Trang Chủ

Bài giảng y học quân sự: Bài 5 - Đại Tá Bác sỹ Bùi Xuân Quang

Chia sẻ: Yeukhongloi Yeukhongloi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

152
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng y học quân sự: Bài 5 - Những vấn đề cơ bản của ngoại khoa chiến tranh với mục đích giúp người học nắm khái niệm (đại cương) về ngoại khoa dã chiến (chiến tranh) trên cơ sở đó làm tốt nhiệm vụ, bảo đảm nguyên tắc và tổ chức cứu chữa tốt người bị thương trong chiến tranh; nắm chắc các tổn thương trong chiến tranh để làm tốt công tác thu dung, phân loại, chọn lọc, điều trị thương binh, người bị thương trong chiến tranh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng y học quân sự: Bài 5 - Đại Tá Bác sỹ Bùi Xuân Quang

BÀI GIẢNG Y HỌC QUÂN SỰ - Đại Tá Bác Sỹ BÙI XUÂN QUANG BÀI 5 NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN CỦA NGOẠI KHOA CHIẾN TRANH  MỤC ĐÍCH YÊUCẦU: - Nắm khái niệm (đại cương) về ngoại khoa dã chiến (chiến tranh) trên cơ sở đó làm tốt nhiệm vụ, bảo đảm nguyên tắc và tổ chức cứu chữa tốt người bị thương trong chiến tranh. - Nắm chắc các tổn thương trong chiến tranh để làm tốt công tác thu dung, phân loại, chọn lọc, điều trị thương binh, người bị thương trong chiến tranh.  PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY KIỂM TRA: - Dựa vào quá trình, kinh nghiệm, lý thuyết thực tế lâm sàng để truyền đạt nội dung bài giảng cho sinh viên. - Sinh viên nghe giảng ở lớp, tham khảo giáo trình, sách vở chuyên đề, tự học trao đổi, simena nhóm, tổ, lớp… - Thi viết, vấn đáp và trắc nghiệm.  THỜI GIAN: 04 TIẾT  NỘI DUNG BÀI GIẢNG: I. ĐẠI CƯƠNG: - Ngoại khoa chiến tranh (dã chiến) là một môn của chuyên ngành y học Quân sự, nhằm nghiên cứu, huấn luyện các biện pháp cứu chữa người bị thương và các phương pháp xử trí trước những vết thương trong chiến tranh. - Trước kia trong chiến tranh, khi chưa có các loại vũ khí, hoả khí (thuốc nổ, súng, đạn, bom, mìn…) mà chỉ sử dụng vũ khí lạnh, thô sơ (giáo mác, gươm, cung, tên…) thì việc xử lý các vết thương chỉ theo phương pháp bảo tồn. Từ thế kỷ 14 trở đi, súng đạn được sử dụng trong chiến tranh thì các vết thương trở nên phức tạp, nên phải nghiên cứu cách cứu chữa, điều trị cho hợp lý, phải phẫu thuật cắt, lọc, mở rộng, rạch rộng vết thương, cắt cụt, cầm máu kỹ... Đến thế kỷ 19 với các tiến bộ về gây mê, vô khuẩn … nên đã giúp cho việc xử lý các vết thương chiến tranh có nhiều tiến bộ rõ rệt. Ở thế kỷ 20, việc sử dụng các loại vũ khí mới trong các cuộc chiến tranh lớn đã gây nên những vết thương phức tạp hơn, việc xử lý các vết thương cũng có nhiều thay đổi. - Khác với ngoại khoa chấn thương hoặc ngoại khoa cấp cứu thời bình, ngoại khoa chiến tranh có những đặc điểm : NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN CỦA NGOẠI KHOA CHIẾN TRANH 25
BÀI GIẢNG Y HỌC QUÂN SỰ - Đại Tá Bác Sỹ BÙI XUÂN QUANG  Số lượng người bị thương đông và hàng loạt.  Tính chất vết thương đa dạng.  Điều kiện làm việc của cơ sở điều trị không ổn định, các phương tiện trang bị dã ngoại hạn chế.  Việc cứu chữa triển khai theo các bậc thang điều trị, có phân tuyến cứu chữa từ trận địa đến hậu phương.  Các điều kiện chiến thuật quân sự và chiến thuật về y học quân sự quyết định khối lượng công tác kỹ thuật của tuyến cứu chữa. II. NHIỆM VỤ VÀ NGUYÊN TẮC. 1. Nhiệm vụ: - Cứu sống nhiều người bị thương nặng, chữa tốt các biến chứng, các vết thương, giảm tỷ lệ di chứng. - Chữa khỏi nhanh nhiều người bị thương nhẹ 2. Nguyên tắc: - Thống nhất về mặt cứu chữa và vận chuyển, thống nhất về phương pháp chẩn đoán, chọn lọc, phân loại vết thương, các chỉ tiêu theo dõi đánh giá trên tất cả các tuyến, các khu vực, các hướng. Nhằm cứu chữa thương binh được liên tục đạt chất lượng cao, tuyến sau bổ sung cho tuyến trước. III. TỔ CHỨC CỨU CHỮA NGƯỜI BỊ THƯƠNG. Các tuyến cứu chữa theo bậc thang điều trị là: 1. Cấp cứu đầu tiên: thực hiện tại đơn vị chiến đấu tại trận địa, tại nơi bị thương (tuyến quân y đại đội) 2. Bổ sung cấp cứu: tại tuyến quân y tiểu đoàn, tuyến y tế phường xã, trung tâm y tế liên phường (quận), cụm y tế liên xã. 3. Cứu chữa ngoại khoa bước đầu: (hay cứu chữa tối khẩn cấp) Tại tuyến quân y trung đoàn, lữ đoàn, đội phẫu thuật lưu động, bệnh viện quận, huyện. * Chú ý: khi được mở rộng phạm vi cứu chữa (được tăng cường cán bộ chuyên môn, phương tiện kỹ thuật) thì các tuyến trên sẽ thực hiện các biện pháp xử lý khẩn cấp. 4. Cứu chữa ngoại khoa cơ bản: hay cứu chữa khẩn cấp và cơ bản làm tại tuyến quân y sư đoàn, các đội điều trị, tuyến y tế quận huyện, cụm liên huyện, bệnh viện tiền phương của tỉnh. 5. Cứu chữa chuyên khoa và điều trị di chứng: tuyến bệnh viện dã chiến, bệnh viện chuyên khoa, tuyến bệnh viện hậu phương, bệnh viện tuyến cuối. IV. KHỐI LƯỢNG CÔNG TÁC CỤ THỂ CỦA CÁC TUYẾN CỨU CHỮA NGƯỜI BỊ THƯƠNG BAO GỒM NHƯ SAU: 1. Thu dung, phân loại, chọn lọc. NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN CỦA NGOẠI KHOA CHIẾN TRANH 26
BÀI GIẢNG Y HỌC QUÂN SỰ - Đại Tá Bác Sỹ BÙI XUÂN QUANG Nhằm mục đích phải khám xét phân chia người bị thương thành những nhóm riêng cho phù hợp với công tác điều trị và vận chuyển: 1.1. Theo yêu cầu điều trị: nhóm TBB cần xử trí tối khẩn cấp, khẩn cấp, xử trí trì hoãn sau một thời gian ngắn. 1.2. Theo mức độ thương tổn: phân loại thành các nhóm nhẹ vừa nặng 1.3. Theo tính lây truyền: nhóm cách ly, không cách ly, xử lý đặc biệt. 1.4. Theo yêu cầu vận chuyển: phân loại thương tổn theo cơ quan, vị trí bị thương, quy định thời gian, phương tiện và cách chăm sóc, theo dõi khi vận chuyển thương binh, người bị thương. Chú ý : khi thu dụng, phân loại, chọn lọc ở tuyến cứu chữa bước đầu (tuyến quân y trung đoàn, lữ đoàn, đội phẩu thuật…) phải lập thương phiếu và tại tuyến cứu chữa ngoại khoa cơ bản phải lập bệnh án cho người bị thương. 2. Cứu chữa: thực hiện cứu chữa tốt theo chỉ định, những người bị thương nặng, rất nặng, giảm tỷ lệ tử vong và tàn phế mức cao nhất, cứu chữa ổn định để chuyển vận về tuyến sau, cứu chữa tốt người bị thương nhẹ trả nhanh quân số mức cao nhất. 3. Tổ chức cứu chữa bị thương hàng loạt: do kẻ địch sử dụng vũ khí huỷ diệt lớn, vũ khí hạt nhân, chất độc quân sự, vũ khí sinh học. 4. Tổ chức vận chuyển thương binh về tuyến sau: Dựa vào nguyên tắc: - Phải đảm bảo nhanh chóng, đúng chỉ định về các tuyến sau, bảo đảm được yêu cầu theo dõi điều trị liên tục và an toàn. - Tổ chức chuyển thương theo tuyến, tuyến sau lên tuyến trước và kết hợp tuyến trước chuyển về tuyến sau. - Cấp chỉ huy từ tiểu đoàn trở xuống, chủ nhiệm hậu cần từ trung đoàn trở về sau có nhiệm vụ tổ chức chỉ huy công tác chuyển thương ngành vận tải, chịu trách nhiệm về lực lượng và phương tiện chuyển thương, ngành quân y chịu trách nhiệm hậu tống và chỉ định chuyên môn kỹ thuật điều trị cứu chữa và chuyển thương. - Kết hợp chặt chẽ giữa công tác vận tải với công tác chuyển thương, giữa lực lượng chuyển thương của quân đội và lực lượng chuyển thương của y tế và các lực lượng vận tải khác tại địa phương để hình thành mạng lưới chuyển thương rộng khắp phù hợp với điều kiện địa hình và điều kiện chiến đấu trên từng tuyến, từng hướng, từng khu vực. - Các thầy thuốc phải cho các chỉ định về cách thức và phương pháp vận chuyển người bị thương. Đối với bị thương nặng ưu tiên vận chuyển cần bảo đảm săn sóc, hộ tống và quy định cả thời gian phải đạt khi chuyển thương 5. Thường xuyên xây dựng tuyến vận chuyển thương binh vững mạnh về các mặt, giúp đỡ chỉ đạo tốt tuyến trước. V. CÁC LOẠI THƯƠNG TỔN TRONG CHIẾN TRANH HIỆN ĐẠI: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN CỦA NGOẠI KHOA CHIẾN TRANH 27
BÀI GIẢNG Y HỌC QUÂN SỰ - Đại Tá Bác Sỹ BÙI XUÂN QUANG 1. Thương tổn cơ học, thương tổn do sức nóng, thương tổn do bức xạ, thương tổn do sinh vật, thương tổn do các chất độc quân sự (mang tính đa dạng) 2. Thương tổn kết hợp: bị nhiều vết thương ở các bộ phận hoặc ở các cơ quan khác nhau trong cơ thể (vết thương bụng kết hợp với vết thương gãy xương do mãnh phá…) do vết thương cùng một loại về năng lượng (bỏng da kết hợp với bỏng đường hô hấp do napan…) 3. Thương tổn hỗn hợp: bị nhiều tổn thương do nhiều tác nhân gây sát thương khác nhau về mặt năng lượng (bỏng hỗn hợp với chấn thương cơ học, chấn thương cơ học hỗn hợp với bệnh phóng xạ…) Vết thương ngoại khoa chiến tranh Bệnh ngoại khoa thời bình  NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN CỦA NGOẠI KHOA CHIẾN TRANH 28