intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Bài giảng Sinh lý vật nuôi: Chương 10 - Phạm Kim Đăng

Chia sẻ: Manh Manh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

101
lượt xem
11
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Sinh lý vật nuôi - Chương 10: Sinh lý tuần hoàn do Phạm Kim Đăng biên soạn có nội dung trình bày các kiến thức về sinh lý tim, sinh lý bệnh hệ mạch. Bài giảng được thiết kế rõ ràng, súc tích giúp người học dễ dàng nắm bắt nội dung.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Sinh lý vật nuôi: Chương 10 - Phạm Kim Đăng

  1. Ph m Kim ðăng 25-Mar-08 Ch−¬ng X: Sinh lý tuÇn hoµn §V cã vó: 2 vßng + §¹i tuÇn hoµn: TT tr¸i (m¸u ®á)→... TN ph¶i + Vßng tuÇn nhá: TT ph¶i ...→ NhÜ tr¸i Nguyên t c ho t ñ ng c a van A. Sinh lý tim Tim võa cã chøc n¨ng ®Èy, võa thu m¸u I. Chu kú tim: (1 chu kú: 5 kú): NhÜ co (0,15), nhÜ gi·n (0,7), thÊt co (0,3), thÊt gi·n (0,5), tim nghØ ( 0,4) t lµm viÖc = t nghØ 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 TN 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 TT II. van tim & TiÕng tim 1.Van tim: T/d gi÷ m¸u ch¶y theo 1 chiÒu, 2 lo¹i Van nhÜ thÊt Ph¶i (3 l¸) H−íng TT Tr¸i (2 l¸) Van ®éng m¹ch 1 tõ TT ph¶i → §M phæi 1 tõ TT tr¸i → §M chñ Khoa CNTY - ð i h c NNI Hà N i 1
  2. Ph m Kim ðăng 25-Mar-08 Van NT trái Van NT ph i Van ðM Van ðM ph i 3 2. TiÕng tim: 2 tiÕng: * TiÕng t©m thu: t/− TT co, van nhÜ thÊt ®ãng vµ tiÕng c¬ TT rung “pïm” - ¢m ®ôc, trÇm, kÐo dµi (2 van nhÜ thÊt k0 ®ãng cïng lóc) * TiÕng t©m tr−¬ng: t/ø TT gi·n, 2 van ®éng m¹ch ®ãng - ¢m cao, gän→ “p p” → K/c gi÷a tiÕng 1 & 2 ng¾n h¬n gi÷a tiÕng 2 & 1 → Khi hë, hÑp van …t¹o tiÕng tiÕng thæi, rung (bÖnh lý) VD: + HÑp van nhÜ thÊt bÈm sinh → m¸u tõ TN xuèng thÊt bÞ xo¸y nªn nghe rung râ. Khoa CNTY - ð i h c NNI Hà N i 2
  3. Ph m Kim ðăng 25-Mar-08 + Hë van → tiÕng thæi: - TiÕng thæi t©m thu→ hë van nhÜ thÊt “pïm-x×- t¾c” - TiÕng thæi t©m tr−¬ng → hë van §M “pïm-t¾c-x×” → Dùa vµo tiÕng tim ®Ó ®o¸n bÖnh. III. sinh lý c¬ tim 1. TÝnh h−ng phÊn a. HiÖn t−îng “tÊt c¶ or k0”:→ gióp tim h/® bÒn bØ, dÎo dai - ChØ ®/ø khi KT tíi ng−ìng vµ k0 ®æi ngay khi c/®é > ng−ìng (tøc KTng−ìng→ ®/ø chØ nh− víi KT ng−ìng) - ChØ co ®¬n, kh«ng co tetanos. (c¬ v©n: + KT ®¹t ng−ìng→ co c¬ + KT > ng−ìng→ co m¹nh h¬n + KT liªn tôc→ co tetannos) → G/thÝch: - C¬ v©n cÊu t¹o tõ nhiÒu sîi c¬ riªng biÖt nªn ∈ c−êng ®é KT mµ sè l−îng sîi tham gia nhiÒu hay Ýt. - C¬ tim cÊu t¹o hîp bµo, cã c¸c cÇu NSC nèi c¸c sîi v× vËy toµn bé tim nh− 1 TB, 1 sîi ®éc nhÊt. Khoa CNTY - ð i h c NNI Hà N i 3
  4. Ph m Kim ðăng 25-Mar-08 b. TÝnh tr¬ (k0 ®/ø): gåm 2 pha ∈ thêi ®iÓm KT KT1 KT2 T−¬ng ®èi TuyÖt ®èi + Tr¬ tuyÖt ®èi: KT vµo kú thÊt co → tim k0 ®/ø (nhê cã tÝnh tr¬ mµ tim k0 bÞ co tetanos) Do tim võa nhËn KT cña h¹ch Keith-Flack, l¹i nhËn tiÕp KT kh¸c→ KT ¸c tÝnh → c¬ tim k0 ®/ø + Tr¬ t−¬ng ®èi: KT vµo kú thÊt gi·n → tim ®/ø = co phô m¹nh h¬n (co bãp ngo¹i lÖ or ngo¹i t©m thu). NghØ l©u h¬n = nghØ bï 2. TÝnh tù ®éng: do c¸c h¹ch tù ®éng, ®¶m b¶o cho tim h/® nhÞp nhµng ngay c¶ khi mÊt liªn l¹c víi TKTW * H¹ch xoang nhÜ. TÝnh HF cao, Keith- Flack (Remark) tù ®éng chÝnh * H¹ch nhÜ thÊt (v¸ch liªn nhÜ): Ashoff – Tawara tù ®éng phô. (Ludwig–Bider) * HÖ truyÒn dÉn: Hiss (2 nh¸nh) & Bã Hiss tËn cïng sîi Purkinje (Dogel) Õch: h¹ch Dogel Purkinje →Bªn c¹nh hÖ tù ®éng cßn chÞu sù chi phèi cña TKTW §Ó chøng minh = TN Stanius (c¸c nèt buéc tim Õch) Khoa CNTY - ð i h c NNI Hà N i 4
  5. Ph m Kim ðăng 25-Mar-08 3. TÝnh dÉn truyÒn: Keith-Flack HF ph¸t xung ®éng (®iÖn SV) - §o¹n Keith-Flack ®Õn Ashoff-Tawara, V chËm ≈ 1m/s. (®o¹n nµy kh«ng cã sîi dÉn truyÒn mµ nhê vµo sîi c¬ TN, v× thÕ TN ph¶i co tr−íc, tr¸i sau vµ TN co tr−íc TT) - §o¹n Ashoff-Tawara theo bã Hiss, Purkinje, V nhanh 5-6 m/s → toµn bé TT HF cïng lóc → ®Èy m¸u vµo §M IV. §iÖn tim - Khi h/®, mçi sîi c¬ tim x/hiÖn 1 dao ®éng ®iÖn thÕ = ®iÖn h/® Tæng hîp ®iÖn h/® c¸c sîi c¬ t¹o dßng ®iÖn h/® - C¬ thÓ lµ 1 m«i tr−êng dÉn ®iÖn t−¬ng ®èi ®ång nhÊt ®iÖn do tim ph¸t ra truyÒn kh¾p c¬ thÓ → cã thÓ ghi ®iÖn tim tõ hai ®iÓm cña c¬ thÓ - §iÖn t©m ®å (ECG: electrocardiogram)= ®å thÞ biÕn thiªn ®iÖn do tim ph¸t ra khi ho¹t ®éng - 2 lo¹i ®−êng dÉn (chuyÓn ®¹o) Trùc tiÕp: ®iÖn cùc ch¹m vµo c¬ tim ChØ dïng khi më lång ngùc, phÉu thuËt hoÆc thÝ nghiÖm Gi¸n tiÕp: ngoµi lång ngùc (l©m sµng), 3 lo¹i m¹ch dÉn chuÈn Cæ tay D1 Cæ tay ph¶i tr¸i D1: m¹ch dÉn song cùc chi D2: m¹ch dÉn ®¬n cùc chi D2 D3 D3: m¹ch dÉn tr−íc tim Cæ ch©n tr¸i S¬ ®å trôc diÖn trong tam gi¸c Einthoven Khoa CNTY - ð i h c NNI Hà N i 5
  6. Ph m Kim ðăng 25-Mar-08 3 song cùc chuÈn §¬n cùc chi c¬ b¶n a. §iÖn t©m ®å: 1 chu kú = 5 sãng • Nguyªn t¾c + HF→ chªnh lÖch ®iÖn thÕ→ sãng ®i lªn + HF lan to¶→ ®iÖn thÕ↓→ sãng ®i xuèng + Toµn bé TN hoÆc TT HF→ k0 chªnh lÖch→ n»m ngang R T P P T Q S ST PQ QRS biÕn ®éng ®iÖn thÕ trong TB c¬ TN biÕn ®éng ®iÖn thÕ trong TB c¬ TT Khoa CNTY - ð i h c NNI Hà N i 6
  7. Ph m Kim ðăng 25-Mar-08 Hư ng lan truy n ñi n tim • Ph©n tÝch c¸c sãng + Sãng P: HF tõ Keith-Flack nhÜ ph¶i HF tr−íc (-), cßn nhÜ tr¸i ch−a HF (+) → chªnh lÖch ®iÖn → sãng ®i lªn Khi HF lan sang TN tr¸i → chªnh lÖch ↓ → sãng ®i xuèng Khi c¶ TN ®Òu HF → k0 cßn chªnh lÖch → sãng n»m ngang + §o¹n PQ: biÓu thÞ HF tõ TN→ TT, sãng Q (TT b¾t ®Çu HF) + Nhãm QRS: tr¹ng th¸i HF cña TT tr−íc khi co, nhãm nµy dèc do HF truyÒn nhanh trong TT + §o¹n ST: n»m ngang do toµn bé TT ®· HF + Sãng T: TT kh«i phôc: vïng HF tr−íc (TT ph¶i) kh«i phôc tr−íc, HF sau kh«i phôc sau→ chªnh lÖch→ sãng ®i lªn. Khi 2 bªn kh«i phôc→ chªnh lÖch gi¶m dÇn→ sãng ®i xuèng. §Õn khi hÕt → sãng n»m ngang Khoa CNTY - ð i h c NNI Hà N i 7
  8. Ph m Kim ðăng 25-Mar-08 b. ý nghÜa: → chÈn ®o¸n + Rèi lo¹n nhÞp tim: NÕu TP dµi→ Keith-Flack HF chËm NÕu TP ng¾n→ Keith-Flack HF nhanh + Rèi lo¹n dÉn truyÒn HF PQ dµi → t¾c dÉn truyÒn nhÜ thÊt. QRS gi·n réng do dÉn truyÒn trong TT bÞ trë ng¹i (viªm bã Hiss, sîi Purkinje or viªm c¬ TT …) + CÊu t¹o kh¸c th−êng cña tim P cao, réng (TN to or viªm c¬ nhÜ), Q réng (triÖu chøng nhåi m¸u c¬ tim) Khoa CNTY - ð i h c NNI Hà N i 8
  9. Ph m Kim ðăng 25-Mar-08 B×nh th−êng Tim ®Ëp nhanh Tim ®Ëp nhanh bÊt ngê TiÕng rung t©m nhÜ Trë ng¹i h¹ch nhÜ thÊt ®é 1 Trë ng¹i h¹ch nhÜ thÊt ®é 2 Trë ng¹i h¹ch nhÜ thÊt ®é 3 V. TÇn sè tim = sè lÇn tim ®Ëp/1 phót + ∈ loµi, ngo¹i c¶nh, tr¹ng th¸i s/lý. Khi ¨n, v/®, khi T0 m«i tr−êng cao…→ ↑ nhÞp tim VI. C«ng cña tim + Tim co bãp t¹o E → phÇn lín → nhiÖt n¨ng, 1 phÇn → c«ng c¬ häc kh¾c phôc ¸p lùc trong ®/m, duy tr× V m¸u + C«ng mçi khi TT co bãp (W) = Q*R + M*V2/2g W: c«ng c¬ häc nhÞp tim R: huyÕt ¸p V: tèc ®é m¸u Q: L−îng m¸u tèng ra g: gia tèc träng tr−êng (9,8 m/s2) M: träng l−îng m¸u tèng ra V× c«ng c¬ tim duy tr× V m¸u bÐ nªn cã thÓ rót gän: W = Q*R → nÕu ↑ l−îng m¸u tèng ra hoÆc ↑ Pa ®Òu lµ g¸nh nÆng cho tim Khoa CNTY - ð i h c NNI Hà N i 9
  10. Ph m Kim ðăng 25-Mar-08 B. Sinh lý hÖ m¹ch §M Mao m¹ch TM Sù khuyÕch t¸n gi÷a HÖ m¹ch TB vµ m¸u I. HuyÕt ¸p ? Theo quy luËt ®éng häc: Q = (Pa – Pv)/R Q: l−îng m¸u ch¶y qua m¹ch qu¶n Pa: huyÕt ¸p ®/m, Pv: huyÕt ¸p TM rÊt bÐ nªn coi b»ng 0 R: søc c¶n thµnh m¹ch Q = Pa/R → Pa = Q*R - Khi TT co → Qmax → Pa tèi ®a (t©m thu) - Khi TT gi·n → Qmin → Pa tèi thiÓu (t©m tr−¬ng) §o huyÕt ¸p b»ng 2 c¸ch: Trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp Khoa CNTY - ð i h c NNI Hà N i 10
  11. Ph m Kim ðăng 25-Mar-08 1. §o trùc tiÕp: = qua ®/m cæ (3 sãng ) Trung khu nµy HF → m¹ch co → h/¸p t¨ng sãng ®i lªn ø/chÕ → m¹ch gi·n → huyÕt ¸p gi¶m → sãng ®i xuèng. Sãng Meyer (sãng cÊp 3) ∈ trung khu vËn m¹ch ë hµnh tuû Sãng h« hÊp (cÊp 2) Sãng m¹ch (cÊp 1) Khi b¾t ®Çu thë h/¸p ↓ sau ®ã ↑ dÇn do hÝt øng víi tim ®Ëp. Sãng vµo → Vphæi ↑ → PXMN↓ → m¸u tÝch l¹i lªn khi tim co, xuèng trong c¸c TM lín vµ m¹ch qu¶n phæi, l−îng khi tim gi·n. m¸u vÒ tim ↓. Sau ®ã dån vÒ tim → t¨ng h/a. Ng−îc l¹i khi thë ra → gi¶m huyÕt ¸p. 2. §o gi¸n tiÕp = tói h¬i vµ èng nghe hoÆc ®iÖn tö T©m thu T©m tr−¬ng Khoa CNTY - ð i h c NNI Hà N i 11
  12. Ph m Kim ðăng 25-Mar-08 3. C¸c th«ng sè huyÕt ¸p - Pa tèi ®a: ∈ lùc vµ thÓ tÝch t©m thu - Pa tèi thiÓu: ∈ t©m tr−¬ng - Pa hiÖu sè= Pa tèi ®a – Pa tèi thiÓu (®k cÇn cho m¸u tuÇn hoµn) HiÖu sè ↓ (kÑp h/¸p) → tuÇn hoµn m¸u ø trÖ Tim ®Ëp nhanh→ hiÖu sè hÑp. Tim chËm → hiÖu sè réng - Pa trung b×nh = trÞ sè khi m¹ch ®Ëp râ nhÊt, gÇn Pa t©m tr−¬ng (VD: 70/110 → trung b×nh 85). 4. C¸c tr−êng hîp cao vµ thÊp h/¸p a. Cao h/¸p: Pa tèi ®a > 140 vµ Pa tèi thiÓu > 90 mmHg NN: - X¬ cøng thµnh m¹ch (giµ), cholesteron m¸u. Viªm thËn → tiÕt renin → co m¹ch hoÆc trÝ ãc c¨ng th¼ng ….. T¸c h¹i: - Vì m¹ch (n·o vµ tim) ®ét tö - Chãng mÖt mái, søc bÒn gi¶m b. ThÊp h/¸p: Pa tèi ®a < 90 mmHg NN: - Suy tim → Q↓,, Suy dinh d−ìng - NhiÔm phãng x¹ vµ t/d c¸c chÊt g©y gi·n m¹ch Vïng xa m¸u ®Õn Ýt → da kh«, l«ng rông, cã thÓ ho¹i tö vµ kh«ng t¹o ®−îc n−íc tiÓu II. m¹ch ®Ëp + M¹ch ®Ëp t/ø h/® cña tim (nhanh, chËm). + Biªn ®é m¹ch = biªn ®é chÊn ®éng thµnh §M. Tõ ®ã cã thÓ biÕt m¹ch næi hay ch×m Khoa CNTY - ð i h c NNI Hà N i 12
  13. Ph m Kim ðăng 25-Mar-08 + §é c¨ng cña m¹ch: ®Ì tay ®Õn khi mÊt m¹ch. Dùa vµo lùc m¹nh hay yÕu → m¹ch cøng hay mÒm + Tèc ®é m¹ch → m¹ch nhanh hay chËm * VÞ trÝ b¾t m¹ch: Bß: §M ®u«i or §M hµm ngoµi Ngùa: §éng m¹ch hµm ngoµi. TiÓu gia sóc: ®éng m¹ch ®ïi. c. §iÒu hoµ ho¹t ®éng tim m¹ch TK: Trung khu cÊp cao ë vïng d−íi ®åi, cÊp thÊp ë hµnh tuû • §èi víi tim: qua TK g/c vµ phã giao c¶m + Giao c¶m: → tim nhanh, m¹nh. Tõ T/sèng (®èt 1-3) qua ®¸m rèi h×nh sao ®Õn chi phèi hach Keith–Flack, Ashoff Tawara, bã Hiss, c¬ t©m nhÜ vµ thÊt + Phã g/c: → tim chËm, yÕu. Tõ hµnh n·o → d©y X, sîi tr−íc h¹ch vµo tim ®æi ®èt. Sîi sau h¹ch tËn cïng ë Keith – Flack, Ashoff Tawara, bã Hiss §/v m¹ch: g/c HF → m¹ch co; phã g/c ng−îc l¹i. TD: + Adrenalin, Noradrenalin (tuû th/thËn) → co m¹ch, ↑ nhÞp tim vµ h/¸p → thuèc trî tim + Thyroxin → tim nhanh + Axªtylcolin (phã g/c) → gi·n m¹ch, tim chËm + Vazopressin → co §M nhá, mao m¹ch vµ §M vµnh + Renin (thËn tiÕt) → co m¹ch → ↑ huyÕt ¸p. ./. Khoa CNTY - ð i h c NNI Hà N i 13
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2