TRƯỜNG ĐẠI HỌC THUỶ LỢI<br />
<br />
GS. TS. DƯƠNG THANH LƯỢNG<br />
<br />
BÀI GIẢNG MÔN HỌC<br />
<br />
THOÁT NƯỚC<br />
<br />
Dương Thanh Lượng. Bài giảng môn học Thoát nước - Chương 4<br />
<br />
4-1<br />
<br />
HÀ NỘI 2010<br />
<br />
TÀI LIỆU THAM KHẢO<br />
1. Lê Dung. Công trình thu nước và trạm bơm cấp thoát nước. NXB Xây dựng.<br />
Hà Nội, 1996.<br />
2. Lê Dung. Sổ tay máy bơm. NXB Xây dựng. Hà Nội, 1999.<br />
3. Giáo trình Máy bơm và trạm bơm. NXB Từ điển bách khoa. Hà Nội, 2006.<br />
4. Hoàng Văn Huệ. Thoát nước, Tập 1 Mạng lưới thoát nước. NXB Khoa học và<br />
kỹ thuật. Hà Nội, 2002.<br />
5. Hoàng Văn Huệ. Thoát nước, Tập 2 Xử lý nước thải. NXB Khoa học và kỹ<br />
thuật. Hà Nội, 2002.<br />
6. Dương Thanh Lượng. Hướng dẫn đồ án môn học Thiết kế mạng lưới thoát<br />
nước. NXB Khoa học tự nhiên và công nghệ. Hà Nội, 2008.<br />
7. Sổ tra cứu máy bơm và thiết bị. Trường ĐH Thuỷ lợi. Hà Nội, 1998.<br />
8. Nguyễn Công Tùng. Bài tập và đồ án môn học Máy bơm và trạm bơm. NXB<br />
Từ điển bách khoa. Hà Nội, 2006.<br />
9. TCXDVN 33:2006. Cấp nước - Mạng lưới đường ống và công trình - Tiêu<br />
chuẩn thiết kế.<br />
10. TCXD 7957:2008. Thoát nước - Mạng lưới bên ngoài công trình - Tiêu chuẩn<br />
thiết kế.<br />
11. TCVN 4474-1987. Thoát nước bên trong - Tiêu chuẩn thiết kế.<br />
12. TCVN 4513-1988. Cấp nước bên trong - Tiêu chuẩn thiết kế.<br />
<br />
Dương Thanh Lượng. Bài giảng môn học Thoát nước - Chương 4<br />
<br />
4-2<br />
<br />
MỤC LỤC<br />
Trg<br />
1-1<br />
1-1<br />
1-1<br />
1-3<br />
1-3<br />
1-6<br />
<br />
Chương 1. Các hệ thống và sơ đồ thoát nước<br />
I-1. Nhiệm vụ của hệ thống thoát nước và các loại nước thải<br />
I-2. Sơ đồ và phân loại hệ thống thoát nước<br />
I-3. Lựa chọn sơ đồ hệ thống thoát nước<br />
I-4. Sơ đồ thoát nước khu dân cư<br />
I-5. Sơ đồ thoát nước tổng hợp liên vùng<br />
I-6. Điều kiện thu nhận nước thải vào mạng lưới thoát nước và vào<br />
nguồn tiếp nhận<br />
<br />
1-6<br />
<br />
Chương 2. Những vấn đề cơ bản về thiết kế hệ thống thoát nước<br />
II-1. Những tài liêu cơ bản để thiết kế<br />
II-2. Dân số tính toán<br />
II-3. Tiêu chuẩn và chế độ thải nước<br />
II-4. Công thức xác định lưu lượng tính toán nước thải<br />
II-5. Biểu đồ dao động nước thải<br />
II-6. Tổng lượng nước thải<br />
<br />
2-1<br />
2-1<br />
2-1<br />
2-2<br />
2-4<br />
2-5<br />
2-8<br />
<br />
Chương 3. Tính toán thuỷ lực cống thoát nước<br />
II3-1. Đặc điểm chuyển động của nước thải trong cống thoát nước<br />
II3-2. Các tiết diện cống và đặc tính thuỷ lực<br />
II3-3. Công thức tính toán thuỷ lực<br />
II3-4. Tổn thất cục bộ trong mạng lưới thoát nước<br />
II3-5. Đường kính tối thiểu và độ đầy tối đa<br />
II3-6. Tốc độ và độ dốc<br />
II3-7. Thực hành tính toán thủy lực cống thoát nước<br />
<br />
3-1<br />
3-1<br />
3-2<br />
3-3<br />
3-4<br />
3-4<br />
3-5<br />
3-8<br />
<br />
Chương 4. Thiết kế mạng lưới thoát nước<br />
IV-1. Các bộ phận của sơ đồ hệ thống thoát nước khu dân cư<br />
IV-2. Sơ đồ vạch tuyến mạng lưới thoát nước<br />
IV-3. Nguyên tắc vạch mạng lưới<br />
IV-4. Bố trí cống trên đường phố<br />
IV-5. Độ sâu chôn cống thoát nước<br />
IV-6. Xác định lưu lượng tính toán cho từng đoạn cống<br />
IV-7. Nguyên tắc cấu tạo mạng lưới thoát nước và thiết kế trắc dọc<br />
<br />
4-1<br />
4-1<br />
4-3<br />
4-5<br />
4-5<br />
4-9<br />
4-10<br />
4-14<br />
<br />
Dương Thanh Lượng. Bài giảng môn học Thoát nước - Chương 4<br />
<br />
4-3<br />
<br />
IV-8. Đặc điểm về cấu tạo và tính toán mạng lưới thoát nước xí<br />
nghiệp công nghiệp<br />
<br />
4-20<br />
<br />
Chương 5. Thoát nước mưa và thoát nước chung<br />
A- Thoát nước mưa<br />
V-1. Mưa và sự hình thành dòng chảy<br />
V-2. Thiết kế hệ thống thoát nước mưa<br />
V-3. Những đặc điểm của các công trình trên hệ thống thoát nước<br />
mưa<br />
V-4. Trạm bơm, hồ điều hoà và cửa xả nước mưa<br />
B- Thoát nước chung<br />
V-5. Điều kiện sử dụng và hướng cải tạo hệ thống thoát nước chung<br />
của một số đô thị nước ta<br />
V-6. Đặc điểm tính toán thiết kế mạng lưới của hệ thống thoát nước<br />
chung<br />
<br />
5-1<br />
5-1<br />
5-1<br />
5-8<br />
<br />
Chương 7. Cống và kênh mương<br />
VI3-1. Những yêu cầu đối với cống và kênh mương<br />
VI3-2. Các loại cống dùng để xây dựng cống thoát nước<br />
VI3-3. Mối nối đầu cống<br />
VI3-4. Nền và bệ cống<br />
<br />
7-1<br />
7-1<br />
7-1<br />
7-3<br />
7-3<br />
<br />
Chương 8. Các công trình trên mạng lưới<br />
VII3-1. Giếng thăm<br />
VI3-2. Giếng chuyển bậc<br />
VII3-3. Giếng tràn tách nước mưa trên hệ thống thoát nước chung<br />
VII3-4. Cống đặt qua sông hồ và kênh đào<br />
VII3-5. Cống qua đường sắt và đường ô tô<br />
VII3-6. Hồ điều hoà trong hệ thống thoát nước mưa đô thị<br />
<br />
8-1<br />
8-1<br />
8-3<br />
8-9<br />
8-12<br />
8-14<br />
8-16<br />
<br />
Chương 9. Trạm bơm nước thải<br />
IX-1. Nhiệm vụ và vị trí của trạm bơm nước thải<br />
IX-2. Phân loại trạm bơm nước thải<br />
IX-3. Các loại máy bơm nước thải<br />
IX-4. Bể chứa của trạm bơm thoát nước<br />
IX-5. Thiết kế ống dẫn. Tính cột nước bơm và chọn máy bơm<br />
IX-6. Một số dạng kết cấu trạm bơm nước thải<br />
<br />
9-1<br />
9-1<br />
9-1<br />
9-3<br />
9-3<br />
9-6<br />
9-7<br />
<br />
Dương Thanh Lượng. Bài giảng môn học Thoát nước - Chương 4<br />
<br />
5-22<br />
5-25<br />
5-25<br />
5-25<br />
5-25<br />
<br />
4-4<br />
<br />
Chương 1. CÁC HỆ THỐNG VÀ SƠ ĐỒ THOÁT NƯỚC<br />
(3LT)<br />
I-1. NHIỆM VỤ CỦA HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC<br />
VÀ CÁC LOẠI NƯỚC THẢI<br />
Hoạt động hàng ngày của con người ở các đô thị và điểm dân cư tạo ra nước thải.<br />
Khái niệm về nước thải: Là nguồn ô nhiễm, gồm: chất thải sinh lý của người, động<br />
vật, chất thải trong quá trình sản xuất theo nước xả vào môi trường xung quanh.<br />
Tác hại của nước thải:<br />
-<br />
<br />
Chứa nhiều chất vô cơ độc hại, chất hữu cơ dễ bị phân huỷ thối rữa, nhiều vi<br />
trùng gây bệnh nguy hiểm cho người và động vật.<br />
<br />
-<br />
<br />
Gây ngập lụt làm ảnh hưởng, hư hại tới nhiều đối tượng khác: đất đai, đường<br />
xá, c/trình kiến trúc...<br />
<br />
Nhiệm vụ của HTTN: Thu gom, vận chuyển nhanh chóng NT ra khỏi khu vực, đồng<br />
thời xử lý và khử trùng đạt yêu cầu VS trước khi xả vào nguồn tiếp nhận.<br />
Các loại nước thải:<br />
-<br />
<br />
Nước thải sinh hoạt: Từ các chậu rửa, buồng tắm, nhà xí, tiểu...<br />
<br />
-<br />
<br />
Nước thải sản xuất: Thải ra sau quá trình SX; thành phần rất khác nhau, phụ<br />
thuộc vào tính chất của SX.<br />
Phân biệt:<br />
+ NTSX bẩn nhiều (nước bẩn): NT từ các cơ sở SX hóa chất, sản suất giấy,<br />
NT bệnh viện… chứa nhiều chất bẩn, độc hại<br />
+ NTSX bẩn ít (NT sạch): nước để rửa các thiết bị, làm sạch các thiết bị,<br />
nước làm mát... không mang nhiều chất bẩn và độc hại.<br />
<br />
-<br />
<br />
Nước mưa bẩn: Sau khi rơi xuống chảy trên mặt đường, quảng trường, khu<br />
dân cư, xí nghiệp... bị nhiễm bẩn.<br />
<br />
Nước trong đô thị: NTSH, NTSX,... được dẫn chung thì hỗn hợp đó được gọi là nước<br />
thải đô thị.<br />
I-2. SƠ ĐỒ VÀ PHÂN LOẠI HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC<br />
Khái niệm: HTTN là tổ hợp các c/trình, thiết bị và các giải pháp kỹ thuật được tổ chức<br />
để thực hiện nhiệm vụ chuyển NT ra khỏi khu vực.<br />
Phân loại HTTN: (tuỳ thuộc phương thức thu gom, vận chuyển, mục đính và yêu cầu<br />
xử lý và sử dụng NT):<br />
<br />
Dương Thanh Lượng. Bài giảng môn học Thoát nước - Chương 4<br />
<br />
4-5<br />
<br />