Xác định mức bổ sung men bánh mì khi nuôi sinh khối luân trùng Brachionus plicatilis bằng vi tảo Nannochloropsis oculata

Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản số 1/2009<br /> VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU<br /> <br /> XÁC ĐỊNH MỨC BỔ SUNG MEN BÁNH MÌ KHI NUÔI SINH KHỐI LUÂN TRÙNG<br /> Brachionus plicatilis B
NG VI TO Nannochloropsis oculata<br /> OPTIMIZATION OF SUPPLEMENTAL BAKER’S YEAST FEEDING RATES IN MASS CULTURE OF<br /> ROTIFER Brachionus plicatilis WITH MICROALGAE Nannochloropsis oculata<br /> <br /> Cái Ngọc Bảo Anh1, Helge R. Reinertsen2 và Nguyễn Hữu Dũng1<br /> 1<br /> <br /> 2<br /> <br /> Trường Đại học Nha Trang<br /> Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Na Uy<br /> <br /> Tóm tắt<br /> Luân trùng Brachionus plicatilis là một loại thức ăn sống không thể thiếu trong sản xuất giống<br /> nhiều đối tượng hải sản, nhất là cá biển. Việc xác định chế độ cho ăn thích hợp khi nuôi luân trùng là<br /> một yêu cầu quan trọng để thu được sinh khối cao và ổn định. Thí nghiệm nuôi luân trùng bằng tảo<br /> Nannochloropsis oculata (cung cấp hàng ngày với mật độ 6,4 – 6,8 triệu tế bào/mL) có bổ sung<br /> thêm men bánh mì với các mức bổ sung gồm 1; 2; 3; 4; 5 và 6 g men/triệu cá thể/ngày đã được tiến<br /> hành. Sinh trưởng quần thể của luân trùng thí nghiệm được đánh giá dựa trên các tiêu chí: mật độ, tỷ<br /> lệ trứng, tốc độ sinh trưởng quần thể, biến động các yếu tố môi trường nuôi - nhiệt độ nước, pH, hàm<br /> lượng ôxy hòa tan được theo dõi liên tục trong thời gian thí nghiệm. Kết quả thí nghiệm cho thấy khi<br /> nuôi sinh khối luân trùng bằng tảo Nannochloropsis oculata, có thể bổ sung men bánh mì với mức bổ<br /> sung cần được điều chỉnh theo hướng giảm dần theo thời gian nuôi từ 5 g đến 1 g men/triệu cá<br /> thể/ngày, tùy thuộc mật độ luân trùng trong bể.<br /> Từ khóa: Brachionus plicatilis, men bánh mì, nuôi sinh khối, Nannochloropsis oculata.<br /> Abstract<br /> Rotifers Brachionus plicatilis is an irreplaceable live feed in marine seed production, particularly<br /> marine finfishes. Optimization of feeding regime in mass culture of rotifer is an important issue for<br /> predictable and high production. In the current study, rotifers were fed with microalgae<br /> Nannochloropsis oculata (6.7±0,1 millions cells/mL), supplemented with baker’s yeast at various<br /> feeding rates of 1; 2; 3; 4; 5 and 6g yeast/million rotifers/day. Water temperature, pH and dissolved<br /> oxygen were monitored during the trial. Rotifer density, egg ratio and specific growth rate of the<br /> experimental populations were analyzed to determine appropriate supplemental rate of baker’s yeast<br /> in rotifer mass production. The results showed that optimal supplement baker’s yeast feeding rate<br /> should be reduced along with culture time from 5 to 1g yeast/million rotifers/day, in accordance with<br /> the rotifer density.<br /> I. MỞ ĐẦU<br /> Luân trùng (Brachionus plicatilis Muller,<br /> <br /> nhiên, việc nuôi luân trùng hoàn toàn bằng vi<br /> tảo là điều khó thực hiện ở các trại giống vì gia<br /> <br /> 1786) được sử dụng làm thức ăn sống để ương<br /> nuôi cá bột nhiều loài cá, đặc biệt đối với cá<br /> <br /> tăng chi phí và nhân công khi phải sản xuất tảo<br /> ở qui mô lớn. Do đó, từ năm 1967, Hirata đã<br /> <br /> biển giai đoạn bắt đầu ăn ngoài. Do đó các trại<br /> sản xuất giống cá biển có nhu cầu luân trùng<br /> <br /> nghiên cứu và thấy rằng men bánh mì có thể<br /> dùng làm thức ăn thay thế vi tảo để nuôi luân<br /> <br /> với số lượng lớn để làm thức ăn cho cá con.<br /> <br /> trùng. Chính nhờ việc thay thế vi tảo bằng men<br /> <br /> Cho đến nay, vi tảo được xem là loại thức ăn tốt<br /> nhất để nuôi sinh khối luân trùng vì cho tốc độ<br /> <br /> bánh mì mà việc sản xuất sinh khối luân trùng<br /> trở nên dễ dàng hơn. Men bánh mì được sản<br /> <br /> sinh trưởng của quần thể luân trùng cao. Tuy<br /> <br /> xuất qui mô công nghiệp, sẵn có trên thị trường<br /> <br /> 51<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản số 1/2009<br /> tương đối rẻ. Điểm hạn chế khi thay thế<br /> <br /> tươi (30% trọng lượng khô) (Lesaffre - Cát<br /> <br /> hoàn toàn vi tảo bằng men bánh mì để làm thức<br /> <br /> Tường), bảo quản ở 4 C. Thí nghiệm được thực<br /> <br /> ăn cho luân trùng là thường gặp hiện tượng<br /> quần thể luân trùng đột ngột bị tàn lụi<br /> <br /> hiện với các mức bổ sung men bánh mì - 1; 2;<br /> 3; 4; 5 và 6 g men/triệu cá thể/ngày. Luân trùng<br /> <br /> (Hirayama, 1987). Mặt khác, cá con được cho<br /> ăn luân trùng nuôi hoàn toàn bằng men bánh mì<br /> <br /> được cho ăn bổ sung men bánh mì 3 lần/ngày<br /> vào các thời điểm 7 giờ (sau khi thay nước và<br /> <br /> thường có tỷ lệ dị hình cao hơn. Nguyên nhân<br /> <br /> đếm mật độ), 15 giờ và 23 giờ. Mỗi mức bổ<br /> <br /> của hiện tượng này được cho là do men bánh<br /> mì thiếu các axít béo không no thiết yếu, dẫn<br /> <br /> sung men bánh mì được lặp lại đồng thời ở 3 bể.<br /> 2.3. Thu thập và xử lý số liệu<br /> <br /> đến chất lượng dinh dưỡng của luân trùng thấp<br /> (Femandez-Reiriz và ctv, 1993). Vì vậy, việc<br /> <br /> Các yếu tố môi trường được theo dõi trong<br /> quá trình thí nghiệm bao gồm nhiệt độ (đo bằng<br /> nhiệt kế điện tử HANNA-Checktemp1, độ chính<br /> <br /> và<br /> <br /> nuôi sinh khối luân trùng trên cơ sở nguồn thức<br /> ăn là tảo Nannochloropsis oculata nhưng thay<br /> <br /> o<br /> <br /> o<br /> <br /> xác 0,1 C); độ mặn (đo bằng khúc xạ kế<br /> <br /> thế một phần bằng men bánh mì được xem là<br /> <br /> ATAGO-S10, độ chính xác 1‰); hàm lượng ôxy<br /> <br /> giải pháp khắc phục nhược điểm của từng loại<br /> thức ăn riêng rẽ để bảo đảm sinh khối luân<br /> <br /> hòa tan và độ bão hòa (đo bằng máy đo<br /> OXYGUARD, độ chính xác 0,1 mg/L) và pH (đo<br /> <br /> trùng cao và ổn định. Mục đích của nghiên cứu<br /> này nhằm xác định mức bổ sung men bánh mì<br /> <br /> bằng pH kế HANNA-HI98107, độ chính xác 0,1).<br /> Các yếu tố môi trường được đo hàng giờ trong<br /> <br /> thích hợp khi nuôi luân trùng bằng vi tảo<br /> Nannochloropsis oculata, xây dựng cơ sở cho<br /> <br /> khoảng thời gian giữa lần cho ăn thứ nhất và<br /> thứ ba (từ 7 giờ đến 23 giờ).<br /> <br /> biện pháp kỹ thuật nuôi thu sinh khối luân trùng<br /> <br /> Các chỉ tiêu quần thể như mật độ luân<br /> <br /> phục vụ cho việc sản xuất giống cá biển ở Việt Nam.<br /> II. ĐỐI TƯỢNG, VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG<br /> <br /> trùng, tỷ lệ trứng, tốc độ sinh trưởng quần thể<br /> được xác định (theo Reitan và ctv, 1993) hàng<br /> <br /> PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> 2.1. Nguồn luân trùng giống<br /> <br /> ngày sau khi thay nước.<br /> Cách thu mẫu: Dụng cụ thu mẫu có đường<br /> <br /> Luân trùng Brachionus plicatilis giống ban<br /> đầu được phân lập từ các ao nuôi tôm ở Khánh<br /> <br /> kính trong 8mm, dài 1m. Mỗi bể nuôi được thu<br /> mẫu theo cột nước ở 5 vị trí khác nhau. Mẫu<br /> <br /> Hòa và tạo dòng thuần từ năm 1997. Chiều dài<br /> <br /> luân trùng được cho vào cốc đốt 1L, khuấy đều.<br /> <br /> vỏ giáp là 172,9±17,8µm. Trước khi thí nghiệm<br /> luân trùng được nuôi giữ giống bằng tảo<br /> Nannochloropsis oculata.<br /> 2.2. Bố trí thí nghiệm<br /> <br /> Sau đó, luân trùng được lấy mẫu để đếm bằng<br /> micropipet với thể tích 100µL/mẫu. Số lượng<br /> mẫu cần đếm cho mỗi bể là 10. Đếm số lượng<br /> cá thể và số trứng luân trùng trực tiếp dưới kính<br /> <br /> Thí nghiệm được tiến hành trong các bể có<br /> thể tích 200L, Hình trụ đáy nón. Nước biển (độ<br /> <br /> hiển vi soi nổi có độ phóng đại 4×8.<br /> Phép phân tích thống kê t-test được dùng<br /> <br /> mặn 30‰) được lọc qua mắt lưới 10µm. Bể<br /> nuôi được sục khí liên tục bằng đá bọt đặt cách<br /> đáy 10cm với tốc độ sục khí 400L/phút. Mật độ<br /> <br /> để so sánh giá trị trung bình của hai mẫu .<br /> III. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN<br /> 3.1. Biến động của các yếu tố môi trường<br /> <br /> giống ban đầu là 100 cá thể/mL.<br /> Chế độ cho ăn gồm tảo Nannochloropsis<br /> <br /> Nhiệt độ nước trong suốt quá trình nuôi ở<br /> các bể thí nghiệm đều như nhau và dao động<br /> <br /> oculata và bổ sung thêm men bánh mì. Bể nuôi<br /> <br /> trong khoảng 25,2 – 25,9 C.<br /> Giá trị pH ở tất cả các bể nuôi dao động<br /> <br /> được thay nước 30% hàng ngày vào buổi sáng.<br /> Lượng nước thay được cấp trở lại bằng tảo<br /> Nannochloropsis oculata với mật độ tảo đưa<br /> vào bể nuôi luân trùng là 6,4 – 6,8 triệu tế<br /> bào/mL. Men bánh mì dùng làm thức ăn bổ<br /> sung cho luân trùng trong các thí nghiệm là men<br /> <br /> 52<br /> <br /> o<br /> <br /> trong khoảng 6,8 – 7,7 trong suốt quá trình nuôi.<br /> Theo Dhert (1996), khoảng nhiệt độ và pH trên<br /> hoàn toàn nằm trong khoảng thích hợp đối với<br /> luân trùng Brachionus plicatilis. Ngược với yếu<br /> tố nhiệt độ nước và pH, hàm lượng ôxy hòa tan<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản số 1/2009<br /> (DO), đặc biệt là giá trị ôxy hòa tan thấp nhất<br /> <br /> nuôi luân trùng với mức bổ sung 3, 4 và 5 g<br /> <br /> trong ngày (DOmin) có biến động lớn ở các bể<br /> <br /> men/triệu cá thể/ngày, DOmin cũng giảm nhiều –<br /> <br /> nuôi với các mức bổ sung men bánh mì khác<br /> nhau (Hình 1). Ở mức bổ sung 6 g men/triệu cá<br /> <br /> từ 6,7 mgO2/L lần lượt xuống 4,8 mgO2/L, 4,4<br /> mgO2/L và 4,1 mgO2/L vào ngày nuôi thứ 3, sau<br /> <br /> thể/ngày, DOmin giữ ở mức cao trong ngày nuôi<br /> đầu tiên (6,5 mgO2/L) nhưng đến ngày nuôi thứ<br /> <br /> đó đột ngột giảm mạnh ở ngày nuôi thứ 5 – còn<br /> 1,4 mgO2/L đối với mức bổ sung 3 g men/triệu<br /> <br /> hai giá trị này giảm xuống còn 5 mg O2/L, sau<br /> <br /> cá thể/ngày; 0,8 mgO2/L và 0,7 mgO2/L lần lượt<br /> <br /> đó hàm lượng ôxy hòa tan giảm đều qua các<br /> ngày nuôi và có giá trị thấp nhất vào ngày nuôi<br /> <br /> đối với hai mức bổ sung 4 và 5 g men/triệu cá<br /> thể/ngày.<br /> <br /> thứ 4, chỉ còn 0,8 mgO2/L. Tương tự, ở các bể<br /> DOmin<br /> (mgO2/mL)<br /> 10.0<br /> <br /> 8.0<br /> <br /> 1g men/triệu ct/ngày<br /> 2g men/triệu ct/ngày<br /> <br /> 6.0<br /> <br /> 3g men/triệu ct/ngày<br /> 4g men/triệu ct/ngày<br /> <br /> 4.0<br /> <br /> 5g men/triệu ct/ngày<br /> 6g men/triệu ct/ngày<br /> <br /> 2.0<br /> <br /> 0 1<br /> <br /> 2 3<br /> <br /> 4 5<br /> <br /> 6 7 8<br /> <br /> 9 10 11 12 13 14 15 Ngày nuôi<br /> <br /> Hình 1. Biến động của hàm lượng ôxy hòa tan thấp nhất trong ngày ở các bể nuôi<br /> luân trùng khi cho ăn tảo N. oculata với các mức bổ sung men bánh mì khác nhau<br /> Bể nuôi luân trùng với mức bổ sung 2 g<br /> men/triệu cá thể/ngày có mức ôxy hòa tan thấp<br /> <br /> Nannochloropsis oculata và bổ sung men bánh<br /> <br /> nhất trong ngày cũng giảm dần nhưng chậm<br /> hơn, từ 7 mgO2/L vào lúc mới thả giống sau đó<br /> <br /> hiện ở Hình 2. Ở mức bổ sung cao nhất, mật độ<br /> luân trùng đạt cực đại vào ngày nuôi thứ 6<br /> <br /> giảm dần đều qua các ngày nuôi nhưng đến<br /> <br /> (1520±82 cá thể/mL) nhưng đột ngột tàn lụi vào<br /> <br /> ngày nuôi thứ 9 mới thấp hơn 1,0 mgO2/L. Chỉ<br /> có bể nuôi luân trùng với mức bổ sung 1 g<br /> <br /> ngày hôm sau. Ở mức 4 và 5 g men/triệu cá<br /> thể/ngày, mật độ luân trùng cực đại lần lượt là<br /> <br /> men/triệu cá thể/ngày là giữ được giá trị DOmin<br /> luôn luôn cao hơn 6,0 mgO2/L.<br /> 3.2. Mật độ luân trùng<br /> <br /> 1834±76 và 1872±102 cá thể/mL vào ngày nuôi<br /> thứ 7 và thứ 8. Pha cân bằng của quần thể luân<br /> <br /> Biến động mật độ luân trùng khi cho ăn tảo<br /> <br /> mì với các mức bổ sung khác nhau được thể<br /> <br /> trùng cho ăn ở hai mức này cũng kéo dài trong<br /> hai ngày thứ 7 và 8, sau đó tàn lụi.<br /> <br /> Mật độ (cá thể/mL)<br /> 3200<br /> 2800<br /> <br /> 1g men/triệu ct/ngày<br /> <br /> 2400<br /> <br /> 2g men/triệu ct/ngày<br /> <br /> 2000<br /> <br /> 3g men/triệu ct/ngày<br /> <br /> 1600<br /> <br /> 4g men/triệu ct/ngày<br /> <br /> 1200<br /> <br /> 5g men/triệu ct/ngày<br /> <br /> 800<br /> <br /> 6g men/triệu ct/ngày<br /> <br /> 400<br /> 0<br /> <br /> Ngày nuôi<br /> <br /> 0<br /> <br /> 1<br /> <br /> 2<br /> <br /> 3<br /> <br /> 4<br /> <br /> 5<br /> <br /> 6<br /> <br /> 7<br /> <br /> 8<br /> <br /> 9 10 11 12 13 14 15<br /> <br /> Hình 2. Biến động mật độ luân trùng Brachionus plicatilis khi cho ăn<br /> vi tảo N. oculata với các mức bổ sung men bánh mì khác nhau<br /> <br /> 53<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản số 1/2009<br /> Ở mức bổ sung 3 g men/triệu cá thể/ngày,<br /> <br /> thấp, mức bổ sung men bánh mì cao đã giúp<br /> <br /> quần thể luân trùng đạt mật độ cực đại chậm –<br /> <br /> tăng khả năng bắt gặp thức ăn cho luân trùng.<br /> <br /> vào ngày nuôi thứ 10 (2860±116 cá thể/mL) và<br /> pha cân bằng kéo dài từ ngày thứ 6 đến ngày<br /> <br /> Từ đó tạo ra tỷ lệ trứng của quần thể cao ngay<br /> từ những ngày nuôi đầu tiên. Cụ thể, mức bổ<br /> <br /> thứ 10. Khi giảm mức bổ sung men bánh mì còn<br /> 2 g men/triệu cá thể/ngày, thời gian đạt mật độ<br /> <br /> sung 6 g men/triệu cá thể/ngày cho tỷ lệ trứng<br /> cao nhất - 0,71 ở ngày nuôi thứ 2, tạo ra tốc độ<br /> <br /> cực đại là ngày nuôi thứ 13 nhưng giá trị mật độ<br /> <br /> sinh sản cao và nhanh chóng gia tăng mật độ<br /> <br /> cực đại là 3114±134 cá thể/mL, đồng thời pha<br /> cân bằng có xu hướng kéo dài - từ ngày thứ 7<br /> <br /> luân trùng trong quần thể. Kết quả nghiên cứu<br /> của các tác giả khác cho thấy rằng mức cho ăn<br /> <br /> đến ngày thứ 14. Trong khi đó, mặc dù đạt mật<br /> độ cực đại (1414±84 cá thể/mL) chậm - vào<br /> <br /> cao có xu hướng tạo ra tốc độ sinh trưởng và<br /> phát triển của từng cá thể luân trùng tốt và từ đó<br /> <br /> ngày nuôi thứ 15 nhưng quần thể luân trùng<br /> được cho ăn bổ sung men bánh mì ở mức 1 g<br /> <br /> nâng cao tỷ lệ trứng của quần thể (Øie và<br /> Olsen, 1997). Tuy nhiên, việc nâng mức bổ<br /> <br /> men/triệu cá thể/ngày không hề có dấu hiệu tàn lụi.<br /> 3.3. Tỷ lệ trứng của quần thể luân trùng<br /> <br /> sung men bánh mì có thể dẫn đến tình trạng<br /> thừa thức ăn, gây ô nhiễm bể nuôi. Kết quả theo<br /> dõi các yếu tố môi trường đã chứng tỏ rằng,<br /> <br /> Tỷ lệ trứng của quần thể luân trùng khi cho<br /> ăn tảo Nannochloropsis oculata và bổ sung men<br /> bánh mì với các mức bổ sung khác nhau được<br /> <br /> mặc dù nhiệt độ và pH nằm trong khoảng thích<br /> hợp nhưng hàm lượng ôxy hòa tan giảm rất<br /> <br /> thể hiện ở Hình 3. Ở mức bổ sung 6 g men/triệu<br /> cá thể/ngày, tỷ lệ trứng của quần thể luân trùng<br /> <br /> nhanh khi bổ sung men bánh mì ở mức cao là<br /> nguyên nhân chính làm quần thể luân trùng chết<br /> <br /> luôn đạt cao – từ 0,33 đến 0,71, mặc dù quần<br /> <br /> đột ngột.<br /> <br /> thể luân trùng chết đột ngột vào ngày nuôi thứ<br /> 7. Do luân trùng có đặc tính ăn lọc không chọn<br /> lựa nên khi mới thả giống là lúc mật độ nuôi còn<br /> Tỷ lệ trứng<br /> 1.00<br /> <br /> 0.80<br /> <br /> 0.60<br /> <br /> 0.40<br /> <br /> 0.20<br /> <br /> 0.00<br /> 0<br /> <br /> 1<br /> <br /> 2<br /> <br /> 3<br /> <br /> 4<br /> <br /> 5<br /> <br /> 6<br /> <br /> 7<br /> <br /> 8<br /> <br /> 9<br /> <br /> 10<br /> <br /> 11<br /> <br /> 12<br /> <br /> 13<br /> <br /> 14<br /> <br /> Thời gian nuôi (ngày)<br /> 1g men/triệu ct/ngày<br /> <br /> 2g men/triệu ct/ngày<br /> <br /> 3g men/triệu ct/ngày<br /> <br /> 4g men/triệu ct/ngày<br /> <br /> 5g men/triệu ct/ngày<br /> <br /> 6g men/triệu ct/ngày<br /> <br /> Hình 3. Biến động tỷ lệ trứng của quần thể luân trùng Brachionus plicatilis khi cho ăn<br /> tảo N. oculata với các mức bổ sung men bánh mì khác nhau<br /> Tương tự như vậy, ở các mức bổ sung 4<br /> và 5 g men/triệu cá thể/ngày, tỷ lệ trứng duy trì<br /> <br /> sung này đều duy trì cao từ ngày thứ nuôi thứ 2<br /> đến ngày nuôi thứ 7. Ngay khi các quần thể luân<br /> <br /> khá cao và đạt giá trị từ 0,43 đến 0,81 khi cho<br /> <br /> trùng được cho ăn bổ sung men bánh mì ở hai<br /> <br /> luân trùng ăn ở mức 5 g men/triệu cá thể/ngày<br /> hoặc từ 0,43 đến 0,58 khi cho ăn ở mức 4 g<br /> <br /> mức này tàn lụi vào ngày nuôi thứ 9, tỷ lệ trứng<br /> vẫn còn lần lượt là 0,22 và 0,25. Hiện tượng tàn<br /> <br /> men/triệu cá thể/ngày. Tỷ lệ trứng ở hai mức bổ<br /> <br /> lụi của các quần thể luân trùng được cho ăn bổ<br /> <br /> 54<br /> <br /> Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản số 1/2009<br /> sung men bánh mì ở mức 4 và 5 g men/triệu cá<br /> <br /> 0,4 mgO2/L. Mức cho ăn 2 g men/triệu cá<br /> <br /> thể/ngày cũng xảy ra khi hàm lượng ôxy hòa tan<br /> <br /> thể/ngày cho tỷ lệ trứng tương đối ổn định:<br /> <br /> giảm xuống thấp hơn 0,5 mgO2/L (ngày nuôi thứ 7).<br /> Mức bổ sung 3 g men/triệu cá thể/ngày tuy<br /> <br /> 0,38±0,09 (Bảng 1). Phân tích thống kê (độ tin<br /> cậy 95%) cho thấy tỷ lệ trứng trung bình của các<br /> <br /> không gây ra hiện tượng chết đột ngột nhưng<br /> cho tỷ lệ trứng giảm dần từ ngày nuôi thứ 9 –<br /> <br /> quần thể được cho ăn ở các mức từ 2 đến 6 g<br /> men/triệu cá thể/ngày không sai khác nhau<br /> <br /> khi mức ôxy hòa tan thấp nhất trong ngày còn<br /> (Bảng 1).<br /> Bảng 1. Tỷ lệ trứng trung bình của quần thể luân trùng khi cho ăn<br /> tảo N. oculata với các mức bổ sung men bánh mì khác nhau<br /> Mức bổ sung ( g men/triệu cá thể/ngày)<br /> 1<br /> TLTtb<br /> <br /> 2<br /> (a)<br /> <br /> 0,30 ±0,07<br /> <br /> 3<br /> (b)<br /> <br /> 0,38 ±0,09<br /> <br /> 4<br /> (b)<br /> <br /> 0,44 ±0,13<br /> <br /> 5<br /> (b)<br /> <br /> 0,41 ±0,14<br /> <br /> 6<br /> (b)<br /> <br /> (b)<br /> <br /> 0,46 ±0,20<br /> <br /> 0,47 ±0,15<br /> <br /> Ghi chú: TLTtb: tỷ lệ trứng trung bình của quần thể luân trùng từ khi thả giống đến pha cân bằng. Chữ cái<br /> trong ngoặc đơn ở cùng hàng giống nhau là sai khác không đáng kể và ngược lại (p