Ứng dụng kỹ thuật lichteinstein trong điều trị thoát vị bẹn

Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> 74 ÖÙNG DUÏNG KYÕ THUAÄT LICHTEINSTEIN<br /> TRONG ÑIEÀU TRÒ THOAÙT VÒ BEÏN<br /> Vöông Thöøa Ñöùc* 1<br /> <br /> TOÙM TAÉT<br /> Töø thaùng 9/2002 ñeán heát thaùng 9/2003, taïi beänh vieän Bình Daân, chuùng toâi coù 115 ca thoaùt vò vuøng beïn treân<br /> 112 beänh nhaân 9109 nam, 3 nöõ) ñöôïc moå ñaët maûnh gheùp polypropylene theo kyõ thuaät Lichteinstein (qua ngaû<br /> tröôùc). Tuoåi trung bình cuûa beänh nhaân laø 52,67 ±3,58 tuoåi (thaáp nhaát laø 20 vaø cao nhaát laø 87). Coù 36 ngöôøi<br /> (32,3%) bò theâm ít nhaát moät beänh khaùc keát hôïp. Coù 67 ngöôøi (59%) laø lao ñoäng naëng vaø 25 ngöôøi (23%) nghieän<br /> thuoác laù. Thôøi gian moå trung bình laø 35 phuùt ±1,3phuùt, thôøi gian hoài phuïc sinh hoaït caù nhaân trung bình laø 14,7<br /> giôø ± 0,25 vaø thôøi gian naèm vieän sau moå trung bình laø 2,07 ngaøy. Chæ coù 2 beänh nhaân bò tuï maùu (1,7%) nhöng<br /> khoâng phaûi moå laïi vaø khoâng coù ngöôøi naøo bò nhieãm truøng sau moå.<br /> <br /> SUMMARY<br /> USE OF LICHTEINSTEIN REPAIR IN INGUINAL HERNIAS<br /> Vöông Thöa Ñöc * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 8 * Supplement of No 1 * 2004: 485 - 493<br /> <br /> From 9/2002 to 9/2003, there were 115 cases of inguinal hernias in 112 patients (109 males, 3 females)<br /> operated with Lichteinstein repair at Binh Dan hospital. Mean age of patients was 52,67 ±3,58 (from 20 to<br /> 87). There were :- 36 patients (32,3%) had at least 1 associated disease. 67 heavy laborers (59%) and 25<br /> cigarette smokers (23%).<br /> The results were:Mean operating time was 36 ±1,3 minutes, mean time of walking resume was<br /> 14,7±0,25 h and mean postoperative hospitalizing time was 2,06 days. - None of our patients had wound<br /> infection but there were 2 post-operative hematomas which only require medical treatment.<br /> raïch daõn(9).<br /> ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br /> Söï caêng ôû ñöôøng khaâu taïo hình sau moå thoaùt vò<br /> beïn seõ khieán beänh nhaân ñau laâu vaø laø moät trôû ngaïi lôùn<br /> cho söï phuïc hoài sinh hoaït vaø lao ñoäng bình thöôøng<br /> sau moå(1,) . Maët khaùc, cuõng do caêng maø lôùp khaâu taïo<br /> hình coù theå bò thieáu maùu nuoâi daãn ñeán thoaùt vò taùi<br /> phaùt (10). Ñeå traùnh caêng, trong nhöõng kyõ thuaät phuïc<br /> hoài thaønh buïng duøng moâ töï thaân, ngöôøi ta ñaõ duøng<br /> ñöôøng raïch daõn vôùi nhöõng tyû leä khaùc nhau, thay ñoåi<br /> töø 10 ñeán 30%. Nhöng hieäu quaû cuûa ñöôøng raïch daõn<br /> khoâng phaûi luùc naøo cuõng hoaøn toaøn laøm giaûm caêng<br /> trieät ñeå, vaø thöïc ra cho ñeán nay chöa coù coâng trình<br /> tieàn cöùu coù so saùnh naøo xaùc nhaän giaù trò cuûa ñöôøng<br /> <br /> 1<br /> <br /> Ñeå loaïi boû söï caêng ôû ñöôøng khaâu thoaùt vò moät<br /> caùch coù hieäu quaû, toát hôn caû laø duøng maûnh gheùp vaù<br /> vaøo choã yeáu thaønh beïn vaø ñaây laø tieàn ñeà phaùt trieån cuûa<br /> caùc phöông phaùp moå thoaùt vò beïn duøng maûnh gheùp<br /> nhaân taïo ñang nôû roä taïi phöông taây trong thaäp nieân<br /> 90 cho ñeán nay. Trong caùc phöông phaùp duøng maûnh<br /> gheùp ñang phoå bieán hieän nay treân theá giôùi ; kyõ thuaät<br /> Lichteinstein, coøn goïi laø kyõ thuaät taïo hình khoâng gaây<br /> caêng noåi baät leân nhôø tính ñôn giaûn, khoâng toán keùm(17)<br /> maø laïi ít taùi phaùt (2,7,9,10,24). Kyõ thuaät cuûa Lichteinstein<br /> baét ñaàu ñöôïc chính thöùc nghieân cöùu töø naêm 1986 vaø<br /> nay ñaõ phoå bieán roäng raõi khaép theá giôùi.Tuy nhieân, kyõ<br /> thuaät naøy cho ñeán hieän nay chöa ñöôïc nghieân cöùu taïi<br /> <br /> Boä moân Ngoaïi – Ñaïi Hoïc Y Döôïc TP. HCM<br /> <br /> Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004<br /> <br /> 485<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br /> <br /> Vieät nam, do ñoù muïc ñích cuûa chuùng toâi trong nghieân<br /> cöùu naøy laø böôùc ñaàu tìm hieåu nhöõng kinh nghieäm veà<br /> maët phaãu thuaät cuõng nhö sô boä ñaùnh giaù veà keát quaû<br /> sôùm sau moå cuûa kyõ thuaät Lichteinstein treân ngöôøi<br /> Vieät nam trong ñieàu kieän phoøng moå cuûa beänh vieän<br /> Bình Daân.<br /> <br /> PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU<br /> Taát caû beänh nhaân bò TVB vaøo khoa ngoaïi toång<br /> quaùt 2 BVBD, treân 20 tuoåi,vaø khoâng coù moät beänh<br /> khaùc traàm troïng laøm aûnh höôûng ñeán chæ ñònh moå.<br /> Taát caû nhöõng beänh nhaân naøy ñeàu ñöôïc moå theo<br /> chöông trình saép xeáp tröôùc, nhöõng ca moå caáp cöùu<br /> khoâng ñöôïc ñöa vaøo nghieân cöùu naøy.<br /> Phaãu thuaät vieân<br /> Do chính chuùng toâi tröïc tieáp moå. Nhöõng ca naøo<br /> khoâng phaûi do chuùng toâi moå, chuùng toâi ñeàu khoâng<br /> ñöa vaøo nghieân cöùu naøy.<br /> Chuaån bò tröôùc moå vaø voâ caûm<br /> Beänh nhaân ñöôïc caïo loâng taïi khoa phoøng ngaøy<br /> tröôùc moå vaø thöôøng chuùng toâi khoâng caàn duøng khaùng<br /> sinh phoøng ngöøa tröôùc khi moå.<br /> Khi leân baøn moå beänh nhaân ñöôïc y taù phoøng moå<br /> röûa saïch roäng vuøng moå baèng xaø phoøng tieät truøng vaø<br /> sau ñoù ñöôïc baùc só phaãu thuaät saùt truøng roäng baèng<br /> Beùtadine 10% tröôùc khi traûi khaên moå .<br /> Beänh nhaân ñöôïc gaây teâ tuûy soáng baèng<br /> Bupivacaine 0,5% (thay vì gaây teâ taïi choã nhö<br /> Lichteinstein).<br /> <br /> 486<br /> <br /> Loän tuùi thoaùt vò tröïc tieáp vaøo trong vaø khaâu gaáp<br /> laïi (loaïi Gilbert 4,5 vaø 6).<br /> (9)<br /> <br /> Caét cao coå tuùi thoaùt vò giaùn tieáp vaø khaâu heïp loã<br /> beïn saâu neáu bò daõn roäng (loaïi Gilbert 3).<br /> b/ Sau ñoù tieán haønh ñaët maûnh gheùp(9,24) nhö sau<br /> <br /> Choïn ñoái töôïng nghieân cöùu<br /> <br /> Kyõ thuaät moå<br /> <br /> a/ Sau khi vaøo vuøng beïn theo ngaû coå ñieån nhö<br /> thoâng thöôøng, chuùng toâi<br /> <br /> Thaønh sau oáng beïn ñöôïc che phuû baèng moät löôùi<br /> polypropylene coù kích thöôùc khoaûng 3-6 cm ×10 cm<br /> ñaët doïc theo chieàu oáng beïn töø ngoaøi vaøo trong vaø caét<br /> doïc ñaàu ngoaøi (ñuoâi) laøm 2 vaït sao cho ñieåm döøng<br /> töông öùng vôùi bôø trong loã beïn saâu (hình 1).<br /> Caàn phaûi tính toaùn sao cho bôø döôùi cuûa maûnh<br /> gheùp phaûi vöôn ñeán hoaëc phuû leân ñöôïc daây chaèng beïn<br /> vaø ñuoâi cuûa maûnh gheùp coù theå nheùt goïn ñöôïc vaøo beân<br /> döôùi laù treân cuûa caân cheùo ngoaøi. Khaâu coá ñònh maûnh<br /> gheùp baèng chæ prolene 0 nhö sau (hình 2):<br /> goùc döôùi trong cuûa maûnh gheùp phaûi khaâu vaøo moâ<br /> meàm treân cuû mu hoaëc vaøo cuû mu, ñieàu quan troïng laø<br /> maûnh gheùp phaûi phuû choàng leân 1-2 cm taïi ñaây.<br /> bôø döôùi cuûa maûnh gheùp phaûi ñöôïc khaâu vaøo daây<br /> chaèng beïn baèng muõi chæ lieân tuïc<br /> bôø treân maûnh gheùp thì may vaøo caân cheùo trong ôû<br /> vò trí saùt döôùi laù treân cuûa caân cheùo ngoaøi.<br /> khaâu 2 vaït cuûa ñuoâi maûnh gheùp laïi vôùi nhau sao<br /> cho taïo thaønh moät loã oâm laáy thöøng tinh vöøa ñuû khít.<br /> Ñoùng veát moå<br /> <br /> Sau khi röûa saïch baèng dung dòch Beùtadine pha<br /> loaûng #2% vaø thaám khoâ, veát moå ñöôïc khaâu laïi töøng<br /> lôùp nhö thoâng thöôøng (khaâu caân cheùo ngoaøi phuû leân<br /> maûnh gheùp roài khaâu caân Scarpa vaø da)<br /> <br /> Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br /> <br /> Hình 1: ño khoaûng caùch ñeå tính toaùn kích thöôùc<br /> löôùi gheùp<br /> <br /> Ñaùnh giaù keát quaû<br /> Soá lieäu laâm saøng ñöôïc löu tröõ vaø tính toaùn baèng<br /> phaàn meàm Microsoft Excel.<br /> Nhaän xeùt veà ñoái töôïng nghieân cöùu<br /> Caùc döõ kieän veà maët dòch teã hoïc :<br /> - tuoåi, phaùi, ngheà nghieäp, theå traïng maäp hay<br /> khoâng<br /> - beänh keát hôïp : noäi hoaëc ngoaïi khoa coù hoaëc<br /> khoâng laøm taêng aùp löïc trong oå buïng (aûnh höôûng ñeán<br /> tyû leä taùi phaùt), huùt thuoác laù.<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Hình 2 : ñaët vaø khaâu maûnh gheùp che phuû thaønh<br /> beïn sau.<br /> <br /> - loaïi 6 : TVB tröïc tieáp keát hôïp vôùi giaùn tieáp<br /> (beänh nhaân coù caû 2 tuùi thoaùt vò kieåu oáng quaàn)<br /> - loaïi 7: Thoaùt vò ñuøi<br /> Beân thoaùt vò vaø beänh lyù vuøng beïn keát hôïp:<br /> <br /> - Thoaùt vò moät beân (phaûi, traùi), hai beân.<br /> - Caùc daïng beänh lyù keát hôïp: tinh maïc nöôùc, u<br /> nang thöøng tinh, tinh hoaøn laïc choã.<br /> Ñaùnh giaù keát quaû sôùm vaø bieán chöùng<br /> sôùm sau moå<br /> – Thôøi gian moå.<br /> <br /> Caùc döõ kieän veà maët giaûi phaãu beänh<br /> <br /> – Tình traïng ñau sau moå.<br /> <br /> Loaïi thoaùt vò :<br /> <br /> – Thôøi gian hoài phuïc sinh hoaït caù nhaân sau moå.<br /> <br /> Phaân loaïi thoaùt vò theo Gilbert (1986) coù boå sung<br /> bôûi Rutkow vaø Robbins (1992) goàm 7 loaïi nhö sau :<br /> <br /> – Thôøi gian naèm vieän sau moå.<br /> <br /> - loaïi 1 : TVB giaùn tieáp, loã beïn saâu coøn chaët, kích<br /> thöôùc < 2 cm (khoâng hoaëc khoù ñuùt loït moät ngoùn tay<br /> troû).<br /> <br /> – Tai bieán vaø bieán chöùng sau moå (neáu coù).<br /> <br /> KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU<br /> Taát caû coù 112 beänh nhaân ñöôïc moå theo kyõ thuaät<br /> Lichteinstein neâu treân, caùc döõ kieän nghieân cöùu phaân<br /> boá nhö sau :<br /> <br /> - loaïi 2 : TVB giaùn tieáp, loã beïn saâu roäng nhöng<br /> khoâng quaù 4 cm (ñuùt loït moät ngoùn tay deã daøng ,<br /> nhöng khoâng ñuùt loït ñöôïc 2 ngoùn tay).<br /> <br /> Tuoåi<br /> <br /> - loaïi 3 : TVB giaùn tieáp, loã beïn saâu daõn roäng ><br /> 4cm (ñuùt loït 2 ngoùn tay).<br /> <br /> Coù 109 beänh nhaân trong nghieân cöùu naøy laø nam<br /> giôùi (97,3%), chæ coù 3 ngöôøi laø nöõ giôùi (2,7%).<br /> <br /> - loaïi 4 : TVB tröïc tieáp, toaøn boä saøn beïn bò suy<br /> <br /> Tuoåi trung bình laø 52,67 ±3,58 tuoåi (p80<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br /> 22<br /> 14<br /> 11<br /> 17<br /> 24<br /> 17<br /> 7<br /> <br /> 19,6<br /> 12,5<br /> 9,8<br /> 15,1<br /> 21,4<br /> 15,1<br /> 6,2<br /> <br /> Ngheà nghieäp<br /> Hôn phaân nöûa soá beänh nhaân trong nghieân cöùu<br /> (59,8%) laø ngöôøi lao ñoäng naëng voán ñöôïc coi laø yeáu toá<br /> thuaän lôïi cuûa söï taùi phaùt.<br /> Baûng 2: Phaân boá ngheà nghieäp beänh nhaân<br /> Ngheà nghieäp<br /> Naëng<br /> Trung bình<br /> Nheï<br /> Khoâng<br /> <br /> Soá beänh nhaân (112)<br /> 67<br /> 22<br /> 9<br /> 14<br /> <br /> Tyû leä (%)<br /> 59,8<br /> 19,6<br /> 8<br /> 12,5<br /> <br /> Beänh khaùc keát hôïp<br /> <br /> Coù 2 beänh nhaân bò u xô tieàn lieät tuyeán nhöng chæ<br /> coù 1 ngöôøi tieåu khoù ñöôïc ñieàu trò noäi khoa, vaø 1 ngöôøi<br /> bò heïp nieäu ñaïo ñaõ moå.<br /> Baûng 3: Caùc beänh khaùc ñi keøm<br /> Soá beänh nhaân (36)<br /> 29<br /> 3<br /> 4<br /> <br /> Tyû leä (%)<br /> 25,9<br /> 1,7<br /> 3,5<br /> <br /> Nghieän thuoác laù – theå traïng<br /> Chuùng toâi ghi nhaän coù 25 beänh nhaân (22,3%)<br /> nghieän thuoác laù, vôùi soá löôïng huùt trung bình töø 0,5<br /> ñeán 1 goùi thuoác laù moãi ngaøy.<br /> Phaàn lôùn beänh nhaân coù theå traïng trung bình (76<br /> ngöôøi, tyû leä 67,8%) hoaëc gaày (32 ngöôøi, tyû leä 28,6%),<br /> chæ coù 5 ngöôùi maäp (4,5%) vaø khoâng coù ai beùo phì.<br /> Loaïi thoaùt vò<br /> Chæ coù 3 ngöôøi (2,6%) thoaùt vò taùi phaùt laàn 1 ñöôïc<br /> chuùng toâi moå laïi trong nghieân cöùu naøy, ña soá coøn laïi<br /> (109 ngöôùi, 97,4%) laø thoaùt vò nguyeân phaùt.<br /> <br /> 488<br /> <br /> Chuùng toâi ghi nhaän : thoaùt vò giaùn tieáp laø 84 ca<br /> (73%), thoaùt vò tröïc tieáp laø 23 ca (20%), loaïi keát hôïp caû<br /> tröïc vaø giaùn tieáp laø 7 ca (6,1%), vaø chæ duy nhaát coù 1<br /> ca (0,8%) thoaùt vò ñuøi (ca naøy coù keát hôïp vôùi thoaùt vò<br /> beïn tröïc tieáp).<br /> Chæ coù 2 ca coù beänh lyù vuøng beïn keát hôïp (1,7%),<br /> trong ñoù 1 ca laø tinh maïc nöôùc vaø ca coøn laïi laø u môõ<br /> vuøng beïn.<br /> Baûng 4: Phaân boá theo loaïi thoaùt vò beïn<br /> <br /> Chuùng toâi nhaän thaáy coù ñeán 36 beänh nhaân<br /> (32,3%) coù ít nhaát moät beänh khaùc keát hôïp, trong ñoù<br /> noåi baät laø caùc beänh tim maïch (25,9%) nhö cao huyeát<br /> aùp, thieåu naêng vaønh, roái loaïn daãn truyeàn vaø roái loaïn<br /> nhòp tim.<br /> <br /> Beänh khaùc<br /> Tim maïch<br /> Nieäu khoa<br /> Khaùc<br /> <br /> Coù 3 beänh nhaân bò thoaùt vò 2 beân (2,6%) vaø 109<br /> beänh nhaân bò thoaùt vò 1 beân (97,4%) trong soá ñoù coù 42<br /> beân traùi vaø 67 beân phaûi. Tuy taát caû nhöõng beänh nhaân<br /> trong nghieân cöùu naøy laø nhöõng ca moå chöông trình,<br /> nhöng chuùng toâi cuõng ghi nhaän coù 2 beänh nhaân bò<br /> ngheït luùc moå (1,7%) vaø 1 ngöôøi bò thoaùt vò tröôït<br /> (0,8%).<br /> <br /> Loaïi thoaùt vò<br /> Gilbert 1<br /> Gilbert 2<br /> Gilbert 3<br /> Gilbert 4<br /> Gilbert 5<br /> Gilbert 6<br /> Gilbert 7<br /> <br /> Soá ca (115)<br /> 5<br /> 52<br /> 27<br /> 18<br /> 5<br /> 7<br /> 1<br /> <br /> Tyû leä (%)<br /> 4,3<br /> 45,2<br /> 23,5<br /> 15,6<br /> 4,3<br /> 6<br /> 0,8<br /> <br /> Thôøi gian moå<br /> Thôøi gian moå ñöôïc tính töø luùc raïch da cho ñeán<br /> khi hoaøn taát cuoäc moå vaø khaâu da, nhanh nhaát laø 25<br /> phuùt, laâu nhaát laø 75 phuùt, trung bình laø # 35 ±1,3<br /> phuùt (p