Chương này trang bị cho người học những hiểu biết về lượng giá môi trường. Các nội dung chủ yếu được trình bày trong chương này gồm có: Tổng giá trị kinh tế (TEV), các hình thức lượng giá, các phương pháp lượng giá. Mời các bạn cùng tham khảo để nắm bắt các nội dung chi tiết.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Lượng giá kinh tế tài nguyên và môi trường: Chương 2 - Nguyễn Hoàng Nam
- LƯỢNG GIÁ KINH TẾ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
Chương II: Lượng giá môi trường
Nguyễn Hoàng Nam
Email: nguyenhoangnam275@gmail.com
Khoa Môi trường và Đô thị
Trường Đại học Kinh tế Quốc dân
Nguyen Hoang Nam Chương II: Lượng giá môi trường
- 2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
2.2. Các hình thức lượng giá
2.3. Các phương pháp lượng giá
Nội dung Chương II
2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
2.2. Các hình thức lượng giá
2.3. Các phương pháp lượng giá
Nguyen Hoang Nam Chương II: Lượng giá môi trường
- 2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
2.2. Các hình thức lượng giá
2.3. Các phương pháp lượng giá
2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
Khái niệm
Tổng giá trị kinh tế (Total Economic Value – TEV) là tổng hợp tất cả
các dạng giá trị có liên quan đến một hàng hóa, dịch vụ môi trường.
→ Khái niệm môi trường ở đây bao gồm cả tài nguyên
→ Tổng giá trị kinh tế không chỉ đơn giản là giá cả (của một tài nguyên hoặc
hàng hóa dịch vụ môi trường đó) trên thị trường
Nguyen Hoang Nam Chương II: Lượng giá môi trường
- 2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
2.2. Các hình thức lượng giá
2.3. Các phương pháp lượng giá
2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
Các thành phần của TEV
Nguồn: (Bolt et al., 2005, p. 13) (Spurgeon, 2002, p. 12)
Nguyen Hoang Nam Chương II: Lượng giá môi trường
- 2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
2.2. Các hình thức lượng giá
2.3. Các phương pháp lượng giá
2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
Các thành phần của TEV
(1) Giá trị sử dụng trực tiếp: giá trị từ những sản phẩm hàng hoá mà ta có
thể khai thác được, tính được về lượng, có giá trên thị trường. Ví dụ
như gỗ, tôm cá, du lịch, giải trí, sức khỏe…
Nguyen Hoang Nam Chương II: Lượng giá môi trường
- 2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
2.2. Các hình thức lượng giá
2.3. Các phương pháp lượng giá
2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
Các thành phần của TEV
(2) Giá trị sử dụng gián tiếp: giá trị từ những chức năng và dịch vụ của
môi trường hoặc hệ sinh thái. Ví dụ như: hạn chế sóng, hạn chế cát
bay, hạn chế bão từ biển đưa vào, điều hòa khí hậu, bảo vệ đất,…
Nguyen Hoang Nam Chương II: Lượng giá môi trường
- 2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
2.2. Các hình thức lượng giá
2.3. Các phương pháp lượng giá
2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
Các thành phần của TEV
(3) Giá trị tùy chọn: giá trị từ việc duy trì khả năng sử dụng của tương lai
(liên quan tới môi trường sống). Ví dụ như giá trị từ việc duy trì môi
trường nước trong lành, duy trì môi trường sống…
Nguyen Hoang Nam Chương II: Lượng giá môi trường
- 2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
2.2. Các hình thức lượng giá
2.3. Các phương pháp lượng giá
2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
Các thành phần của TEV
(4) Giá trị bán tùy chọn: giá trị từ việc có thêm các thông tin cần thiết cho
việc ra quyết định và tránh được những hoạt động khai khác/ đầu tư
gây tổn thất khó đảo ngược cho môi trường.
Nguyen Hoang Nam Chương II: Lượng giá môi trường
- 2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
2.2. Các hình thức lượng giá
2.3. Các phương pháp lượng giá
2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
Các thành phần của TEV
(5) Giá trị lưu truyền: giá trị từ việc để lại các tài sản cho tương lai. Ví dụ
như giá trị nguồn gen, đa dạng sinh học, các di sản độc nhất,…
Nguyen Hoang Nam Chương II: Lượng giá môi trường
- 2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
2.2. Các hình thức lượng giá
2.3. Các phương pháp lượng giá
2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
Các thành phần của TEV
(6) Giá trị tồn tại: giá trị từ việc biết được các hàng hóa, dịch vụ môi
trường vẫn tồn tại
Nguyen Hoang Nam Chương II: Lượng giá môi trường
- 2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
2.2. Các hình thức lượng giá
2.3. Các phương pháp lượng giá
2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
Phân loại các giá trị sau của VQG X theo các thành phần của TEV
Loại giá trị
Giá trị gen
Gỗ, giá trị du lịch sinh thái
Giá trị hấp thụ carbon
Cây thuốc
Các lợi ích giải trí cho những thế hệ sau
Giá trị thỏa mãn từ việc biết được Sao La vẫn còn ở VQG X
Hoa quả
Giữ VQG thay vì sử dụng đất cho sản xuất nông nghiệp, từ đó
tránh được đầu tư quá mức cho đất nông nghiệp
Quặng Apatit
Duy trì môi trường nước cho các thế hệ sau
Điều tiết nước
Nguyen Hoang Nam Chương II: Lượng giá môi trường
- 2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
2.2. Các hình thức lượng giá
2.3. Các phương pháp lượng giá
2.2. Các hình thức lượng giá
• Lượng giá phân tích tác động (Impact Analysis
Valuation): lượng hoá thiệt hại về suy giảm
chức năng môi trường và tài nguyên, khi có một
tác động hay sốc (shock) của bên ngoài như sự
cố tràn dầu, ô nhiễm công nghiệp
• Lượng giá từng phần (Partial Valuation): được
sử dụng để lượng hoá giá trị kinh tế của hai hay
nhiều phương án sử dụng tài nguyên khác nhau
(ví dụ nuôi tôm, du lịch hay bảo tồn tại VQG –
cần lượng giá từng phương án để so sánh)
• Lượng giá tổng thể (Total Economic Valuation):
được sử dụng để lượng hoá phần đóng góp
tổng thể của tài nguyên cho hệ thống phúc lợi
xã hội. Là cơ sở để đầu tư bảo tồn
Nguyen Hoang Nam Chương II: Lượng giá môi trường
- 2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
2.2. Các hình thức lượng giá
2.3. Các phương pháp lượng giá
2.3. Các phương pháp lượng giá
Phân loại
Bộc lộ sự ưa thích - Phát biểu sự ưa thích -
Phương pháp Revealed Preferences Stated Preferences
(Dựa trên giá cả, hành vi) (Dựa trên WTP/WTA)
Giá thị trường Đánh giá ngẫu nhiên
Sơ cấp Trực tiếp
Xếp hạng ngẫu nhiên
Chi phí thay thế Các mô hình tượng trưng
Chi phí phòng ngừa Phân tích kết hợp
Gián tiếp
Chi phí du hành Thực nghiệm lựa chọn
Giá trị hưởng thụ Xếp hạng ngẫu nhiên
Chuyển giao lợi ích
Thứ cấp
Các phương pháp phân tích nhanh
Nguồn: (Tietenberg & Lewis, 2010, p. 37)
Nguyen Hoang Nam Chương II: Lượng giá môi trường
- 2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV) Phương pháp giá thị trường
Phương pháp chi phí thay thế và chi phí phòng ngừa
2.2. Các hình thức lượng giá
Phương pháp chi phí du hành
2.3. Các phương pháp lượng giá Phương pháp giá trị hưởng thu
Phương pháp đánh giá ngẫu nhiên
Phương pháp thực nghiệm lựa chọn
2.3. Các phương pháp lượng giá
Phương pháp giá thị trường (Market price)
Nguyen Hoang Nam Chương II: Lượng giá môi trường
- 2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV) Phương pháp giá thị trường
Phương pháp chi phí thay thế và chi phí phòng ngừa
2.2. Các hình thức lượng giá
Phương pháp chi phí du hành
2.3. Các phương pháp lượng giá Phương pháp giá trị hưởng thu
Phương pháp đánh giá ngẫu nhiên
Phương pháp thực nghiệm lựa chọn
2.3. Các phương pháp lượng giá
Phương pháp chi phí thay thế (Substitute Cost) và chi phí phòng
ngừa (Cost Avoided Methods)
Nguyen Hoang Nam Chương II: Lượng giá môi trường
- 2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV) Phương pháp giá thị trường
Phương pháp chi phí thay thế và chi phí phòng ngừa
2.2. Các hình thức lượng giá
Phương pháp chi phí du hành
2.3. Các phương pháp lượng giá Phương pháp giá trị hưởng thu
Phương pháp đánh giá ngẫu nhiên
Phương pháp thực nghiệm lựa chọn
2.3. Các phương pháp lượng giá
Bài toán Bảng 1
Một dự án quản lý tổng hợp đất A làm tăng Khoản mục Chi phí
sản lượng cỏ khô nuôi bò từ 4.264 lên Giá thức ăn tổng hợp
9.115 tấn (ngoại ứng tích cực cho việc chăn US$/tấn 96
nuôi bò). Tuy không có thị trường cỏ khô,
Vận chuyển US$/tấn 100
nhưng giá trị cỏ khô phải được tính như là
một lợi ích của dự án. Giá ẩn của cỏ khô Bảo hiểm US$/tấn 5
trong trường hợp này được ước lượng Vận chuyển từ cảng đến
thông qua giá trị của thức ăn tổng hợp tiết dự án (đồng/tấn) 530370
kiệm được (phương pháp chi phí thay thế). Tỷ giá hối đoái VND/US$ 21.195
Thức ăn này được nhập từ nước ngoài, chi
Bảng 2
phí được cho trong bảng 1. Năng lượng hấp
thụ được cho trong bảng 2. Tính giá trị cỏ Loại thức ăn Giá trị
khô của dự án dùng phương pháp chi phí Thức ăn tổng hợp 3,88 Mcal/kg
thay thế
Cỏ khô 2,40 Mcal/kg
Nguyen Hoang Nam Chương II: Lượng giá môi trường
- 2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV) Phương pháp giá thị trường
Phương pháp chi phí thay thế và chi phí phòng ngừa
2.2. Các hình thức lượng giá
Phương pháp chi phí du hành
2.3. Các phương pháp lượng giá Phương pháp giá trị hưởng thu
Phương pháp đánh giá ngẫu nhiên
Phương pháp thực nghiệm lựa chọn
2.3. Các phương pháp lượng giá
Phương pháp chi phí du hành (Travel Cost Method)
Nguyen Hoang Nam Chương II: Lượng giá môi trường
- 2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV) Phương pháp giá thị trường
Phương pháp chi phí thay thế và chi phí phòng ngừa
2.2. Các hình thức lượng giá
Phương pháp chi phí du hành
2.3. Các phương pháp lượng giá Phương pháp giá trị hưởng thu
Phương pháp đánh giá ngẫu nhiên
Phương pháp thực nghiệm lựa chọn
2.3. Các phương pháp lượng giá
Phương pháp chi phí du hành (Travel Cost Method)
Mô hình cơ bản:
Cầu về giá trị giải trí và cảnh quan thể hiện qua:
• Số lượt tham quan của các cá nhân → Phương pháp
Chi phí
du hành
chi phí du hành cá nhân (Individual Travel Cost
Method – ITCM)
Tổng giá trị giải
trí và cảnh quan V = f(TC,X1, X2,…)
Thặng dư
(TWTP) • Số lượt tham quan từ các vùng → Phương pháp chi
phí du hành theo vùng (Zonal Travel Cost Method –
TC1 ZTCM)
VR = V/P = f(TC,X1, X2,…)
D≡MB≡WTP
Tổng chi phí Trong đó:
V: Số lượt tham quan (Visits – V)
VR: Tỉ lệ tham quan (Visitation Rate – VR)
0 P: Dân số của vùng (Population – P)
V* Lượt tham TC: Chi phí du hành (Travel Costs – TC)
quan X1, X2…: Các biến kinh tế xã hội khác
Nguyen Hoang Nam Chương II: Lượng giá môi trường
- 2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV) Phương pháp giá thị trường
Phương pháp chi phí thay thế và chi phí phòng ngừa
2.2. Các hình thức lượng giá
Phương pháp chi phí du hành
2.3. Các phương pháp lượng giá Phương pháp giá trị hưởng thu
Phương pháp đánh giá ngẫu nhiên
Phương pháp thực nghiệm lựa chọn
2.3. Các phương pháp lượng giá
Phương pháp chi phí du hành (Travel Cost Method)
Các bước thực hiện ZTCM
Bước 1: Xác định tập hợp các vùng quanh địa điểm nghiên cứu
Bước 2: Thu thập thông tin về số lượng khách du lịch từ mỗi vùng và số lần thăm
khu du lịch vào năm trước
Bước 3: Tính tỷ lệ thăm trên 1000 dân ở mỗi vùng
Bước 4: Tính khoảng cách và thời gian trung bình của một chuyến thăm khu du lịch
(tính cả đi và về) cho mỗi vùng
Bước 5: Xây dựng phương trình hàm cầu về với giá trị giải trí và cảnh quan
Trường hợp đơn giản, có thể giả sử đường cầu là tuyến tính:
VR = aTC + b
Bước 6: Vẽ hàm cầu cho các chuyến thăm điểm du lịch, sử dụng kết quả của phân
tích hồi quy
Bước 7: Tính tổng giá trị kinh tế của khu du lịch đối với khách du lịch
Nguyen Hoang Nam Chương II: Lượng giá môi trường
- 2.1. Tổng giá trị kinh tế (TEV) Phương pháp giá thị trường
Phương pháp chi phí thay thế và chi phí phòng ngừa
2.2. Các hình thức lượng giá
Phương pháp chi phí du hành
2.3. Các phương pháp lượng giá Phương pháp giá trị hưởng thu
Phương pháp đánh giá ngẫu nhiên
Phương pháp thực nghiệm lựa chọn
2.3. Các phương pháp lượng giá
Bài toán 1
Một thống kê chi phí du hành tới vườn quốc gia A cho kết quả như sau:
Chi phí du hành Số lượt khách Dân số
Vùng xuất phát
($/người) tham quan (1000 người)
1 3 17000 500
2 6 11200 400
3 7 7800 300
4 15 0 400
a. Xác định tỷ lệ viếng thăm (VR) cho từng vùng và tính giá trị cảnh quan trên 1 lượt
tham quan của vườn quốc gia A nếu vườn quốc gia miễn phí vé vào cửa?
b. Với vùng 2, hãy tính thặng dư tiêu dùng của một lượt khách du lịch và số lần
tham quan tới vườn quốc gia A của khách tới từ vùng này nếu phí vào cửa là $3 trên
một khách?
Nguyen Hoang Nam Chương II: Lượng giá môi trường
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
