So 5 (247)-20I6<br />
<br />
NGON NGU* & B(n S 6 N G<br />
<br />
43<br />
<br />
VAI NHAN XET VE DIEN TO THUTBA<br />
CUA DQNG TU* BA DIEN TO<br />
SOME NOTES ON THE THIRD ACTANT OF A THREE - ACTANT VERBAN INVESTIGATION ON THE THIRD ACTANT OF A TRIVALENT VERB<br />
NGUYfiN THJ HirONG<br />
(ThS-NCS; D^i hpc Sir ph^m, DH Thdi Nguydn)<br />
NGUYEN VAN L O C<br />
(PGS.TS; Dai hpc Sir pham, DH Thai Nguydn)<br />
Abstract: Through an investigation of the characteristics of the third actant of a ttivalent<br />
verb, the article points out that besides some characteristics shared by all types of actants, the<br />
third actant also has its own traits such as lower linking ability with verbs, more diversified<br />
structures, indirect combination with verbs, limited possibility of modification, diversity in types<br />
of meanmg and interactive meaningrelationshipswith the second actant.<br />
Key words: actants; verbs; possibility of modifications; interactive meaning relationships.<br />
Khdng cW ban chl vl khd ndng xuat Wfn,<br />
1. Dat van de<br />
Dfng tft ba diln tl la mft tilu logi gom han dien tl thft ba cdn cd nhftng d$c diemridngrit<br />
mudi nhdm md xdttiieomd Wnh cu phdp hay ddng chu ;y so vdi kilu diln tl thft nhit vd thu<br />
md hinh kit tri [2, 21-24], cd the quy vl ba hai.<br />
Bdi vilt ndy bude dau xem xdt cy thi nhftng<br />
nhdm chfnh:<br />
1) Nhdm cd md hinh: Nj - V - N2 - pNs. ddc dilm ciia diln totiiftba trong ciutiiicvdi<br />
dfng<br />
tii ba diln to, (Tu lifu tiing Vift khdo sdt<br />
Nhdm ndy gIm mpt so nhdm nhd nhu dpng tft<br />
ban phdt, thu nhgn, kit ndi, so sdnh, ddi trong cdc tdc phdm vdn xudi Vift Nam).<br />
2. v l khdi nifm diin td, diin tdtitdrba<br />
chieu,...<br />
Diin td (actant) la khdi nifm dupc<br />
2) Nhdm cd md Wnh: Ni-Vi - N2.y2..Tidu<br />
bilu cho nhdm ndy la cdc dpng tft edu khiin L.Tesnidre, ngirdi khdi xudng li thuyet kit trj,<br />
(bdt, yiu cdu, de nghf, mdi, fdiuyin, sai. ru, sft dyng Idii mieu td kit tii ciia dfng tft [3,<br />
117]. Trong cuIn Cdc yiu td eua cii pht^ cdu<br />
xin...)<br />
3) Nhdm cd md hinh Ni - V - N2-vNi Ddy trite (dements de syntaxe structurale), vdi tu<br />
la nhdm cd dac dilm trung gian gifta nhdm 1) tudng ve ngft phdp phy thupc, L.Tesnidre eW<br />
vd nhdm 2). (N3tixmgnhdm ndy dupe din ndi thiia nhan mft kilu quan hf cu p h ^ Id quan hf<br />
bdi cdc bdn thyc tu, cy till la cdc dfng tft quan phytiiupc.61^ vilt: "Quan h$ cii ph^ xdc l^<br />
hf hay dfng tii ngft phip nhu Id, ldm, thdnh). giaa cdc tii mdi quan h$ phs thugef^ [33]Trong cdc kilu diln tl cda dfng tft, dien tl Theo L.Tesnidre, trong cdu, mli yiu tl chlnh<br />
r,tfiftnhit (dien tl chft thi), diln totiifthai (dip- ma d nd cd mft vdi yiu tl phy ldp thdnh cdi<br />
5 tl dii till) la hai kilu diln tl rat phd biln (dien dng gpi Id ndt (noeut). Nftt dupc L.Tesmdre<br />
[ tltiiftnhit cd khd ndng xudt Wfn ben hiu nhu xdc dinh Id "tdphdp bao gdm tie chinh vd tdt<br />
, tit cd cdc dfng tft, diln totiifthai cd khd ndng ed cdctiitryeetiiphay gidntiipph^ithugc vdo<br />
i xuit Wen bdn tdt cd cdc dfng tu ngogi hudng la no" [3,25]. Nut cd dfng tft Id tiung tdm dupc<br />
tilu loai cd sl lupng rit ldn). Dien tl tiift ba, gpi la nUt dgng tii. Chdng hgn, cdu: Alfred<br />
5 trdi Igi, cd phgm vi xuit Wfn tuong doi hgn chl frcqfpe Bernard (Alfred ddnh Beend) dupe can<br />
« (no cW cd kha ndng xuit Wfn ben dfng tft ba tgo bdi mft nut dpng tft trong dd dpng tii<br />
S dien tl) vdi cac nhdm nhu cWratren ddy.<br />
ifrcq>pe- ddnh) Id trung tdm (hgt nhdn) cda nut<br />
<br />
44<br />
<br />
NG6N NGU" & Ddi S6NG<br />
<br />
So 5 (247)-2016<br />
<br />
va gift vai trd cW phoi sd luong vd dgc tinh hanh dpi^. KW so sdnh dien to chu thi (chd<br />
(ciu tao, ^ nglua) ciia cdc yen to phy (Alfred, ngft) vdi diln tl doi till fbl ngft), L.Tesnieie<br />
Bernard) dupc gpi Id cdc diin td (actants). Cacluu ^ ring chiing cW ^ i 1E^ nhau vl ngii<br />
diln to cd Wiftng d^ dilm chimg Id: a) Dlu nghia, cdn vl m$t cau tnic (cu ph^), giih<br />
phytiiufcvdo dfng tft: chiing bl sung, lam ro chung khdng cd sy dii ldp [63; 124]. Tdc gid<br />
nghia cho dpng tft vl m|t nao do. b) Dlu cd nhin mgnh rdng: "Trin th{cc ti, tu gdc dg cdu<br />
tfnh bdt bufc: sy xuit Wfn cda chiing do ngWa trite, khong phi^ thu0e vdo^ chd trudc chiing<br />
ciia dpng tft ddi hdi vd vifc lupc bd chftng se Id diin td (actant) thd nhdt hay thd hai, yiu ti<br />
kWin ngWa efta dfng tft khdng xdc dinh vd bf phiii thugc ludn ludn Id bd ng«"[3, 124].<br />
ngWa ciia cau khdng trpn vpn. c) Vd Wnh thftc, Xuit phdt tft cdch nhin nhgn do, L. Tesni^ d^<br />
chiing dlu dupc bieu Wfn bdng danh tu hay nghi kW sft dyng cdc thudt ngft truyln thing<br />
cdc yiu tl tuong duong (gIm dai tft, dfng td md khdng cd sy dieu chinh, can khing 0^<br />
nguydn dang vd mdnh dl phy md L.Tesmdre ring diin td chu thi (chu ngutin^yinthdn^<br />
gpi Idm$nh di dien td)[3,llT\.<br />
chinh Id bd ngft cdng nhu nhung bd nga IMc.<br />
Cac dien tl dupc L.Tesnidrc phan logi dya [3,124].<br />
Dien tltiiftba, vl ca bdn, tuang ung vdi bi<br />
vdo chdc ndng khdc nhau md chiingtiiycWfn<br />
xet trong mli quan hd vdi ddng tft. Theo tidu n^ gidn tilp trong ngft phdp hpc tn^rln tiiraig.<br />
cW nay, L.Tesnidre xdc djiih ba kieu dien to Ching hgn, trong cdu Alfred donne le livre h<br />
vdi chftc ndi^ khdc nhau ma ong gpi tdn theo Charles (Anphret dua cudn sdch cho Sack),<br />
thft ty: diin td thd nhdt, thu hai va thu ba (d$ diln tltiiftba Id Sac la.<br />
nhdt, d4 nhf, d? tam dien to). Vd nguyen tic, so Trong tiing Vift, diln tl thft ba, khi dupc<br />
thft ty ciia diln tl khdng bao gjd vupt qud so bilu Wfn bing danh tft, d dang ca ban, hdu nhu<br />
lupng diln tl phy tiiupc vao dpng tft. Chdng deu dupc din nii bdi quan hf tft. Diln tl M<br />
hgn, dfng tft khdng diln tl khdng thi eW phoi ba cd vj trf CO bdn Id sau dien to thft hai (bo<br />
diln tl, dfng td mft diln tl khdng thi cW phoi ngft tryc tilp).<br />
diln tl thft hai vd thft ba, dfng tii hai dien to<br />
Ciing ndm trong thdnh phdn ciu tftc oia<br />
khdng till cW phii diln tl thft ba. Nhu vdy, cdu dpng tii, bdn cgnh cdc diln to cdn cd cdc<br />
diln tl thft nhit cd thi gdp trong cdu gdm mpt, chu td (circonstant). Vl nghia, cdc chutobieu<br />
hm vd ba diln tl. Diln tl thft hai cd thd g$p thj hodn cdnh (thdi gian, vj trf, phuong<br />
tix)ng cdu cd hai vd ba diln tl, cdn diin td thd thftc,...) trong dd qud trinh dupc md rfng.<br />
ba ehi ed the gdp trong edu eo ba diin td [3, Chdng hgn trong cdu: Alfredfr}urvetoujom<br />
123].<br />
son nez partout (Anphret d ^u eiing Ivdn<br />
Diln to thft nhit tft gdc dp ngft ngjiia, chfnh ngo^ edi mai cua minh), cd hai chu to ^<br />
Id dien to cW kd hdnh ddng va chfnh vi vay, toujours (ludn ludn) vk partout (d mgi noi).<br />
trong ngft phdp hpc truyentiidng,nd dupc gpi<br />
Khdi mfm dien tl theo each Wlutidnday<br />
Id chii thi (sujet). L. Tesmere dd nghi gjft lai ciia L. Tesmdre, mpt mdt, can dupc phdn biOt<br />
tiiuft ngft ndy. Trong cSxiAlfred^le (Amhret vdi khdi mfm tham td (tham thi) ngft ngHa<br />
ndi), Anphret Id diin td thd nhdt (diln to chd trong ciu tnic ngWa bilu Wfn cua cdu. Thyc te<br />
till).<br />
cho thiy trong mpt so tdi lifu i ^ ph^, vi?c<br />
Dien to thft hai vd ca ban, phft hpp vdi bo phdn bift cdc khdi mfm tren day thudng khdi^<br />
ngft dii till trong ngft phdp hpc truyln thong. dupc chd % thfm cW, cdn cd sy nhim lin ck<br />
L. Tesnidre de nghj gpi don gidn Id ddi tm. khdi nifm ndy. Cin tiiiy rdng di^_ to, theo<br />
Chdng ban, trong cdu AlfredfrappeBernard, cdch wlu ciia L. Tesmdre, Id thdnh td ciiph^<br />
(Anphret ddnh Biena), Becna vd mdt ciu tnic duge xdc dfnh theo nghia eu ph^ vd cfa&<br />
Id dien to thft hai, vl mdt ngWa cW ddi thi efta ndng cuphdp chu khdng phdi Id thdnh td n^<br />
<br />
S6 5 (247)-2016<br />
<br />
NG6N NGC & Ddi S6NG<br />
<br />
45<br />
<br />
nghia (nghid biiu hiin) thudc edu trite nghid 3.1. vi mdc ^ gdn bd vdi ^ng tie<br />
biiu hi$n ciia cdu. Tlieo cdch Wlu ndy, dien tl Mfc dft Cling cd tinh bdt bufc nhung nhin<br />
tiift nhit hay diln tl chu till (sujet) d L. chung, so vdi thih bit bupe ciia i^ln tl thft nhat<br />
Tesmdretiiong^dng vdi chu nga truyin thdng vd thft hai, thih bit bupe cda dien tl thft ba cd d<br />
con cdc diin td thd hai, thu ba tieang Ong vdimftc dp thip ban. Dilu ndy mft phin till Wfn<br />
cdc kiiu bd ngQtii^enthdng [3,121]. Chinh vi d vj tri md nd cWem giii so vdi dfng tii (tiong<br />
quan nifm diin td la thdnh td cd phdp (chft md hinh efta dfng tft ba diln tl, nd tiiudng<br />
khdng phdi Idtiidnhtl ngWa bilu Wfn) ndn L. diir^ xa dfng tu nhit) nhung chft yiu thi Wfn<br />
Tesnidre cho rdng trong cdu bi dpng: Bemwd d khd ndng lupc bd. Vifc khdo sdt eho thiy<br />
estfrappepar Alfred (Becna bf Alfred ddnh), trong nWdu trudng hpp, khd ndng luoc bd cua<br />
Bernard van la diln to thft nhit, tftc Id dien to diln td thft ba trong cdu tnic vdi ^ n g tft ba<br />
chft till (suj'ef) mfc dft vl nghia bieu Wfn hay<br />
dien to thudng ldn han kbd ndng lupc bd ciia<br />
ngWk sdu, nd cW dii the efta hdnh dfng<br />
dien ta thu nhit vd thft hai. Chdng hgn, thft so<br />
[3,124].<br />
sdnh cdc biln thi lupc dien to thft ba vd thft hai<br />
Sy phdn bift ra trdn ddy cd y nghia rit quan (cdc biln the d b), c)) efta nhiing cdu vdi hat<br />
ti^ng. Nd gjup ldm ro raiih gidi ^iia cdc khdi nhdn la dfng tii ba diai tl tiiufc cdc nhdm tieu<br />
nifm cft phap vd cdc khdi nifm ngft nghia, tgo bieu sau:<br />
ca sd li thuyet cin tiiilt cho vifc phdn tich,<br />
a. Cau vdi i^ng tft ban phat:<br />
midu td cdu theo bmh didn cft p h ^ va hlnh<br />
(la) Nam gui tine eho m^.<br />
difn ngft nghia (nghia bieu Wfn).<br />
(lb) Nam gdi thu 0; (le) Nam gui 0 cho<br />
Dien tl theo cdch Wlu trdn ddy, cung cin<br />
dupc phan bift vdi chu tl. Hai kilu thdnh tl cu<br />
b. Cdu vdi dfng tft kit ndi:<br />
phdp ndy khdc nhau d mft sl dgc diem xdt<br />
(2a) Ong ghep U vdi tdo.<br />
tix)i^ moi quan hf vdi dpng tft, trong dd, tidu (2b) dng ghep li 0; (2c) Ong ghep 0 vdi<br />
cW khu bift quan trpng nhit gjfia chung Id tinh tdo.<br />
bdt bugc (d dim tl) la tinh tu do (a chu tl). Xdt c Cau vdi ^ n g tu binh xdt:<br />
theo tidu cW ndy, cd the thay rang ranh gidi<br />
(3a) Chung tdi bdu anh dy ldm ldp trudng.<br />
giiia diln tl va chu td ttong nhilu trudng hpp,<br />
(3b) Chiing tdi bdu anh dy 0; (3e) Chung<br />
Id hoan todn ro rdng. Ti^ vay, trong mft so tdi bdu 0 ldm ldp tnedn^.<br />
trudng hpp, ranh gidi gifta hai logi thdnh td ndy<br />
d. Cdu vdi dfng td cdu kWin:<br />
eW cd tinh tucmg dii. Chdng hgn, thanh tl chi<br />
(4a) Tdi khuyin TrUi d Igi hang tdi md ehua<br />
vj tri bdn dpng tu ton tgi nhu eo, eon.. .(tix)ng b$nh. (Td Hodi)<br />
Trong nhd co khdch. Trong tiii cdn tiin) hofc (4b) Tdi khuyin Triii 0; (4c) Tdi Idn^n 0<br />
dfng tft dupe diing lam thdi vdi ngl& tdn tai d Igi hang toi md chaa b^nh<br />
nhu ddng, ndm, chay, song... (trong Ho ndm So sdnh cdc cdu a, b, c trdn day, cd thi thiy<br />
gida nhOng nggn niii cao. Anh dy song d Hdcdc cdu b, c cd sy hgn chl vetinhdfc \^ hon<br />
N0i.) thudng khdng ty do hodc khdng hoan so vdi cdc cdu a. Nlu so sdnhridngcdc cdu b<br />
todn tu do va vifc xep chdng vdo phgm trft diln vdi cdc cdu c, cd thi thiy cdc cdu c lai cd sy<br />
tl hay chu to it nWdu cd quy udc. (C^ thi vl hgn chl vl tinh dpc lap ban. Nhu vfy, miic df<br />
vin dl ndy, xem [1,77]).<br />
phy thupc efta eac cdu c vdo ngft cdnh Id ldn<br />
nhat.<br />
3. Mft sl ddc diem ciia diln tl thur ba<br />
Ld diln tl, duong nWen, diln tl tiift ba cd<br />
3.2, vi cdu tgo<br />
cdc ddc dilm chung cua diln tl nhu dd cW ra<br />
Nhin chung, diln tl thft ba cd sy da dgng vd<br />
trdn ddy. Tuy nWdn, nd khdc vdi dien td thft ciu tgo han so vdi dien tl thft nhit vdtiifthai.<br />
nhit vdtiifthai d nhung dfc &km sau:<br />
d ciu tiiic vdi dfng tii ba diln tl, dien tl thu<br />
<br />
46<br />
<br />
NGON NGtr & D 6 I S 6 N G<br />
<br />
S6 5 (247)-2016<br />
<br />
nhit vd thft hai, d Wnh thiic £dn hinh, hau nhu<br />
(13b) Sao bd dy ggi m? bdns mgr? (Khii<br />
dlu cd dgng cau tao la danh tft (cym danh tu, Hung)<br />
dgi tft); diln tl tiiu ba, trdi Igi, cd thd cd din ba<br />
(13c) V^y thi ggi nhau bdnggi dugel (Nam<br />
dang ciu tao: danh tu, dgng td, d^g tnmg Cao)<br />
gian giua danh tu vd dgng ta (dang dupc bilu Thyc te viia cW ra dio thiy diing nhu<br />
Wfn bdng cdc dfng tii bdntiiyctft hajf dpng tft L-Tesnidre dd nhgn xdt, vl Wnhtiiifcbilu hifn,<br />
quan hf nhu Id, ldm + danh td). C^y till:<br />
cdc diln tl dlu cd tfnh danh tft hay bdn fdk.<br />
danh tft bit chip cdch bieu Wfn cy thi cda<br />
a. Dang danh tft, cum danh tii:<br />
(5) M? Igi giao toi cho bd tdi. (NgiQ^dn mmh [3,436-440].<br />
Hlng)<br />
3.3. Vephuffng thdc kit hgp<br />
(6) Tdi mugn cOa bd con Xeo Dude mgt<br />
Khdc vdi dien to thu: hai (trong ciu tnic vdi<br />
chiic xudng. (Anh Diic)<br />
dfng tft ba diln tl) hiu nhu ludn kit hpp tryc<br />
tilp vdi dfng tft, diln tl thd ba, kW dupc bieu<br />
b. Dgng dfng tft, cym dfng tft:<br />
(7) Tdi nhd bd chf bdn hd chd thdc tdi gOiWfn bdng danh tft (dgi tft), d dang co bdn, hiu<br />
hdi trudc. (Nguyin Cdr^ Hoan)<br />
nhu ddu kit hpp gidn tiep vdi dfng tft thdng<br />
(8) Qudn Huy sai ngudi ddng chdt ede cda.qua mpt quan hf tft nhit dinh ho$c qua dfng<br />
(Ngd Gia Vdn Phai)<br />
td quan hf.<br />
c. Dgng trung gian.'<br />
Cdc quan hf tft din noi dien tl thft ba Id:<br />
(9). Sinh ggi dngldbde. (Nam Cao)<br />
- Quan hf tft cho, vf dy:<br />
(10) Bd con ta si bdu anh Keng ldm ddi<br />
(14) Anh trao trd dgc It^ elm Nigiiria cdch<br />
trudng. (Nguyin Kidn)<br />
ddy 30 ndm. (Thi gjdi mdi, sl 328)<br />
Mdc dft cd dgng d u tgo Id dfng tft (cym<br />
(15) Nhu nhudng m? cho th^g anh. (Nam<br />
dfng tft) vd dgng trui^ gjan nhu cW ra trdn day Cao)<br />
nhung cin tiiiy i ^ g cdc dang ndy cd ndt gin<br />
- C^ian hf tft cua, vf dy:<br />
giii nhit dinh vdi dgng danh tft. Bdng chung Id:<br />
(16) Cho ddng kiip, nd gidt ddi Idiuyen<br />
- Boi vdi diin td c6 dgng Id dgng ta: 1/Cdc vdng cOa ngudi ta. (Nguyin Cdng Hoan)<br />
dpng tft gift vaitix)dien to thft ba dlu Id dfng<br />
(IT) Gid dd tudt di cua ehiing bao nhieu la<br />
tft d dang pW thdi till (tuong duong vdi dfng Id. (Nam Cao)<br />
tft nguydn dgng ttong cdc ngdn ngft biln<br />
- (Juan hf tft VOT, vi dy:<br />
hinh) ma L.Tesmdre coi Id dang trung gian<br />
(18) Mdy anh chdngtinhquditi-ongldp hgc<br />
giiia dpng tft vd danh tft; 2/Trong nWlu gdn ghip chf vdi anh Keng. (Nguyin Kidn)<br />
tiiidng hpp, cdc dfng tft (cym dfng tft) Id<br />
(19) Doi khi ngudi ta ddnh ddng dm nhgc<br />
diln tl thft ba cd till dupc thay till bdng danh bdc hge vdi dm nhac phd thdng. (Tm gidi m(M,<br />
tir. So sdnh:<br />
so 328)<br />
(1 la) Tdi nhd bdc mans vdo cho chdng toi - (Juan hf vdi tft ra (vdo, lin. xudng), Vi dy<br />
thdc dn vd cdc trdi edv. (Tran Dinh Vdn)<br />
(20) Cd thu ki ddt tdp gidy lin bdn. (Chu<br />
(lib) Tdi nhd bdc viec do.<br />
Vdn)<br />
(12a) Tdi khuyin anh nghT lai.<br />
(21) Pa Tra Igi trdt cd bgc ygo trong trdp.<br />
(12b) Tdi khuyin anh diiu ndy.<br />
(TdHoai)<br />
- Boi vdi diin td cd dgng tnmg gian: Ndt<br />
Cdc dpng tft quan hf (dfng tft r ^ ph^)<br />
gan giii vdi danh tft thi hifn d chS trong mpt dupc dftng vdi tu cdch Id phuong tifn d^ noi<br />
s6 trudng hpp, cd till thay thd ^ n g tft quan d i ^ totiiftba Id, ldm, thdnh. Vi dy:<br />
hf bing quan hf tu. So sdhh:<br />
(22) Ngudi long ggi nd la mo. (Nam Cao)<br />
(13a) Cu cu ggi eon Id cd eung dtegc.<br />
(23) Hai ddng iry cu Thdt vd Ti^pIM.-2016<br />
<br />
NGON NGU* & Bin S 6 N G<br />
<br />
47<br />
<br />
(24) ChOng ta si biin nhung nhiing ddm Idy<br />
(4d) d lm hang tdi md chOa b$nh, toi<br />
ndv thdnh nhung vua lua<br />
khttyin Triii (?)<br />
Trudng hpp diln to tiid ba kit hopti^ctiep<br />
b.Cdi biln bi dfng<br />
vdi dpng tii tuy ciing cd nhung rit Wim.<br />
(la) Ncmt gOi thu cho m^.<br />
Tnrdng hpp nay cW thay d nhiing ciu tnic vdi<br />
(le) Thu du^c Nam gui cho m?.<br />
hgt nhdn Id ^ n g tft cho vdi y nghTa ban phdt<br />
(lg) M? dugrc Nam gOi thu cho.<br />
hofc cau tnic vdi hat nhdn Id cdc dfng tft vdi ;^<br />
(2a) dng ghip li vdi tdo.<br />
ngWa phdn xft (xii; kit dn). Trongtiirdnghpp<br />
(2e) Le duge dng ghip vdi tdo.<br />
ndy, dien tltiiftba (cW kd nhfn) ludn cWim vi<br />
(2g) Tdo duge dng ghep li vdi. (?)<br />
tri trudc diln tl tiift hai (cW dii thi tdc dfng).<br />
(3a) Chdng tdi bdu anh ^ ldm ldp trudng.<br />
Vidy:<br />
(3e) Anh dy dirge ehiing tdi bdu ldm ldp<br />
(25) Cy ldn bd cho chi 5 ddng. (Ngo Tdt trudng.<br />
ll)<br />
(3g) Ldp trudng dugc ehiing tdi bdu anh dy<br />
(26) Tgo hod chohg nhiing qityin khdng ai ldm.(?)<br />
c6 thi xdm phgm diegc. (Hd CW Minh)<br />
(4a) Toi khttyin Triii d Igi hang toi md ehda<br />
(27) Ddng le ldng xd mdv t^i chit. (Td b?nh (TdHoS^)<br />
Hodi)<br />
(4e) Triii duge toi khttyin d Igi hang tdi md<br />
(28) Tod kit dn anh ba ndm til giam. (Thi chda b$nh.<br />
gidi mdi, so 328)<br />
(4g) d Igi hang tdi md chda b^nh dugc toi<br />
khuyin Triii. (?)<br />
3.4. Vi khd ndng cdi biin<br />
Trong ciu trdc vdi dpng tft ba diln tl, nlu<br />
Nhu cdc vf dy cho thiy, trong sl cdc dien to<br />
dien tl thd hai Id kieu dien to cd khd ndng cdi thd ba xuat Wfn d nhftng cau tnicttdnddy, trft<br />
bien vj tri va cdi bien bj dpi^ khd mgnh tW dien td thft ba bdn dfng tft ban phdt, (cdc cdu<br />
dien to thft ba, nhin chung, rit hgn chl vl khd (Id), (lg)), cdc diln tl thft ba cdn lai hiu nhu<br />
ndng c^ biln. Chdng hgn, thft so sdnh diln to deu ban che ve kha ndng cdi bien vj tri va cdi<br />
thft hai vd dien tl thd ba vl khd ndng cdi biln bien bi dpng.<br />
3.5. Vi^ nghid<br />
vi tri va cdi biln bj dfng qua cdc tnrdng hop<br />
Trong ciu tnic vdi dfng tft ba diln tl, so<br />
dudi day:<br />
vdi diln tl thft nhit vd thft hai, diln th thu ba<br />
a.Cdi bien vi tri:<br />
phong phu vd kilu logi y ngWa hon. Cy ihl,<br />
(la) Nam gOi thu eho m?.<br />
chung gom cdc •y' ngfala sau:<br />
(Id) Thu, Nam gOi eho me;<br />
a. Kd tilp nhfn (tilp till). Vi dy: (29) Mgt<br />
(Id) Mft Nam gui thu cho. (?)<br />
cdi bong eao ldn trao cdy dude cho cha bi.<br />
(2a) dng ghep li vdi tdo.<br />
(Trung<br />
Trung DWh)<br />
(2d} Li, dng ghep vdi tdo;<br />
b. Kd ton tiiit (bj hgi till). Vi dy: (30)<br />
(2d) Tdo, on^ghep le vdi. (?)<br />
(3a) Chiing tdi bdu anh dy ldm lop trudng. Ngc^ xua ddi kim, m^ em ed vay mgt it tiin<br />
(3d) Anh dy, chdng tdi bdu ldm ldp cua Nhin. (Td Hodi)<br />
c. Doi till kit ndi Vf dy:^ (31) Tdi dd gdn<br />
trudng.<br />
(3d) Ldm ldp tnedng ch&ng tdi bdu anhbo cd ddi minh vdi mdnh ddt ndy. (Bdo Ciido<br />
dye<br />
va Thdi dai)<br />
dy.(?)<br />
(4a) Tdi khieyin Trui d Igi hang tdi md chOa d. Dii till so sdnh, dii cWlu Vi dy: (32)^<br />
Ngudi ta thudng so sdnh hg vdi hang "bd<br />
b4nh. (TdHoai)<br />
(4d) Triii, tdi khicyin d lai hang tdi md vau' md Khans eoi Id tri thiec nua mita (Nam<br />
Cao)<br />
chOa b$nh.<br />
<br />