Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác-Lênin: Chương 2.3 - ThS. Nguyễn Thị Huệ

Chia sẻ: Lê Na | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:42

Thêm vào BST

Báo xấu

116
lượt xem 17
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác-Lênin: Chương 2.3 - Các cặp phạm trù của phép biện chứng duy vật trình bày về cái riêng - cái chung, tất nhiên - ngẫu nhiên, nội dung - hình thức.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác-Lênin: Chương 2.3 - ThS. Nguyễn Thị Huệ

2.3.1. Cái riêng cái chung. a, Định nghĩa:  Cái riêng: “Là phạm trù Triết học dùng để chỉ một sự vật, một hiện tượng, một quá trình riêng lẻ nhất định”. VD: Một con người cụ thể; Một cái bàn cụ thể…
Cái chung: “Là phạm trù Triết học, dùng để chỉ những mặt, những thuộc tính, những yếu tố, những quan hệ… tồn tại ở nhiều sự vật, hiện tượng”.  Cái chung ko tồn tại riêng lẻ như cái riêng, mà chỉ là những thuộc tính… trong nhiều cái riêng. VD: Ngôn ngữ, Tư duy; ý thức; Khả năng lao động…
Cái đơn nhất: “Là phạm trù Triết học dùng để chỉ những thuộc tính, những yếu tố, những quan hệ…chỉ tồn tại ở một svht mà không lặp lại ở svht khác”. VD: Vân tay mỗi người; Số điện thoại mỗi người…
Cỏi đơn nhất Cỏi riờng Cỏi chung
b, Quan hệ biện chứng giữa cái riêngcái chung. • Cái riêng chỉ tồn tại trong mối liên hệ với cái chung, bất cứ cái riêng nào cũng bao hàm cái chung. Hoa Huệ Hoa hồng Hoa Cúc Bông hoa
Cái chung chỉ tồn tại trong cái riêng, thông qua cái riêng mà biểu hiện ra sự tồn tại của mình. Cái chung là một bộ phận của cái riêng, cái riêng không ra nhập hết vào cái chung.  Cái chung là cái sâu sắc, cái bản chất, còn cái riêng là cái phong phú, đa dạng.
Cái chung và cái đơn nhất có thể chuyển hóa cho nhau trong những điều kiện nhất định. Sự chuyển hoá từ cái đơn nhất thành cái chung là biểu hiện của quá trình cái mới ra đời thay thế cái cũ. Sự chuyển hoá của cái chung thành cái đơn nhất là biểu hiện của quá trình cái cũ, cái lỗi thời bị phủ định.
“Mỗi người tốt, mỗi việc tốt là một bông hoa đẹp, Cả dân tộc ta là một rừng hoa đẹp” (Trích lời Hồ Chủ tịch)
c. Ý nghĩa phương pháp luận. Nhiệm vụ của nhận thức là phải tìm ra cái chung và trong hoạt động thực tiễn phải dựa vào cái chung để cải tạo cái riêng. Muốn nhận thức cái chung thì phải xuất phát từ cái riêng, từ những sự vật, hiện tượng riêng lẻ.
Trong hoạt động thực tiễn cần tạo điều kiện thuận lợi để chuyển hóa cái đơn nhất có lợi thành cái chung và chuyển hóa cái chung bất lợi thành cái đơn nhất.
2.3.2. Nguyên nhân kết quả. a, Khái niệm: Nguyên nhân: “là phạm trù Triết học dùng để chỉ sự tác động lẫn nhau giữa các mặt trong một sự vật hoặc giữa các sự vật với nhau gây ra một biến đổi nhất định nào đó”. Kết quả: “là những biến đổi xuất hiện do nguyên nhân nào đó gây ra”.
T/đ H20 , Oxy Kim loại Han rỉ (Nguyên nhân) (Kết quả)
Phân biệt nguyên nhân với nguyên cớ, điều kiện Nguyên cớ: “là những svht xuất hiện đồng thời với nguyên nhân, nhưng chỉ là quan hệ bề ngoài, ngẫu nhiên chứ không sinh ra kết quả”. VD: Hiện tượng Mỹ ném bom phá hoại Miền Bắc Việt Nam Nguyên nhân: Chặt đứt sự chi viện của MB  MN Nguyên Cớ: Sự kiện Vịnh Bắc bộ (1964)
Phân biệt nguyên nhân với nguyên cớ, điều kiện Điều kiện: “là những svht gắn liền với nguyên nhân tác động vào nguyên nhân, làm cho nguyên nhân phát huy tác dụng, nhưng điều kiện không trực tiếp sinh ra kết quả”.
nhiệt độ Hạt cây ánh sáng Nảy ( Nhân,phôi còn tốt) độ ẩm mầ m áp suất NGUYÊN NHÂN ĐIỀU KIỆN KẾT QUẢ
b, Mối quan hệ biện chứng Không có nguyên nhân nào không dẫn đến kết quả và không có kết quả nào xuất hiện mà không có nguyên nhân (chỉ có điều con người đã nhận thức được nguyên nhân hay chưa) Nguyên nhân sinh ra kết quả  nguyên nhân xuất hiện trước, kết quả xuất hiện sau.
Sáng Bóng đèn Nhiệt độ tăng Dây tóc giãn nở NGUYÊN NHÂN KẾT QUẢ
Một nguyên nhân có thể sinh ra một hoặc nhiều kết quả Học tập tốt Ý thức tập thể tốt Người có sức Hoạt động đoàn thể tốt khỏe tốt Lao động hiệu quả cao 1 Nguyên nhân Nhiều Kết quả
Một kết quả có thể do một hoặc nhiều nguyên nhân sinh ra Sức khỏe tốt Học tập Ý thức học tập tốt tốt Khả năng nhận thức tốt Hoàn cảnh gia đình thuận lợi 1 Kết quả Nhiều Nguyên nhân