xây dựng và triển khai các dự án y tế

Bé y tÕ<br /> Vô khoa häc vµ ®µo t¹o<br /> <br /> ChØ ®¹o:<br /> GS.TSKH. NguyÔn v¨n DÞp<br /> <br /> Chñ biªn:<br /> Ths. PhÝ v¨n Th©m<br /> TS. Ph¹m Quèc B¶o<br /> <br /> Nh÷ng ng−êi biªn so¹n:<br /> TS. Phan Thôc Anh<br /> <br /> X©y dùng vµ triÓn khai<br /> c¸c dù ¸n y tÕ<br /> <br /> TS. Ph¹m Quèc B¶o<br /> KS. Hµ §¾c Biªn<br /> PGS.TS.Tr−¬ng ViÖt Dòng<br /> Ths. L−u Ngäc Ho¹t<br /> TS. NguyÔn V¨n HiÕn<br /> BS. Hµ Thanh HuyÒn<br /> CN. Chö V¨n Loan<br /> Ths. Ph¹m V¨n T¸c<br /> Ths. PhÝ NguyÖt Thanh<br /> PGS. TS.Ph¹m V¨n Th©n<br /> Ths. PhÝ V¨n Th©m<br /> TS. §ç Xu©n Th«ng<br /> <br /> Nhµ xuÊt b¶n y häc<br /> Hµ néi - 2004<br /> 1<br /> <br /> 2<br /> <br /> Lêi nãi ®Çu<br /> Ch−¬ng tr×nh, dù ¸n lµ mét bé phËn quan träng trong<br /> kÕ ho¹ch nhµ n−íc diÔn ra trong mäi lÜnh vùc kinh tÕ, x·<br /> héi. Ngµnh y tÕ ®ang triÓn khai thùc hiÖn nhiÒu dù ¸n<br /> trong n−íc vµ hîp t¸c quèc tÕ, lµ h×nh thøc ®Çu t− ®−îc<br /> coi lµ cã hiÖu qu¶. Tuy nhiªn khi x©y dùng vµ triÓn khai<br /> c¸c dù ¸n, chóng ta cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n do nh÷ng<br /> c¸n bé lµm viÖc trong lÜnh vùc nµy cßn thiÕu nh÷ng kiÕn<br /> thøc vµ kü n¨ng cÇn thiÕt. Trong c¸c tr−êng ®¹i häc vµ<br /> trung häc y d−îc ®Òu x©y dùng nh÷ng ch−¬ng tr×nh<br /> gi¶ng d¹y vÒ qu¶n lý dù ¸n ë c¸c m«n thuéc lÜnh vùc y tÕ<br /> c«ng céng, tæ chøc vµ qu¶n lý y tÕ, song trong qu¸ tr×nh<br /> triÓn khai cßn gÆp nh÷ng lóng tóng do thiÕu kinh<br /> nghiÖm vµ khã kh¨n trong viÖc t×m kiÕm tµi liÖu d¹y-häc.<br /> §Ó ®¸p øng ®−îc nhu cÇu thùc tÕ ®ã, Vô Khoa häc vµ ®µo<br /> t¹o cho xuÊt b¶n tµi liÖu :" X©y dùng vµ triÓn khai c¸c dù<br /> ¸n y tÕ". Tµi liÖu nµy nh»m phôc vô cho sinh viªn ®¹i<br /> häc vµ häc viªn sau ®¹i häc c¸c chuyªn ngµnh Y tÕ c«ng<br /> céng; häc sinh c¸c tr−êng y d−îc khi nghiªn cøu vÒ tæ<br /> chøc vµ qu¶n lý y tÕ. Tµi liÖu nµy cßn cã thÓ lµm tµi liÖu<br /> tham kh¶o cho c¸c gi¶ng viªn, c¸c c¸n bé y tÕ phôc vô<br /> cho c«ng t¸c gi¶ng d¹y còng nh− ®ang x©y dùng vµ triÓn<br /> khai dù ¸n y tÕ .<br /> <br /> t¹o c¸n bé qu¶n lý dù ¸n ®−îc tæ chøc SIDA - Thuþ §iÓn<br /> gióp ®ì Bé Y tÕ, c¸c tµi liÖu cña Tæ chøc Y tÕ ThÕ giíi<br /> (WHO) vµ cña Tr−êng ®¹i häc New South Wale, §¹i<br /> häc Queensland (Australia), §¹i häc Boston (Hoa Kú).<br /> Tµi liÖu ®−îc thiÕt kÕ gåm 6 ch−¬ng:<br /> Ch−¬ng 1: ChuÈn bÞ x©y dùng dù ¸n<br /> Ch−¬ng 2: ThiÕt kÕ vµ lËp kÕ ho¹ch dù ¸n<br /> Ch−¬ng 3: Phª duyÖt dù ¸n<br /> Ch−¬ng 4: TriÓn khai thùc hiÖn dù ¸n<br /> Ch−¬ng 5: KiÓm tra, gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ c¸c dù ¸n<br /> Ch−¬ng 6: Bµi tËp t×nh huèng (scenario)<br /> Ban biªn so¹n ®· nhËn ®−îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh<br /> cña Bé Y tÕ, cña ch−¬ng tr×nh hîp t¸c y tÕ ViÖt NamThuþ §iÓn, cña gi¸o s− Arie-Rotem tõ tr−êng §¹i häc<br /> New South Wale vµ sù nhiÖt t×nh tham gia cña c¸c t¸c<br /> gi¶ trong qu¸ tr×nh biªn so¹n tËp tµi liÖu nµy.<br /> LÇn ®Çu xuÊt b¶n nªn kh«ng tr¸nh khái sai sãt,<br /> chóng t«i mong muèn nhËn ®−îc c¸c gãp ý cña c¸c b¹n<br /> ®Ó lÇn t¸i b¶n sau cuèn s¸ch ®−îc hoµn chØnh h¬n.<br /> Hµ Néi, th¸ng 8 n¨m 2004<br /> Vô Khoa häc vµ §µo t¹o<br /> Bé Y tÕ<br /> <br /> Tµi liÖu ®−îc biªn so¹n trªn quan ®iÓm: khoa häc,<br /> hiÖn ®¹i, phï hîp thùc tiÔn y tÕ ViÖt Nam. Trong qu¸<br /> tr×nh biªn so¹n c¸c t¸c gi¶ cã tham kh¶o vÒ kho¸ ®µo<br /> 3<br /> <br /> 4<br /> <br /> PPMU<br /> <br /> Provincial Project Management Unit (§¬n vÞ qu¶n lý dù<br /> ¸n tØnh)<br /> <br /> EPI<br /> <br /> Expanded Program ß Immunization (Ch. tr×nh tiªm chñng<br /> më réng)<br /> <br /> ARI<br /> <br /> Acute Respiratory Infection (NhiÔm khuÈn h« hÊp cÊp)<br /> <br /> CDD<br /> <br /> Control Diarheal Diseases (Khèng chÕ bÖnh tiªu ch¶y)<br /> <br /> FGD<br /> <br /> Focus Group Discusion (Th¶o luËn nhãm träng t©m)<br /> <br /> PRA<br /> <br /> Paticipatory Rapid Apraisal (TiÕp cËn nhanh céng ®ång)<br /> <br /> RRA<br /> <br /> Rapid Rural Apraisal (quy tr×nh ®¸nh gi¸ nhanh)<br /> <br /> RAP<br /> <br /> Rapid Apraisal Procedure (®¸nh gi¸ nhanh vïng n«ng th«n)<br /> <br /> TOR<br /> <br /> Term Of Reference (B¶n tham chiÕu)<br /> <br /> TSSA<br /> <br /> Training system support Area (LÜnh vùc hç trî hÖ thèng<br /> ®µo t¹o)<br /> <br /> UBND<br /> <br /> ñy ban nh©n d©n<br /> <br /> TTGDSK<br /> <br /> Trung t©m gi¸o dôc søc khoÎ<br /> <br /> CSSK<br /> <br /> Ch¨m sãc søc khoÎ<br /> <br /> KLG<br /> <br /> Khung Logic<br /> <br /> TCQL<br /> <br /> Tæ chøc qu¶n lý<br /> <br /> Nh÷ng ch÷ viÕt t¾t<br /> ODA<br /> <br /> Official Development Assistance (Hç trî ph¸t triÓn chÝnh<br /> thøc)<br /> <br /> ADB<br /> <br /> Asian Development Bank (Ng©n hµng ph¸t triÓn ch©u ¸)<br /> <br /> WB<br /> <br /> World Bank (Ng©n hµng thÕ giíi )<br /> <br /> WHO<br /> <br /> World Health Organization (Tæ chøc Y tÕ ThÕ giíi)<br /> <br /> UNDP<br /> <br /> United Nations Development Program (Ch−¬ng tr×nh ph¸t<br /> triÓn Liªn hiÖp quèc)<br /> <br /> SIDA<br /> <br /> Swedish International Development Authority (Tæ chøc<br /> ph¸t triÓn quèc tÕ cña Thuþ §iÓn)<br /> <br /> JICA<br /> <br /> Japanese International Cooperation Agency (Tæ chøc Hîp<br /> t¸c quèc tÕ cña NhËt B¶n)<br /> <br /> CIDA<br /> <br /> Canadian International Development Agency (Tæ chøc Hç<br /> trî ph¸t triÓn quèc tÕ cña Canada)<br /> <br /> NGOs<br /> <br /> Non Govermental Organizations (Tæ chøc phi chÝnh phñ)<br /> <br /> UNICEF<br /> <br /> United Nations International Children's Funds (Quü nhi<br /> ®ång liªn hiÖp quèc)<br /> <br /> EC<br /> <br /> European Commission (Céng ®ång ch©u ¢u)<br /> <br /> GDSK<br /> <br /> Gi¸o dôc søc khoÎ<br /> <br /> IMF<br /> <br /> International Moneytary Fund ( Quü tiÒn tÖ quèc tÕ)<br /> <br /> SDD<br /> <br /> Suy dinh d−ìng<br /> <br /> CARE<br /> <br /> Tªn riªng cña c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ<br /> <br /> SCF<br /> <br /> Save the Children Fund (Quü cøu trî nhi ®ång)<br /> <br /> HVO<br /> <br /> Health Voluntary Oversea (Quü hç trî t×nh nguyÖn h¶i<br /> ngo¹i cña Mü)<br /> <br /> BOT<br /> <br /> Build, Operation, Transfer (X©y dùng, vËn hµnh, chuyÓn giao)<br /> <br /> FDI<br /> <br /> Foreign Direct Investment (§Çu t− trùc tiÕp cña n−íc ngoµi)<br /> <br /> PMU<br /> <br /> Project Management Unit (§¬n vÞ qu¶n lý dù ¸n)<br /> <br /> 5<br /> <br /> 6<br /> <br /> 4. C¸c bªn liªn quan dù ¸n (ThS. PhÝ V¨n Th©m)<br /> <br /> Môc lôc<br /> <br /> 51<br /> <br /> -<br /> <br /> chiÕn l−îc y tÕ (TS. Ph¹m Quèc B¶o)<br /> <br /> Ph©n tÝch c¸c bªn liªn quan<br /> <br /> 56<br /> <br /> Mét sè kh¸i niÖm vÒ dù ¸n quèc tÕ vµ hç trî quèc tÕ<br /> <br /> 60<br /> <br /> -<br /> <br /> 15<br /> <br /> 52<br /> <br /> -<br /> <br /> 1. §Þnh h−íng c«ng t¸c dù ¸n phôc vô môc tiªu<br /> <br /> Mèi quan t©m cña c¸c bªn liªn quan<br /> <br /> -<br /> <br /> Ch−¬ng 1 : ChuÈn bÞ x©y dùng dù ¸n<br /> <br /> 51<br /> <br /> -<br /> <br /> Trang<br /> <br /> Kh¸i niÖm vÒ c¸c bªn liªn quan ®Õn dù ¸n<br /> <br /> X©y dùng n¨ng lùc lµm viÖc ë c¸c dù ¸n y tÕ<br /> <br /> 65<br /> <br /> -<br /> <br /> §Æt vÊn ®Ò<br /> <br /> 15<br /> <br /> -<br /> <br /> ChiÕn l−îc y tÕ 2010 vµ ®Þnh h−íng ®Õn 2020<br /> <br /> 17<br /> <br /> -<br /> <br /> Thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô y tÕ th«ng qua c¸c dù ¸n, ®Ò ¸n<br /> <br /> 20<br /> <br /> -<br /> <br /> Më ®Çu<br /> <br /> 71<br /> <br /> -<br /> <br /> §«i nÐt vÒ qu¶n lý vµ thùc hiÖn dù ¸n hiÖn nay<br /> <br /> 24<br /> <br /> -<br /> <br /> Tãm t¾t vÒ ph©n tÝch t×nh huèng<br /> <br /> 72<br /> <br /> -<br /> <br /> KÕt luËn<br /> <br /> 25<br /> <br /> -<br /> <br /> Giíi thiÖu c¸ch häc theo tÝnh huèng<br /> <br /> 75<br /> <br /> -<br /> <br /> X¸c ®Þnh vµ ph©n tÝch c¸c vÊn ®Ò<br /> <br /> 76<br /> <br /> 2. Tæng quan vÒ x©y dùng dù ¸n vµ triÓn khai dù ¸n y tÕ<br /> (ThS. PhÝ V¨n Th©m)<br /> <br /> Ch−¬ng 2: ThiÕt kÕ vµ lËp kÕ ho¹ch dù ¸n<br /> 5. Ph©n tÝch t×nh huèng (TS. Phan Thôc Anh)<br /> <br /> 26<br /> <br /> 6. X©y dùng môc tiªu dù ¸n (ThS. PhÝ V¨n Th©m)<br /> <br /> 71<br /> <br /> 81<br /> <br /> -<br /> <br /> Më ®Çu<br /> <br /> 26<br /> <br /> -<br /> <br /> Kh¸i niÖm vÒ môc tiªu dù ¸n<br /> <br /> 81<br /> <br /> -<br /> <br /> ThÕ nµo lµ ch−¬ng tr×nh, dù ¸n<br /> <br /> 27<br /> <br /> -<br /> <br /> VÞ trÝ cña môc tiªu trong dù ¸n<br /> <br /> 84<br /> <br /> -<br /> <br /> §Æc tr−ng cña dù ¸n<br /> <br /> 29<br /> <br /> -<br /> <br /> C¸ch viÕt môc tiªu dù ¸n<br /> <br /> 86<br /> <br /> -<br /> <br /> Ph©n lo¹i dù ¸n<br /> <br /> 30<br /> <br /> -<br /> <br /> C©y môc tiªu, ph©n tÝch môc tiªu<br /> <br /> 90<br /> <br /> -<br /> <br /> ThÕ nµo lµ qu¶n lý dù ¸n<br /> <br /> 31<br /> <br /> -<br /> <br /> Mét sè vÝ dô vÒ môc tiªu ch−¬ng tr×nh dù ¸n<br /> <br /> -<br /> <br /> Nh÷ng néi dung chÝnh trong viÖc x©y dùng<br /> vµ triÓn khai dù ¸n<br /> <br /> 3. Thu thËp th«ng tin ®Ó x©y dùng dù ¸n y tÕ<br /> (ThS. PhÝ V¨n Th©m)<br /> <br /> 7. X¸c ®Þnh s¶n phÈm ®Çu ra cña dù ¸n<br /> (PGS.TS.Tr−¬ng ViÖt Dòng)<br /> <br /> 33<br /> <br /> 95<br /> <br /> -<br /> <br /> §Æt vÊn ®Ò<br /> <br /> 95<br /> <br /> 40<br /> <br /> -<br /> <br /> §Þnh nghÜa s¶n phÈm ®Çu ra vµ kÕt qu¶ ®Çu ra<br /> <br /> 97<br /> <br /> -<br /> <br /> TÇm quan träng cña th«ng tin trong x©y dùng dù ¸n<br /> <br /> 40<br /> <br /> -<br /> <br /> KÕt qu¶ ®Çu ra<br /> <br /> 101<br /> <br /> -<br /> <br /> C¸c nguån th«ng tin cho dù ¸n y tÕ<br /> <br /> 41<br /> <br /> -<br /> <br /> Mèi quan hÖ gi÷a s¶n phÈm ®Çu ra vµ kÕt qu¶ ®Çu ra<br /> <br /> 102<br /> <br /> -<br /> <br /> §iÒu tra thu thËp th«ng tin ®Ó x©y dùng dù ¸n<br /> <br /> 43<br /> <br /> 7<br /> <br /> 8. X©y dùng c¸c ho¹t ®éng dù ¸n (ThS. PhÝ V¨nTh©m)<br /> 8<br /> <br /> 107<br /> <br /> -<br /> <br /> VÞ trÝ vµ tÇm quan träng cña ho¹t ®éng dù ¸n<br /> <br /> 108<br /> <br /> -<br /> <br /> X©y dùng s¬ ®å hÖ thèng tæ chøc<br /> <br /> 155<br /> <br /> -<br /> <br /> C¸ch x©y dùng c¸c ho¹t ®éng cña dù ¸n<br /> <br /> 109<br /> <br /> -<br /> <br /> ThiÕt kÕ ph−¬ng ¸n triÓn khai ho¹t ®éng<br /> <br /> 159<br /> <br /> -<br /> <br /> C¸c lo¹i ho¹t ®éng cña dù ¸n<br /> <br /> 112<br /> <br /> -<br /> <br /> B¶ng tiÕn ®é thêi gian cña c¸c ho¹t ®éng dù ¸n<br /> <br /> 116<br /> <br /> 9. LËp kÕ ho¹ch dù ¸n theo khung logic<br /> (TS.Phan thôc Anh)<br /> <br /> Ch−¬ng 3: Phª duyÖt dù ¸n<br /> 13. ThÈm ®Þnh, phª duyÖt dù ¸n y tÕ<br /> (TS. §ç Xu©n Th«ng, ThS. PhÝ V¨n Th©m)<br /> <br /> 123<br /> <br /> 163<br /> <br /> -<br /> <br /> Më ®Çu<br /> <br /> 123<br /> <br /> -<br /> <br /> C«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n<br /> <br /> 163<br /> <br /> -<br /> <br /> Khung logic lµ g× vµ vËn hµnh thÕ nµo<br /> <br /> 124<br /> <br /> -<br /> <br /> Phª duyÖt dù ¸n<br /> <br /> 173<br /> <br /> -<br /> <br /> CÊu tróc cña khung logic<br /> <br /> 126<br /> <br /> -<br /> <br /> Th«ng b¸o dù ¸n ®· ®−îc phª duyÖt<br /> <br /> 174<br /> <br /> -<br /> <br /> TÝnh Logic cña khung logic<br /> <br /> 128<br /> <br /> -<br /> <br /> Nh÷ng néi dung quan träng kh¸c<br /> <br /> 134<br /> <br /> -<br /> <br /> KiÓm tra l¹i khung logic<br /> <br /> 134<br /> <br /> -<br /> <br /> Nh÷ng h¹n chÕ cña ma trËn logic<br /> <br /> 136<br /> <br /> 10. ChØ sè trong gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n ?<br /> (PGS.TS.Tr−¬ng ViÖt Dòng)<br /> <br /> Ch−¬ng 4: TriÓn khai thùc hiÖn dù ¸n<br /> 14. Tæ chøc vµ bè trÝ nh©n lùc ®Ó triÓn khai dù ¸n<br /> (ThS. L−u Ngäc Ho¹t)<br /> -<br /> <br /> X©y dùng s¬ ®å tæ chøc cña dù ¸n<br /> <br /> 179<br /> <br /> -<br /> <br /> Tæ chøc v¨n phßng cña dù ¸n<br /> <br /> 191<br /> <br /> 137<br /> <br /> -<br /> <br /> Ban hµnh c¸c v¨n b¶n h−íng dÉn, b¶ng kiÓm cÇn thiÕt<br /> <br /> 191<br /> <br /> -<br /> <br /> §µo t¹o vµ båi d−ìng c¸n bé dù ¸n<br /> <br /> 196<br /> <br /> -<br /> <br /> ChØ sè<br /> <br /> 137<br /> <br /> -<br /> <br /> C¸c chØ sè môc tiªu<br /> <br /> 140<br /> <br /> -<br /> <br /> C¸c chØ sè gi¸m s¸t<br /> <br /> 141<br /> <br /> -<br /> <br /> C¸c chØ sè ®¸nh gi¸<br /> <br /> 142<br /> <br /> 11. Gi¶ ®Þnh vµ rñi ro (TS. Phan Thôc Anh)<br /> <br /> 179<br /> <br /> 15. TriÓn khai c¸c ho¹t ®éng cña dù ¸n<br /> (ThS. PhÝ NguyÖt Thanh)<br /> <br /> 199<br /> <br /> -<br /> <br /> Më ®Çu<br /> <br /> 199<br /> <br /> 144<br /> <br /> -<br /> <br /> Tæ chøc héi nghÞ, héi th¶o, líp tËp huÊn<br /> <br /> 200<br /> <br /> -<br /> <br /> X¸c ®Þnh c¸c gi¶ ®Þnh<br /> <br /> 144<br /> <br /> -<br /> <br /> Ho¹t ®éng hç trî kü thuËt<br /> <br /> 204<br /> <br /> -<br /> <br /> X¸c ®Þnh vµ h¹n chÕ c¸c rñi ro<br /> <br /> 147<br /> <br /> -<br /> <br /> C¸c ho¹t ®éng cö ®oµn ra<br /> <br /> 206<br /> <br /> -<br /> <br /> C¸c ho¹t ®éng kh¸c<br /> <br /> 207<br /> <br /> -<br /> <br /> PhÇn phô lôc<br /> <br /> 208<br /> <br /> 12. ThiÕt kÕ ph−¬ng ¸n triÓn khai dù ¸n<br /> (ThS. PhÝ V¨n Th©m)<br /> <br /> 150<br /> <br /> -<br /> <br /> VÞ trÝ,tÇm quan träng<br /> <br /> 150<br /> <br /> -<br /> <br /> ThiÕt kÕ ph−¬ng ¸n vÒ tæ chøc dù ¸n<br /> <br /> 151<br /> <br /> 9<br /> <br /> 16. Mua s¾m hµng ho¸, trang thiÕt bÞ cho c¸c dù ¸n y tÕ<br /> (KS. Hµ §¾c Biªn)<br /> 215<br /> <br /> 10<br /> <br />