intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo "Bàn thêm về cơ cấu của quy định pháp luật "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

71
lượt xem
2
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bàn thêm về cơ cấu của quy định pháp luật Pháp lệnh trừng trị các tội đầu cơ, buôn lậu, làm hàng giả, kinh doanh trái phép (năm 1982) v.v.. Văn bản quy phạm pháp luật quy định được nhiều nhóm tội phạm nhất trong giai đoạn này là Sắc luật số 03 năm 1976. Trong đó, các nhóm tội phạm được quy định một cách đơn giản gồm: Các tội phản cách mạng, các tội xâm phạm tài sản công cộng, các tội xâm phạm thân thể, nhân phẩm, sức khoẻ, tài sản riêng của công dân, các tội...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Bàn thêm về cơ cấu của quy định pháp luật "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi Bµn thªm vÒ c¬ cÊu cña quy ph¹m ph¸p luËt ThS. NguyÔn Minh §oan * P h¸p luËt l hÖ thèng c¸c quy t¾c xö sù do nh n−íc ban h nh v b¶o ®¶m thùc hiÖn. C¸c quy t¾c xö sù t¹o nªn ph¸p Theo quan ®iÓm truyÒn thèng cña c¸c luËt gia trong c¸c n−íc x héi chñ nghÜa th× c¸c quy ph¹m ph¸p luËt ph¶i ®−îc cÊu luËt ®−îc gäi l quy ph¹m ph¸p luËt. Quy t¹o tõ ba bé phËn: Gi¶ ®Þnh, quy ®Þnh v ph¹m l danh tõ gèc H¸n cã nghÜa ®en l chÕ t i ®Ó b¶o ®¶m tÝnh logic, chÆt chÏ khu«n th−íc (mùc th−íc, khu«n mÉu). cña chóng. Ba bé phËn ®ã cã liªn hÖ chÆt Nh− vËy, danh tõ quy ph¹m dïng ®Ó chØ chÏ víi nhau, r ng buéc lÉn nhau theo kÕt c¸i khu«n, c¸i mÉu, c¸i th−íc m ng−êi ta cÊu l : NÕu tæ chøc hay c¸ nh©n n o ®ã ë nãi v l m theo. Tuy nhiªn, quy ph¹m v o nh÷ng ho n c¶nh, ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh cßn cã nghÜa nh− quy t¾c (phÐp t¾c) n o ®ã (gi¶ ®Þnh) th× ®−îc phÐp xö sù nh−ng víi nghÜa ®Çy ®ñ h¬n, nã kh«ng hoÆc buéc ph¶i xö sù theo c¸ch thøc nhÊt ph¶i l c¸i th−íc, c¸i phÐp t¾c th«ng ®Þnh (quy ®Þnh); nÕu kh«ng xö sù ®óng th−êng m l khu«n mÉu, chuÈn mùc ® víi c¸ch thøc m nh n−íc buéc ph¶i ®−îc hîp ph¸p hãa ®Ó mäi ng−êi ®èi thùc hiÖn, hä sÏ ph¶i g¸nh chÞu nh÷ng chiÕu v lùa chän c¸ch xö sù phï hîp. hËu qu¶ bÊt lîi (chÕ t i). Nh÷ng ng−êi PhÇn ®«ng c¸c nh khoa häc ®Òu cho theo quan ®iÓm n y cho r»ng: r»ng quy ph¹m ph¸p luËt l quy t¾c xö sù - NÕu quy ph¹m ph¸p luËt thiÕu bé chung do nh n−íc ban h nh v b¶o ®¶m phËn chÕ t i th× mÖnh lÖnh cña nh n−íc thùc hiÖn nh»m ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ thÓ hiÖn ë bé phËn quy ®Þnh cña quy x héi v× lîi Ých cña giai cÊp thèng trÞ v ph¹m ®ã sÏ kh«ng ®−îc b¶o ®¶m thùc ph¸t triÓn x héi. Quy ph¹m ph¸p luËt hiÖn mét c¸ch chÝnh x¸c, triÖt ®Ó. ®−îc coi l ®¬n vÞ c¬ së, l tÕ b o cña - NÕu quy ph¹m ph¸p luËt thiÕu bé ph¸p luËt cã néi dung x¸c ®Þnh. Muèn phËn quy ®Þnh th× c¸c chñ thÓ khi ë v o hiÓu ®−îc néi dung Êy cÇn cã kh¸i niÖm nh÷ng ho n c¶nh, ®iÒu kiÖn ® nªu ë bé râ r ng vÒ tõng bé phËn trong c¬ cÊu cña phËn gi¶ ®Þnh cña quy ph¹m ph¸p luËt sÏ nã. VÒ c¸c bé phËn cña quy ph¹m ph¸p kh«ng biÕt m×nh ph¶i xö sù nh− thÕ n o. luËt th× ®a sè c¸c nh khoa häc ®Òu cho Cßn viÖc diÔn ®¹t bé phËn quy ®Þnh r»ng nã gåm bé phËn gi¶ ®Þnh, bé phËn kh«ng nhÊt thiÕt khi n o còng ph¶i nªu quy ®Þnh v bé phËn chÕ t i. Nh−ng do trùc tiÕp trong mçi ®iÒu cña v¨n b¶n quy viÖc thÓ hiÖn c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt ph¹m ph¸p luËt. (gäi chung l ®iÒu luËt) rÊt ®a d¹ng nªn hiÖn nay vÉn cßn tån t¹i nhiÒu quan ®iÓm Tuy nhiªn, trong thùc tÕ ®a sè c¸c kh¸c nhau vÒ c¬ cÊu cña quy ph¹m ph¸p * Gi¶ng viªn chÝnh Khoa h nh chÝnh - Nh n−íc luËt. Tr−êng ®¹i häc luËt H Néi T¹p chÝ luËt häc - 17
  2. nghiªn cøu - trao ®æi ®iÒu luËt l¹i kh«ng chøa ®ùng ®Çy ®ñ c¶ kh¸c cã gi¸ trÞ tõ n¨m tr¨m ngh×n ®ång ba th nh phÇn nh− c«ng thøc trªn m hÇu ®Õn d−íi n¨m m−¬i triÖu ®ång nh−ng g©y hÕt chóng chØ chøa ®ùng hai hoÆc mét hËu qu¶ nghiªm träng hoÆc ® bÞ xö ph¹t th nh phÇn cña c«ng thøc trªn, cho nªn h nh chÝnh vÒ h nh vi chiÕm ®o¹t hoÆc c©u hái ®−îc ®Æt ra l cã nhÊt thiÕt quy ® bÞ kÕt ¸n vÒ téi chiÕm ®o¹t t i s¶n, ph¹m ph¸p luËt ph¶i cã ®ñ ba bé phËn ch−a ®−îc xo¸ ¸n tÝch m cßn vi ph¹m” hay chØ cã hai hoÆc mét bé phËn? §Ó lÝ v bé phËn chÕ t i “th× bÞ ph¹t c¶i t¹o gi¶i vÊn ®Ò n y chóng ta h y xem xÐt vÝ kh«ng giam gi÷ ®Õn ba n¨m hoÆc ph¹t tï dô sau ®©y: tõ s¸u th¸ng ®Õn ba n¨m" (thËm chÝ cã “Ng−êi n o trém c¾p t i s¶n cña ng−êi cßn cho r»ng ®iÒu luËt trªn gåm bé ng−êi kh¸c cã gi¸ trÞ tõ n¨m tr¨m ngh×n phËn quy ®Þnh “Ng−êi n o trém c¾p t i ®ång ®Õn d−íi n¨m m−¬i triÖu ®ång s¶n cña ng−êi kh¸c cã gi¸ trÞ tõ n¨m nh−ng g©y hËu qu¶ nghiªm träng hoÆc ® tr¨m ngh×n ®ång ®Õn d−íi n¨m m−¬i triÖu bÞ xö ph¹t h nh chÝnh vÒ h nh vi chiÕm ®ång nh−ng g©y hËu qu¶ nghiªm träng ®o¹t hoÆc ® bÞ kÕt ¸n vÒ téi chiÕm ®o¹t hoÆc ® bÞ xö ph¹t h nh chÝnh vÒ h nh vi t i s¶n, ch−a ®−îc xo¸ ¸n tÝch m cßn vi chiÕm ®o¹t hoÆc ® bÞ kÕt ¸n vÒ téi chiÕm ph¹m, th× bÞ ph¹t c¶i t¹o kh«ng giam gi÷ ®o¹t t i s¶n, ch−a ®−îc xo¸ ¸n tÝch m ®Õn ba n¨m hoÆc ph¹t tï tõ s¸u th¸ng cßn vi ph¹m” v bé phËn chÕ t i “th× bÞ ®Õn ba n¨m" (kho¶n 1 §iÒu 138 Bé luËt ph¹t c¶i t¹o kh«ng giam gi÷ ®Õn ba n¨m h×nh sù ViÖt Nam). hoÆc ph¹t tï tõ s¸u th¸ng ®Õn ba n¨m"). Nh÷ng ng−êi theo quan ®iÓm truyÒn Nh− vËy víi cïng ®iÒu luËt nh− §iÒu 138 thèng cho r»ng bé phËn gi¶ ®Þnh cña quy BLHS nªu trªn ® cã ba c¸ch hiÓu v ph¹m l “Ng−êi n o trém c¾p t i s¶n cña ph©n tÝch kh¸c nhau vÒ c¬ cÊu quy ph¹m ng−êi kh¸c cã gi¸ trÞ tõ n¨m tr¨m ngh×n ph¸p luËt. ®ång ®Õn d−íi n¨m m−¬i triÖu ®ång §Ó lÝ gi¶i cho vÊn ®Ò trªn tr−íc hÕt nh−ng g©y hËu qu¶ nghiªm träng hoÆc ® ph¶i xuÊt ph¸t tõ c¸ch x¸c ®Þnh (c¸ch bÞ xö ph¹t h nh chÝnh vÒ h nh vi chiÕm hiÓu) thÕ n o l gi¶ ®Þnh, quy ®Þnh v chÕ ®o¹t hoÆc ® bÞ kÕt ¸n vÒ téi chiÕm ®o¹t t i ph¸p luËt. t i s¶n, ch−a ®−îc xo¸ ¸n tÝch m cßn vi NÕu cho r»ng “ Gi¶ ®Þnh l mét bé ph¹m”; bé phËn chÕ t i cña quy ph¹m l phËn cña quy ph¹m ph¸p luËt nªu lªn “th× bÞ ph¹t c¶i t¹o kh«ng giam gi÷ ®Õn nh÷ng ho n c¶nh, ®iÒu kiÖn cã thÓ x¶y ra ba n¨m hoÆc ph¹t tï tõ s¸u th¸ng ®Õn ba trong cuéc sèng v c¸ nh©n hay tæ chøc n¨m"; cßn bé phËn quy ®Þnh ®−îc tr×nh n o ë v o nh÷ng ho n c¶nh ®iÒu kiÖn ®ã b y Èn v ®−îc hiÓu l : "CÊm trém c¾p buéc ph¶i xö sù (h nh ®éng hoÆc kh«ng t i s¶n cña ng−êi kh¸c". Còng ph©n tÝch h nh ®éng) theo nh÷ng quy ®Þnh cña nh c¬ cÊu cña ®iÒu luËt trªn mét sè nh khoa n−íc”(1) hay “Gi¶ ®Þnh th−êng nãi vÒ ®Þa häc kh¸c l¹i cho r»ng ®ã l mét quy ®iÓm, thêi gian, c¸c chñ thÓ, c¸c ho n ph¹m ph¸p luËt chØ gåm bé phËn gi¶ ®Þnh c¶nh thùc tÕ m trong ®ã mÖnh lÖnh cña “Ng−êi n o trém c¾p t i s¶n cña ng−êi quy ph¹m ®−îc thùc hiÖn, tøc l x¸c ®Þnh 18 T¹p chÝ luËt häc
  3. nghiªn cøu - trao ®æi m«i tr−êng cña sù t¸c ®éng cña quy cña quy ph¹m ph¸p luËt nªu lªn nh÷ng ph¹m ph¸p luËt”(2). Víi c¸ch x¸c ®Þnh biÖn ph¸p t¸c ®éng m nh n−íc dù kiÕn nh− vËy th× bé phËn gi¶ ®Þnh trong mçi sÏ ¸p dông ®èi víi chñ thÓ kh«ng thùc quy ph¹m ph¸p luËt l kh«ng thÓ thiÕu. hiÖn ®óng mÖnh lÖnh cña nh n−íc ® Bëi lÏ, chØ th«ng qua bé phËn gi¶ ®Þnh nªu ë phÇn quy ®Þnh cña quy ph¹m ph¸p cña quy ph¹m ph¸p luËt chóng ta míi luËt”(3). Nh− vËy, chÕ t i ®−îc xem l hËu biÕt ®−îc tæ chøc, c¸ nh©n n o? khi ë v o qu¶ bÊt lîi ®èi víi chñ thÓ kh«ng thùc nh÷ng ho n c¶nh, ®iÒu kiÖn n o? th× ph¶i hiÖn ®óng mÖnh lÖnh cña nh n−íc ® xö sù theo quy ®Þnh cña quy ph¹m ph¸p luËt ®ã. ViÖc x¸c ®Þnh tæ chøc, c¸ nh©n nªu ë phÇn quy ®Þnh cña quy ph¹m ph¸p n o v nh÷ng ho n c¶nh, ®iÒu kiÖn n o luËt v l ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt b¶o ®¶m cho ®Ó t¸c ®éng l nh÷ng gi¶ ®Þnh cã ý thøc ph¸p luËt ®−îc thùc hiÖn chÝnh x¸c, triÖt dùa trªn c¬ së nhËn thøc chñ quan cña ®Ó. Bé phËn chÕ t i cña quy ph¹m ph¸p ng−êi l m luËt vÒ nh÷ng t×nh huèng luËt tr¶ lêi cho c©u hái: HËu qu¶ sÏ nh− th−êng xuÊt hiÖn trong thùc tiÔn ®êi sèng. thÕ n o nÕu chñ thÓ kh«ng l m ®óng CÇn ph¶i cã quy ®Þnh t−¬ng thÝch ®Ó thÓ nh÷ng mÖnh lÖnh cña nh n−íc ® nªu ë hiÖn ý chÝ cña nh n−íc trong t×nh huèng phÇn quy ®Þnh cña quy ph¹m ph¸p luËt. ®ã. Víi c¸ch x¸c ®Þnh nh− trªn th× Víi c¸ch nªu nh− trªn th× ta ph¶i hiÓu l “Ng−êi n o trém c¾p t i s¶n cña ng−êi trong quy ph¹m ph¸p luËt cã bé phËn quy kh¸c cã gi¸ trÞ tõ n¨m tr¨m ngh×n ®ång ®Þnh th× míi cã bé phËn chÕ t i (do chñ ®Õn d−íi n¨m m−¬i triÖu ®ång nh−ng g©y thÓ kh«ng thùc hiÖn ®óng mÖnh lÖnh cña hËu qu¶ nghiªm träng hoÆc ® bÞ xö ph¹t nh n−íc ë phÇn quy ®Þnh nªn bÞ ¸p dông h nh chÝnh vÒ h nh vi chiÕm ®o¹t hoÆc biÖn ph¸p t¸c ®éng ë phÇn chÕ t i). Víi ® bÞ kÕt ¸n vÒ téi chiÕm ®o¹t t i s¶n, viÖc x¸c ®Þnh chÕ t i nh− trªn th× quan ch−a ®−îc xo¸ ¸n tÝch m cßn vi ph¹m” ®iÓm cho r»ng §iÒu 138 BLHS nªu trªn ph¶i l bé phËn gi¶ ®Þnh cña quy ph¹m kh«ng cã bé phËn quy ®Þnh m chØ cã bé ph¸p luËt, mÆc dï ë ®©y c¸c nh l m luËt phËn gi¶ ®Þnh v bé phËn chÕ t i sÏ kh«ng m« t¶ chi tiÕt vÒ h nh vi trém c¾p kh«ng phï hîp (v× kh«ng cã bé phËn quy t i s¶n song ta còng cã thÓ dÔ d ng nhËn ®Þnh th× l m sao cã viÖc kh«ng thùc hiÖn thøc ®−îc. Do vËy, quan ®iÓm cho ®óng mÖnh lÖnh nªu ë phÇn quy ®Þnh ®Ó r»ng“Ng−êi n o trém c¾p t i s¶n cña m ¸p dông chÕ t i). Bëi “Quy ®Þnh l ng−êi kh¸c cã gi¸ trÞ tõ n¨m tr¨m ngh×n mét bé phËn cña quy ph¹m ph¸p luËt ®ång ®Õn d−íi n¨m m−¬i triÖu ®ång trong ®ã nªu c¸ch xö sù m tæ chøc hay nh−ng g©y hËu qu¶ nghiªm träng hoÆc ® bÞ xö ph¹t h nh chÝnh vÒ h nh vi chiÕm c¸ nh©n ë v o ho n c¶nh, ®iÒu kiÖn ® ®o¹t hoÆc ® bÞ kÕt ¸n vÒ téi chiÕm ®o¹t nªu trong phÇn gi¶ ®Þnh cña quy ph¹m t i s¶n, ch−a ®−îc xo¸ ¸n tÝch m cßn vi ph¸p luËt ®−îc phÐp thùc hiÖn hoÆc buéc ph¹m” l bé phËn quy ®Þnh sÏ kh«ng phï ph¶i tu©n theo”(4) hay “Quy ®Þnh l bé hîp víi c¸ch ®Þnh nghÜa trªn. phËn cña quy ph¹m ph¸p luËt trong ®ã NÕu cho r»ng “ChÕ t i l mét bé phËn nªu quy t¾c xö sù buéc mäi chñ thÓ ph¶i T¹p chÝ luËt häc - 19
  4. nghiªn cøu - trao ®æi xö sù theo khi ë ho n c¶nh ® nªu trong g¸nh chÞu nh÷ng nghÜa vô ph¸p lÝ, nh÷ng phÇn gi¶ ®Þnh cña quy ph¹m”(5). hËu qu¶ bÊt lîi hoÆc nh÷ng biÖn ph¸p Víi c¸ch x¸c ®Þnh nh− vËy th× quy t¾c c−ìng chÕ do nh n−íc hoÆc c¸c chñ thÓ xö sù ®−îc nªu trong bé phËn quy ®Þnh ph¸p luËt kh¸c ¸p dông. cña quy ph¹m ph¸p luËt chÝnh l mÖnh Bé phËn quy ®Þnh cña quy ph¹m ph¸p lÖnh cña nh n−íc cho phÐp tæ chøc hay luËt cã thÓ ®Þnh nghÜa nh− sau: “Quy ®Þnh c¸ nh©n thùc hiÖn hoÆc buéc ph¶i tu©n l bé phËn cña quy ph¹m ph¸p luËt trong theo, nã trùc tiÕp thÓ hiÖn ý chÝ cña nh ®ã nªu c¸ch xö sù m tæ chøc hay c¸ n−íc. Trong tr−êng hîp n y quy ®Þnh nh©n khi ë v o ho n c¶nh, ®iÒu kiÖn ® ®−îc coi l bé phËn chñ yÕu cña quy ®−îc dù liÖu ®−îc phÐp hoÆc buéc ph¶i ph¹m ph¸p luËt, bëi lÏ chØ th«ng qua bé thùc hiÖn”. phËn quy ®Þnh cña quy ph¹m ph¸p luËt Nh− vËy, quy ®Þnh cã thÓ do nh n−íc c¸c chñ thÓ ph¸p luËt míi biÕt ®−îc l ¸p ®Æt nh−ng còng cã thÓ do c¸c chñ thÓ nÕu nh− hä ë v o ho n c¶nh, ®iÒu kiÖn ® tham gia quan hÖ ph¸p luËt tù x¸c ®Þnh nªu trong phÇn gi¶ ®Þnh cña quy ph¹m th× trong ph¹m vi cho phÐp cña nh n−íc. hä ph¶i l m g×? ®−îc l m g×? kh«ng ®−îc Bé phËn chÕ t i cña quy ph¹m ph¸p l m g×? l m nh− thÕ n o? Nh− vËy, bé luËt cã lÏ nªn ®Þnh nghÜa nh− sau: “ChÕ phËn quy ®Þnh cña quy ph¹m ph¸p luËt ® t i l bé phËn cña quy ph¹m ph¸p luËt thiÕt lËp cho c¸c chñ thÓ tham gia quan nªu nh÷ng biÖn ph¸p t¸c ®éng m nh hÖ x héi m quy ph¹m ph¸p luËt ®iÒu n−íc dù kiÕn sÏ ¸p dông ®èi víi c¸c chñ chØnh cã c¸c quyÒn v nghÜa vô ph¸p lÝ thÓ vi ph¹m ph¸p luËt hoÆc thùc hiÖn nhÊt ®Þnh. kh«ng ®óng c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt”. Theo t«i, ®Ó ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu Tuy nhiªn, khi cho r»ng chÕ t i l biÖn thùc tÕ hiÖn nay vÒ c¸ch ph©n tÝch c¬ cÊu ph¸p t¸c ®éng chØ liªn quan tíi nh÷ng quy ph¹m ph¸p luËt cã lÏ nªn b¾t ®Çu tõ h nh vi tr¸i ph¸p luËt hoÆc vi ph¹m ph¸p viÖc x¸c ®Þnh l¹i néi dung cña ba bé phËn luËt th× còng ch−a bao qu¸t hÕt nh÷ng cña quy ph¹m ph¸p luËt. biÖn ph¸p t¸c ®éng m nh n−íc ¸p dông Tr−íc hÕt, bé phËn gi¶ ®Þnh cÇn ®−îc trong tr−êng hîp khen th−ëng. VÝ dô: “SÜ x¸c ®Þnh kh¸i qu¸t nh− sau: “Gi¶ ®Þnh l quan cã th nh tÝch trong chiÕn ®Êu, phôc bé phËn cña quy ph¹m ph¸p luËt nªu lªn vô chiÕn ®Êu, c«ng t¸c; c¬ quan, tæ chøc ph¹m vi t¸c ®éng cña quy ph¹m ph¸p luËt v c¸ nh©n cã th nh tÝch trong viÖc thùc (vÒ thêi gian, kh«ng gian, chñ thÓ t¸c hiÖn LuËt n y th× ®−îc khen th−ëng theo ®éng), nãi c¸ch kh¸c, gi¶ ®Þnh nªu lªn nh÷ng ho n c¶nh, ®iÒu kiÖn cã thÓ x¶y ra quy ®Þnh cña Nh n−íc.”(§iÒu 48 LuËt sÜ trong cuéc sèng v c¸ nh©n hay tæ chøc quan Qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam) n o ë v o nh÷ng ho n c¶nh ®iÒu kiÖn ®ã Víi nh÷ng ®Þnh nghÜa míi vÒ c¸c bé phËn cña quy ph¹m ph¸p luËt nh− trªn sÏ ph¶i chÞu sù t¸c ®éng cña ph¸p luËt”. Sù cho phÐp tho¶ m n ®−îc nh÷ng c¸ch gi¶i t¸c ®éng cña ph¸p luËt cã thÓ l cho phÐp thÝch kh¸c nhau vÒ c¬ cÊu cña quy ph¹m hoÆc buéc hä ph¶i xö sù theo mét c¸ch ph¸p luËt. NghÜa l , ngo i quan niÖm thøc nhÊt ®Þnh v còng cã thÓ l hä ph¶i truyÒn thèng th× viÖc cho r»ng quy ph¹m 20 T¹p chÝ luËt häc
  5. nghiªn cøu - trao ®æi ph¸p luËt chØ cã hai bé phËn kh«ng cßn Bé luËt n y, th× kh«ng bÞ coi l cã ¸n m©u thuÉn nh− tr−íc ®©y n÷a. tÝch". Còng cã nh÷ng bé phËn th nh phÇn Nh− chóng ta ®Òu biÕt ph¸p luËt bao n o ®ã cña quy ph¹m cã thÓ ®−îc giíi gåm rÊt nhiÒu c¸c quy t¾c xö sù kh¸c thiÖu (viÖn dÉn) ë c¸c v¨n b¶n quy ph¹m nhau. Mçi quy t¾c xö sù l¹i cã tÝnh chÊt ph¸p luËt kh¸c quy ®Þnh vÒ vÊn ®Ò ®ã. VÝ v kÕt cÊu kh¸c nhau, ®−îc biÓu hiÖn dô: §iÒu 131 HiÕn ph¸p 1992 cña n−íc ta d−íi nhiÒu c¸ch kh¸c nhau tõ ®ã cho thÊy quy ®Þnh: "Tßa ¸n nh©n d©n xÐt xö c«ng c¬ cÊu cña quy ph¹m ph¸p luËt phô thuéc khai, trõ tr−êng hîp do luËt ®Þnh". Nh− v o mçi lo¹i quy t¾c xö sù ®ã v ®−îc vËy, nh÷ng ®iÒu luËt chØ nªu hai phÇn l biÓu phï hîp víi yªu cÇu thÓ hiÖn râ néi gi¶ ®Þnh v quy ®Þnh th× cã thÓ l kh«ng dung cô thÓ. Do vËy, ®iÒu luËt cã thÓ l cÇn ph¶i cã bé phËn chÕ t i hoÆc v× lÝ do quy ph¹m ph¸p luËt nh−ng còng cã thÓ n o ®ã bé phËn chÕ t i ® kh«ng ®−îc kh«ng ho n to n nh− vËy. V× thÕ còng quy ®Þnh hoÆc l chÕ t i cña quy ph¹m kh«ng nªn ®ång nhÊt ®iÒu luËt víi quy ph¸p luËt ®−îc tr×nh b y ë ®iÒu kho¶n ph¹m ph¸p luËt. §iÒu luËt chØ l h×nh kh¸c trong cïng v¨n b¶n ph¸p luËt Êy thøc thÓ hiÖn cña quy ph¹m ph¸p luËt. Cã hoÆc ë v¨n b¶n ph¸p luËt kh¸c. thÓ tr×nh b y mét quy ph¹m ph¸p luËt Tãm l¹i, mét quy ph¹m ph¸p luËt cã trong mét ®iÒu luËt; còng cã thÓ tr×nh b y thÓ cã c¶ ba bé phËn nh−ng còng cã thÓ nhiÒu quy ph¹m ph¸p luËt t−¬ng tù nhau chØ gåm hai bé phËn tïy theo sù biÓu ®¹t trong cïng mét ®iÒu luËt nÕu viÖc tr×nh cña nã trong c¸c ®iÒu luËt. V mÆc dï c¸c b y nh− vËy tiÖn lîi cho viÖc so s¸nh v ®iÒu luËt ®−îc tr×nh b y rÊt ®a d¹ng nhËn thøc néi dung c¸c quy ph¹m ph¸p nh−ng ®a sè chóng ®Òu thÓ hiÖn mét m« luËt ®ã. Trong tr−êng hîp n y mçi phÇn, h×nh chung l : "nÕu... th×...". Víi c¸ch mçi kho¶n cña ®iÒu luËt ®−îc coi l mét biÓu ®¹t nh− vËy sÏ thuËn lîi cho viÖc quy ph¹m ph¸p luËt ®éc lËp; trËt tù c¸c nhËn thøc v thùc hiÖn c¸c quy ph¹m bé phËn gi¶ ®Þnh, quy ®Þnh v chÕ t i cña ph¸p luËt. mét quy ph¹m ph¸p luËt cã thÓ bÞ ®¶o lén Còng cÇn nãi thªm l cã lÏ nªn qu¸n chø kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i tr×nh b y ®Çu triÖt tinh thÇn l lÝ luËn th× c« ®äng, thuÇn tiªn l bé phËn gi¶ ®Þnh råi sau míi tíi bé khiÕt, nã chØ nªu nh÷ng c¸i ®iÓn h×nh, c¸i phËn quy ®Þnh hoÆc bé phËn chÕ t i; cã ®a sè, mang tÝnh phæ biÕn. Cßn thùc tiÔn thÓ tr×nh b y ®Çy ®ñ c¸c bé phËn cña quy th× ®a d¹ng, phong phó h¬n kh«ng thÓ ph¹m ph¸p luËt trong mét ®iÒu luËt n o bao qu¸t hÕt ®−îc trong lÝ luËn. Do nh−ng còng cã tr−êng hîp mét bé phËn vËy, nÕu cã quy ®Þnh n o ®ã ch−a phï th nh phÇn n o ®ã cña quy ph¹m cã thÓ hîp víi lÝ luËn th× ®ã còng chØ l nh÷ng ®−îc giíi thiÖu (viÖn dÉn) ë c¸c ®iÒu tr−êng hîp c¸ biÖt. Hi väng víi c¸ch x¸c kh¸c trong v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt ®Þnh míi vÒ c¸c bé phËn cña quy ph¹m ®ã. VÝ dô: §iÒu 77 Bé luËt h×nh sù cña ph¸p luËt sÏ l m cho vÊn ®Ò c¬ cÊu cña n−íc ta quy ®Þnh: quy ph¹m ph¸p luËt phÇn n o s¸ng tá "1. Thêi h¹n ®Ó xo¸ ¸n tÝch ®èi víi h¬n./. ng−êi ch−a th nh niªn l mét phÇn hai thêi h¹n quy ®Þnh t¹i §iÒu 64 cña Bé luËt (1), (3).Xem: "Gi¸o tr×nh lÝ luËn nh n−íc v ph¸p n y. luËt", Tr−êng ®¹i häc luËt H Néi, Nxb.CAND, H.1998. 2. Ng−êi ch−a th nh niªn ph¹m téi, (2), (4), (5).Xem: "Gi¸o tr×nh LÝ luËn chung vÒ nh nÕu ®−îc ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p t− n−íc v ph¸p luËt", Khoa luËt Tr−êng ®¹i häc quèc ph¸p quy ®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu 70 cña gia H Néi, H.1998. T¹p chÝ luËt häc - 21
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2