Bài giảng Máy nâng chuyển - Chương 4 cung cấp cho người học những kiến thức về bộ phận cuốn dây và dẫn hướng dây như: Khái niệm chung, tang cuốn cáp, ròng rọc và đĩa xích, palăng. Mời các bạn cùng tham khảo.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Máy nâng chuyển: Chương 4 - Trịnh Đồng Tính
- Chương 4
BỘ PHẬN CUỐN DÂY VÀ
DẪN HƯỚNG DÂY
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- Khái niệm chung
Tang: bộ phận cuốn dây trong CCN, biến
chuyển động quay thành chuyển động tịnh
tiến nâng/hạ vật.
Ròng rọc: bộ phận dẫn hướng dây.
Palăng: bộ phận gồm các ròng rọc, cố định
và di động, liên kết với nhau bằng dây, dùng
để giảm lực căng dây hoặc tăng vận tốc.
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- 4.1. Tang cuốn cáp
Cấu tạo chung
Tang thường có dạng ống trụ, hai đầu có moayơ
để lắp với trục, chuyển động quay.
Vật liệu tang: gang hoặc thép.
Bề mặt làm việc có thể nhẵn (tang trơn) hoặc cắt
rãnh dạng ren tròn có bước lớn hơn đường kính
cáp tránh cáp chà xát vào nhau (tang xẻ rãnh).
Tang có thể dùng để cuốn 1 lớp hoặc nhiều lớp
cáp chồng lên nhau.
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- Tang trơn
Khi cuốn nhiều lớp
cáp, tang cần có gờ
chặn. Chiều cao gờ
Do
tính từ lớp cáp trên
cùng cần tối thiểu 1,5
d
đường kính cáp tránh
dc cáp tuột khỏi tang.
L
gờ
gờ = 1,5.dc t = dc
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- Tang xẻ rãnh
I dc D
I
d
Do
Do
D
D1
t
R = 0,55d c
L t = dc+ D
Kích thước rãnh cáp
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- Các kích thước cơ bản
Đường kính danh
nghĩa Do.
Chiều dài tối thiểu
Do
phần cuốn cáp trên
tang L.
d
dc Chiều dày thành
L tang d.
gờ
gờ = 1,5.dc t = dc
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- Đường kính danh nghĩa
Đường kính đo theo tâm lớp cáp dưới cùng.
Xác định từ điều kiện tăng độ bền lâu cho cáp:
D0 ≥ h1.dc
với dc – đường kính cáp
h1 – hệ số, tra trong tiêu chuẩn theo CĐLV của
cơ cấu nâng.
TCVN 5864-1995 quy định giá trị tối thiểu của h1.
Lưu ý: với CCN dẫn động bằng đ/cơ, đường kính
tang cần tính lại, đảm bảo vận tốc nâng cho trước.
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- Chiều dài cuốn cáp
Tính từ số vòng cáp trên 1 lớp (Z) và khoảng cách
giữa các vòng cáp (bước cuốn cáp - t): L ≥ Z.t
• Bước cuốn cáp t ≈ dc với tang trơn; t ≈ 1,1.dc với tang xẻ
rãnh.
• Số vòng cáp khi cuốn 1 lớp tính theo công thức:
Z = Z1 + Z2 + Z3
với Z1 = a.H/(p.D0) – số vòng làm việc (H – chiều cao nâng;
D0 – đường kính tang; a – bội suất của palăng)
Z2 = 1,5..2 – số vòng cáp dự trữ trên tang
Z3 = 0..2 – số vòng phục vụ cố định cáp lên tang.
• Khi cuốn n lớp cáp trên tang có thể lấy Z ≈ Z1/n.
4-8
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- Chiều dày thành tang
Chiều dày d thường chọn trước theo vật liệu tang:
• Thép: d = 0,001.D0 + 3 (mm)
• Gang: d = 0,002.D0 + (6…10) ≥ 12 (mm)
với D0 – đường kính tang, tính bằng mm.
Kiểm tra tang với kích thước đã chọn về độ bền:
• Với tang ngắn (L/D0 ≤ 3) chỉ cần kiểm nghiệm độ
bền nén: tang được tính như ống dày chịu áp suất
ngoài do dây với lực căng Smax xiết lên tang sinh ra.
• Khi tang dài (L/D0 > 3) cần tính đến ảnh hưởng
của cả uốn và xoắn.
Xem chi tiết…
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- Cố định cáp lên tang
A-A
A A
Cáp C¸p
Bulông và tấm kẹp Vít chặn
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- 4.2. Ròng rọc và đĩa xích
Cấu tạo
60° Với ròng rọc cáp, đường kính danh
nghĩa D0 đo theo tâm cáp, xác định từ
b điều kiện tăng độ bền lâu cho cáp:
D0 ≥ h2.dc với ròng rọc thường
h
D0 ≥ h3.dc với ròng rọc cân bằng
với dc – đường kính cáp
h2, h3 – hệ số, tra trong tiêu chuẩn
D0
theo CĐLV của CCN.
Các kích thước khác theo kết cấu:
R=0,6dc h=(1,5-2,0)dc b=(2-2,25)dc
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- 4.2. Ròng rọc và đĩa xích
Cấu tạo (tiếp…)
d
Với ròng rọc cho xích hàn,
đường kính danh nghĩa D0 xác
định theo đường kính dây thép
làm xích (d), bước xích (t) và số
răng (số hốc) trên đĩa xích (z):
D0
t 2 d 2
D= ( sin(90/z)) +( )
0
cos(90/z)
z – số hốc, min = 5-6
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- Lực cản và hiệu suất ròng rọc
Khi chưa quay: S2 = S1
W Khi quay theo chiều trên
hình vẽ, do lực cản W
nên S2 > S1 hay
n
S2 = S1 + W
Các loại lực cản chính:
• Lực cản do độ cứng
dây (Wc)
S1 S2
• Lực cản do ma sát trong
ổ đỡ trục (Wo)
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- Lực cản do độ cứng dây
Do độ cứng nên khi
cuốn vào và khi nhả
khỏi ròng rọc dây bị
lệch so với trường hợp
b c
lý tưởng các khoảng b
và c như trên hình vẽ
S’2 = S1 + Wc
S1 S2' = S1+W c
Kết hợp phương trình
S1(D0/2+b) = S’2(D0/2-c) cân bằng mômen tính
S1(D0/2+b) = (S1+Wc)(D0/2-c) được lực cản do độ
Wc = S1(b+c)/(0,5D0- c) = S1.j cứng dây Wc = S1.j
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- Lực cản do độ ma sát trong ổ
Giả sử ròng rọc đường
kính D0 lắp trên ổ trượt
có đường kính ngõng d.
S”2 = S1 + Wo với Wo là
lực cản do ma sát trong
S1 S2'' =S1 +W o ổ.
Lực tác dụng lên ổ: Từ mômen cản quay Tc
a tính được lực cản do ma
S = S + S''2 => S @ 2S1 .sin
1 2 sát trong ổ
Lực ma sát trong ổ: F = S.f Wo = Tc / 0,5D0 = S1.x
Tạo mômen cản quay: Tc = F.d/2 x = 2sin(a/2).f.d/D0
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- Hiệu suất ròng rọc
Hiệu suất = công suất có ích / công suất bỏ ra
* Trường hợp ròng
S1
rọc
cố định: S 2
,v
0
n
C.s. có ích Pci = Q.vn
C.s. bỏ ra Pbr n= S2.v0
Lực căng dây S1 = Q
S1
Vận tốc dây v0 = vn
Hiệu suất h = S1/S2
(là tỷ số giữa lực căng dây trên
Q , vn S , v0
2 nhánh cuốn S1 vàQnhánh
, vn nhả S2)
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- Hiệu suất ròng rọc (tiếp...)
Hiệu suất = công suất có ích / công suất bỏ ra
S1 * Trường hợp ròng rọc
S 2
,v
0 di động:
C.s. có ích Pci = Q.vn
n
C.s. bỏ ra Pbr = S2.v0
Lực căng dây S1+S2 = Q
Vận tốc dây v0 = 2.vn
Hiệu suất hdđ > S1/S2
Q , vn * Trong tính toán thường lấy:
hdđ = h = 0,94...0,98 với ròng rọc cáp;
h = 0,94...0,96 với ròng rọc xích (đĩa xích)
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- 4.3. Palăng
Khái niệm chung
Hệ thống ròng rọc cố định và di động, liên kết với
nhau bằng dây.
Tuỳ công dụng, palăng được phân làm 2 loại:
Palăng lợi lực (hình a)
Palăng lợi vận tốc (hình b)
S1' S1 S2 ... Sa
Q,v n
Sa ... ... S2 S1 S1''
P, vP
tang
(b)
(a)
Q
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- 4.3.1. Palăng lợi lực
Bội suất (a): số lần giảm lực
căng dây so với khi treo vật trực
tiếp trên 1 dây xét ở trạng thái
đứng im (các ròng rọc không
quay).
Có thể xác định bội suất a qua
số nhánh dây treo vật.
Trên hình vẽ là palăng có bội
suất a = 4.
Trong tính toán, palăng được
thể hiện dưới dạng khai triển...
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
- Tính toán palăng lợi lực
Cho sơ đồ khai triển
palăng. Xác định lực căng
S 1' dây lớn nhất Smax=? nằm ở
đâu? Khi nâng hay hạ? Hiệu
suất của cả hệ thống hp=?
''
Sa ... ... S2 S1 S1
Phương pháp: dựa vào
các quan hệ lực căng dây
trên các nhánh của ròng rọc
tang và hiệu suất h = Scuốn/Snhả
(a) Từ đó, xét lần lượt từng
Q ròng rọc trong hệ thống
palăng...
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
