Yêu Đời

Chia sẻ: Pham Phong | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

80
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Một vị độc giả mới bảo tôi rằng trong những bài của tôi, ông ta thương hại cho tôi vì tôi coi đời sống là quá nghiêm trang, như vậy thì không thể hưởng đời được. Tôi xin phép ghi lại dưới đây một cuộc đối thoại giữa tôi và ông ấy. Tôi: Vậy ông cho rằng tôi là một kẻ không thể hưởng đời ư? Hay là ông muốn bảo rằng tôi không hưởng được đời của tôi? Ông ấy: Hưởng đời với hưởng đời của bà thì khác nhau chỗ nào? Tôi: Xin ông giảng cho tôi...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Yêu Đời

Yêu Đời Một vị độc giả mới bảo tôi rằng trong những bài của tôi, ông ta thương hại cho tôi vì tôi coi đời sống là quá nghiêm trang, như vậy thì không thể hưởng đời được. Tôi xin phép ghi lại dưới đây một cuộc đối thoại giữa tôi và ông ấy. Tôi: Vậy ông cho rằng tôi là một kẻ không thể hưởng đời ư? Hay là ông muốn bảo rằng tôi không hưởng được đời của tôi? Ông ấy: Hưởng đời với hưởng đời của bà thì khác nhau chỗ nào? Tôi: Xin ông giảng cho tôi nghe thế nào là hưởng đời đã. Ông ấy: Dễ hiểu mà. Tôi đoán rằng bà kiếm được đủ tiền để có thể đi du lịch được... Tôi: Xin ông cứ nói tiếp! Ông ấy: Vậy, nếu bà biết hưởng đời thì bà sẽ đi du lịch và trong khi du lịch, bà sẽ vui vẻ sống mà chẳng thắc mắc về những vấn đề nghiêm trọng đó. Tôi: Vậy thì tôi sẽ làm gì những khi không đi du lịch?
Ông ấy: Bà sẽ lập một thời khắc biểu tùy theo sở thích: làm việc vừa phải, tiếp bạn bè, đi dạo phố, thăm bạn, coi hát, mặc đẹp, ăn ngon, v...v... Tôi: Nhưng nếu tôi cho như vầy mới là hưởng đời: là cô tình nhân của một ông chủ mỏ dầu lửa giàu sụ, hoặc của một ông hoàng Ba Tư, có một chiếc du thuyền lộng lẫy, chẳng phải mó tay vào một việc gì? Ông nghĩ sao? Ông cho rằng cái đó không hợp với thị hiếu của tôi chăng? Tại sao lại không? Ông ấy: Tôi muốn nói rằng có những thị hiếu có thể thỏa mãn được mà không tốn tiền như vậy. Tôi: Thế nhưng nếu những thứ vui mà ông đã kể cho tôi đó không hợp với tôi thì sao? Và nếu cái thú vui nhất của tôi là cứ ngồi ở nhà và suy tư, giải quyết một số vấn đề để giúp người, giúp đời thì sao? Ông ấy: Thì như tôi đã nói, cảnh của bà thật đáng thương vì quả thực là bà không biết hưởng đời. Tôi: Thật là tội nghiệp cho tôi!... Nhưng ông không nghĩ rằng mỗi người hiểu tiếng "hưởng đời" theo một nghĩa ư? Một chàng trai thích tán gái thì cho hưởng đời là chinh phục được nhiều đàn bà; một con người sành ăn hưởng đời là được ăn ở những nhà hàng danh tiếng nhất; một chú tiểu tư sản trí óc hẹp hòi cho hưởng đời là sống yên ổn, dễ chịu, êm ấm, v.v... Tôi thì tôi
cho hưởng đời là suy nghĩ, tìm ý, đọc những tác phẩm khó và cao, làm việc và thỉnh thoảng nằm dài dưới ánh nắng. Ông ấy: Bà mói nói: "Nằm dài dưới ánh nắng!"! Nhờ trời, ít nhất cũng đã đồng ý với nhau về một điểm rồi. Tôi: Ông, tôi, và tất cả những người khác, có nhiều điểm chung với nhau lắm chứ. Hết thảy chúng ta đều ước ao được khỏe mạnh, không đau ốm, khỏi phải lo thiếu thốn tiền bạc, khỏi bị cái nạn chiến tranh, không có những người hàng xóm độc ác, những đứa con hư hỏng, những đam mê xót xa. Chúng ta ước ao không bị cái nỗi thống khổ về xã hội và tinh thần của thời đại, nghĩa là những người ở chung quanh ta. Tránh được những bất mãn đó thì chúng ta có thể hưởng đời của mình rồi. Ông ấy: Tôi không hiểu tiếng "hưởng đời" theo cái nghĩa như vậy. Có thể vẫn lo lắng mà vẫn hưởng đời được. Tôi: Nhưng nếu, trừ được những nỗi lo của mình - nghĩa là khỏi bận lòng về nó - mà vẫn không thoát khỏi nỗi thống khổ của những người ở chung quanh ta? Nếu chúng ta không thể bế mòn, không tiếp xúc với người khác? Nếu, đúng cái sắp sửa đi du lịch ngoạn cảnh thì ta hay tin có một người đang bị bệnh nặng, không có tiền để nhờ y sĩ giải phẫu? Nếu đúng lúc mình muốn ăn một bữa ngon thì sực nhớ rằng có người đói khát, vẻ mặt tiều
tụy, những người đã nhìn thấy mặt mà không biết tên? Và nếu những ý nghĩ đó biến thành tình cảm mãnh liệt tới nỗi lương tâm ta bứt rứt, buộc ta phải làm cái gì để cứu giúp những người đó, thì sao? Ông ấy: Nhưng ai mà có thể suốt đời chỉ nghĩ tới người khác được! Tôi: Phải. Nhưng cái bi thảm của xã hội là mỗi người không muốn giúp đỡ người khác mà chỉ muốn quơ về phần mình hết những thú vui mình có thể hưởng được. Ông ấy: Đúng. Nhưng chúng ta có thể hưởng phần vui của mình mà không làm thiệt người khác. Tôi: Đồng ý. Ông ấy: Đó, bà thấy không? Tôi: Nhưng nếu tôi không thể hưởng vui một mình được thì sao? Ông ấy: Thì như tôi đã nói, tôi thương hại cho bà. Tôi: Cảm ơn ông. Nhưng này, tôi xin hỏi ông: Ông có cho rằng "hưởng đời" đồng nghĩa với "yêu đời" không? Ông ấy: Dĩ nhiên rồi: thái độ này là hậu quả của thái độ kia.
Tôi: Tôi mạn phép ông, xin được nghi ngờ điều đó. Có thể yêu đời mà không hưởng đời, và có thể hưởng đời mà không thật sự yêu đời. Chắc ông cho là vô lý? Ông ấy: Xin bà giảng cho rõ. Tôi: Chắc ông cũng đã thấy những người sống mà lúc nào cũng thắc mắc về người khác và về cái chết chứ. Ông ấy: Trời đất! Bây giờ thì tôi thấy rõ rằng bà không thể hưởng đời một chút xíu nào hết. Phải bà muốn nói... Tôi: Xin ông kiên nhẫn một chút, nghĩ tới cái chết, tức là sống mà luôn luôn muốn hỏi mục đích của cuộc sống là gì. Ông ấy: Nhưng nhất định không phải là để cho đời sống trôi qua mà không yêu nó, không hưởng nó. Tôi: Điều cần biết là muốn hưởng đời có thực là yêu đời hay không. Tôi không bảo rằng phải chối bỏ một cuộc vui khi nó xảy tới. Thái độ chế dục, khổ hạnh một cách ương ngạnh đó chỉ là một thái độ bạc bẽo, ưu uất. Nhưng tôi cho rằng người nào cũng theo quy tắc sống thì phải hưởng đời là người đó chỉ ở bên cạnh đời sống thôi. Ông ấy: Phải, cái gì cũng có giới hạn. Không ai có thể hưởng lạc được, ai cũng có những lúc phải lo lắng.
Tôi: Vấn đề không phải ở đó. Tôi muốn xét cái thái độ căn bản của chúng ta đối với đời sống. Hoặc chúng ta ao ước đời sẽ cho chúng ta rất nhiều thú vui, để rồi mà thất vọng khi thấy đời không được như ý; hoặc chúng ta nhận trước rằng đời cũng có những khó khăn, đau khổ. Yêu đời chẳng phải là yêu cái bề vui của đời, mà yêu tất cả các khía cạnh của đời, cũng như yêu ai, không phải chỉ là vui khi người đó vui vẻ, dễ thương mà là yêu tất cả những tật xấu cùng đức tốt của người đó, như một toàn thể không thể chia ra từng phần được. Ông ấy: Phải, thật đáng buồn, phải thích ứng với tất cả những bất mãn, không làm sao tránh cho hết được. Tôi: Ông cố ý không chịu hiểu tôi! Xin ông nghe kĩ rồi trả lời tôi nghe này. Có hai người muốn đi thăm nước Ý. Một người chỉ dừng lại ở những thị trấn lớn, ghé những khách sạn sang nhất, ăn tại những nhà hàng danh tiếng nhất, làm quen với những người trong giới thượng lưu La Mã. Còn người kia đi bộ vào những làng hẻo lánh, sống chung với dân quê và những người nghèo khổ, chuyện trò với thợ thuyền và nếu ngẫu nhiên có một phú gia nào mời về chơi, đãi một bữa tiệc ngon thì cũng không từ chối. Tôi hỏi ông, người nào sẽ biết nhiều về nước Ý và yêu nước Ý hơn cả?
Ông ấy: Như vậy thì ít nhất bà cũng đã có một lần nhận một lời mời tiệc cưới của một phú gia rồi! Theo tôi, muốn biết một xứ nào thì cũng phải biết tất cả những thú vui ở đó. Tôi: Nhưng muốn biết xứ nào thì không nên chỉ lại xứ đó để tìm những thú vui rồi hễ gặp một điều gì bất mãn thì cằn nhằn. Ông biết câu tục ngữ Anh này không? "you can't have the cake and eat it" (không thể vừa dành cái bánh, vừa ăn nó được). Chỉ có thể hoặc ăn nó, hoặc để dành nó. Dĩ nhiên, ông có thể không ăn nó, mà chỉ nhấm nháp mấy hạt nho khô trên cái bánh, nhưng nho khô không phải là cái bánh, và chỉ ăn nho không thì không biết được hương vị cái bánh. Nhưng thôi, đừng ví von nữa... Ông đã trách tôi, đúng hơn là đã thương hại cho tôi rằng không biết hưởng đời. Tôi sẽ đáp ông rằng tôi yêu đời thiết tha, yêu mọi hình thức của cuộc sống, mọi sinh vật, tới nỗi tôi không thể tự tách rời cuộc sống và chỉ hưởng một mình những cái vui của cuộc sống.(...) Ông ấy: Rốt cuộc thì chẳng qua là vấn đề tùy thích. Tôi thì tôi chỉ thích cái phần vui của đời. Có lẽ cũng là vấn đề tính khí của từng người, hoặc là hậu quả những kinh nghiệm trong đời sống của từng người. Có lẽ phải cần chút hùng tâm mới yêu đời được cả những khi mình thấy nó bi đát và tàn nhẫn. Nhưng riêng phần tôi thì cho tới bây giờ, tôi đã nhón được những hạt nho khô của đời tôi rồi.
Tôi: Tôi biết trả lời ông ra sao đây? Thôi chỉ xin chúc ông đừng kiếm thêm được hạt nho khô nào nữa để tập biết hương vị của chiếc bánh.