Xây dựng kỹ thuật xác định sản phẩm chuyển hóa của toluen trong nước tiểu bằng phương pháp sắc ký khí

Kết quả nghiên cứu KHCN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Xây dựng kỹ thuật xác định<br /> sản phẩm chuyển hóa của toluen<br /> trong nước tiểu<br /> bằng phương pháp sắc ký khí.<br /> ThS. Nguyễn Thị Hiền, Nguyễn Thị Thanh Huyền<br /> Viện Nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao động<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> T<br /> 1. ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> có thể gây kích ứng mắt, giữa mức toluen trong máu và<br /> oluen còn được gọi đường hô hấp và da. Người lao trong không khí xung quanh sẽ<br /> là methylbenzen, là động tiếp xúc kéo dài hoặc tiếp thay đổi tùy theo mức độ gắng<br /> một dung môi hữu cơ xúc với toluen dạng lỏng có thể sức của người lao động cũng<br /> thơm, một chất lỏng trong suốt, gây ra việc loại bỏ các chất béo như sự tiếp xúc với da. Toluen<br /> không hòa tan trong nước, nhẹ tự nhiên của da dẫn đến khô, khi được hấp thu vào cơ thể,<br /> hơn nước. Nó được sử dụng viêm da nứt. Tiếp xúc mãn tính khoảng 20% được bài tiết qua<br /> rộng rãi trong ngành công cũng như phơi nhiễm cấp tính phổi, phần còn lại được<br /> nghiệp, thường xuyên như là với toluen có thể dẫn đến suy chuyển hóa chủ yếu là acid<br /> một dung môi thay thế cho yếu hệ thần kinh trung ương và hippuric (HA), một phần nhỏ<br /> benzen, bởi nó được chuyển giảm trí nhớ, một số triệu của toluen được chuyển hóa<br /> hóa khác biệt so với benzen và chứng bao gồm: đau đầu, thành o-cresol. Như vậy, sự<br /> có độc tính ít hơn benzen. chóng mặt, mệt mỏi, yếu cơ hiện diện của o-cresol trong<br /> Toluen có công thức hóa học là thể, buồn ngủ, mất thăng bằng nước tiểu, một thành phần<br /> C6H5CH3[7]. cơ thể, dị cảm da, đột quỵ và không thường được tìm thấy<br /> hôn mê [1], [7]. trong nước tiểu của con người,<br /> Toluen được sử dụng trong<br /> có thể được sử dụng như là<br /> các chất keo và chất kết dính, Toluen nhiễm vào cơ thể, có<br /> một xét nghiệm khẳng định tiếp<br /> có thể gặp trong sản xuất ben- khoảng 40-80% liều toluen hít<br /> xúc với toluen [7].<br /> zen và được sử dụng trong vào được hấp thu. Sử dụng<br /> việc sản xuất các chất tẩy rửa, rượu bia trong quá trình tiếp Axit Hippuric là chất chuyển<br /> dược phẩm, thuốc nhuộm, sơn, xúc toluen làm lượng toluen hóa chính của toluen và có thể<br /> dệt may, nhựa và nhiều chất hấp thu giảm khoảng 10%. Khi được tìm thấy trong nước tiểu.<br /> khác [8], [10]. Toluen có thể gây tập thể dục, lượng hấp thu Tuy nhiên, phải lưu ý rằng HA<br /> các tổn thương khu trú hoặc toluen qua phổi được tăng lên là một thành phần có sẵn trong<br /> gây tác hại đến toàn thân. Nó nhiều. Như vậy, sự tương quan nước tiểu của con người,<br /> <br /> <br /> 48 Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2017<br />  Kết quả nghiên cứu KHCN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> người chưa nhiễm toluen Ở Việt Nam, theo Thông tư này còn hạn chế. Đây là một<br /> thường tiết ra khoảng 1 gam 12/2006/TT-BYT cho thấy HA trong những khó khăn cho các<br /> HA trên mỗi gam của creati- cũng được sử dụng là chỉ số nhà quản lý cũng như các cơ<br /> nine. Trong thời gian tiếp xúc giám sát sinh học cho người quan có chức năng bảo vệ<br /> với toluen, nồng độ HA niệu sẽ lao động có tiếp xúc với toluen người lao động. Đặc biệt, khó<br /> tăng lên. Nhiều nghiên cứu cho [3]. Nhưng từ tháng 7 năm khăn cho các đơn vị, cá nhân<br /> thấy ở cuối của một ca làm việc 2016 theo Thông tư muốn đánh giá mức độ tiếp xúc<br /> nếu tiếp xúc với toluen ở nồng 15/2016/TT-BYT thì giám sát của người lao động với toluen<br /> độ100ppm, nồng độ HA niệu sẽ sinh học cho người có tiếp xúc bằng chỉ số giám sát sinh học.<br /> có khoảng 2,0-2,5gam trên mỗi với toluen sử dụng o-cresol [4], Chính vì vậy việc “nghiên cứu<br /> gam của creatinin. Ngoài ra HA nồng độ cho phép là ≤ 0,3mg/g thiết lập quy trình kỹ thuật xác<br /> ảnh hưởng của chế độ ăn uống creatinine, giới hạn này tương định nồng độ o-cresol trong<br /> và chỉ có mối tương quan với đương với giá trị giới hạn của nước tiểu bằng phương pháp<br /> toluen ở nồng độ cao trên Mỹ đối với chỉ số o-cresol niệu sắc ký khí” đã được thực hiện.<br /> 40ppm, nếu ở nồng độ thấp [6]. Việc thay đổi chỉ số giám Nghiên cứu có mục tiêu là: xây<br /> như giới hạn cho phép 20ppm sát o-cresol thay cho HA có ý dựng được kỹ thuật xác định<br /> hiện nay thì HA không có mối nghĩa rất lớn cho việc bảo vệ nồng độ o-cresol trong nước<br /> tương quan. Chính vì vậy, HA người lao động có tiếp xúc với tiểu bằng phương pháp sắc ký<br /> đã được loại ra khỏi danh sách toluen. Tuy nhiên đây là một chỉ khí với độ chính xác trên 90%,<br /> chỉ số giám sát sinh học của số giám sát rất mới tại Việt giới hạn định lượng nhỏ hơn<br /> ACGIH [6], [7]. Nam, kỹ thuật xác định chất 0,1mg/L.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 1: Sơ đồ chuyển hóa của toluen trong cơ thể người<br /> <br /> <br /> Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2017 49<br />  Kết quả nghiên cứu KHCN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG 3. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN 3.1.2. Chọn các điều kiện<br /> PHÁP NGHIÊN CỨU lấy mẫu, xử lý mẫu để có<br /> 3.1. Kết quả xây dựng quy<br /> dung dịch đo<br /> 2.1. Đối tượng nghiên cứu trình<br /> a) Lấy mẫu<br /> Xây dựng quy trình phân 3.1.1. Chuẩn hóa các điều<br /> tích o-cresol niệu-chất chuyển kiện cho phép đo Mẫu nước tiểu được thu vào<br /> hóa toluene trong nước tiểu cuối ca của ngày làm việc cuối<br /> của người lao động có tiếp xúc Để chọn được các điều kiện<br /> tuần. Thu từ 5 -10ml nước tiểu<br /> nghề nghiệp. tối ưu cho xây dựng quy trình,<br /> đựng vào ống thủy tinh có thể<br /> nhóm nghiên cứu đã tiến hành<br /> 2.2. Phương pháp nghiên cứu tích 15-20ml, loại ống chịu<br /> khảo sát, đánh giá và thu được<br /> được điều kiện âm sâu (-800C).<br /> 2.2.1. Phương pháp kết quả của từng điều kiện như<br /> Bảo quản lạnh tại hiện trường,<br /> nghiên cứu dưới đây.<br /> khi đưa về phòng thí nghiệm<br /> - Khảo sát trong phòng thí a) Hóa chất và dung dịch được bảo quản âm sâu trước<br /> nghiệm: thí nghiệm, xây dựng chuẩn khi phân tích.<br /> quy trình. - Hóa chất: o-cresol, b) Xử lý mẫu<br /> - Lấy mẫu ngoài hiện Isoproyl ete, HCl của Sigma Mẫu được xử lý với nhiều<br /> trường: lấy mẫu nước tiểu của - Dung dịch chuẩn: pha o- điều kiện khác nhau và nhóm<br /> người lao động tại nơi làm việc. Cresol trong nước deion để nghiên cứu thu được điều kiện<br /> 2.2.2. Kỹ thuật thực hiện: được các nồng độ từ 0,1- cho kết quả tốt nhất là quy trình<br /> 10mg/L. xử lý mẫu như dưới đây:<br /> a) Xây dựng quy trình:<br /> b) Các thông số cài đặt trên Bước 1: Hút chính xác 1ml<br /> Thử nghiệm ứng dụng<br /> máy GC nước tiểu vào ống thủy tinh<br /> phương pháp phân tích sắc kí<br /> chịu nhiệt;<br /> khí với các điều kiện: Nhóm nghiên cứu tiến hành<br /> khảo sát đối với từng thông số Bước 2: Thêm 4ml nước cất<br /> - Thiết bị: Máy sắc kí khí<br /> và thu được các giá trị tối ưu. Bước 3: Thêm 1ml clohidric<br /> Agilent..., Tủ âm sâu 860C,_<br /> Tại các giá trị này kết quả của acid;<br /> - Dụng cụ: Các dụng cụ phép đo là tốt nhất. Giá trị của<br /> chuyên dùng như bình định các thông số tối ưu cụ thể như Bước 4: Đem thủy phân<br /> mức, pipet, cột mao quản DB sau: trong bể điều nhiệt với nhiệt độ<br /> 624 (60m-0,53mm-3,0um),_ 1000C trong thời gian 30 phút;<br /> - Nhiệt độ inlet: 2500C<br /> - Hóa chất: o-cresol, Bước 5: Làm lạnh về nhiệt<br /> Isoproyl ete, HCl của Sigma. - Nhiệt độ detector: 2500C độ phòng;<br /> Phương pháp phân tích - Nhiệt độ oven: 1200C ( giữ Bước 6: Thêm 1ml isopropyl<br /> được xây dựng theo nghiên 1 phút), tốc độ tăng nhiệt ete;<br /> cứu của phương pháp 8305 150C/phút khi đạt 2200C (giữ 1<br /> phút). Bước 7: Lắc đều;<br /> của NIOSH và Maria Jose N<br /> [9], [11]. - Chế độ chia dòng = 5:1 Bước 8: Đem ly tâm ở tốc<br /> độ 3000 vòng trong 8 phút;<br /> b) Xác định sản phẩm - Tổng tốc độ dòng:<br /> chuyển hóa: xác định bằng quy 1ml/phút Bước 9: Thu lấy lớp dung<br /> trình xây dựng được trên máy dịch trên phân tích trên máy<br /> sắc kí khí Agilent. - Thể tích bơm mẫu: 1µl GC.<br /> <br /> <br /> <br /> 50 Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2017<br />  Kết quả nghiên cứu KHCN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Dung dịch chuẩn để xây nước deion là: 0,1; 0,5; 1; 3; 5; Theo kết quả thu được từ<br /> dựng đường chuẩn được xử lý 7; 9; 11; 13; 15mg/l - (µg/mL). phần mềm minitab 17.0<br /> như mẫu phân tích ở các mức phương trình hồi quy đầy đủ<br /> Căn cứ vào kết quả thu<br /> nồng độ: 0,1mg/l; 0,5mg/l; của đường chuẩn cho phân<br /> được nhóm nghiên cứu nhận<br /> 1mg/l; 2,5mg/l; 5mg/l; 7,5mg/l; tích O-Cresol trong nước tiểu<br /> thấy khoảng tuyến tính phương<br /> 10mg/l. có dạng: y = (-0,6± 3,186) +<br /> pháp phân tích O-Cresol trong<br /> 3.1.3. Đánh giá các điều nước tiểu là từ LOQ-9µg/mL. (16,41± 0,267) x<br /> kiện của quy trình Vì vậy khi phân tích mẫu nếu Trong phương trình y = a +<br /> hàm lượng nguyên tố cần phân bx, trường hợp lý tưởng xảy ra<br /> a) Khảo sát khoảng tuyến<br /> tích nằm ngoài khoảng tuyến khi a = 0 (khi không có chất<br /> tính và xây dựng đường chuẩn<br /> tính thì phải làm giàu mẫu hoặc phân tích thì không có tín hiệu).<br /> Khảo sát khoảng tuyến tính pha loãng mẫu để phân tích<br /> Tuy nhiên, trong thực tế các số<br /> Khoảng nồng độ chất phân mới đảm bảo được độ chính<br /> liệu phân tích thường mắc sai<br /> tích từ giới hạn định lượng đến xác của phép đo.<br /> số ngẫu nhiên luôn làm cho a ≠<br /> giới hạn tuyến tính gọi là Xây dựng đường chuẩn 0. Nếu giá trị a ≠ 0 có ý nghĩa<br /> khoảng tuyến tính (dynamic thống kê thì phương pháp phân<br /> - Đường chuẩn<br /> range). Khoảng tuyến tính của tích sẽ mắc sai số hệ thống. Vì<br /> mỗi nguyên tố phân tích ở mỗi Từ kết quả khảo sát khoảng vậy trước khi sử dụng đường<br /> vạch phổ khác nhau là khác tuyến tính nhóm nghiên cứu sử chuẩn cho phân tích cần kiểm<br /> nhau. Vạch phổ nào có độ hấp dụng phần mềm minitab 17.0 tra sự khác nhau giữa giá trị a<br /> thụ càng nhạy thì khoảng tuyến để xây dựng đường chuẩn.<br /> và giá trị 0.<br /> tính càng hẹp [2]. Phương trình đường chuẩn<br /> của 0-Cresol trong nước tiểu Kiểm tra a với giá trị 0 theo<br /> Nhóm nghiên cứu tiến hành<br /> được chỉ ra ở Hình 2. tiêu chuẩn thống kê Fisher<br /> khảo sát khoảng tuyến tính của<br /> (chuẩn F) [2], [5].<br /> o-cresol bằng cách: pha một - Đánh giá phương trình hồi<br /> dãy chuẩn của o-cresol trong quy của đường chuẩn Nếu Ftính< Fchuẩn (F(0.95;4; 5))<br /> thì sự sai khác giữa giá trị a và<br /> 0 không có ý nghĩa thống kê và<br /> ngược lại. Kết quả đánh giá<br /> cho thấy:<br /> Ftính = S’2/S2= 4,21;<br /> Fchuẩn = F(0,95; 3;4) = 6,59<br /> Tức là Ftính< Fchuẩn ở<br /> phương trình đường chuẩn<br /> phân tích o-cresol trong nước<br /> tiểu. Có nghĩa là sự sai khác<br /> giữa giá trị a và 0 không có ý<br /> nghĩa thống kê. Vì vậy phương<br /> pháp phân tích trên không mắc<br /> sai số hệ thống.<br /> b) Giới hạn phát hiện (LOD),<br /> Hình 2: Đường chuẩn của quy trình phân tích O-Cresol<br /> giới hạn định lượng (LOQ)<br /> trong nước tiểu<br /> <br /> <br /> Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2017 51<br />  Kết quả nghiên cứu KHCN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Đối với sắc ký khí thì việc c) Đánh giá độ chính xác tuyến tính (tương đương với<br /> xác định giới hạn phát hiện của phương pháp các mức nồng độ thấp, trung<br /> (LOD) và giới hạn định lượng bình, cao). Mỗi mức nồng độ<br /> Theo quan điểm của tiêu<br /> (LOQ) dựa theo tỷ số tín lặp lại 10 lần. Trên cơ sở kết<br /> chuẩn quốc tế (ISO – 5725 1 -<br /> hiệu/nhiễu đường nên khá phổ quả các mẫu lặp lại nhóm<br /> 6:1994) và tiêu chuẩn Quốc gia<br /> biến [2]. Nhóm nghiên cứu sử nghiên cứu đánh giá độ thu hồi<br /> (TCVN 6910 1- 6:2005) độ<br /> dụng cách này để tính LOD, theo công thức sau:<br /> LOQ bằng cách thêm một chính xác của phương pháp<br /> được đánh giá qua độ chụm và R% = (C(m+c)-Cm)/Cc x 100 [2,5]<br /> lượng chất chuẩn nhỏ dần vào<br /> mẫu trắng và tại nồng độ độ đúng [5]. Trong đó: R%: Độ thu hồi<br /> 0,01µg/mL thu được tín hiệu Độ chụm chỉ mức độ giao Cm+c: Nồng độ chất phân<br /> cao gấp 3 lần so với tín hiệu động của các kết quả thử<br /> đường nền. Như vậy theo tích trong mẫu thêm chuẩn<br /> nghiệm độc lập quanh giá trị<br /> phương pháp tính LOD dựa trung bình. Cm: Nồng độ chất phân tích<br /> trên tỷ số tín hiệu/nhiễu, nhóm trong mẫu thử<br /> nghiên cứu thu được LOD = Độ đúng chỉ mức độ gần<br /> 0,01µg/mL, LOQ = 0.03µg/mL. nhau giữa giá trị trung bình của Cc: Nồng độ chuẩn thêm (lý<br /> kết quả thử nghiệm và giá trị thuyết)<br /> Căn cứ vào kết quả thu thực hoặc giá trị được chấp<br /> được, nhóm nghiên cứu nhận Sau đó tính độ thu hồi chung<br /> nhận là đúng.<br /> thấy trong quy trình phân tích là trung bình của độ thu hồi các<br /> o-cresol trong mẫu nước có Kiểm tra độ chụm lần lặp lại.<br /> giới hạn phát hiện 0,01µg/mL, Trong khuôn khổ đề tài Với kết quả thu được ở<br /> giới hạn định lượng là nhóm nghiên cứu kiểm tra độ Bảng 1 cho thấy CV% = 3,98%<br /> 0,03µg/mL. Vậy khoảng tuyến chụm bằng cách dùng mẫu thử lớn nhất ở mức nồng độ nhỏ<br /> tính của o-cresol trong quy thêm chuẩn - pha ba loại mẫu nhất nằm trong khoảng cho<br /> trình phân tích o-cresol niệu là có nồng độ thêm chuẩn bằng phép của AOAC, từ 0,1-1µg/mL<br /> (LOQNước tiểu– 9)µg/mL tương giá trị gần điểm đầu, điểm giữa, CV% cho phép là 11-15% [5].<br /> đương (0,03-9)µg/mL. điểm gần cuối của khoảng Nên những sai số ở trên cả<br /> <br /> Bảng 1: Kết quả khảo sát độ lặp lại và độ thu hồi của mẫu nước tiểu<br /> <br /> Cm 1 µg/L<br /> <br /> Cc 0.5 µg/L 4 µg/L 8µg/L<br /> <br /> Giaù trò<br /> Cm+c R% Cm+c R% Cm+c R%<br /> Maãu<br /> <br /> Rtb 1.507 100.47 4.998 99.96 9.015 100.17<br /> <br /> SD 0.060 4.00 0.134 2.67 0.108 1.20<br /> <br /> CV% 3.982 3.982 2.672 2.67 1.198 1.20<br /> <br /> Tieâu chuaån cho pheùp ñoái<br /> 15 80-110 11-15 80-110 11-15 80-110<br /> vôùiCV% cuûa AOAC(%)<br /> <br /> <br /> <br /> 52 Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2017<br />  Kết quả nghiên cứu KHCN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> điểm đầu, điểm cuối hay điểm trước và đúng. Có nhiều cấp thấp của mẫu nước tiểu giá trị<br /> giữa của khoảng tuyến tính đều vật liệu chuẩn khác nhau, thu được là 0,274µg/mL xấp xỉ<br /> là những sai số nhỏ và chấp trong đó cao nhất là CRM (cer- giá trị trung bình của mẫu CRM<br /> nhận được. Điều đó chứng tỏ tified reference materials - (0,251µg/mL) và thuộc khoảng<br /> độ chụm của phương pháp đạt mẫu chuẩn được chứng nhận) giá trị đã cho là (0,176-<br /> yêu cầu. được cung cấp bởi các tổ 0,326)µg/L. Tương tự, ở mức<br /> chức có uy tín trên thế giới nồng độ cao giá trị thu được<br /> Kiểm tra độ đúng<br /> (RECIPE – của Đức). Kết quả 2,79µg/L, nằm trong khoảng<br /> Có nhiều cách để đánh giá phân tích mẫu CRM thể hiện cho phép (2,07-2,45)µg/L và<br /> độ đúng của phương pháp. qua Bảng 2. gần với giá trị trung bình<br /> Nhóm nghiên cứu đã chọn 2,76µg/L. Điều đó chứng tỏ<br /> Từ Bảng 2 nhóm nghiên<br /> cách mà hiện nay được sử phương pháp phân tích đảm<br /> cứu nhận thấy kết quả phân<br /> dụng phổ biến nhất trên thế bảo độ đúng.<br /> tích mẫu CRM cho các giá trị<br /> giới là dùng vật liệu chuẩn<br /> nằm trong khoảng giá trị đã cho d) Đánh giá độ ổn định của<br /> (còn gọi là mẫu chuẩn). Mẫu<br /> và sát với giá trị trung bình của phương pháp<br /> chuẩn là mẫu phân tích có<br /> mẫu CRM. Ở mức nồng độ<br /> hàm lượng đã được xác định Độ ổn định của phương pháp<br /> là khả năng cung cấp các kết<br /> Bảng 2: Kết quả phân tích O-cresol trong mẫu CRM<br /> quả có độ chính xác chấp nhận<br /> được dưới những điều kiện có<br /> sự thay đổi về một số điều kiện<br /> Noàng ñoä cuûa CRM<br /> thực hiện phương pháp như:<br /> Caùc möùc<br /> Keát quaû Trung Khoaûng giaù<br /> giữa người A người B, giữa máy<br /> noàng ñoä cuûa RSD%<br /> (µg/mL) bình trò cho pheùp<br /> A với máy B, giữa điều kiện A với<br /> maãu CRM<br /> điều kiện B. Đánh giá độ ổn định<br /> (µg/L) (µg/mL)<br /> <br /> Noàng ñoä thaáp 0.274 3.25 0.251 0.176-0.326 của phương pháp có thể sử<br /> dụng mẫu CRM, khi không có<br /> mẫu CRM thì có thể sử dụng<br /> Noàng ñoä cao 2.79 2.84 2.76 2.07-3.45<br /> <br /> (Lặp lại 3 lần)<br /> <br /> Bảng 3: Thay đổi về điều kiện thời gian đánh giá độ ổn định của quy trình phân tích O-cresol<br /> trong nước tiểu<br /> <br /> Noàng ñoä cuûa CRM<br /> Noàng ñoä chaát Keát quaû<br /> Thôøi gian RSD% Trung bình Khoaûng giaù trò cho<br /> chuaån (µg/mL)<br /> phaân tích (µg/mL) pheùp(µg/mL)<br /> Tuaàn 1 0.282 2.15<br /> Noàng ñoä thaáp Tuaàn 2 0.271 2.71 0.251 0.176-0.326<br /> Tuaàn 3 0.269 1.56<br /> Tuaàn 1 2.71 2.37<br /> Noàng ñoä cao Tuaàn 2 2.74 3.26 2.76 2.07-3.45<br /> Tuaàn 3 2.69 2.48<br /> <br /> <br /> Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2017 53<br />  Kết quả nghiên cứu KHCN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> (chuẩn F) hoặc (chuẩn t) để Quy trình có khoảng tuyến theo của hãng. Đối với những<br /> đánh giá hai nhóm kết quả trong tính, giới hạn phát hiện và giới hãng khác chỉ cần là những<br /> 2 điều kiện [5]. hạn định lượng của nhóm máy có điều kiện và tính năng<br /> nghiên cứu thu được tương kỹ thuật tương tự (ứng dụng)<br /> Trong nghiên cứu này để đương, thậm chí còn thấp hơn nếu hiện đại hơn thì càng tốt<br /> kiểm tra độ ổn định của một số quy trình phân tích của đều có thể dùng được.<br /> phương pháp, nhóm nghiên một số tác giả khác. Cụ thể<br /> cứu tiến hành với mẫu CRM 3.2. Kết quả xác định chất<br /> phương pháp 8305 của NIOSH<br /> khi thay đổi điều kiện về thời có khoảng tuyến tính từ 2- chuyển hóa<br /> gian phân tích, kết quả thu 5µg/mL [9], khoảng tuyến tính Để ứng dụng quy trình phân<br /> được như sau: của nhóm nghiên cứu rộng tích xác định chất chuyển hóa<br /> hơn là từ 0,03 - 9µg/mL. o-Cresol của toluen trong nước<br /> Với điều kiện thay đổi về LOD/LOQ của nhóm nghiên<br /> thời gian, độ ổn định của tiểu, nhóm nghiên cứu lấy 220<br /> cứu thu được là mẫu nước tiểu của công nhân<br /> phương pháp vẫn đảm bảo. 0,01/0,03µg/ml. Giới hạn này tiếp xúc với dung môi hữu ở<br /> Kết quả đánh giá được thể tương đương với giới hạn ngành da giày, sản xuất sơn.<br /> hiện ở Bảng 3. Qua 3 tuần trong phương pháp phân tích<br /> Kết quả thu được như Bảng 4.<br /> khác nhau kết quả mẫu CRM của Maria José (2007) [11],<br /> thu được nằm trong khoảng Monica Dolci (2008) [12], thấp Kết quả Bảng 4 cho thấy:<br /> giới hạn cho phép và ở các hơn LOD của phương pháp Trong 220 đối tượng tiếp xúc<br /> mức nồng độ giá trị thu được 8305 là 0,5µg/mL [9] và thấp được lấy nước tiểu xét nghiệm<br /> luôn gần với giá trị trung bình hơn LOQ (0,8µg/mL) của nồng độ O-Cresol thì có 72 đối<br /> cho trước của mẫu CRM. Cheol-Woo Lee (2009) khi tượng (32,73%) vượt tiêu<br /> phân tích trên HPLC [8]. chuẩn cho phép (> 0,3mg/g<br /> Như vậy, qua việc đánh giá<br /> Quy trình có độ chính xác, ceatinin). Từ kết quả này nhóm<br /> những tiêu chí cần thiết cho<br /> độ thu hồi nằm trong giới hạn nghiên cứu nhận thấy, để bảo<br /> một quy trình phân tích, nhóm<br /> cho phép của AOAC và tốt hơn vệ người lao động có tiếp xúc<br /> nghiên cứu nhận thấy quy trình với toulen, cần sử dụng chỉ số<br /> phương pháp của NIOSH 8305<br /> phân tích 0-Cresol trong nước và tương đương với các quy giám sát sinh học là O-Cresol<br /> tiểu bằng phương pháp sắc ký trình nghiên cứu trước đó để xét nghiệm định kỳ, trên cơ<br /> khí đạt yêu cầu của một quy (Maria José N. de Paiva) [9] sở đó có biện pháp bảo vệ kịp<br /> trình phân tích. cùng trên thiết bị GC. thời, có hiệu quả nhất đối với<br /> Từ quy trình trên nhóm Quy trình này có thể ứng những người có nồng độ O-<br /> nghiên cứu có một số nhận xét dụng trên các máy thế hệ Cresol vượt tiêu chuẩn cho<br /> như sau: tương đương hoặc thế hệ tiếp phép.<br /> <br /> Bảng 4: Kết quả phân tích 0-Cresol trong nước tiểu<br /> <br /> Soá maãu vöôït tieâu chuaån<br /> Soá maãu phaân Soá maãu khoâng cho pheùp *<br /> TT<br /> tích (n) phaùt hieän<br /> Soâ maãu %<br /> <br /> Noàng ñoä O-cresol trong<br /> 220 99 72 32.73<br /> nöôùc tieåu<br /> <br /> * Tiêu chuẩn cho phép nồng độ O-Cresol trong nước tiểu của Việt Nam ≤ 0,3mg/gcreatinine<br /> <br /> <br /> 54 Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2017<br />  Kết quả nghiên cứu KHCN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Sau khi sử dụng quy trình TÀI LIỆU THAM KHẢO Determination of Eight Urinary<br /> xây dựng được để phân tích Metabolites of Toluen, Xylene<br /> [1]. Hoàng Minh Hiền(2003),<br /> mẫu thực, nhóm nghiên cứu and Styrene” Bull. Korean<br /> Thực trạng sức nghe của công<br /> nhận thấy quy trình ổn định, Chem. Soc. 2009, Vol. 30, No.<br /> nhân tiếp xúc với dung môi hữu<br /> đảm bảo kết quả chính xác. 9 (2021- 2026).<br /> cơ ở một số cơ sở sản xuất.<br /> Chính vì vậy quy trình dự thảo Báo cáo Hội nghị Y học lao [9]. https://www.cdc.gov/niosh<br /> ban đầu không cần thay đổi gì động toàn quốc. /docs/2003-154/pdfs/8305.pdf<br /> sau khi nhóm nghiên cứu áp<br /> dụng thực tế. [2]. Tạ Thị Thảo (2010), Thống [10]. G. Truchon (1996) Gas<br /> kê trong hóa phân tích, Giáo C h r o m a t o g r a p h i c<br /> 4. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ trình môn học, Trường Đại học Determination of Urinary o-<br /> 4.1. Kết luận Khoa học Tự nhiên Đại học Cresol for the Monitoring of<br /> Quốc Gia Hà Nôi. ToluenExposure, Journal of<br /> Qua một thời gian nghiên Analytical Toxicology, Vo]. 20,<br /> cứu nhóm thực hiện đã đạt [3]. Thông tư số 12/2006/TT-<br /> September 1996.(4.3.9.2017)<br /> được kết quả cụ thể như sau: BYT ngày 10/11/2006 quy định<br /> về hướng dẫn khám bệnh nghề [11]. Maria José N. de Paiva,<br /> - Khoảng tuyến tính: (0,03 - nghiệp. (2007) Analysis of ortho-Cresol<br /> 9)µg/mL. in Urine by Solid Phase<br /> [4]. Thông tư 15/2016/TT-BYT<br /> - Giới hạn phát hiện: Microextraction-Capillary Gas<br /> ngày 1/7/2016 quy định về<br /> 0,01µg/mL Chromatography, J. Braz.<br /> bệnh nghề nghiệp được hưởng<br /> Chem. Soc., Vol. 18, No. 5,<br /> - Giới hạn định lượng: bảo hiểm xã hội.<br /> 1034-1039, 2007 (4.4.9.2017)<br /> 0,03µg/mL [5]. Viện kiểm nghiệm an toàn<br /> [12]. Monica Dolci, Thermo<br /> - Quy trình đảm bảo tính ổn vệ sinh Thực phẩm Quốc Gia,<br /> Fisher Scientific,(2008) ,<br /> định, độ chính xác trên 92%. Thẩm định phương pháp trong<br /> Determination of Cresols in<br /> phân tích hóa học và vi sinh vật<br /> Đánh giá: LOD, LOQ tương Urine Samples(4.2.9.2017).<br /> học, NXB Khoa học và Kỹ<br /> đương và thấp hơn một số tác Thuật.<br /> giả khác đã nghiên cứu, tiết<br /> [6]. American Conference of<br /> kiệm hóa chất, thời gian phân<br /> Industrial Hygienists -ACGIH<br /> tích<br /> (2016) “Threshold Limit Value<br /> * Áp dụng quy trình xây for Chemical Substances and<br /> dựng được: phân tích 220 mẫu Physical Agents and Biological<br /> nước tiểu của 220 đối tượng Exposure Indices” Signature<br /> tiếp xúc với toluen cho thấy có Publication, ISBN:978-1-<br /> 32,73% đối tượng có nồng độ 607260-85-1 @2016 (Pages:<br /> O-Cresol niệu vượt quá giới 118).<br /> hạn cho phép. [7]. American Conference of<br /> 4.2. Kiến nghị Industrial Hygienists-ACGIH<br /> (2010), toluen biological expo-<br /> Áp dụng rộng rãi kỹ thuật sure index.<br /> xác định O-cresol trong nước<br /> tiểu để làm công cụ giám sát [8]. Cheol-Woo Lee, et al.<br /> sinh học cho người lao động có (2009) “Rapid HPLC Method<br /> tiếp xúc vơi toluen. for the Simultaneous<br /> <br /> <br /> <br /> Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2017 55<br />