Tóm tắt Luận văn Thạc sỹ Kế toán: Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại Công ty cổ phần Thạch bàn Viglacera

i<br /> <br /> Mở đầu<br /> 1. Tính cấp thiết của Đề tài:<br /> Công tác quản lý là một trong những vấn đề mà mọi doanh nhiệp quan<br /> tâm đặc biệt là việc xây dựng hệ thống kiểm soát nội bộ (HTKSNB). Một hệ<br /> thống kiểm soát nội bộ hữu hiệu không những có thể đảm bảo các mục tiêu<br /> bảo vệ tài sản của doanh nghiệp, đảm bảo độ tin cậy của các thông tin, đảm<br /> bảo việc thực hiện các chế độ pháp lý, đảm bảo hiệu quả và năng lực quản lý<br /> mà qua đó nó còn nâng cao hiệu quả hoạt động.<br /> Công ty cổ phần Thạch Bàn (TBC) là một doanh nghiệp hoạt động trong<br /> lĩnh vực sản xuất gạch ngói đất sét nung. Năm 2004 TBC được chuyển đổi thành<br /> Công ty cổ phần, hiện nay đang được phát triển theo mô hình Công ty mẹ con<br /> gồm Công ty mẹ và 8 công ty con. Việc thiết lập và duy trì một HTKSNB hữu<br /> hiệu kiểm soát được các hoạt động từ Công ty mẹ đến các Công ty con có ý<br /> nghĩa vô cùng quan trọng đối với TBC.<br /> Nhận thức được vấn đề này các cấp lãnh đạo đã và đang quan tâm đến<br /> việc xây dựng một HTKSNB tối ưu. Tuy nhiên hiện nay HTKSNB ở đây còn<br /> bộc lộ nhiều bất cập chưa đáp ứng được yêu cầu quản lý. Vì vậy hoàn thiện<br /> HTKSNB tại TBC trong giai đoạn này là thực sự cần thiết để tăng cường<br /> công tác quản lý nâng cao hiệu quản hoạt động và tạo ra sự phát triển bền<br /> vững cho Công ty.<br /> Với tư cách là thành viên ban kiểm soát nội bộ và để góp phần nghiên<br /> cứu về mặt lý luận và thực tiễn HTKSNB tại Công ty và từ đó đưa ra các giải<br /> pháp hoàn thiện HTKSNB nhằm tăng cường hiệu quả hoạt động sản xuất kinh<br /> doanh của TBC tôi chọn Đề tài: “Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại<br /> Công ty cổ phần Thạch bàn Viglacera”<br /> 2. Mục đích nghiên cứu<br /> Luận văn nghiên cứu những lý luận chung về HTKSNB trong một<br /> doanh nhiệp hoạt động theo mô hình công ty mẹ – công ty con.<br /> Phân tích và đánh giá thực trạng HTKSNB tại TBC<br /> Trên cơ sở nghiên cứu lý luận kết hợp với phân tích và đánh giá thực<br /> <br /> ii<br /> tiễn từ đó đưa ra một số biện pháp hoàn thiện HTKSNB tại TBC.<br /> 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của Luận văn<br /> Đối tượng nghiên cứu là HTKSNB trong doanh nghiệp hoạt động trong<br /> mô hình công ty mẹ – công ty con.<br /> Phạm vi nghiên cứu là Công ty cổ phần Thạch Bàn<br /> 4. Phương pháp nghiên cứu<br /> Kế thừa những kết quả nghiên cứu lý luận về HTKSNB đã đạt được của<br /> các tài liệu đã công bố, trực tiếp quan sát và nghiên cứu tài liệu hiện có tại<br /> đơn vị nghiên cứu, tổng hợp, phân tích đánh giá tổng quát, hệ thống hoá để<br /> đánh giá thực trạng HTKSNB của TBC. Tìm hiểu HTKSNB và hoạt động của<br /> một số đơn vị tương đồng để đánh giá và đúc kết đưa ra các giải pháp hoàn<br /> thiện HTKSNB tại TBC.<br /> 5. Đóng góp của Luận văn:<br /> Về mặt lý luận, hệ thống hoá được những vấn đề lý luận cơ bản về<br /> HTKSNB, đặc biệt trong các doanh nghiệp hoạt động theo mô hình công ty<br /> mẹ – công ty con.<br /> Về mặt thực tế, Luận văn đã phân tích rõ thực trạng và đánh giá được<br /> những tồn tại của HTKSNB tại TBC.<br /> Về các đề xuất, Luận văn đã đưa ra phương hướng hoàn thiện HTKSNB tại<br /> TBC và đưa ra các giải pháp xây dựng, hoàn thiện một HTKSNB hữu hiệu tại<br /> TBC đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn hiện nay..<br /> 6. Tên và kết cấu của Luận văn<br /> Tên Luận văn: “Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại Công ty cổ<br /> phần Thạch bàn Viglacera ”.<br /> Kết cấu Luận văn: Ngoài phần mở đầu và kết luận, Luận văn gồm 3 chương.<br /> Chương 1: Những vấn đề lý luận cơ bản về hệ thống kiểm soát nội bộ<br /> trong doanh nghiệp hoạt động theo mô hình công ty mẹ –<br /> công ty con;<br /> Chương 2: Thực trạng hệ thống kiểm soát nội bộ tại Công ty cổ phần<br /> Thạch Bàn;<br /> <br /> iii<br /> Chương 3: Phương hướng và giải pháp hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội<br /> bộ tại Công ty Cổ phần Thạch Bàn.<br /> Chương 1<br /> Nhũng vấn đề lý luận cơ bản về hệ thống kiểm soát nội bộ trong doanh<br /> nghiệp hoạt động theo mô hình công ty mẹ - công ty con<br /> 1.1. Lý luận chung về kiểm soát trong hệ thống quản lý<br /> Quản lý là một lĩnh vực rộng bao trùm từ việc hoạch định chính sách, tổ<br /> chức thực hiện, kiểm soát việc thực hiện để đạt được mục tiêu. Kiểm soát là<br /> một chức năng không thể thiếu của quá trình quản lý nhằm cung cấp thông tin<br /> về việc thực hiện các mục tiêu đề ra để đưa ra các quyết định quản lý thích<br /> hợp. Hoạt động kiểm soát được tiến hành thường xuyên trong tất cả các giai<br /> đoạn của quá trình quản lý.<br /> Quản lý không thể thiếu thông tin do đó kiểm soát là một chức năng<br /> quan trọng. Đây là hoạt động tiến hành thường xuyên dưới nhiều hình thức<br /> nhằm cung cấp thông tin quản lý giúp cho nhà lãnh đạo có cơ sở đưa ra những<br /> quyết định phù hợp. Mà thông tin kiểm soát lại được tăng cường độ chính xác<br /> chính là nhờ vào hệ thống kiểm soát nội bộ.<br /> 1.2. Lý luận chung về hệ thống kiểm soát nội bộ<br /> 1.2.1. Khái niệm hệ thống kiểm soát nội bộ<br /> Theo Liên đoàn Kế toán Quốc tế (IFAC), HTKSNB là một hệ thống<br /> chính sách và thủ tục nhằm bốn mục tiêu sau: bảo vệ tài sản của đơn vị, đảm<br /> bảo độ tin cậy của các thông tin, bảo đảm việc thực hiện các chế độ pháp lý<br /> và bảo đảm hiệu quả của các hoạt động.<br /> HTKSNB có bốn mục tiêu cơ bản là bảo vệ tài sản, đảm bảo độ tin cậy<br /> của thông tin, đảm bảo việc thực hiện các chế độ pháp lý và mục tiêu bảo đảm<br /> hiệu quả hoạt động và năng lực quản lý<br /> 1.2.2 Các yếu tố cấu thành hệ thống kiểm soát nội bộ<br /> HTKSNB bao gồm bốn yếu tố cơ bản là: Môi trường kiểm soát, hệ<br /> <br /> iv<br /> thống thông tin, các thủ tục kiểm soát và kiểm toán nội bộ.<br /> Môi trường kiểm soát: bao gồm toàn bộ nhân tố bên trong đơn vị và<br /> bên ngoài đơn vị có tính môi trường tác động đến việc thiết kế, hoạt động và<br /> xử lý dữ liệu của các loại hình kiểm soát nội bộ. Các nhân tố môi trường kiểm<br /> soát bao gồm: đặc thù về quản lý, cơ cấu tổ chức, chính sách nhân sự, công<br /> tác kế hoạch, uỷ ban kiểm soát và các ảnh hưởng bên ngoài.<br /> Hệ thống thông tin mục đích của một hệ thống kế toán của một tổ chức<br /> là sự nhận biết, thu thập, phân loại, ghi sổ và báo cáo các nghiệp vụ kinh tế tài<br /> chính của tổ chức đó, thoả mãn chức năng thông tin và kiểm tra của hoạt động<br /> kế toán. Một hệ thống kế toán hữu hiệu phải đảm bảo các mục tiêu kiểm soát<br /> chi tiết về các mặt là tính có thực; sự phê chuẩn; tính đầy đủ; sự đánh giá;<br /> phân loại; tính đúng kỳ; quá trình chuyển sổ và tổng hợp chính xác<br /> Hệ thống thông tin kế toán càng phát huy vai trò cung cấp thông tin khi<br /> nó được tổ chức một cách hợp lý, phù hợp với qui mô của doanh nghiệp và<br /> cho phép phân tích, tổng hợp thông tin của các bộ phận.<br /> Các thủ tục kiểm soát do Ban giám đốc đơn vị thiết lập và thực hiện<br /> nhằm đạt được các mục tiêu quản lý cụ thể. Các thủ tục kiểm soát được thiết lập<br /> trong đơn vị dựa trên ba nguyên tắc cơ bản: nguyên tắc phân công, phân nhiệm<br /> rõ ràng; nguyên tắc bất kiêm nhiệm; và nguyên tắc uỷ quyền và phê chuẩn.<br /> Kiểm toán nội bộ<br /> Kểm toán nội bộ là một bộ phận độc lập được thiết lập trong đơn vị tiến<br /> hành công việc kiểm tra và đánh giá các hoạt động phục vụ yêu cầu quản trị. Là<br /> một trong những nhân tố cơ bản trong HTKSNB của doanh nghiệp, bộ phận<br /> kiểm toán nội bộ cung cấp một sự quan sát, đánh giá thường xuyên về toàn bộ<br /> hoạt động của doanh nghiệp, bao gồm cả tính hiệu quả của việc thiết kế và vận<br /> hành các chính sách và thủ tục về kiểm soát nội bộ. Bộ phận kiểm toán nội bộ<br /> hữu hiệu sẽ giúp cho doanh nghiệp có được những thông tin kịp thời điều chỉnh<br /> và bổ sung những qui chế kiểm soát thích hợp và hiệu quả.<br /> Các điều kiện để Bộ phận kiểm toán nội bộ hoạt động có hiệu quả: Bộ<br /> <br /> v<br /> phận kiểm toán nội bộ phải trực thuộc một cấp cao nhất, hoạt động tương đối<br /> độc lập với phòng kế toán và các bộ phận hoạt động được kiểm tra.<br /> Nhân lực là những người có năng lực chuyên môn và đạo đức nghề<br /> nghiệp phù hợp với các qui định hiện hành.<br /> 1.3 Vai trò, vị trí của hệ thống kiểm soát nội bộ trong công tác quản lý<br /> HTKSNB với những chính sách, nội quy, quy chế cùng các thủ tục<br /> kiểm soát được thiết lập chính là các công cụ và cách thức để các nhà quản lý<br /> tiến hành các hoạt động quản lý của mình. HTKSNB có vai trò quan trọng<br /> trong công tác quản lý doanh nghiệp. Một công ty không thiết lập được một<br /> HTKSNB cũng đồng nghĩa với việc công ty đó không có quản lý với đầy đủ ý<br /> nghĩa của khái niệm này.<br /> HTKSNB ngày càng được các cấp quản lý coi trọng đặc biệt là trong<br /> doanh nghiệp có tầm hoạt động, có quy mô lớn. Việc xây dựng một HTKSNB<br /> hữu hiệu là chìa khoá cho sự thành công trong công tác quản lý.<br /> 1.4 Đặc điểm hệ thống kiểm soát nội bộ trong các doanh nghiệp hoạt<br /> động theo mô hình công ty mẹ – công ty con<br /> 1.4.1 Đặc điểm mô hình công ty mẹ – công ty con<br /> Mô hình công ty mẹ – công ty con là một mô hình ưu việt. Tính gắn kết<br /> và chủ động của mô hình tạo ra sức mạnh tổng hợp cho sự phát triển nguồn<br /> lực, thị phần, uy tín và thương hiệu của toàn bộ tập đoàn nói chung và từng<br /> công ty nói riêng. Mô hình này tạo điều kiện cho các công ty mở rộng quy mô<br /> và phạm vi kinh doanh, đổi mới công nghệ, nâng cao hiệu quả hoạt động,<br /> thích ứng hơn với cơ chế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế.<br /> Trong mô hình này: Công ty mẹ là một thực thể pháp lý có ít nhất một<br /> đơn vị trực thuộc – công ty con.<br /> Công ty con là một thực thể pháp lý bị kiểm soát bởi công ty mẹ.<br /> Đặc trưng của mô hình công ty mẹ – công ty con: Công ty mẹ, công ty<br /> <br />