Chương 1 Quản lý môi trường trong phát triển đô thị và khu công nghiệp thuộc bài giảng Quản lý môi trường, trình bày nội dung chính sau: Đô thị hóa, khu công nghiệp hóa và môi trường; Các tiêu chí đánh giá môi trường đô thị và khu công nghiệp; Hiện trạng môi trường đô thị và khu công nghiệp của Việt Nam.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Quản lý môi trường: Chương 1
- CHƯƠNG I:
QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG TRONG PHÁT TRIỂN
ĐÔ THỊ & KHU CÔNG NGHIỆP
- QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG TRONG PHÁT TRIỂN ĐÔ THỊ &
KHU CÔNG NGHIỆP
•
Trong vài thập kỷ gần đây, đã bùng nổ các nhu cầu khai thác
tài nguyên thiên nhiên như vũ bão, nhu cầu sử dụng năng
lượng rất lớn.
•
Tài nguyên thiên nhiên bị đe doa cạn kiệt và bị phá hoại. Môi
trường thiên nhiên bị biến đổi theo chiều hướng xấu, các
trận mưa axit, hiện tượng suy giảm tầng ôzôn, hiện tượng
tăng dần nhiệt độ của trái đất và tần suất thiên tai, mưa,
bão, lụt ngày càng tăng, số người chết vì các bệnh hiểm
nghèo do ô nhiễm môi trường gây ra ngày càng lớn v.v...
•
Vấn đề bảo vệ môi trường và phát triển bền vững đã trở
thành mối quan tâm hàng đầu của nhân loại.
- QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG TRONG PHÁT TRIỂN ĐT& KCN
Nhiệm vụ đặt ra cho công tác quản lý môi trường nói chung
và môi trường đô thị khu công nghiệp nói riêng như sau:
•
Xây dựng, ban hành và phổ biến các văn bản pháp luật,
các quy định và hướng dẫn về bảo vệ môi trường, các tiêu
chuẩn môi trường;
•
Quản lý sự tuân thủ pháp luật quy định bảo vệ môi
trường, tiêu chuẩn môi trường đối với tất cả các hoạt
động kinh tế và xã hội của tất cả các tổ chức, cơ sở sản
xuất, tập thể và các cá nhân trong xã hội;
•
Quản lý sự sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên, trước
hết là tài nguyên đất, tài nguyên nước, tài nguyên sinh
vật;
•
Quản lý các nguồn thải gây ô nhiễm môi trường và thúc
đẩy thực hiện các biện pháp giảm thiểu chất thải (nguồn
- Các nội dung chính:
1) ĐÔ THỊ HÓA, KHU CÔNG NGHIỆP HÓA VÀ MÔI
TRƯỜNG
2) CÁC TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ MÔI TRƯỜNG ĐÔ THỊ VÀ
KHU CÔNG NGHIỆP
3) HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG ĐÔ THỊ VÀ KHU CÔNG
NGHIỆP CỦA VIỆT NAM
- 1. ĐÔ THỊ HÓA, KHU CÔNG NGHIỆP HÓA VÀ MÔI TRƯỜNG
Đặc trưng chủ yếu của đô thị là
nơi tập trung dân với mật độ cao,
trong đó các hoạt động chính:
•
Là phi nông lâm nghiệp;
•
Là nơi tiêu thụ tài nguyên thiên
nhiên, năng lượng;
•
Là nơi phát sinh ra nhiều chất
thải nhất, làm ô nhiễm môi
trường đất, môi trường nước,
môi trường không khí ... đối
với khu vực, cũng như đối với
- 1. ĐÔ THỊ HÓA, KHU CÔNG NGHIỆP HÓA VÀ MÔI TRƯỜNG
•
Khu công nghiệp là nơi tập
trung các doanh nghiệp chuyên
sản xuất các sản phẩm công
nghiệp và thực hiện các dịch
vụ cho sản xuất công nghiệp,
nó có ranh giới đất đai ngăn
cách với các khu dận cư xung
quanh.
•
Quá trình công nghiệp hóa sẽ
kéo theo quá trình đô thị hóa.
Thông thường ở bên cạnh các
- 1. ĐÔ THỊ HÓA, KHU CÔNG NGHIỆP HÓA VÀ MÔI TRƯỜNG
Các áp lực chính của đô thị
hóa, công nghiệp hóa tác động
trực tiếp lên tài nguyên thiên
nhiên và môi trường.
Tài nguyên đất;
Tài nguyên khóang sản;
Môi trường.
Xem xét sự phát triển bền
vững !
- 2. CÁC TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ MÔI TRƯỜNG ĐTH&KCN
•
Đánh giá trạng
thái môi trường
Áp lực TRẠNG THÁI
cần phải thống Họat động
của con người
Áp lực Hiện trạng
nhất các tiêu Sản xuất-thương mngi-Tiêu thụ
Năng lượ
ạ môi trường
Không khí
Môi trường
chí đánh giá. Giao thông vận tải
Công nghiệp
tài nguyên
Nước
Đất
Nông nghiệp Tài nguyên thiên nhiên
•
Xét riêng tiêu Lâm nghiệp
Các ngành khác
Các hệ sinh thái
Đô thị và nông thôn
chí về môi
Th
(Cá
)
ng
in
trường trong
ông
gt
cq
Cá ết đị
độ
ành i
– h hộ
ôn
cđ
uy
ti
Th
ịnh xã
n
áp h – h
phát triển đô
t đ ng
ứn Đáp ứng xã hội
yế áp ứ
n
g x ành đ
Luật pháp
ác Các đ
thị và công
ãh
Chiến lược, chính sách
ội ng)
qu
Công nghệ mới
ộ
nghiêp có thể
(C
Kiểm sóat ô nhiễm
Thay đổi tiêu thụ
dựa vào mô Các công ước Quốc Tế
Nội dung khác
hình "Áp lực
Trạng thái Đáp ĐÁP ỨNG
Nguồn: Cục Môi trường Ôxtrâylia, 1994
ứng"
- 2. CÁC TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ MÔI TRƯỜNG ĐT&KCN
Tiêu chí về “Áp lực” đối với môi trường:
-
Quy mô phát triển đô thị phải hợp lý;
-
Quy hoạch sử dụng đất đô thị phù hợp;
-
Tiết kiệm sử dụng và khai thác tài nguyên thiên nhiên;
-
Giảm thiểu nguồn thải các chất gây ô nhiễm môi trường;
-
Bảo tồn đa dạng sinh học trong đô thị.
Các chỉ thị: Dân số, diện tích đô thị, số xe cơ giới, nhu cầu …
sự cố.
- 2. CÁC TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ MÔI TRƯỜNG ĐTH&KCN
Tiêu chí về “đáp ứng” với môi trường:
-
Tiêu chí về đáp ứng môi trường trong phát triển đô thị: Cơ
sở hạ tầng kỹ thuật đô thị hiện đại; Các nguồn thải (khí,
nước, rắn) đều được xử lý; đô thị đáp ứng được các nhu
cầu của người dân; bảo vệ được môi trường; ý thực cộng
đồng cao; ngân sách đáp ứng được công tác bảo vệ môi
trường.
-
Chỉ thị thể hiện: tỷ lệ dân số được cấp nước, mật độ
đường cống, mật độ đường giao thông, tỷ lệ rác thải được
gom, diện tích cây xanh,…
- 2. CÁC TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ MÔI TRƯỜNG ĐTH&KCN
Tiêu chí về “trạng thái” môi trường: Các chỉ thị thể hiện
-
Môi trường nước (ngầm, mặt): trữ lượng, chất lượng;
-
Môi trường không khí: Nồng độ các thành phần, nhiệt độ,
mưa, gió,..;
-
Môi trường đất (ngọai thành): Chỉ thị hóa – sinh học, kim
lọai nặng;
-
Mức ồn giao thông: mức ồn trung bình ngày, đêm;
-
Sức khỏe môi trường: tuổi thọ trung bình, tỷ lệ bệnh
tật,....
- 3. HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG ĐT&KCN CỦA VIỆT NAM
Phát triển kinh tế xã hội mà không lồng ghép hữu cơ với
bảo vệ môi trường thì sẽ dẫn đến hậu quả thiệt hại nghiêm
trọng đối với môi trường sống của con người, cũng như đối
với bản thân nền kinh tế xã hội đó.
Nhiều nước phát triển và đang phát triển đang phải trả giá
cho mọi sự phá hủy môi trường và suy giảm tài nguyên thiên
nhiên của mình. Người ta ước tính chi phí cho xói mòn đất, ô
nhiễm đô thị và tắc nghẽn giao thông đô thị đã chiếm hơn
5% thu nhập quốc dân hàng năm.
Đảng và Nhà nước đã sớm nhận rõ tầm quan trọng và mối
quan hệ gắn kết giữa phát triển KTXH và công tác BVMT,
- 3. HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG ĐT&KCN CỦA VIỆT NAM
Chỉ thị 36CT/TW, ngày 25 tháng 6 năm 1998 của Bộ Chính
trị Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam "Về tăng cường công
tác bảo vệ môi trường trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại
hóa đất nước" đã chỉ rõ: "Bảo vệ môi trường là một vấn
đề sống còn của đất nước, của nhân loại; là nhiệm vụ có
tính xã hội sâu sắc, gắn liền với cuộc đấu tranh xoa đói
giảm nghèo ở mỗi nước, với cuộc đấu tranh vì hòa bình
và tiến bộ xã hội trên phạm vi toàn thế giới":
- 3. HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG ĐT&KCN CỦA VIỆT NAM
Mục tiêu của công tác bảo vệ môi trường là:
"Ngăn ngừa ô nhiễm môi trường, phục hồi và cải thiện
môi trường ở những nơi, những vùng đã bị suy thoái, bảo
tồn đa dạng sinh học, từng bước nâng cao chất lượng
môi trường ở các khu công nghiệp, đô thị và nông thôn,
góp phần phát triển kinh tếxã hội bền vững, nâng cao
chất lượng cuộc sống của nhân dân, tiến hành thắng lợi
sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước".
- 3. HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG ĐT&KCN CỦA VIỆT NAM
Hiện trạng môi trường nước đô thị ở Việt Nam
Nước cấp: Hiện nay, toàn quốc có khoảng 240 nhà máy nước
với tổng công suất là trên 3,78 triệu m3/ngày. Phần lớn các
nhà máy có công nghệ xử lý nước lạc hậu, chất lượng không
đảm bảo vệ sinh, nhiều chỉ tiêu hóa lý, vi sinh không đạt
tiêu chuẩn nước sạch. Tỷ lệ thất thóat rất cao trên 15%.
Nước thải: Hòa chộn với nước mưa (dùng chung hệ thống
cống thóat), nhiều nguồn thải có độc tố như bệnh viện,
công nghiệp. Xử lý chưa triệt để hoặc không xử lý trước khi
xả ra môi trường.
Ở các đô thị nước ta, môi trường nước mặt là nơi tiếp nhận,
- 3. HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG ĐT&KCN CỦA VIỆT NAM
Hiện trạng môi trường không khí đô thị ở Việt Nam
Môi trường không khí ở đô thị bao giờ cũng bị ô nhiễm hơn
môi trường không khí ở nông thôn, bởi vì các nguồn thải gây
ô nhiễm môi trường ở đô thị rất lớn từ sinh họat, giao thông,
công nghiệp đến xây dựng đô thị.
Ô nhiễm bụi: Hầu hết các đô thị ở nước ta đều bị ô nhiễm
bụi, nhiều đô thị bị ô nhiễm trầm trọng, tới mức báo động.
Ô nhiễm các khí độc hại khác (SO2,NO2, CO): Nồng độ khí
NO2, CO, SO2 trong không khí đô thị đều xấp xỉ trị số TCCP.
Ô nhiễm chì (Pb) trong không khí đô thị: nồng độ chì quăn
- 3. HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG ĐT&KCN CỦA VIỆT NAM
Bảng 1‑7: Kết quả quan trắc mưa axít năm 2000, 2001 và 2002
Nguồn: Cục Bảo vệ Môi trường, Báo cáo Kết quả đo lường của các trạm quan trắc mưa axít năm 2000, năm 2001 và năm 2002
Năm 2000 Năm 2001 Năm 2002
Số mẫu Số mẫu Số mẫu
TT Địa điểm đo Tỷ lệ số Tỷ lệ số Tỷ lệ số
nước nước nước
mẫu có mẫu có mẫu có
mưa thu mưa thu mưa thu
pH≤5.5 pH≤5.5 pH≤5.5
được được được
1 Lào cai 121 9.0 38 3.0 113 15.0
2 Hà nội 35 3.0 78 8.51
3 Quảng Ngãi 54 52.0 133 4.0 86 0.0
4 Nha Trang 56 2.0 59 0.0
5 Biên Hòa 100 43.0 29 36.0 98 34.7
6 Tp.HCM 64 63.0 29 33.0 54 1.9
7 Bình Dương 74 19.0 27 33.0 59 64.4
8 Vũng Tàu 84 16.0 29 4.0 78 10.3
9 Mỹ Tho 99 1.0 24 0.0 73 0.0
- 3. HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG ĐT&KCN CỦA VIỆT NAM
Hiện trạng môi trường tiếng ồn đô thị ở Việt Nam
Giao thông vận tải là nguồn chính gây ô nhiễm tiếng ồn đô
thị.
Một số nguồn tiếng ồn khác như:
Mức độ ồn trong các đô thị Việt Nam đang tắng lên và đều
12
vượt mức cho phép (ví dụ diễn biến từ 1995 1998 t ạ
10
i Tp.
Hà nội) 8
6
4
2
0
- 3. HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG ĐT&KCN CỦA VIỆT NAM
Hiện trạng ô nhiễm chất thải rắn ở Việt Nam
Ô nhiễm chất thải rắn ở đô thị là vấn đề bức xúc, đô thị
càng phát triển, lượng chất thải rắn càng lớn, tính chất độc
hại càng tăng.
Lượng chất thải rắn đô thị, nếu không được quản lý, thu
gom và xử lý tốt, sẽ dẫn đến hàng loạt hậu quả tiêu cực đối
với môi trường đô thị. Chất thải rắn được phân lọai như: (1)
chất thải rắn sinh họat; (2) chất thải rắn công nghiệp; (3)
chất thải rắn bệnh viện.
- 3. HIỆN TRẠNG MÔI TRƯỜNG ĐT&KCN CỦA VIỆT NAM
Hiện trạng môi trường khu công nghiệp ở Việt Nam
Tình hình công nghiệp hóa:
• Tính đến nay (năm 2010), Việt Nam đã có 250 KCN được
thành lập, trong đó có 170 KCN (chiếm 68% tổng số KCN
của cả nước) đã đi vào hoạt động, số còn lại đang trong
quá trình xây dựng, hoàn thiện. Cho đến nay cả nước có
57 tỉnh, thành phố đều có KCN được thành lập.
• Hiện nay, các KCN đã thu hút được 8.500 dự án đầu tư
trong và ngoài nước với tổng vốn đăng ký khoảng 70 tỉ
USD, trong đó vốn đầu tư nước ngoài hơn 52 tỉ (chiếm
30% FDI cả nước), còn lại là vốn đầu tư của các doanh
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
