Bài giảng Lịch sử triết học phương Tây

Chia sẻ: Codon_01 Codon_01 | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:174

Thêm vào BST

Báo xấu

132
lượt xem 23
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Lịch sử triết học phương Tây tập trung trình bày các khái luận về triết học; tiến trình lịch sử triết học phương Tây. Cùng tìm hiểu để nắm bắt nội dung thông tin tài liệu.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Lịch sử triết học phương Tây

TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. PGS. Nguyễn Đăng Dũng, Lịch sử Triết học Phương Tây, nxb Tổng hợp, 2006. 2. PGS. Đinh Ngọc Thạch, Lịch sử Triết học Phương Tây, nxb Tổng hợp, 2006. 3. GS. Hà Thúc Minh, Triết học cổ đại Hy Lạp, nxb Mũi Cà Mau, 2000. 4. Dương Ngọc Dũng, Đường vào Triết
1. Những mầm mống của tư duy triết học xuất hiện trong xã hội loài người 2. Ngữ nguyên của thuật ngữ “triết học” 3. Các yếu tố cấu thành triết học. 4. Tính thời đại của tri thức triết học qua các giai đoạn lịch sử 5. Tính quy luật của sự ra đời , phát triển tư tưởng triết học 6. Tính tất yếu của sự thay đổi các chủ đề tư tưởng triết học
ư duy triết học xuất hiện vào khoảng TK thứ VI BC ở cả phương Đông lẫn phương Tây. iải thích thế giới qua các câu chuyện hay những trường ca thần thoại chứa đựng tư duy triết học mang tính trừu tượng, những thắc mắc về vũ trụ, bản nguyên thế giới, sự vận động biến đổi của vạn vật…rất sơ khai, mộc mạc đơn giản.
Phương Đông: minh triết tri hành hợp nhất. Đó là quá trình tu chứng trải nghiệm tự thân và đạt đến sự thông thái về tri thức cũng như hành động. Phương Tây:Triết học tiế ng Hy Lap “philosophia” ( ̣ φιλοσοφ ία ), sự hợp nhấ t cua “yêu mê ̉ ́ n”, “yêu thí ch”, “khá t vong” ( ̣ φιλεω , hoăc ̣ φιλ ία ) và “sự thông thá i”. Tiế ng
Nghĩa hẹp: yêu mến sự thông thái, khát khao vươn đến tri thức. Nghĩa rộng: tri thức phổ quát, tri thức chung nhất về vấn đề tồn tại và tư duy, thời cổ đại, tri thức triết học là tri thức bao trùm, cho nên nó được xem là “khoa học của các khoa học”. Nghĩa chung nhất: triết học là khoa học nghiên cứu về thế giới và con người trên cơ sở thực tại để hướng đến chân lý giải thích khởi nguyên cũng như các mối liên hệ giữa
Gồm có 5 yếu tố cơ bản như sau: Siêu hình học Đạo đức học Logic học Luận lý học
Tùy theo từng giai đoạn lịch sử mà tri thức triết học thể hiện tính thời đại riêng biệt. Tri thức triết học thần thoại: thể hiện tính thời đại nguyên thủy cổ xưa còn thô sơ, ngây thơ, chất phác. (TK VI – V TCN) Tri thức triết học kinh viện tôn giáo: giải thích thế giới và con người do đấng Thượng đế tạo ra, “triết học là nô lệ thần học” thời kỳ Trung cổ với sự phát triển của Cơ Đốc giáo (sau này Kitô Giáo là một nhánh của nó)(TK VIII – XIV SCN).
Tri thức triết học với thông điệp “lấy con người làm trung tâm của vũ trụ” khôi phục các giá trị nhân bản nhân văn thời đại phục hưng (thế kỷ XIV – XVI) Những tri thức triết học chuyên biệt phản ánh rõ ràng sâu sắc quan điểm của từng lĩnh vực khoa học chuyên môn như chính trị, y học, mỹ học, nghệ thuật…đề cao những giá trị khai mở, sáng tạo , thành quả của cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật tri thức chuyên ngành thời đại khai sáng thế kỷ XVII – XVIII.
Triết học với những tri thức nghiên cứu thế giới và con người trên quan điểm muốn phục hưng lại giá trị chuẩn mực làm mô thức cho sự đánh giá sáng tạo. Các nhà nhân văn phục hưng khi hướng về thế giới Hy Lạp cổ xưa với những giá trị chuẩn mực, họ lấy Hy Lạp – La Mã làm hệ quy chiếu của mình và đã đẩy triết học phương Tây lên đến đỉnh cao, khép lại một chặng đường dài suốt mấy ngàn năm thời đại “triết học cổ điển” (TK
Triết học với sự phát triển của các trào lưu tư tưởng hiện đại, giải thích một cách khách quan, khoa học nội dung và thực chất của chúng góp phần làm sáng tỏ những đặc điểm của thời đại, dự báo xu hướng vận động của lịch sử sự chuyển mình của triết học đảm bảo phù hợp với một thời kỳ phát triển mới của lịch sử (triết học phi cổ điển và triết học hiện đại TK XX).
* Tóm lại, từ nét đặc thù của tri thức triết học thể hiện qua các giai đoạn lịch sử khác nhau như vậy, chúng ta có thể khẳng định rằng: “triết học chính là tinh hoa của cuộc sống”, như C.Mác đã phát biểu: “… moi triệ ́ t hoc chân ̣ chí nh đề u là tinh hoa về măt tinh ̣ thầ n cua th ̉ ờ i đai mi ̣ ̀ nh”.
Và, triế t hoc chân chi ̣ ́ nh là thứ triế t hoc ̣ được sinh ra bởi thờ i đaị , được tao nguô ̣ ̀ n năng lượng số ng bằ ng chí nh thực tiễ n phong phú cua th ̉ ờ i đai, va ̣ ̀ về phầ n mì nh, gó p phầ n và o sự phá t triên cua th ̉ ̉ ờ i đai ̣ thông qua thiên chứ c cao ca cua mỉ ̉ ̀ nh.
Quy luật hình thành – tồn tại và phát triển của triết học: triết học là “con đẻ” hay là sản phẩm của chính xã hội loài người, nó được sinh ra, nuôi dưỡng, thẩm định bởi thời đại; không có thứ triết học bất biến, tuyệt đích cho mọi thời đại mà bản thân triết học luôn thay đổi để thích ứng với từng giai đoạn lịch sử cụ thể tùy theo tư duy chung của chính xã hội đó tạo
Quy luật vận động và hỗ tương: Triết học luôn biến đổi theo từng sát na và tồn tại trong mối quan hệ tương giao lẫn nhau giữa các yếu tố cấu thành triết học, hoặc giữa triết học và các khoa học chuyên biệt, tùy theo từng quan điểm của mỗi triết gia trong mỗi hoàn cảnh lịch sử cụ thể của tiến trình lịch sử xã hội loài người.
Quy luật tất yếu của sự sàng lọc – kế thừa và phát huy các giá trị tư tưởng triết học: những tư tưởng triết học được viết lên từ hiện thực cuộc sống, nó nối liền từ quá khứ đến hiện tại và kéo dài đến tương lai. Chính vì thế chắc chắn sẽ có sự sàng lọc – kế thừa và phát huy những tinh túy (di sản) của chính bản thân mình để triết học tồn tại sống động mãi với thời gian và con người. Các chủ đề tư tưởng triết học tất yếu sẽ phải có sự thay đổi.
Đây là một đặc tính quan trọng trong triết học phương Tây. Triết học là “linh hồn sống” của xã hội, phản ánh hiện thực sinh động của xã hội tùy theo sự vận động của bối cảnh lịch sử xã hội. tất yếu các chủ đề tư tưởng triết học phải thay đổi để nó kịp thời thích ứng với chính sự thay đổi đó, đồng thời, nó góp phần làm sáng tỏ những đặc điểm của thời đại, dự báo xu hướng vận động của tiến trình lịch sử trong mối liên hệ quá khứ hiện tại
•Ba nguyên tắc khi nghiên cứu triết học: Nguyên tắc lịch sử cụ thể: “ bản chất – linh hồn sống của triết học muốn tồn tại và phát triển phải dựa trên không gian xác định – thời gian cụ thể sự kiện sống động” Nguyên tắc xác định đối tượng nghiên cứu : mỗi bức tranh xã hội có nhiều dòng tư tưởng triết học đan xen, trong đó sẽ có dòng tư tưởng chủ đạo, cốt lõi, mang tính định hướng chung cho sự phát triển của toàn xã
•Nguyên tắc đảm bảo tính khách quan, tính toàn diện của triết học: Với tư cách là khoa học lý thuyết thể hiện sự thông thái về tri thức đồng thời là khoa học ứng dụng được rút ra từ những giá trị , kinh nghiệm thực hành của con người trong cuộc sống lao động, trong mỗi lĩnh vực cũng như tổng hợp toàn bộ các lĩnh vực… đòi hỏi tri thức triết học đảm bảo tính khách quan, tính đảng, tính toàn diện về mặt thế giới quan và phương pháp luận của triết
1. Khái quát bối cảnh văn hóa chính trị xã hội Hy Lạp – La Mã cổ đại 2. Sự phân kỳ triết học Hy Lạp