Bài giảng Lý thuyết tài chính tiền tệ: Chương 3 - ThS. Trần Thùy Linh

Chia sẻ: Fgnfffh Fgnfffh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:23

Thêm vào BST

Báo xấu

118
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nội dung chính trong chương 3 Thị trường tài chính thuộc bài giảng Lý thuyết tài chính tiền tệ trình bày về các kiến thức chính: chức năng thị trường tài chính, cấu trúc của thị trường tài chính, các công cụ của thị trường tài chính.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Lý thuyết tài chính tiền tệ: Chương 3 - ThS. Trần Thùy Linh

Ch−¬ng III ThÞ tr−êng tµi chÝnh • Néi dung chÝnh: – Chøc n¨ng cña thÞ tr−êng t i chÝnh – CÊu tróc cña thÞ tr−êng t i chÝnh – C¸c c«ng cô cña thÞ tr−êng t i chÝnh 1
3.1 Chøc n¨ng cña thÞ tr−êng t i chÝnh T i chÝnh gi¸n tiÕp C¸c trung gian t i chÝnh Vèn Vèn Vèn Ng−êi cho vay Ng−êi ®i vay (ng−êi tiÕt kiÖm) (ng−êi sö dông) Hé gia ®×nh C¸c thÞ tr−êng Doanh nghiÖp Doanh nghiÖp ChÝnh phñ t i chÝnh ChÝnh phñ Hé gia ®×nh N−íc ngo i N−íc ngo i T i chÝnh trùc tiÕp 2
3.1 Chøc n¨ng cña thÞ tr−êng t i chÝnh • ThÞ tr−êng t i chÝnh ®ãng vai trß nßng cèt trong qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn ®ång vèn tõ nh ®Çu t− (ng−êi cho vay) ®Õn nh s¶n xuÊt (ng−êi ®i vay) th«ng qua hai con ®−êng: – T i chÝnh trùc tiÕp – T i chÝnh gi¸n tiÕp • ThÞ tr−êng t i chÝnh cung cÊp c¸c c«ng cô t i chÝnh cho ng−êi ®Çu t− v ng−êi sö dông vèn • ThÞ tr−êng t i chÝnh cßn gióp cho d©n chóng vay m−în ®Ó ®¸p øng nhu cÇu chi tiªu 3
3.1 Chøc n¨ng cña thÞ tr−êng t i chÝnh Vai trß cña thÞ tr−êng t i chÝnh – Thóc ®Èy viÖc tÝch luü v tËp trung tiÒn vèn – Gióp cho viÖc sö dông vèn cã hiÖu qu¶ h¬n – T¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cöa, c¶i c¸ch kinh tÕ cña chÝnh phñ – L m t¨ng tÝnh thanh kho¶n cña c¸c chøng tõ cã gi¸ 4
3.2 Chñ thÓ cña thÞ tr−êng t i chÝnh 3.2.1 Chñ thÓ ®i vay • Bao gåm: chÝnh phñ, doanh nghiÖp v hé gia ®×nh – ChÝnh phñ vay trªn thÞ tr−êng t i chÝnh b»ng c¸ch ph¸t h nh tr¸i phiÕu ®Ó bï ®¾p thiÕu hôt NSNN – Doanh nghiÖp huy ®éng vèn phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh – C¸c hé gia ®×nh vay trªn thÞ tr−êng t i chÝnh ®Ó ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh v chi tiªu 5
3.2 Chñ thÓ cña thÞ tr−êng t i chÝnh 3.2.2 Chñ thÓ cho vay hay ®Çu t− • C¸c hé gia ®×nh l ng−êi cho vay chñ yÕu th«ng qua mua tr¸i phiÕu v göi tiÒn v o ng©n h ng • C«ng ty b¶o hiÓm nhËn tiÒn b¶o hiÓm cña d©n chóng sau ®ã ®em cho c¸c ng©n h ng, c«ng ty vay hoÆc mua tr¸i phiÕu • C¸c ng©n h ng huy ®éng tiÒn göi råi cho kh¸ch h ng vay • C¸c doanh nghiÖp v chÝnh phñ khi cã tiÒn nh n rçi ®Òu mua tr¸i phiÕu hoÆc göi tiÒn v o ng©n h ng 6
3.3 CÊu tróc thÞ tr−êng t i chÝnh Dùa v o nhiÒu tiªu thøc ph©n lo¹i v cã thÓ nh×n thÞ tr−êng t i chÝnh theo nh÷ng cÊu tróc kh¸c nhau 3.3.1 ThÞ tr−êng nî v thÞ tr−êng vèn cæ phÇn (c¨n cø theo c¸ch thøc huy ®éng) 3.3.1.1 ThÞ tr−êng nî • L thÞ tr−êng diÔn ra viÖc mua b¸n c¸c c«ng cô nî • C«ng cô nî l sù tho¶ thuËn cã tÝnh chÊt hîp ®ång, trong ®ã vay thanh to¸n cho ng−êi n¾m gi÷ c«ng cô nî mét kho¶n tiÒn l i cè ®Þnh v ho n tr¶ tiÒn vèn v o cuèi kú h¹n 3.3.1.2 ThÞ tr−êng vèn cæ phÇn • ThÞ tr−êng giao dÞch cæ phiÕu 7
3.3.2 ThÞ tr−êng cÊp 1 v thÞ tr−êng cÊp 2 (c¨n cø theo c¬ cÊu tæ chøc) 3.3.2.1 ThÞ tr−êng cÊp 1(thÞ tr−êng s¬ cÊp) • ThÞ tr−êng diÔn ra viÖc mua b¸n chøng kho¸n ®ang ph¸t h nh hay chøng kho¸n míi • ViÖc mua b¸n chøng kho¸n trªn thÞ tr−êng cÊp 1 th−êng ®−îc tiÕn h nh th«ng qua trung gian l ng©n h ng 8
3.3.2.2 ThÞ tr−êng cÊp 2(thÞ tr−êng thø cÊp) • ThÞ tr−êng mua b¸n l¹i nh÷ng chøng kho¸n ® ph¸t h nh (chøng kho¸n cò) • ThÞ tr−êng cÊp 2 thùc hiÖn 2 chøc n¨ng: – T¨ng tÝnh thanh kho¶n cña c¸c chøng kho¸n – X¸c ®Þnh gi¸ cña chøng kho¸n m c«ng ty ph¸t h nh b¸n ra ë thÞ tr−êng cÊp 1 • ThÞ tr−êng cÊp 2 cã thÓ ®−îc tæ chøc theo 2 c¸ch: – Tæ chøc c¸c së giao dÞch – ThÞ tr−êng phi tËp trung hay thÞ tr−êng trao tay 9
3.3.3 ThÞ tr−êng tiÒn tÖ v thÞ tr−êng vèn (c¨n cø theo kú h¹n cña c¸c c«ng cô t i chÝnh) 3.3.3.1 ThÞ tr−êng tiÒn tÖ • ThÞ tr−êng giao dÞch c¸c c«ng cô chøng kho¸n ng¾n h¹n (kú h¹n thanh to¸n d−íi 1 n¨m) 3.3.3.2 ThÞ tr−êng vèn • ThÞ tr−êng diÔn ra viÖc mua b¸n c¸c c«ng cô vay nî d i h¹n nh− cæ phiÕu tr¸i phiÕu • ThÞ tr−êng vèn ®−îc chia ra th nh 3 bé phËn: – ThÞ tr−êng cæ phiÕu – C¸c kho¶n cho vay thÕ chÊp – ThÞ tr−êng tr¸i phiÕu d i h¹n cña c¸c c«ng ty 10
3.4 C¸c c«ng cô cña thÞ tr−êng t i chÝnh • C«ng cô t i chÝnh l c¸c t i s¶n t i chÝnh ®−îc giao dÞch trªn thÞ tr−êng, bao gåm: – C«ng cô trªn thÞ tr−êng tiÒn tÖ – C«ng cô trªn thÞ tr−êng vèn – C«ng cô thÞ tr−êng t i chÝnh ph¸i sinh 11
3.4 C¸c c«ng cô cña thÞ tr−êng t i chÝnh • ý nghÜa cña viÖc ph¸t triÓn c¸c c«ng cô t i chÝnh: – T¹o ra cung h ng ho¸ cho thÞ tr−êng – §a d¹ng ho¸ c«ng cô ®Çu t− nh»m tho¶ m n nhu cÇu ®Çu t− ®a d¹ng cña nh ®Çu t− – Hç trî cho viÖc thùc hiÖn c¸c quyÕt ®Þnh chñ yÕu cña t i chÝnh c«ng ty – Thóc ®Èy ph¸t triÓn hÖ thèng v ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ 12
3.4 C¸c c«ng cô cña thÞ tr−êng t i chÝnh 3.4.1 C¸c c«ng cô cña thÞ tr−êng tiÒn tÖ • TÝn phiÕu kho b¹c • GiÊy chøng nhËn tiÒn göi cña ng©n h ng • Th−¬ng phiÕu • Hèi phiÕu ®−îc ng©n h ng chÊp nhËn 13
3.4 C¸c c«ng cô cña thÞ tr−êng t i chÝnh 3.4.2 C¸c c«ng cô trªn thÞ tr−êng vèn • Cæ phiÕu • Vay thÕ chÊp • Tr¸i phiÕu c«ng ty • Chøng kho¸n chÝnh phñ 14
3.4 C¸c c«ng cô cña thÞ tr−êng t i chÝnh 3.4.3 C¸c c«ng cô t i chÝnh ph¸i sinh • L c«ng cô m viÖc giao dÞch v gi¸ trÞ cña nã phô thuéc v o giao dÞch v gi¸ cña t i s¶n c¬ së (v ng, c phª, chøng kho¸n…) 3.4.3.1 Hîp ®ång kú h¹n v hîp ®ång t−¬ng lai VÒ c¬ b¶n ®©y l hîp ®ång mua hay b¸n: • Mét sè l−îng x¸c ®Þnh c¸c ®¬n vÞ t i s¶n c¬ së • T¹i mét thêi ®iÓm x¸c ®Þnh trong t−¬ng lai • Víi møc gi¸ x¸c ®Þnh ngay t¹i thêi ®iÓm tho¶ thuËn hîp ®ång 15
3.4.3.1 Hîp ®ång kú h¹n v hîp ®ång t−¬ng lai • Thêi ®iÓm x¸c ®Þnh: ng y ®¸o h¹n • Thêi gian tõ khi ký kÕt hîp ®ång ®Õn ng y thanh to¸n: kú h¹n hîp ®ång • Gi¸ x¸c ®Þnh: gi¸ kú h¹n (nÕu l hîp ®ång kú h¹n) hay gi¸ t−¬ng lai (nÕu l hîp ®ång t−¬ng lai) 16
Ph©n biÖt hîp ®ång kú h¹n v hîp ®ång t−¬ng lai Hîp ®ång t−¬ng lai Hîp ®ång kú h¹n -C¸c ®iÒu kiÖn cña H§ -C¸c ®iÒu kiÖn kh«ng ®−îc chuÈn ho¸ ®−îc chuÈn ho¸ do hai --Tho¶ thuËn qua ng−êi bªn tho¶ thuËn m«i giíi -Tho¶ thuËn trùc tiÕp --Mua b¸n trªn thÞ -Mua b¸n trªn thÞ tr−êng tr−êng tËp trung phi tËp trung 17
3.4.3.2 Hîp ®ång quyÒn chän • Trong hîp ®ång quyÒn chän, ng−êi mua quyÒn chän cã quyÒn (nh−ng kh«ng cã nghÜa vô) mua (hay b¸n) – Mét sè l−îng x¸c ®Þnh c¸c ®¬n vÞ t i s¶n c¬ ë – T¹i hay tr−íc mét thêi ®iÓm x¸c ®Þnh trong t−¬ng lai – Víi møc gi¸ x¸c ®Þnh ngay t¹i thêi ®iÓm tho¶ thuËn hîp ®ång • T¹i thêi ®iÓm x¸c ®Þnh trong t−¬ng lai, ng−êi mua cã thÓ thùc hiÖn hoÆc kh«ng thùc hiÖn quyÒn mua (hay b¸n) t i s¶n c¬ së • NÕu ng−êi mua thùc hiÖn quyÒn mua (hay b¸n) th× ng−êi b¸n quyÒn buéc ph¶i b¸n (hay mua) t i s¶n c¬ së 18
3.4.3.2 Hîp ®ång quyÒn chän • Thêi ®iÓm x¸c ®Þnh trong t−¬ng lai gäi l ng y ®¸o h¹n • Thêi gian khi ký hîp ®ång quyÒn chän ®Õn ng y thanh to¸n gäi l kú h¹n cña quyÒn chän • Møc gi¸ x¸c ®Þnh ¸p dông trong ng y ®¸o h¹n gäi l gi¸ thùc hiÖn 19
3.4.3.2 Hîp ®ång quyÒn chän • C¸c quyÒn chän: – QuyÒn chän mua – QuyÒn chän b¸n • QuyÒn chän Ch©u ¢u: thùc hiÖn v o ng y ®¸o h¹n chø kh«ng thùc hiÖn tr−íc ng y ®ã • QuyÒn chän kiÓu Mü: thùc hiÖn v o mäi lóc ®Õn hÕt ng y ®¸o h¹n 20