Bài giảng Nguyên lý kế toán - Chương 3: Tài khoản và ghi sổ kép (14 tr)

06-Sep-11<br /> <br /> CHƯƠNG 3:<br /> TÀI KHOẢN VÀ GHI SỔ KÉP<br /> <br /> Tài khoản<br /> Khái niệm:<br /> Tài khoản là phương pháp kế<br /> toán phân loại nghiệp vụ<br /> kinh tế phát sinh theo yêu<br /> cầu phản ánh và giám đốc<br /> một cách thường xuyên, liên<br /> tục và có hệ thống số hiện<br /> có và tình hình biến động<br /> của từng loại tài sản, từng<br /> loại nguồn vốn cũng như<br /> từng loại doanh thu, chi phí<br /> trong quá trình hoạt hộng<br /> của doanh nghiệp.<br /> <br /> 1<br /> <br /> 3.1.2 Phân loại tài khoản:<br /> - Phân loại tài khoản theo mối quan hệ với báo cáo tài chính:<br /> Tài khoản tài sản: gồm những tài khoản phản ánh tài sản trong<br /> doanh nghiệp, thuộc “Tài sản” trong bảng cân đối kế toán.<br /> Tài khoản nguồn vốn: gồm những tài khoản phản ánh nợ phải<br /> trả và vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp, thuộc “Nguồn<br /> vốn” trong bảng cân đối kế toán.<br /> Tài khoản doanh thu: gồm những tài khoản phản ánh các loại<br /> doanh thu của doanh nghiệp, thuộc “Doanh thu” trong Báo<br /> cáo kết quả hoạt động kinh doanh.<br /> Tài khoản chi phí: gồm những tài khoản phản ánh các loại chi<br /> phí của doanh nghiệp, thuộc “Chi phí” trong Báo cáo kết<br /> quả hoạt động kinh doanh.<br /> =>Tài khoản tài sản: Tài khoản loại ...<br /> =>Tài khoản nguồn vốn: Tài khoản loại ...<br /> =>Tài khoản doanh thu: Tài khoản loại ...<br /> =>Tài khoản chi phí: Tài khoản loại ...<br /> 3<br /> <br /> 2<br /> <br /> - Phân loại tài khoản theo mối liên hệ với kỳ<br /> kế toán:<br /> Tài khoản thường xuyên: gồm những tài<br /> khoản luôn có số dư chuyển từ cuối kỳ kế<br /> toán này sang đầu kỳ kế toán khác trong<br /> suốt quá trình hoạt động của doanh nghiệp.<br /> Tài khoản tạm thời: gồm những tài khoản có<br /> số dư tạm thời trong kỳ kế toán, đến cuối<br /> kỳ số dư đó phải được chuyển hết. Sang<br /> đầu kỳ sau những tài khoản này bắt đầu<br /> bằng 0.<br /> Tài khoản thường xuyên: Tài khoản loại<br /> <br /> Tài khoản tạm thời: Tài khoản loại<br /> <br /> 4<br /> <br /> 1<br /> <br /> 06-Sep-11<br /> <br /> - Phân loại tài khoản theo nội dung kinh tế:<br /> Loại tài khoản phản ánh tài sản: nhóm tài khoản phản ánh tài sản<br /> ngằn hạn, nhóm tài khoản phản ánh tài sản dài hạn<br /> Loại tài khoản phản ánh nguồn vốn: nhóm tài khoản phản ánh nợ<br /> phải trả, nhóm tài khoản phản ánh nguồn vốn<br /> Loại tài khoản phản ánh doanh thu và thu nhập từ các hoạt động<br /> kinh doanh: tài khoản phản ánh doanh thu bán hàng và cung cấp<br /> dịch vụ, tài khoản phản ánh doanh thu hoạt động tài chính, tài<br /> khoản phản ánh thu nhập khác<br /> Loại tài khoản phản ánh chi phí: tài khoản phản ánh chi phí<br /> nguyên vật liệu trực tiếp (TK….), chi phí nhân công trực tiếp<br /> (TK….), chi phí sản xuất chung (TK ….), chi phí bán hàng<br /> (TK…), chi phí quản lý doanh nghiệp (TK….),…<br /> <br /> 3.1.3 Kết cấu tài khoản:<br /> Về hình thức, để tiện cho người học, trong lý thuyết tài khoản<br /> được thể hiện dưới dạng chữ T, nhưng trong thực tế tài<br /> khoản được biểu hiện dưới dạng sổ.<br /> Tài khoản có kết cấu chia làm 2 bên: bên trái gọi là bên nợ,<br /> bên phải gọi là bên có<br /> <br /> NÔÏ<br /> <br /> Taøi khoaûn…<br /> <br /> COÙ<br /> <br /> Soá tieàn ghi vaøo beân<br /> <br /> Soá tieàn ghi vaøo beân<br /> <br /> traùi goïi laø ghi NÔÏ<br /> <br /> phaûi goïi laø ghi COÙ<br /> <br /> 5<br /> <br /> 6<br /> <br /> Dạng sổ:<br /> Ngaøy Chöùng töø ghi<br /> soå<br /> ,<br /> thaùng<br /> Soá<br /> Ngaøy,<br /> ghi<br /> hieäu thaùng<br /> soå<br /> A<br /> <br /> B<br /> <br /> D<br /> <br /> Soá tieàn<br /> Nôï<br /> <br /> Coù<br /> <br /> E<br /> <br /> Dieãn giaûi<br /> <br /> C<br /> <br /> Ghi<br /> chuù<br /> <br /> Soá<br /> hieäu<br /> TK<br /> ñoái<br /> öùng<br /> <br /> 1<br /> <br /> 2<br /> <br /> G<br /> <br /> NỢ<br /> SDĐK:<br /> <br /> Số hiệu tài khoản<br /> Dư nợ đầu kỳ<br /> SDĐK:<br /> <br /> CÓ<br /> Dư có đầu kỳ<br /> <br /> SDCK:<br /> <br /> Phát sinh bên nợ<br /> Dư nợ cuối kỳ<br /> <br /> Phát sinh bên có<br /> Dư có cuối kỳ<br /> <br /> SDCK:<br /> <br /> - Soá dö ñaàu naêm<br /> - Soá phaùt<br /> thaùng<br /> <br /> sinh trong<br /> <br /> ……<br /> …..<br /> Coäng soá phaùt sinh<br /> Soá dö cuoái kyø<br /> 7<br /> <br /> 8<br /> <br /> 2<br /> <br /> 06-Sep-11<br /> <br /> 3.2 Nguyên tắc ghi chép trên các tài khoản kế toán.<br /> Đối với tài khoản tài sản (TK loại 1 và TK loại 2)<br /> NÔÏ<br /> <br /> TK Taøi saûn<br /> <br /> COÙ<br /> <br /> Nợ<br /> <br /> TK 111 “Tiền mặt”<br /> <br /> Soá dö ñaàu kyø<br /> TAØI SAÛN TAÊNG<br /> <br /> TAØI SAÛN GIAÛM<br /> <br /> Coäng soá phaùt sinh<br /> <br /> Coäng soá phaùt sinh<br /> <br /> Các khoản tiền mặt nhập quỹ<br /> Tiền mặt thừa khi kiểm kê<br /> <br /> Các khoản tiền mặt xuất quỹ<br /> Tiền mặt thiếu khi kiểm kê<br /> <br /> Chênh lệch tỷ giá tăng do đánh Chênh lệch tỷ giá giam do<br /> giá lại số dư ngoại tệ cuối<br /> đánh giá lại số dư ngoại tệ<br /> kỳ<br /> cuối kỳ<br /> <br /> Soá dö cuoái kyø<br /> SDCK = SDÑK + Soá PS<br /> taêng – Soá PS giaûm<br /> <br /> Tiền mặt hiện đang tồn tại<br /> quỹ cuối kỳ<br /> <br /> 9<br /> <br /> 10<br /> <br /> Nợ<br /> Nợ<br /> <br /> TK 112 “Tiền gửi ngân hàng”<br /> <br /> Có<br /> <br /> Tiền gửi ngân hàng hiện đang<br /> tồn đầu kỳ<br /> Các khoản gửi ngân hàng nhập<br /> quỹ<br /> <br /> Có<br /> <br /> Tiền mặt hiện đang tồn đầu<br /> kỳ<br /> <br /> TK 141”Tạm ứng”<br /> <br /> Có<br /> <br /> Các khoản tiền tạm ứng chưa<br /> thanh toán<br /> Các khoản tiền đã tạm ứng cho Các khoản tiền tạm ứng đã<br /> CNV trong doanh nghiệp<br /> thanh toán theo số chi<br /> thực tế đã duyệt<br /> <br /> Các khoản tiền gửi ngân<br /> hàng rút ra<br /> <br /> Chênh lệch tỷ giá tăng do đánh Chênh lệch tỷ giá tăng do<br /> giá lại số dư ngoại tệ cuối kỳ<br /> đánh giá lại số dư ngoại<br /> tệ cuối kỳ<br /> <br /> Chi thêm kho số tiền thanh<br /> toán > số tiền tạm ứng<br /> <br /> Tiền gửi ngân hàng hiện đang<br /> tồn cuối kỳ<br /> <br /> Các khoản tiền tạm ứng hiện<br /> chưa thanh toán<br /> <br /> 11<br /> <br /> Số tiền tạm ứng chi không<br /> hết nhập lại quỹ hay trừ<br /> vào lương<br /> <br /> 12<br /> <br /> 3<br /> <br /> 06-Sep-11<br /> <br /> Caùch ghi vaøo taøi khoaûn Taøi saûn:<br /> <br /> Nợ<br /> <br /> TK 131 “Phải thu khách hàng”<br /> <br /> Có<br /> <br /> Số tiền phải thu khách hàng<br /> đầu kỳ<br /> Số tiền khách hàng đã trả<br /> nợ<br /> Số tiền phải thu khách hàng về<br /> sản phẩm, hàng hóa dịch vụ<br /> đã cung cấp cho khách hàng<br /> và được xác định là tiêu thụ<br /> <br /> Số tiền đã nhận trước, trả<br /> trước của khách hàng<br /> <br /> 14<br /> <br /> Ví duï: Haõy môû, ghi vaø khoùa Taøi khoaûn Tieàn maët<br /> - Tieàn maët toàn ñaàu thaùng 10.000.000.<br /> 1- Duøng tieàn maët ñeå môû taøi khoaûn ôû ngaân haøng 5.000.000<br /> 2- Baùn haøng thu baèng tieàn maët 25.000.000<br /> 3- Vay ngaén haïn ngaân haøng nhaäp quyõ tieàn maët 10.000.000<br /> 4- Traû löông cho nhaân vieân baèng tieàn maët 15.000.000<br /> <br /> Nợ<br /> <br /> TK ……………..<br /> <br /> Có<br /> <br /> Chiết khấu thương mại cho<br /> khách hàng<br /> Khoản giảm giá hàng bán<br /> Doanh thu của hàng bán bị<br /> trả lại<br /> <br /> Số tiền thừa trả lại cho khách<br /> hàng<br /> Số tiền còn phải thu khách<br /> hàng<br /> <br /> Chiết khấu thanh toán khách<br /> hàng hưởng<br /> 13<br /> <br /> Giả sử số dư tiền mặt vào ngày 30/6/201X tại Công ty DCF là<br /> 15.000.000đ<br /> – Ngày 05/7, phiếu thu số 71: Rút tiền gửi ngân hàng về<br /> nhập quỹ tiền mặt 55.000.000đ<br /> – Ngày 08/7, phiếu chi số 76: Tạm ứng cho nhân viên A<br /> mua hàng 20.000.000đ<br /> – Ngày 13/7, phiếu chi số 77: Tạm ứng lương đợt 1 cho<br /> nhân viên 40.000.000đ<br /> – Ngày 15/7, phiếu thu số 72: Khách hàng thanh toán<br /> bằng tiền mặt 16.000.000đ<br /> – Ngày 23/7, phiếu chi số 78: Thanh toán tiền điện thoại<br /> tháng 06 là 1.350.000đ<br /> – Ngày 30/7, phiếu chi số 79: Nộp tiền mặt vào ngân<br /> hàng 18.000.000đ<br /> Yêu cầu:<br /> - Mở tài khoản “Tiền mặt” và phản ánh tình hình thay đổi tiền<br /> mặt trong tháng 07/201X.<br /> 15<br /> - Xác định số dư tiền mặt còn lại cuối kỳ.<br /> <br /> Đối với tài khoản nguồn vốn (TK loại 3 và TK loại 4)<br /> NÔÏ<br /> <br /> TK Nguoàn voán<br /> <br /> COÙ<br /> <br /> Soá dö ñaàu kyø<br /> NGUOÀN VOÁN GIAÛM<br /> <br /> NGUOÀN VOÁN TAÊNG<br /> <br /> Coäng soá phaùt sinh<br /> <br /> Coäng soá phaùt sinh<br /> Soá dö cuoái kyø<br /> SDCK = SDÑK + Soá PS<br /> taêng – Soá PS giaûm<br /> <br /> 16<br /> <br /> 4<br /> <br /> 06-Sep-11<br /> <br /> 18<br /> <br /> Cách ghi vào tài khoản nguồn vốn<br /> Nợ<br /> <br /> TK 331 “Phải trả người bán”<br /> Có<br /> Số tiền phải trả người bán<br /> đầu kỳ<br /> <br /> Số tiền đã trả hoặc đã ứng<br /> trước cho người bán<br /> Số tiền chiết khấu thương mại,<br /> chiết khấu thanh toán, giảm<br /> giá hàng mua, hàng mua bị<br /> trả lại được người bán chấp<br /> thuận cho doanh nghiệp trừ<br /> vào nợ phải trả<br /> <br /> Số tiền phải trả cho người bán<br /> <br /> Ví duï: Haõy môû, ghi vaø khoùa ‘Taøi khoaûn Phaûi traû ngöôøi baùn’<br /> 1- Mua haøng hoùa chöa traû tieàn ngöôøi baùn 30.000.000<br /> 2- Duøng tieàn maët traû nôï ngöôøi baùn 20.000.000<br /> 3- Mua vaät lieäu nhaäp kho trò giaù 50.000.000, ñaõ traû baèng tieàn<br /> maët 15.000.000<br /> 4- Vay ngaén haïn ngaân haøng traû nôï ngöôøi baùn 25.000.000<br /> <br /> Nợ<br /> <br /> Tài khoản ……………………<br /> <br /> Có<br /> <br /> Số tiền còn phải trả người<br /> bán đầu kỳ<br /> 17<br /> <br /> Số nợ vay ngắn hạn đến ngày 31/8/200X của công ty DCF<br /> là 315.000.000đ<br /> • Ngày 07/9 thanh toán nợ vay ngắn hạn 200.000.000đ<br /> • Ngày 17/9 vay thêm 300.000.000đ thanh toán tiền hàng<br /> • Ngày 23/9 vay thêm 120.000.000đ mua nguyên vật liệu<br /> dùng cho sản xuất<br /> • Ngày 29/9 thanh toán nợ vay ngắn hạn 478.000.000đ<br /> Yêu cầu:<br /> - Mở tài khoản “Vay ngắn hạn” và phản ánh tình hình nợ<br /> vay ngắn hạn trong tháng 09/200X.<br /> - Xác định số dư vay ngắn hạn còn lại cuối kỳ<br /> <br /> c- Cách ghi vào tài khoản Doanh thu, Thu nhập<br /> Nợ<br /> <br /> TK Doanh thu, thu<br /> nhập<br /> <br /> 20<br /> <br /> Có<br /> <br /> - Các khoản giảm trừ - Doanh thu bán hàng,<br /> doanh thu<br /> cung cấp dịch vụ<br /> - Kết chuyển doanh - Doanh thu hoạt động<br /> thu thuần, thu nhập TC<br /> để xác định kết quả - Thu nhập khác<br /> kinh doanh<br /> Cộng số phát sinh<br /> <br /> Cộng số phát sinh<br /> <br /> 19<br /> <br /> 5<br /> <br />