Tuyển tập các báo cáo khoa học - Hội nghị khoa học - công nghệ ngành giao thông vận tải

Chia sẻ: Nguyễn Thị Ngọc Lựu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:19

Thêm vào BST

Báo xấu

124
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cuốn sách Tuyển tập các báo cáo khoa học - Hội nghị khoa học - công nghệ ngành giao thông vận tải giai đoạn 1999 - 2004 gồm các nội dung chính: tổng kết 5 năm (1999-2004) về ứng dụng khoa học công nghệ trong lĩnh vực xử lý đất yếu và phòng chống đất sụt trên các tuyến đường bộ ở Việt Nam, tổng quan về hiện tượng và phân loại sự cố nền đường đắp trên đất yếu ở Việt Nam, tổng quan về hiện tượng và phân loại đất sụt trên đường giao thông ở Việt Nam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tuyển tập các báo cáo khoa học - Hội nghị khoa học - công nghệ ngành giao thông vận tải

TOÅNG KEÁT 5 NAÊM (1999-2004) VEÀ ÖÙNG DUÏNG KHOA HOÏC COÂNG NGHEÄ TRONG LÓNH VÖÏC XÖÛ LYÙ ÑAÁT YEÁU VAØ PHOØNG CHOÁNG ÑAÁT SUÏT TREÂN CAÙC TUYEÁN ÑÖÔØNG BOÄ ÔÛ VIEÄT NAM Ts. Doaõn Minh Taâm Phoù Vieän tröôûng Vieän Khoa hoïc Coâng ngheä GTVT Toùm taét baùo caùo: Hieän töôïng ñaát yeáu vaø ñaát suït laø nhöõng hoaït ñoäng ñòa chaán ñoäng löïc mang tính thieân nhieân phoå bieán nhaát thöôøng xaûy ra treân caùc tuyeán ñöôøng giao thoâng ñi qua vuøng traàm tích soâng bieån ôû khu vöïa duyeân haûi ñoàng baèng vaø ôû nhöõng vuøng coù caáu truùc ñòa chaát phöùc taïp, ñaát ñaù bò phong hoaù maïnh taïi caùc khu vöïc mieàn nuùi. Trong ñoù hieän töôïng ñaát yeáu thöoøng baét gaëp ôû caùc tuyeán ñöôøng ñi treân ñòa hình ñoàng baèng chaâu thoå caùc con soâng lôùn vaø ven bieån; coøn hieän töôïng ñaát suït chuû yeáu dieãn ra treân caùc tuyeán ñöôøng mieàn nuùi, ñaëc bieät ôû khu vöïc Taây – Baéc vaø mieàn Trung. Haøng naêm, tính trung bình, Boä GTVT ñaõ phaûi chi phí haøng traêm tæ ñoàng ñeå daønh cho coâng taùc xöû lyù ñaát yeáu vaø ñaát suït treân caùc tuyeán ñöôøng giao thoâng. Baùo caùo naøy nhaèm taäp hôïp vaø toång keát caùc thaønh töïu nghieân cöùu KHCN vaø öùng duïng caùc bieän phaùp KHCN cuûa caùc ñôn vò trong toaøn Ngaønh töø naêm 1999 ñeán 2004 trong lónh vöïc xöû lyù ñaát yeáu vaø phoøng choáng ñaát suït treân caùc tuyeán ñöôøng boä. Treân cô sôû ñoù, baùo caùo ñeà xuaát nhöõng kieán nghò nhaèm phaùt trieån hôn nöõa coâng ngheä môùi vaø ñeå ñaït hieäu quaû cao hôn trong lónh vöïc chuyeân veà xöû lyù ñaát yeáu vaø phoøng choáng ñaát suït cuûa Ngaønh GTVT. I. TOÅNG QUAN VEÀ TÌNH HÌNH PHAÂN BOÁ ÑAÁT YEÁU VAØ ÑAÁT SUÏT TREÂN MAÏNG LÖÔÙI ÑÖÔØNG BOÄ Theo thoáng keâ cuûa Cuïc Ñöôøng boä Vieät Nam, tính ñeán naêm 2000, maïng löôùi ñöôøng boä ôû nöôùc ta coù chieàu daøi vaøo khoaûng 204981 km [1], bao goàm: Quoác loä 15360km; Tænh loä 17450km; Ñöôøng ñoâ thò 3211km; Huyeän loä 36950km vaø Ñöôøng xaõ khoaûng 132055km. Nhìn chung, nhöõng naêm qua do thöïc hieän chính saùch ñoåi môùi, Chính Phuû vaø Boä GTVT ñaõ taäp trung ñaàu tö maïnh meõ cho cô sôû haï taàng GTVT ñöôøng boä. Nhieàu tuyeán ñöôøng boä ñaõ ñöôïc xaây döïng môùi, naâng caáp vaø caûi taïo ñaït tieâu chuaån cao hôn vaø ñöôïc aùp duïng nhieàu coâng ngheä tieân tieán hôn, ñaõ thöïc söï goùp phaàn xöùng ñaùng vaøo söï thuùc ñaåy quaù trình taêng tröôûng haèng naêm cuûa neàn kinh teá quoác daân vaø thoaû maõn cao hôn nhu caàu vaän chuyeån, phuïc vuï hoaït ñoäng kinh teá – xaõ hoäi, naâng cao ñôøi soáng nhaân daân. Trong 5 naêm qua, keå töø 1999 – 2004, ñöôïc söï ñaàu tö cuûa Chính Phuû baèng nguoàn voán trong nöôùc, voán vay cuûa nöôùc ngoaøi vaø cuûa caùc toå chöùc quoác teá, heä thoáng cô sôû haï taàng GTVT cuûa nöôùc ta ñaõ coù nhöõng böôùc phaùt trieån ñaùng keå. Chæ tính trong naêm 2003, Ngaønh GTVT ñaõ hoaøn thaønh laøm môùi, naâng caáp caûi taïo treân 2100km ñöôøng boä, 19500m caàu ñöôøng bo, ñaïi tu naâng caáp 215km ñöôøng saét, 2272km daøi caàu ñöôøng saét, 1610m caàu caûng bieån, naïo veùt 960 nghìn m3 luoàng laïch, … nhieàu döï aùn vaø coâng trình ñöôøng ñaõ ñöa vaøo khai thaùc nhö QL1A – (ñoaïn Ñoâng Haø – Quaûng Ngaõi, Quaûng Ngaõi – Nha Trang, TP Hoà Chí Minh – Trung Löông, tuyeán traùnh TP Hueá), QL10, QL18, ñöôøng Xuyeân AÙ, Ñöôøng Hoà Chí Minh ( ñoaïn Thanh Hoùa – Ngoïc Hoài), … Cuõng chæ tính rieâng naêm 2003 Ngaønh GTVT cuõng ñaõ xaây döïng ñöôïc 2672km ñöôøng tænh, 351m caàu, môû môùi
6651km, naâng caáp 25383km ñöôøng GTNT, giaûm soá xaõ coøn chöa coù ñöôøng xuoáng coøn 220 xaõ (trong toång soá 10477 xaõ trong phaïm vi caû nöôùc). Vieäc aùp duïng caùc coâng ngheä môùi, vaät lieäu môùi, caùc tieâu chuaån kyõ thuaät tieân tieán vaøo xaây döïng cô sôû haï taàng GTVT ñöôøng boä ñaõ ñem laïi hieäu quaû cao, ñaûm baûo chaát löôïng coâng trình, tieát kieäm chi phí xaây döïng, ñoäi nguõ caùn boä quaûn lyù, caùn boä kyõ thuaät vaø coâng nhaân laønh ngheà ngaøy caøng tröôûng thaønh vaø naâng cao trình ñoä, tieáp caän ñöôïc nhöõng kyõ thuaät tieân tieán cuûa caùc nöôùc trong khu vöïc vaø theá giôùi. Trong ñoù, vaán ñeà kyõ thuaät lieân quan ñeán söï oån ñònh cuûa neàn ñöôøng boä ñaép treân ñaát yeáu vaø hieän töôïng suït lôû taluy ñöôøng veà möøa möa luoân laø nhöõng noäi dung quan troïng cuûa hoaït ñoäng KHCN chuyeân ngaønh vaø laø nhöõng chuû ñeà thu huùt nhieàu söï quan taâm cuûa caùc caáp trong ngaønh GTVT trong coâng cuoäc ñaáu tranh beàn bæ vôí thieân nhieân nhaèm giaûm thieåu haäu quaû naëng neà do chính thieân nhieân gay ra ñoái vôùi caùc tuyeán ñöôøng giao thoâng. Nhöõng naêm qua, lieân quan ñeán nhöõng söï coá ñaép ñöôøng treân neàn ñaát yeáu, chuùng ta ñaõ töøng chöùng kieán hieän töôïng tröôït ñaát cuûa moät soá ñoaïn neàn ñöôøng saét vaø ñöôøng boä 2 ñaàu caàu Haøm Roàng vaø caàu Hoaøng Long (Thanh Hoaù); hieän töôïng tröôït saâu laøm bieán maát chöøng 1km neàn ñöôøng treân QL18 gaàn Caùi Ñam (Quaûng Ninh) tröôùc ñaây; hieän töôïng luùn keùo daøi cuûa ñoaïn ñöôøng ñaáp qua Ñaàm Vaân Trì thuoäc tuyeán Thaêng Long – Noäi Baøi (Haø Noäi), ñoaïn Phaùp Vaân – Caàu Gieõ, QL1A (Haø Noäi) vaø nhieàu ñoaïn ñöôøng khaùc nöõa … vieäc nghieân cöùu xöû lyù haäu quaû do nhöõng hö hoûng maët ñöôøng vì neàn ñaép maát oån ñònh treân neàn ñaát yeáu thöôøng raát phöùc taïp vaø toán keùm. Xeùt theo nguoàn goác thì ñaát yeáu coù theå ñöôïc taïo thaønh trong ñieàu kieän luïc ñòa, vuõng vònh hoaëc bieån döôùi caùc daïng traàm tích, boài tích do gioù, möa hoaëc con ngöôøi… gaây ra. Tuyø theo thaønh phaàn ñòa chaát, phöông phaùp vaø ñieàu kieän hình thaønh, vò trí trong khoâng gian, ñieàu kieän vaät lyù vaø khí haäu, … maø coù theå hình thaønh ñaát yeáu döôùi daïng ñaát seùt meàm, seùt nhaõo, caùt haït mòn, than buøn hay buøn seùt nhaõo hoaø nöôùc,… taïi khu vöïc Ñoàng baèng Baéc boä, ñaát yeáu coù nguoàn goác chính töø loaïi traàm tích tam giaùc chaâu thoå cuõ vaø môùi cuûa 2 con soâng Hoàng vaø soâng Thaùi Bình vaø taàng ñaát yeáu ôû ñaây coù theå daøy tôùi haøng traêm meùt. Taïi khu vöïc ñoàng baèng Thanh – Ngheä Tónh, chuû yeáu gaëp taàng traàm tích kyû Ñeä Töù ôû daïng boài tuï tam giaùc chaâu vaø boài tuï ven bieån vôùi chieàu saâu khoâng daøy laém. Khu vöïc ñoàng baèng ven bieån Trung boä laø ñoàng baèng maøi moøn vaø boài tuï ñieån hình, chuû yeáu laø loaïi phuø sa boài tích, caùc ñaàm, phaù caïn daàn, boài tích trong ñieàu kieän laéng ñoïng tónh. Coøn taïi khu vöïc Ñoàng baèng Nam Boä thì laïi coù theå chia ra 3 khu vuïc ñaát yeáu, ñoù laø: Khu vöïc I coù ñaát yeáu daøy töø 1 – 30m, goàm caùc vuøng ven TP Hoà Chí Minh, thöôïng nguoàn soâng Vaøm Coû, phía Taây Ñoàng thaùp Möôøi, rìa quanh vuøng Baûy Nuùi cho tôùi vuøng ven bieån Haø Tieân, Raïch Giaù, rìa Ñoâng – Baéc Ñoàng baèng töø Vuõng Taøu ñeán Bieân Hoaø. Khu vöïc II coù lôùp ñaát daøy töø 5 – 30m, ñöôïc phaân boá keà caän vôùi khu vuïc I noùi treân vaø chieám ñaïi boä phaän ñoàng baèng vaø khu trung taâm Ñoàng thaùp Möôøi. Coøn khu vöïc III coù chieàu daøy töø 15 – 300m, chuû yeáu taäp trung ôû caùc tình Vónh Long, Traø Vinh, Beán Tre cho tôí Tieàn Giang, Caàn Thô, Soùc Traêng,… nguoàn goác cuûa caùc ñaát yeáu khu vöïc naøy ñeàu laø loaïi traàm tích chaâu thoå, traàm tích bôø, vuõng vònh vaø ñeàu thuoäc traàm tích treû kyû Ñeä Töù.
Trong khi ñoù, hieän töôïng ñaát suït, tuy cuõng laø moät daïng söï coá thöôøng xuaát hieän treân caùc tuyeán ñöôøng mieàn nuùi, nhöng laïi laø moät hieän töôïng mang tính quy luaät thieân nhieân, thöôøng chæ dieãn ra maïnh meõ vaøo muøa möa. Theo ñieàu tra,trong toång soá caùc tuyeán quoác loä thì coù tôùi 3/4 toång chieàu daøi caùc tuyeán phaân boá ñi treân vuøng ñòa hình ñoài nuùi, taïo ra nhieàu ñoaïn coù taluy cao 60 – 70m, ñaëc bieät coù nôi taluy neàn ñaøo cao tôùi treân 100m. Do ñieàu kieän ñòa hình vaø caáu truùc ñòa chaát phöùc taïp, nhieàu tuyeán ñöôøng boä phaûi caét qua nhöõng vuøng coù ñòa chaát xaáu, baát lôïi, ñi qua nhöõng vuøng coù möa nhieàu, hoaït ñoäng nöôùc maët vaø nöôùc ngaàm veà muøa möa raát maõnh lieät vaø thöôøng xuyeân vaøo muøa möa baõo haèng naêm. Theo soá lieäu nghieân cöùu cuûa Vieän KHCN GTVT, töø keát quaû nghieân cöùu ñeà taøi Phoøng choáng ñaát suït töø nhöõng naêm 1976-1986 vaø caäp nhaät cho tôùi nay, cho thaáy hieän töôïng ñaát ñaù dieãn ra maõnh lieät ôû vuøng Taây Baéc, nôi coù caùc tuyeán QL6,QL70, QL279, QL37,QL4D,… chaïy ra vaø cuõng dieãn ra taäp trung treân caùc tuyeán ñöôøng thuoäc khu vöïc mieàn Trung, nôi coù tuyeán ñöôøng Hoà Chí Minh ñi treân daûi Tröôøng Sôn, töø ñòa phaän tænh Quaûng Bình vaøo ñeán taän Kon Tum, Gia Lai, vaø caùc tuyeán quoác loä khaùc nhö QL7, QL8, QL12, QL14D, QL14E, ñöôøng HCM, QL24, QL26, QL27, QL46, QL49,… Veà goùc ñoä ñòa chaát, phaàn vuøng nuùi Trung Trung boä ñi qua ñòa phaän Thöøa Thieân – Hueá do coù caáu truùc ñòa chaát chuû yeáu laø ñaát ñaù coù tuoåi Ñeâvoân thaønh taïo töø ñaù phieán, caùt keát xen keõ ñaù voâi vaø Granit khoâng phaân tuoåi; vaø töø Ñaø Naüng trôû vaøo ñeán Quy Nhôn, ñaát ñaù coù tuoåi Creâta vaø giôùi nguyeân sinh, thaønh taïo töø ñaù cuoäi keát, caùt keát, boät keát maøu ñoû vaø ñaù Gônai, ñaù phieán Mica, ñaù hoa cöông; roài töø Quy Nhôn ñoå vaøo ñeán Nha Trang, ñaát ñaù chuû yeáu laø ñaù Granit, Bazalt, cuoäi keát vaø caùt keát, laïi naèm trong vuøng khí haäu coù löôïng möa trung bình naêm cao (möùc treân 2000mm/naêm) cho neân ñaây laø khu vöïc taøng tröõ khaû naêng raát tieàm taøng veà hieän töôïng suït lôû ñaát vaøo muøa möa. II. TOÅNG QUAN VEÀ HIEÄN TÖÔÏNG VAØ PHAÂN LOAÏI SÖÏ COÁ NEÀN ÑÖÔØNG ÑAÉP TREÂN ÑAÁT YEÁU ÔÛ VIEÄT NAM Ñaát meàm yeáu noùi chung laø loaïi ñaát coù khaû naêng chòu taûi nhoû (aùp duïng cho ñaát coù cöôøng ñoä khaùng neùn quy öôùc döôùi 0,50 daN/cm2) vaø coù söùc khaùng caét nhoû,… Xeùt veà maët nguoàn goác, ñaát yeáu coù theå ñöôïc thaønh taïo trong ñieàu kieän luïc ñòa, vuõng vònh hoaëc bieån. Tuyø theo thaønh phaàn haït vaø ñieàu kieän hình thaønh maø noù toàn taïi ñaát yeáu ôû daïng seùt meàm, seùt deûo chaûy, buøn, than buøn,… khi xaây döïng coâng trình ñöôøng boä hoaëc caùc coâng trình khaùc treân ñaát yeáu maø thieáu caùc bieän phaùp xöû lyù thích ñaùng vaø hôïp lyù thì seõ phaùt sinh bieán daïng, thaäm chí gaây hö hoûng coâng trình. Vieäc phaân loaïi hieän töôïng söï coá neàn ñöôøng ñaép treân ñaát yeáu, döôùi goùc ñoä chuyeân moân ñöôøng boä, coù theå phaân loaïi nhö sau: - Loaïi neàn ñöôøng ñaép khoâng ñuû cöôøng ñoä, bò luùn nhieàu vaø keùo daøi, xuaát hieän veát nöùt vaø gaây hö hoûng, phaù vôõ keát caáu maët ñöôøng. - Loaïi neàn ñöôøng bò luùn suït hoaëc tröôït troài trong khi hoaëc ngay sau khi xaây döïng, gaây hö hoûng hoaøn toaøn coâng trình , khoâng toå chöùc khai thaùc ñöôïc. Thoáng keâ vaø giôùi thieäu veà caùc chæ tieâu cô-lyù ñaëc tröng cuûa moät soá loaïi ñaát yeáu treân caùc tuyeán ñöôøng ôû Vieät Nam, theo PGS. Nguyeãn Xuaân Maãn – Vieän KHCN GTVT, ñöôïc neâu trong baûng 1.
Troïng löôïng rieâng Löïc dính. C Goùc ma saùt Giôùi haïn Chæ soá deûo. (G/cm3) (daN/cm2) trong. ϕ (ñoä) chaûy, WL(%) lp Teân ñòa Sai Sai Sai Sai Loaïi ñaát Trò soá Sai soá Trò soá Trò soá Trò soá Trò soá phöông soá soá soá soá trung tieâu trung trung trung trung tieâu tieâu tieâu tieâu bình chuaån bình bình bình bình chuaån chuaån chuaån chuaån 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 2,68 0,07 0,42 0,25 9 4,54 45,20 11,80 20,90 5,06 Seùt 2,68 0,09 0,60 0,34 11 5,34 51,0 16,5 24,5 7,95 2,70 0,06 0,37 0,17 13 6,27 37,10 10,73 16,4 6,04 Haø Noäi Seùt pha caùt 2,69 0,03 0,26 0,11 18 6,19 34,0 4,39 14,3 3,11 2,68 0,03 0,18 0,13 20 7,00 34,5 5,72 14,0 3,75 2,70 0,03 0,33 0,15 18 9,15 Caùt pha seùt 30,3 4,53 11,5 3,34 2,69 0,02 0,24 0,18 32 5,36 2,71 0,04 0,34 0,25 9 6,28 47,3 6,58 23,5 4,25 Seùt 2,71 0,04 0,29 0,24 10 6,35 43,0 6,06 20,5 3,83 2,69 0,02 0,57 0,43 14 7,58 36,0 9,63 17,6 5,35 Haûi Phoøng 2,69 0,03 0,29 0,22 13 6,23 32,9 4,60 14,7 2,67 Seùt pha caùt 2,69 0,03 0,25 0,22 19 8,22 30,6 4,90 13,0 2,57 2,69 0,02 0,19 0,15 24 7,00 30,1 4,50 13,0 2,77 Caùc tænh 2,77 0,05 0,58 0,30 8 4,30 53,5 8,00 26,3 6,30 Seùt höõu ngaïn 2,77 0,10 0,33 0,19 6 4,17 45,4 9,51 20,9 4,20 Soâng Hoàng Seùt pha caùt 2,68 0,04 0,14 0,13 18 10,41 35,5 6,47 15,6 3,02 2,69 0,06 0,36 0,28 8 4,52 45,4 7,70 23,1 4,44 Seùt 2,69 0,04 0,30 0,29 8 6,38 40,0 4,48 18,0 2,47 Caùc tænh taû 2,70 0,02 0,31 0,32 15 7,21 ngaïn soâng 2,69 0,03 0,25 0,18 12 6,02 36,9 6,40 13,3 3,78 Hoàng Seùt pha caùt 2,70 0,03 0,33 0,20 20 4,44 34,0 4,15 12,0 2,45 2,68 0,03 0,27 0,12 22 8,32 32,8 5,18 8,8 4,20 Caùt pha seùt 2,68 0,03 0,28 0,36 27 9,11 Baûng 1. Thoáng keâ moät soá chæ tieâu cô -lyù cuûa ñaát yeáu taïi Vieät Nam (Theo soá lieäu cuûa ñeà taøi Cheá ñoä thuyû nhieät neàn ñöôøng; CNÑT: PGS. Nguyeãn Xuaân Maãn – Vieän KHCN GTVT) III. TOÅNG QUAN VEÀ HIEÄN TÖÔÏNG VAØ PHAÂN LOAÏI ÑAÁT SUÏT TREÂN ÑÖÔØNG GIAO THOÂNG ÔÛ VIEÄT NAM Veà khaùi nieäm chung, hieän töôïng vaø quaù trình dòch chuyeån caùc khoái ñaát ñaù treân söôøn ñoài, maùi doác xuoáng do aûnh höôûng cuûa löïc troïng tröôøng, taûi troïng ngoaøi, aùp löïc thuyû ñoäng vaø caùc taùc ñoäng khaùc, ñöôïc goïi laø hieän töôïng ñaát suït. Tuyø theo ñaëc ñieåm veà ñòa hình, ÑCCT, thuyû vaên, ÑCTV vaø khí haäu cuûa moãi nöôùc khaùc nhau maø vieäc phaân loaïi hieän töôïng ñaát suït giöõa caùc nöôùc coù theå hoaøn toaøn khoâng gioáng nhau. Theo keát quaû nghieân cöùu cuûa Vieän Khoa hoïc Coâng ngheä GTVT, coù theå phaân loaïi hieän töôïng ñaát suït noùi chung ra 4 daïng ñaëc tröng sau ñaây: 1. Daïng 1: Tröôït ñaát Ñaây laø hieän töôïng di chuyeån caû khoái ñaát theo moät maët tröôït nhaát ñònh, thöôøng coù daïng truï troøn (khi tröôït ñaát xaûy ra trong neàn ñaép hoaëc neàn ñaøo coù caáu truùc ñaát töông ñoái
ñoàng nhaát) hoaëc coù maët tröôït gaõy khuùc phuï thuoäc vaøo daïng beà maët taàng ñaù goác ôû lôùp döôùi saâu. Veà nguyeân lyù, hieän töôïng tröôït ñaát naøy khi hoaït ñoäng thì toaøn boä khoái ñaát naèm trong phaïm vi laêng theå tröôït ñeàu bò di chuyeån ñoàng thôøi, ñaát ñaù naèm trong khoái tröôït ít bò xaùo troän. Caây coái hoaëc coâng trình treân beà maët bò nghieâng vaø cuøng bò di chuyeån vôùi khoái tröôït. Khi ñoù, treân beà maët ñòa hình seõ ñeå laïi moät vaùch tröôït hay moät baäc tröôït roõ reät keøm theo veát nöùt cuûa vaønh tröôït. Theo phaân loaïi cuûa Giaùo sö N.N.Maxloáp loaïi tröôït ñaát naøy gaàn töông ñöông vôùi moät daïng “saäp ñoå, vöøa caét, vöøa quay”. Tuyø thuoäc vaøo moät vaøi daáu hieäu khaùc trong cô cheá tröôït maø coøn coù caùc phuï daïng nhö tröôït coå, tröôït saâu, tröôït noâng, tröôït phaúng, tröôït taàng phuû, tröôït theo maët ñaù goác, tröôït doøng,… Trong soá caùc loaïi tröôït ñaát, daïng tröôït saâu tuy khoâng phoå bieán, nhöng neáu ñaõ xaûy ra thì raát nguy hieåm, khoái löôïng ñaát tröôït vaø haäu quaû gaây ra thöôøng raát lôùn. Nhieàu choã maát ñi nöûa quaû nuùi, laøm suït saït hoaëc xeâ dòch moät ñoaïn ñöôøng daøi haøng traêm meùt. Ví duï nhö tröôït coå ôû Km 112, Km 119 treân QL4D (Laøo Cai – SaPa), Km 126 treân QL37 (thò xaõ Yeân Baùi), Km 309 treân QL6 (Sôn La), Km 299 (ñöôøng saét Haø – Laøo),… Khi xuaát hieän haàu heát caùc loaïi tröôït ñaát naøy thöôøng gaây chaán ñoäng laøm rung chuyeån caû moät vuøng. Hieän töôïng tröôït ñaát thöôøng gaây neân nhöõng haäu quaû nghieâm troïng. Laøm ñoå vôõ nhieàu nhaø cöûa cuûa daân trong khu vöïc aûnh höôûng, thaäm chí coøn coù theå gaây thieät maïng cho ngöôøi vaø huyû hoaïi caùc phöông tieän giao thoâng qua ñöôøng. 2. Daïng 2: Xoùi suït Xoùi suït ñaát laø hieän töôïng bieán daïng cuïc boä cuûa söôøn ñoài hay maùi doác döôùi taùc ñoäng tröïc tieáp cuûa doøng chaûy möa raøo töø löu vöïc phía treân ñoå veà hoaëc keát hôïp vôùi taùc ñoäng cuûa doøng chaûy ngaàm. Ñoái vôùi neàn ñöôøng ñaøo, luùc ñaàu xuaát hieän hieän töôïng xoùi ñaát vaø ñaát bò boùc töøng maûng ôû phía ñænh doác taluy, sau ñoù phaùt trieån maïnh daàn xuoáng phía
döôùi doïc theo doøng chaûy vaø tyû leä vôùi löu toác doøng chaûy. Möùc ñoä hoaït ñoäng gaây xoùi thöôøng chaäm, coù theå sau haøng giôø, haøng ngaøy, haøng tuaàn, môùi hoaøn thaønh moät quaù trình xoùi suït. Khoái löôïng xoùi suït thöôøng khoâng lôùn vaø tuyø thuoäc vaøo möùc ñoä phong hoaù cuûa ñaát ñaù, ñoä doác cuûa söôøn doác maùi doác, löôïng nöôùc ngaàm, vaø nöôùc maët. Haäu quaû cuoái cuøng cuûa hieän töôïng naøy thöôøng ñeå laïi treân maët ñòa hình nhöõng raõnh xoùi, möông xoùi hoaëc hang hoác. Saûn vaät cuûa xoùi suït ñaát thöôøng laø nhöõng ñoáng ñaát chaát ñoáng ôû chaân doác, laáp maët ñöôøng hoaëc laáp suoái. Moät daïng xoùi suït khaùc thöôøng gaëp trong thöïc teá, ñoù laø hieän töôïng doøng buøn ñaù chaûy töø vaùch nuùi hoaëc töø caùc khe tuï thuyû xuoáng maët ñöôøng. Traän luõ buøn ñaù xaûy ra vaøo thaùng 10/2000 treân QL27 Laâm Ñoàng ñaõ gaây neân nhöõng haäu quaû nghieâm troïng cho saûn xuaát noâng nghieäp, laøm hö haïi haøng chuïc km ñöôøng, gaây thieät haïi tôùi haøng chuïc tyû ñoàng. 3. Daïng 3: Suït lôû ñaát Veà baûn chaát, suït lôû ñaát ñaù laø giai ñoaïn cuoái cuøng cuûa hieän töôïng xoùi suït ñaõ neâu treân. Trong thöïc teá, ñoái vôùi suït lôû, khoù phaùt hieän thaáy caùc daáu hieäu nhö vaùch suït, maët tröôït moät caùch roõ raøng. Saûn vaät ñaát suït lôû (hay saït lôû) coù xu höôùng di chuyeån xuoáng chaân söôøn doác hoaëc maùi doác. Ñaát ñaù naèm trong khoái ñaát suït bò xaùo troän keøm caây coái thöôøng ñoå ngoån ngang. Khi suït lôû ñaát xaûy ra thöôøng dieãn ra raát nhanh vaø laøm cho khoái ñaát xung quanh bò bieán daïng, nöùt raïn, aûnh höôûng ñeán ñoä oån ñònh cuûa caùc khoái ñaát tieáp caän noù.Khoái löôïng suït loaïi naøy cuõng coù theå ñaït tôùi möùc ñoä khaù lôùn vaø coù theå traøn xuoáng laáp haún moät ñoaïn ñöôøng. Ñaây laø daïng ñaát suït phoå bieán nhaát treân caùc tuyeán ñöôøng mieàn nuùi ôû nöôùc ta. 4. Daïng 4: Ñaát ñoå, ñaù laên Ñaây laø hieän töôïng ñaát ñaù bò ñoå vaø laên xuoáng töøng khoái, töøng maûnh töø ñænh doác hoaëc maùi doác xuoáng maët ñöôøng hoaëc xuoáng chaân nuùi. Tuyø thuoäc ñoä doác ñòa hình, maùi doác vaø tính chaát cuûa ñaát ñaù maø möùc ñoä ñaù ñoå vôùi toác ñoä vaø quyõ ñaïo khaùc nhau. Hieän töôïng naøy xuaát hieän chuû yeáu nhaát vaøo muøa möa hoaëc sau khi möa moät thôøi gian, thaäm
chí coù theå xaûy ra khi trôøi naéng raùo. Khoái löôïng ñaát ñaù ñoå coù theå töø vaøi khoái ñeán haøng traêm meùt khoái, do ñoù nguy hieåm vaø deã gaây tai naïn, uøn taéc giao thoâng. Caùc daïng suït ñaát noùi treân chæ xaûy ra trong nhöõng ñieàu kieän nhaát ñònh, thöôøng laø xaûy ra vaøo muøa möa vaø phuï thuoäc chuû yeáu vaøo ñieàu kieän ñòa hình, ñòa maïo, ñòa chaát caáu taïo, ÑCCT, ÑCTV vaø thuyû vaên. Ñaëc bieät, taïi nhöõng tuyeán ñöôøng noå mìn lôùn trong khi thi coâng, gaây nöùt raïn maïnh trong khoái ñaù, cuõng laø moät nguyeân nhaân gaây neân hieän töôïng ñaù laên, ñaù ñoå. Tình hình suït lôû treân caùc tuyeán ñöôøng giao thoâng, theo soá lieäu thoáng keâ cuûa Vieän Khoa hoïc Coâng ngheä GTVT ñöôïc neâu khaùi quaùt trong Baûng 2. Baûng 2. Thoáng keâ sô boä tình hình ñaát suït treân ñöôøng giao thoâng töø 1999-2004 (Theo soá lieäu thoáng keâ cuûa Vieän Khoa hoïc Coâng ngheä GTVT) Stt Ñòa danh nôi xaûy Thôøi gian Khoái löôïng Moâ taû quy moâ ñaát suït Thieät haïi veà 3 ra hieän töôïng suït xaûy ra ñaát suït, (m ) ngöôøi vaø cuûa lôû Cua Haûo, Km Ñaát suït laøm cheát Saït lôû töø treân cao 120m 1 89+500, QL8A Haø 1995-2004 5000 3 laùi xe, laät oâ toâ treân ñoaïn ñöôøng daøi 50m Tónh xuoáng vöïc Quoác loä 37, ñoaïn Phaù huyû 36 noùc Tröôït nöûa quaû ñoài Minh qua thò xaõ Yeân nhaø chaân ñoài, 2 1995 1 trieäu Taân vaø ñoài Coâng An beân Baùi, khu vöïc caàu thieät maïng 1 ñöôøng QL37 Daøi ngöôøi. Ñöôøng vaän haønh Saït lôû traàm troïng treân Ñaát lôû laøm thieät nhaø maùy thuyû 3 1995-2001 3 trieäu ñöôøng vaän haønh taïi treân maïng 5 ngöôøi ñi ñieän Ialy, tænh Gia 100 vò trí treân ñöôøng Lai Quoác loä 4D, ñoaïn Tröôït ñaát vaø saït lôû ñaát Gaây thieät maïng 4 giaùp caàu Moùng 1998 1 trieäu treân ñoaïn daøi 300m ñoå 12 ngöôøi ôû chaân Seán, Laøo Cai xuoáng maët ñöôøng ñoài vaø ñi qua ñoài Quoác loä 1A, ñoaïn Saït lôû dieãn ra taïi 24 vò trí, Gaây taéc ñöôøng 5 qua ñeøo Haûi Vaân, 1999 2 trieäu laøm ñöùt haún moät ñoaïn neàn treân QL1A 8 TT-Hueá ñöông 33m ngaøy Quoác loä 1A, ñoaïn Saït lôû traàm troïng phaù huyû Gaây taéc ñöôøng qua ñænh ñeøo moät coáng, ñaát ñaù traøn boä 2 ngaøy, laøm 6 1999 1 trieäu Phöôùc Töôïng, xuoáng laáp Haàm ñöôøng saét taéc ñöôøng saét 5 KM870 No.7 ngaøy Quoác loä 49A, Saït lôû taäp trung treân 4 Gaây taéc ñöôøng 2 7 ñoaïn Phaø Tuaàn-A 2000 1 trieäu ñoaïn traàm troïng: Km 46, thaùng Löôùi, tt-Hueá Km 51, Km 66, KM 68 Quoác loä 27, ñoaïn Saït lôû taäp trung treân 34 vò Gaây taéc ñöôøng 2 8 Kroâng noâ ñi Phuù 2000-2001 1,5 trieäu trí. Luõ queùt laøm ngaäp 3 thaùng Sôn, Laâm Ñoàng caàu, hö haïi neàn ñöôøng
Quoác loä 14E,14D- Gaây taéc ñöôøng 9 2000-2004 1 trieäu Suït lôû vaø tröôït ñaát xaûy ra Quaûng Nam veà muøa möa Ñöôøng Hoà Chí > 3 trieäu Suït lôû dieãn ra treân 1500 Taéc ñöôøng töøng Minh (GÑ1) töø 10 2000-2004 ñieåm. Ñaõ TK vaø xaây döïng ñoaïn veà muøa Ngheä An vaøo ñeán 140 000 m töôøng chaén möa Kon-Tum Nhö vaäy, trong cuoäc ñaáu tranh phoøng choáng ñaát suït cuûa Ngaønh GTVT, tính trong thôøi gian 5 naêm qua (1999-2004), laø moät chaëng ñöôøng khaù daøi vôùi nhieàu söï kieän vaø thaønh tích noåi baät, song cuõng ñaày gian nan, thöû thaùch vaø coøn caàn phaûi tieáp tuïc coá gaéng nhieàu hôn nöõa tröôùc nhöõng thay ñoåi coù tính toaøn caàu cuûa thieân nhieân vaø tröôùc nhöõng nhu caàu vaø ñoøi hoûi cuûa thöïc teá phuïc vuï saûn xuaát. IV. TOÅNG KEÁT VEÀ CAÙC GIAÛI PHAÙP COÂNG NGHEÄ TRONG XÖÛ LYÙ CAÙC SÖÏ COÁ COÂNG TRÌNH ÑÖÔØNG BOÄ 1. Veà caùc giaûi phaùp xöû lyù neàn ñöôøng ñaép treân ñaát yeáu Theo toång keát cuûa nöôùc ngoaøi so vôùi nhieàu phöông phaùp gia coá neàn ñaát yeáu baõo hoaø nöôùc neùn luùn maïnh thì caùc phöông phaùp coå ñieån duøng gieáng caùt thoaùt nöôùc thaúng ñöùng vaø coïc caùt laøm chaët ñaát keát hôïp vôùi vieäc taûi taïm thôøi treân chuùng laø phöông phaùp ñôn giaûn nhaát nhöng vaãn ñaït hieäu quaû cao caû veà maët kyõ thuaät, thôøi gian vaø kinh teá. Theo phöông phaùp naøy, ngöôøi ta thöôøng duøng gieáng caùt coù ñöôøng kính 50-60cm, ñöôïc nhoài vaøo neàn ñaát yeáu baõo hoaø nöôùc ñeán ñoä saâu thieát keá ñeå laøm chöùc naêng nhöõng keânh thoaùt nöôùc thaúng ñöùng, nhaèm ñaåy nhanh quaù trình coá keát neàn ñaát yeáu. Do ñoù phöông phaùp naøy luoân phaûi keøm theo bieän phaùp gia taûi tröôùc ñeå taêng nhanh quaù trình coá keát. Lôùp ñaát yeáu baõo hoaø nöôùc caøng daøy thì phöông phaùp gieáng caùt caøng hieäu quaû veà ñoä luùn töùc thôøi. Trong thöïc teá, phöông phaùp naøy ñaõ ñöôïc Ngaønh GTVT aùp duïng phoå bieán baét ñaàu töø naêm 1990 ñeå xöû lyù neàn ñaát yeáu. Coâng trình coù quy moâ lôùn ñaàu tieân aùp duïng gieáng caùt ñeå xöû lyù neàn ñaát yeáu ñöôïc khai trieån treân ñöôøng Thaêng Long – Noäi Baøi (Haø Noäi) naêm 1993, sau ñoù treân ñoaïn Km93 QL5 (Caûng Chuøa Veõ, Haûi Phoøng), vaø sau naøy ñöôïc aùp duïng ñaïi traø treân nhieàu tuyeán QL khaùc nöõa, trong ñoù coù ñöôøng Laùng – Hoaø Laïc (Haø Noäi), ñöôøng Phaùp Vaân – Caàu Gieõ,… Vaøo naêm 1926, taïi Myõ, ngöôøi ta ñaõ söû duïng vaûi sôïi thoâng thöôøng ñeå laøm vaät lieäu ngaên caùch duøng ñeå caûi taïo vaø oån ñònh neàn ñaát yeáu. Tuy nhieân, töø naêm 1960 trôû laïi ñaây, phöông phaùp söû duïng Vaûi ñòa kyõ thuaät môùi ñöôïc caùc nöôùc treân theá giôùi aùp duïng roäng raõi trong xöû lyù ñaát yeáu. Ñaëc bieät, töø nhöõng naêm 1990 trôû laïi ñaây, caùc nöôùc ASEAN ñaõ aùp duïng phoå bieán Vaûi ñòa kyõ thuaät vôùi 6 chöùc naêng cô baûn, ñoù laø: ngaên caùch, loïc nöôùc, gia cöôøng ñaát yeáu ñeå taêng khaû naêng chòu taûi cuûa ñaát neàn, laøm lôùp baûo veä vaø ngaên nöôùc. Phöông phaùp söû duïng Vaûi ñòa kyõ thuaät cuõng ñaõ ñöôïc aùp duïng laàn ñaàu tieân taïi Vieät Nam töø naêm 1993 treân QL5, sau ñoù öùng duïng treân QL51, QL10 vaø ñöôøng Laùng – Hoaø Laïc (Haø Noäi).
Phöông phaùp gia coá neàn ñaát yeáu baèng coïc ñaát – Voâi/XM laø moät coâng ngheä môùi ñöôïc theá giôùi bieát ñeán vaø aùp duïng töø nhöõng naêm 1970 nhöng ñeå ñaït ñöôïc coâng ngheä hoaøn chænh vaø phaùt trieån maïnh meõ tính töø nhöõng naêm 1990 trôû laïi ñaây. Phöông phaùp coïc ñaát Voâi/XM coù theå chia ra laøm 2 loaïi: phöông phaùp troän khoâ, phun khoâ vaø phöông phaùp troän phun öôùt – maø thöïc chaát phöông phaùp naøy laø phun vöõa. Ñoái vôùi Vieät Nam, coâng ngheä coïc ñaát Voâi/XM laàn ñaàu tieân ñöôïc Thuyû Ñieån chuyeån giao coâng ngheä cho Boä Xaây döïng vaøo nhöõng naêm 1992-1994, söû duïng trong gia cöôøng neàn nhaø vaø coâng trình xaây döïng daân duïng. Taïi nhieàu nöôùc treân theá giôùi, vieäc söû duïng coâng ngheä coïc ñaát – Voâi/XM cho gia coá neàn ñaát yeáu trong caùc döï aùn ñöôøng boä, ñöôøng saét ñaõ cho hieäu quaû cao. Do vaäy, neáu nghieân cöùu ñeå aùp duïng cho caùc döï aùn ñöôøng boä ñaép treân neàn ñaát yeáu khu vöïc Ñoàng baèng soâng Cöûu Long thì raát coù theå seõ laø moät trong caùc phöông phaùp hieäu quaû goùp phaàn giaûi quyeát tình traïng luùn keùo daøi vaø keùm oån ñònh cuûa neàn ñöôøng taïi khu vöïc naøy. Töø nhöõng naêm 90 cuûa thaäp kyû tröôùc, beân caïnh phöông phaùp coå ñieån xöû lyù ñaát yeáu baèng coïc caùt, gieáng caùt, laàn ñaàu tieân coâng ngheä môùi xöû lyù ñaát yeáu baèng phöông phaùp baác thaám thoaùt nöôùc thaúng ñöùng (Prefabricated Vertical Drain Method – PVD) keát hôïp gia taûi tröôùc ñaõ ñöôïc ñöa vaøo söû duïng roäng raõi treân theá giôùi. Taïi Vieät Nam, coâng ngheä môùi baác thaám naøy ñaõ ñöôïc söû duïng trong xöû lyù neàn ñaát yeáu cho döï aùn naâng caáp QL5 treân ñoaïn Km 47 – Km 62 vaøo naêm 1993, sau ñoù duøng cho QL51 (TP HCM ñi Vuõng Taøu) vaø ñöôøng Laùng – Hoaø Laïc (Haø Noäi). Töø 1999-2004, phöông phaùp naøy ñaõ ñöôïc söû duïng roäng raõi ñeå xöû lyù ñaát yeáu trong caùc döï aùn naâng caáp vaø caûi taïo QL1A, QL18, QL60, QL80,… Keát quaû so saùnh naêng suaát laøm vieäc cuûa baác thaám (PVD) vôùi gieáng caùt, theo taùc giaû Abelep cho thaáy, moät gieáng caùt coù ñöôøng kính 50cm coù hieäu quaû thoaùt nöôùc coá keát thaúng ñöùng töông ñöông 3-4 daûi baác thaám coù chieàu roäng 10cm nhöng coù chieàu daøi töông ñöông. Toùm laïi, trong 5 naêm qua, töø 1999-2004, trong lónh vöïc nghieân cöùu vaø xöû lyù neàn ñöôøng ñaép treân ñaát yeáu treân caùc tuyeán ñöôøng cuûa Vieät Nam, ngaønh GTVT ñaõ coù nhieàu coá gaéng trong vieäc öùng duïng coâng ngheä môùi ñeå xöû lyù haøng traêm km ñöôøng boä ñaép treân ñaát yeáu vaø ñaõ thu ñöôïc nhöõng thaønh coâng vaø keát quaû böôùc ñaàu ñaày khích leä. Tuy nhieân, beân caïnh nhöõng thaønh coâng, theo baùo caùo veà caùc söï coá coâng trình neàn ñöôøng oâ toâ xaây döïng treân neàn ñaát yeáu trong nhöõng naêm gaàn ñaây cho thaáy caùc vaán ñeà cuûa neàn ñöôøng ñaép treân ñaát yeáu cuûa Vieät Nam trong thôøi gian qua ôû Vieät Nam chuû yeáu döôùi daïng neàn ñöôøng bò luùn suït – tröôït troài vaø ôû daïng luùn keùo daøi, aûnh höôûng lôùn ñeán chaát löôïng khai thaùc ñöôøng. Qua theo doõi caùc coâng trình neàn ñöôøng ñaép qua vuøng ñaát yeáu, GS. Döông Hoïc Haûi [2] ñaõ toång hôïp soá lieäu, phaân tích veà caùc giaûi phaùp thieát keá – thi coâng ñöôøng, moâ taû söï coá xaûy ra vaø ñaùnh giaù hieäu quaû cuûa caùc giaûi phaùp xöû lyù, neâu trong Baûng 3. Baûng 3.Theo doõi söï coá neàn ñöôøng ñaép treân ñaát yeáu vaø ñaùnh giaù phöông phaùp xöû lyù (Trích daãn töø soá lieäu baùo caùo cuûa GS. Döông Hoïc Haûi – Tröôøng ÑHXD)
Giaûi phaùp thieát keá thi TT Lyù trình, ñòa ñieåm Moâ taû söï coá Ñaùnh giaù coâng - Neàn ñaép cao 7,50 – - Ñaép ñeán chieàu cao Söï coá xaûy ra laø do ñaép 9,00m 6,80m thì xaûy ra luùn taêng taûi quaù nhanh, vöôït - Xöû lyù baác thaám saâu suït. quaù toác ñoä coá keát caàn 14,5m - Xuaát hieän cacù khe thieát - Lôùp ñeäm caùt daøy 1m nöùt doïc vaø ngang Giaûi phaùp xöû lyù: - Raûi Vaûi ñòa kyõ thuaät vaø - Khe nöùt phaùt trieån - Ñaøo boû phaàn neàn luùn Km 0 + 620, ñaép caùt daøi 140m, luùn suït suït QL1A Toác ñoä ñaép treân caùt ñeäm 1,80-2,00m, khe nöùt - Ñaép beä phaûn aùp moãi A Caàu vöôït Hoaøng ñaõ thöïc hieän nhö sau: roäng 1,6-1,8m beân roäng 20m, cao 2,3- Long, Thanh Hoùa -11/1998: ñaép cao 119cm - Ruoäng luùa 2 beân 3,0m. Ñaép phaûn aùp -12/1998: nghæ, chôø coá keát chaân neàn ñöôøng bò ñaåy ñoàng thôøi vôùi ñaép neàn -01/1999: ñaép theâm troài leân 0,60-0,80m Keát quaû: oån ñònh 142cm trong phaïm vi 20m töø -02/1999: ñaép tieáp 89cm chaân neàn ñöôøng -3/1999: ñaép theâm 180cm - Neàn ñaép môû roäng cao - Luùn suït vaø tröôït troài Lyù do cô baûn: khoâng KS Km 732 + 100, 5,40m meù traùi treân ñoaïn daøi ÑCCT ñaày ñuû vaø ñaép QL1A - Ñaép tröïc tieáp, khoâng coù 50m, roäng 26m khoâng theo doõi luùn Ñöôøng ñaàu Caàu 2 xöû lyù gì ñaëc bieät - Ñaát ruoäng bò ñaåy troài Xöû lyù: Trìa, Thöøa Thieân - - Xuaát hieän caùc veát - Duøng beä phaûn aùp ñeå Hueá nöùt doïc saâu treân neàn khaéc phuïc ñöôøng Keát quaû: oån ñònh - Neàn roäng 15m, chieàu - Ñaép ñöôïc 4,9-5,20m Nguyeân nhaân laø do cao TK töø 3,77 ñeán 5,28 , thì xaûy ra luùn suït vaø khoâng kieåm toaùn oån döï kieán gia taûi tröôùc theâm tröôït troài 2 beân trong ñònh neàn ñöôøng ñaép 1,50m phaïm vi 30-37m treân ñaát yeáu vaø ñaép Km 120 + 880, 3 - Ñaõ caém baác thaám saâu - Ñaát troài treân 1m khoâng theo doõi luùn. QL1A 8m, cöï ly 1,60m coù taàng - Nöùt doïc daøi 127m, Xöû lyù: caùt ñeäm daøy 0,70-1,00m khe nöùt roäng 1m - Caém laïi baác thaám - Khoáng cheá toác ñoä ñaép - Theo doõi toác ñoä luùn - Neàn roäng 12m, d0aép cao - Ñaép vöøa ñuû ñeán cao Nguyeân nhaân laø do 1,62m tröïc tieáp treân ñaát ñoä TK vaø gia taûi thì khoâng tính toaùn tröôùc yeáu xaûy ra luùn suït 1-2,8m chieàu cao ñaép tôùi haïn, - Döï kieán gia taûi tröôùc vaø tröôït troài 2 beân gia taûi tröôùc khoâng theâm 2,50m trong phaïm vi 8-10m ñuùng caùch vaø ñaép Km 121 + 325, - Thi coâng: boùc ñaát höõu - Ñaát troài 1-1,5m khoâng theo doõi luùn 4 QL1A cô, ñaép caùt ñeäm daøy - Nöùt doïc daøi 125m, Xöû lyù: Baéc Giang 0,70m khe nöùt roäng haøng m - Ñaøo boû phaàn tröôït troài - 12/1998 ñaép gia taûi tröôùc - Ñaép laïi ñeán ñoä cao 2,50m trong 81 ngaøy thieát keá - Boû ñaép gia taûi - Theo doõi toác ñoä luùn Keát quaû: oån ñònh - Neàn ñaép môû roäng, cao - 12 thaùng sau khi ñöa Luùn voõng veà phía ñaép Km 0 + 600 ñöôøng 3m ñöôøng vaøo khai thaùc caïp môû roäng Thaêng Long – Noäi 5 - Ñaõ xöû lyù baèng gieáng caùt vaãn luùn theâm 43cm Khoâng gaây nöùt
Töø soá lieäu theo doõi vaø phaân tích noùi treân, coù theå toång keát vaø ruùt ra moät soá baøi hoïc kinh nghieäm veà xöû lyù ñaát yeáu nhö sau: * Veà coâng taùc khaûo saùt – thieát keá xöû lyù - Ñoái vôí tuyeán ñöôøng ñaép qua vuøng ñaát yeáu, nhaát thieát phaûi tieán haønh khoan thaêm doø ÑCCT ñaày ñuû vaø phaûn aûnh ñöôïc, ñaùnh giaù ñuùng hieän traïng neàn yeáu. Nhieàu söï coá luùn, nöùt ñaõ xaûy ra do trình ñoä KS-TK cuûa ñôn vò tö vaán coøn quaù yeáu hoaëc do söï thieáu hieåu bieát, khoâng tuaân thuû quy ñònh kyõ thuaät cuûa ñôn vò thi coâng. - Trong quaù trình thieát keá xöû lyù, nhaát thieát phaûi söû duïng caùc phaàn meàm maïch vôùi caùc caëp soá lieäu ñaàu vaøo öùng vôùi caùc toå hôïp ñieàu kieän baát lôïi ñeå tieán haønh tính toaùn oån ñònh neàn ñöôøng, töø ñoù khoáng cheá ñöôïc cao ñoä ñaép toái ña. - Bieän phaùp duøng baûn giaûm taûi phaïm vi ñaàu caàu hay coáng ñaët treân neàn ñaát yeáu ñeå choáng luùn, trong moät soá tröôøng hôïp ñaõ aùp duïng, cho thaáy hieäu quaû chöa ñaït yeâu caàu, bôûi vì ñoä luùn cheânh leäch coøn khaù lôùn, aûnh höôûng ñeán chaát löôïng khai thaùc vaø ATGT. Vaán ñeà naøy coøn caàn phaûi ñöôïc khaûo saùt vaø nghieân cöùu kyõ hôn ñeå khaéc phuïc. * Veà thi coâng neàn ñöôøng ñaép treân ñaát yeáu - Trong thieát keá baûn veõ thi coâng thieáu tính toaùn döï baùo tröôùc chieàu cao neàn ñaép giôùi haïn. - Nhieàu coâng tröôøng khoâng boá trí caùc moác quan traéc coá ñònh theo doõi luùn trong quaù trình thi coâng ñeå coù theå ñieàu chænh toác ñoä ñaép hôïp lyù. - Moät soá tröôøng hôïp thieáu thaän troïng khi ñaép gia taûi tröôùc, chæ bieát ñaép maø khoâng naém vöõng quy ñònh ñaép coá keát vaø thieáu am hieåu chuyeân moân xöû lyù ñaát yeáu trong chæ ñaïo thi coâng. Trong khi ñoù, theo tieâu chuaån thieát keá neàn ñaép treân ñaát yeáu 22TCN 262- 2000, vieäc khoáng cheá toác ñoä ñaép phaûi döïa theo toác ñoä luùn vaø bieán daïng nghieâng cuûa neàn thieân nhieân nhö sau: + Toác ñoä luùn ôû ñaùy neàn ñaép khoâng vöôït quaù 1cm/ngaøy. + Toác ñoä di ñoäng ngang khoâng quaù 0,5cm/ngaøy - Khi laäp bieåu ñoä tieán ñoä thi coâng toaøn coâng tröôøng, nhieàu nhaø thaàu chöa quan taâm ñuùng möùc ñeán ñoaïn ñaép treân neàn ñaát yeáu, chöa bieát tranh thuû thi coâng sôùm caùc ñoaïn naøy ñeå coùn coù ñuû thôøi gian gia taûi tröôùc theo yeâu caàu. - Haàu heát caùc giai ñoaïn neàn ñöôøng ñaõ xaûy ra bieán daïng luùn keùo daøi ñeàu khoâng baûo ñaûm thôøi gian gia taûi coá keát tröôùc so vôí yeâu caàu. * Veà löïa choïn phöông phaùp xöû lyù ñaát yeáu - Veà nguyeân taéc, moãi moät phöông phaùp xöû lyù ñaát yeáu ñeàu coù phaïm vi aùp duïng thích hôïp vaø ñeàu coù nhöõng öu ñieåm vaø nhöôïc ñieåm noùi rieâng. Do ñoù, caên cöù vaøo ñieàu kieän cuï theå cuûa neàn ñaát yeáu, ñòa hình, ñieàu kieän ÑCCT, phöông phaùp thi coâng vaø kinh nghieäm cuûa tö vaán thieát keá maø coù theå löïa choïn ra phöông phaùp hôïp lyù nhaát. - Ñoái vôùi phöông phaùp ñaép beä phaûn aùp: Maëc duø laø coâng ngheä truyeàn thoáng, ñaõ ñöôïc söû duïng haøng traêm naêm nay nhöng phöông phaùp naøy vaãn coøn giöõ nguyeân giaù trò cuûa noù vaø toû ra raát hieäu quaû trong vieäc choáng tröôït troài neàn thieân nhieân vaø choáng neàn ñaép bò suït luùn trong quaù trình ñaép neàn ñöôøng tröïc tieáp qua neàn ñaát yeáu.
- Ñoái vôùi phöông phaùp coïc caùt – gieáng caùt vaø baác thaám: veà lyù thuyeát, tính öu vieät cuûa phöông phaùp naøy laø taêng toác ñoä luùn ñeå sôùm ñaït ñöôïc trò soá luùn toång coäng. Tuy nhieân, trong thöïc teá aùp duïng, caùc phöông phaùp naøy ñaõ cho chuùng ta moät soá baøi hoïc kinh nghieäm vaø nhaän xeùt nhö sau: + Vieäc ñoùng coïc caùt, gieáng caùt vaø baác thaám coù theå gaây ra taùc ñoäng chaán ñoäng, gaây xaùo ñoäng vaø laøm phaù hoaïi caáu truùc ñaát yeáu voán coù vaø do ñoù laøm taêng heä soá neùn chaët, daãn tôùi taêng ñoä luùn, nhaát laø sau 5-6 thaùng sau khi ñaép xong. + Hieäu quaû söû duïng coïc caùt, gieáng caùt vaø baác thaám ñeå taêng nhanh ñoä luùn coá keát phuï thuoäc raát nhieàu yeáu toá. Trong ña soá caùc tröôøng hôïp ñaõ söû duïng caùc phöông phaùp naøy ñeàu cho thaáy khoâng ñaït ñöôïc yeâu caàu ñoä luùn coøn laïi theo tính toaùn. + Hieäu quaû cuûa caùc phöông phaùp naøy phuï thuoäc raát vaøo ñieàu kieän thoaùt nöôùc cuûa lôùp ñeäm caùt vaø thôøi gian gia taûi tröôùc. + Khi muoán aùp duïng giaûi phaùp gieáng caùt, baác thaám ñeå taêng nhanh luùn thì ngöôøi thieát keá neân thaän troïng. Neáu ñaõ coù caùc giaûi phaùp baûo ñaûm neàn ñaép oån ñònh roài thì neân nghó ñeán caùc giaûi phaùp giaûm ñoä luùn khaùc nhö: thay ñaát, duøng coïc tre, cöø traøm,… - Ñoái vôùi phöông phaùp Vaûi ñòa kyõ thuaät: coù taùc duïng haïn cheá ñaát neàn thieân nhieân troài ngang khi ñaép neàn ñöôøng treân ñaát yeáu vaø coù taùc duïng giaûm ñoä luùn toång coäng. Tuy nhieân, luùn theo thôøi gian seõ keùo daøi hôn. Phöông phaùp naøy khoâng coù taùc duïng taêng nhanh ñoä luùn coá keát nhö phöông phaùp baác thaám vaø gieáng caùt, coïc caùt. * Veà tieâu chuaån ñoä luùn cho pheùp Tieâu chuaån cho pheùp luùn cuûa neàn ñöôøng oâtoâ sau khi ñöa vaøo khai thaùc cuõng caàn phaûi ñöôïc xem xeùt theo quan ñieåm kinh teá – kyõ thuaät. Trong ñoù, phaûi löïa choïn vaø so saùnh theo caùc quan ñieåm: hoaëc laø söû duïng caùc bieän phaùp ñaét tieàn ñeå taêng nhanh ñoä luùn töùc thôøi hoaëc laø haõy chaáp nhaän moät ñoä luùn nhaát ñònh baèng vieäc söû duïng caùc bieän phaùp reû tieàn vaø ñôn giaûn hôn ñeå roài sau ñoù cho thoâng xe vaø theo thôøi gian tieán haønh buø luùn baèng caùch raûi buø lôùp maët ñöôøng. - Thöïc teá ñaõ cho thaáy, neáu luùn nhieàu maø khoâng nöùt, khoâng xaûy ra tröôït troài thì vieäc toå chöùc kòp thôøi raûi buø maët ñöôøng cuõng seõ khoâng gaây aûnh höôûng gì lôùn ñeán khai thaùc. - Quan nieäm chính thöùc veà ñoä luùn cho pheùp khi neàn ñöôøng ñaép treân ñaát yeáu ñöôïc quy ñònh theo Quy trình 22TCN 262-2000 laø hôïp lyù. - Ñaát yeáu laø moät trong nhöõng ñoái töôïng nghieân cöùu vaø xöû lyù raát phöùc taïp, ñoøi hoûi coâng taùc khaûo saùt, ñieàu tra, nghieân cöùu, phaân tích vaø tính toaùn raát coâng phu. Ñeå xöû lyù ñaát yeáu ñaït hieäu quaû cao cuõng phaûi coù yeáu toá tay ngheà thieát keá vaø beà daøy kinh nghieäm xöû lyù cuûa tö vaán trong vieäc löïa choïn giaûi phaùp hôïp lyù.
2. Veà caùc giaûi phaùp phoøng choáng vaø xöû lyù hieän töôïng ñaát suït Caùc giaûi phaùp chính trong coâng cuoäc ñaáu tranh chuû ñoäng phoøng traùnh suït lôû ñöôïc theå hieän khaù roõ trong caùc döï aùn kieân coá hoaù haï taàng cô sôû giao thoâng ñöôøng boä. Noäi dung toång quaùt cuûa Ñeà aùn kieân coá hoaù, caên cöù theo Thoâng baùo soá 621/GTVT-KHÑT, ngaøy 21/12/1999 cuûa Boä GTVT, bao goàm caùc noäi dung kieân coá hoaù cho thoâng ñöôøng boä, ñöôøng saét vaø haøng haûi. Trong ñoù, veà ñöôøng boä, Ñeà aùn chuù troïng quan taâm tröôùc heát ñeán kieân coá hoaù tuyeán huyeát maïch QL1A ñoaïn qua caùc tænh mieàn trung vaø sau ñoù ñeán kieân coá hoaù moät soá ñoaïn xung yeáu nhaát treân caùc tuyeán ñöôøng ngang khaùc trong khu vöïc mieàn Trung nhö: QL14A, QL14E, QL24, QL25, QL25, QL26, QL27, QL49A, QL49B,… vôùi kinh phí döï truø cho 2 naêm 2000-2001 laø khoaûng 600 tyû ñoàng. Ñoái vôùi ñöôøng saét, Ñeà aùn ñeà caäp chuû yeáu ñeán vieäc kieân coá hoaù maùi taluy vaø coâng trình caàu coáng doïc theo ñöôøng saét ñeå traùnh tình traïng treo ray, gaây aùch taéc giao thoâng veà muøa baõo luõ, vôùi kinh phí döï truø khoaûng 200 tyû ñoàng cho 2 naêm 2000-2001. Ñoái vôùi caùc ñoaïn ñöôøng boä bò saït lôû nghieâm troïng, noäi dung kieân coá hoaù chuû yeáu taäp trung vaøo 3 haïng muïc lôùn, ñoù laø: - Trieån khai beâ toâng hoaù maët ñöôøng treân nhöõng ñoaïn bò ngaäp luït thöôøng xuyeân; - Tieán haønh caûi taïo, naâng caáp, boå sung hoaëc thay theá caùc coâng trình coáng, raõnh thoaùt nöôùc; - Thöïc thi bieän phaùp kieân coá hoaù baûo veä taluy treân nhöõng ñoaïn ñöôøng xung yeáu deã xaûy ra hieän töôïng saït lôû lôùn do tuyeán ñöôøng caét qua nhöõng vuøng coù ñieàu kieän ñòa hình, ÑCCT, ÑCTV vaø thuyû vaên baát lôïi. Chính vì vaäy, toång keát phoøng choáng ñaát suït trong 5 naêm qua cuõng chính laø dòp toång keát caùc döï aùn kieân coá hoaù cô sôû haï taàng GTVT tröôùc söï ñe doaï cuûa thieân nhieân. Döôùi ñaây, trong Baûng 7, coù theå sô boä xem xeùt vaø ñaùnh giaù hieäu quaû cuûa caùc giaûi phaùp kieân coá hoaù ñaõ ñöôïc aùp duïng treân caùc tuyeán ñöôøng boä khu vöïc mieàn Trung trong nhöõng naêm qua, mang laïi hieäu quaû thieát thöïc vaø theå hieän tính ñuùng ñaén vaø kòp thôøi cuûa moät chuû tröông lôùn cuûa Ngaønh GTVT. Baûng 7. Toång keát chæ daãn caùc giaûi phaùp kyõ thuaät chính ñöôïc aùp duïng trong Ñeà aùn kieân coá hoaù TT Vaán ñeà caàn xöû lyù Noäi dung cuûa giaûi phaùp xöû lyù Ñòa chæ aùp duïng Choáng suït lôû taluy döông: Taluy cao döôùi 10m San baït, xaây lôùp ñaù baûo veä taluy Ñeøo Haûi Vaân, QL1A 1 Taluy cao treân 10m Töôøng chaén, ñaùnh caáp, raõnh ñænh Ñöôøng vaøo Ialy Taluy cao treân 20m Töôøng phoøng hoä, raõnh ñænh, gia coá beà Cöûa haàm Haûi Vaân maët
Choáng tröôït ñaát: Tröôït noâng Töôøng chaén BTCT, caét cô, raõnh ñænh Khe Xoùi, Sa Pa 2 Tröôït saâu Töôøng phoøng hoä, raõnh ñænh, gia coá beà Sôn La, Yeân Baùi, maët Laøo Cai Choáng saït lôû taluy aâm: Saït lôû quy moâ nhoû Xaây töôøng keø, ñoùng coïc ray Ñeøo Haûi Vaân, QL1A Saït lôû quy moâ lôùn Xaây töôøng keø BTCT, ñaép laïi vaø gia coá Ñeøo A Co, Ñeøo Haûi 3 Saït lôû ven soâng Xaây töôøng keø BT,töôøng keø moùng coïc Vaân Saït lôû maát neàn ñöôøng Ñaép laïi neàn: Xaây töôøng keø BTCT; QL27, ñöôøng HCM Traùnh tuyeán cuïc boä Ñeøo Haûi Vaân, QL1A Xöû lyù khaâu thoaùt nöôùc maët 4 Raõnh thoaùt nöôùc keùm Xaây raõnh beâtoâng tieát dieän chöõ nhaät Ialy, Ñeøo Haûi Vaân Taéc coáng Caûi taïo hoá ga, thay coáng, xaây coáng baûn Ñeøo Haûi Vaân Troâi coáng, gaõy coáng Laøm laïi coáng lôùn, gia coá thöôïng haï löu Ñeøo Taø Löông, A Co Choáng ñaù rôi, ñaù laên: Quy moâ nhoû Khoan neo treo löôùi, laäp haøng raøo chaén Ñöôøng Ialy 5 ñaù Quy moâ lôùn Xaây töôøng beâtoâng chaén ñaù laên, töôøng Ialy, Ñeøo Haûi Vaân raøo chaën Xöû lyù ngaäp luït maët ñöôøng: 6 Ngaäp nheï Theâm coáng, taêng cöôøng khaåu ñoä coáng QL1A, Quaûng Ngaõi Ngaäp naëng Xaây döïng maët ñöôøng BTXM Q. Ngaõi – Nha Trang Ngaäp raát naëng Xaây döïng caàu caïn, ñöôøng gom thoaùt luõ Ñeà taøi nghieân cöùu Hieän nay, Boä GTVT ñaõ vaø ñang kieåm tra Ñeà aùn kieân coá hoaù moät soá ñoaïn troïng ñieåm treân tuyeán ñöôøng Hoà Chí Minh nhö Taân AÁp – Khe Ve, Ñeøo Ñaù Ñeõo, ñeøo Peâ Ke, Ñaéc Joân – Khaâm Ñöùc, Ñeøo Loø Xo,… Vì vaäy, caùc baøi hoïc kinh nghieäm ruùt ra töø Ñeà aùn kieân coá hoaù caùc tuyeán ñöôøng mieàn Trung töø naêm 1999 ñeán nay nhaát ñònh seõ ñoùng goùp nhöõng baøi hoïc quyù giaù vaø giuùp ích cho caùc nhaø quaûn lyù, caùc coâng ty tö vaán thieát keá trong quaù trình trieån khai Ñeà aùn kieân coá hoaù ñöôøng Hoà Chí Minh noùi rieâng vaø aùp duïng cho caùc tuyeán ñöôøng giao thoâng treân phaïm vi caû nöôùc noùi chung. Töø naêm 2001 trôø laïi ñaây, ngoaøi caùc bieän phaùp kyõ thuaät thoâng thöôøng ñaõ aùp duïng trong xöû lyù ñaát suït, treân ñöôøng HCM cuõng nhö ñaõ böôùc ñaàu ñöa vaøo thí ñieåm moät soá loaïi vaät lieäu môùi vaø coâng ngheä môùi nhö: neo OVM, roï ñaù Terramesh, roï ñaù Maccaferri, coû Vetiver choáng xoùi,… Sau 3 naêm thöû nghieäm, böôùc ñaàu cuõng ñaõ cho moät soá keát luaän veà khaû naêng öùng duïng roäng raõi. Tuy nhieân, nhöõng thaønh töïu ñaõ ñaït ñöôïc laø cô baûn, chuùng ta cuõng caàn ruùt ra nhöõng baøi hoïc kinh nghieäm töø nhöõng söï coá ñaõ xaûy ra treân ñöôøng ñeå coù theå laøm toát hôn
coâng taùc naøy trong thôøi gian tôùi. Qua toång keát 5 naêm hoaït ñoäng KHCN trong lónh vöïc phoøng choáng ñaát suït cuûa Ngaønh GTVT, coù theå ruùt ra moät soá baøi hoïc kinh nghieäm sau ñaây: - Vieäc khaûo saùt ñòa hình, ÑCCT vaø ÑCTV noùi chung chöa ñaït yeâu caàu so vôùi Quy trình khaûo saùt ñòa chaát coâng trình vaø thieát keá bieän phaùp oån ñònh neàn ñöôøng vuøng coù hoaït ñoäng tröôït, suït lôû (22TCN 171-87) vaø Quy trình khaûo saùt ñòa chaát (22TCN 259- 2000). Moät soá chuû tröông veà khaûo saùt mang naëng tính chuû quan, giaû ñònh, thieáu cô sôû khoa hoïc. - Nhieàu tö vaán chöa hieåu roõ baûn chaát cuûa hieän töôïng ñaát suït. Do ñoù, noùi chung, thieát keá xöû lyù ñaát suït coøn naëng veà caûm tính, thieáu ñònh höôùng vöõng chaéc ngay töø ñaàu trong vieäc ñeà ra chuû tröông kyõ thuaät ñuùng ñaén vaø bieän phaùp xöû lyù coù hieäu quaû. - Vieäc khaûo saùt ñaát suït haàu heát chöa ñöôïc tieán haønh vaøo muøa khoâ. Do ñoù raát khoù phaùt hieän ra caùc vaán ñeà veà nöôùc ngaàm, nöôùc maët vaø doøng chaûy… ñaõ taùc ñoäng tröïc tieáp vaø maõnh lieät ñeán söï oån ñònh cuûa taluy veà muøa möa. - Trong KS-TK ñaát suït, vieäc ñieàu tra nghieân cöùu xaùc ñònh caùc ñieàu kieän vaø nguyeân nhaân tröïc tieáp gaây neân hieän töôïng ñaát suït, giöõ vai troø quan troïng nhaát. Moãi moät giaûi phaùp xöû lyù ñaát suït laïi coù moät quy moâ vaø phaïm vi thích hôïp tuyø thuoäc vaøo bieän phaùp kyõ thuaät ñöôïc choïn vaø kinh phí. Trong hoà sô thieát keá, veà nguyeân taéc, caùc nhaø tö vaán thieát keá phaûi cho thaáy ñöôïc ñieàu ñoù. Tuy nhieân, ñieàu naøy dieãn ra khaù mô hoà ôû moät soá ñôn vò tö vaán khi baét tay vaøo thieát keá. Chính vì vaäy, nhieàu coâng trình xöû lyù ñaát suït ñaõ khoâng phaùt huy ñöôïc hieäu quaû nhö mong ñôïi. - Nhieàu coâng trình töôøng chaén, töôøng keø choáng ñaát suït do aùp duïng nguyeân si ñònh hình thieát keá töôøng chaén ñaát do Vieän Thieát Keá GT tröôùc ñaây (nay laø TEDI) ban haønh töø nhöõng naêm 1976 duøng cho töôøng phoøng hoä, khoâng thích hôïp cho töôøng choáng ñaát suït, cho neân trong thöïc teá cho thaáy ñaõ xaûy ra moät soá söï coá veà oån ñònh vaø ñoä beàn cuûa töôøng taïi moät soá vò trí. - Vieäc söû duïng töôøng roï ñaù vaø töôøng chôø ñaát suït töông ñoái tuyø tieän, thieáu caân nhaéc vaø tìm hieåu phaïm vi öùng duïng thích hôïp, do ñoù hieäu quaû aùp duïng khoâng cao. Lieân quan ñeán tình traïng naøy, Ban QLDA ñöôøng HCM coù nhaän xeùt raèng: “do moät soá haïn cheá trong böôùc laäp baùo caùo nghieân cöùu khaû thi, coäng vôùi thöïc teá tuyeán ñi qua nhieàu vuøng coù ñòa hình, ñòa chaát, khí haäu vaø thuyû vaên phöùc taïp neân ñaõ naûy sinh nhieàu vaán ñeà trong thi coâng”. Ñoàng thôøi Ban QLDA cuõng coù “ñeà nghò neân coù cheá ñoä coâng trình sö vaø coù cô quan toång theå kyõ thuaät ñeå thoáng nhaát quaûn lyù, chòu traùch nhieäm chung veà coâng taùc quaûn lyù kyõ thuaät, chaát löôïng trong phaïm vi toaøn boä Döï aùn”. Cuõng trong moät baùo caùo cuûa Toång Coâng ty Tö vaán thieát keá GTVT (TEDI) cuõng ñöa ra nhaän xeùt “trình ñoä, naêng löïc vaø khaû naêng cuûa tö vaán coù nhieàu baát caäp. Trong coâng taùc thieát keá, tö vaán caàn khaéc phuïc nhöõng yeáu keùm nhö: ñeà xuaát caùc giaûi phaùp kyõ thuaät thieáu chuaån xaùc daãn ñeán söï coá coâng trình; söï sao cheùp, thieáu saùng taïo laøm cho caùc coâng trình trôû neân nhaøm chaùn do laäp ñi laäp laïi; hoaëc söï thieáu kinh nghieäm, thieáu hieåu bieát caùc coâng ngheä vaø bieän phaùp toå chöùc xaây döïng, daãn tôùi vieäc ñeà xuaát caùc giaûi phaùp kyõ thuaät khoù thöïc hieän”.
Thöïc teá ñaõ chæ roõ, coâng taùc phoøng choáng, xöû lyù ñaát suït treân ñöôøng giao thoâng laø moät trong nhöõng coâng vieäc thöïc söï khoù khaên vaø phöùc taïp, phuï thuoäc raát nhieàu yeáu toá aûnh höôûng maø ña phaàn caùc yeáu toá ñoù naèm ngoaøi taàm kieåm soaùt vaø khaû naêng taùc ñoäng ñieàu chænh cuûa con ngöôøi. Vì vaäy, nhöõng baøi hoïc thu thaäp ñöôïc sau 5 naêm kieân coá hoaù, xöû lyù ñaát suït (1999-2004), chaéc chaén seõ goùp phaàn laøm phong phuù hôn kho taøng hieåu bieát veà coâng ngheä xöû lyù vaø naâng taàm nhaän thöùc veà baûn chaát hieän töôïng, veà ñaùnh giaù nguyeân nhaân vaø ñeà xuaát bieän phaùp xöû lyù hôïp lyù nhaèm ñaït ñöôïc hieäu quaû cao hôn trong cuoäc ñaáu tranh vôùi hieän töôïng thieân nhieân naøy. V. KEÁT LUAÄN Beân caïnh nhöõng thaønh töïu KHCN ñaõ ñaït ñöôïc cuûa caùc lónh vöïc coâng ngheä khaùc cuûa Ngaønh GTVT, chuùng ta coù theå vui möøng ñaùnh giaù raèng nhöõng thaønh töïu veà KHCN ñaõ ñaït ñöôïc cuûa Ngaønh GTVT trong 5 naêm qua veà lónh vöïc xöû lyù ñaát yeáu vaø xöû lyù ñaát suït laø thaéng lôïi. Beân caïnh nhöõng thaønh coâng, chuùng ta cuõng ghi nhaän vaán ñeà coøn toàn taïi, coøn caàn phaûi xuùc tieán nghieân cöùu theâm vaø hoaøn thieän. Hy voïng raèng, baùo caùo toång keát naøy, tuy chöa thaät ñaày ñuû, song cuõng seõ ñoùng goùp cho Hoäi nghò toång keát 5 naêm hoaït ñoäng KHCN cuûa Boä GTVT nhöõng baøi hoïc quyù giaù, khaúng ñònh vai troø tieân phong cuûa KHCN, khaúng ñònh yù chí vaø quyeát taâm cuûa Ngaønh GTVT saün saøng vöôït qua moïi khoù khaên, goùp phaàn xöùng ñaùng vaøo söï nghieäp coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù neàn kinh teá ñaát nöôùc. ____________________________________ TAØI LIEÄU THAM KHAÛO CHÍNH 1. Boä GTVT Cô sôû haï taàng GTVT Vieät Nam naêm 2000, NXB GTVT, Haø Noäi, 2001 2. Kyû yeáu hoäi nghò trieån khai nhieäm vuï naêm 2004 cuûa Boä GTVT, NXB GTVT, Haø Noäi, 2004. 3. GS.TS. Döông Hoïc Haûi, Caùc söï coá coâng trình neàn ñöôøng oâtoâ xaây döïng treân vuøng ñaát yeáu trong nhöõng naêm gaàn ñaây vaø caùc nguyeân nhaân, Taïp chí KHCN Xaây döïng, Soá 2/2004 (127), Haø Noäi, Thaùng 6/2004 4. Doaõn Minh Taâm, Toång keát kieân coá hoaù vaø phoøng choáng ñaát suït, Baùo caùo Hoäi nghò KH-CN Vieän KHCN GTVT, 2003.