Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về giáo dục bậc trung hoc̣ cơ sở công lập trên địa bàn thành phố Buôn Ma thuột, tỉnh Đắk Lắk

Chia sẻ: Tomhum999 Tomhum999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

44
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài là trên cơ sở lý luận và thực trạng QLNN về giáo dục bậc THCS, luận văn xây dựng và đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường công tác quản lý nhà nước về giáo dục bậc trung hoc̣ cơ sở công lập nói riêng và công tác QLNN về giáo dục nói chung trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về giáo dục bậc trung hoc̣ cơ sở công lập trên địa bàn thành phố Buôn Ma thuột, tỉnh Đắk Lắk

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ........./.... ....../..... HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA PHẠM THỊ CẨM VÂN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ GIÁO DỤC BẬC TRUNG HỌC CƠ SỞ CÔNG LẬP TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ BUÔN MA THUỘT, TỈNH ĐẮK LẮK TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Đắk Lắk – 2018
Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN THỊ HƢỜNG Phản biện 1: TS. NGUYỄN MINH SẢN Phản biện 2: TS. NGUYỄN THÀNH DŨNG Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Địa điểm: Phòng số 03, Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ, Phân viện Tây Nguyên - Học viện Hành chính Quốc gia Thời gian vào hồi: 16 giờ 30 phút ngày 29 tháng 01 năm 2018 Có thể tìm luận văn tại thư viện Học viện Hành chính Quốc gia hoặc trên trang Web Khoa Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia. Đắk Lắk – 2018
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài luận văn Giáo dục và đào tạo có vị trí, vai trò hết sức quan trọng đối với sự phát triển của mỗi quốc gia, dân tộc. Nhiều quốc gia trên thế giới đã đạt được những thành tựu to lớn trong quá trình phát triển nhờ sớm coi trọng vai trò của giáo dục và đào tạo như Nhật Bản với quan điểm coi “Giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu; cần kết hợp hài hoà giữa bản sắc văn hóa lâu đời phương Đông với những tri thức phương Tây hiện đại”; hay Singapore với phương châm “Thắng trong cuộc đua về giáo dục sẽ thắng trong cuộc đua về phát triển kinh tế”; cường quốc Mỹ cũng luôn chú trọng đến việc “Tập trung cho đầu tư giáo dục và đào tạo và thu hút nhân tài”; Nelson Mandela, vị anh hùng giải phóng dân tộc Nam Phi cũng nói "Giáo dục là vũ khí mạnh nhất mà bạn có thể dùng để thay đổi thế giới." một người bạn lớn của Việt Nam là Liên Xô trước đây cũng đã khẳng định “Chính sách về con người là điểm bắt đầu và là điểm kết thúc của mọi chính sách kinh tế – xã hội”. Sinh thời, chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng căn dặn thế hệ trẻ “Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang sánh vai cùng các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em”. Để không bị tụt hậu, để xây dựng và phát triển thành công một đất nước độc lập tự do theo định hướng xã hội chủ nghĩa thì cần phải nhận thức rõ hơn nữa vị trí và vai trò của giáo dục và đào tạo. Như vậy đầu tư, mà đặc biệt là đầu tư phát triển đóng vai trò hết sức quan trọng trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Nước ta đang trong tiến trình toàn cầu hóa, hội nhập vào sự biến đổi của nền kinh tế thế giới, nhu cầu đầu tư phát triển vào mọi lĩnh vực của xã hội ngày càng trở thành một vấn đề cấp thiết, nhất là 1
việc đầu tư phát triển nguồn nhân lực. Phát triển nguồn nhân lực chính là phục vụ cho phát triển kinh tế xã hội, làm cho dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, văn minh. Bước sang thế kỉ XXI, phát triển giáo dục, phát triển con người trực tiếp phục vụ yêu cầu của sự nghiệp đổi mới đất nước, phát triển giáo dục phải đi trước một bước hợp lý so với phát triển kinh tế. Nắm bắt được vấn đề trên, trong những năm qua nước ta đã và đang thực hiện nhiều chính sách đẩy mạnh đầu tư hiệu quả cho giáo dục trên tất cả các cấp bậc, đặc biệt là bậc THCS. Trong hệ thống giáo dục phổ thông thì bậc THCS đóng vai trò hết sức quan trọng, tiếp bước cho nền tảng giáo dục tiểu học, là cầu nối cho những bước chân chập chững vào đời, là cơ sở và những hiểu biết ban đầu về kĩ thuật và hướng nghiệp để tiếp tục học trung học phổ thông, trung học chuyên nghiệp, học nghề hoặc đi vào cuộc sống lao động. Sự nghiệp giáo dục của bậc THCS ở thành phố Buôn Ma Thuột nói riêng và trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk nói chung đạt được nhiều kết quả quan trọng và toàn diện. Mạng lưới trường lớp ở các cấp học được quan tâm đầu tư và phát triển theo hướng kiên cố hóa; đội ngũ cán bộ giáo viên đã đạt chuẩn và tỷ lệ trên chuẩn được nâng cao; tỷ lệ học sinh hoàn thành chương trình tiểu học, học sinh công nhận tốt nghiệp THCS và học sinh giỏi các cấp tăng về số lượng và chất lượng. Những thành tích trên thể hiện sự nỗ lực phấn đấu của ngành giáo dục và đào tạo thành phố nói riêng và cả hệ thống chính trị thành phố nói chung. Tuy nhiên, sự nghiệp giáo dục và đào tạo của thành phố còn nhiều khó khăn , thách thức như : chất lượng giáo dục ở vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số còn thấp ; cơ sở vật chất thiếu và chưa đồng bộ , một số trường học chưa có nhà hiệu bộ, phòng học xuốn g cấp, bàn ghế chưa đúng quy cách… Một trong những nguyên nhân ảnh hưởng đến hiệu quả của giáo dục THCS khu vực này là do QLNN chưa phát huy được hết vai 2
trò, chưa có những chế tài, chính sách phù hợp với đối tượng và địa bàn khu vực . Để đạt hiệu quả cao , xứng tầ m và thực hiên tố t nhiệm vu ̣của ngành giáo dục thành phố Buôn Ma thuột nói riêng và cả nước nói chung, thiết nghĩ, QLNN đối với bậc THCS công lâp trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột cần có những giải pháp phù hơp với thực tiễn của địa phương và chiến lược phát triển giáo dục của cả nước. Xuất phát từ những lí do trên , tôi lựa cho ̣n đề tài nghiên cứu “Quản lý nhà nƣớc về giáo dục bậc trung ho ̣c cơ sở công lập trên địa bàn thành phố Buôn Ma thuột, tỉnh Đắk Lắk” như mô ̣t nghiên cứu điển hình để làm rõ những kết quả, ưu điểm và hạn chế, bất cập trong tác động của quản lý nhà nước ở cấ p THCS , từ đó đưa ra những giải pháp, kiến nghị để công tác quản lý nhà nước về giáo dục bậc THCS được cải thiện, góp phần thực hiện tốt các nhiệm vụ giáo dục của ngành. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Giáo dục phổ thông có một vị trí hết sức quan trọng, nó là chiếc cầu nối cơ bản, nó là cấp học mang tính nền tảng của cả hệ thống giáo dục của mỗi quốc gia. Nhận thức rõ vị trí quan trọng này của giáo dục trung học phổ thông đặc biệt là giáo dục trung học cơ sở, do đó, đã có rất nhiều công trình được công bố và tiếp cận ở nhiều góc độ khác nhau. Tuy nhiên, chưa thấy công trình nghiên cứu khoa học nào về quản lý nhà nước về giáo dục bậc trung ho ̣c cơ sở công lập trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn 3.1. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở lý luận và thực trạng QLNN về giáo dục bậc THCS, luận văn xây dựng và đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường công tác quản lý nhà nước về giáo dục bậc trung ho ̣c cơ sở công lập 3
nói riêng và công tác QLNN về giáo dục nói chung trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Làm rõ các khái niệm cơ bản: Giáo dục phổ thông; Giáo dục bậc trung học cơ sở công lập; Quản lý nhà nước về giáo dục; Quản lý nhà nước về giáo dục bậc trung học cơ sở công lập. - Điều tra, khảo sát, thu thập thông tin, số liệu, phân tích, đánh giá thực trạng QLNN về giáo dục bậc THCS công lập trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk. - Đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường QLNN về GD bậc THCS công lập trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu là hoạt động QLNN về giáo dục bậc THCS công lập trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các chính sách QLNN đối với giáo dục bậc THCS công lập địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk. - Phạm vi không gian: Nghiên cứu và khảo sát các trường THCS công lập trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk. - Phạm vi thời gian: Thực trạng QLNN đối với hệ thống bậc THCS công lập trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột được xem xét trong khoảng từ năm 2012 – 2017. 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn 5.1. Phương pháp luận Sử dụng phương pháp luận duy vật biện chứng: xem xét, đánh giá mọi vấn đề nghiên cứu trong mối quan hệ tương tác giữa lý luận và thực tiễn. Tiếp cận nội dung dựa trên quan điểm, chủ trương của 4
Đảng, chính sách và pháp luật của nhà nước và từ góc độ của khoa học quản lý công. 5.2. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp định tính: Dựa trên nguồn tài liệu thứ cấp để phân tích, làm rõ vấn đề nghiên cứu. - Phương pháp phân tích định lượng: Thực hiện khảo sát, điều tra và phỏng vấn sâu để hình thành nguồn tài liệu sơ cấp, làm căn cứ đánh giá thực trạng vấn đề nghiên cứu. - Phương pháp tổng hợp: Tận dụng các thông tin của các chuyên gia về QLNN về giáo dục, giáo dục bậc THCS công lập, để lấy thông tin cho bài luận của mình. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Ý nghĩa lý luận Hệ thống hóa lý luận QLNN về bậc THCS, góp phần khẳng định vị trí, vai trò của giáo dục bậc THCS, sự cần thiết và những nội dung cốt lõi trong QLNN đối với bậc giáo dục THCS. 6.2. Ý nghĩa thực tiễn Cung cấp thực trạng hoạt động giáo dục và QLNN về giáo dục bậc THCS trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột. Đề xuất những giải pháp mang tính khả thi và phù hợp với điều kiện thực tế nhằm hoàn thiện hoạt động QLNN về GD bậc THCS trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục và danh mục tài liệu tham khảo, Luận văn gồm 3 chương chính như sau: Chương 1: Cơ sở lý luận của quản lý nhà nước về giáo dục bậc trung học cơ sở công lập 5
Chương 2: Thực trạng quản lý nhà nước về giáo dục bậc trung học cơ sở công lập trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk Chương 3: Quan điểm, phương hướng và giải pháp nhằm tăng cường quản lý nhà nước về giáo dục bậc trung học cơ sở công lập trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ GIÁO DỤC BẬC TRUNG HỌC CƠ SỞ CÔNG LẬP 1.1. Một số khái niệm cơ bản 1.1.1. Giáo dục phổ thông 1.1.1.1. Khái niệm 1.1.1.2. Hệ thống giáo dục quốc dân 1.1.1.3. Mục tiêu của giáo dục phổ thông 1.1.2. Giáo dục bậc trung học cở sở công lập 1.1.2.1. Khái niệm giáo dục bậc trung học cở sở công lập Giáo dục bậc trung học cơ sở công lập là cơ sở giáo dục do nhà nước (trung ương hoặc địa phương) đầu tư về kinh phí và cơ sở vật chất và hoạt động chủ yếu bằng kinh phí từ các nguồn tài chính công hoặc các khoản đóng góp phi vụ lợi, khác với giáo dục ngoài công lập là hoạt động bằng kinh phí đóng góp của học sinh, khách hàng và các khoản hiến tặng hoặc do tổ chức doanh nghiệp hoặc cá nhân đầu tư vốn và cơ sở vật chất, hạ tầng. 1.1.2.2. Đặc điểm giáo dục bậc trung học cở sở công lập 1.1.2.3. Vị trí, vai trò giáo dục bậc trung học cở sở 1.1.2.4. Nhiệm vụ của giáo dục bậc trung học cở sở 1.1.2.5. Yêu cầu về nội dung, phương pháp giáo dục bậc trung học cơ sở 6
1.2. Quản lý nhà nƣớc về giáo dục 1.2.1. Khái niệm quản lý nhà nước về giáo dục QLNN về giáo dục là sự tác động có tổ chức và điều chỉnh bằng quyền lực của nhà nước đối với các hoạt động giáo dục, do các cơ quan quản lý giáo dục của nhà nước từ TW đến cơ sở tiến hành để thực hiện chức năng, nhiệm vụ do nhà nước ủy quyền nhằm phát triển giáo dục, duy trì trật tự, kỉ cương, thỏa mãn nhu cầu giáo dục của nhân dân, thực hiện mục tiêu giáo dục của nhà nước . QLNN về giáo dục chính là việc nhà nước thực hiện quyền lực công để điều hành, điều chỉnh toàn bộ các hoạt động giáo dục trong phạm vi toàn xã hội để thực hiện mục tiêu giáo dục của nhà nước . 1.2.2. Tính chất, đặc điểm quản lý nhà nước về giáo dục 1.2.2.1. Tính chất 1.2.2.2. Đặc điểm 1.2.3. Vai trò quản lý nhà nước về giáo dục - Làm cho sự phát triển giáo dục đúng hướng, đáp ứng mục tiêu chiến lược giáo dục trong từng giai đoạn phát triển. - Làm cho tất cả các hoạt động giáo dục đi vào kỉ cương, trật tự. - Đảm bảo sự công bằng trong giáo dục thông qua hệ thống chính sách về giáo dục, tạo cơ hội cho mọi người có điều kiện tham gia vào quá trình giáo dục. - Đảm bảo những điều kiện vật chất to lớn cho giáo dục phát triển. Nhà nước là người đầu tư và đồng thời là người đặt hàng lớn nhất cho giáo dục. 1.3. Quản lý nhà nƣớc về giáo dục bậc trung học cơ sở 1.3.1. Quản lý nhà nước về giáo dục bậc trung học cơ sở công lập 1.3.1.1. Khái niệm quản lý nhà nước về giáo dục bậc trung học cơ sở công lập 1.3.1.2. Nội dung quản lý nhà nước về giáo dục trung học cơ sở công lập 7
1.3.2. Phân cấp quản lý nhà nước về giáo dục trung học cơ sở công lập 1.3.2.1. Quản lý nhà nước theo ngành 1.3.2.2. Quản lý nhà nước theo các cấp chính quyền địa phương Tiểu kết chƣơng 1 Trên cở sở hệ thống hóa những vấn đề cơ bản về lí luận QLNN, xác định được tầm quan trọng và tính tất yếu của xu hướng đổi mới quản lý nhà nước đối với lĩnh vực giáo dục bậc THCS. Kết quả luận văn chương 1 tập trung nghiên cứu những vấn đề sau: - Giáo dục phổ thông là gì? - Giáo dục bậc THCS là gì? - Nêu được vị trí, vai trò của giáo dục bậc THCS. - Khái quát được nhiệm vụ giáo dục bậc THCS. - Đưa ra khái niệm QLNN về Giáo dục. - Nêu được tính chất, đặc điểm và nguyên tắc QLNN về GD. - Trình bày được nội dung cơ bản của QLNN về GD. - Nêu được vai trò QLNN về GD. - Nêu ra quan điểm phát triển GD. - Trình bày được phương hướng phát triển giáo dục phổ thông. - Đưa ra khái niệm trường THCS công lập là gì? - Nêu được trách nhiệm QLNN về bậc giáo dục bậc THCS của các ban ngành liên quan. Tất cả những vấn đề trên là cơ sở lí luận để luận văn có căn cứ nghiên cứu và đánh giá thực trạng QLNN về giáo dục bậc THCS nói chung và trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột nói riêng. Đây cũng là nội dung cơ bản sẽ được trình bày trong chương 2. 8
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ GIÁO DỤC BẬC TRUNG HỌC CƠ SỞ CÔNG LẬP TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ BUÔN MA THUỘT, TỈNH ĐẮK LẮK 2.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế và xã hội của thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk 2.1.1. Điều kiện tự nhiên và kinh tế 2.1.1.1. Vị trí địa lý 2.1.1.2. Điều kiện tự nhiên 2.1.1.3. Điều kiện kinh tế 2.1.2. Điều kiện xã hội 2.2. Thực trạng hoạt động giáo dục của bậc trung học cơ sở tại thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk 2.2.1. Những kết quả đạt được 2.2.2. Những mặt hạn chế + Vẫn còn một số cán bộ, công chức, viên chức năng lực chưa đáp ứng yêu cầu chức danh đảm nhận, thụ động trong công việc, ý thức tổ chức kỷ luật chưa cao, vẫn còn cán bộ, công chức vi phạm đến mức phải xử lý bằng hình thức kỷ luật. Công tác tổ chức cán bộ chưa thực sự chủ động, đổi mới. + Trình độ tiếp thu của học sinh không đều, điều kiện phục vụ dạy học đáp ứng phân luồng học sinh sau trung học cơ sở còn hạn chế. + Yêu cầu về hiện đại hóa cơ sở vật chất, trường học, phòng học cần phải được xây dựng thêm vì cơ sở vật chất, trang thiết bị đầu tư cho dạy và học vẫn còn hạn chế, thiếu đồng bộ, cở sở vật chất ở một số trường thuộc tuyến xã tại địa bàn thành phố xuống cấp trầm trọng. + Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào trong công tác giảng dạy, quản lý giáo dục và đào tạo còn hạn chế, cần được tăng cường trong năm tới thông qua việc nâng cao năng lực sử dụng máy vi tính 9
của đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên. Phòng thí nghiệm, thực hành bộ môn, phòng học và thiết bị dạy học còn thiếu. + Yêu cầu về đổi mới quản lý nhà trường, đổi mới nội dung, phương pháp dạy học. + Tình trạng dạy thêm, học thêm không đúng quy định chưa được ngăn chặn triệt để. 2.3. Thực trạng quản lý nhà nƣớc đối với bậc trung học cơ sở trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk 2.3.1. Thực hiện tổ chức thực thi chính sách, pháp luật về giáo dục bậc trung học cơ sở trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk Trong những năm gần đây từ TW đến địa phương đã và đang xây dựng, hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật, đưa ra những chủ trương định hướng đúng đắn để phát triển giáo dục tạo cơ hội bình đẳng cho mọi người dân được tiếp cận với dịch vụ về GD. Luật GD năm 2005 sửa đổi, bổ sung đã tạo hành lang pháp lý để thực hiện việc hoạch định các chính sách cho GD, tổ chức bộ máy quản lý GD, huy động các nguồn lực để phát triển sự nghiệp GD. Ngoài ra, Đảng và nhà nước cũng đã quan tâm ban hành nhiều văn bản quản lý và phát triển GD như chiến lược phát triển GD 2011 – 2020 nhằm nâng cao chất lượng GD “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” các chính sách về tuyển dụng, sử dụng và quản lý công chức, chính sách về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý, giáo viên, chính sách ưu đãi đối với giáo viên cũng được ban hành. Nhiều văn bản quy phạm pháp luật QLNN về GD như đa dạng hóa loại hình trường, các loại hình GD, đổi mới nội dung chương trình và phương pháp dạy học, phát triển quy mô GD, quy 10
chế kiểm tra, thi cử, xét lên lớp, công nhận tốt nghiệp với các cấp và bậc học. 2.3.2. Về công tác tổ chức bộ máy, nhân sự trong ngành giáo dục. Nhìn chung, Phòng Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Phòng Nội vụ tham mưu cho UBND thành phố thực hiện đúng các quy định của nhà nước về công tác tổ chức, quản lý, sử dụng đội ngũ viên chức giáo dục cũng như quy hoạch, điều động, luân chuyển, bổ nhiệm cán bộ quản lý các cơ sở giáo dục. Công tác quy hoạch, bố trí sắp xếp cán bộ quản lý theo hướng trẻ hóa, chú trọng năng lực, trình độ, đảm bảo đáp ứng được yêu cầu của công việc. Công tác điều động, luân chuyển cán bộ quản lý cho đến nay được thực hiện tốt theo quy trình chặt chẽ, trên cơ sở nhu cầu công tác và năng lực, phát huy tính dân chủ, tạo được sự thống nhất giữa các cơ quan, đơn vị, cơ bản đáp ứng được nhu cầu biên chế của các đơn vị trường học và nguyện vọng của các cán bộ quản lý. Qua việc điều động, luân chuyển và bổ nhiệm công chức, viên chức ngành giáo dục đã từng bước phát huy được năng lực công tác, trưởng thành, tích lũy được nhiều kinh nghiệm trong thực hiện nhiệm vụ được giao, tăng cường sự đoàn kết thống nhất. Sau khi được điều động, luân chuyển, bổ nhiệm, hầu hết các cán bộ quản lý đều tiếp cận với điều kiện, môi trường làm việc, phát huy được khả năng công tác và vai trò, trách nhiệm. Việc giao biên chế cho các đơn vị trường cũng như hợp đồng giáo viên, nhân viên được thực hiện đúng theo quy định hiện hành, trên cơ sở biên chế được tỉnh giao và phù hợp với nhu cầu, đáp ứng được yêu cầu trong công tác giảng dạy, không vượt quá số lượng biên chế được giao. 11
2.3.3. Thực hiện công tác quản lý nhà nước về đội ngũ nhà giáo, bồi dưỡng nhà giáo Hằng năm UBND thành phố chỉ đạo Phòng Giáo dục và Đào tạo xây dựng kế hoạch tuyển sinh đối với 03 cấp học theo từng năm học trên địa bàn thành phố, qua đó UBND thành phố phê duyệt kế hoạch và triển khai thực hiện, sau khi có kết quả tuyển sinh UBND thành phố xây dựng kế hoạch và ban hành quyết định giao biên chế cho các trường mầm non, tiểu học và THCS công lập trên địa bàn nhưng không vượt quá biên chế được tỉnh giao hằng năm để các đơn vị trường học chủ động sắp xếp định biên trong năm học. 2.4. Đánh giá thực trạng quản lý nhà nƣớc cấp cơ sở đối với bậc trung học cơ sở công lập trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk 2.4.1. Những điểm mạnh 2.4.1.1. Về công tác quản lý giáo dục 2.4.1.2. Công tác tham mưu, phối hợp quản lý giáo dục 2.4.1.3. Về công tác kiểm tra 2.4.1.4. Về triển khai thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị 2.4.1.5. Về thực hiện công tác phổ cập giáo dục. 2.4.1.6. Về thực hiện đổi mới phương pháp dạy học 2.4.1.7. Về đổi mới kiểm tra đánh giá chất lượng giáo dục 2.4.1.8. Về tăng cường cơ sở vật chất trong giáo dục 2.4.1.9. Về xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia (tính đến tháng 12/2016) 2.4.1.10. Về công tác quản lý dạy thêm học thêm 2.4.1.11. Về tình hình thực hiện công khai đối với cơ sở giáo dục 12
2.4.2. Những hạn chế, nguyên nhân của hạn chế và vấn đề đặt ra cần giải quyết 2.4.2.1. Những hạn chế - Chất lượng giáo dục còn thấp và không đồng đều giữa vùng trung tâm thành phố và vùng ngoại ô; quan tâm đến phát triển số lượng nhiều hơn chất lượng. Hệ thống giáo dục thiếu đồng bộ, chưa liên thông, mất cân đối giữa các cấp học, cơ cấu, trình độ, Ngoại ngữ. - Ngành đã có nhiều biện pháp trong việc vận động HS ra lớp, tỉ lệ HS bỏ học giảm nhiều, tuy nhiên tình trạng HS bỏ học vẫn còn, chưa được khắc phục triệt để. - Đội ngũ quản lý, giáo viên, vừa thừa vừa thiếu, chưa đồng bộ về loại hình. Rất nhiều trường có tổng số biên chế giáo viên đủ, thậm chí thừa nhưng lại thiếu nhưng thiếu giáo viên môn công nghệ, giáo dục công dân. Sự hụt hẫng về giáo viên trình độ cao ở các trường ngày càng gia tăng, tuổi trung bình của giáo viên cũng khá cao. - Việc triển khai các phương pháp dạy học tích cực ở một số trường chưa hiệu quả. - Cơ sở vật chất trang thiết bị đầu tư cho dạy và học còn hạn chế, thiếu đồng bộ. - Nhiều trường vẫn xảy ra tình trạng lạm thu; việc thu chi bán trú, tổ chức dạy 02 buổi/ngày và tăng buổi ở một số trường còn cao chưa đúng quy định của ngành. - Việc thực hiện chế độ báo cáo của các trường học còn chậm, số liệu thiếu chính xác ảnh hưởng đến công tác quản lý của ngành. - Một bộ phận GV ý thức tổ chức kỷ luật chưa cao nên dẫn đến tình trạng đơn thư khiếu kiện kéo dài, đơn thư nặc danh làm ảnh hưởng đến uy tín của trường và của ngành. - Một số cán bộ quản lý chưa bám trường, bám. - Công tác thi đua khen thưởng còn nặng về hình thức. 13
- Công tác tuyển sinh còn bất cập. - Tình trạng dạy thêm học thêm không đúng quy định ở trong và ngoài nhà trường còn khá phổ biến và phức tạp, đăc biệt một số cơ sở dạy thêm do giáo viên đã được nghỉ hưu đứng ra tổ chức, nên công tác thanh tra, kiểm tra dạy thêm học thêm của Phòng Giáo dục và Đào tạo và Ban giám hiệu các trường học còn gặp nhiều khó khăn. - Việc thực hiện quy chế dân chủ trong nhà trường chưa nghiêm. - Quản lý chuyên môn và công tác thanh tra, kiểm tra của các trường còn nặng hình thức. - Công tác quản lý giáo dục kém hiệu quả. 2.4.2.2. Nguyên nhân của hạn chế Công tác chỉ đạo, điều hành còn nhiều yếu kém, bất cập, chậm đưa ra những quyết sách đồng bộ ở tầm vĩ mô Một số chính sách chưa phù hợp, đặc biệt là chính sách phân cấp quản lý, phân bổ ngân sách, chế độ đãi ngộ đối với giáo viên, nhân viên và cán bộ quản lý trong các trường học. Phân cấp quản lý còn chưa mạnh, chưa đúng theo tinh thần cải cách của Chính phủ, đặc biệt là trong lĩnh vực quản lý ngân sách, tuyển dụng biên chế, dự án đầu tư. Công tác xã hội hóa giáo dục, huy động các nguồn lực cho phát triển giáo dục còn nhiều bất cập, hầu hết còn trông chờ vào ngân sách nhà nước nên việc huy động nguồn vốn cho giáo dục còn hạn chế. Việc đào tạo, quản lý, sử dụng nguồn nhân lực chưa chặt chẽ, tính kế thừa chưa cao, còn tình trạng vừa thừa vừa thiếu giáo viên vẫn diễn ra ở một số trường. Chất lượng giáo dục bậc THCS chưa cao, việc đánh giá chất lượng giáo dục chưa được chặt chẽ, nghiêm túc, khách quan, bệnh thành tích, thiếu trung thực trong đánh giá kết quả học tập vẫn còn diễn ra. 14
Thanh tra, kiểm tra chưa đạt hiệu quả như mong muốn, một bộ phận thanh tra viên năng lực chuyên môn, nghiệp vụ còn hạn chế, chế độ áp dụng cho đội ngũ này còn nhiều bất hợp lý, nên hiệu quả thanh tra còn thấp. Việc thể chế hóa các văn bản cấp trên về các địa bàn quản lý của thành phố còn chậm, xây dựng chương trình, kế hoạch dài hạn, còn chung chung chưa cụ thể, kế hoạch được phê duyệt nhưng khâu triển khai, tổ chức thực hiện còn chậm, hiệu quả chưa cao. 2.4.2.3. Vấn đề đặt ra cần giải quyết - Đổi mới công tác quản lý giáo dục bậc THCS. - Thực hiện quy hoạch nhân lực ngành giáo dục và hoàn thiện, cải tiến chế độ, chính sách đối với đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục. - Đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học. - Hỗ trợ giáo dục đối với học sinh dân tộc thiểu số và HS có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. - Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính về giáo dục bậc THCS công lập. - Nâng cao năng lực lãnh đạo của cán bộ quản lý giáo dục bậc THCS công lập. - Tăng cường các nguồn lực đầu tư cho giáo dục bậc THCS công lập. - Tăng cường công tác khảo thí và kiểm định chất lượng GD. - Đẩy mạnh công tác truyền thông về GD. - Các giải pháp ngăn chặn học sinh bỏ học. Tiểu kết chƣơng 2 Thông qua tìm hiểu điều kiện tự nhiện, kinh tế – xã hội của thành phố Buôn Ma Thuột; Thực trạng hoạt động GD của bậc THCS; 15
Thực trạng QLNN đối với bậc THCS trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột, kết quả nghiên cứu cho thấy: trong những năm qua tổ chức bộ máy ở các trường học được sắp xếp phù hợp với tốc độ và nhu cầu phát triển của thành phố, chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức ở ngành giáo dục ngày càng được nâng cao hơn về tư tưởng chính trị, phẩm chất đạo đức và năng lực công tác. Công tác đào tạo bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức của ngành được quan tâm, số lượng cán bộ, công chức, viên chức đạt chuẩn và trên chuẩn ngày càng tăng. Tăng cường cử cán bộ, giáo viên tham gia các khóa đào tạo trên chuẩn đáp ứng yêu cầu phát triển giáo dục trong thời kỳ đổi mới. Chú trọng đào tạo giáo viên dạy tiếng dân tộc cho học sinh đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn. Công tác quy hoạch, bổ nhiệm, đề bạt, điều động luân chuyển cán bộ, giáo viên thực hiện đúng quy trình, tạo điều kiện cho mỗi cá nhân thực hiện đúng chức trách, hoàn thành nhiệm vụ được giao. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được vẫn còn nhiều hạn chế và thiếu sót. Vẫn còn một số cán bộ, công chức, viên chức năng lực chưa đáp ứng yêu cầu chức danh đảm nhận, thụ động, ý thức tổ chức kỷ luật chưa cao, vẫn còn cán bộ, công chức vi phạm đến mức phải xử lý bằng hình thức kỷ luật. Công tác tổ chức cán bộ chưa thực sự chủ động, đổi mới. Ở chương này nghiên cứu tập trung phân tích thực trạng GD bậc THCS và QLNN bậc THCS nhằm làm rõ những vấn đề đã làm được và chưa làm được ở những năm học trong giai đoạn 2012 – 2017 và đồng thời đặt ra vấn đề cần giải quyết để tiếp tục đưa ra những định hướng cho GD bậc THCS và QLNN bậc THCS đến năm 2025 đồng thời đưa giải pháp phù hợp nhằm góp phần nâng cao chất lượng GD và QLNN bậc THCS công lập. 16
Chƣơng 3: QUAN ĐIỂM, PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ GIÁO DỤC BẬC TRUNG HỌC CƠ SỞ CÔNG LẬP TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ BUÔN MA THUỘT, TỈNH ĐẮK LẮK 3.1. Quan điểm, phƣơng hƣớng và mục tiêu đổi mới giáo dục quốc gia 3.1.1. Quan điểm, phương hướng đổi mới giáo dục trong tình hình mới Đảng và nhà nước luôn khẳng định phát triển giáo dục là quốc sách hàng đầu, đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát triển; giáo dục vừa là mục tiêu vừa là động lực để phát triển kinh tế – xã hội. Những thành tựu phát triển kinh tế – xã hội trong 10 năm vừa qua và chiến lược phát triển kinh tế – xã hội 2011 – 2020 với yêu cầu tái cơ cấu nền kinh tế và đổi mới mô hình tăng trưởng, cùng với chiến lược và quy hoạch phát triển nhân lực trong thời kỳ dân số vàng là tiền đề cơ bản để ngành giáo dục cùng các Bộ, Ngành, địa phương phát triển giáo dục. 3.1.2. Mục tiêu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục 3.1.2.1. Mục tiêu tổng quát 3.1.2.2. Mục tiêu cụ thể 3.1.3. Định hướng phát triển giáo dục trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk đến năm 2025 3.1.4. Định hướng phát triển giáo dục bậc trung học cơ sở trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk đến năm 2025 17
3.2. Giải pháp tăng cƣờng quản lý nhà nƣớc cấp cơ sở đối với bậc trung học cơ sở công lập trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk 3.2.1. Đổi mới công tác quản lý giáo dục bậc trung học cơ sở công lập - Đổi mới công tác quản lý giáo dục trong các trường chính là sự kế thừa, sự cải tiến hoặc đưa thêm yếu tố mới vào hoạt động quản lý nhằm tạo ra sự ổn định và thúc đẩy quá trình phát triển của các trường. - Đổi mới tổ chức bộ máy: Đây là một nhân tố có tính quyết định đến việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả QLNN. Do vậy đổi mới tổ chức bộ máy nhà trường chính là phải xây dựng được một bộ máy quản lý gọn nhẹ, cơ cấu khoa học và hợp lý. Thực hiện tốt phân cấp, phân công trách nhiệm rõ ràng, cụ thể cho từng cá nhân, từng bộ phận trong đơn vị, có như vậy mới tạo điều kiện tốt để phát huy tính chủ động sáng tạo và tinh thần trách nhiệm của mọi cán bộ, giáo viên và đây là nhân tố tạo động lực để xây dựng một tập thể sư phạm đoàn kết, đủ mạnh, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, góp phần xây dựng nhà trường ngày một phát triển. - Đổi mới về công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, giáo viên: Đây chính là yếu tố có tính quyết định đến việc năng cao chất lượng giáo dục toàn diện ở các trường, do vậy người lãnh đạo, quản lý nhà trường phải xây dựng được một kế hoạch phát triển đội ngũ theo quan điểm phát triển chiến lược nguồn nhân lực trong ngành giáo dục. Phải chú trọng và quan tâm đến chất lượng đội ngũ, bên cạnh việc đẩy mạnh công tác tự học, tự bồi dưỡng, nghiên cứu khoa học cũng cần tạo điều kiện thuận lợi để cán bộ, giáo viên có điều kiện tham gia học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ dưới nhiều hình thức khác nhau, đồng thời thường xuyên chăm lo sự phát triển 18