52%, khiếu nại đúng một phần chiếm tỷ lệ 23,91%. Năm 2018 số vụ việc người dân khiếu nại đúng chiếm tỷ lệ 16,6%, khiếu nại sai chiếm tỷ lệ 64%, khiếu nại đúng một phần chiếm tỷ lệ 19,4%. - Những yếu tố tác động đến tình hình khiếu nại và giải quyết khiếu nại ở tỉnh Phú Yên. 11
+ Chính sách, pháp luật của Nhà nước. + Đặc điểm dân tộc, tôn giáo ở địa phương. + Quá trình đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ trong những năm gần đây + Tỉnh Phú Yên đang xúc tiến đẩy mạnh hợp tác, thu hút đầu tư của các doanh nghiệp lớn cho phát triển kinh tế của tỉnh. + Tác động từ những bất cập trong công tác quản lý nhà nước ở địa phương. 2.2. Công tác giải quyết khiếu nại hành chính của Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Yên từ năm 2016 đến tháng 6 năm 2019 2.2.1. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện giải quyết khiếu nại hành chính Thực hiện chức năng, nhiệm vụ công tác quản lý nhà nước về giải quyết khiếu nại, UBND tỉnh đã ban hành các văn bản thuộc thẩm quyền quản lý nhà nước ở địa phương như sau: - Quyết định số 44/2014/QĐ-UBND ngày 10/11/2014 về việc ban hành các quy định về quy trình xử lý và giải quyết khiếu nại hành chính trên địa bàn tỉnh Phú Yên. - Quyết định 968/QĐ-UBND ngày 14/5/2018 về việc công bố Danh mục thủ tục hành chính trong lĩnh vực giải quyết khiếu nại, giải quyết tố cáo, tiếp công dân, xử lý đơn, phòng chống tham nhũng thuộc thẩm quyền giải quyết của Thanh tra tỉnh, các sở, ban, ngành trên địa bàn tỉnh Phú Yên (thay thế quyết định 1913/QĐ-UBND ngày 15/8/2016). 2.2.2. Kết quả giải quyết khiếu nại hành chính của Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Yên từ năm 2016 đến đầu năm 2019 - Kết quả giải quyết khiếu nại hành chính năm 2016 Từ ngày 15/11/2015 đến ngày 31/10 năm 2016, UBND tỉnh tiếp nhận 426 đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh. Qua phân loại, vụ việc khiếu nại thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND tỉnh là 16 vụ việc. Kết quả giải quyết 16 vụ việc thuộc thẩm quyền thì có 13 vụ việc được giải quyết bằng quyết định hành chính (trong đó có 5 quyết định đình chỉ), còn lại 3 vụ việc đang trong thời gian xác minh. Qua phân tích kết quả đã giải 12
quyết có 01 khiếu nại công dân khiếu nại đúng, 02 khiếu nại đúng 1 phần (chiếm 23%). - Kết quả giải quyết khiếu nại hành chính năm 2017 Từ ngày 10/11/2016 đến ngày 31/10/2017, tổng số đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh UBND tỉnh tiếp nhận 861 đơn. Qua phân loại, vụ việc khiếu nại hành chính thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND tỉnh là 13 vụ việc (có 3 vụ việc từ năm 2016 chuyển sang). Kết quả giải quyết 13 vụ việc thuộc thẩm quyền Chủ tịch UBND tỉnh thì có 11 quyết định hành chính được ban hành (trong đó có 4 quyết định đình chỉ), còn lại chờ xác minh. Trong các vụ việc đã được giải quyết có có 02 khiếu nại đúng một phần (tỉ lệ 18%). - Kết quả giải quyết khiếu nại hành chính năm 2018 và đầu năm 2019 Từ ngày 15/11/2017 đến ngày 31/10/2018. UBND tỉnh tiếp nhận 739 đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh. Trong đó số vụ việc khiếu nại thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND tỉnh là 24 vụ việc (có 02 vụ việc từ năm 2017 chuyển sang). Kết quả giải quyết 24 vụ việc khiếu nại thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND tỉnh có 22 vụ việc được giải quyết bằng quyết định hành chính (trong đó có 10 quyết định đình chỉ). Trong các vụ việc đã giải quyết thì có 02 khiếu nại công dân khiếu nại đúng, 1 khiếu nại đúng một phần (tỉ lệ 13,6%). Từ ngày 15/11/2018 đến 31/5/2019. UBND tỉnh tiếp nhận 303 đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh. Trong đó đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND tỉnh là 11 đơn (trong đó có 03 đơn năm 2017 chuyển sang). Kết quả giải quyết khiếu nại có 6 vụ việc được giải quyết bằng quyết định hành chính (trong đó có 2 quyết định đình chỉ) còn lại đang trong quá trình thẩm tra, xác minh. 2.3. Nhận xét về công tác giải quyết khiếu nại của tỉnh Phú Yên trong thời gian qua 2.3.1. Những ưu điểm và nguyên nhân 2.3.1.1. Những ưu điểm - Trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện quy định của pháp luật về khiếu nại và giải quyết khiếu nại 13
+ Việc triển khai, thực hiện tốt các Nghị định, văn bản hướng dẫn của Chính phủ đã tạo điều kiện thuận lợi trong quá trình thụ lý, giải quyết khiếu nại đúng quy định của pháp luật, mang lại hiệu quả thiết thực. + Thường xuyên thực hiện việc rà soát các văn bản quy phạm pháp luật thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước về khiếu nại. + Tại phiên họp thường kỳ của UBND tỉnh lĩnh vực giải quyết khiếu nại, phản ánh, kiến nghị cũng được tách ra một nội dung công việc riêng để dễ theo dõi, chỉ đạo. - Trong thực hiện quy trình, thủ tục giải quyết khiếu nại cho cá nhân, tổ chức Thứ nhất, trong tiếp công dân đến khiếu nại. UBND tỉnh đã chú trọng hoạt động tiếp công dân đến khiếu nại và coi đây là nội dung quan trọng cần phải thực hiện tốt để đảm bảo quyền công dân, tiếp nhận ý kiến của công dân, tuyên truyền, giải thích pháp luật và các quy định của tỉnh cho công dân để giải quyết những yêu cầu, bức xúc cho công dân. Thứ hai, trong tiếp nhận và xử lý đơn. Việc tiếp nhận đơn và xử lý đơn khiếu nại được thực Văn phòng UBND tỉnh phụ trách thực hiện ngày càng chính xác và có chất lượng hơn, theo dõi kịp thời đôn đốc tiến độ giải quyết của các cơ quan, đơn vị, báo cáo kết quả cho lãnh đạo UBND tỉnh và các cơ quan có thẩm quyền theo đúng thời hạn quy định của pháp luật. Thứ ba, trong xác minh vụ việc. Các cơ quan, đơn vị và cá nhân có trách nhiệm đã thực hiện nghiêm túc trong quá trình xác minh giải quyết khiếu nại thông qua các hình thức như: Làm việc với người khiếu nại, người bị khiếu nại, người có liên quan; Yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan cung cấp thông tin, tài liệu, bằng chứng; Tiếp nhận, xử lý thông tin tài liệu, bằng chứng … Thứ tư, trong đối thoại. Quan điểm của UBND tỉnh là không sử dụng sức mạnh hành chính mà tăng cường đối thoại. Việc tổ chức đối thoại giữa các bên đã được chú trọng hơn trước trong giải quyết khiếu nại của các cơ quan tham mưu. 14
Thứ năm, hoạt động ra quyết định giải quyết khiếu nại được tiến hành cẩn trọng dựa vào báo cáo kết quả thẩm tra, xác minh, giải quyết khiếu nại của các cơ quan tham mưu. Thứ sáu, trong thi hành quyết định giải quyết khiếu nại. Ở tỉnh hiện nay thì Chánh Thanh tra tỉnh chịu trách nhiệm chung là theo dõi, kiểm tra, đôn đốc UBND cấp huyện và các cơ quan, đơn vị có liên quan về việc thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật. 2.3.1.2. Nguyên nhân Các cơ quan được giao nhiệm vụ tham mưu giải quyết khiếu nại đã nâng cao trách nhiệm trong công tác giải quyết khiếu nại lần đầu, đảm bảo kết quả giải quyết khiếu nại cho cá nhân, tổ chức được đúng với cac quy định của pháp luật hiện hành. Với những vụ việc khiếu nại đông người, khiếu nại kéo dài đều được tổ chức các đoàn thanh tra, kiểm tra, các tổ công tác để xác minh giải quyết vụ việc đảm bảo đúng quyền lợi cho người dân. Công tác đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ tiếp công dân, thanh tra, giải quyết khiếu nại cho cán bộ công chức được quan tâm, địa phương đã có những chính sách hỗ trợ để cán bộ, công chức học tập nâng cao trình độ đáp ứng yêu cầu công việc. 2.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân 2.3.2.1. Những hạn chế - Về thể chế Tỉnh chưa ban hành được văn bản cụ thể hóa thủ tục giải quyết khiếu nại thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND tỉnh. Chưa có quy định rõ ràng về trách nhiệm của những cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm phối hợp giải quyết những khiếu nại thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh. - Trong thủ tục giải quyết khiếu nại. + Đối với công tác tiếp nhận và xử lý đơn khiếu nại. Trong việc tham mưu cho Chủ tịch UBND tỉnh giao Thủ trưởng cơ quan chuyên môn xác minh, kết luận đề xuất giải quyết khiếu nại, chuyên 15
viên làm công tác tham mưu còn có một hạn chế như lúng túng khi xác định thẩm quyền giải quyết. + Trong việc xác minh, đối thoại với người khiếu nại: Nhiều vụ việc việc xác minh thiếu chính xác, chưa rõ ràng. + Nhiều vụ việc giải quyết khiếu nại vi phạm về thời hạn giải quyết khiếu nại khiến cho công dân bức xúc, chờ đợi. + Trong thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại 2.3.2.2. Nguyên nhân - Về cơ sở pháp lý Việc áp dụng các quy định của pháp luật để giải quyết có khác nhau giữa thời điểm luật có hiệu lực thi hành với luật mới. - Về đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo có trình độ chuyên môn chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ, chưa chủ động trong việc tham mưu dẫn đến chậm trễ. - Về thực hiện quy trình giải quyết khiếu nại + Trong tiếp công dân thường xuyên công chức tiếp dân giải thích vụ việc với dân không cụ thể, rõ ràng, thiếu thuyết phục. + Trong xác minh khiếu nai, có vụ việc khiếu nại liên quan đến nhiều người, nhiều thế hệ khác nhau, việc giám định chữ viết, chữ ký, hồ sơ, giấy tờ, đối chất giữa các bên gặp nhiều khó khăn. + Đối với công tác tiếp công dân định kỳ của lãnh đạo UBND và Thủ trưởng các Sở tại, cán bộ tham mưu giúp việc nhiều khi chưa chuẩn bị hồ sơ một cách chu đáo. + Trong đối thoại, việc bố trí lãnh đạo UBND tham gia đối thoại theo thẩm quyền quy định là rất khó. + Trong thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại. Một số vụ việc tuy đã có quyết định giải quyết đúng pháp luật, có hiệu lực thi hành nhưng việc thực hiện chưa kịp thời, không triệt để. - Về phía công dân, tổ chức khiếu nại, nhận thức về pháp luật và ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận công dân còn hạn chế, trong đó có pháp luật về khiếu nại. 16
Kết luận Chương 2 Khiếu nại hành chính là vấn đề xảy ra ở các địa phương trong cả nước. Trong phạm vi nghiên cứu, luận văn đã đánh giá về tình hình khiếu nại hành chính của tỉnh Phú yên trong thời gian qua và hoạt động giải quyết khiếu nại của UBND tỉnh Phú Yên dựa trên những số liệu thực tiễn được cơ quan nhà nước ở địa phương tổng hợp qua các năm. Luận văn đã chỉ ra những kết quả tích cực và hạn chế mà UBND tỉnh Phú Yên đã cố gắng thực hiện trong nhiệm vụ, quyền hạn được giao. 17