zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Báo cáo "Khái quát về chế định giám đốc thẩm trong luật tố tụng hình sự Việt Nam từ sau Cách mạng tháng tám năm 1945 đến nay "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Báo xấu

81
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Khái quát về chế định giám đốc thẩm trong luật tố tụng hình sự Việt Nam từ sau Cách mạng tháng tám năm 1945 đến nay Toà án được tổ chức lại theo nguyên tắc thẩm cấp tố tụng kết hợp với nguyên tắc hành chính lãnh thổ. Theo đó hệ thống toà án Việt Nam có toà sơ thẩm cấp 1 tổ chức ở các huyện, quận của thành phố trực thuộc trung ương hoặc thành phố thuộc tỉnh ở địa phương giải quyết các vụ án dân sự và hình sự nhỏ....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Khái quát về chế định giám đốc thẩm trong luật tố tụng hình sự Việt Nam từ sau Cách mạng tháng tám năm 1945 đến nay "

nghiªn cøu - trao ®æi Ths. Phan ThÞ Thanh Mai * au Cách m ng tháng Tám và trong kháng 12/4/1953, Ch t ch H Chí Minh ã ký s c S chi n ch ng th c dân Pháp, Nhà nư c ta ã bãi b nh ng lu t l c a ch th c dân l nh v vi c thành l p toà án nhân dân c bi t và ngày 11/5/1953 Chính ph ra Ngh nh s phong ki n, k p th i ban hành m t s văn b n 264/TTg hư ng d n vi c lu n t i và hình ph t, pháp lu t m i. c i m chung c a các quy v t ch c toà án nhân dân c bi t. Cho phép ph m pháp lu t t t ng hình s trong th i kỳ l p toà án nhân dân c bi t c p huy n, vi c này là mang tính ch t c p bách, phù h p v i gi i quy t ch ng án c a can ph m ch c p u hoàn c nh th i chi n, t p trung cho vi c th c ban kháng chi n hành chính liên khu ho c u hi n chuyên chính, ch ng k thù c a dân t c ban kháng chi n hành chính t nh và giao cho và b o v chính quy n cách m ng, vi c th c u ban kháng chi n hành chính xã thi hành án hi n các nguyên t c pháp lý dân ch trong t t hình… Vi c quy nh th t c pháp lý quá t ng hình s còn b h n ch . Th i kỳ này, ơn gi n trong xét x , duy t án, thi hành án là nh ng quy nh v vi c xét x còn ơn gi n, m t trong nh ng nguyên nhân d n n nh ng ngay c nguyên t c hai c p xét x còn chưa h u qu sai l m nghiêm tr ng trong giai o n ư c quy nh th ng nh t và b o m th c cao trào th c hi n c i cách ru ng t. Nhi u hi n. Nh ng quy nh này m c dù áp ng v án hình s có liên quan n chính sách c i ư c yêu c u cách m ng trư c m t nhưng ó cách ru ng t, phân hoá a ch cư ng hào ã cũng là m t trong nh ng nguyên nhân làm cho phát hi n nh ng sai l m nghiêm tr ng. m t s v án ư c gi i quy t không úng Sau khi hoà bình ư c l p l i mi n B c, ngư i, úng t i, úng pháp lu t. Do hoàn c nh ng và Nhà nư c ta ti n hành c ng c , t ng l ch s và i u ki n th i chi n như ã nêu trên, bư c hoàn thi n t ch c các cơ quan nhà nư c các văn b n pháp lu t trong th i kỳ này không t trung ương n a phương và ch trương c p vi c xét l i các b n án ho c quy t nh m r ng dân ch . T ch c và ho t ng c a ã có hi u l c pháp lu t. Vi c không quy nh các cơ quan tư pháp ư c hoàn thi n t ng th t c xét l i các b n án ho c quy t nh ã bư c, các nguyên t c pháp lý dân ch ư c có hi u l c pháp lu t d n n vi c m t s v quan tâm, m b o th c hi n hơn. Trong án b gi i quy t sai mà không có cơ ch kh c ph c h u qu . * Gi ng viên chính Khoa lu t hình s ph c v cho c i cách ru ng t, ngày Trư ng i h c Lu t Hà N i T¹p chÝ luËt häc sè 3/2005 33
nghiªn cøu - trao ®æi kháng chi n và nh t là sau khi hoà bình ư c án hình s ã b x sai, k t án oan ngư i vô t i l p l i ã có r t nhi u ơn yêu c u, khi u n i ho c t i n ng x nh , t i nh x n ng c n ph i c a cá nhân và ơn v xin minh xét, trong ó có bi n pháp pháp lý kh c ph c nh m m ph n l n là xin xét l i nh ng i u oan c trong b o pháp ch , m b o các quy n và l i ích c i cách ru ng t và trong ch nh n t ch c. h p pháp c a công dân. Sau h i ngh , B tư Trư c tình hình ó, ng và Nhà nư c ta ã pháp ã h i ý th ng nh t v i TANDTC ra kiên quy t ti n hành s a sai và ưa ra nhi u Thông tư s 002-TT ngày 13/1/1959 v th chính sách c th . Vi c th c hi n nh ng chính t c x l i và Thông tư s 04-TT ngày 3/2/1959 sách này ã kh c ph c ph n nào h u qu do v th t c xét l i nh ng v án hình s ã có vi c xét x sai l m nhưng không th làm thay hi u l c pháp lu t, nay th y là x không úng, i hi u l c pháp lý c a các b n án và th c t can ph m hi n còn ang b giam. Các thông tư là “k t qu s a sai còn h n ch , công tác tr này ã quy nh nh ng n i dung c th sau: t do b kéo dài và chưa chu áo, còn l m l n i tư ng xét l i là các v án hình s gi a tr t do và khoan h ng, ân xá… Khi ưa ã có hi u l c pháp lu t nay th y x không ngư i ư c tr t do v xã, nhi u nơi không úng, can ph m còn ang b giam trong nh ng làm úng th t c minh oan vì v y có ngư i tuy trư ng h p x oan; t i nh x n ng; t i n ng ư c tr t do nhưng v n còn nhi u th c m c, x nh . Thông tư s 04/TT ngày 3/2/1959 quy b nhân dân thành ki n, th m chí có ngư i nh ó là nh ng trư ng h p có b ng ch ng rõ ph i ch t ói”.(1) Nhi u ngư i g i ơn khi u ràng là can ph m không ph m t i ho c nh ng n i, t cáo n các cơ quan pháp lu t, cơ quan b ng ch ng bu c t i nay xét ra không ng, Nhà nư c yêu c u ư c xem xét l i b n k t lu n m t cách ch c ch n là can ph m ã án ã có hi u l c pháp lu t i v i h ho c ph m t i; có s chênh l ch quá áng gi a thân nhân c a h vì b k t án oan ho c không hình ph t ã tuyên và hình ph t l ra ph i úng pháp lu t. Ch tính riêng s ơn g i H tuyên; can ph m có t i nhưng chưa áng x Ch t ch cũng là r t nhi u:“ S ơn g i n ho c x ph t quá n ng,(4) ó là nh ng sai l m ngày càng nhi u, có tháng t i trên 80 cái m c nghiêm tr ng. Nh ng v án này ơn…”.(2) Trư c tình hình ó, th c hi n ch cũng ch xem xét l i n u can ph m còn ang trương s a sai c a ng ng th i tham kh o b giam, nh ng trư ng h p khác không thu c pháp lu t c a các nư c XHCN lúc b y gi , i tư ng c a vi c xét l i. Chính ph ã giao cho B tư pháp nghiên c u Căn c pháp lý ưa các b n án ho c và ra Thông tư s 312 ngày 12/2/1958 yêu c u quy t nh ã có hi u l c pháp lu t ra xét các c p toà án ph i xem xét gi i quy t các l i là báo cáo c a toà án t nh, thành ph , khu khi u n i và có k ho ch kh c ph c sai l m t tr sau khi có s ng ý c a u ban hành trong b n án ã xét x .(3) T i H i ngh tư pháp chính cùng c p lên TANDTC mà chưa ph i là toàn qu c h p Hà ông vào cu i tháng 11 kháng ngh c a nh ng ngư i có th m quy n. năm 1958, trong khi ki m i m v ư ng l i Do tính ch t quan tr ng c a vi c xét l i truy t , xét x , các TAND ã phát hi n m t s các v án ã có hi u l c pháp lu t và do trình 34 T¹p chÝ luËt häc sè 3/2005
nghiªn cøu - trao ®æi chuyên môn c a các th m phán các toà án c a các TAND a phương; Công văn s a phương còn nhi u h n ch , th m quy n xét 1326-TC ngày 6/10/1962 c a TANDTC v l i các v án ã có hi u l c pháp lu t ch t p bi n pháp gi i quy t án phát hi n có sai l m khi trung vào TANDTC, các toà án khác không chưa h t h n kháng cáo (nhưng vi n ki m sát ti n hành th t c này. Khi xét l i, TANDTC không kháng ngh , b cáo và các ương s khác có quy n gi nguyên b n án ho c tiêu án không kháng cáo); Thông tư s 146 - TATC xét x l i, có th tiêu án toàn b ho c i v i ngày 8/3/1968 c a TANDTC quy nh các t ng ph n c a v án.(5) TAND các c p g i các quy t nh và các b n Thông tư s 002-TT ngày 13/1/1959 v án có hi u l c pháp lu t lên TANDTC và c th t c x l i và Thông tư s 04-TT ngày bi t là Thông tư s 6 - TC ngày 23/7/1964 c a 3/2/1959 v th t c xét l i nh ng v án hình TANDTC gi i thích thêm v trình t giám c s ã có hi u l c pháp lu t, nay th y là x xét x . Qua vi c nghiên c u các văn b n pháp không úng, can ph m hi n còn ang b giam lu t nói trên, có th rút ra nh ng nh n xét sau: m c dù còn ơn gi n nhưng ã quy nh m t Trong giai o n này, nh ng quy nh pháp s nh ng v n cơ b n, làm cơ s , n n t ng lu t v trình t xét l i b n án ho c quy t nh cho vi c xây d ng và phát tri n ch nh giám ã có hi u l c pháp lu t l n u tiên ư c lu t c th m sau này. hoá và ư c g i là trình t giám c xét x . Ngày 31/12/1959, Qu c h i thông qua Các quy nh c a pháp lu t v trình t Hi n pháp m i thay cho Hi n pháp năm 1946. giám c xét x trong giai o n này ti p t c Căn c vào các quy nh c a Hi n pháp năm k th a nh ng thành qu v l p pháp c a 1959 v t ch c, nhi m v , quy n h n c a giai o n trư c. V th m quy n giám c xét TAND và VKSND, Qu c h i ã thông qua x , v n gi nguyên quy nh, vi c xét l i Lu t t ch c TAND ngày 14/7/1960, Lu t t các b n án ho c quy t nh ã có hi u l c ch c VKSND ngày 15/7/1960 và Pháp l nh pháp lu t v n t p trung vào TANDTC ngày 23/6/1961 quy nh c th v t ch c c a m b o cho vi c ưa ra x l i nh ng v án TANDTC và t ch c c a các TAND a ó ư c th n tr ng. Trong giai o n này phương. Nh ng o lu t này ti p t c ghi nh n cũng chưa có s phân bi t gi a th t c giám th t c xét l i b n án và quy t nh ã có hi u c th m và tái th m. l c pháp lu t n u phát hi n có sai l m. Trên cơ Ngoài vi c k th a m t s n i dung cơ b n s các o lu t trên, TANDTC ã ban hành c a nh ng quy ph m pháp lu t trong th i kỳ m t s văn b n pháp lu t nh m hư ng d n c trư c, nh ng quy ph m pháp lu t v giám c th vi c xét l i các b n án ho c quy t nh ã xét x trong th i kỳ này ã có s phát tri n có hi u l c pháp lu t phát hi n có sai l m như thêm m t bư c m i, h p lý và c th hơn: Thông tư s 2397-TC ngày 22/12/1961 c a Các văn b n th i kỳ này ã xác nh i TANDTC hư ng d n thi hành nh ng quy nh tư ng xét l i không ph i là v án mà là b n án c a Lu t t ch c TAND ngày 14/7/1960 và ã có hi u l c pháp lu t và m r ng ph m vi Pháp l nh ngày 23/6/1961 v t ch c n i b i tư ng giám c th m là các b n án ã có T¹p chÝ luËt häc sè 3/2005 35
nghiªn cøu - trao ®æi hi u l c pháp lu t nhưng phát hi n có sai l m, ho c xét x l i theo trình t sơ th m; hu b vi c thay i trong quy nh c a pháp lu t này b n án ho c quy t nh phúc th m và m i b n ã xác nh úng b n ch t c a giám c th m án và quy t nh ưa ra xét theo trình t phúc là vi c toà án c p trên ki m tra l i tính h p th m m t l n n a; hu b b n án ho c quy t pháp và có căn c c a các b n án ho c quy t nh c a toà chuyên trách trư c ây xét x nh ã có hi u l c c a toà án c p dư i. Ph m l i theo trình t giám c th m và y án ho c vi i tư ng không còn b h n ch b i i u s a i b n án và quy t nh sơ th m ho c ki n “can ph m còn ang b giam” và cũng phúc th m; s a ch a b n án và quy t nh ã không b h n ch ch trong nh ng sai l m khi có hi u l c pháp lu t (tr trư ng h p c n ph i áp d ng lu t hình s “x oan; t i nh x n ng; x lý theo hư ng n ng hơn).(6) t i n ng x nh ” như quy nh c a Thông tư Ngoài nh ng b sung, thay i cơ b n s 04 - TT ngày 3/2/1959 c a B tư pháp. trên, các văn b n pháp lu t trong th i kỳ này Trư c ây, vi c xét l i b n án ho c quy t còn b sung thêm nh ng quy nh c th v nh ã có hi u l c pháp lu t d a vào báo cáo thành ph n c a toà án trong vi c xét x theo c a toà án t nh, thành ph , khu t tr sau khi có trình t giám c, vi c xét x l i theo trình t s ng ý c a u ban hành chính cùng c p lên sơ th m ho c phúc th m sau khi b n án b tiêu TANDTC mà chưa ph i là kháng ngh c a i u tra, xét x l i, vi c giam gi can ph m nh ng ngư i có th m quy n. Theo quy nh trong trư ng h p b n án b tiêu... m i, ch th quy n kháng ngh theo th t c Sau khi gi i phóng mi n Nam, nư c ta giám c là Chánh án TANDTC và Vi n bư c vào th i kỳ hàn g n v t thương chi n trư ng VKSNDTC. Quy nh này phù h p v i tranh và hoàn thành th ng nh t nư c nhà v ch c năng, nhi m v c a toà án, vi n ki m sát m t nhà nư c. Trư c ó, th ch chính tr và t ng th i th hi n rõ nét m i quan h ph i h p ch c hành chính gi a hai mi n v n chưa ư c và ch ư c gi a toà án và vi n ki m sát trong th ng nh t. T i mi n Nam, h th ng toà án, vi c xét l i các b n án ho c quy t nh ã có vi n ki m sát ư c t ch c riêng theo S c l nh hi u l c pháp lu t. s 01/SL/76 ngày 15/3/1976. S c l nh này Quy n h n c a H i ng giám c th m cũng quy nh v th t c xét l i b n án ho c ư c m r ng, theo quy nh c a Thông tư s quy t nh ã có hi u l c pháp lu t. Theo s c 06 - TC ngày 23/7/1964 c a TANDTC, khi xét l nh này: “TAND phúc th m có quy n xét x kháng ngh theo trình t giám c xét x , tuỳ l i các b n án và quy t nh ã có hi u l c t ng trư ng h p, U ban th m phán và các toà pháp lu t nhưng phát hi n có sai l m” và “khi chuyên trách TANDTC có th ra nh ng quy t xét x l i các b n án và quy t nh ã có hi u nh: Bác kháng ngh và gi nguyên b n án l c pháp lu t nhưng phát hi n có sai l m, H i ho c quy t nh c a các cơ quan xét x cũ; ng x án c a TAND phúc th m g m có ba hu b b n án ho c quy t nh sơ th m và m i ho c năm th m phán”.(7) b n án và quy t nh sơ th m ti p theo, ình Sau khi Vi t Nam ã th ng nh t v m t ch v án ho c chuy n v án v i u tra l i nhà nư c, vi c xét l i b n án và quy t nh ã 36 T¹p chÝ luËt häc sè 3/2005
nghiªn cøu - trao ®æi có hi u l c pháp lu t theo trình t giám c th y có vi ph m pháp lu t, ho c ư c xét l i ư c áp d ng trong c nư c. theo th t c tái th m n u phát hi n nh ng tình Ngày 18/12/1980, Qu c h i thông qua ti t m i”. Vi c phân bi t th t c giám c hi n pháp m i. Căn c vào các quy nh t i th m và tái th m cũng d n n m t s khác chương X c a Hi n pháp m i v toà án và bi t khác trong vi c gi i quy t v án theo th Vi n ki m sát, Qu c h i thông qua Lu t t t c giám c th m và tái th m như quy nh v ch c TAND ngày 3/7/1981 và Lu t t ch c th i h n, th t c, th m quy n kháng ngh … VKSND ngày 4/7/1981; Pháp l nh t ch c Quy nh c a các văn b n pháp lu t trong TAQS và Pháp l nh t ch c VKSQS ngày th i kỳ này ã m r ng ph m vi ch th có 21/12/1985. Các o lu t ánh d u s phát quy n kháng ngh giám c th m. Ngoài vi c tri n m i v t ch c và th m quy n c a các cơ gi nguyên quy n kháng ngh c a Chánh án quan toà án, vi n ki m sát và ti p t c quy nh TANDTC và Vi n trư ng VKSNDTC, pháp v th t c xét l i các b n án và quy t nh ã lu t th i kỳ này còn quy nh thêm quy n có hi u l c pháp lu t. kháng ngh giám c th m c a Phó Chánh án Qua nghiên c u nh ng quy nh c a pháp TANDTC, c a chánh án TAND t nh thành lu t v giám c th m trong giai o n này, có ph tr c thu c trung ương và c p tương th rút ra m t s nh n xét: ương và c a chánh án TAQS quân khu và Các quy nh pháp lu t v giám c th m c p tương ương. trong th i kỳ này ti p t c k th a m t s Th m quy n giám c th m cũng ư c nh ng quy nh v giám c th m trong th i m r ng, trư c ây theo quy nh t i i u 1 kỳ trư c như nh ng quy nh v quy n h n Pháp l nh ngày 23/6/1961 quy nh c th v c a toà án c p giám c th m; thành ph n h i t ch c c a TANDTC và t ch c c a các ng giám c th m; th t c phiên toà giám TAND a phương thì t ch c c a TANDTC c th m, vi c xét x l i theo trình t sơ th m không có H i ng th m phán. Vi c xét l i ho c phúc th m sau khi b n án b hu i u theo th t c giám c th m ch thu c th m tra, xét x l i, vi c giam gi can ph m trong quy n c a U ban th m phán TANDTC và các trư ng h p b n án b hu ... toà chuyên trách c a TANDTC. n giai o n Ngoài nh ng i m k th a, các quy nh này, th m quy n giám c th m ã ư c m pháp lu t v giám c th m trong th i kỳ r ng thêm hai c p. Th nh t, quy nh th m này ã ti p t c phát tri n và hoàn thi n m t quy n giám c th m c a H i ng th m phán bư c quan tr ng cho phù h p v i i u ki n TANDTC. Th hai, m r ng th m quy n giám và hoàn c nh m i. Trong giai o n này, l n c th m xu ng u ban th m phán c a các u tiên có s phân bi t gi a th t c giám c TAND c p t nh và các TAQS c p quân khu.(8) th m và th t c tái th m. i u 12 Lu t t ch c Vi c m r ng th m quy n giám c th m toà án nhân dân năm 1981 quy nh: “Nh ng cũng như th m quy n kháng ngh giám c b n án và quy t nh ã có hi u l c pháp lu t th m trong giai o n này là căn c vào yêu ư c xét l i theo th t c giám c th m n u c u th c t nh m gi m b t công vi c cho Toà T¹p chÝ luËt häc sè 3/2005 37
nghiªn cøu - trao ®æi án nhân dân t i cao ng th i cũng căn c phát tri n c a pháp lu t t t ng hình s . B vào s phát tri n, hoàn thi n c a pháp lu t, s lu t này là thành t u khoa h c l n, là k t qu phát tri n v t ch c và chuyên môn c a toà c a quá trình k th a và phát tri n các kinh án c p t nh. nghi m và ki n th c trong quá trình xây d ng Công cu c i m i t nư c theo hư ng và phát tri n khoa h c lu t t t ng hình s . xây d ng n n kinh t hàng hoá nhi u thành L n u tiên các quy ph m pháp lu t v giám ph n, theo nh hư ng XHCN, v n ng theo c th m ư c pháp i n hoá và ư c quy cơ ch th trư ng, có s qu n lý c a Nhà nh chi ti t chương XXIX, g m 19 i u, t nư c ã ưa n nh ng thành t u l n trong i u 241 n i u 259 B lu t t t ng hình vi c n nh chính tr , phát tri n kinh t - xã s năm 1988. Trong B lu t này, các quy h i. Tuy nhiên, ngoài nh ng m t tích c c nh v giám c th m ã ư c quy nh m t cũng ã làm xu t hi n nh ng hi n tư ng tiêu cách có h th ng, y và khoa h c, v cơ c c m i, b t công xã h i tăng lên, pháp lu t, b n ã áp ng yêu c u c a th c ti n xét x k cương có lúc có nơi b buông l ng, tình trong th i kỳ m i. hình t i ph m di n bi n ph c t p, còn nhi u Nghiên c u nh ng quy nh c a BLTTHS vi ph m pháp lu t trong lĩnh v c t t ng hình năm 1988 v giám c th m, có th rút ra m t s d n n tình tr ng oan sai, vi ph m quy n s nh n xét: và l i ích c a ngư i dân trong i u tra, truy BLTTHS năm 1988 ã k th a nh ng quy t , xét x …(9) Trong tình hình ó, nh ng văn nh pháp lu t trong th i kỳ trư c, gi nguyên b n pháp lu t t t ng hình s ơn l ã ban m t s quy nh v nh ng v n cơ b n như hành th hi n s không toàn di n, không ti p t c phân bi t th t c giám c th m và th ng b và có nhi u quy nh không còn phù t c tái th m; xác nh tính ch t c a giám c h p, không th c s áp ng ư c yêu c u c a th m là xét l i b n án ho c quy t nh ã có cu c u tranh phòng ng a và ch ng t i hi u l c pháp lu t nhưng b kháng ngh vì phát ph m trong tình hình m i. M t khác, B lu t hi n có vi ph m pháp lu t trong vi c x lý v hình s ã ư c ban hành năm 1985 cũng òi án; gi nguyên quy nh v th m quy n kháng h i ph i có m t h th ng các văn b n pháp ngh giám c th m; duy trì quy nh v th m lu t t t ng hình s hoàn ch nh, th ng nh t và quy n giám c th m g m b n c p toà án ng b nh m th c hi n các quy nh c a B c p t nh, Toà hình s TANDTC, H i ng lu t hình s , gi i quy t t t các v án hình s th m phán TANDTC, y ban th m phán c v n i dung và hình th c. áp ng yêu TANDTC; quy n h n c a h i ng giám c c u trên, ngày 28/6/1988, t i kỳ h p th ba, th m v n bao g m b n quy n: Không ch p khoá VIII, Qu c h i nư c C ng hoà XHCN nh n kháng ngh và gi nguyên b n án ho c Vi t Nam ã thông qua BLTTHS, có hi u l c quy t nh ã có hi u l c pháp lu t; hu b n thi hành t ngày 01/01/1989 (g i t t là án ho c quy t nh ã có hi u l c pháp lu t và BLTTHS năm 1988). ình ch v án; hu b n án ho c quy t nh ã BLTTHS năm 1988 ra i ánh d u s có hi u l c pháp lu t i u tra l i ho c xét 38 T¹p chÝ luËt häc sè 3/2005
nghiªn cøu - trao ®æi x l i; s a b n án ho c quy t nh ã có hi u cơ b n, toàn di n BLTTHS hi n hành là yêu l c pháp lu t. c u c p thi t áp ng ư c nh ng òi h i M c dù không có nh ng thay i l n c a th c ti n u tranh phòng và ch ng t i nhưng BLTTHS ã s a i và b sung thêm ph m trong tình hình m i. th ch hoá ch nh ng quy nh quan tr ng nh m phát tri n và trương c a ng v c i cách tư pháp ng th i hoàn thi n pháp lu t v giám c th m: c th hoá các quy nh c a Hi n pháp năm BLTTHS năm 1988 ã quy nh c th v 1992, m b o tính ng b và th ng nh t v i các căn c kháng ngh theo th t c giám các văn b n pháp lu t m i ư c ban hành có c th m. Vi c quy nh nh ng căn c c th nh ng n i dung liên quan n t t ng hình s này ã c th hoá khái ni m “vi ph m pháp như BLHS năm 1999, Lu t t ch c TAND lu t”, t o i u ki n thu n l i cho vi c áp d ng năm 2002, Lu t t ch c VKSND năm 2002, pháp lu t, h n ch vi c gi i thích và áp d ng ngày 26/11/2003, Qu c h i nư c C ng hoà pháp lu t không th ng nh t. xã XHCN Vi t Nam khoá XI, kỳ h p th tư BLTTHS năm 1988 cũng quy nh thêm ã thông qua BLTTHS, có hi u l c ngày v quy n c a ngư i b k t án, c a cơ quan nhà 1/7/2004. Trong B lu t này, th t c giám c nư c, t ch c xã h i và m i công dân trong th m ư c quy nh ph n th sáu, chương vi c phát hi n nh ng vi ph m ph n lu t trong XXX, g m 18 i u, t i u 272 n i u 289, các b n án và quy t nh c a toà án ã có hi u trong ó, ch gi nguyên b n i u, b m t i u l c pháp lu t và trách nhi m c a toà án, vi n quy nh trong lu t cũ, các i u lu t còn l i ki m sát trong vi c phát hi n và thông báo u ư c s a i, b sung. nh ng vi ph m này v i nh ng ngư i có Nghiên c u nh ng quy nh c a BLTTH quy n kháng ngh . Ngoài ra, BLTTHS năm năm 2003 v giám c th m, có th rút ra m t 1988 còn quy nh c th v th t c, th i h n s nh n xét sau: kháng ngh ; th t c, th i h n phiên toà giám Nh ng quy nh v giám c th m trong c th m; quy nh c th v các quy t nh BLTTHS năm 2003 ã k th a và phát tri n giám c th m và vi c i u tra l i, xét x l i m t s nh ng quy nh trong BLTTHS năm v án sau khi b n án b hu i u tra ho c xét x l i. 1988 v căn c kháng ngh theo th t c giám Qua mư i lăm năm th c hi n, BLTTHS c th m; th i h n kháng ngh theo th t c năm 1988 ( ã ư c s a i, b sung vào giám c th m; th i h n giám c th m và nh ng năm 1990, 1992, 2000) nói chung và ph m vi giám c th m. các quy nh v giám c th m nói riêng ã BLTTHS năm 2003 ã gi nguyên n i b c l nh ng thi u sót, như c i m, không dung nhưng có s s a i v k thu t l p pháp còn phù h p v i tình hình xã h i ã có nhi u m b o tính chính xác, rõ ràng, c th hơn thay i, không phù h p v i yêu c u, nhi m i v i m t s i u v vi c phát hi n b n án v c a c i cách kinh t , c i cách hành chính, ho c quy t nh ã có hi u l c pháp lu t c n c i cách tư pháp. Vì v y, vi c s a i m t cách xét l i theo th t c giám c th m; thành ph n T¹p chÝ luËt häc sè 3/2005 39
nghiªn cøu - trao ®æi h i ng giám c th m: Hu b n án ho c ng v c i cách tư pháp và nh m áp ng quy t nh ã có hi u l c pháp lu t và ình ch yêu c u c a cu c u tranh phòng và ch ng t i v án; hu b n án ho c quy t nh ã có hi u ph m trong th i kỳ m i. l c pháp lu t i u tra l i ho c xét x l i. Pháp lu t t t ng hình s v giám c M t s các i u lu t khác v giám c th m c a Nhà nư c ta k t sau Cách m ng th m trong BLTTHS năm 2003 v n gi n i tháng Tám n nay ư c hình thành và t ng dung như trong BLTTHS năm 1988 nhưng có bư c phát tri n, v n ng theo nh ng quy lu t b sung thêm nh ng n i dung m i như quy khách quan, v a k th a v a phát tri n v a nh v t m ình ch thi hành b n án ho c mang tính t t y u, ph bi n v a mang tính quy t nh b kháng ngh theo th t c giám c thù, phù h p v i th c t khách quan c th m; vi c g i quy t nh này cho các cơ t ng giai o n l ch s khác nhau. Cùng v i quan h u quan; vi c giao quy t nh giám c s phát tri n c a dân t c, pháp lu t t t ng th m và v th i h n chuy n h sơ cho vi n hình s Vi t Nam v giám c th m cũng ki m sát và toà án i u tra ho c xét x l i. t ng bư c phát tri n và ngày càng hoàn Ngoài nh ng i m k th a và nh ng s a thi n, góp ph n vào công cu c u tranh i, b sung như ã trình bày, BLTTHS năm phòng và ch ng t i ph m./. 2003 ã có nh ng thay i và b sung cơ b n (1). ng C ng s n Vi t Nam, “Văn ki n ng toàn v m t s v n quan tr ng c a giám c t p, năm 1958”, Nxb. Chính tr Qu c gia, Hà N i th m, ó là nh ng v n sau: Quy t nh c a 2002, t p 19, tr. 14 -15. H i ng th m phán TANDTC không b (2). ng C ng s n Vi t Nam, “Văn ki n ng toàn kháng ngh giám c th m; b m t c p giám t p, năm 1956”, Nxb. Chính tr Qu c gia, Hà N i c th m ó là U ban th m phán TANDTC; 2002, t p 17, tr. 264. b sung quy nh v th m quy n giám c (3).Xem: Nguy n Văn Hi n “S hình thành, phát th m i v i nh ng b n án ho c quy t nh ã tri n và hoàn thi n pháp lu t c a Vi t Nam quy nh có hi u l c pháp lu t v cùng m t v án hình th t c xét l i b n án, quy t nh hình s ã có hi u s thu c th m quy n giám c th m c a các l c pháp lu t t năm 1945 n nay”, T p chí Toà án c p khác nhau; không quy nh h i ng giám nhân dân, s 6 năm 1997, tr. 15. (4), (5). Toà án nhân dân t i cao, “Lu t l v tư c th m ư c quy n s a án; b sung quy pháp”, Hà N i 1962, tr. 711, 713. nh v vi c chu n b phiên toà giám c th m (6). Toà án nhân dân t i cao, “Lu t l v tư pháp” Hà và th t c phiên toà giám c th m; quy nh N i 1965, tr. 12. rõ th i i m phát sinh hi u l c c a các b n án (7). Toà án nhân dân t i cao, “H th ng hoá lu t l v t và ngư i quy t nh, làm cơ s cho vi c xác t ng hình s 1974 - 1978”, Hà N i 1979, t p 2, tr. 41. nh th i h n kháng ngh giám c th m. (8). Văn phòng Qu c h i và H i ng Nhà nư c, “T Nh ng s a i, b sung này ã gi i quy t ch c Nhà nư c nư c C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t ư c m t s nh ng vư ng m c v m t lý lu n Nam”, Hà N i 1987, tr. 240. cũng như th c ti n áp d ng BLTTHS năm (9).Xem: Tr n Quang Ti p, “L ch s lu t t t ng hình s 1988, th ch hoá ch trương, ư ng l i c a Vi t Nam”, Nxb. Chính tr Qu c gia, Hà N i 2003, tr. 146. 40 T¹p chÝ luËt häc sè 3/2005

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.11: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Tài Chính Ngân Hàng

172 tài liệu

829 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.