Tự học ghi ta

Chia sẻ: Hoàng Anh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:14

Thêm vào BST

Báo xấu

715
lượt xem 217
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

.Giúp Chúng Ta ..Nhận Biết Các Gam, Điệu,..Để Đệm hát..Quảng nốt...các nốt trên cần đàn, kí hiệu, nhận biết gam... KÝ HIỆU ÂM NHẠC (tài liệu này được VG tổng hợp từ một số sách và dựa trên nền Giáo trình của nghệ sĩ Lê Hùng Phong, bạn nào trích dẫn sang nơi khác vui lòng ghi rõ nguồn gốc. Xin cảm ơn nhiều!)

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tự học ghi ta

T h c guitar (Nick Freeth) L I GI I THI U "T h c guitar" (THG) mang n cho b n m t giáo trình v nh ng kĩ thu t chơi guitar ng th i lý gi i ôi nét v nh c lý xung quanh nó. THG s hư ng d n b n cách c u thành h p âm và âm giai, g y solo và nh p i u và làm th nào k t h p t t c vào trong m t bài nh c hay hòa t u, ký âm hay vi t tab. S không yêu c u nào v nh c lý hay k thu t v guitar trư c khi n v i giáo trình này. THG ư c thi t k cho m i trình , s thích và lo i nh c b n theo u i, c guitar i n và guitar thùng dây s t. Nhìn chung, m i ngư i thư ng c sách báo v i m t t c trung bình không i nên ta thư ng ư c lư ng ư c khi nào thì ta c xong m t t p chí hay t báo. Nhưng v i THG thì l i khác. B n có th d dàng lư t qua nh ng bài u v cách ch n mua nh c c nhưng l i có th m t nhi u th i gian trong các chương sau làm quen v i cách i u khi n bàn tay vào các ng tác g y, qu t l l m. V sau, giáo trình s hư ng d n b n cách tăng t c khi chơi, k t h p gi a g y và qu t. Có th b n s g p nhi u khó khăn khi v a ph i c kí âm, kí hi u c a b n nh c, v a ph i t p trung vào c n àn, móng g y. Cách duy nh t kh c ph c i u này là ph i luy n t p u n. B n có th m t vài tu n ch t p 1-2 ph n c a giáo trình cho n khi bài h c tr thành 1 ph n trong thói quen và k năng thu n th c. Nh ng c g ng này s không bao gi là th a th i dù cho b n h c guitar b ng cách gì, b ng giáo trình hay giáo viên nào. Khi b n c n trang cu i c a giáo trình này, b n ã s n sàng bư c vào th gi i âm nh c th t s bên ngoài. Tuy nhiên, làm ch ư c THG ch là "s k t thúc c a m t kh i u" trong vi c t p chơi m t nh c c m t cách nghiêm túc. Hãy xem giáo trình này như như là ôi cánh c a b n: cơ b n, n n t ng v ng ch c b n khám phá nh ng chân tr i xa hơn trong th gi i âm nh c. B n có th i xa n âu? i u ó còn tùy thu c vào năng khi u, n l c và am mê c a chính b n. Nào, ta hãy cùng b t u. CHƯƠNG 1: CH N ÀN GUITAR VÀ AMPLI Guitar, cũng gi ng như xe máy hay nh ng ni m am mê khác, có th t o ra s lôi cu n và say mê kì l ngay c v i nh ng ngư i mua y lý trí và kinh nghi m. Là m t ngư i v a b t u chơi, không có nhi u khái ni m v các nhãn hi u và ch ng lo i trong c a hàng, b n r t d dàng b lôi vào nh ng sai l m tai h i. Chương 1 s mang n cho b n nh ng l i khuyên tương i tránh ph i "h n ng" khi mua cây àn u tiên c a mình. Hãy c qua m t vài bài báo hay tài li u v cây àn guitar, i cùng b n bè có kinh nghi m, ho c h i han v cách ch n àn trư c khi th c s i mua. ng bao gi i ch n àn trong s v i vã hay vào nh ng ngày cu i tu n, ngh l , khi mà các c a hàng thư ng ông úc, t p n p và n ào nh t. Bài 1 - àn guitar thùng dây s t (Acoustic guitar)
Cách chơi và cách lên dây Acoustic guitar(AG) và Electric guitar(EG) tương t nhau. Nhưng EG phát ra âm thanh nh s h tr Pickup t (magnetic) g n li n trên thân và ph i n i vào m t ampli ti ng àn ư c hoàn ch nh; trong khi AG có th t o âm vang và rung mà không c n s h tr i n t nào. Có nhi u lo i AG, bao g m c àn c i n và flamenco, lo i àn có c n mô ph ng àn vĩ c m (violin) hay lo i có c thi t b c ng hư ng kim lo i (metal resonator). Tuy nhiên, lo i àn ph bi n nh t và cũng là lo i chúng ta nói n trong THG là lo i "flat-top" (khuy t ho c không khuy t), ư c ưa chu ng r ng rãi trong th lo i pop, rock, folk và blues. àn flat-top ư c phát tri n t àn guitar thùng c i n nhưng ư c m nh m hơn ngư i h hàng g c Tây Ban Nha c a chúng, ch y u vì ph i ch u l c kéo m nh hơn c a b dây kim lo i, em n âm thanh trong và sáng hơn. Nh ng dây này ư c cài vào nh ng ch t có thi t b lên dây (headstock và machine heads), i qua rãnh nh a, xu ng c n àn (lư t qua các phím àn), thân àn, l c ng hư ng (soundhole) và ng a àn (brigde). Nh ng b ph n này truy n năng lư ng này u c n n thân àn, lu n dây vào l và ư c c nh b i nh ng nút g . àn flat-top có lo i nh , có c n àn ti p n i v i thân phím 12, h n ch s ti p c n n nh ng note cao hơn - hơi b t ti n i v i nhi u ngư i nhưng l i em n s ti n d ng, âm thanh ng t ngào t thi t k guitar theo trư ng ph i c i n. Nhi u ngư i khác hay dùng lo i àn to hơn, ti ng m hơn v i nh ng âm s c m nh m (lo i to nh t là là lo i "jumbos" hay "dreadnoughts"). Nh ng lo i này c n n i v i thân phím 14. Vài nét v l ch s àn guitar Cây guitar u tiên ư c l p ráp Tây Ban Nha vào th k 16, và nhanh chóng ư c truy n bá kh p châu Âu sau ó. Ban u, ó là m t nh c c nh căng t 4 n 5 c p dây; và sau ó, hình dáng và c i m thay i áng k trong 200 năm ti p sau ó. C t m c quan tr ng nh t trong s phát tri n c a cây àn guitar có l thu c v Antonio de Torres (1817-1892), m t ngư i TBN sáng t o ra cây àn c i n v i thi t k hi n nay, gây nh hư ng cho r t nhi u nhà làm àn c hay b i Tây Dương. Tuy nhiên, nh ng nhà làm àn t i M (vd như M tin và Epiphone), xây d ng b i nh ng ngư i châu Âu di cư m i là nh ng nhà tiên phong v i khái ni m àn "guitar thùng dây s t". Lo i àn này ư c nh ng ngư i yêu chu ng nh ng gì thu c v thu n túy, c i n mi n cư ng ch p nh n (và ngày nay v n còn hay b lánh xa b i nh ng ngư i chơi c i n và flamenco), nhưng l i ư c ón nh n nhi t tình t qu n chúng ông o t cu i th k 19 tr i.
Bài 2 - àn guitar i n (Electric Guitar) Pickup (b ph n b t âm) i n t u tiên ư c gi i thi u vào u nh ng năm 30, v i ý tư ng giúp cho ti ng àn guitar có th " l i" ư c v i ti ng tr ng, kèn saxo, kèn trumpet và nh ng nh c c "c nh tranh" n ào khác. Nó ư c c u t o t m t thanh nam châm và lõi dây s t, l p g n v i b dây s t. Khi dây rung t o ra rung ng làm nhi u t trư ng nam châm, t o ra dòng i n i qua cu n dây. Nh ng tín hi u này (mã hóa n t nh c ư c g y) ư c truy n qua dây cab n i n ampli và loa ngoài. Pickup hi n i ngày nay tuy ã ã tr nên g n nh hơn nhi u so v i ti n nhân n ng n c a chúng, v n ho t ng trên nguyên t c tương t . Nhi u ngư i chơi àn mu n phóng i ti ng àn, ch c n ơn gi n l p pickup vào àn guitar thùng có s n, nhưng k t qu s không so sánh ư c v i m t cây guitar i n th c th . Có các lý do d n n i u này: - Thùng guitar sâu c a nh ng cây "semi acoustic" t o nên âm thanh d u, r ng và bu n cư i. - Thi t k m ng và tương i r n làm gi m nh ng rung ng t nh ng khoang bên trong, t o ra âm thanh v n là m áp c a acoustic nhưng m ng hơn và d i u khi n hơn. - Thi t k r n lo i tr hoàn toàn thùng c ng hư ng truy n th ng, thay b ng m t t m g g n v i c n àn, mang pickup và ng a. "Tele" Hình trên là m t cây guitar i n lo i c i n, li n thân mang tên Fender Telecaster - lo i àn bán ch y nh t và ư c ti p t c tái s n xu t su t 50 năm qua. Có có 2 pickup: m t phía trư c (c n), t o âm s c m m m i khi chơi h p âm và giai i u; m t phía sau (con ng a) dùng cho khi ánh t a (solo). Có th ch n m t trong hai ho c c hai b ng c n g t bên ph i c a ng a àn. Dư i n a là nút i u khi n âm thanh và ti ng àn. Dây àn i xuyên qua con ng a và thân, g n vào nh ng l hi n ra sau lưng. L c m dây ampli ư c thi t k n m trên thân. Bài 3 - Ch n àn Acoustic L a ch n cây AG u tiên cho mình không ph i là chuy n ơn gi n và b n r t c n s hư ng d n t m t c a hàng tin c y. Hãy n m t c a hàng thân thi n, phong phú và h i xem vài cây guitar thùng g dây s t thích h p cho ngư i m i t p chơi v i nh ng lo i và kích c khác nhau. Lo i r nh t là lo i hoàn toàn làm t lo i g c u t o t nhi u l p m ng ép l i. Lo i ti p theo là lo i phía trư c là g nguyên t m, hai bên và sau lưng là g ép. M t trư c làm b ng g vân sam (spruce) hay tuy t tùng (cedar) bao gi cũng mang n âm thanh hay hơn lo i g ép, t t nhiên là i cùng v i giá c cao hơn. Lo i àn t t nh t là lo i hoàn toàn ư c l p ghép t g nguyên t m v i nh ng âm thanh có th vang mãi cùng th i gian. B n s ch n lo i nào? Câu tr l i tùy thu c vào s thích và túi ti n. Hãy h i ngư i bán hàng hay b n bè khi l a ch n, ng th i l ng nghe, so sánh và ki m tra t ng lo i m t, c n th n ki m tra nh ng chi ti t s ư c nói thêm bên dư i.
Th àn C m giác v âm thanh, s d ch u khi th àn s giúp b n ch n ra 2-3 cây àn ưa thích nh t. Ng i lên gh , t m t trong nh ng cây àn "s p mua" lên ùi ph i, tay như hình bên dư i (làm ngư c l i n u b n thu n tay trái). n m t hay hai dây xu ng phím àn b ng ngón tr trái, d c theo c n àn. N u như có v dây àn cách xa c n và b n ph i t n nhi u s c n xu ng, hãy th sang cây có căng th p hơn (h i ngư i bán). ng th i cũng ki m tra kích thư c và cân n ng c a cây àn, sao cho b n c m th y cân b ng và d ch u nh t. Danh sách nh ng i m c n lưu ý a. Cây àn có ư c làm t t không? Ki m tra: - Vi t n t - L i l p verni hay g - V t kh c trên thân và c n - C nh c n àn có s c ko (lư t tay d c theo c n ki m tra) - Keo dán nh ng m i n i - Keo dán bên trong (dùng èn pin r i vào l c ng hư ng) - B ph n gi dây, lên dây, con ng a... b. C n àn có th ng ko? - C n cong hay xo n s r t khó chơi và t o âm không chu n. Ki m tra b ng cách nhìn d c theo c n àn. N u c m th y không ch c ch n thì hãy tìm sang cây guitar khác. c. àn có b rè hay có âm l không? - N u có, hãy h i ngư i bán vì sao. d. B n có thích thi t k và màu s c không? - B n s dành nhi u th i gian bên cây àn c a mình, vì th bên c nh ch t lư ng âm thanh, ư ng nét và hình dáng c a àn cũng c n ph i làm b n thích thú v a ý. e. C m àn lên và t áp vào ngư i - C m giác có cân b ng và d dhi5u không? Không quá to hay quá n ng ch ? Cây àn nào khá nh t qua các vòng l a ch n là cây àn b n nên mua (n u có kh năng, ương nhiên). Khi còn trong c a hàng, hãy tìm mua c m t b dây sơ cua, vài móng g y có nhi u kích c , hình d ng và dày, và c m t h p àn n a. Bài 4 - Ch n àn Guitar i n a s nh ng i m c n lưu ý trong bài trư c cũng ư c áp d ng khi ta ch n àn guitar i n tuy r ng v n còn c n thêm vài chi ti t khác. N u b n say mê thi t k c i n ki u M như Gibson's Les Paul, hay Fender's Telecaster và Stratocaster, b n cũng nên bi t qua
nh ng thi t k n i ti ng khác v i ch t lư ng và giá c a d ng. Gibson cung c p lo i àn "thư ng h ng" làm t i M , Les Pauls v i cùng nhãn hi u và lo i "kinh t " hơn như Epiphones. Trong khi ó, Fender mang n lo i "Squier" Tele và Strats "giá m m", và lo i Fender c i n (giá m m hơn) ư c s n xu t t Mexico, Nh t và California. Không nhi u nh ng khác bi t d th y gi a lo i "ch t lư ng cao" và lo i "giá r ", ngo i tr nguyên v t li u, b ph n và tay ngh t t hơn nh ng cây t ti n. Tuy nhiên, ng ch ng m nghĩa nh ng cây àn "ki u M ". Nh ng nhà làm àn i n n t châu Âu cũng ang góp m t ông o trên th trư ng và nh ng nhà s n xu t châu Á n i ti ng v i nh ng cây àn ch t lư ng mà v n h p túi ti n, k c nh ng thi t k c i n n i b t. M t vài cây mang nh ng hình d ng c bi t và h th ng vê g n li n c bi t (nhún). Hãy ch c r ng nh ng thi t k này không làm m t cân b ng và s d ch u khi ng i xu ng. Th àn T t nhiên là b n ph i th àn thông qua ampli. Khi ngư i bán l p t i u này, hãy ki m tra r ng ampli ang ch cư ng trung bình, không tăng âm hay tăng bass, không có nh ng effect c bi t khác (như reverse hay i p khúc). Hãy ngh ư c th t ng pickup m t trên m i cây àn. Pickup g n phím àn s ít bas hơn và không r i r c nhưng pickup cu i àn. Khi àn, cũng c n lưu ý nh ng âm, ti ng nhi u hay âm thanh l. ng th i mua c b dây sơ cua, móng g y, thùng àn, b n c n thêm 2 th n a: ampli và dây n i (ít nh t 3m). Guitar cho ngư i thu n tay trái a s ngư i thu n tay trái b m phím b ng tay ph i và ph i chơi b ng lo i àn ngư c l i, pickup cũng c u t o khac i. Vài nhà s n xu t tăng giá lo i àn này lên 10%. Khi b m h p âm và ch y ngón, ngư i thu n tay trái t th tay trên c n àn như "hi u ng gương" cho nh ng ngư i thu n tay ph i tuy r ng ngón tay phân b cho các dây là không thay i.
Không như ph n l n nh ng ngư i thu n tay trái khác, Jimi Hendrix chơi lo i àn bình thư ng (cho ngư i thu n tay ph i) nhưng c m ngư c l i, làm cho ph n khuy t và pickup l i n m lên trên. Bài 5 - Ch n Ampli Ampli và loa ngoài là ph n không th thi u c a m t cây guitar i n, không nh ng tăng âm mà còn hình thành và i u ch nh ti ng àn truy n ra t pickup. Không như nh ng d ng c ch t lư ng cao như t ng studio, lo i làm tăng âm thanh trung th c, gi m thi u nhi u và hi u ng, ampli c a guitar i n ư c thi t k c bi t dùng nh n m nh nh ng chu i âm thanh làm phong phú cho ti ng àn, ngay c n u c n, s làm ti ng àn n ng hơn và i xa kh i nh ng hi u ng ban u c a nh c c . Chúng cũng ph i kh e ch u ư ng va p cũng như cư ng làm vi c "n ng nh c" v i âm thanh dung lư ng l n. H u h t guitarist guitarist thư ng thích lo i ampli cùng van (vavle-driven), lo i có th d dàng "ch bi n" nh ng âm thanh m áp, mư t m n thành nh ng âm thanh kéo dài, dày, khàn. Tuy nhiên lo i này thư ng c ng k nh và t . Lo i r hơn, dùng bán d n, cho ra âm thanh gi ng như v a ư c ng dài, có th ti n d ng và th c t hơn cho nhi u ngư i, nh t là ngư i m i b t u. H u như t t c nh ng ampli thân li n u là lo i tích h p 1 hay 2 loa ngoài. Ampli lo i van cũng có d ng tích h p hay riêng bi t x p thành ch ng. Loa và Ampli Khi mua ampli, bao gi cũng ki m tra output watt RMS (root mean square). Hãy b qua nh ng ơn v o lư ng khác nhau b i nh ng nhà s n xu t khác. Nh r ng ampli càng m nh m thì càng t t và lo i nào nh hơn 300 watts RMS có th g p tr c tr c khi s d ng nhi u. (Nh ng Ampli ki u van nh thư ng khá hơn, vd như ch c n 10watts l có âm thanh ra trò). Hãy ch c là loa ngoài g n li n v i ampli ư ng kính ph i t i thi u 20.3cm. Lo i nh hơn s không th chơi t t nh ng n t tr m. CHƯƠNG 2: K THU T CHƠI ÀN CĂN B N Quy t nh tr thành 1 guitarist c a b n ch y u xu t phát t ư c mơ có th l y i hơi th c a hàng tri u khán gi b ng nh ng o n solo c áo, nhưng ch v i th i gian luy n t p khiêm t n (ư c mơ mà ). Và bây gi thì b n ang nhìn ng m cây àn m i t u c a mình và ao ư c có trong tay nh ng bí quy t phép màu có th múa may ngay v i nó trong gi y mơ c a mình. Th c t thì t t nhiên là h c chơi guitar không suôn s và th ng t p n th . B n s th y là b n c n ph i ti p thu nh ng kĩ thu t cơ b n ư c nói n trong nh ng trang t i sao cho nh ng k thu t ó như tr thành thói quen c a mình. Quá trình này c n th i gian và lòng kiên nh n. Nhưng khi b n choãi tay t ư c nh ng th bâm khó khăn và n m tr i s khó ch u u ngón tay cũng như nh ng cơ b p căng lên m t m i, b n s d n d n c m th y t tin hơn là nh ng c g ng bây gi c a b n ang d n b n n v i nh ng ích n mà b n h ng mơ ư c. Bài 1 - Lên dây
Mang àn v n nhà v m ra, gi ây ch c b n ang r t nóng lòng mu n chơi nó. Nhưng gư m nào, có vài vi c c n làm trư c ã: lên dây àn. D(ây là quá trình i u ch nh ti ng dây b ng nh ng d ng c áng tin c y, có th là piano, gan, còi ch nh dây hay là m t d ng c lên dây i n t . B t c lo i nào b n ch n, hãy chu n b nó s n sàng khi b n b t u lên dây (Tư th ng i s ư c nh c n trong bài sau). N u là 1 cây EG, c m dây vào ampli trư c khi m công t c i n tránh t o ra nh ng âm thanh m nh c th làm h ng loa. Ch nh âm lư ng chung c a loa v kho ng "trung bình th p", ch nh âm lư ng àn lên kho ng 75% và ch n bridge pickup ti ng àn sáng hơn, d dàng lên dây. Cây àn guitar có 6 dây: dây m ng nh t phát ra ti ng cao nh t, là dây s 1. Ti p theo là dây s 2 và c th . M i dây phát ra âm thanh là m t n t nh c ư c ký hi u b ng 1 ch cái trong b ng ch cái. Sau ây là 1 danh sách nh ng dây cơ b n Có th lên dây b ng còi ch nh dây: Ho c ch nh dây i n t Bài 2 - Các bư c chu n b Nào, bây gi thì dây ã lên, ta dành ít phút s p x p và tìm tư th tho i mái nh t chơi nhé. Tìm m t vĩ trí r ng rãi, thoáng, chú ý nh ng v t, góc nh c có th b n ng làm "h ng nư c sơn" cây guitar m i mua yêu quý c a b n. Khung c nh lý tư ng là m t nơi ch có c m i 1 cái gh có t a êm và ch c, không tay v n, m t giá àn. Khi ng i xu ng chơi àn, cây àn nên ư c t cân b ng và ch c ch n trên ùi, c n àn
hơi hư ng lên trên. Tay trái ph i có th tho i mái di chuy n lên xu ng d c c n àn mà không g p tr ng i. ng x y ra trư ng h p ph i "gi ch t" àn m i ch u n m yên. Nh ng ngón tay ph i nên t song song v i dây àn: c g ng ng tì tay xu ng con ng a vì s làm t t ti ng và h n ch góc g y c a móng g y hay ngón tay, làm h ng giai i u. C g ng ki m ch ý thích ng lên g y àn, ít nh t là th i gian này. Có th trông "sành i u" y, nhưng nó s phát sinh thêm nhi u i u r c r i h n ch s ti n b c a b n. Hình trên là ki u ng i chơi guitar c i n. Cái m chân nh m m c ích gi cho nh c c ư c tho i mái nhưng v ng ch n và cân b ng nh t. Tuy nhiên, v i các th lo i guitar khác, ngư i chơi thư ng ưa chu ng nh ng th ng i tho i mái hơn như các hình bên dư i. Móng tay và u ngón tay
Cu i cùng, ki m tra tình tr ng móng tay c a tay trái xem nào. Chúng ph i càng ng n càng t t. Móng tay dài s làm b n r t khó b m n t và làm...tr y c n àn. Ngay c Dolly Parton quy n rũ và duyên dáng là th (guitarist n ) v n ph i c t móng tay khi bi u di n nghiêm túc: ti c th t y, nhưng l i c n thi t, s hy sinh mà ngư i chơi àn nào cũng ph i ch p nh n . Cũng nên t t nh t là khuy n cáo b n trư c v s au n, b ng rát mà u ngón tay trái c a b n s g p ph i khi b m n t và h p âm. Tuy nhi n, cũng nên c m ơn các cây guitar hi n i v tính ch t "th p dây" hơn c a nó, không còn nghiêm tr ng như trư c ây n a. M t may m n n a là sau vài tu n, nh ng ph n ti p túc nhi u v i dây àn trên tay b n s b chai i, giúp b n b m t t hơn mà không còn ph i quá au n n a. Bài 3 - K thu t g y cơ b n Khi lên dây àn, ta ã không chú tr ng quá vào làm th nào g y úng k thu t. Nhưng bây gi ta s b t u khám phá nhi u hơn. Vi c h c m t vài k thu t tay ph i ơn gi n là r t quan tr ng, có th giúp b n t o ra ti ng àn r t s ch và r t dày. u tiên, ta s h c chơi àn b ng móng g y (pick, flat-pick hay plectrum u là nó c ) hơn là t a t ng ngón m t. M ng g y ư c ưa chu ng b i h u h t guitarist vì s chính xác và âm thanh anh g n mà nó t o nên. Pick ư c làm v i nhi u hình dáng và dày, nhưng u có i m chung là có 1 u hơi nh n ti p xúc dây. Gi pick b ng ngón cái và ngón tr tay ph i. Pick nên ư c gi th ng, ch a 1 centimet gi ngón tay và u pick. Sau ó, t c tay ph i và bàn tay bao trùm lên dây àn, t pick vào kho ng ph a trên dây 4. Kéo tay xu ng b ng c tay (c g ng gi c ng tay c nh và th l ng). G y dây 4 (buông) b ng u nh n c a pick và ngưng trư c khi pick ch m vào dây 3. Hãy t p k thu t g y xu ng như th trên 1 dây thôi, cho n khi b n có th g y mà không v p hay ch m luôn vào dây k bên. Có g ng g y m nh hơn, r i nh hơn và l ng nghe s khác bi t v âm lư ng và âm thanh phát ra. Tuy nhiên, tránh dùng quá nhi u l c, s làm phát ra ti ng rè và nhi u khi dây b ch m vào phím àn. Khi chơi, ôi khi b n s nh n ra là mình ã d n d n vô tình gi c n àn b ng tay trái. Hãy tránh làm i u này. Thay vào ó, thõng tay trái, ch dùng c ng tay ph i và ùi gi àn úng v trí.
M t khi b n ã hài lòng v i âm thanh mình g y nên, hãy bư c sang h p âm u tiên: h p âm G (Sol trư ng) cơ b n, b ng cách g y 3 dây buông 4(D), 3(G) và 2(B). Ch b ng 1 ng tác g y xu ng, lư t qua c 2 dây và rung c sau khi k t thúc ng tác (coi ch ng tay ph i làm t t n t y, tranh xa dây ra nhé). B t u b ng ng tác g y ch m, sau ó nhanh d n cho n khi c 3 n t nghe như ư c g y ng th i v i nhau. K thu t g y nhanh nh ng dây g n nhau ư c g i là qu t, m t trong nh ng k thu t quan tr ng nh t c a guitar. Ta s còn khám phá nhi u v nó sau này. Bài 4 - Dây buông và n t b m Như b n ã bi t, ng tác qu t là dùng 1 thao tác g y móng g y ánh các dây li n nhau. Càng nhi u n t b n có th ánh cùng lúc, h p âm càng dày và p m t. Và th t là d mà t o ra các h p âm g m 4, 5, 6 n t d a trên vi c k t h p các dây buông và n t b m. B t u b ng vi c phát tri n các n t khác t 3 dây buông D, G, B b n ã h c bài trư c nhé. Ta s k t h p thêm dây 1, là dây E, nhưng s thành G khi ta b m xu ng ngăn th 3 trên c n àn. C g ng b m b ng ngón th 3 c a tay trái (ngón tay, ko tính ngón tr ). Có th là b t ti n y nhưng r i b n s th y ngay vì sao ta l i dùng ngón tay ó. t u ngón tay lên ngăn àn, gi a 2 thanh kim lo i th 2 và th 3, ngón cái tì lên m t sau c a c n àn c ng c l c. Tránh căng th ng quá hay bàn tay ôm c n àn quá ch t. Ngón tay b m dây xu ng m t c n àn t o thành 1 góc vuông và ng ch m vào dây k c n nhé. R i, bây gi c m pick lên và g y n t G nào. Âm thanh b n g y lên nghe có s ch ko? Hay là nghe rè, t t? Hay b n ph i c l m mà v n không gi ư c ngón tay c nh trên dây àn? N u g p v n thì hãy soát l i xem: móng tay có dài quá nên không b m vuông góc ư c hay không. B n cũng nh n th y ngay là khi b m dây, u ngón tay khá au . N u au quá thì ngh 1 chút r i hãy b t u l i nào. Khi b n ã th o n t G thì th qu t 1 l n 4 dây b ng pick xem. K t qu th t hài hòa và thú v ph i không? Nhưng n t tr m nh t c a h p âm b n v a g y, là n t D v n mang l i m t c m giác chưa th a mãn và tròn tr a cho h p âm G trư ng. Ta có th kh c ph c i u này b ng cách thêm vào h p âm n t bass G t dây 6 (b m ngăn 3). Ngoài ra còn làm cho h p âm màu mè phong phú hơn b ng cách thêm vào n t B, ngăn 2 dây th 5. Dùng ngón th 2 cho dây 6 và th 1 (ngón tr ) cho dây 5. B m theo chi u th ng ng không ch m vào các dây k c n Khi g y c 6 n t, b n có th c m th y r ng nó khó hơn nhi u. N u v y thì t m b ra n t G dây 1 c ng c l i các not còn l i, sao cho không còn ti ng rè, t t n a.
Bài 5 - H p âm trư ng và th Sau khi qu t h p âm b n h c bài trư c, bây gi hãy c ánh các not m t cách ch m rãi nào, b t u b ng dây 6 và k t thúc dây 1. Sau ó g y xu ng riêng r nhưng liên t c 3 dây 6, 3, 1 (v n b m h p âm G). 3 n t này u là n t Sol (G), hòa vào nhau r t ng t, mang l i m t gi i thích khoa h c ơn gi n v s hài hòa gi ng nhau này: M i n t ó rung ng v i m t t n s ( o b ng s chu kì trong 1 giây hay còn g i là Hertz) chính xác g p ôi n t trư c nó. N t G tr m trên dây 6 có t n s 98Hz, trong khi n t G trung trên dây 3 có t n s 196Hz và n t G cao dây 1 là 392Hz. N u b n có d ng c lên dây àn i n t thì s ki m ch ng ư c nguyên t c này. Nh ng ngư i chơi nh c g i nguyên t c này là octaves ( c-ta), m t t có ngu n g c Latin có nghĩa là 8. Và 3 n t G mà b n v a chơi cách nhau 8 "phím tr ng" (t G n G) trên àn piano. Tìm th trong h p âm G còn octave nào n a nhé: Dây 5 và dây 2 u là n t B.
Octave A Như chúng ta ã h c, vi c thêm n t G dây 6 và B dây 5 làm cho h p âm y và dày hơn. Tuy nhiên th t ra vi c thêm th t này cũng không làm thay i nhưng nguyên t chính c a h p âm G trư ng: n t G, B và D (sol si re). Nhìn hình ta th y là có 4 phím tr ng l n en t o thành 4 "bư c" n m gi a n t G(n t g c) và B, và 3 cho n t B và D. Ngư i ta g i nh ng "bư c này" là các n a cung, và kho ng cách g m 4 "bư c" là 1 "quãng 3 trư ng". Trong trư ng h p này, n t G g c và B làm thành 1 quãng ba trư ng. Và vì h p âm ư c g i tên theo n t g c nên h p âm này ta g i là h p âm G M o (Sol trư ng), ho c ơn gi n là G. Ngư c l i, h p âm th có kho ng cách gi 2 n t u tiên là m t "Quãng ba th " g m 3 "n a cung". Quãng 3 th t o ra âm thanh du dương nh nhàng hơn. H p âm th ơn gi n nh t v i guitar là h p âm Mi th (E minor - Em) v i nhi u dây buông N t bass hay n t g c (E) là dây buông 6. Và 3 n t chính (G, B và E) ư c t o thành t 3 dây buông 3, 2, 1. Chúng ta thêm th t vào v i n t B b m ngăn 2 dây 5 và n t E ngăn 2 dây 4, b m b ng ngón 2 và 3. Nh b m theo 1 góc vuông so v i c n àn và ng ch m và các dây li n k . Khi b n ã b m t t, th ánh xem nào và thư ng th c thành qu mình t o nên. Cung và n a cung N a ung là ơn v cách âm nh nh t trong âm nh c phương Tây. 2 phím piano k nhau (b t k en tr ng) t o nên 1 "n a cung". Trên c n àn guitar, 2 ngăn k nhau cách nhau n a cung. Và cao n t tăng d n theo vi c di chuy n n t b m d n v phía thùng àn. M t octave g m 12 l n "n a cung", ư c xác nh là m t vòng l p c a các n t ư c t tên theo 7 ch cái u c a b n ch cái (A, B, C, D, E, F, G) k t h p v i thăng (#) và giáng (b). Thăng là tăng lên n a cung và giáng là gi m xu ng n a cung. Bb cũng có th là A#, C# cũng có th là Db.....
Bài 6 - Hòa thanh cơ b n cho G Major và C Major Hòa thanh g m 6 dây c a G trư ng và E th b n h c bài trư c là 2 trong s nh ng hơp âm ư c dùng n nhi u nh t trong guitar, và chúng cũng hay k t h p cùng m t ôi n i ti ng khác là C trư ng và D trư ng. Sơ cho cách h p âm chính trong Gam G trư ng như sau: G 320003 D xx0232 C x32010 Em 022000 (Lưu ý là ký hi u x nghĩa là không g y vào dây ó) u tiên, b t u v i tay trái b m vào v trí các h p âm này, ch m ch p và... au n . B n có th th y là chuy n t h p âm này sang h p âm khác th t lâu và khó khăn. Cách duy nh t vư t qua và t o nên s nhu n nhuy n là kiên trì luy n t p u n, cho n khi nào tr thành b n năng c a b n. Tuy nhiên, b n có th "tăng t c" quá trình này b ng cách quan s t s di chuy n c a ngón tay mình khi...không c m vào c n àn guitar. Tư ng tư ng mình chơi m t cây air-guitar ý mà - dù cho có ph i i n khi không có ai xung quanh b t u vi c này, thì ó cũng là i u nên làm. Khi b n ã qu t G, Em, C, D thành công, b n có th nh n ra r ng chu i hòa thanh mang như h p âm này làm nên vô s giai i u c a các bài nh c pop. Hãy th chúng b ng nh ng th t khác xem sao (Vg G-D-Em-C-G) và chu i này cũng s làm b n nh n nhi u bài hát khác n a. B n cũng s b t u ý n nh ng h p âm trong chu i liên h v i nhau th nào. T G sang D hơi gi ng câu m u và nó treo lưng lơ trong không trung, qua C và Em càng hư ng chu i du dương hơn chu n b tr v G, là h p âm g c (nhà) c a chu i. Ta s h c v i u này sau, còn ây, b n ch c n hi u r ng nh ng h p âm b n v a chơi là nh ng h p âm ch c a gam G trư ng. Và các gam khác cũng mang như h p âm ư c c u thành trên cùng m t nguyên t c. ti p t c, ta hãy khám phá Gam C trư ng. B n ã bi t 2 h p âm c a gam này r i y : C(h p âm g c) và G; và chúng s cùng k t h p v i Am và F (h p âm F hơi ánh mt tí, òi h i b n ph i b m 2 n t cùng 1 lúc b ng ngón tr ). Vòng h p âm cho gam C trư ng: C x32010 G 320003 F xx3211 Am x02210 Sau khi chơi ư c chu i này, b n cũng th thay i v trí các h p âm xem sao và l ng nghe s k t h p gi a chúng nhé. Bài 7 - Thêm hai gam trư ng M i vòng gam trư ng u có 3 h p âm trư ng làm n n - Vg Gam G có G, D, C; Gam C
có C, G, F - t o nên s hòa thanh khi b n g y lên. i u này g i là "quy lu t 3 h p âm". Như ta ã th y, chúng t o nên nh ng giai i u cơ b n nhưng quan thu c hàng nghìn bài nh c. Và b n cũng nh n th y nhưng h p âm th ư c xem vào gi a các vòng gam (C trư ng có Am, G trư ng có Em), b n có th g i tên là "Quy lu t 3 h p âm +1" r i ó. Sau khi h c xong bài này, b n s s d ng các h p âm nhu n nhuy n hơn và có th b t u dùng chúng trong các bài hát quen thu c. Tuy là có th b n c m th y chưa s n sàng làm theo l i "d ng t" t p tành m t ban nh c nhưng th c t là dòng nh c punk-rock gi a th p niên 70 dùng 50% các h p âm c a h b ng nh ng anh chàng cơ b n và ơn gi n th này thôi. Bt u b ng vi c h c gam D trư ng nào. H p âm chính c a vòng gam D trư ng D xx0323 A x02220 G 320003 Bm x2443x Cũng như C trư ng, D trư ng dùng 2 h p âm quen thu c là D và G. 2 h p âm m i là anh chàng h p âm ơn gi n A (3 ngón tay th ng hàng) và anh chàng khó khăn hơn là Bm. V i Bm, l n này thì b n ph i dùng n ngón út r i. Tuy r ng b n chưa t ng dùng n ngón út, nhưng c kiên trì luy n t p s làm ngón út m nh m và chính xác hơn. Còn bây gi , m i b t u, b n cũng ng căng th ng quá hì hì, ngh ngơi cho ngón tay tho i mái gi a lúc t p, ngưng l i khi c m th y au hay b ng rát nhé. "Quy lu t 3 h p âm" cho gam A trư ng mang n h p âm A, D, và E, và +1 cho F#m. H p âm chính cho vòng gam D trư ng A x02220 E 022100 D xx0323 F#m xx4222 h p âm F#m, khi b n ph i ch n 3 dây 1, 2, 3 ch v i ngón tr , k thu t g i là m t "barre" nh . (Barre l n b n s g p sau) Ngu n aeguitar.org