Tóm tắt luận văn Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu hiệu quả của độc tố Botulinum nhóm A phối hợp với vận động trị liệu trong phục hồi chức năng chi trên ở bệnh nhân tai biến mạch máu não

Chia sẻ: Hieu Minh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:27

Thêm vào BST

Báo xấu

21
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận án với mục tiêu: đánh giá kết quả phục hồi chức năng chi trên ở bệnh nhân tai biến mạch máu não bằng phương pháp sử dụng độc tố Botulinum nhóm A phối hợp với vận động trị liệu; nghiên cứu một số yếu tố có ảnh hưởng đến kết quả phục hồi chức năng chi trên bằng phương pháp sử dụng độc tố Botulinum nhóm A phối hợp với vận động trị liệu.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu hiệu quả của độc tố Botulinum nhóm A phối hợp với vận động trị liệu trong phục hồi chức năng chi trên ở bệnh nhân tai biến mạch máu não

bé gi¸o dôc vμ ®μo t¹o bé y tÕ tr−êng ®¹i häc y hμ néi ********************* L−¬ng tuÊn Khanh nghiªn cøu hiÖu qña cña §éc Tè Botulinum nhãm A phèi hîp víi vËn ®éng trÞ liÖu trong phôc håi chøc n¨ng chi trªn ë bÖnh nh©n Tai biÕn m¹ch m¸u n·o Chuyªn ngμnh : Phôc håi chøc n¨ng M· sè: 62.72.43.01 Tãm t¾t luËn ¸n tiÕn sÜ y häc Hμ Néi - 2010
C«ng tr×nh ®−îc hoμn thμnh t¹i: Tr−êng §¹i häc Y hμ néi Ng−êi h−íng dÉn khoa häc: PGS. TS. Cao Minh Ch©u PGS. TS. TrÇn V¨n Ch−¬ng Ph¶n biÖn 1 : PGS.TS. D−¬ng Xu©n §¹m Ph¶n biÖn 2 : GS.TS. Lª Quang C−êng Ph¶n biÖn 3 : PGS.TS. TrÇn Träng H¶i LuËn ¸n ®−îc b¶o vÖ tr−íc Héi ®ång chÊm luËn ¸n cÊp Nhμ n−íc häp t¹i Tr−êng §¹i häc Y Hμ Néi Vμo håi: 14 giê, ngμy 23 th¸ng 9 n¨m 2010 Cã thÓ t×m hiÓu luËn ¸n t¹i: - Th− viÖn Quèc gia - Th− viÖn Th«ng tin Y häc Trung −¬ng - Th− viÖn Tr−êng §¹i häc Y Hμ Néi
Damh môc c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu cã liªn quan ®Õn ®Ò tμi luËn ¸n ®· ®−îc c«ng bè 1. L−¬ng TuÊn Khanh (2005), “Nh©n tr−êng hîp ®iÒu trÞ co cøng chi trªn b»ng Toxin Botulinum (Dysport): Mét h−íng ®iÒu trÞ co cøng míi“, T¹p chÝ Y häc thùc hμnh, sè 4 (510), tr 29-32. 2. L−¬ng TuÊn Khanh, TrÇn V¨n Ch−¬ng, Cao Minh Ch©u (2008), “Nghiªn cøu tû lÖ co cøng vμ ¶nh h−ëng chøc n¨ng trªn bÖnh nh©n tai biÕn m¹ch m¸u n·o sau 12 th¸ng“, T¹p chÝ Y häc l©m sμng, sè 29, tr 41- 45. 3. L−¬ng TuÊn Khanh, TrÇn V¨n Ch−¬ng, Cao Minh Ch©u (2009), “B−íc ®Çu ®¸nh gi¸ hiÖu qña cña ®éc tè Botulinum nhãm A gi¶m co cøng ®Ó phôc håi chøc n¨ng chi trªn ë bÖnh nh©n tai biÕn m¹ch m¸u n·o“,T¹p chÝ Y häc l©m sμng, sè 42, tr 34-40. 4. L−¬ng TuÊn Khanh, TrÇn V¨n Ch−¬ng, Cao Minh Ch©u (2010), “Nghiªn cøu hiÖu qu¶ cña ®éc tè Botulinum nhãm A phèi hîp víi vËn ®éng trÞ liÖu trong phôc håi chøc n¨ng chi trªn ë bÖnh nh©n tai biÕn m¹ch m¸u n·o“,T¹p chÝ Y häc l©m sμng, sè 53, tr 62-67.
1 §Æt vÊn ®Ò Co cøng (Spasticity) lμ biÓu hiÖn th−êng gÆp cña c¸c tæn th−¬ng thÇn kinh trung −¬ng (héi chøng tÕ bμo thÇn kinh vËn ®éng trªn) nh−: tai biÕn m¹ch n·o, chÊn th−¬ng sä n·o, x¬ cøng r¶i r¸c, chÊn th−¬ng tñy sèng §Æc biÖt, trªn nh÷ng bÖnh nh©n liÖt nöa ng−êi do tai biÕn m¹ch m¸u n·o, co cøng chi trªn kÕt hîp víi yÕu, liÖt c¬ vμ mÊt c¸c cö ®éng chän läc tinh vi cña bμn ngãn tay lμ nh÷ng yÕu tè quan träng g©y gi¶m hoÆc mÊt chøc n¨ng cña bÖnh nh©n. Co cøng cã thÓ ¶nh h−ëng ®Õn c¸c vËn ®éng tù chñ trªn nh÷ng bÖnh nh©n liÖt kh«ng hoμn toμn. Ngoμi ra, co cøng chi trªn g©y khã kh¨n cho bÖnh nh©n thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng ch¨m sãc th−êng ngμy nh−: ¨n uèng, mÆc quÇn ¸o, t¾m röa, vÖ sinh c¸ nh©n....Co cøng cßn g©y khã chÞu hoÆc ®au, vμ lμ nguyªn nh©n chÝnh g©y co rót biÕn d¹ng, mÊt chøc n¨ng, tμn tËt sau nμy. VÊn ®Ò co cøng thùc sù lμ mét khã kh¨n rÊt lín mμ c¸c thμy thuèc Phôc håi chøc n¨ng, c¸c Kü thuËt viªn vμ Y t¸ ®iÒu d−ìng ph¶i ®−¬ng ®Çu trong viÖc ®iÒu trÞ, ch¨m sãc vμ tËp luyÖn phôc håi cho bÖnh nh©n liÖt nöa ng−êi do tai biÕn m¹ch m¸u n·o. Trong phôc håi chøc n¨ng liÖt nöa ng−êi giai ®o¹n liÖt cøng, gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng co cøng lμ mét b−íc quan träng, kh«ng thÓ thiÕu tr−íc khi tËp luyÖn phôc håi vËn ®éng cho bÖnh nh©n. C¸c ph−¬ng ph¸p ®iÒu trÞ co cøng cæ ®iÓn lμ kh«ng ®ñ. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ®éc tè Botulinum nhãm A (BTX-A) ®−îc xem nh− lμ mét chÊt chèng co cøng cã hiÖu qña. ViÖc sö dông BTX-A ®Ó ®iÒu trÞ co cøng chi trªn cã −u ®iÓm nh− ®¬n gi¶n, cã thÓ thùc hiÖn cho bÖnh nh©n ngo¹i tró, kh«ng g©y mÊt c¶m gi¸c da vμ dÞ c¶m. T¹i ViÖt nam, s¶n phÈm BTX-A (biÖt d−îc: Dysport) xuÊt hiÖn lÇn ®Çu tõ n¨m 2002, vμ ®−îc sö dông trong lÜnh vùc thÈm mü (xãa nÕp nh¨n), ®iÒu trÞ co th¾t mi m¾t Tuy nhiªn, viÖc ¸p dông ®éc tè Botulinum nhãm A trong ®iÒu trÞ co cøng vÉn ch−a phæ biÕn ë ViÖt nam. Víi mong muèn t×m hiÓu mét vÊn ®Ò cßn kh¸ míi mÎ ë n−íc ta, gãp phÇn n©ng cao chÊt l−îng ®iÒu trÞ co cøng vμ phôc håi chøc n¨ng cho bÖnh nh©n tai biÕn m¹ch m¸u n·o, ®Ò tμi “Nghiªn cøu hiÖu qña cña ®éc tè Botulinum nhãm A phèi hîp víi vËn ®éng trÞ liÖu trong phôc håi chøc n¨ng chi trªn ë bÖnh nh©n tai biÕn m¹ch m¸u n·o ®−îc tiÕn hμnh víi hai môc tiªu sau:
2 1. §¸nh gi¸ kÕt qña phôc håi chøc n¨ng chi trªn ë bÖnh nh©n tai biÕn m¹ch m¸u n·o b»ng ph−¬ng ph¸p sö dông ®éc tè Botulinum nhãm A phèi hîp víi vËn ®éng trÞ liÖu. 2. Nghiªn cøu mét sè yÕu tè cã ¶nh h−ëng ®Õn kÕt qña phôc håi chøc n¨ng chi trªn ë bÖnh nh©n tai biÕn m¹ch m¸u n·o b»ng ph−¬ng ph¸p sö dông ®éc tè Botulinum nhãm A phèi hîp víi vËn ®éng trÞ liÖu. * §ãng gãp míi cña luËn ¸n 1. Phèi hîp tiªm ®éc tè Botulinum nhãm A víi vËn ®éng trÞ liÖu trong ®iÒu trÞ gi¶m co cøng, t¹o thuËn cho phôc håi chøc n¨ng chi trªn ë bÖnh nh©n liÖt nöa ng−êi do tai biÕn m¹ch n·o 2. §¸nh gi¸ mét sè yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn kÕt qu¶ phôc håi chøc n¨ng chi trªn ë bÖnh nh©n tai biÕn m¹ch n·o b»ng ph−¬ng ph¸p phèi hîp tiªm ®éc tè Botulinum nhãm A phèi hîp víi vËn ®éng trÞ liÖu. 3. B−íc ®Çu x©y dùng tiªu chuÈn chØ ®Þnh, vÞ trÝ, liÒu l−îng vμ kü thuËt tiªm ®éc tè Botulinum nhãm A nh»m gi¶m co cøng trong ®iÒu trÞ vμ phôc håi chøc n¨ng chi trªn ë bÖnh nh©n tai biÕn m¹ch n·o. * Bè côc luËn ¸n : LuËn ¸n gåm 152 trang. PhÇn ®Æt vÊn ®Ò: 3 trang; KÕt luËn: 2 trang; KiÕn nghÞ: 1 trang. LuËn ¸n cã 4 ch−¬ng: Ch−¬ng 1: Tæng quan 59 trang; Ch−¬ng 2: §èi t−îng vμ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 20 trang; Ch−¬ng 3: KÕt qu¶ nghiªn cøu 36 trang; Ch−¬ng 4: Bμn luËn 31 trang. Trong luËn ¸n cã 40 b¶ng; 37 h×nh; 4 s¬ ®å; 6 ®å thÞ vμ 3 biÓu ®å. Cã 124 tμi liÖu tham kh¶o gåm 13 tμi liÖu tiÕng ViÖt, 101 tiÕng Anh vμ 10 tiÕng Ph¸p. Cã 3 Phô lôc vμ Danh s¸ch bÖnh nh©n nghiªn cøu. Ch−¬ng 1. Tæng Quan 1.1. tai biÕn m¹ch m¸u n·o vμ BiÓu hiÖn l©m sμng co cøng Chi trªn Tai biÕn m¹ch m¸u n·o (TBMN) lμ mét nhãm bÖnh g©y tö vong vμ tμn tËt kh¸ phæ biÕn trªn thÕ giíi. BÖnh phÇn lín gÆp ë ng−êi cao tuæi vμ mét sè tr−êng hîp c¶ ë ng−êi trÎ tuæi. Trong c¸c thÓ th−êng gÆp, thiÕu m¸u n·o côc bé (nhåi m¸u n·o) chiÕm 75-85% c¸c tr−êng hîp vμ ch¶y m¸u n·o chiÕm 15-25%. TBMN lμ nguyªn nh©n tö vong ®øng hμng thø ba sau c¸c bÖnh tim m¹ch, ung th− vμ lμ mét nguyªn nh©n quan träng dÉn ®Õn tμn tËt
3 ë ng−êi lín. Cã rÊt nhiÒu yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn chøc n¨ng, trong ®ã CO Cøng ®ãng vai trß quan träng ®Æc biÖt [109]. MÉu co cøng ®iÓn h×nh trong liÖt nöa ng−êi do tai biÕn m¹ch n·o lμ: MÉu co cøng gÊp ë chi trªn kÕt hîp víi mÉu co cøng duçi ë chi d−íi. MÉu co cøng gÊp chi trªn ®iÓn h×nh trong liÖt nöa ng−êi do tai biÕn m¹ch n·o: B¶ vai bÞ kÐo ra sau, ®ai vai bÞ ®Èy xuèng; khíp vai khÐp vμ xoay vμo trong; khuûu tay gÊp; c¼ng tay quay sÊp; cæ tay gÊp vÒ phÝa lßng bμn tay, h¬i nghiªng quay hoÆc nghiªng trô; bμn tay n¾m chÆt; c¸c ngãn tay gÊp vμ khÐp, khíp liªn ®èt xa ngãn tay cã thÓ gÊp hoÆc duçi; ngãn tay c¸i gÊp vμ khÐp, n»m trong lßng bμn tay [37]. 1.2. Sinh lý bÖnh co cøng 1.2.1. C¬ së gi¶i phÉu vμ sinh lý Tr−¬ng lùc c¬. 1.2.1.1. Kh¸i niÖm: B¶n chÊt cña tr−¬ng lùc c¬ lμ mét ho¹t ®éng ph¶n x¹ cã trung t©m n»m ë tñy sèng. 1.2.1.2. KiÓm so¸t tr−¬ng lùc c¬. KiÓm so¸t tr−¬ng lùc c¬ lμ mét qóa tr×nh sinh lý kh¸ phøc t¹p. Cã nhiÒu cÊu tróc thÇn kinh tham gia kiÓm so¸t ho¹t ®éng nμy, chia thμnh hai hÖ: hÖ th¸p vμ hÖ ngo¹i th¸p. Bao gåm: c¸c trung t©m øc chÕ (cã møc ®é tæ chøc cao h¬n) vμ c¸c trung t©m kÝch thÝch (víi møc ®é tæ chøc thÊp h¬n) [122]. 1.2.2. Sinh lý bÖnh co cøng N¨m 1980, Lance JW ®−a ra ®Þnh nghÜa: “Co cøng lμ sù t¨ng lªn cña ph¶n x¹ tr−¬ng lùc (tr−¬ng lùc c¬) phô thuéc vμo tèc ®é kÐo gi·n kÌm theo sù phãng ®¹i cña c¸c ph¶n x¹ g©n x−¬ng do cung ph¶n x¹ c¬ bÞ kÝch thÝch qóa møc, co cøng lμ mét thμnh phÇn n»m trong héi chøng tÕ bμo thÇn kinh vËn ®éng trªn [64]. Co cøng lμ hËu qña cña mét tæn th−¬ng bã th¸p ë bÊt kú vÞ trÝ nμo cña nã (vá n·o, bao trong,th©n n·o hoÆc tuû sèng). Co cøng lμ mét trong nh÷ng thμnh phÇn cña héi chøng th¸p (héi chøng tÕ bμo thÇn kinh vËn ®éng trªn), trong ®ã chØ cã co cøng lμ nh¹y c¶m víi ®iÒu trÞ thuèc.
4 1.2.2.1. Tæn th−¬ng tÕ bμo thÇn kinh vËn ®éng trªn 1. T¹i vá n·o 2. C¸c tæn th−¬ng d−íi vá t¹i c¸c ®iÓm b¾t chÐo nh÷ng sîi vËn ®éng tõ c¶ hai bªn vá n·o (vÝ dô: bao trong) 3.Tæn th−¬ng c¸c vïng th©n n·o kiÓm so¸t c¸c ph¶n x¹ tuû 1.2.2.2. C¬ chÕ thay ®æi tÝnh kÝch thÝch cña ph¶n x¹ tuû C¸c nguyªn nh©n g©y rèi lo¹n chøc n¨ng c¸c vßng tñy * Sù kiÓm so¸t kh«ng b×nh th−êng tõ trªn ®i xuèng (gièng nh− trong tr−êng hîp cøng ®ê mÊt n·o) * Nh÷ng biÕn ®æi t¹i chç (m« häc, sinh ho¸, rèi lo¹n s¾p xÕp tÕ bμo thÇn kinh ) tiÕp sau tæn th−¬ng - ®−îc coi nh− lμ ®Æc tÝnh t¹o h×nh cña hÖ thÇn kinh dÉn ®Õn sù t¸i tæ chøc c¸c cung tuû. 1.2.2.3. Nh÷ng biÕn ®æi vÒ ®Æc tÝnh c¬ häc cña c¸c sîi c¬ HiÖn t−îng t¸i tæ chøc cña c¸c tÕ bμo thÇn kinh vËn ®éng cã thÓ dÉn ®Õn nh÷ng biÕn ®æi c¬ häc cña c¸c sîi c¬. Sù cøng ®ê cña c¬ t¨ng lªn cã lÏ lμ do sù biÕn ®æi cña c¸c sîi c¬ tõ týp II sang týp I .Sù biÕn ®æi nμy cã thÓ lμ hËu qña cña c¸c tÕ bμo thÇn kinh vËn ®éng kh«ng nhËn ®−îc tÝn hiÖu tõ trªn xuèng. 1.3. C¸c ph−¬ng ph¸p §iÒu trÞ co cøng 1.3.1. ChØ ®Þnh ®iÒu trÞ - Co cøng nÆng g©y ¶nh h−ëng chøc n¨ng - Co cøng nÆng cã thÓ dÉn ®Õn nh÷ng biÕn chøng 1.3.2. C¸c ph−¬ng ph¸p ®iÒu trÞ co cøng [88, 97]: A. C¸c ph−¬ng ph¸p ®iÒu trÞ toμn th©n: Thuèc uèng B. C¸c ph−¬ng ph¸p ®iÒu trÞ t¹i chç: phong bÕ d©y thÇn kinh b»ng cån hoÆc Phenol 5 %, tiªm ®éc tè Botulinum nhãm A. C. §iÒu trÞ ngo¹i khoa: B¬m Baclofen néi tuû, phÉu thuËt c¾t rÔ sau, phÉu thuËt DREZ , phÉu thuËt c¾t thÇn kinh chän läc... D. C¸c ph−¬ng ph¸p vËt lý trÞ liÖu E. Dông cô chØnh trùc (Orthosis)
5 1.3.3. §éc tè Botulinum nhãm A 1.3.3.1. Nguån gèc, ph©n lo¹i [16][72]: §éc tè Botulinum lμ ®éc tè thÇn kinh (Neurotoxin) do vi khuÈn yÕm khÝ Clostridium botulinum s¶n xuÊt ra. HiÖn nay ®· biÕt cã b¶y nhãm huyÕt thanh ®éc tè thÇn kinh kh¸c nhau : A, B, C1, C2, D, E vμ F. 1.3.3.2. CÊu tróc ®éc tè Botulinum [72] C¸c ®éc tè Botulinum b¶n chÊt lμ Protein gåm mét chuçi nÆng (H) cã träng l−îng ph©n tö 85.000-105.000 Dalton vμ mét chuçi nhÑ (L) cã träng l−îng ph©n tö 50.000- 59.000 Dalton, ®−îc nèi víi nhau bëi mét cÇu nèi disulphid, cã g¾n mét ph©n tö Zn [29. Chuçi nhÑ (L) lμ phÇn mang ®éc tÝnh. Chuçi nÆng (H) gióp cho ®éc tè ®Õn g¾n víi c¸c tÕ bμo thÇn kinh Cholin. 1.3.3.3. C¬ chÕ t¸c dông cña ®éc tè Botulinum nhãm A §éc tè t¸c ®éng ë mμng tr−íc khíp thÇn kinh, th©m nhËp vμo c¸c tói chuyªn chë vμ øc chÕ gi¶m sù phãng thÝch Acetylcholin (lμ mét chÊt trung gian dÉn truyÒn thÇn kinh), do ®ã lμm tª liÖt, ng¨n c¶n dÉn truyÒn thÇn kinh qua khíp thÇn kinh. Qu¸ tr×nh t¸c dông bao gåm ba giai ®o¹n: * Giai ®o¹n g¾n: ®éc tè ®−îc g¾n vμo c¸c ®iÓm tiÕp nhËn ë mμng tr−íc khíp thÇn kinh. * Giai ®o¹n x©m nhËp: lμ giai ®o¹n ®éc tè ®i qua mμng tÕ bμo ®Ó vμo bªn trong c¸c ®Çu tËn thÇn kinh. * Giai ®o¹n ho¹t ®éng ®éc tÝnh: gåm nhiÒu b−íc ®Ó lμm øc chÕ phãng thÝch Acetylcholin. T¸c ®éng nμy cã hiÖu qña nhÊt t¹i c¸c b¶n thÇn kinh-c¬, do ®ã cã t¸c dông lμm gi¶m tr−¬ng lùc c¸c c¬ v©n. §éc tè Botulinum nhãm A kh«ng g©y tæn th−¬ng chÕt c¸c tÕ bμo thÇn kinh vËn ®éng, chØ g©y phong bÕ t¹m thêi dÉn truyÒn thÇn kinh 1.3.3.4. §éc tÝnh vμ t¸c dông phô LiÒu g©y chÕt ë ng−êi ch−a biÕt râ. Sù ngé ®éc do tai n¹n qu¸ liÒu trong ®iÒu trÞ co cøng lμ hiÕm khi x¶y ra, v× ®ßi hái ph¶i liÒu tiªm b¾p cao h¬n rÊt nhiÒu so víi liÒu ®iÒu trÞ cÇn thiÕt.
6 1.3.4. vËN §éng trÞ liÖu 1.3.4.1. C¸c kü thuËt c¬ b¶n: ®Æt t− thÕ, vËn ®éng, kÐo gi·n 1.3.4.2. Kü thuËt Bobath [5][7] [27] [37] 1.4. C¸c nghiªn cøu cã liªn quan y v¨n ghi nhËn rÊt nhiÒu nghiªn cøu ®¸nh gi¸ hiÖu qña cña ®éc tè Botulinum nhãm A trong ®iÒu trÞ co cøng c¬ chi trªn ë bÖnh nh©n liÖt nöa ng−êi. * Nh÷ng vÊn ®Ò tån t¹i: 1. Ch−a thèng nhÊt vÒ c¸c thang ®iÓm vμ ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸. 2. Ch−a cã nghiªn cøu ®éc tè Botulinum nhãm A phèi hîp víi tËp luyÖn phôc håi chøc n¨ng. 3. Ch−a cã nghiªn cøu nμo vÒ hiÖu qña còng nh− liÒu ®éc tè Botulinum nhãm A sö dông trªn ng−êi ViÖt nam. Ch−¬ng 2: §èi t−îng vμ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 2.1. §èi t−îng nghiªn cøu 2.1.1. Tiªu chuÈn chän bÖnh nh©n: BÖnh nh©n ®iÒu trÞ néi tró vμ ngo¹i tró t¹i Trung t©m Phôc håi chøc n¨ng BÖnh viÖn B¹ch mai cã c¸c tiªu chuÈn sau: 1. BÖnh nh©n liÖt nöa ng−êi do tai biÕn m¹ch m¸u n·o ®−îc x¸c ®Þnh trªn l©m sμng theo tiªu chuÈn cña Tæ chøc y tÕ thÕ giíi vμ h×nh ¶nh chôp (c¾t líp vi tÝnh hoÆc céng h−ëng tõ) sä n·o. 2. Co cøng chi trªn (bËc 1+, 2 vμ 3 theo ph©n lo¹i Ashworth c¶i biªn) t¹i Ýt nhÊt mét nhãm c¬ gÊp chi trªn. 3. §ång ý tham gia vμo nghiªn cøu C¸c bÖnh nh©n ®−îc chia lμm hai nhãm: - Nhãm 1: BÖnh nh©n ®−îc ®iÒu trÞ b»ng tiªm ®éc tè Botulinum nhãm A (Dysport) kÕt hîp tËp luyÖn phôc håi chøc n¨ng. - Nhãm 2 (nhãm chøng): BÖnh nh©n ®−îc ®iÒu trÞ tËp luyÖn phôc håi chøc n¨ng, kh«ng tiªm Dysport.
7 2.1.2. Tiªu chuÈn lo¹i trõ: LiÖt nöa ng−êi do nh÷ng nguyªn nh©n kh¸c; co cøng møc ®é nhÑ (®é 1); bÖnh nh©n bÞ co rót cè ®Þnh, rèi lo¹n ý thøc nÆng, bÞ chøng nuèt khã (sÆc, nghÑn khi uèng hoÆc ¨n thøc ¨n láng, mÒm, cøng); thÊt ng«n nÆng; bÖnh c¬ hoÆc rèi lo¹n teo c¬ t¹i chç; bÖnh lý toμn th©n nÆng (suy thËn, nhiÔm khuÈn nÆng...) 2.2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu: Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu tiÕn cøu, ngÉu nhiªn, cã ®èi chøng. C¸c sè liÖu thu thËp cña nghiªn cøu ®−îc m· hãa vμ xö lý b»ng phÇn mÒm SPSS 15. 0. C¸c biÕn sè vμ chØ sè nghiªn cøu: §¸nh gi¸ tr−¬ng lùc c¬ (Thang ®iÓm Ashworth c¶i biªn (MAS), tÇn sè co th¾t c¬). §o tÇm vËn ®éng thô ®éng vμ chñ ®éng c¸c khíp khuûu vμ cæ tay bªn liÖt, thang ®iÓm gÊp ngãn tay cña Bhakta. §¸nh gi¸ chøc n¨ng vËn ®éng chi trªn (Néi dung 6,7 vμ 8 cña thang ®iÓm ®¸nh gi¸ vËn ®éng). §¸nh gi¸ ba ho¹t ®éng ch¨m sãc chi trªn. §¸nh gi¸ ®au (Thang ®iÓm nãi ®¬n gi¶n). Thang ®iÓm ®¸nh gi¸ chung cña bÖnh nh©n, ng−êi ch¨m sãc vμ thÇy thuèc 2.3. Kü thuËt tiªm §éc tè Botulinum nhãm A 2.3.1. Ph−¬ng tiÖn - Ph−¬ng tiÖn: M¸y kÝch thÝch ®iÖn CEFAR (do Ph¸p s¶n xuÊt) ®Ó x¸c ®Þnh ®iÓm vËn ®éng, Kim kÝch thÝch ®iÖn - thÇn kinh hai nßng, 21G - L.50. - Thuèc ®éc tè Botulinum nhãm A: Sö dông thuèc Dysport 500 UI (Sè giÊy phÐp VISA: VN-8058-04). 2.3.2. Kü thuËt tiªm vμ liÒu l−îng X¸c ®Þnh ®iÓm vËn ®éng cña c¬ cÇn tiªm dùa vμo c¸c mèc gi¶i phÉu. Th¨m dß ®iÓm vËn ®éng b»ng m¸y CEFAR. Lùa chän c¸c c¬ ®−îc tiªm: dùa vμo ®Æc tÝnh, còng nh− vai trß trong mÉu co cøng chi trªn. LiÒu l−îng tiªm tïy thuéc vμo thÓ tÝch c¬ co cøng, tæng liÒu 500 UI Dysport 2.4. Kü thuËt tËp luyÖn phôc håi chøc n¨ng: Qu¸ tr×nh tËp luyÖn phôc håi chøc n¨ng do c¸c kü thuËt viªn vËt lý trÞ liÖu vμ ho¹t ®éng trÞ liÖu thùc hiÖn t¹i Trung t©m Phôc håi chøc n¨ng BÖnh viÖn B¹ch mai. §èi víi nhãm bÖnh nh©n ngo¹i tró, ng−êi tËp h−íng dÉn cho bÖnh nh©n hoÆc ng−êi nhμ nh÷ng ®éng t¸c vËn ®éng mμ tù hä cã thÓ lμm ®−îc t¹i nhμ theo tμi liÖu h−íng dÉn tËp luyÖn. Kh«ng cã sù kh¸c biÖt vÒ kü thuËt vμ thêi gian tËp ë c¶ hai nhãm bÖnh nh©n nghiªn cøu.
8 S¬ ®å thiÕt kÕ nghiªn cøu BÖnh nh©n liÖt nöa ng−êi do tai biÕn m¹ch n·o Kh¸m l©m sμng Co cøng chi trªn ®é Co cøng chi trªn nhÑ (®é 1) 1+ , 2, 3 theo Rèi lo¹n ý thøc nÆng Ashworth c¶i biªn ThÊt ng«n nÆng.... Chän ngÉu nhiªn Lo¹i khái diÖn nghiªn cøu Nhãm chøng Nhãm nghiªn cøu 32 BÖnh nh©n 32 BÖnh nh©n tËp PHCN Tiªm BTX-A vμ PHCN Theo dâi vμ Theo dâi vμ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ Ph©n tÝch so s¸nh hai nhãm
9 Ch−¬ng 3. KÕt qña nghiªn cøu 3.1. §Æc ®iÓm ®èi t−îng nghiªn cøu B¶ng 3.1: Mét sè ®Æc ®iÓm ®èi t−îng nghiªn cøu Nhãm chøng Nhãm tiªm Gi¸ trÞ p (n = 32) thuèc (n = 32) Tuæi (n¨m) (Trung b×nh ®é lÖch) 60,37 9,30 58,38 9,27 0,39 (NS)* (Tèi thiÓu - Tèi ®a) (40 - 78) ( 32 - 77 ) Giíi - Nam 27 (84,4%) 26 (81,2%) 0,63 (NS) - N÷ 5 (15,6%) 6 (18,8%) Lo¹i tai biÕn ThiÕu m¸u n·o côc bé 16 (50,0%) 15 (46,9%) 0,50 (NS) Ch¶y m¸u n·o 16 (50,0%) 17 (53,1%) Tay bªn liÖt - Ph¶i 15 (46,9%) 13 (40,6%) 0,40 (NS) - Tr¸i 17 (53,1%) 19 (59,4%) Thêi gian sau khi bÞ tai biÕn (th¸ng) 20,41 28,09 0,11 (NS) (Tèi thiÓu - Tèi ®a) (3 - 60) (1 - 95) Kh«ng cã sù kh¸c biÖt cã ý nghÜa thèng kª gi÷a hai nhãm nghiªn cøu vÒ tuæi, giíi, lo¹i tai biÕn, bªn liÖt vμ thêi gian bÖnh (NS: Kh«ng cã ý nghÜa thèng kª) 3.2. KÕt qña phôc håi chøc n¨ng chi trªn ë bÖnh nh©n tai biÕn m¹ch m¸u n·o b»ng ph−¬ng ph¸p tiªm ®éc tè Botulinum nhãm A phèi hîp víi VËn ®éng trÞ liÖu.
10 B¶ng 3.6. Sù thay ®æi ®iÓm Ashworth c¶i biªn trung b×nh ë hai nhãm t¹i thêi ®iÓm sau mét th¸ng Thay ®æi vÒ ®iÓm Ashworth c¶i Nhãm chøng Nhãm tiªm Gi¸ trÞ p biªn (MAS) trung b×nh (n=32) thuèc (n=32) (Trung b×nh §é lÖch chuÈn) C¸c c¬ gÊp khuûu tay - §iÓm trung b×nh ban ®Çu 2,18 0,66 2.39 0,56 - §iÓm trung b×nh sau mét th¸ng 2,03 0,63 1,14 0,42 - thay ®æi sau 1 th¸ng - 0,15 0,32 -1,25 0,55 < 0,001 C¸c c¬ gÊp cæ tay - §iÓm trung b×nh ban ®Çu 2,23 0,59 2,51 0,57 - §iÓm trung b×nh sau mét th¸ng 2,15 0,57 1,06 0,72 - thay ®æi sau 1 th¸ng - 0,07 0,26 -1,45 0,69 < 0,001 C¸c c¬ gÊp ngãn tay - §iÓm trung b×nh ban ®Çu 1,90 0,45 2,20 0,77 - §iÓm trung b×nh sau mét th¸ng 1,82 0,46 0,87 0,75 - thay ®æi sau 1 th¸ng - 0,07 0,18 -1,33 0,68 < 0,001 * §iÓm MAS thay ®æi >= 1 lμ cã ý nghÜa l©m sμng T¹i thêi ®iÓm sau mét th¸ng, sù thay ®æi ®iÓm Ashworth c¶i biªn (MAS) trong c¶ ba nhãm c¬ gÊp cña nhãm ®−îc tiªm Dysport lμ cã ý nghÜa l©m sμng. Cô thÓ ®iÓm Ashworth c¶i biªn c¸c c¬ gÊp khuûu gi¶m 1,25 ®iÓm, c¸c c¬ gÊp cæ tay gi¶m 1,45 ®iÓm, c¸c cã gÊp ngãn tay gi¶m 1,33 ®iÓm (t−¬ng øng víi ë nhãm chøng lμ 0,15 ®iÓm; 0,07 ®iÓm vμ 0,07 ®iÓm). Sù kh¸c biÖt gi÷a hai nhãm lμ cã ý nghÜa thèng kª (p < 0,01). Sù thay ®æi tr−¬ng lùc c¸c c¬ gÊp khuûu tay, c¬ gÊp cè tay vμ c¬ gÊp ngãn tay theo thang ®iÓm Ashworth c¶i biªn (MAS) theo thêi gian (tr−íc tiªm, sau mét th¸ng, bèn th¸ng vμ s¸u th¸ng) cña nhãm ®−îc tiªm Dysport 3 Tr−íc tiªm 1 th¸ng 4 th¸ng 6 th¸ng 2.5 2 2.39 §iÓm MAS 1.5 1.81 1.5 1 1.14 0.5 0 Thêi gian §å thÞ 3.1: §iÓm Ashworth c¶i biªn (MAS) c¸c c¬ gÊp khuûu tay
11 §iÓm trung b×nh tr−¬ng lùc c¬ tÝnh theo ®iÓm Ashworth c¶i biªn (MAS) cña c¸c c¬ gÊp khuûu tay ë thêi ®iÓm sau tiªm mét, bèn vμ s¸u th¸ng so víi thêi ®iÓm ban ®Çu lμ cã sù kh¸c biÖt cã ý nghÜa thèng kª (p < 0,001 víi so s¸nh tõng cÆp). 3 Tr−íc tiªm 1 th¸ng 4 th¸ng 6 th¸ng 2.5 2.51 2 §iÓm MAS 2 1.5 1.5 1 1.06 0.5 0 Thêi gian §å thÞ 3.2: §iÓm Ashworth c¶i biªn (MAS) c¸c c¬ gÊp cæ tay §iÓm trung b×nh tr−¬ng lùc c¬ tÝnh theo ®iÓm Ashworth c¶i biªn (MAS) cña c¸c c¬ gÊp cæ tay ë thêi ®iÓm sau tiªm mét, bèn vμ s¸u th¸ng so víi thêi ®iÓm ban ®Çu lμ cã sù kh¸c biÖt cã ý nghÜa thèng kª (p < 0,001 víi so s¸nh tõng cÆp) 2.5 Tr−íc tiªm 1 th¸ng 4 th¸ng 6 th¸ng 2 2.2 §iÓm MAS 1.5 1.5 1.57 1 0.87 0.5 0 Thêi gian §å thÞ 3.3: §iÓm Ashworth c¶i biªn (MAS) c¸c c¬ gÊp ngãn tay
12 §iÓm trung b×nh tr−¬ng lùc c¬ tÝnh theo ®iÓm Ashworth c¶i biªn (MAS) cña c¸c c¬ gÊp ngãn tay ë thêi ®iÓm sau tiªm mét, bèn vμ s¸u th¸ng so víi thêi ®iÓm ban ®Çu lμ cã sù kh¸c biÖt cã ý nghÜa thèng kª (p < 0,001 víi so s¸nh tõng cÆp) B¶ng 3.10. Sù thay ®æi tÇn sè co th¾t c¬ vμ rung giËt theo thêi gian (ban ®Çu, sau mét th¸ng, bèn th¸ng vμ s¸u th¸ng) ë nhãm tiªm thuèc Tr−íc tiªm Sau Sau Sau mét th¸ng bèn th¸ng s¸u th¸ng TÇn sè co th¾t c¬ - Kh«ng cã 9 (28,1%) 30(93,8%) 24(75%) 23 (71,9%) - Khi kÝch thÝch hoÆc < 14(43,8%) 2 (6,3%) 8 (25%) 9 (28,1%) 1 co th¾t/ngμy - Tõ 1-5 co th¾t/ngμy 9 (28,1%) 0 0 0 Rung giËt (clonus) - Kh«ng cã 4 (12,5%) 32 (100%) 26 (81,2%) 25 (78,1%) - Khi kÝch thÝch 28 (87,5%) 0 6 (18,8%) 7 (21.9%) TÇn sè co th¾t c¬ vμ møc ®é rung giËt (clonus) gi¶m ®i râ rÖt ë nhãm ®−îc tiªm thuèc ë tÊt c¶ c¸c thêi ®iÓm theo dâi. B¶ng 3.11. Sù thay ®æi tÇm vËn ®éng thô ®éng (Passive ROM) cña khíp khuûu vμ cæ tay t¹i th¸ng thø nhÊt TÇm vËn ®éng khíp ( §é ) Nhãm chøng Nhãm tiªm Gi¸ trÞ p (Trung b×nh §é lÖch chuÈn) (n=32) thuèc (n=32) TÇm vËn ®éng thô ®éng trung b×nh ban ®Çu - Khuûu 129,22 10,25 121,88 21,88 - Cæ tay 136,25 17,46 127,19 23,55 TÇm vËn ®éng thô ®éng trung b×nh sau mét th¸ng - Khuûu 132,66 8,61 134,69 8,70 - Cæ tay 142,66 15,24 147,97 20,47 Sù thay ®æi tÇm vËn ®éng thô ®éng trung b×nh - Khuûu 3,75 8,42 12,81 18,75 0,015 - Cæ tay 6,41 8,35 19,53 15,93 < 0,001 Cã sù c¶i thiÖn vÒ tÇm vËn ®éng thô ®éng cña khíp khuûu vμ khíp cæ tay sau mét th¸ng ®iÒu trÞ, sù kh¸c biÖt cã ý nghÜa thèng kª (p < 0,001).
13 B¶ng 3.12. Sù thay ®æi tÇm vËn ®éng chñ ®éng (Active ROM) cña khíp khuûu vμ cæ tay t¹i th¸ng thø nhÊt TÇm vËn ®éng khíp ( §é ) Nhãm chøng Nhãm tiªm Gi¸ trÞ p (Trung b×nh §é lÖch (n=32) thuèc (n=32) chuÈn) TÇm vËn ®éng chñ ®éng trung b×nh ban ®Çu Khuûu 95,78 35,58 80,94 28,07 Cæ tay 52,72 49,02 31,72 32,77 TÇm vËn ®éng chñ ®éng trung b×nh sau mét th¸ng Khuûu 99,84 38,80 107,81 19,88 Cæ tay 55,31 51,38 41,09 40,60 Sù thay ®æi tÇm vËn ®éng chñ ®éng trung b×nh Khuûu 3,75 20,75 26,87 22, 38 < 0,001 Cæ tay 1,09 16,25 8,75 13,50 0,045 Cã sù c¶i thiÖn vÒ tÇm vËn ®éng chñ ®éng cña khíp khuûu vμ khíp cæ tay sau mét th¸ng ®iÒu trÞ, sù kh¸c biÖt gi÷a hai nhãm cã ý nghÜa thèng kª (p < 0,001) B¶ng 3.13. Sù thay ®æi ®iÓm gÊp ngãn tay Bhakta trung b×nh ë hai nhãm t¹i thêi ®iÓm sau mét th¸ng §iÓm gÊp ngãn tay Bahkta Nhãm chøng Nhãm tiªm Gi¸ trÞ p ( n=32) thuèc( n=32) - §iÓm trung b×nh ban ®Çu 3,00 1,02 2.44 1,37 - §iÓm trung b×nh sau 1 th¸ng 3,03 0,97 3,72 0,52 < 0,001 - thay ®æi sau 1 th¸ng + 0,03 0,08 + 1,28 1,14 Thang ®iÓm gÊp ngãn tay ë nhãm ®−îc tiªm Dysport t¨ng lªn 1,28 ®iÓm. Sù thay ®æi cña nhãm chøng lμ Ýt (0,03 ®iÓm). Sù kh¸c biÖt gi÷a hai nhãm cã ý nghÜa thèng kª (p < 0,001). B¶ng 3.16. Sù thay ®æi thang ®iÓm gÊp ngãn tay Bhakta theo thêi gian (ban ®Çu, sau mét th¸ng, bèn th¸ng vμ s¸u th¸ng) Tr−íc tiªm Sau mét th¸ng Sau bèn th¸ng Sau s¸u th¸ng Thang ®iÓm 2,44 1,37 3,72 0,52 3,63 0,75 3,53 0,76 Bhakta p < 0,001 p < 0,001 p < 0,001 Møc ®iÓm gÊp ngãn tay Bhakta c¶i thiÖn cã ý nghÜa sau mét th¸ng, bèn th¸ng vμ s¸u th¸ng (p < 0,001)
14 B¶ng 3.17. Sù c¶i thiÖn vÒ ho¹t ®éng chøc n¨ng chi trªn t¹i thêi ®iÓm sau mét th¸ng so víi ban ®Çu Nhãm chøng Nhãm tiªm thuèc Néi dung 6: Chøc n¨ng vËn ®éng c¸nh tay - Ban ®Çu 3,66 1,66 2,84 1,85 - Sau 1 th¸ng 3,97 1,80 4,47 1,46 p < 0,001 Néi dung 7: Chøc n¨ng vËn ®éng cña bμn tay - Ban ®Çu 1,81 1,73 1,03 1,58 - Sau 1 th¸ng 2,06 1,95 1,50 2,24 p = 0,014 Néi dung 8: C¸c ho¹t ®éng n©ng cao cña bμn tay - Ban ®Çu 1,09 1,63 0,75 1,24 - Sau 1 th¸ng 1,19 1,73 1,00 1,80 p = 0,058 (NS) Gi÷a hai thêi ®iÓm nghiªn cøu, sù kh¸c biÖt cã ý nghÜa thèng kª víi p < 0,001 (phÇn vËn ®éng c¸nh tay) vμ víi p < 0,05 (phÇn vËn ®éng bμn tay). Riªng néi dung 8 (ho¹t ®éng n©ng cao cña bμn tay) sù kh¸c biÖt kh«ng cã ý nghÜa thèng kª (p > 0,05). B¶ng 3.18. Sù thay ®æi trong ho¹t ®éng ch¨m sãc chi trªn So s¸nh kh¶ n¨ng ch¨m sãc chi trªn kh«ng gÆp khã kh¨n g× cña bÖnh nh©n ë thêi ®iÓm ban ®Çu vμ sau mét th¸ng Nhãm chøng Nhãm tiªm thuèc Gi¸ trÞ p (n=32) (n=32) 1. Kh¶ n¨ng ®−a tay liÖt vμo èng tay ¸o - Ban ®Çu 11 (34,4%) 5 (15,6%) - Sau mét th¸ng 15 (46,9%) 24 (75%) < 0,001 2. Kh¶ n¨ng më bμn tay ®Ó lau chïi vÖ sinh lßng bμn tay - Ban ®Çu 28 (87,5%) 13 (40,6%) - Sau mét th¸ng 29 (90,6%) 31 (96,9%) < 0,001 3. Kh¶ n¨ng më bμn tay ®Ó c¾t mãng tay. - Ban ®Çu 28 (87,5%) 16 (50%) - Sau mét th¸ng 29 (90,6%) 31 (96,9%) < 0,001 Trong c¶ ba ho¹t ®éng ch¨m sãc cña bÖnh nh©n sù kh¸c biÖt gi÷a hai nhãm cã ý nghÜa thèng kª víi p < 0,001.
15 B¶ng 3.19. HiÖu qña cña Dysport t¸c ®éng ®Õn chøc n¨ng ch¨m sãc chi trªn cña nhãm tiªm thuèc Ban ®Çu Sau mét Sau bèn Sau s¸u th¸ng th¸ng th¸ng 1. Kh¶ n¨ng ®−a tay liÖt vμo èng tay ¸o Kh«ng hoÆc khã kh¨n Ýt 5(15,6%) 24(75%) 25(78,1%) 22(68,8%) Khã kh¨n nhiÒu 27(84,4%) 8 (25%) 7 (21,9%) 10(31,2%) 2. Kh¶ n¨ng më bμn tay ®Ó lau chïi vÖ sinh bμn tay Kh«ng hoÆc khã kh¨n Ýt 13(40,6%) 31(96,9%) 30(93,8%) 30(93,8%) Khã kh¨n nhiÒu 19(59,4%) 1 (3,1%) 2 (6,2%) 2 (6,2%) 3. Kh¶ n¨ng më bμn tay ®Ó c¾t mãng tay. Kh«ng hoÆc khã kh¨n Ýt 16 (50%) 31(96,9%) 30(93,8%) 30(93,8%) Khã kh¨n nhiÒu 16 (50%) 1 (3,1%) 2 (6,2%) 2 (6,2%) Sù c¶i thiÖn trong c¶ ba ho¹t ®éng tù ch¨m sãc cña bÖnh nh©n nhãm ®−îc tiªm thuèc lμ rÊt râ rÖt ë tÊt c¶ c¸c thêi ®iÓm B¶ng 3.20. Sù thay ®æi vÒ ®au theo thang ®iÎm nãi ®¬n gi¶n (VSS Verbal Simple Scale) Trong sè ®èi t−îng nghiªn cøu chØ cã 9/32 bÖnh nh©n nhãm chøng vμ 21/32 bÖnh nh©n nhãm tiªm thuèc bÞ ®au ë mét trong ba khíp §iÓm ®au VSS Nhãm chøng Nhãm tiªm thuèc Gi¸ trÞ p* (n=9) (n=21) Kh«ng c¶i thiÖn 5 (55,6%) 2 (9,5%) 0,014 Cã c¶i thiÖn (®ì ®au) 4 (44,4%) 19 (90,5%) Tû suÊt chªnh (OR) 0,084 95% kho¶ng tin cËy (0,012 ; 0,599) p 0,013 Sù c¶i thiÖn vÒ ®au gi÷a hai nhãm ë thêi ®iÓm sau mét th¸ng cã sù kh¸c biÖt cã ý nghÜa thèng kª (p< 0,05). Nhãm ®−îc tiªm Dysport gi¶m ®au nhiÒu h¬n nhãm chøng víi tû suÊt chªnh (OR) = 0,084, víi kho¶ng tin cËy 95% (0,012 - 0,599).
16 3.3. Mét sè yÕu tè cã ¶nh h−ëng ®Õn kÕt qña phôc håi chøc n¨ng chi trªn ë bÖnh nh©n tai biÕn m¹ch m¸u n·o b»ng ph−¬ng ph¸p tiªm ®éc tè Botulinum nhãm A phèi hîp víi VËn ®éng trÞ liÖu. B¶ng 3.26. So s¸nh ®iÓm Ashworth c¶i biªn (MAS) ë nhãm tiªm Dysport ë thêi ®iÓm sau mét th¸ng gi÷a ph©n nhãm < 60 tuæi vμ trªn 60 tuæi. §iÓm Ashworth c¶i biªn (MAS) C¸c c¬ gÊp C¸c c¬ gÊp C¸c c¬ gÊp (Trung b×nh §é lÖch) khuûu tay cæ tay ngãn tay Nhãm tuæi < 60 tuæi (n =17) 1,06 0,39 1,06 0,73 0,65 0,65 >= 60 tuæi (n =15) 1,23 0,46 1,06 0,75 1,13 0,79 p = 0,26 (NS) p = 0,98 (NS) p = 0,07(NS) ë nhãm ®−îc tiªm Dysport, sù kh¸c biÖt vÒ tr−¬ng lùc c¸c c¬ gÊp theo thang ®iÓm MAS gi÷a c¸c ph©n nhãm tuæi (trªn vμ d−íi 60 tuæi) lμ kh«ng cã ý nghÜa thèng kª (p > 0,05). B¶ng 3.27. So s¸nh ®iÓm Ashworth c¶i biªn (MAS) ë nhãm tiªm Dysport ë thêi ®iÓm sau mét th¸ng theo giíi §iÓm Ashworth c¶i biªn (MAS) C¸c c¬ gÊp C¸c c¬ gÊp C¸c c¬ gÊp (Trung b×nh §é lÖch) khuûu tay cæ tay ngãn tay Giíi Nam (n = 26) 1,21 0,40 1,08 0,77 0,81 0,65 N÷ (n = 6) 0,83 0,41 1,00 0,55 1,17 1.13 p = 0,08 (NS) p= 0,78 (NS) p = 0,48 (NS) ë nhãm ®−îc tiªm Dysport, sù kh¸c biÖt vÒ tr−¬ng lùc c¸c c¬ gÊp theo thang ®iÓm MAS gi÷a c¸c ph©n nhãm tuæi (trªn vμ d−íi 60 tuæi) lμ kh«ng cã ý nghÜa thèng kª (p > 0,05).
17 B¶ng 3.28. So s¸nh ®iÓm Ashworth c¶i biªn (MAS) ë nhãm tiªm Dysport ë thêi ®iÓm sau mét th¸ng gi÷a c¸c ph©n nhãm thêi gian bÞ bÖnh §iÓm Ashworth c¶i biªn (MAS) C¸c c¬ gÊp C¸c c¬ gÊp C¸c c¬ gÊp (Trung b×nh §é lÖch) khuûu tay cæ tay ngãn tay Thêi gian bÖnh < = 12 th¸ng (n = 8) 1,13 0,23 1,06 0,73 0,63 0,69 > 12 th¸ng (n = 24) 1,15 0,48 1,06 0,74 0,96 0,76 p = 0,87 (NS) p = 1.00 (NS) p = 0,27 (NS) ë nhãm ®−îc tiªm Dysport, sù kh¸c biÖt vÒ tr−¬ng lùc c¸c c¬ gÊp theo thang ®iÓm MAS gi÷a c¸c ph©n nhãm thêi gian tai biÕn (trªn vμ d−íi 12 th¸ng) lμ kh«ng cã ý nghÜa thèng kª (p > 0,05). B¶ng 3.29. So s¸nh ®iÓm Ashworth c¶i biªn (MAS) ë nhãm tiªm Dysport ë thêi ®iÓm sau mét th¸ng gi÷a c¸c ph©n nhãm nguyªn nh©n tai biÕn m¹ch m¸u n·o §iÓm Ashworth c¶i biªn (MAS) C¸c c¬ gÊp C¸c c¬ gÊp C¸c c¬ gÊp (Trung b×nh §é lÖch) khuûu tay cæ tay ngãn tay Nguyªn nh©n tai biÕn - ThiÕu m¸u n·o côc bé (15) 1,17 0,45 0,90 0,83 0,87 0,89 - Ch¶y m¸u n·o (17) 1,12 0,41 1,21 0,61 0,88 0,63 p= 0,75 (NS) p= 0,25 (NS) p= 0,95 (NS) ë nhãm ®−îc tiªm Dysport, sù kh¸c biÖt vÒ tr−¬ng lùc c¸c c¬ gÊp theo thang ®iÓm MAS gi÷a hai nhãm nguyªn nh©n tai biÕn lμ kh«ng cã ý nghÜa thèng kª (p > 0,05). B¶ng 3.30. So s¸nh ®iÓm Ashworth c¶i biªn (MAS) ë nhãm tiªm Dysport ë thêi ®iÓm sau mét th¸ng theo bªn liÖt §iÓm Ashworth c¶i biªn (MAS) C¸c c¬ gÊp C¸c c¬ gÊp C¸c c¬ gÊp (Trung b×nh §é lÖch) khuûu tay cæ tay ngãn tay Bªn liÖt Bªn ph¶i (n = 13) 0,88 0,42 0,81 0,60 0,77 0,67 Bªn tr¸i (n = 19) 1,31 0,34 1,23 0,77 0,95 0,81 p= 0,055 (NS) p= 0,87 (NS)) p = 0,50 (NS) ë nhãm ®−îc tiªm Dysport, sù kh¸c biÖt vÒ tr−¬ng lùc c¸c c¬ gÊp theo thang ®iÓm MAS gi÷a hai nhãm liÖt bªn ph¶i vμ liÖt bªn tr¸i lμ kh«ng cã ý nghÜa thèng kª (p > 0,05).