intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Bài giảng Cơ khí đại cương: Chương 3 - ĐH Bách Khoa HN

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:23

25
lượt xem
2
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chương 3 - Xử lý nhiệt vật liệu và bề mặt sản phẩm. Chương này cung cấp cho người học những kiến thức về: Thực chất, đặc điểm, phân loại và ứng dụng; các phương pháp nhiệt luyện; các phương pháp hoá nhiệt luyện; phun phủ kim loại bằng nhiệt; các phương pháp phủ khác. Mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Cơ khí đại cương: Chương 3 - ĐH Bách Khoa HN

  1. CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG - ME2030 DWE on CHƯƠNG 3- XỬ LÝ NHIỆT VẬT LIỆU VÀ BỀ MẶT SẢN PHẨM i rs Ve nt de tu © Bộ môn Hàn & Công nghệ Kim loại - ĐHBKHN, Email: bmhan-fme@mail.hut.edu.vn, ĐT: 04.3869 2204, Fax:https://fb.com/tailieudientucntt CuuDuongThanCong.com 04.3868 4543 1/23
  2. CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG - ME2030 DWE on CHƯƠNG 3- XỬ LÝ NHIỆT VẬT LIỆU VÀ BỀ MẶT SẢN PHẨM I. Thực chất, đặc điểm, phân loại và ứng dụng i rs II. Các phương pháp nhiệt luyện Ve III. Các phương pháp hoá nhiệt luyện nt IV. Phun phủ kim loại bằng nhiệt de V. Các phương pháp phủ khác tu © Bộ môn Hàn & Công nghệ Kim loại - ĐHBKHN, Email: bmhan-fme@mail.hut.edu.vn, ĐT: 04.3869 2204, Fax:https://fb.com/tailieudientucntt CuuDuongThanCong.com 04.3868 4543 2/23
  3. CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG - ME2030 DWE on CHƯƠNG 3- XỬ LÝ NHIỆT VẬT LIỆU VÀ BỀ MẶT SẢN PHẨM I. Thực chất, đặc điểm, phân loại và ứng dụng I.1. Thực chất, đặc điểm và ứng dụng Giữ nhiệt i  Là những quá trình công nghệ bao gồm: rs nung nóng, giữ nhiệt và làm nguội  thay đổi tổ chức (cấu trúc) và tính chất của vật phẩm kim loại. Ve Thay đổi cấu tạo mạng tinh thể Cơ tính Thép ít C (< 0,3% C) : ít thay đổi Khả năng chịu mài mòn Tuổi thọ nt khi nhiệt luyện de Khử ứng suất dư Thép C trung bình: Thay đổi tính chất khá rõ rệt. V.V… tu - Một số kim loại hầu như không thay đổi tính Thép dụng cụ: Thay đổi rõ rệt hẳn chất, một số thay đổi ít, một số khác lại thay đổi nhiều hơn: © Bộ môn Hàn & Công nghệ Kim loại - ĐHBKHN, Email: bmhan-fme@mail.hut.edu.vn, ĐT: 04.3869 2204, Fax:https://fb.com/tailieudientucntt CuuDuongThanCong.com 04.3868 4543 3/23
  4. CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG - ME2030 DWE on CHƯƠNG 3- XỬ LÝ NHIỆT VẬT LIỆU VÀ BỀ MẶT SẢN PHẨM I. Thực chất, đặc điểm, phân loại và ứng dụng I.1. Thực chất, đặc điểm và ứng dụng Ứng dụng cho: i  Các vật đúc,  Là những quá trình công nghệ bao gồm: rs nung nóng, giữ nhiệt và làm nguội  thay  Bán thành phẩm, đổi tổ chức (cấu trúc) và tính chất của vật  Liên kết hàn, phẩm kim loại. Ve  Chi tiết máy,  Dụng cụ,… I.2. Phân loại các phương pháp nhiệt luyện kim loại ntCÁC PHƯƠNG PHÁP NHIỆT LUYỆN KIM LOẠI de THƯỜNG Ủ TÔI RAM tu HOÁ © Bộ môn Hàn & Công nghệ Kim loại - ĐHBKHN, Email: bmhan-fme@mail.hut.edu.vn, ĐT: 04.3869 2204, Fax:https://fb.com/tailieudientucntt CuuDuongThanCong.com 04.3868 4543 4/23
  5. CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG - ME2030 DWE on CHƯƠNG 3- XỬ LÝ NHIỆT VẬT LIỆU VÀ BỀ MẶT SẢN PHẨM I. Thực chất, đặc điểm, phân loại và ứng dụng i rs II. Các phương pháp nhiệt luyện Ve III. Các phương pháp hoá nhiệt luyện nt IV. Phun phủ kim loại bằng nhiệt de V. Các phương pháp phủ khác tu © Bộ môn Hàn & Công nghệ Kim loại - ĐHBKHN, Email: bmhan-fme@mail.hut.edu.vn, ĐT: 04.3869 2204, Fax:https://fb.com/tailieudientucntt CuuDuongThanCong.com 04.3868 4543 5/23
  6. CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG - ME2030 DWE on CHƯƠNG 3- XỬ LÝ NHIỆT VẬT LIỆU VÀ BỀ MẶT SẢN PHẨM II. Các phương pháp nhiệt luyện II.1. Ủ i rs  Là quá trình nung nóng vật phẩm  nhiệt độ phù hợp (tuỳ từng loại thép), giữ ở nhiệt độ đó một thời gian  làm nguội Ve rất chậm (vài tiếng đồng hồ). Nhiệt độ nung phụ thuộc vào: - Thành phần của hợp kim, - Phương pháp ủ. nt Làm nguội được tiến hành thường ở trong lò de Tốc độ làm nguội: Nhỏ (30 ~ 200oC/giờ) Kết quả: tu © Bộ môn Hàn & Công nghệ Kim loại - ĐHBKHN, Email: bmhan-fme@mail.hut.edu.vn, ĐT: 04.3869 2204, Fax:https://fb.com/tailieudientucntt CuuDuongThanCong.com 04.3868 4543 6/23
  7. CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG - ME2030 DWE on CHƯƠNG 3- XỬ LÝ NHIỆT VẬT LIỆU VÀ BỀ MẶT SẢN PHẨM i rs  Là quá trình nung nóng vật phẩm  nhiệt độ phù hợp (tuỳ từng loại thép), giữ ở nhiệt độ đó một thời gian  làm nguội Ve tự nhiên (để nguội ngoài trời). Tương tự như Ủ Thời gian để nguội nhanh hơn so với khi Ủ nt de Kết quả: tu © Bộ môn Hàn & Công nghệ Kim loại - ĐHBKHN, Email: bmhan-fme@mail.hut.edu.vn, ĐT: 04.3869 2204, Fax:https://fb.com/tailieudientucntt CuuDuongThanCong.com 04.3868 4543 7/23
  8. CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG - ME2030 DWE on CHƯƠNG 3- XỬ LÝ NHIỆT VẬT LIỆU VÀ BỀ MẶT SẢN PHẨM II. Các phương pháp nhiệt luyện II.3. Tôi i rs  Là quá trình nung nóng vật phẩm  nhiệt độ Nhất định (tuỳ từng loại thép), giữ ở nhiệt độ đó một thời gian (để ổn Ve định cấu trúc)  làm nguội đột ngột (trong môi trường tương ứng với từng loại thép). Phụ thuộc vào thành phần hoá học của thép nt Thời gian giữ nhiệt: Tuỳ theo chiều dày vật Tôi. de Trong môi trường: Nước, Dầu hoặc Dung dịch muối. Kết quả: tu © Bộ môn Hàn & Công nghệ Kim loại - ĐHBKHN, Email: bmhan-fme@mail.hut.edu.vn, ĐT: 04.3869 2204, Fax:https://fb.com/tailieudientucntt CuuDuongThanCong.com 04.3868 4543 8/23
  9. CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG - ME2030 DWE on CHƯƠNG 3- XỬ LÝ NHIỆT VẬT LIỆU VÀ BỀ MẶT SẢN PHẨM II. Các phương pháp nhiệt luyện II.3. Tôi i rs Ve nt de tu © Bộ môn Hàn & Công nghệ Kim loại - ĐHBKHN, Email: bmhan-fme@mail.hut.edu.vn, ĐT: 04.3869 2204, Fax:https://fb.com/tailieudientucntt CuuDuongThanCong.com 04.3868 4543 9/23
  10. CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG - ME2030 DWE on CHƯƠNG 3- XỬ LÝ NHIỆT VẬT LIỆU VÀ BỀ MẶT SẢN PHẨM II. Các phương pháp nhiệt luyện II.1. Ram i rs  Là quá trình được thực hiện sau khi Tôi: Nung lại tới nhiệt độ thấp hơn, giữ nhiệt và để nguội. Ve Ram ở nhiệt độ Ram ở nhiệt độ Ram ở nhiệt độ Thấp (150~300oC) Trung bình Cao nt (300~450oC) (450~680oC) Kết quả de Kết quả tu Kết quả © Bộ môn Hàn & Công nghệ Kim loại - ĐHBKHN, Email: bmhan-fme@mail.hut.edu.vn, ĐT: 04.3869 2204, Fax:https://fb.com/tailieudientucntt CuuDuongThanCong.com 04.3868 4543 10/23
  11. CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG - ME2030 DWE on CHƯƠNG 3- XỬ LÝ NHIỆT VẬT LIỆU VÀ BỀ MẶT SẢN PHẨM I. Thực chất, đặc điểm, phân loại và ứng dụng i rs II. Các phương pháp nhiệt luyện Ve III. Các phương pháp hoá nhiệt luyện nt IV. Phun phủ kim loại bằng nhiệt de V. Các phương pháp phủ khác tu © Bộ môn Hàn & Công nghệ Kim loại - ĐHBKHN, Email: bmhan-fme@mail.hut.edu.vn, ĐT: 04.3869 2204, Fax:https://fb.com/tailieudientucntt CuuDuongThanCong.com 04.3868 4543 11/23
  12. CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG - ME2030 DWE on CHƯƠNG 3- XỬ LÝ NHIỆT VẬT LIỆU VÀ BỀ MẶT SẢN PHẨM III. Các phương pháp hoá nhiệt luyện III.1. Khái niệm chung K/n: Hoá nhiệt luyện là phương pháp gia công nhiệt có thể làm thay đổi không chỉ cấu i rs tạo của kim loại mà còn cả thành phần hoá học của lớp bề mặt kim loại. Ứng dụng: Ve • Răng của bánh răng trong quá trình làm việc bị ma sát nhiều nên yêu cầu phải cứng, chịu mài mòn tốt. • Ngược lại, phần thân của bánh răng lại không yêu cầu độ cứng cao mà yêu cầu phải có độ dai cao để không bị vỡ khi va chạm.  Bánh răng phải cứng ở ngoài, dai ở trong!!! nt de tu © Bộ môn Hàn & Công nghệ Kim loại - ĐHBKHN, Email: bmhan-fme@mail.hut.edu.vn, ĐT: 04.3869 2204, Fax:https://fb.com/tailieudientucntt CuuDuongThanCong.com 04.3868 4543 12/23
  13. CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG - ME2030 DWE on CHƯƠNG 3- XỬ LÝ NHIỆT VẬT LIỆU VÀ BỀ MẶT SẢN PHẨM III. Các phương pháp hoá nhiệt luyện III.2. Các phương pháp hóa nhiệt luyện III.2.1. Thấm cacbon. i rs K/n: Thấm cacbon là quá trình tăng cường thêm cacbon vào lớp bề mặt của sản phẩm bằng thép. Ve Ứng dụng: • Dùng cho những sản phẩm hay bị va đập và ma sát nhiều trong quá trình làm việc. Những sản phẩm đó cần có bề mặt cứng để chống mài mòn và lõi dai để chống va đập.  Thép dùng để thấm cacbon là loại thép cacbon thấp (0,12 - 0,25% C) → lớp bề mặt sẽ trở nt thành thép cacbon cao (0,9 - 1,0% C) có đủ độ cứng cần thiết, trong khi đó bên trong sản phẩm vẫn là thép cacbon thấp, mềm và dai. de  Chiều sâu cacbon khuyếch tán vào kim loại thường 0,5 - 2mm tu © Bộ môn Hàn & Công nghệ Kim loại - ĐHBKHN, Email: bmhan-fme@mail.hut.edu.vn, ĐT: 04.3869 2204, Fax:https://fb.com/tailieudientucntt CuuDuongThanCong.com 04.3868 4543 13/23
  14. CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG - ME2030 DWE on CHƯƠNG 3- XỬ LÝ NHIỆT VẬT LIỆU VÀ BỀ MẶT SẢN PHẨM III. Các phương pháp hoá nhiệt luyện III.2. Các phương pháp hóa nhiệt luyện III.2.2. Thấm nitơ. i rs K/n: Thấm nitơ quá trình tăng cường thêm nitơ vào lớp bề mặt của sản phẩm bằng thép để lớp bề mặt đó có độ cứng cao và tính chống ăn mòn ở một chiều sâu không lớn (0,1 - 0,5 mm) Ve Ứng dụng: • Được dùng cho các chi tiết bằng thép hợp kim (chứa nhôm, crôm, môlipđen…) hay bị va đập và ma sát nhiều trong quá trình làm việc. • nt Được dùng cho các chi tiết bằng thép cacbon không cần độ cứng bề mặt cao nhưng lại cần tính chống ăn mòn bề mặt cao. de tu © Bộ môn Hàn & Công nghệ Kim loại - ĐHBKHN, Email: bmhan-fme@mail.hut.edu.vn, ĐT: 04.3869 2204, Fax:https://fb.com/tailieudientucntt CuuDuongThanCong.com 04.3868 4543 14/23
  15. CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG - ME2030 DWE on CHƯƠNG 3- XỬ LÝ NHIỆT VẬT LIỆU VÀ BỀ MẶT SẢN PHẨM III. Các phương pháp hoá nhiệt luyện III.2. Các phương pháp hóa nhiệt luyện III.2.3. Thấm cacbon và nitơ (xyanua). i rs K/n: Thấm cacbon và nitơ (xyanua) là quá trình tăng cường cả cacbon và nitơ vào lớp bề mặt của sản phẩm bằng thép để nâng cao độ cứng; tính chống mòn và giới hạn mỏi của lớp bề mặt. Chiều sâu thấm xyanua không lớn (0,1 - 0,2mm) Ve Ứng dụng: • Được dùng có hiệu quả nhất đối với những chi tiết cỡ nhỏ và cỡ trung bình. nt de tu © Bộ môn Hàn & Công nghệ Kim loại - ĐHBKHN, Email: bmhan-fme@mail.hut.edu.vn, ĐT: 04.3869 2204, Fax:https://fb.com/tailieudientucntt CuuDuongThanCong.com 04.3868 4543 15/23
  16. CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG - ME2030 DWE on CHƯƠNG 3- XỬ LÝ NHIỆT VẬT LIỆU VÀ BỀ MẶT SẢN PHẨM III. Các phương pháp hoá nhiệt luyện III.2. Các phương pháp hóa nhiệt luyện III.2.4. Thấm kim loại. i rs K/n: Thấm kim loại là quá trình tăng cường các nguyên tố nhôm, crôm, silic, bo, berili ... vào lớp bề măt của sản phẩm bằng thép để làm cho thép có thêm những tính năng quý như chịu nhiệt, chống gỉ, chống mài mòn, v.v.. Ve - Thấm kim loại được tiến hành bằng cách nung nóng sản phẩm thép đến nhiệt độ nhất định và giữ sản phẩm ở vị trí tiếp xúc với một trong các nguyên tố nêu trên, các nguyên tố này có thể ở dạng rắn, lỏng hoặc khí. Nhờ vậy các nguyên tố kim loại sẽ khuyếch tán vào bề mặt sản phẩm. Ứng dụng: nt de • Trong một số trường hợp có thể dùng thép thấm kim loại để thay thế cho những thép hợp kim cao cấp, hiếm . tu © Bộ môn Hàn & Công nghệ Kim loại - ĐHBKHN, Email: bmhan-fme@mail.hut.edu.vn, ĐT: 04.3869 2204, Fax:https://fb.com/tailieudientucntt CuuDuongThanCong.com 04.3868 4543 16/23
  17. CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG - ME2030 DWE on CHƯƠNG 3- XỬ LÝ NHIỆT VẬT LIỆU VÀ BỀ MẶT SẢN PHẨM I. Thực chất, đặc điểm, phân loại và ứng dụng i rs II. Các phương pháp nhiệt luyện Ve III. Các phương pháp hoá nhiệt luyện nt IV. Phun phủ kim loại bằng nhiệt de V. Các phương pháp phủ khác tu © Bộ môn Hàn & Công nghệ Kim loại - ĐHBKHN, Email: bmhan-fme@mail.hut.edu.vn, ĐT: 04.3869 2204, Fax:https://fb.com/tailieudientucntt CuuDuongThanCong.com 04.3868 4543 17/23
  18. CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG - ME2030 DWE on CHƯƠNG 3- XỬ LÝ NHIỆT VẬT LIỆU VÀ BỀ MẶT SẢN PHẨM IV. Phun phủ kim loại bằng nhiệt Là quá trình phun các kim loại hoặc hợp kim cứng lên bề mặt của chi tiết máy, i sau khi phun ta nhận được chi tiết với lớp bề mặt có các đặc tính đặc biệt rs IV.1. Phun phủ bằng ngọn lửa khí cháy Ve IV.2. Phun phủ bằng hồ quang IV.3. Phun phủ bằng plasma IV.4. Phun cao tốc nt de tu © Bộ môn Hàn & Công nghệ Kim loại - ĐHBKHN, Email: bmhan-fme@mail.hut.edu.vn, ĐT: 04.3869 2204, Fax:https://fb.com/tailieudientucntt CuuDuongThanCong.com 04.3868 4543 18/23
  19. CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG - ME2030 DWE on CHƯƠNG 3- XỬ LÝ NHIỆT VẬT LIỆU VÀ BỀ MẶT SẢN PHẨM IV. Phun phủ kim loại bằng nhiệt Là quá trình phun các kim loại hoặc hợp kim cứng lên bề mặt của chi tiết máy, i sau khi phun ta nhận được chi tiết với lớp bề mặt có các đặc tính đặc biệt rs Phun phủ bằng ngọn lửa khí cháy Ve Phun phủ bằng hồ quang nt de tu © Bộ môn Hàn & Công nghệ Kim loại - ĐHBKHN, Email: bmhan-fme@mail.hut.edu.vn, ĐT: 04.3869 2204, Fax:https://fb.com/tailieudientucntt CuuDuongThanCong.com 04.3868 4543 19/23
  20. CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG - ME2030 DWE on CHƯƠNG 3- XỬ LÝ NHIỆT VẬT LIỆU VÀ BỀ MẶT SẢN PHẨM IV. Phun phủ kim loại bằng nhiệt Là quá trình phun các kim loại hoặc hợp kim cứng lên bề mặt của chi tiết máy, i sau khi phun ta nhận được chi tiết với lớp bề mặt có các đặc tính đặc biệt rs Phun phủ bằng plasma Ve Phun cao tốc- Phun nổ - HVOF nt de tu © Bộ môn Hàn & Công nghệ Kim loại - ĐHBKHN, Email: bmhan-fme@mail.hut.edu.vn, ĐT: 04.3869 2204, Fax:https://fb.com/tailieudientucntt CuuDuongThanCong.com 04.3868 4543 20/23
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2