Bàn luận về ý nghĩa tư tưởng của câu tục ngữ: "Ta về ta tắm ao ta, Dù trong dù đục ao nhà vẫn hơn"

Đề bài: Bàn luận về ý nghĩa tư tưởng của câu tục ngữ:<br /> <br /> Ta về ta tắm ao ta <br /> <br /> Dù trong dù đục ao nhà vẫn hơn.<br /> <br /> HƯỚNG DẪN<br /> <br /> 1. Mở bài<br /> <br /> ­ Bàn về ý thức trân trọng những thứ do ta làm ra, tục ngữ có câu:<br /> <br /> Ta về ta tắm ao ta<br /> <br /> Dù trong dù đục ao nhà vẫn hơn.<br /> <br /> 2. Thân bài<br /> <br /> ­ Giải thích ý nghĩa của câu tục ngữ:<br /> <br /> + Hình ảnh ao ta gắn bó với làng quê, với những thứ ta được làm chủ.<br /> <br /> + Nghĩa cả câu: phải biết trân trọng những cái của mình, sử dụng nó hơn là đi nhờ vả, sử <br /> dụng của người khác.<br /> <br /> ­ Khẳng định tính đúng đắn của vấn đề:<br /> <br /> + Tâm lí tự  do làm chủ, thoải mái trong sử  dụng so với khi phải đi nhờ, đi mượn của  <br /> người khác.<br /> <br /> + Thể hiện ý thức tôn trọng chính bản thân mình.<br /> <br /> + Ngày nay, tư tưởng đó càng đúng đắn khi hội nhập thế giới, giáo dục lòng tự  hào, yêu <br /> quý đất nước mình.<br /> <br /> ­ Mặt hạn chế:<br /> + Bằng lòng theo kiểu dù trong, dù đục là bảo thủ, trì trệ.<br /> <br /> + Thái độ đó dẫn đến cách sống an phận, tự bằng lòng, tâm lí tự cao mù quáng, kìm hãm <br /> sự phát triển.<br /> <br /> ­ Quan niệm đúng:<br /> <br /> + Tôn trọng, sử dụng cái của ta với tinh thần khơi trong gạn đục.<br /> <br /> + Biết hoà nhập mà không hoà tan, nghĩa là hoà nhập để  phát triển trên tinh thần tự <br /> chủ. <br /> <br /> 3. Kết bài<br /> <br /> ­ Bài học sâu sắc về sự gắn bó với quê hương, với những gì ta được làm chủ nhưng tránh  <br /> tư tưởng bảo thủ, hẹp hòi.<br /> <br /> Bài làm<br /> <br /> Đọc và học ca dao, chúng ta hiểu được biết bao tâm tình tha thiết của người bình dân. Bên  <br /> cạnh những cung điệu tình cảm sâu lắng, chúng ta còn tìm thấy bao kinh nghiệm sống quý <br /> báu. Câu ca dao sau đây đã cho chúng ta một lời khuyên sâu sắc về tinh thần độc lập, tự <br /> chủ. Phải biết yêu quý, trân trọng những cái của ta; dù tốt hay xấu vẫn là của ta, do ta làm <br /> chủ:<br /> <br /> Ta về ta tắm ao ta<br /> <br /> Dù trong dù đục ao nhà vẫn hơn. <br /> <br /> Câu ca dao cũng đã có cách nói thật giản dị, dễ hiểu và giàu hình ảnh. Hãy về tắm ao nhà <br /> mình, dù nước có trong hay đục vẫn hơn nơi khác. Từ  cách nói mộc mạc  ấy người bình <br /> dân muốn nhắn nhủ mọi người: Con người, ai cũng có gia đình, xã hội, môi trường sống <br /> của mình; phải biết trân trọng những cái của mình, sử dụng nó hơn là đi nhờ vả, sử dụng  <br /> của người khác. Câu ca dao đã đề cao rất rõ ý thức độc lập, phủ định kiểu sống nhờ, sống  <br /> dựa, sống phụ thuộc vào người khác.<br /> Nhìn nhận, xem xét vấn đề một cách công bằng, chúng ta phải thừa nhận mặt đúng, mặt <br /> tích cực của nó. “Ao ta” là thuộc quyền sở hữu của ta, ta có thế tắm thoải mái, tự do chứ <br /> không phải e dè như khi tắm “ao người”. Nói rộng ra, trong cuộc sống cùng vậy, sử dụng <br /> những gì của mình vẫn thích hơn, chủ động hơn là đi mượn của người khác. Nói vậy để <br /> thấy rằng: tâm lý khi sử dụng những thứ thuộc quyền sở hữu của mình bao giờ cũng nhẹ <br /> nhõm, thoải mái hơn nhiều khi phải đi nhờ, đi mượn. Điều đó thật cần thiết, quan trọng,  <br /> bởi nó sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả công việc của mỗi người. Hơn nữa, chúng  <br /> ta cũng thấy là: nhà mình có ao mà mình không tắm, nhà mình có phương tiện mà không  <br /> dừng, xã hội mình có sản phẩm mà mình ngoảnh mặt, lại đi sử dụng của nhà khác, người <br /> khác, nước khác thì chính là tự coi thường mình, bôi xấu mình. Đấy là chưa kế đến việc <br /> “ao nhà” lâu ngày không được sử dụng, thiếu sự chăm sóc, tu sửa thì sẽ ngày càng bẩn đi, <br /> đục thêm thì hậu quả  càng xấu thêm cho chính bản thân mình. Có lẽ, đó là điều ngoài ý <br /> muốn của tất cả chúng ta.<br /> <br /> Với những người con sông xa quê hương, xa Tổ quốc, câu ca dao cũng có ý nghĩa sâu sắc  <br /> hơn. Sống trên nước người, họ  có thể  có cuộc sống vật chất đầy đủ  hơn khi sống trên <br /> chính quê hương mình rất nhiều. Nhưng nước người vẫn là “ao” của người khác. Làm  <br /> sao họ  có thể  thích  ứng hoàn toàn với phong tục tập quán với cách sống, cách sinh hoạt  <br /> nơi miền đất lạ. Làm sao họ có thể tìm được hồn quê hương dù chỉ là trong khoảnh khắc <br /> ở những con người bất đồng về ngôn ngữ, nếp sống, nếp nghĩ nơi xa xôi ấy. Vậy nên, ta <br /> dễ hiểu vì sao, nhiều Việt kiều sống xa quê hương nhưng tâm hồn họ vẫn luôn hướng về <br /> Tổ  quốc. Lại có biết bao người đằng đẵng xa quê, cuối cùng trở  lại về  sống với mảnh  <br /> đất thân yêu, nơi chôn nhau cắt rốn để tìm nguồn an ủi, tìm sự cảm thông, chia sẻ.<br /> <br /> Song, câu ca dao vẫn còn mặt hạn chế của nó. Dẫu lời khuyên ta phải tắm  ở  ao nhà ta,  <br /> phải sử dụng những cái của ta là đúng, là hợp đạo lý nhưng “Dù trong dù đục ao nhà vẫn  <br /> hơn” thì lại chưa thỏa đáng. Làm sao “vẫn hơn” được khi mà ao nhà ta nước đục hơn ao <br /> nhà người khác: Làm sao “vẫn hơn” được khi xã hội nước khác văn minh mà xã hội mình  <br /> vẫn chưa thoát khỏi trì trệ, lạc hậu, đói nghèo? Cách quan niệm đó có khác gì đâu với thái  <br /> độ an phận, chấp nhận sống cùng nghèo nàn, lạc hậu. Càng sai lầm hơn khi họ đã đồng <br /> nhất thái độ bảo thủ, bằng lòng với cuộc sống nghèo nàn lạc hậu, tâm lí tự cao mù quáng  <br /> cho rằng cái gì của ta cũng “Nhất”. Họ cho rằng: ta phải sống trong xã hội của ta với tất  <br /> cả  hiện trạng trong đục vốn có của nó mới là “không lai căng”, mới là “dân tộc”. Họ  đã <br /> nhầm lẫn hoặc đã tìm cách ngụy biện cho quan điểm bảo thủ, lối sống vô trách nhiệm  <br /> đối với xã hội và đôi với chính mình. Quan điếm đó sẽ  làm cho xã hội đã trì trệ  càng trì  <br /> trệ  hơn, cuộc sống đã nghèo nàn càng nghèo nàn hơn. Thử  hỏi, chúng ta vận động dùng  <br /> hàng nội địa với khẩu hiệu “dù tốt hay xấu vẫn là hàng của ta”, vẫn hơn hàng ngoại thì <br /> sẽ ra sao? Lời giải đã tìm ngay trong câu hỏi không có gì khó khăn ấy. Bởi không ai dại gì  <br /> dùng hàng xấu, hàng đắt, dù thứ hàng đó là của ta chăng nữa khi mà thị  trường đang tràn <br /> ngập không biết bao nhiêu hàng nhập khẩu với chất lượng cao mà giá cả  phải chăng. Rõ <br /> ràng quan niệm “Dù trong dù đục ao nhà vẫn hơn” không còn phù hợp với đường lối đổi <br /> mới, mở cửa để phát triển không ngừng như của xã hội chúng ta hiện nay.<br /> <br /> Nhìn nhận vấn đề một cách toàn diện như thế, chúng ta cần có quan điểm sống như  thế <br /> nào cho đúng đắn? Chúng ta không chấp nhận quan niệm an phận “dù trong dù đục” vẫn  <br /> cứ tắm ở ao nhà, không có nghĩa là chúng ta đồng tình với thái độ lảng tránh, bỏ đi sống ở <br /> nơi khác, nước khác khi quê nhà, đất nước mình còn gian khó. Nhận thức đúng đắn nhất <br /> chính là phải tôn trọng, sử dụng cái của ta với thái độ “khơi trong gạn đục”.<br /> <br /> “Khơi trong gạn đục” tức là phải phát huy cái tốt, cái đẹp, làm cho cái tốt, cái đẹp ngày <br /> càng phát triển; đồng thời loại trừ cái xấu, cái bẩn ra khỏi cuộc sống của chúng ta. Ta nên  <br /> sử dụng những cái vốn có của ta, không nên dùng của người khác, đồng thời ta cũng phải <br /> học tập người, nâng cao chất lượng những cái vốn có của mình. Ta phải tắm  ở  ao nhà,  <br /> sống ở đất nước mình đồng thời phải mở cửa học tập người để  cải tạo ao nhà, cải tạo  <br /> đất nước để ao nhà trong mát hơn, đất nước giàu mạnh hơn. Mặt khác tôn trọng mình, sử <br /> dụng những thứ  của mình không có nghĩa là bài ngoại, không được dùng những thứ  do  <br /> người khác sần xuất. Song, khi sử  dụng những thứ  của người khác mà ta chưa có, ta  <br /> không nên sùng ngoại dẫn đến chỗ  lệ thuộc vào người khác, làm mất quyền tự chủ của <br /> mình.<br /> <br /> Câu ca dao là một bài học vô cùng sâu sắc về sự gắn bó giữa chúng ta với những gì là của  <br /> mình, của quê hương mình, đất nước mình. Nhận thức vấn đề trong câu ca dao một cách <br /> toàn diện, đúng đắn như thế cũng là một cách để chúng ta có thế vươn lên hoàn thiện bản <br /> thân. Vâng, chúng ta phải sống với tinh thần hòa nhập nhưng không hoà tan, để từng ngày <br /> hoàn thiện, hoàn mỹ hơn mà vẫn giữ được nét riêng, nét bản sắc của mình.<br />