VẤN ĐỀ HÔM NAY<br />
<br />
VAI TRÒ CỦA THỊ TRƯỜNG BẤT ĐỘNG SẢN TRONG<br />
Nguyễn Mạnh Hà* SỰ NGHIỆP PHÁT TRIỂN<br />
ĐÔ THỊ VIỆT NAM<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Sau hơn 30 năm thực hiện PHÁT TRIỂN ĐÔ THỊ VIỆT NAM và hiện nay là khoảng 37,5%. Năm<br />
đường lối “đổi mới”, đất nước ta Công nghiệp hóa luôn gắn liền 1999 dân số đô thị Việt Nam khoảng<br />
đã thu được những thành tựu với quá trình đô thị hóa, không chỉ 18 triệu người, đến năm 2009 là<br />
rất quan trọng trong phát triển ở Việt Nam mà trên bình diện thế khoảng 25,4 triệu người, tăng 7,4<br />
kinh tế - xã hội và sự nghiệp công giới. Cùng với xu thế toàn cầu hóa, triệu người, năm 2017 khoảng 35<br />
nghiệp hóa, hiện đại hóa, trong đô thị hóa diễn ra với tốc độ chóng triệu người, với mức tăng khoảng<br />
đó có đóng góp quan trọng của mặt, theo thống kê vào năm 2007 1 triệu người ở khu vực mỗi năm<br />
công tác quy hoạch và phát triển dân số đô thị của thế giới đã vượt trong 10 năm qua.<br />
đô thị. Theo đó, thị trường bất dân số nông thôn, dự kiến đến năm Cùng với gia tăng dân số tại khu<br />
động sản có vai trò quan trọng 2030 dân số đô thị thế giới xấp xỉ 5 vực đô thị là nhu cầu về nhà ở, hạ<br />
trong quá trình phát triển đô thị tỷ người. Trong 20 năm qua, ở Việt tầng kỹ thuật (giao thông, điện, cấp<br />
Việt Nam bởi đây là một trong Nam, quá trình đô thị hoá cũng đã thoát nước…), các công trình dịch<br />
những đầu kéo của nền kinh tế diễn ra nhanh chóng trên phạm vi vụ đô thị như bệnh viện, trường<br />
đô thị, có tác động thúc đẩy các cả nước, tỷ lệ đô thị hóa năm 1999 học, văn phòng làm việc, trung tâm<br />
ngành kinh tế khác phát triển. là 23,5%, đến năm 2009 là 29,6% thương mại… đòi hỏi phải được<br />
<br />
<br />
*Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam<br />
<br />
Số 60.2018 XÂY DỰNG & ĐÔ THỊ 51<br />
VẤN ĐỀ HÔM NAY<br />
<br />
<br />
Cùng với gia tăng dân số tại khu vực đô thị là nhu cầu về nhà ở, hạ tầng kỹ thuật,<br />
Thị trường bất động sản cung cấp<br />
các công trình dịch vụ đô thị cơ sở vật chất cho các dịch vụ đô thị<br />
thiết yếu như: Văn phòng, khách sạn,<br />
trung tâm thương mại, kể cả các công<br />
trình hạ tầng xã hội mà trước đây chủ<br />
yếu do nhà nước đầu tư như: Trường<br />
học, bệnh viện, khu vui chơi, giải trí …<br />
Thị trường bất động sản phát triển<br />
tạo điều kiện để thay đổi bộ mặt kiến<br />
trúc đô thị với nhiều công trình kiến<br />
trúc đa dạng, hiện đại.<br />
Thị trường bất động sản là một<br />
cung cấp kịp thời, với giá cả phù hợp, nghèo thêm. Tại Việt Nam, từ những trong những đầu kéo, đóng vai trò<br />
đảm bảo đô thị phát triển một cách năm đầu thập niên 90 của thế kỷ quan trọng trong nền kinh tế đô thị,<br />
bền vững. Chúng ta đã có nhiều bài trước, nhà nước đã thực hiện chính có tác động thúc đẩy các ngành kinh<br />
học ở các nước đang phát triển trên sách xóa bao cấp về nhà ở, nhà nước tế khác phát triển, đặc biệt là sản<br />
thế giới (Châu Phi, Nam Mỹ, Châu không bỏ ngân sách đầu tư mà thực xuất vật liệu xây dựng và thị trường<br />
Á) có tốc độ tăng dân cư đô thị rất hiện chính sách phát triển nhà ở theo lao động. Lĩnh vực bất động sản tại<br />
nhanh, nhưng hạ tầng đô thị phát cơ chế thị trường. Tuy vậy, thị trường các nước đang phát triển đóng góp<br />
triển không theo kịp đã dẫn đến xuất nhà ở của Việt Nam đã phát triển 7-10% GDP. Tại Trung Quốc, lĩnh vực<br />
hiện nhiều khu ổ chuột, đô thị phát mạnh mẽ, đáp ứng cơ bản nhu cầu bất động sản năm 2016 đóng góp<br />
triển thiếu bền vững, ảnh hưởng của người dân đô thị, góp phần bình 6,9% GDP. Tại Mỹ, riêng lĩnh vực nhà<br />
nghiêm trọng đến tốc độ phát triển ổn giá nhà ở. Năm 1999 diện tích bình ở đóng góp cho GDP trung bình<br />
kinh tế, thậm chí thụt lùi. quân đầu người tại khu vực đô thị của 15 - 18%. Tại Việt Nam, hàng năm<br />
VAI TRÒ CỦA THỊ TRƯỜNG BẤT chúng ta xấp xỉ 10 m2/người, đến nay tổng các khoản thu liên quan đến<br />
ĐỘNG SẢN TRONG SỰ NGHIỆP diện tích nhà ở bình quân đầu người bất động sản chiếm khoảng 10%<br />
PHÁT TRIỂN ĐÔ THỊ VIỆT NAM tại khu vực đô thị đã là 26 m2/người. tổng thu ngân sách nhà nước. Từ đó,<br />
Thị trường bất động sản tạo lập Chất lượng nhà ở đô thị ngày càng thúc đẩy sự phát triển của đô thị với<br />
cơ sở vật chất của đô thị, đặc biệt là được nâng cao, nhiều khu chung phương thức lấy đô thị nuôi đô thị.<br />
cung cấp nhà ở, tạo điều kiện nâng cư cao tầng được xây dựng, tạo xu Một số vấn đề cần được lưu ý<br />
cao chất lượng nhà ở của các dân cư hướng sống mới của đô thị hiện đại. trong phát triển đô thị thời gian tới<br />
đô thị cũ và đáp ứng nhu cầu nhà Trong quá trình quy hoạch và<br />
ở cho người dân từ các vùng nông Chất lượng nhà ở đô thị ngày càng thực hiện quy hoạch phát triển đô<br />
thôn ra thành thị sinh sống. Như được nâng cao thị trong thời gian qua, vai trò<br />
chúng ta đã biết, 70% công của thị trường bất động<br />
trình kiến trúc đô thị là sản ở lúc này, lúc khác,<br />
nhà ở, nếu không có nơi này, nơi kia còn<br />
thị trường nhà ở phát chưa được thực sự<br />
triển sẽ dẫn đến đô quan tâm và được<br />
thị phát triển thiếu coi là một phần<br />
bền vững, giá nhà quan trọng của<br />
tăng cao do thiếu tiến trình phát<br />
hụt nguồn cung, triển đô thị.<br />
làm cho người Một là, trong<br />
nghèo đô thị càng quá trình lập quy<br />
<br />
52 HỌC VIỆN CÁN BỘ QUẢN LÝ XÂY DỰNG VÀ ĐÔ THỊ<br />
VẤN ĐỀ HÔM NAY<br />
<br />
hợp làm giảm sút điều kiện sinh<br />
hoạt, đi lại của cộng đồng dân cư<br />
trước điều chỉnh mà còn làm giá cả<br />
bất động sản giảm sâu sau khi điều<br />
chỉnh quy hoạch. Điều đó có nghĩa,<br />
nhà nước có thể thu thêm được tiền<br />
từ việc điều chỉnh, nhà đầu tư mới<br />
thì có thể có thêm lợi nhuận, nhưng<br />
giá nhà của người dân giảm do<br />
điều chỉnh thì người dân gánh chịu,<br />
không được bồi thường.<br />
Thị trường bất động sản là một trong những đầu kéo, đóng vai trò quan trọng trong nền Công cuộc công nghiệp hóa,<br />
kinh tế đô thị hiện đại hóa đất nước, cùng với đó<br />
hoạch đô thị, khía cạnh thị trường bất sát, lấy ý kiến cộng đồng, công là tiến trình đô thị hóa sẽ được thực<br />
động sản, cũng như khía cạnh kinh khai trước và sau khi phê duyệt quy hiện mạnh mẽ hơn trong thời gian<br />
tế đô thị chưa được quan tâm đúng hoạch, nhưng quy trình thay đổi, tới, chắc chắn thị trường bất động<br />
mức so với khía cạnh về kiến trúc, đôi điều chỉnh quy hoạch lại đơn giản, sản Việt Nam sẽ có nhiều cơ hội để<br />
khi làm cho quy hoạch đô thị chậm thậm chí tùy tiện, không những ảnh phát triển, Hiệp hội bất động sản Việt<br />
được triển khai hoặc thiếu động lực hưởng đến sự phát triển của cả một Nam mong rằng các nhà hoạch định<br />
để triển khai. Ví dụ, trong quy hoạch khu vực đô thị mà còn ảnh hưởng chính sách và các nhà quy hoạch đô<br />
đô thị một số vị trí sinh lời cao thì lại đến giá cả bất động sản của khu thị quan tâm hơn đến thị trường bất<br />
bố trí công sở, trường học, công trình vực lân cận. Những thay đổi, điều động sản trong quá trình quy hoạch<br />
công cộng, trong khi các công trình chỉnh quy hoạch của khu vực đô thị và thực hiện quy hoạch đô thị sắp tới,<br />
này có thể bố trí ở những vị trí khác cũ còn có thể có lý do, nhưng điều đồng thời những doanh nghiệp bất<br />
nhưng công năng và tiện ích cũng chỉnh quy hoạch, tăng thêm dân cư động sản sẽ là những người đưa quy<br />
không thay đổi. vào những khu đô thị mới vừa được hoạch đô thị vào cuộc sống một cách<br />
Hai là, quy trình lập, phê duyệt quy hoạch 5, 10 năm trước thì khó sáng tạo, góp phần để hệ thống đô<br />
quy hoạch đô thị được quy định có lý do hợp lý. Những thay đổi, điều thị của Việt Nam phát triển bền vững.<br />
rất chặt chẽ, có nghiên cứu, khảo chỉnh quy hoạch này, nhiều trường<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Số 60.2018 XÂY DỰNG & ĐÔ THỊ 53<br />