intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo "Khái quát về cơ chế pháp lý thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia của ngân hàng trung ương trong điều kiện nền kinh tế thị trường Việt Nam "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

56
lượt xem
4
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Khái quát về cơ chế pháp lý thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia của ngân hàng trung ương trong điều kiện nền kinh tế thị trường Việt Nam Khái quát về cơ chế pháp lý thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia của ngân hàng trung ương trong điều kiện nền kinh tế thị trường Việt Nam

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Khái quát về cơ chế pháp lý thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia của ngân hàng trung ương trong điều kiện nền kinh tế thị trường Việt Nam "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi Kh¸i qu¸t vÒ c¬ chÕ ph¸p lÝ thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia cña ng©n hµng trung −¬ng trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ViÖt Nam NguyÔn TuyÕn * T rong bÊt k× c¬ chÕ kinh tÕ n o, chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia còng ®−îc coi l mét trong nh÷ng vÊn ®Ò träng t©m, cèt lâi quanh vÊn ®Ò kh¸i niÖm chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia còng nh− vÊn ®Ò kh¸i niÖm n y thuéc ph¹m trï kinh tÕ hay ph¸p lÝ. cña chÝnh s¸ch kinh tÕ - x héi v th−êng ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia ®−îc hiÓu cã ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn sù t¨ng tr−ëng l tæng thÓ nh÷ng c¸ch thøc, biÖn ph¸p hay suy tho¸i cña nÒn kinh tÕ mét ®Êt m Nh n−íc (th«ng qua Ng©n h ng n−íc. Trªn ph−¬ng diÖn lÝ luËn, mét trung −¬ng) sö dông trªn c¬ së ®−îc thÓ chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia ®−îc ho¹ch chÕ ho¸ b»ng ph¸p luËt nh»m ®iÒu hßa ®Þnh ®óng ®¾n v thùc hiÖn hiÖu qu¶ bao khèi cung tiÒn tÖ trong l−u th«ng sao cho giê còng phô thuéc mét phÇn quan träng phï hîp víi nhu cÇu vÒ tiÒn tÖ cña x héi v o c¬ chÕ ph¸p lÝ ®−îc sö dông ®Ó thùc trong giai ®o¹n nhÊt ®Þnh. Nãi nh− vËy cã hiÖn chÝnh s¸ch ®ã. nghÜa r»ng chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia B i viÕt n y xin ®Ò cËp kh¸i qu¸t vÒ ®ång nghÜa víi chÝnh s¸ch b×nh æn søc vÊn ®Ò c¬ chÕ ph¸p lÝ thùc hiÖn chÝnh mua (hay gi¸ trÞ) cña ®ång tiÒn néi ®Þa. s¸ch tiÒn tÖ quèc gia ë ViÖt Nam trong Trªn b×nh diÖn lÝ thuyÕt, chÝnh s¸ch ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng hiÖn nay, tiÒn tÖ quèc gia kh«ng ph¶i l kh¸i niÖm víi mong muèn gãp phÇn l m s¸ng tá vÞ ph¸p lÝ thuÇn tuý m ngo i ý nghÜa ph¸p trÝ, vai trß cña ph¸p luËt ®èi víi tiÕn tr×nh lÝ, thuËt ng÷ n y cßn bao h m néi dung ph¸t triÓn kinh tÕ nãi chung v ho¹t ®éng kinh tÕ s©u s¾c. Së dÜ cã thÓ nãi nh− vËy ng©n h ng nãi riªng. l v× xÐt vÒ ph−¬ng diÖn ph¸p lÝ, chÝnh 1. ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia víi s¸ch tiÒn tÖ quèc gia l sù thÓ hiÖn tËp vai trß cña Ng©n h ng trung −¬ng trung ý chÝ cña Nh n−íc trong viÖc æn § tõ l©u, chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia ®Þnh gi¸ trÞ ®ång tiÒn, kiÓm so¸t l¹m ph¸t vèn ®−îc xem nh− mét vÊn ®Ò quan träng v ý chÝ n y ®−îc thÓ chÕ ho¸ b»ng nh÷ng v phøc t¹p bËc nhÊt trong hÖ thèng chÝnh quy t¾c ph¸p lÝ cô thÓ cã gi¸ trÞ b¾t buéc s¸ch kinh tÕ cña mét n−íc. Nh÷ng hËu thi h nh. Cßn vÒ ph−¬ng diÖn kinh tÕ, qu¶ nÆng nÒ do cuéc khñng ho¶ng t i chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia l¹i ph¶n ¸nh chÝnh, tiÒn tÖ ë khu vùc §«ng Nam ¸ nh÷ng nghiÖp vô kinh tÕ ®−îc thùc hiÖn trong thêi gian võa qua l b»ng chøng bëi Ng©n h ng trung −¬ng nh»m ®¹t tíi hïng hån chøng minh ®iÒu ®ã. ë ViÖt nh÷ng môc tiªu kinh tÕ nh− l m t¨ng Nam, tõ khi nÒn kinh tÕ chuyÓn ®æi sang hoÆc gi¶m søc mua cña ®ång néi tÖ trong c¬ chÕ thÞ tr−êng th× chÝnh s¸ch tiÒn tÖ tõng thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh, trªn c¬ së ®ã quèc gia ®−îc quan t©m nghiªn cøu v cã * Gi¶ng viªn Khoa ph¸p luËt kinh tÕ nhiÒu ý kiÕn kh¸c nhau tranh luËn xung Tr−êng ®¹i häc luËt H Néi 48 - T¹p chÝ luËt häc
  2. nghiªn cøu - trao ®æi m t¸c ®éng tíi hÖ thèng gi¸ c¶ h ng ho¸, −¬ng sö dông theo c¬ chÕ ph¸p lÝ n o? dÞch vô v c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ kh¸c Theo ý kiÕn chóng t«i, cã hai c¬ chÕ trªn thÞ tr−êng. ph¸p lÝ ®Ó Ng©n h ng trung −¬ng sö dông Nh− vËy, theo ý kiÕn chóng t«i, cÇn c¸c c«ng cô kÓ trªn trong viÖc ®iÒu h nh ph¶i nhËn thøc r»ng kh¸i niÖm chÝnh s¸ch chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia mét c¸ch h÷u tiÒn tÖ quèc gia bao h m nh©n tè ph¸p lÝ hiÖu. quan träng, ®ã l vai trß cña ph¸p luËt, - Mét l , ®èi víi c«ng cô t¸i cÊp vèn, víi ý nghÜa võa l h×nh thøc ph¸p lÝ thÓ nghiÖp vô thÞ tr−êng më hay sù can thiÖp hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia võa l b»ng ngo¹i hèi th× c¬ chÕ ph¸p lÝ ®Ó thùc c«ng cô, ph−¬ng tiÖn ph¸p lÝ ®Ó thùc hiÖn hiÖn c¸c c«ng cô n y l c¬ chÕ hîp ®ång. chÝnh s¸ch n y trªn thùc tÕ. Nãi kh¸c ®i, hîp ®ång chÝnh l ph−¬ng V× vËy, khi nghiªn cøu chÝnh s¸ch tiÖn ph¸p lÝ ®Ó Ng©n h ng trung −¬ng tiÒn tÖ quèc gia, ngo i viÖc t×m hiÓu ranh thùc hiÖn viÖc ®−a thªm tiÒn v o l−u giíi thÈm quyÒn gi÷a Quèc héi, ChÝnh th«ng hoÆc rót bít tiÒn khái l−u th«ng víi phñ v Ng©n h ng trung −¬ng trong viÖc môc tiªu ®iÒu ho l−u th«ng tiÒn tÖ. ho¹ch ®Þnh v thùc thi chÝnh s¸ch n y, Ch¼ng h¹n, khi cÇn thiÕt ph¶i ®−a thªm vÊn ®Ò cÇn ®−îc quan t©m xem xÐt tho¶ tiÒn v o l−u th«ng víi môc ®Ých l m t¨ng ®¸ng l nh÷ng c¬ chÕ ph¸p lÝ n o sÏ ®−îc khèi cung tiÒn tÖ nh»m kh¾c phôc hËu sö dông ®Ó gióp Ng©n h ng trung −¬ng qu¶ cña t×nh tr¹ng gi¶m ph¸t th× Ng©n thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia mét h ng trung −¬ng sÏ thùc hiÖn viÖc cho c¸ch h÷u hiÖu. vay ng¾n h¹n ®èi víi c¸c tæ chøc tÝn dông 2. C¬ chÕ ph¸p lÝ ®iÒu h nh chÝnh hoÆc mua v o c¸c giÊy tê cã gi¸ v ngo¹i s¸ch tiÒn tÖ quèc gia cña Ng©n h ng hèi b»ng tiÒn dù tr÷ ph¸t h nh. trung −¬ng trong nÒn kinh tÕ thÞ Ng−îc l¹i, trong tr−êng hîp cÇn ph¶i tr−êng rót bít tiÒn khái l−u th«ng víi môc tiªu Trªn nguyªn t¾c, viÖc ho¹ch ®Þnh v ®Èy lïi t×nh tr¹ng l¹m ph¸t th× Ng©n h ng ®iÒu h nh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia nh− trung −¬ng sÏ chñ ®éng ph¸t h nh tÝn thÕ n o sÏ thuéc thÈm quyÒn cña Ng©n phiÕu ng©n h ng nh n−íc ®èi víi c¸c tæ h ng trung −¬ng nh−ng viÖc thiÕt kÕ c¬ chøc tÝn dông hoÆc b¸n ra c¸c lo¹i giÊy tê chÕ ph¸p lÝ nh− thÕ n o ®Ó Ng©n h ng cã gi¸ ng¾n h¹n m×nh ®ang së h÷u trªn trung −¬ng vËn h nh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ thÞ tr−êng tiÒn tÖ. Ngo i ra, trong tr−êng quèc gia mét c¸ch hiÖu qu¶ l¹i l vÊn ®Ò hîp n y, Ng©n h ng trung −¬ng cßn cã thuéc thÈm quyÒn cña nh lËp ph¸p. thÓ sö dông c¬ chÕ hîp ®ång ®Ó b¸n ra Theo dù liÖu t¹i §iÒu 16 LuËt ng©n c¸c lo¹i ngo¹i hèi (bao gåm chñ yÕu l h ng nh n−íc ViÖt Nam, c¸c c«ng cô cã v ng v ngo¹i tÖ) trªn thÞ tr−êng ngo¹i thÓ ®−îc sö dông bëi Ng©n h ng trung hèi nh»m can thiÖp kÞp thêi ®èi víi søc −¬ng ®Ó thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc mua cña ®ång néi tÖ. TÊt c¶ nh÷ng h nh gia bao gåm: vi nãi trªn cña Ng©n h ng trung −¬ng ®Òu - NghiÖp vô t¸i cÊp vèn ; ®−îc thùc hiÖn th«ng qua c¸c hîp ®ång - NghiÖp vô thÞ tr−êng më ; gi÷a Ng©n h ng trung −¬ng víi kh¸ch - C«ng cô l i suÊt, tØ gi¸ hèi ®o¸i, dù h ng (vÝ dô, hîp ®ång t¸i cÊp vèn; hîp tr÷ b¾t buéc... XÐt vÒ mÆt lÝ luËn, vÊn ®Ò ®Æt ra l c¸c ®ång mua b¸n ngo¹i hèi v c¸c giÊy tê cã c«ng cô nãi trªn ®−îc Ng©n h ng trung gi¸...). C¬ chÕ n y cho phÐp Ng©n h ng trung −¬ng cã kh¶ n¨ng ®iÒu ho khèi T¹p chÝ luËt häc - 49
  3. nghiªn cøu - trao ®æi cung tiÒn tÖ mét c¸ch kh¸ch quan, thùc tÕ c¸c tæ chøc tÝn dông. Nhê thÕ m Ng©n v linh ho¹t, bëi lÏ, viÖc ®−a thªm hoÆc h ng trung −¬ng cã thÓ cung øng thªm rót bít tiÒn khái l−u th«ng cña Ng©n h ng tiÒn v o l−u th«ng mét c¸ch dÔ d ng h¬n trung −¬ng th«ng qua nh÷ng hîp ®ång th«ng qua viÖc cho vay t¸i cÊp vèn ®èi nh− vËy ho n to n xuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®ßi víi c¸c tæ chøc tÝn dông. hái kh¸ch quan cña thÞ tr−êng. Ngo i ra, Ng©n h ng trung −¬ng cßn Thùc tiÔn ho¹t ®éng cña Ng©n h ng cã thÓ gi¸n tiÕp l m t¨ng khèi cung tiÒn nh n−íc ViÖt Nam trong ®iÒu kiÖn nÒn tÖ trong l−u th«ng b»ng c¸ch quyÕt ®Þnh kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung ® chøng gi¶m tØ lÖ dù tr÷ b¾t buéc ®èi víi c¸c tæ minh r»ng c¬ chÕ hîp ®ång hÇu nh− chøc tÝn dông (sè tiÒn m tæ chøc tÝn kh«ng ®−îc sö dông ®Ó ®iÒu ho l−u dông bÞ b¾t buéc ph¶i göi t¹i Ng©n h ng th«ng tiÒn tÖ. Trong thêi k× n y, viÖc ®iÒu nh n−íc). QuyÕt ®Þnh n y cã t¸c dông hßa khèi cung tiÒn tÖ cña Ng©n h ng nh më réng kh¶ n¨ng vÒ vèn ®Ó tæ chøc tÝn n−íc ViÖt Nam chñ yÕu dùa v o ph−¬ng dông t¨ng c−êng n¨ng lùc cÊp tÝn dông ch©m sö dông c¬ chÕ h nh chÝnh mÖnh cho kh¸ch h ng ®ång thêi còng gãp phÇn lÖnh, th«ng qua h×nh thøc ph¸p lÝ l c¸c kh¾c phôc t×nh tr¹ng gi¶m sót nguån vèn quyÕt ®Þnh h nh chÝnh ®−îc ban bè bëi c¬ huy ®éng do quyÕt ®Þnh gi¶m l i suÊt quan nh n−íc cã thÈm quyÒn, thay v× dù (trong ®ã bao gåm c¶ l i suÊt tiÒn göi) ®o¸n nh÷ng yªu cÇu, ®ßi hái kh¸ch quan cña ng©n h ng nh n−íc g©y ra. cña thÞ tr−êng ®Ó ¸p dông chÝnh nh÷ng Së dÜ nãi r»ng quyÕt ®Þnh gi¶m tØ lÖ dù h×nh thøc ph¸p lÝ vèn cã cña thÞ tr−êng tr÷ b¾t buéc cña Ng©n h ng trung −¬ng nh»m ®iÒu ho khèi cung tiÒn tÖ. ®èi víi c¸c tæ chøc tÝn dông sÏ gi¸n tiÕp - Hai l , víi c«ng cô l i suÊt, tØ gi¸ gãp phÇn l m t¨ng khèi cung tiÒn tÖ l hèi ®o¸i hay dù tr÷ b¾t buéc th× c¬ chÕ bëi v×, khi Ng©n h ng trung −¬ng quyÕt ph¸p lÝ ®Ó thùc hiÖn nh÷ng c«ng cô n y l ®Þnh gi¶m møc dù tr÷ b¾t buéc cña tæ c¬ chÕ ®Þnh h−íng b»ng c¸c quyÕt ®Þnh chøc tÝn dông göi t¹i ng©n h ng nh n−íc h nh chÝnh. Nãi kh¸c ®i, Nh n−íc sö xuèng mét møc ®é nhÊt ®Þnh th× ®iÒu ®ã dông c¸c quyÕt ®Þnh h nh chÝnh ®Ó gi¸n cã nghÜa r»ng phÇn vèn thùc tÕ m tæ tiÕp t¸c ®éng ®Õn viÖc h×nh th nh v thay chøc tÝn dông ®−îc phÐp ®−a v o kinh ®æi khèi cung tiÒn tÖ trong l−u th«ng sao doanh sÏ t¨ng lªn. H nh ®éng n y ®ång cho phï hîp víi nhu cÇu vÒ tiÒn tÖ cña x nghÜa víi viÖc khuyÕch tr−¬ng tÝn dông héi trong tõng giai ®o¹n nhÊt ®Þnh. v b nh tr−íng khèi cung tiÒn tÖ trong l−u Ch¼ng h¹n, khi nhu cÇu x héi ®ßi hái th«ng. cÇn ph¶i t¨ng khèi cung tiÒn tÖ trong l−u Ng−îc l¹i, trong tr−êng hîp cÇn ®Èy th«ng, nghÜa l ph¶i ®−a thªm tiÒn v o lïi l¹m ph¸t, nghÜa l ph¶i gi¶m khèi l−u th«ng th× Ng©n h ng trung −¬ng sÏ cung tiÒn tÖ trong l−u th«ng th× Ng©n quyÕt ®Þnh gi¶m l i suÊt c¬ b¶n v l i suÊt h ng trung −¬ng sÏ quyÕt ®Þnh t¨ng l i t¸i cÊp vèn ®Ó trªn c¬ së ®ã h×nh th nh hÖ suÊt c¬ b¶n v l i suÊt t¸i cÊp vèn ®èi víi thèng l i suÊt kinh doanh cña c¸c tæ chøc tæ chøc tÝn dông. QuyÕt ®Þnh n y kh«ng tÝn dông trªn thÞ tr−êng. QuyÕt ®Þnh n y nh÷ng cã t¸c dông l m "®ãng b¨ng" nhu kh«ng chØ cã t¸c dông l m "®ãng b¨ng" cÇu vay vèn cña kh¸ch h ng ë c¸c tæ chøc nhu cÇu göi tiÒn cña kh¸ch h ng ë c¸c tæ tÝn dông còng nh− nhu cÇu vay vèn cña chøc tÝn dông m cßn cã t¸c dông kÝch c¸c tæ chøc tÝn dông ë Ng©n h ng trung thÝch nhu cÇu vay vèn cña kh¸ch h ng t¹i −¬ng m cßn cã t¸c dông kÝch thÝch nhu 50 - T¹p chÝ luËt häc
  4. nghiªn cøu - trao ®æi cÇu göi tiÒn cña kh¸ch h ng t¹i c¸c tæ Tuy nhiªn, còng cÇn ph¶i l−u ý r»ng chøc tÝn dông ®Ó h−ëng l i. Gi¶i ph¸p n y viÖc sö dông ®éc lËp mçi c«ng cô kÓ trªn sÏ gãp phÇn l m gi¶m ®¸ng kÓ khèi cung ®Ó ®iÒu h nh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia tiÒn tÖ trong l−u th«ng nhê sù kÕt hîp víi ®Òu cã thÓ g©y ra nh÷ng hËu qu¶ bÊt lîi viÖc b¸n ra c¸c giÊy tê cã gi¸ hay ngo¹i cho nÒn kinh tÕ. Ch¼ng h¹n nh− viÖc hèi cña Ng©n h ng trung −¬ng trªn thÞ Ng©n h ng trung −¬ng t¨ng hay gi¶m l i tr−êng tiÒn tÖ hay thÞ tr−êng ngo¹i hèi. suÊt hoÆc tØ lÖ dù tr÷ b¾t buéc ®èi víi tæ Ngo i ra, ®Ó gãp phÇn l m gi¶m khèi chøc tÝn dông mét c¸ch bÊt ngê, kh«ng cã cung tiÒn tÖ trong l−u th«ng, Ng©n h ng sù nghiªn cøu v c©n nh¾c, tÝnh to¸n thËn trung −¬ng cßn cã thÓ quyÕt ®Þnh t¨ng tØ träng vÒ kh¶ n¨ng chÞu ®ùng cña c¸c tæ lÖ dù tr÷ b¾t buéc ®èi víi c¸c tæ chøc tÝn chøc tÝn dông th× rÊt cã thÓ sÏ ®−a c¸c dông nh»m thu hÑp kh¶ n¨ng cÊp tÝn dông doanh nghiÖp n y l©m v o t×nh tr¹ng rèi cña nh÷ng doanh nghiÖp n y ®èi víi ren hoÆc bÞ khã kh¨n vÒ t i chÝnh, thËm kh¸ch h ng ®ång thêi cã t¸c dông phßng chÝ ph¸ s¶n. V× vËy, vÊn ®Ò khã kh¨n nhÊt ngõa nh÷ng hËu qu¶ bÊt lîi sau n y cã ®èi víi ChÝnh phñ v Ng©n h ng trung thÓ x¶y ra ®èi víi c¸c tæ chøc tÝn dông −¬ng trong viÖc ®iÒu h nh chÝnh s¸ch tiÒn khi kh¸ch h ng göi tiÒn ®ång lo¹t rót tiÒn tÖ quèc gia chÝnh l kh¶ n¨ng sö dông göi trong cïng thêi ®iÓm. B»ng quyÕt mét c¸ch s¸ng t¹o, linh ho¹t, uyÓn ®Þnh t¨ng møc dù tr÷ b¾t buéc nh− trªn chuyÓn c¸c c«ng cô kÓ trªn nh− thÕ n o ®©y, Ng©n h ng trung −¬ng ® b¸o hiÖu cho phï hîp víi ®Æc ®iÓm t×nh h×nh kinh r»ng sÏ thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ "th¾t tÕ-x héi cña ®Êt n−íc trong tõng giai chÆt" ®èi víi nÒn kinh tÕ v x héi, nh»m ®o¹n. môc tiªu ®Èy lïi t×nh tr¹ng l¹m ph¸t ®ang Thùc tiÔn ho¹t ®éng cña Ng©n h ng c¶n trë tiÕn tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt nh n−íc ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m gÇn n−íc. ®©y cïng víi nh÷ng th nh tùu ®¸ng kÓ Ngo i nh÷ng gi¶i ph¸p trªn ®©y nh»m trong viÖc ®iÒu h nh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia, kiÓm so¸t l¹m ph¸t ® chøng ®Èy lïi l¹m ph¸t th× viÖc Nh n−íc më minh r»ng, viÖc Ng©n h ng trung −¬ng sö cöa biªn giíi, níi láng thuÕ quan v t¨ng dông phèi hîp ®ång thêi c¶ hai c¬ chÕ c−êng nhËp khÈu c¸c h ng ho¸ thiÕt yÕu ph¸p lÝ nãi trªn ®Ó ®iÒu h nh chÝnh s¸ch cho x héi (trong khi n¨ng lùc s¶n xuÊt tiÒn tÖ quèc gia l ho n to n phï hîp víi h ng ho¸ trong n−íc cßn yÕu kÐm) còng nh÷ng yªu cÇu, ®ßi hái kh¸ch quan cña ®−îc coi l gi¶i ph¸p kh¸ h÷u hiÖu cã t¸c nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng. dông "kÝch cÇu" vÒ tiÒn tÖ cña x héi, nhê 3. Thùc tiÔn vËn h nh chÝnh s¸ch ®ã m gi¶m thiÓu sù mÊt c©n ®èi gi÷a tiÒn tÖ quèc gia cña Ng©n h ng trung khèi cung v khèi cÇu tiÒn tÖ trong l−u −¬ng trong nh÷ng n¨m võa qua v xu th«ng. Chóng t«i cho r»ng, ngay c¶ khi thùc thÕ ph¸t triÓn hiÖn gi¶i ph¸p n y, Nh n−íc còng ® sö KÓ tõ khi hai ph¸p lÖnh vÒ ng©n h ng dông ®ång thêi c¶ c¬ chÕ h nh chÝnh (vÝ ®−îc ban h nh (n¨m 1990) v ®Æc biÖt l dô, quyÕt ®Þnh më cöa biªn giíi v níi víi sù ra ®êi cña hai ®¹o luËt vÒ ng©n h ng n¨m 1997 (bao gåm LuËt Ng©n láng h ng r o thuÕ quan) lÉn c¬ chÕ hîp h ng nh n−íc v LuËt c¸c tæ chøc tÝn ®ång (vÝ dô, x¸c lËp v thùc hiÖn c¸c hîp dông), m«i tr−êng ph¸p lÝ cho ho¹t ®éng ®ång nhËp khÈu h ng ho¸ thiÕt yÕu cho ng©n h ng nãi chung v ho¹t ®éng cña x héi). T¹p chÝ luËt häc - 51
  5. nghiªn cøu - trao ®æi Ng©n h ng nh n−íc nãi riªng ® dÇn dÇn Thùc tiÔn vËn h nh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®−îc c¶i thiÖn. Dùa trªn c¬ së ph¸p lÝ l quèc gia ë ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m hai ph¸p lÖnh vÒ ng©n h ng v gÇn ®©y l võa qua cho thÊy, mÆc dï Ng©n h ng hai ®¹o luËt ng©n h ng, chÝnh s¸ch tiÒn tÖ trung −¬ng ® b¾t ®Çu vËn dông c«ng cô quèc gia cña Ng©n h ng trung −¬ng ® v hîp ®ång trong viÖc ®iÒu ho l−u th«ng ®ang ®−îc vËn h nh kh¸ tr«i ch¶y v tiÒn tÖ nh−ng møc ®é vËn dông cßn h¹n hiÖu qu¶. B»ng chøng l viÖc Ng©n h ng chÕ, ch−a m¹nh d¹n ph¸t huy nh÷ng t¸c trung −¬ng ® ®Èy lïi l¹m ph¸t rÊt th nh dông to lín cña lo¹i c«ng cô n y. Cè c«ng trong nh÷ng n¨m ®Çu cña thËp niªn nhiªn, sù dÌ dÆt v thËn träng trong viÖc 90 v hiÖn nay chØ sè l¹m ph¸t vÉn tiÕp vËn dông c¬ chÕ hîp ®ång v o môc ®Ých tôc ®−îc kiÓm so¸t ë møc mét con sè, kÓ ®iÒu ho l−u th«ng tiÒn tÖ cã thÓ ®−îc c¶ trong ®iÒu kiÖn cã khñng ho¶ng t i gi¶i thÝch b»ng lÝ do chóng ta ch−a cã chÝnh, tiÒn tÖ trong khu vùc. nhiÒu kinh nghiÖm thùc tiÔn trong viÖc sö §Ó cã ®−îc nh÷ng th nh c«ng ®¸ng dông c¬ chÕ hîp ®ång (ch¼ng h¹n nh− kÓ nh− trªn ®©y, ph¶i kÓ ®Õn vai trß quan hîp ®ång t¸i cÊp vèn, hîp ®ång mua b¸n träng cña nh÷ng c«ng cô ph¸p lÝ ® tõng c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n...), hay lÝ do ®−îc Ng©n h ng trung −¬ng sö dông luËt ph¸p vÒ ng©n h ng ch−a æn ®Þnh, trong viÖc ®iÒu h nh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ch−a cã nh÷ng v¨n b¶n h−íng dÉn thi quèc gia. NÕu lo¹i trõ nh÷ng nguyªn h nh c¸c ®¹o luËt vÒ ng©n h ng... nh©n kh¸c l m cho t×nh h×nh l¹m ph¸t Trong t−¬ng lai, khi nÒn kinh tÕ ®Êt tiÒn tÖ trong n−íc ® tõng ®−îc kiÓm so¸t n−íc ® ph¸t triÓn ®Õn tr×nh ®é cao h¬n so hiÖu qu¶ th× cã thÓ dÔ d ng nhËn thÊy víi hiÖn nay th× xu thÕ tÊt yÕu trong viÖc r»ng, viÖc Ng©n h ng trung −¬ng can ®iÒu h nh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia sÏ thiÖp b»ng l i suÊt v chÝnh s¸ch dù tr÷ l më réng v t¨ng c−êng ¸p dông c¸c b¾t buéc kh¸ linh ho¹t, cïng víi sù ®iÒu c«ng cô ph¸p lÝ phi h nh chÝnh nh− hîp h nh tØ gi¸ hèi ®o¸i theo nguyªn t¾c cã ®ång chiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu c¸c giÊy kiÓm so¸t chÆt chÏ cña Nh n−íc ® phÇn tê cã gi¸ ng¾n h¹n gi÷a Ng©n h ng trung n o h¹n chÕ ®−îc nh÷ng t¸c ®éng bÊt lîi −¬ng víi c¸c ng©n h ng th−¬ng m¹i, hîp cña nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ®èi víi qu¸ ®ång mua b¸n c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n tr×nh thùc thi chÝnh s¸ch b×nh æn søc mua h¹n trªn thÞ tr−êng tiÒn tÖ, hîp ®ång mua cña ®ång néi tÖ. b¸n ngo¹i hèi trªn thÞ tr−êng ngo¹i hèi Tuy vËy, c«ng b»ng m xÐt th× nh÷ng gi÷a Ng©n h ng trung −¬ng víi c¸c kh¸ch c«ng cô ph¸p lÝ m Ng©n h ng trung h ng... −¬ng ® v ®ang sö dông ®Ó ®iÒu h nh Ngo i ra, khi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ® chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia trong nh÷ng ë trong t×nh tr¹ng cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh n¨m võa qua chñ yÕu vÉn l nh÷ng c«ng m¹nh mÏ víi c¸c nÒn kinh tÕ kh¸c trong cô mang tÝnh chÊt h nh chÝnh. Ch¼ng h¹n khu vùc hay ngo i khu vùc, cïng víi sù nh− viÖc Ên ®Þnh l i suÊt c¬ b¶n hay Ên tr−ëng th nh cña bé m¸y h nh ph¸p vÒ ®Þnh v ®iÒu chØnh tØ lÖ dù tr÷ b¾t buéc n¨ng lùc qu¶n lÝ nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng th× ®èi víi c¸c tæ chøc tÝn dông, ®Æc biÖt l viÖc níi láng dÇn chÝnh s¸ch l i suÊt v chÝnh s¸ch Ên ®Þnh tØ gi¸ hèi ®o¸i kh¸ chÝnh s¸ch ®iÒu h nh tØ gi¸ hèi ®o¸i sÏ l cøng r¾n ® phÇn n o l m mÊt ®i tÝnh mét xu thÕ kh¸ch quan, phï hîp víi quy nh¹y c¶m cña l i suÊt hay tØ gi¸ hèi ®o¸i luËt ph¸t triÓn kinh tÕ. trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng. Tuy nhiªn, còng cÇn ph¶i nãi thªm 52 - T¹p chÝ luËt häc
  6. nghiªn cøu - trao ®æi r»ng khi x¸c ®Þnh xu h−íng ph¸t triÓn cña Nh n−íc nh− chÝnh s¸ch t i chÝnh v chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia trong t−¬ng ng©n s¸ch, chÝnh s¸ch ®Çu t−, chÝnh s¸ch lai, Ng©n h ng trung −¬ng kh«ng thÓ lao ®éng v viÖc l m, chÝnh s¸ch ng©n kh«ng l−u ý ®Õn mét nguyªn t¾c cã tÝnh h ng v tÝn dông... ®Æc thï trong chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ Nh÷ng ®ßi hái kh¸ch quan cña nÒn ®Êt n−íc, ®ã l nguyªn t¾c x©y dùng mét kinh tÕ thÞ tr−êng hiÖn nay còng nh− nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ph¸t triÓn, cã sù trong t−¬ng lai cã ®−îc ®¸p øng kÞp thêi kiÓm so¸t cña Nh n−íc theo ®Þnh h−íng v tho¶ ®¸ng hay kh«ng, ®iÒu ®ã phô x héi chñ nghÜa. ViÖc tu©n thñ nguyªn thuéc mét phÇn quan träng v o nh÷ng t¾c n y kh«ng chØ ®−îc ®Æt ra ®èi víi qu¸ thay ®æi ®óng h−íng trong chÝnh s¸ch tr×nh thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia tiÒn tÖ quèc gia còng nh− kh¶ n¨ng vËn cña Ng©n h ng trung −¬ng m cßn l yªu h nh chÝnh s¸ch n y cña Ng©n h ng trung cÇu cã tÝnh b¾t buéc ®èi víi qu¸ tr×nh −¬ng trong t−¬ng lai./. thùc thi c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ kh¸c cña QuyÒn së h÷u tµi s¶n… ®¾p c«ng søc v chi phÝ m ng−êi s¸ng t¹o (tiÕp theo trang 47) ® bá ra ®Ó s¸ng t¹o s¶n phÈm trÝ tuÖ mÆt hé ®èi víi quyÒn së h÷u trÝ tuÖ. Ph¸p luËt kh¸c cßn nh»m gi¶i quyÕt h i hßa mèi quan së h÷u trÝ tuÖ cña bÊt k× quèc gia n o hÖ gi÷a ng−êi s¸ng t¹o v gia ®×nh hä víi còng quy ®Þnh thêi h¹n nhÊt ®Þnh b¶o hé nh n−íc v x héi. quyÒn cña chñ thÓ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ. Néi dung trªn kh«ng thÓ phï hîp víi Thêi h¹n n y ®−îc quy ®Þnh phï hîp víi quyÒn së h÷u t i s¶n. Theo b¶n chÊt, quyÒn t×nh chÊt cña tõng ®èi t−îng së h÷u. VÝ së h÷u t i s¶n ph¶i ®−îc b¶o hé vÜnh viÔn, dô: Ph¸p luËt cña hÇu hÕt c¸c n−íc (trong l−u truyÒn tõ ®êi n y sang ®êi kh¸c, tõ thÕ ®ã cã ViÖt Nam) ®Òu quy ®Þnh thêi h¹n hÖ n y sang thÕ hÖ kh¸c theo quy luËt cña b¶o hé ®éc quyÒn ®èi víi s¸ng chÕ (mét sù tiÕp nèi, di truyÒn nßi gièng qua nhiÒu trong nh÷ng ®èi t−îng së h÷u trÝ tuÖ thÕ hÖ cña ®êi sèng con ng−êi. thuéc lÜnh vùc quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp) Ngo i nh÷ng ®iÓm kh¸c biÖt c¬ b¶n l 20 n¨m, tÝnh tõ ng y nép ®¬n hîp lÖ nªu trªn, gi÷a quyÒn së h÷u t i s¶n v yªu cÇu b¶o hé; quyÒn t¸c gi¶ ®èi víi t¸c quyÒn së h÷u trÝ tuÖ cßn nhiÒu ®iÓm kh¸c phÈm v¨n häc, nghÖ thuËt, khoa häc l¹i biÖt kh¸c nh−ng b i viÕt n y chØ xin ®Ò cËp ®−îc b¶o hé trong suèt cuéc ®êi t¸c gi¶ nh÷ng ®iÓm kh¸c biÖt chñ yÕu gi÷a chóng, v 50 n¨m tiÕp theo n¨m t¸c gi¶ chÕt. Sù ®ñ ®Ó ph©n biÖt chóng víi nhau, ®ñ ®Ó gi¶i giíi h¹n thêi gian b¶o hé n y cã ¶nh thÝch t¹i sao cïng liªn quan ®Õn quyÒn së h−ëng ®Õn gi¸ trÞ cña quyÒn lîi, bëi v× h÷u nh−ng chóng l¹i ®−îc quy ®Þnh t¹i sau khi hÕt thêi h¹n b¶o hé th× ng−êi kh¸c nh÷ng phÇn kh¸c nhau cña BLDS./. cã quyÒn tù do sö dông ®èi t−îng së h÷u trÝ tuÖ, chñ thÓ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ kh«ng (1). Theo nguån t i liÖu cña Côc b¶n quyÒn t¸c gi¶ - cßn ®−îc h−ëng lîi th«ng qua viÖc ng−êi Bé v¨n hãa - th«ng tin. kh¸c sö dông ®èi t−îng ®ã n÷a. Do ®ã, quy ®Þnh thêi h¹n b¶o hé quyÒn së h÷u trÝ tuÖ mét mÆt nh»m khuyÕn khÝch sù s¸ng t¹o c¸c s¶n phÈm trÝ tuÖ, v× nã b¶o ®¶m bï T¹p chÝ luËt häc - 53
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2