zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Y Tế - Sức Khoẻ

» Y khoa - Dược

Xét nghiệm PCR trong chẩn đoán tràn dịch màng phổi do lao tại Bệnh viện Lao và Bệnh phổi Thái Nguyên

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Báo xấu

19
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chẩn đoán xác định lao màng phổi tại tuyến tỉnh luôn gặp khó khăn do thiếu các kỹ thuật cao. Xét nghiệm PCR trong chẩn đoán lao màng phổi tại Thái Nguyên còn khá mới và chưa có nhiều nghiên cứu. Bài viết trình bày so sánh kết quả một số xét nghiệm chẩn đoán lao màng phổi và xác định giá trị chẩn đoán lao màng phổi của PCR.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Xét nghiệm PCR trong chẩn đoán tràn dịch màng phổi do lao tại Bệnh viện Lao và Bệnh phổi Thái Nguyên

Trường Đại học Y Dược Thái Nguyên Bản tin Y Dược học miền núi, số 2 năm 2013 XÉT NGHIỆM PCR TRONG CHẨN ĐOÁN TRÀN DỊCH MÀNG PHỔI DO LAO TẠI BỆNH VIỆN LAO VÀ BỆNH PHỔI THÁI NGUYÊN Hoàng Hà Trường Đại học Y Dược Thái Nguyên TÓM TẮT Đặt vấn đề: Chẩn đoán xác định lao màng phổi tại tuyến tỉnh luôn gặp khó khăn do thiếu các kỹ thuật cao. Xét nghiệm PCR trong chẩn đoán lao màng phổi tại Thái Nguyên còn khá mới và chưa có nhiều nghiên cứu. Mục tiêu: so sánh kết quả một số xét nghiệm chẩn đoán lao màng phổi và xác định giá trị chẩn đoán lao màng phổi của PCR. Phương pháp: nghiên cứu chẩn đoán, tiến cứu. Chọn mẫu toàn bộ 150 bệnh nhân có tràn dịch màng phổi tại Bệnh viện Lao và Bệnh phổi Thái Nguyên từ tháng 10/2010 – 10/2012. Tiêu chuẩn xác định chẩn đoán là kết quả dương tính khi soi trực tiếp hoặc nuôi cấy hoặc giải phẫu bệnh. Kết quả: xét nghiệm cho giá trị dương tính chẩn đoán đối với sinh thiết là 100,0%, với là PCR 93,42%, với nuôi cấy là 28,95% và soi trực tiếp chiếm là 5,26%. Có mối liên quan giữa kết quả PCR và kết quả nuôi cấy, p< 0,05. Không có mối liên quan giữa kết quả PCR và kết quả soi trực tiếp, p> 0,05. Kết luận và kiến nghị: độ nhạy của xét nghiệm PCR là 93,42%, độ đặc hiệu là 98,65%, giá trị dự báo dương tính là 98,61%, giá trị dự báo âm tính là 93,59%. Bệnh viện Lao và Bệnh phổi và y tế tuyến tỉnh cần tiến hành xét nghiệm PCR và sinh thiết màng phổi cho những bệnh nhân tràn dịch nghi lao. Đây là hai kỹ thuật giá trị cao và cho kết quả nhanh. Từ khóa: PCR, sinh thiết, lao màng phổi, nuôi cấy, soi trực tiếp. PCR TEST IN THE DIAGNOSIS OF TB PLEURAL EFFUSION IN THAI NGUYEN TUBERCULOSIS AND LUNG HOSPITAL Hoang Ha ThaiNguyen University of Medical and Pharmacy SUMMARY Background: Definitive diagnosis of pleural tuberculosis at the provincial level was always difficult due to the lack of high-tech. PCR tests in the diagnosis of pleural tuberculosis in ThaiNguyen was very new. Objectives: To compare the results of a pleural TB diagnostic tests and determine the value of diagnosing pleural tuberculosis of PCR. Methods: A prospective study was used in the study. The sampling, 150 patients with pleural effusion at Thai Nguyen Tuberculosis and Lung Hospital were selected in the study from 10/2010 - 10/2012. Gold standard diagnosis was positive test when direct microscopy or culture or pathology. Results: A positive test for diagnostic biopsy was 100.0%, PCR was 93.42%, cultrure was 28.95% and direct microscopy was 5.26%. There were correlation between the results of PCR and culture results with p 0.05. Conclusion and recommendations: The sensitivity of PCR was 93.42%, specificity 98.65%, positive predictive value 98.61%, negative predictive value was 93.59% . Tuberculosis and Lung Hospital and health sevice in provincial level should use PCR test and pleural biopsy for patients with pleural effusion. These are two high-value techniques and obtain fast results. Keywords: PCR, biopsy, pleural tuberculosis, culture, and direct microscopy. 74
Trường Đại học Y Dược Thái Nguyên Bản tin Y Dược học miền núi, số 2 năm 2013 1. Đặt vấn đề Chẩn đoán xác định lao màng phổi tại tuyến tỉnh luôn gặp khó khăn do thiếu các kỹ thuật cao. Xét nghiệm PCR trong chẩn đoán lao màng phổi tại Thái Nguyên còn khá mới và chưa có nhiều nghiên cứu. Đề tài tiến hành nhằm mục tiêu: 1) So sánh kết quả một số xét nghiệm chẩn đoán lao màng phổi. 2) Xác định giá trị chẩn đoán của PCR. 2. Phương pháp nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: bệnh nhân có tràn dịch màng phổi. - Thời gian: từ tháng 10/2010 – 10/2012. - Tiêu chuẩn chọn đối tượng nghiên cứu: các bệnh nhân tràn dịch màng phổi. - Địa điểm nghiên cứu: Bệnh viện Lao và Bệnh phổi Thái Nguyên. - Phương pháp nghiên cứu: mô tả tiến cứu - Cỡ mẫu: toàn bộ, chọn mẫu chỉ tiêu với mẫu không ngẫu nhiên. + Bệnh nhân lao màng phổi được xác định theo tiêu chuẩn chẩn đoán: có kết quả dương tính khi soi trực tiếp hoặc nuôi cấy hoặc giải phẫu bệnh có kết quả lao. Toàn bộ có 76 bệnh nhân. + Bệnh nhân tràn dịch màng phổi không do lao, là những trường hợp không có các tiêu chuẩn trên. Có 74 bệnh nhân. - Chỉ tiêu nghiên cứu: tỷ lệ các kết quả soi trực tiếp, nuôi cấy, PCR, sinh thiết, độ nhạy, độ đặc hiệu, giá trị dự báo dương tính, giá trị dự báo âm tính của PCR trong chẩn đoán tràn dịch màng phổi do lao. - Kỹ thuật: bệnh phẩm là dịch màng phổi, được chuyển đến Khoa Vi sinh Trường ĐHYDTN làm xét nghiệm PCR. Tiêu bản sinh thiết màng phổi được chuyển đến Khoa Giải phẫu bệnh BVĐKTN làm tế bào học. - Xử lý số liệu: theo phương pháp thống kê Y học. 3. Kết quả 3.1 So sánh kết quả một số xét nghiệm chẩn đoán lao màng phổi Bảng 1. Chẩn đoán lao màng phổi theo các tiêu chuẩn xét nghiệm Tổng số Số BN n (%) Sinh thiết Nuôi cấy Soi trực tiếp Chẩn đoán 4 (5,26) + + + Lao màng 76 18 (23,68) + + - phổi 54 (71,05) + - - 74 74 (100,0) - - - Không lao Kết quả bảng này cho thấy: sinh thiết chẩn đoán xác định ở tất cả các trường hợp (76); Chỉ có 4 trường hợp có kết quả dương tính cả 3 xét nghiệm soi trực tiếp, nuôi cấy và sinh thiết. Bảng 2. So sánh các xét nghiệm có kết quả dương tính trong nghiên cứu Tổng số xét nghiệm (n= 76) Tỷ lệ Kết quả Loại xét nghiệm Dương tính Âm tính (%) Soi trực tiếp 4 72 5,26 Nuôi cấy 22 54 28,95 PCR 71 5 93,42 Sinh thiết 76 0 100,00 Nhận xét: trong số kết quả dương tính, xét nghiệm sinh thiết cho tỷ lệ cao nhất 50,67%, sau đó là PCR 47,33%. Xét nghiệm soi trực tiếp chiếm tỷ lệ quá ít là 2,6%. 75
Trường Đại học Y Dược Thái Nguyên Bản tin Y Dược học miền núi, số 2 năm 2013 Bảng 3. Liên quan giữa kết quả PCR và xét nghiệm vi sinh PCR Dương tính Âm tính Vi sinh Tỷ lệ Tỷ lệ p Số XN Số XN (%) (%) Nuôi cấy VK (+) 16 22,5 6 7,6 0,05 Soi AFB (-) 68 95,8 78 98,7 Nhận xét: có mối liên quan khá rõ giữa kết quả PCR và kết quả nuôi cấy, p< 0,05. Không có mối liên quan giữa kết quả PCR và kết quả soi trực tiếp, p> 0,05. 3.2 Các giá trị của PCR trong chẩn đoán lao màng phổi Bảng 4. Các giá trị của PCR trong chẩn đoán lao màng phổi TDM TDMP Se Sp PPV NPV PCR P do lao không lao p % % % % PCR 71 1 (+) 93, 98,6 98,6 93,5
Trường Đại học Y Dược Thái Nguyên Bản tin Y Dược học miền núi, số 2 năm 2013 kết quả của thử nghiệm. Nghiên cứu của tác giả Âu Thanh Tùng đưa cả chẩn đoán lâm sàng, và chẩn đoán rất nghi ngờ lao màng phổi qua hồi cứu, do đó làm tỷ lệ này giảm [1]. Kết quả của 2 xét nghiệm trên cho thấy phương pháp nuôi cấy cho kết quả phát hiện vi khuẩn lao (28,95%) cao hơn nhiều so với phương pháp nhuộm soi trực tiếp (5,26%). Phương phát sinh thiết được thực hiện tất cả các trường hợp, trong đó có 76 trường hợp cho kết quả lao màng phổi, chiếm 100% trong số lao màng phổi. Do nghiên cứu lựa chọn 3 xét nghiệm để xác định chẩn đoán nên tỷ lệ sinh thiết đạt 76/76 là có khả năng xảy ra. Kết quả sinh thiết dương tính trong khi 2 xét nghiệm kia âm tính có 54 trường hợp, đạt 54/76 (71,05%). Điều này cho thấy, nếu dựa vào sinh thiết chúng ta có thêm 71,05% các trường hợp có thể bỏ do không có kỹ thuật chẩn đoán xác đinh. Về kết quả trùng lặp dương tính ở cả 3 xét nghiệm soi trực tiếp, nuôi cấy và sinh thiết chỉ có 4 trường hợp 4/76 (5,26%). Như vậy tỷ lệ phát hiện bệnh quá thấp, hay nói ngược lại là còn bỏ sót quá nhiều bệnh nhân. Kết quả đề tài cho thấy, hầu như không có sai sót trong việc lấy bệnh phẩm làm sinh thiết, nhưng có thể có những sai sót về nhuộm soi, hay cách nuôi cấy. Thực tế đề tài triển khai có sự hướng dẫn, đào tạo kỹ thuật sinh thiết màng phổi từ Viện Phổi Trung ương. Hiện nay các bác sĩ bệnh viện Lao và Bệnh phổi Thái Nguyên đã thực hiện thành thục. 4.2 Các giá trị của PCR trong chẩn đoán lao màng phổi Theo thiết kế nghiên cứu, chúng tôi tính các giá trị xét nghiệm PCR dựa vào nhóm bệnh và nhóm không bệnh. Nhóm có bệnh lao màng phổi được xác định chẩn đoán dựa vào cả 3 xét nghiệm là soi trực tiếp, nuôi cấy và sinh thiết (hay còn gọi là xét nghiệm trọng tài). Tính toán các giá trị trong nghiên cứu chẩn đoán phụ thuộc chủ yếu vào thiết kế, vào tiêu chuẩn vàng chẩn đoán nhóm bệnh. Độ nhạy của PCR trong chẩn đoán lao màng phổi, là khả năng phát hiện vi khuẩn lao trong bệnh phẩm dịch màng phổi tương ứng với tỷ lệ phát hiện được 93,42% ca mắc bệnh trong số 100 ca mắc. Độ đặc hiệu của phương pháp PCR là 98,0%, tương đương khả năng cho thấy không có vi khuẩn thực sự trong mẫu bệnh phẩm dịch màng phổi của phương pháp PCR là 98 ca trong số 100 ca không mắc. Giá trị tiên đoán dương tính kết quả này có nghĩa là xắc suất tìm thấy vi khuẩn trong một mẫu bệnh phẩm dịch màng phổi của phương pháp PCR là 98,61%. Giá trị tiên đoán âm tính kết quả này có nghĩa là xắc suất không tìm thấy vi khuẩn trong một mẫu bệnh phẩm dịch màng phổi của phương pháp PCR là 62,8%. Hiệu quả của PCR trong chẩn đoán lao màng phổi cũng đã được nhiều nghiên cứu trên thế giới đánh giá thông qua độ nhạy và độ đặc hiệu của phản ứng PCR. Độ nhạy dao động từ 74% tới 100% và độ đặc hiệu dao động từ 70% đến 100%. Nghiên cứu của Kumar P, Sen MK, Chauhan DS có độ nhạy là 70,6% [2]. Thử nghiệm PCR đã kết hợp được những ưu điểm và hạn chế những khuyết điểm của các phương pháp trên, bởi vì đây là phương pháp cho kết quả nhanh như soi, sinh thiết màng phổi, và có độ nhạy cao hơn soi, cấy cũng như có thể xác định trực tiếp được loài Mycobacteria tuberculosis. Hiện nay sinh thiết màng phổi là một kỹ thuật mà không phải tất cả các bác sĩ lâm sàng đều thực hiện được, còn chọc dò màng phổi thì hầu hết các bác sĩ đều làm được. Vì vậy, PCR dịch màng phổi sẽ dễ dàng được áp dụng rộng rãi tại các bệnh viện. Khi gặp một trường hợp còn nghi ngờ giữa lao và những nguyên nhân không phải lao gây tràn dịch màng phổi, nhất là ung thư, thử nghiệm PCR cùng với sinh thiết màng phổi sẽ giúp ích rất nhiều cho chúng ta trong chẩn đoán. 5. Kết luận và khuyến nghị Qua nghiên cứu 150 bệnh nhân tràn dịch màng phổi tại Bệnh viện Lao và Bệnh phổi Thái Nguyên, chúng tôi rút ra một số kết luận sau: 77
Trường Đại học Y Dược Thái Nguyên Bản tin Y Dược học miền núi, số 2 năm 2013 5.1 So sánh kết quả một số xét nghiệm trong lao màng phổi - Soi trực tiếp dịch màng phổi cho kết quả dương tính là 5,26%. - Nuôi cấy dịch màng phổi cho kết quả dương tính là 28,95%. - Sinh thiết màng phổi cho kết quả dương tính là 100,0%. - PCR dịch màng phổi cho kết quả dương tính là 93,42%. 5.2 Giá trị PCR chẩn đoán lao màng phổi là - Độ nhạy: 93,42% - Độ đặc hiệu: 98,65% - Giá trị dự đoán dương tính: 98,61% - Giá trị dự đoán âm tính: 93,59% 5.3 Khuyến nghị Bệnh viện Lao và Bệnh phổi và Y tế tuyến tỉnh cần tiến hành xét nghiệm PCR và sinh thiết màng phổi cho những bệnh nhân tràn dịch nghi lao. Đây là hai kỹ thuật giá trị cao và cho kết quả nhanh. 6. Tài liệu tham khảo 1. Au Thanh Tung (2001), "The contribution of polymerase chain reaction (PCR) to the diagnosis of tuberculous pleurisy", Y Hoc TP. Ho Chi Minh, Special issue of internal medicine - Vol. 5 - Supplement of No 2 - 2001, pp. 29 - 34). 2. Kumar P, Sen MK, Chauhan DS, et al. (2010), "Assessment of the N-PCR assay in diagnosis of pleural tuberculosis: detection of M. tuberculosis in pleural fluid and sputum collected in tandem", PLoS One, 5 (4), pp. e10220. 3. Martins LC, Paschoal IA, Von Nowakonski A, et al. (2000), "Nested-PCR using MPB64 fragment improves the diagnosis of pleural and meningeal tuberculosis", Rev Soc Bras Med Trop, 33 (3), pp. 253-7. 4. Maurya AK, Kant S, Kushwaha RA, et al. (2011), "The advantage of using IS6110- PCR vs. BACTEC culture for rapid detection of Mycobacterium tuberculosis from pleural fluid in northern India", Biosci Trends, 5 (4), pp. 159-64. 78

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.