XÊY DÛÅNG KHUNG NÙNG LÛÅC THAM VÊËN<br />
<br />
CUÃA CHUYÏN VIÏN TÛ VÊËN HOÅC ÀÛÚÂNG<br />
NGUYÏÎN THÕ THUYÁ - QUAÃN THÛÚNG LYÁ*<br />
<br />
Ngaây nhêån baâi: 31/07/2017; ngaây sûãa chûäa: 14/08/2017; ngaây duyïåt àùng: 16/08/2017.<br />
Abstract:<br />
Capacity framework is an effective management tool in the recruitment, use, improvement and team development with <br />
quality of the work. In fact, more and more agencies, organizations and schools have applied capacity framework in human reso<br />
Professional consultation is one of the two major tasks of school counseling, but most school counsellors have not been professi<br />
article mentions development of professional counselling framework for the school counsellors at Ha Tay Teacher Training Coll<br />
Keywords:<br />
Capacity, capacity framework, vocational consultation, professional counseling, job description, standard.<br />
<br />
T<br />
<br />
rong quaãn lñ (QL) nhên sûå, khung nùng lûåc (KNL) laâ Noái caách khaác, KNL laâ möåt phûúng phaáp QL nhên sûå töíng<br />
möåt phûúng phaáp töíng húåp nhùçm höî trúå cho viïåc húåp nhùçm ûáng duång cho rêët nhiïìu caác hoaåt àöång QL nguöìn<br />
tuyïín duång vaâ xêy dûång caác chûúng trònh àaâo taåo, nhên lûåc. KNL giuáp nhaâ QL coá möåt bûác tranh toaân diïån vïì<br />
xêy dûång hïå thöëng QL thaânh tñch vaâ àaäi ngöå daânh cho àöåicaác yïu cêìu cuãa cöng viïåc. KNL coá thïí sûã duång laâm cú súã àïí<br />
nguä QL cuäng nhû nhên viïn trong töí chûác. Phûúng phaáp<br />
tuyïín duång àöåi nguä nhên viïn, cuäng laâ cú súã quan troång cho<br />
QL dûåa trïn nùng lûåc (NL) laâ möåt phûúng phaáp xaác àõnh, hoaåt àöång xêy dûång àöåi nguä. Caác NL trong KNL coá thïí àûúåc<br />
chuêín hoaá, aáp duång caác haânh vi coá thïí àïí taåo ra sûå khaác biïåtsûã duång laâm tiïu chuêín àaánh giaá nhên viïn. KNL cuäng laâ cú<br />
vïì hiïåu quaã giûäa möåt caá nhên xuêët sùæc vúái nhûäng ngûúâi bònh<br />
súã quan troång cho hoaåt àöång àaâo taåo nhên sûå, cuå thïí laâ xaác<br />
thûúâng vaâ àaãm baão möåt caách hiïíu thöëng nhêët khi noái vïì caác<br />
àõnh àûúåc nhu cêìu àaâo taåo, nöåi dung chûúng trònh àaâo taåo<br />
haânh vi quan troång gùæn vúái cöng viïåc. Tuy nhiïn, cuäng vò úã phaát triïín àöåi nguä nhên viïn. Ngoaâi ra, noá coân giuáp nhaâ QL<br />
caác nhaâ trûúâng hiïån nay noái chung vaâ Trûúâng Cao àùèng Sû coá thïí phên biïåt giûäa caác NL coá thïí böìi dûúäng, nhûäng NL rêët<br />
phaåm (CÀSP) Haâ Têy noái riïng chûa coá àöåi nguä chuyïn khoá phaát triïín vaâ NL cêìn phaãi àaáp ûáng ngay khi tuyïín duång<br />
viïn tû vêën hoåc àûúâng (TVHÀ) chuyïn traách àûúåc àaâo taåo nhên sûå. Khi xêy dûång KNL, phaãi xaác àõnh àûúåc yïu cêìu vïì<br />
chñnh quy maâ hêìu hïët laâ kiïm nhiïåm. Do vêåy, cú chïë chñnh loaåi NL vaâ cêëp àöå úã tûâng NL cuãa võ trñ viïåc laâm, àöìng thúâi<br />
saách cuäng nhû nhûäng tiïu chuêín lûåa choån àöåi nguä naây dûåathûåc hiïån àaánh giaá theo NL cho caán böå QL vaâ nhên viïn.<br />
trïn chuêín NL nghïì nghiïåp cuäng chûa àûúåc chuá yá. Àöåi nguä Bïn caånh àoá, KNL cuäng thiïët lêåp möåt nïìn taãng quan troång<br />
naây cuäng chûa àûúåc àaâo taåo vïì TVHÀ, laâm viïåc chuã yïëucho viïåc xêy dûång hïå thöëng QL thaânh tñch vaâ àaäi ngöå cho<br />
bùçng kinh nghiïåm vaâ sûå nhiïåt tònh, xuêët phaát tûâ yïu cêìunhên viïn, giuáp ngûúâi QL coá caách hiïíu chung vïì nhûäng gò<br />
nhiïåm vuå theo chûác nùng cuãa giaáo viïn chuã nhiïåm laâ chñnh; seä àûúåc kiïím soaát, ào lûúâng vaâ xaác àõnh nhûäng gò cêìn têåp<br />
nghiïåp vuå tham vêën coân nhiïìu haån chïë. Do vêåy, hiïåu quaã trung vaâ thuác àêíy trong àaánh giaá thaânh tñch.<br />
cöng taác tham vêën chûa àûúåc nhû mong muöën.<br />
Toám laåi, KNL giuáp cho nhaâ QL thûåc hiïån töët nhûäng<br />
Tûâ nhûäng lñ do trïn, chuáng töi àïì xuêët xêy dûång KNL cöng viïåc nhû: Tuyïín duång nhên sûå, àaâo taåo, khen thûúãng,<br />
tham vêën nghïì nghiïåp cho àöåi nguä chuyïn viïn laâm cöng<br />
àaäi ngöå phuâ húåp cho nhên viïn. Ngoaâi ra KNL taåo ra sûå<br />
taác tham vêën nghïì, vúái mong muöën coá thïm böå cöng cuå àïí cöng bùçng trong töí chûác vaâ tiïët kiïåm nhiïìu chi phñ vïì thúâi<br />
sûã duång trong viïåc tuyïín choån, böìi dûúäng vaâ àaánh giaá hiïåugian, taâi chñnh.<br />
quaã cöng viïåc cuãa àöåi nguä chuyïn viïn laâm cöng taác naây cuãa<br />
- Cêëu truác cuãa KNL: <br />
Àïí thiïët lêåp möåt nïìn taãng hiïåu quaã<br />
nhaâ trûúâng.<br />
cho hoaåt àöång QL nhên sûå noái chung vaâ nêng cao NL laänh<br />
1. Möåt söë vêën àïì vïì NL vaâ KNL<br />
àaåo QL nhên viïn noái riïng, möîi võ trñ nhên sûå trong töí chûác<br />
- Nùng lûåc: NL coá thïí àûúåc hiïíu laâ bêët cûá kiïën thûác, kôseä coá möåt KNL cêìn thiïët àïí hoaân thaânh töët cöng viïåc àûúåc<br />
nùng (KN), thaái àöå, haânh vi hoùåc caác àùåc àiïím caá nhên khaác giao vaâ cöë gùæng phaát triïín thïm nhûäng NL coân thiïëu àïí<br />
coá vai troâ thiïët yïëu àïí hoaân thaânh cöng viïåc hay taåo ra sûå hoaân thaânh nhiïåm vuå. Coá thïí chia caác NL laâm viïåc thaânh 2<br />
khaác biïåt giûäa ngûúâi coá hiïåu quaã cöng viïåc vûúåt tröåi vúái ngûúâi<br />
nhoám chñnh laâ: + <br />
Nhoám NL chung: phaãn aánh vùn hoaá vaâ NL<br />
coá hiïåu quaã cöng viïåc bònh thûúâng.<br />
cöët loäi cuãa töí chûác, yïu cêìu têët caã caá nhên trong töí chûác phaãi<br />
- Khung nùng lûåc. Möîi cöng viïåc seä yïu cêìu möåt têåp húåp coá vaâ thïí hiïån àûúåc trong quaá trònh laâm viïåc; + <br />
Nhoám NL<br />
caác NL: Kiïën thûác, KN vaâ àùåc àiïím caá nhên cêìn àïí hoaân<br />
thaânh töët möåt vai troâ/cöng viïåc vaâ têåp húåp naây goåi laâ KNL.<br />
* Trûúâng Cao àùèng Sû phaåm Haâ Têy<br />
<br />
(kò 2 - 12/2017)<br />
<br />
Taåp chñ Giaáo duåc söë 420 61<br />
<br />
chuyïn mön/ àùåc thuâ: laâ nhûäng kiïën thûác, kô nùng... thuöåc lñ hoåc àûúâng vaâ tham vêën nghïì.<br />
Búãi leä, nïëu chó laâ nhiïåm vuå<br />
lônh vûåc chuyïn mön hoùåc mang tñnh àùåc thuâ cho võ trñ kiïm nhiïåm thò seä khöng coá biïn chïë riïng vaâ khöng thaânh<br />
cöng viïåc hoùåc böå phêån maâ caá nhên cêìn coá àïí coá thïí àaãmmöåt võ trñ viïåc laâm trong cú cêëu töí chûác cuãa nhaâ trûúâng.<br />
nhêån võ trñ cöng viïåc àoá.<br />
- Vïì chûác nùng cuãa böå phêån laâm cöng taác tû vêën<br />
Ngoaâi ra, cuäng coá quan àiïím chia NL thaânh: - NL theo nghïì nghiïåp: Vïì cöng taác hûúáng nghiïåp, tû vêën viïåc<br />
vai troâ (Role specific competencies): laâ caác NL ûáng duång laâm, nhaâ trûúâng àang thûåc hiïån theo Quy àõnh vïì cöng<br />
cho caác võ trñ cuå thïí trong töí chûác nhû NL laänh àaåo, NL tû taác hûúáng nghiïåp, tû vêën viïåc laâm trong caác cú súã giaáo<br />
duy chiïën lûúåc; - NL cöët loäi (Core competencies): göìm caác duåc àaåi hoåc vaâ trung cêëp chuyïn nghiïåp ban haânh keâm<br />
NL cêìn thiïët cho têët caã caác võ trñ nhû KN giao tiïëp, KN ra theo Quyïët àõnh söë 68/2008/QÀ-BGDÀT ngaây 09/12/<br />
quyïët àõnh vaâ giaãi quyïët vêën àïì...; - NL chuyïn mön (Technical 2008 cuãa Böå trûúãng Böå GD-ÀT.<br />
competence): laâ caác kiïën thûác, KN chuyïn mön gùæn vúái lônh<br />
Tuy nhiïn, chûa coá quy àõnh cuå thïí, chi tiïët cho nhiïåm<br />
vûåc cuå thïí coá vai troâ thiïët yïëu trong viïåc hoaân thaânh caác<br />
vuå tham vêën nghïì. Vò vêåy, viïåc thûåc hiïån nhiïåm vuå tham<br />
nhiïåm vuå chuyïn mön; - NL haânh vi: Laâ caác NL cuå thïí cuãa caá vêën nghïì nghiïåp cho HS, SV àûúåc thûåc hiïån mang tñnh<br />
nhên àûúåc àõnh nghôa dûúái daång haânh vi nhùçm àaãm baão haânh chñnh vaâ khi coá yïu cêìu, chûa àûúåc thûåc hiïån nhû möåt<br />
khaã nùng ûáng duång vaâ mûác àöå thuêìn thuåc.<br />
nhiïåm vuå àûúng nhiïn, thûúâng xuyïn àöëi vúái caác caán böå,<br />
Viïåc chia thaânh caác nhoám KNL nhû vêåy chó mang tñnh chuyïn viïn laâm cöng taác HS, SV. Yïu cêìu chuêín hoáa<br />
chêët tûúng àöëi búãi vò noá thûúâng coá sûå chöìng lêën lïn nhau.chûác nùng àoâi hoãi nhaâ trûúâng phaãi xêy dûång quy àõnh vïì<br />
Vñ duå: NL giao tiïëp laâ NL cöët loäi cho möîi cöng viïåc nhûngchûác nùng, nhiïåm vuå, quyïìn haån cuãa caán böå laâm cöng taác<br />
noá laåi laâ yïëu töë cêëu thaânh trong NL chuyïn mön cuãa nhên tham vêën hoåc àûúâng, trong àoá coá cöng taác tham vêën nghïì<br />
viïn tû vêën.<br />
cho HS, SV.<br />
2. Àïì xuêët quy trònh xêy dûång KNL laâm cöng cuå<br />
- Vïì chûác nùng, caán böå tham vêën nghïì nghiïåp laâ ngûúâi<br />
tuyïín choån, àaánh giaá hiïåu quaã cöng taác cuãa caán böå<br />
giuáp viïåc cho Hiïåu trûúãng trong cöng taác tham vêën nghïì<br />
TVHÀ<br />
àöëi vúái HS, SV vaâ laâ ngûúâi trúå giuáp SV giaãi quyïët nhûäng<br />
2.1. Chuêín hoaá cú cêëu töí chûác vaâ chûác nùng cuãa<br />
khoá khùn liïn quan àïën viïåc lûåa choån nghïì nghiïåp cuäng<br />
böå phêån laâm cöng taác TVHÀ<br />
nhû thûåc hiïån kïë hoaåch nghïì nghiïåp trong thúâi gian hoåc<br />
- Vïì cú cêëu àöåi nguä: <br />
Àöåi nguä caán böå TVHÀ coá thïí göìmtêåp taåi trûúâng<br />
.<br />
2 lûåc lûúång<br />
: chuyïn traách vaâ baán chuyïn traách. Nhaâ trûúâng<br />
2.2. Xêy dûång baãn mö taã cöng viïåc cuãa caán böå laâm<br />
nïn tuyïín duång tûâ 1-2 chuyïn viïn chuyïn traách àaä qua àaâo<br />
tham vêën nghïì úã Trûúâng CÀSP Haâ Têy (xem baãng 1)<br />
taåo chuyïn ngaânh TVHÀ, thêåm chñ coá chûáng chó haânh<br />
Baãng 1. Baãn mö taã cöng viïåc cuãa caán böå<br />
nghïì tû vêën àûúåc cêëp búãi caác cú súã àaâo taåo trong hoùåc ngoaâi<br />
laâm tham vêën nghïì nghiïåp<br />
nûúác, coá trònh àöå tûâ àaåi hoåc trúã lïn, thuöåc biïn chïë phoângSTT<br />
Nhiïåm vuå<br />
Mö taã cöng viïåc<br />
- Tû vêën cho phuå huynh, tham vêënHS,<br />
choSVtrong<br />
cöng taác hoåc sinh (HS), sinh viïn (SV) àïí laâm haåt nhên<br />
- Trúå giuáp HS, SV trong<br />
viïåc àõnh hûúáng nghïì nghiïåp .<br />
quaá trònh lûåa choån nghïì<br />
- Cung cêëp thöng tin cho HS, SV trong quaá trònh nhêån<br />
noâng cöët trong cöng taác tû vêën, tham vêën cho HS, SV cuãa<br />
nghiïåp, àõnh hûúáng nghïì<br />
thûác baãn thên thöng qua caác trùæc nghiïåm súã thñch,<br />
nhaâ trûúâng. Caác chuyïn viïn naây seä cuâng vúái àöåi nguä QL<br />
nghiïåp: tham vêën àïí SVkhaãnùng, caá tñnh vaâ caác àùåc<br />
iïím àcaá nhên khaác.<br />
nhêån thûác àuáng<br />
vïì baãn - Cung cêëp thöng tin cho HS, SV<br />
nhêån thûác thïë giúái<br />
HS, SV taåi caác khoa triïín khai caác hoaåt àöång tham vêën cho<br />
1 thên vaâthïë giúái<br />
nghïì<br />
nghïì nghiïåp: giúái thiïåu caác ngaânh nghïì phuâ húåp vúái<br />
nhoám lúán, tham vêën cho caá nhên SV coá nhu cêìu.<br />
nghiïåp, àõnh hûúáng giaákhaã nùng, súã thñch vaâ àùåc àiïím caá nhên; phuâ húåp vúái<br />
trõ nghïì,òm<br />
t hiïíu nhu nguyïån voång vaâ àiïìuånkiï<br />
gia ònh;<br />
à phuâ húåp vúái nhu<br />
Lûåc lûúång laâm cöng taác tham vêën hoåc àûúâng baán chuyïn<br />
cêìu xaä<br />
höåi<br />
, tûâ àoá coá cêìu sûã duång nguöìn nhên lûåc cuãa xaä höåi.<br />
traách coá thïí laâ àöåi nguä chuyïn viïn QL SV viïn cuãa nhaâ<br />
àöång cú choån nghïì àuáng<br />
- Vêån duång caácuyïët<br />
lñ th hûúáng nghiïåp àïí giuáp<br />
HS, SV<br />
àùæn.<br />
xaác àõnh àöång cú choån nghïì àuáng àùæn<br />
HS, SV<br />
àïítûå<br />
trûúâng vaâ möåt söë giaãng viïn coá kinh nghiïåm, coá khaã nùng<br />
quyïët àõnh nghïì nghiïåp cho baãn thên.<br />
laâm cöng taác tham vêën nhûng phaãi qua caác lúáp böìi dûúäng,<br />
- Àõnh hûúáng giuáp<br />
HS, SVthaáo gúä nhûäng khoá khùn,<br />
- Giuáp HS, SV<br />
thaáo gúä<br />
vûúáng mùæc cuãa caá<br />
ên trong<br />
nh quaá ònh<br />
tr hoåc têåp taåi<br />
têåp huêën nghiïåp vuå tû vêën, tham vêën möåt caách nghiïm tuác.<br />
nhûäng khoá khùn, vûúáng<br />
trûúângàïí theo àuöíi nghïì nghiïåpaäàchoån.<br />
mùæc cuãa caá nhên trong<br />
Vúái möåt cú súã àaâo taåo nghïì coá quy mö vaâi nghòn SV trúã lïn,<br />
- Àõnh hûúáng<br />
HS, SVtûåxêy dûång kïë hoaåch nghïì<br />
quaá tr<br />
ònh hoåc têåp taåi<br />
cho baãn thên phuâ húåp vúái khaã nùng vaâ àiïìu<br />
nhu cêìu àûúåc tû vêën, tham vêën nghïì nghiïåp cuãa SV laâ rêët 2 trûúâng, xêy dûång kïë nghiïåp<br />
kiïån cuãa caá nhên.<br />
hoaåch nghïì nghiïåp<br />
vaâ<br />
- Höî trúå HS, SV trong viïåc quyïëthiïån<br />
têm thûåc hoaá kïë<br />
lúán. Trïn cú súã thûåc tiïîn hiïån nay, chuáng töi cuäng àïì xuêët<br />
hiïån thûåc hoaá kïë hoaåch<br />
hoaåch nghïì nghiïåp<br />
àaä xaác<br />
àõnh trong vaâ sau khi ra<br />
nghïì nghiïåp.<br />
nhaâ trûúâng nïn biïn chïë àïí àaãm baão khoaãng 250-300 SV<br />
trûúâng<br />
.<br />
- Hûúáng dêîn àïí<br />
HS, SV caác KN tòm kiïëm<br />
c laâm,<br />
viïå<br />
coá 01 caán böå TVHÀ baán chuyïn traách àaä qua böìi dûúäng<br />
chuêín bõ haânh trang nghïì nghiïåp tûâ<br />
àang<br />
khihoåc<br />
nghiïåp vuå ngùæn haån.<br />
- Höî trúå, giuáp<br />
úä àHS, SVnghïì.<br />
trong caác hoaåt àöång<br />
khúãi- Cung cêëp thöng tin vïì viïåc laâm vaâ nhu cêìu sûã duång<br />
- Vïì chûác danh: Caán böå laâm TVHÀ chuyïn traách phaãi<br />
3 nghiïåp,tòm kiïëm<br />
viïåc nguöìn nhên lûåc phuâ húåp vúái chuyïn mön àûúåc àaâo<br />
àûúåc xaác àõnh thaânh võ trñ viïåc laâm riïng, vúái biïn chïë riïng.<br />
laâm vaâ<br />
phaát triïín nghïì taåo cuãa SV.<br />
nghiïåp.<br />
- Höî trúå SV igiaã<br />
quyïët nhûäng khoá khùn cuãa baãn thên<br />
Chûác danh àêìy àuã cuãa võ trñ viïåc laâm naây phaãi laâ <br />
chuyïn<br />
àïí xêy dûångkïë hoaåch khúãi nghiïåp<br />
, hoâa nhêåp möi<br />
viïn TVHÀ thûåc hiïån 02 nhiïåm vuå chñnh laâ tham vêën têm<br />
trûúâng laâm viïåc múái vaâ phaát triïín nghïì nghiïåp.<br />
<br />
62<br />
<br />
Taåp chñ Giaáo duåc söë 420<br />
<br />
(kò 2 - 12/2017)<br />
<br />
2.3. Thiïët kïë KNL cuãa chuyïn viïn tham vêën nghïì<br />
phaãi coá khaã nùng xêu chuöîi, liïn kïët caác sûå kiïån nhanh<br />
nghiïåp úã Trûúâng CÀSP Haâ Têy<br />
choáng àïí nùm bùæt “vêën àïì” cuãa SV möåt caách chñnh xaác,<br />
Khi thiïët kïë vaâ mö taã möåt NL, thöng thûúâng coá ba laâm cú súã àïí triïín khai caác KN tham vêën hiïåu quaã. NL laâm<br />
phêìn: àõnh nghôa NL, muåc àñch sûã duång NL vaâ caác cêëp àöåviïåc àöåc lêåp vaâ laâm viïåc nhoám laâ àoâi hoãi têët yïëu cuãa caác<br />
cuãa NL. Phêìn àõnh nghôa vïì NL seä mö taã möåt caách khaái hoaåt àöång coá tñnh tûúng taác cao. NL giao tiïëp laâ NL têët yïëu<br />
quaát nhêët vïì tûâng nhoám NL. Phêìn muåc àñch sûã duång seävaâ rêët quan troång àöëi vúái nhûäng cöng viïåc mang tñnh xaä<br />
traã lúâi cêu hoãi vïì tñnh cêìn thiïët cuãa möîi nhoám NL. Möîi NL<br />
höåi. Sau nûäa, NL phên tñch têm lñ laâ àoâi hoãi têët yïëu cuãa<br />
cuå thïí seä bao göìm möåt söë cêëp àöå, möîi cêëp àöå seä àûúåc mö<br />
nhên sûå úã caác lônh vûåc cöng taác coá àöëi taác laâ con ngûúâi noái<br />
taã cuå thïí dûúái daång möåt têåp húåp caác haânh vi, cêëp àöå sau<br />
chung vaâ ngaânh giaáo duåc noái riïng; <br />
- Nhoám NL chuyïn<br />
bao göìm caác NL cuãa cêëp àöå trûúác àoá. Tûác laâ, caác haânh vi<br />
mön/ àùåc thuâ: laâ nhûäng kiïën thûác, KN chuyïn biïåt thuöåc<br />
cuãa cêëp àöå trûúác àoá laâ tiïìn àïì àöëi vúái caác haânh vi cao hún;<br />
lônh vûåc tham vêën nghïì nghiïåp maâ nhûäng ngûúâi trûåc tiïëp<br />
söë lûúång caác cêëp àöå cuãa möîi NL phuå thuöåc vaâo mûác àöå<br />
laâm cöng viïåc naây cêìn phaãi coá, bao göìm: NL lùæng nghe vaâ<br />
phûác taåp cuãa caác haânh vi àûúåc mö taã. Thöng thûúâng möîithêëu hiïíu, NL phên tñch thöng tin, NL tham vêën nghïì<br />
NL coá thïí coá tûâ 3 àïën 7 cêëp àöå.<br />
nghiïåp, NL ra quyïët àõnh trúå giuáp vaâ giaãi quyïët vêën àïì, NL<br />
Trïn cú súã àoá, chuáng töi àïì xuêët xêy dûång KNL úã võ trñ xûã lñ tònh huöëng.<br />
chuyïn viïn<br />
TVHÀ trong böëi<br />
Baãng 2. KNL cuãa caán böå tham vêën nghïì nghiïåp<br />
caãnh hiïån nay<br />
Biïíu hiïån haânh vi<br />
Nhoám NL<br />
NL cuå thïí<br />
Cêëp àöå 1<br />
Cêëp àöå 2<br />
Cêëp àöå 3<br />
nhû sau: Coá thïí<br />
- Xêu chuöîiàûúåc caá<br />
c thöng tin<br />
- Suy luêånvaâ àûa ra àûúåc<br />
- Coá khaã nùng<br />
ghi nhúá,phên tñch, töíng<br />
chia caác NL<br />
maåch laåc, logic.<br />
nhûäng kïët luêån àuáng àïí coá<br />
NL tû duy<br />
húåpthöng tin nhanh<br />
laâm viïåc úã võ trñ<br />
- Coá khaã nùng<br />
phaán àoaán<br />
töët va<br />
â<br />
phûúng aán xûã lñ thñch húåp<br />
theo chiïìu hûúáng tñch cûåc<br />
naây thaânh 2<br />
- Coá KN<br />
lêåp kïë hoaåch vaâ<br />
nhoám chñnh laâ:<br />
- Coá KN<br />
húåp taác<br />
vaâ chia seã kinh triïín khai kïë hoaåch<br />
, thñch<br />
- Coá khaã nùng<br />
laâm viïåc àöåc lêåp<br />
NL laâm viïåc<br />
nghiïåm<br />
ûángàûúåc vúái caác<br />
yïu cêìu<br />
- Nhoám NL<br />
khaác nhau<br />
chung (NL cöët<br />
1. NL chung<br />
- Hiïíu roä<br />
àùåc àiïím têm lñ lûáa tuöíi HSPT vaâ<br />
- Coá khaã nùng phaát hiïån<br />
loäi): laâ nhûäng<br />
NL phên tñch têm SV bêåc ÀH, CÀ vaâ cêån duång àûúåc vaâo<br />
- Nhaåy beán phên tñch àuáng diïîn<br />
ïën nhûäng<br />
bi<br />
“röëi nhiïîu” têm lñ àïí<br />
NL maâ têët caã<br />
lñ<br />
quaá tr<br />
ònh phên tñch têm lñ<br />
têm lñ trong tûâng trûúâng húåp cuåphaát<br />
thïí hiïån àuáng “vêën àïì<br />
caác caán böå,<br />
troång têm”<br />
- Sûã duång ngön ngûä<br />
vaâ caác yïëu töë phi<br />
- Coá khaã nùng<br />
thuyïët phuåc,<br />
chuyïn viïn QL<br />
ngön ngûä töët<br />
- Thiïët lêåp àûúåc quanvúái<br />
hïåàöëi taácàaâm phaán<br />
vúái àöëi taác<br />
NL<br />
giao<br />
tiïëp<br />
HS, SV trong<br />
- Àöìng caãm<br />
vúái ngûúâi àûúåc tham vêënàïí hoå sùén saâng chia seã.<br />
- Coá khaã nùng<br />
laâm chuã baãn<br />
- Taåo dûång àûúåc<br />
oâng<br />
l tinvúái àöëi taác<br />
thên trong nhûäng tònh huöëng<br />
nhaâ trûúâng noái<br />
phaãiàûúng àêìu<br />
chung, caác caán<br />
- Biïët caách<br />
phaãn höìi caãm<br />
- Biïëtlùæng nghe<br />
àïí hiïíu àuáng suy nghô, - Hiïíu àuáng vaâ àöìng caãm<br />
úái“vêën<br />
v<br />
NL lùæng nghe vaâ<br />
xuác vaâ ûúãng<br />
yá t cuãa ngûúâi<br />
böå TVHÀ noái<br />
caãm xuác,<br />
ònh<br />
t caãm, mong muöën cuãa àïì’ maâ ngûúâi àûúåc tham vêën gùåp<br />
thêëu hiïíu<br />
àûúåc tham vêën àïí xaác àõnh<br />
ngûúâi àûúåc tham vêën<br />
phaãi maâ chûa<br />
coá caách giaãi quyïët<br />
riïng phaãi coá vaâ<br />
àuáng “vêën àïì” troång têm<br />
thïí hiïån àûúåc<br />
- Coá khaã nùng dûå töët;<br />
baáo<br />
- Sûã duång àûúåc caác trùæc nghiïåm<br />
súã thñch,- Coá hiïíu biïët sêu röång vïì xaä höåi<br />
phênvaâ<br />
tñch, àaánh giaá àûúåc<br />
trong quaá trònh<br />
NL têåp húåp vaâ<br />
caá tñnh, khaã nùng àïí phaát hiïån àùåc àiïím<br />
con ngûúâi, vïì nghïì nghiïåp<br />
àïí àûa yïu cêìu cuãa ngaânh nghïì maâ<br />
phên tñch thöng tin<br />
laâm viïåc. Nhoám<br />
caá nhên<br />
ra nhûäng gúåi<br />
yá thiïët thûåc vúái<br />
ûúâi<br />
ng nhaâ trûúâng àaâo taåo cuäng<br />
liïn quan nghïì<br />
- Am hiïíu vaâ coá KN phên tñch thïë giúái<br />
àûúåc tham vêën<br />
nhû thõ trûúâng tuyïín duång<br />
naây göìm caác<br />
nghiïåp<br />
nghïì nghiïåp<br />
nguöìn nhên lûåc<br />
NL cú baãn laâ:<br />
- Hiïíu roä<br />
muåc àñch, baãn chêët vaâ yá nghôa<br />
- Tûå àaánh giaá, ruát kinh<br />
NL tû duy, NL<br />
thuyïët àûúåc sau<br />
cuãa hoaåt àöång TVHÀ<br />
vaâ tham vêën nghïì - Vêån duång coá hiïåu quaã caác lñnghiïåm<br />
möîi<br />
laâm viïåc, NL2. NL chuyïn<br />
nghiïåp<br />
vaâ thaânh thaåo caáctham<br />
KN vêën<br />
trûúâng húåp tham vêën trïn cú<br />
NL tham vêën nghïì<br />
- Vêån duång àûúåc caác lñ thuyïët vaâ caác<br />
nghïìKN<br />
súã tuên thuã caác nguyïn tùæc<br />
giao tiïëp, NL mön, nghiïåp vuå<br />
tham vêën trong quaá<br />
ònh<br />
tr tham vêën cho<br />
àaåo àûác nghïì nghiïåp trong<br />
phên tñch têm<br />
HS, SV<br />
quaá tr<br />
ònh tham vêën<br />
lñ. Võ trñ cöng<br />
- Khúi gúåi àûúåc sûác maånh<br />
- Àûa ra àûúåc nhûäng quyïët àõnh nöåi<br />
trúå lûåc cuãa ngûúâi àûúåc<br />
viïåc naây, cuäng<br />
- Àûa ra cho ngûúâi àûúåc tham vêën nhûäng<br />
NL àûa ra quyïët<br />
giuáp SV úã thúâi àiïím húåp lñ phuâ<br />
tham<br />
húåp<br />
vêën<br />
giaãi phaáp töëi ûu àïí hoå lûåa choån<br />
húåpphuâ<br />
nhû moåi lônh vûåc<br />
vúái àöëi tûúång vaâ coá hiïåu quaã,- Giaãi<br />
giuáp quyïët àûúåc nhûäng aáp<br />
àõnh vaâ giaãi quyïët<br />
vúái hoaân caãn<br />
h<br />
vêën àïì<br />
phaát triïín àöëi taác theo hûúáng tñch<br />
lûåc vaâ thaáo gúä nhûäng khuác<br />
nghïì nghiïåp<br />
cûåc<br />
mùæc cho ngûúâi àûúåc tham<br />
khaác cêìn coá NL<br />
vêën<br />
- Xûãñàûúåc<br />
l<br />
caá<br />
c tònh huöëng naãy sinh<br />
- CoáKNsöëng töët, coá nhiïìu<br />
tû duy. Song úã<br />
- Biïët caách xûã<br />
ñcaác<br />
l tònh huöëng naãy sinh<br />
trong quaá trònh laâm viïåc möåt caách<br />
traãi nghiïåm thûåc tïë àïí vêån<br />
NL xûã lñ tònh huöëng<br />
trong quaá trònh laâm viïåc àuáng<br />
theo nguyïn<br />
àêy àoâi hoãi caán<br />
saáng taåo, linh hoaåt, khöng<br />
àïí xaãy raduång trong giaãi quyïët<br />
ònht<br />
tùæc nghïì nghiïåp<br />
hêåu quaã àaáng tiïëc.<br />
huöëng<br />
böå tham vêën<br />
<br />
(kò 2 - 12/2017)<br />
<br />
Taåp chñ Giaáo duåc söë 420 63<br />
<br />
Chuáng töi xaác àõnh caác cêëp àöå haânh vi<br />
trong KNL<br />
Baãng 3. Tiïu chuêín tuyïín choån caán böå tham vêën nghïì<br />
cuãa àöåi nguä chuyïn viïn laâm cöng taác tham vêën nghïì STT Tiïu chñ<br />
Tiïu chuêín<br />
göìm 3 cêëp àöå cuå thïí nhû sau (xem baãng 2).<br />
- Yïu thñchlaâm viïåc vúái àöëi taác laâ con ngûúâi;<br />
- Nhiïåt tònh, têm huyïët, ham hoåc, àam<br />
hoãi mï vúái cöng<br />
ÚÃ Viïåt Nam, chûa coá nhiïìu chuyïn gia tû vêën<br />
viïåc<br />
àûúåc àaâo taåo chuyïn ngaânh tûâ caác trûúâng àaåi hoåc, cho<br />
- Cúãi múã, thên<br />
thiïån, kiïn nhêîn, chên thaânh,trung thûåc,<br />
nïn àêy laâ cöng taác kiïm nhiïåm cuãa caác GV trong nhaâ<br />
Phêím<br />
1<br />
àaáng tin cêå<br />
y<br />
trûúâng, àùåc biïåt laâ àöåi nguä laâm cöng taác chuã nhiïåm lúáp. chêët<br />
- Nhaåy caãm<br />
, tinh tïë trong viïåc hiïíu têm<br />
ñngûúâi<br />
l<br />
khaác<br />
Vò thïë àïí cöng taác hûúáng nghiïåp coá hiïåu quaã vaâ ài vaâo<br />
- Quan têm, àöìng caãm, thûúng yïu vaâ sùén saâng giuáp àúä<br />
thûåc chêët, cêìn tuyïín choån àûúåc möåt àöåi nguä caán böå coá<br />
ngûúâi khaác.<br />
phêím chêët, NL vaâ kinh nghiïåm cöng taác töët.<br />
- Coá baãn lônh vaâ coá khaã nùng laâm chuã baãn thên<br />
Ngûúâi laâm cöng taác tham vêën nghïì cêìn phaãi coá<br />
* NLtû duy:<br />
- Tû duy maåch laåc, logic<br />
nhûäng phêím chêët cuãa möåt ngûúâi laâm cöng taác xaä höåi<br />
- Coá khaã nùng<br />
phaát hiïån<br />
nùæm bùæt<br />
thöng tin nhanh<br />
kïët húåp vúái caác phêím chêët sû phaåm cuãa möåt nhaâ giaáo<br />
Coá<br />
khaã<br />
nùng<br />
ghi<br />
nhúá,<br />
phên<br />
tñch,<br />
töíng húåp, phaán àoaán<br />
,<br />
vaâ nhûäng phêím chêët cuãa möåt chuyïn gia tû vêën. Àùåc<br />
suy luêån töët<br />
biïåt, àïí cöng taác tham vêën nghïì àaåt hiïåu quaã cao thò<br />
* NL giao tiïëp:<br />
caán böå tham vêën phaãi laâ nhûäng ngûúâi coá kinh nghiïåm<br />
- Coá khaã nùng giao tiïëp vaâ sûã duång ngön ngûä töët<br />
söëng vaâ coá hiïíu biïët vïì xaä höåi, hiïíu biïët vïì têm lñ hoåc<br />
- Coá khaã nùng thiïët lêåp quan hïå àïí àöëi taác sùén saâng chia<br />
lûáa tuöíi, hiïíu biïët vïì thïë giúái nghïì nghiïåp cuäng nhû<br />
seã.<br />
lônh vûåc nghïì nghiïåp maâ nhaâ trûúâng àang àaâo taåo.<br />
- Coá khaã nùng<br />
huyïët<br />
t phuåc, àaâm phaán vaâ biïån höå<br />
* NLnghiïåp vuå:<br />
Vò tham vêën nghïì àoâi hoãi nhûäng hiïíu biïët, KN nghïì<br />
- Coá khaã nùng vêån duång<br />
ñthuyïët<br />
l vaâ kinh nghiïåm àïí phên<br />
nghiïåp cuäng nhû kinh nghiïåm söëng cuãa chñnh caán böå<br />
tñch<br />
thöng<br />
tin<br />
nhùçm<br />
àûa<br />
ra<br />
nhûäng<br />
quyïët àõnh trúå giuáp húåp lñ.<br />
tû vêën. Nhûäng traãi nghiïåm cuöåc söëng cuãa caán böå<br />
- Am hiïíu têm lñ lûáa tuöíiphöí<br />
HS thöngvaâ SV bêåc ÀH, CÀ<br />
tham vêën coá thïí seä àem laåi nhiïìu baâi hoåc quyá giaá cho2<br />
NL<br />
- Coákiïën thûác phong phuá vïì xaä höåi, vïìûúâi<br />
convaâ<br />
ng thïë<br />
ngûúâi àûúåc tham vêën. Ngoaâi ra, tû vêën viïn cuäng cêìn<br />
giúái nghïì nghiïåp<br />
coá dung maåo ngoaåi hònh dïî gêìn, phong caách giaãn dõ,<br />
- Coá hiïíu ïët<br />
bi vïì ngaânh nghïì maâ nhaâ trûúâng àaâo taåo cuäng<br />
mang laåi sûå tin tûúãng vaâ caãm giaác thoaãi maái cho<br />
nhû thõ trûúâng àaâo taåo vaâ nhu cêìu tuyïín duång nguöìn nhên<br />
ngûúâi àöëi thoaåi khi tiïëp xuác.<br />
lûåc<br />
- Coá KN nghiïåp vuå<br />
TVHÀ<br />
vïì vaâ thamvêën<br />
Trïn cú súã nghiïn cûáu thûåc tiïîn vaâ àïì xuêët vïì KNL<br />
*<br />
NL<br />
khaác<br />
cuãa caán böå tham vêën, chuáng töi àïì xuêët nhûäng <br />
tiïu<br />
- Coá khaã nùng laâm viïåc àöåc lêåp<br />
chuêín cuå thïí àïí tuyïín choån àöåi nguä laâm cöng taác vêën<br />
- Coá hiïíu biïët xaä höåi<br />
nghïì úã Trûúâng CÀSP Haâ Têy nhû sau (xem baãng 3).<br />
- CoáKNsöëng töët, coá nhiïìu traãi nghiïåm thûåc tïë<br />
* * *<br />
- Coá KN húåp taác, KN lêåp kïë hoaåch<br />
Thûåc tïë àaä chûáng minh, KNL laâ möåt cöng cuå <br />
QL<br />
- Coá khaã nùng ûáng duång cöng nghïå thöng<br />
n úã lônh<br />
ti vûåc<br />
hiïåu quaã trong tuyïín duång, sûã duång, böìi dûúäng vaâ<br />
chuyïn mön<br />
phaát triïín àöåi nguä vúái muåc tiïu cuöëi cuâng laâ àïí nêng<br />
- Coá N<br />
K xûãñtònh<br />
l<br />
huöëng töët<br />
- Trònhàöå chuyïn mön nghiïåp vuå: Coá<br />
ònhàöå<br />
tr àaåi hoåc trúã<br />
cao hiïåu quaã cöng viïåc vaâ phaát triïín. Do vêåy, ngaây<br />
hoåc<br />
höåi<br />
x û:<br />
nh<br />
Trònh lïn thuöåc caác ngaânh/ chuyïn ngaânh khoa aä<br />
caâng coá nhiïìu lônh vûåc, nhiïìu cú quan, töí chûác ûáng 3<br />
àöå<br />
caác<br />
chuyïn<br />
ngaânh<br />
àaâo<br />
taåo<br />
sû<br />
phaåm,<br />
QL<br />
giaáo<br />
duåc,<br />
têm<br />
lñ<br />
duång KNL trong QL nhên sûå. Song viïåc sûã duång<br />
hoåc, TVHÀ<br />
, cöng taác xaä åi,...<br />
hö<br />
cöng cuå naây cuäng seä khöng hiïåu quaã nïëu khöng<br />
Kinh - Coá kinh nghiïåm laâm viïåc úã lônh vûåc giaáo duåc, tû vêën têm lñ<br />
4<br />
hiïíu roä nhûäng giaá trõ ûáng duång cuãa noá; mùåt khaác<br />
nghiïåm hoùåc cöng taácaäxhöåi ñt nhêëtùm<br />
3n<br />
cuäng cêìn taåo àûúåc sûå gùæn kïët giûäa viïåc xêy dûång<br />
KNL vúái muåc tiïu cêìn hûúáng túái cuãa cú quan, töí chûác thò[3] Trêìn Thõ Minh Àûác (2009). <br />
Giaáo trònh tham vêën<br />
viïåc ûáng duång KNL trong <br />
QL nhên sûå múái thûåc sûå coá yátêm lñ. NXB Àaåi hoåc Quöëc gia Haâ Nöåi.<br />
nghôa. <br />
[4] Böå GD-ÀT - Dûå aán VVOB (2013). <br />
Quaãn lñ hûúáng<br />
nghiïåp úã cêëp trung hoåc<br />
. NXB Àaåi hoåc Sû phaåm.<br />
Taâi liïåu tham khaão<br />
[5] Böå GD-ÀT (2015). Taâi liïåu chuyïn àïì <br />
Kô nùng tû<br />
[1] Nguyïîn Thõ Nhên AÁi (2011). <br />
Caác lñ thuyïët phaát<br />
vêën<br />
caá<br />
nhên<br />
vïì<br />
khaám<br />
phaá,<br />
lûåa<br />
choån<br />
vaâ<br />
phaát triïín nghïì<br />
triïín trong tham vêën hûúáng nghiïåp.<br />
Taåp chñ Giaáo<br />
nghiïåp<br />
cho<br />
hoåc<br />
sinh<br />
trung<br />
hoåc<br />
. NXB Àaåi hoåc Quöëc gia<br />
duåc, söë 255, tr 24-26.<br />
[2] Chûúng trònh hûúáng nghiïåp VVOB Viïåt NamHaâ Nöåi.<br />
[6] Nguyïîn Thaânh Vônh (2012). <br />
Khoa hoåc quaãn lñ àaåi<br />
(2013). Taâi liïåu quaãn lñ hûúáng nghiïåp cêëp trung hoåc.<br />
cûúng. NXB Giaáo duåc Viïåt Nam.<br />
NXB Àaåi hoåc Sû phaåm.<br />
<br />
64<br />
<br />
Taåp chñ Giaáo duåc söë 420<br />
<br />
(kò 2 - 12/2017)<br />
<br />