Báo cáo khoa học: Đánh giá đặc điểm hình thái các mẫu giống khế (Averrhoa carambola) Morphological characterization of star fruit (Averrhoa carambola) accessions

Chia sẻ: Nguyễn Phi Nhung Nhung | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

113
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cây khế đã đ-ợc trồng để sản xuất hàng hoá tại nhiều quốc gia trên thế giới (Mỹ, Đài Loan, Malaixia, Nam Mỹ và vùng Caribê...) (Henry, 1999; Morton, 1987). Quả khế có thể sử dụng vào các mục đích nh-: ăn quả t-ơi, làm rau và đặc biệt là làm nguyên liệu phục vụ công nghiệp chế biến (Tôn Thất Trình, 2000; Henry, 1999; Morton, 1987). ở Việt Nam, cây khế đ-ợc trồng rải rác khắp mọi nơi từ Nam ra Bắc, từ miền núi tới đồng bằng; tuy nhiên, giá trị sử dụng của chúng ch-a cao (Vũ Công Hậu, 2000)....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo khoa học: Đánh giá đặc điểm hình thái các mẫu giống khế (Averrhoa carambola) Morphological characterization of star fruit (Averrhoa carambola) accessions

Báo cáo khoa học: Đánh giá đặc điểm hình thái các mẫu giống khế (Averrhoa carambola) Morphological characterization of star fruit (Averrhoa carambola) accessions
T¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp, TËp 2 sè 1/2004 ®¸nh gi¸ ®Æc ®iÓm h×nh th¸i c¸c mÉu gièng khÕ (Averrhoa carambola) Morphological characterization of star fruit (Averrhoa carambola) accessions Cao Quèc Ch¸nh, NguyÔn V¨n Hoan, §inh V¨n Héi, NguyÔn Hång H¹nh Summary 20 star fruit (Averrhoa carambola) accessions collected from different regions and planted at the VAC Research and Training Center of Hanoi Agricultural Universityw and Tu Liem district were morphologically characterized. Thre have been great variations in leaves, flowers and fruits in terms of structure and size. The variable morphological characteristics can be used for classification of the star fruit accessions. Keywords : Star fruit (Averrhoa carambola), morphological characterization ph−¬ng ph¸p ghÐp trong ®ã 6 mÉu gièng 1. §Æt vÊn ®Ò (HX1, HX2, HX3, HX4, HX5, HX6) lÊy tõ C©y khÕ ®· ®−îc trång ®Ó s¶n xuÊt hµng huyÖn Tõ Liªm, Hµ Néi víi tuæi c©y lÊy ho¸ t¹i nhiÒu quèc gia trªn thÕ giíi (Mü, mÉu lµ 5 n¨m vµ 14 mÉu gièng (QS1, QS2, §µi Loan, Malaixia, Nam Mü vµ vïng QS3, QS4, QS5, QS6, QS7, QS9, QS14, Caribª...) (Henry, 1999; Morton, 1987). QS15, QS16, QS17, QS18, QS19) lÊy tõ Qu¶ khÕ cã thÓ sö dông vµo c¸c môc ®Ých trung t©m VAC - Tr−êng §HNN I víi tuæi nh−: ¨n qu¶ t−¬i, lµm rau vµ ®Æc biÖt lµ lµm c©y lÊy mÉu lµ 1,5 tuæi. nguyªn liÖu phôc vô c«ng nghiÖp chÕ biÕn ThÝ nghiÖm ®−îc theo dâi tõ th¸ng (T«n ThÊt Tr×nh, 2000; Henry, 1999; 7/2002 ®Õn th¸ng 6/2003. Morton, 1987). ë ViÖt Nam, c©y khÕ ®−îc 2.2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu trång r¶i r¸c kh¾p mäi n¬i tõ Nam ra B¾c, tõ Kh¶o s¸t, ®o ®Õm vµ m« t¶ c¸c ®Æc ®iÓm miÒn nói tíi ®ång b»ng; tuy nhiªn, gi¸ trÞ sö thùc vËt häc dùa theo ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ dông cña chóng ch−a cao (Vò C«ng HËu, cña ViÖn Tµi nguyªn Di truyÒn thùc vËt 2000). quèc tÕ (IBPGR, 1998). Víi môc ®Ých chän läc, c¶i thiÖn c¸c C¸c chØ tiªu theo dâi chÝnh : gièng ®Þa ph−¬ng ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ®a L¸: ChiÒu dµi l¸ kÐp, sè ®«i l¸ chÐt, kÝch d¹ng cña ng−êi tiªu dïng vµ c«ng nghiÖp th−íc l¸ chÐt vµ mét sè ®Æc ®iÓm kh¸c; chÕ biÕn, chóng t«i ®· tiÕn hµnh nghiªn cøu, Hoa: Mµu s¾c hoa, sè c¸nh hoa, ®−êng kh¶o s¸t vµ ®¸nh gi¸ nguån vËt liÖu khëi kÝnh hoa, chiÒu dµi c¸nh hoa, chiÒu réng ®Çu s−u tËp tõ nhiÒu ®Þa ph−¬ng. Sù ®a d¹ng c¸nh hoa, chiÒu dµi bÇu nhôy, chiÒu dµi nhÞ, vÒ mÆt h×nh th¸i, cÊu tróc (hoa, l¸, qu¶) cña ®−êng kÝnh bÇu nhôy vµ kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c mÉu gièng khÕ sÏ ®−îc tæng hîp nh»m nhÞ vµ nhôy. ph©n lËp nguån vËt liÖu s−u tËp thµnh nh÷ng Qu¶: Mµu s¾c qu¶, khèi l−îng qu¶, chiÒu nhãm cã nhiÒu ®iÓm chung lµm c¬ së cho dÇy mói, ®é s©u mói, tû lÖ thÞt qu¶, sè h¹t... viÖc ®¸nh gi¸ c¸c mÉu gièng trong c«ng t¸c chän t¹o gièng khÕ sau nµy. 3. kÕt qu¶ nghiªn cøu 3.1. §Æc ®iÓm h×nh th¸i l¸ 2. VËt liÖu vµ ph−¬ng ph¸p CÊu tróc l¸ kÐp: Qua b¶ng 1, cã thÓ nghiªn cøu1 ph©n c¸c mÉu gièng ra lµm hai nhãm: 2.1. VËt liÖu nghiªn cøu nhãm l¸ kÐp l«ng chim mäc c¸ch bao gåm Gåm 20 mÉu gièng khÕ s−u tËp tõ nhiÒu c¸c gièng HX1, HX5, HX6, QS5, QS6, nguån ®−îc nh©n gièng v« tÝnh b»ng QS9, QS14, QS15, QS16, QS17, QS18, QS19 vµ nhãm l¸ kÐp l«ng chim mäc ®èi 30
bao gåm c¸c gièng HX2, HX3, HX4, QS1, kÝch th−íc bÐ nhÊt lµ QS1, mÉu gièng lín QS2, QS3, QS7. nhÊt lµ HX3. Mét vµi mÉu gièng kh¸c nh− HX2: 3,71cm x 2,43cm; HX4: 4,31cm x Mµu s¾c l¸: Mµu s¾c l¸ non biÕn ®æi tõ 2,67cm ; QS9: 3,61cm x 2,28cm thuéc mµu ®ång nh¹t ®Õn mµu ®ång ®á. ë c¸c nhãm trung b×nh. mÉu gièng khÕ QS7, QS15 l¸ non cã mµu ChiÒu dµi l¸ kÐp: mÉu gièng HX3 cã ®ång. Cßn ë c¸c mÉu gièng HX6, QS9, chiÒu dµi l¸ kÐp lín nhÊt lµ 26,80cm, cßn QS18 cã mµu ®ång ®á; ë c¸c mÉu gièng mÉu gièng QS1 cã kÝch th−íc bÐ nhÊt lµ cßn l¹i cã mµu ®ång nh¹t. Mµu s¾c l¸ 16,00cm. Mét sè mÉu gièng kh¸c cã kÝch tr−ëng thµnh còng dao ®éng tõ mµu xanh th−íc l¸ trung b×nh lµ QS2: 20,15cm; QS14: ®Ëm ®Õn xanh vµng. ChØ cã bèn mÉu gièng 23,02cm; QS15: 17,52cm; HX2: 24,40cm; HX1, QS2, QS3, QS14 cã mµu xanh h¬i HX6: 20,81cm. vµng, cßn c¸c gièng kh¸c cã mµu xanh Sè ®«i l¸ chÐt nhiÒu nhÊt lµ mÉu gièng ®Ëm. Riªng ë mÉu gièng QS19 l¸ tr−ëng QS 19 (7,7 ®«i) vµ HX5 (6,10 ®«i), sau ®ã thµnh cã mµu xanh nh¹t. ®Õn c¸c mÉu gièng HX1, HX2, HX3, HX4, H×nh d¹ng l¸ chÐt: H×nh d¹ng l¸ lµ mét HX6, QS1, QS7, QS17 (cã 5 ®«i) vµ thÊp chØ tiªu quan träng ®Ó ph©n biÖt c¸c gièng, nhÊt lµ mÉu gièng QS15 (cã 4 ®«i). gåm h×nh d¹ng cña l¸ chÐt phÝa trªn vµ h×nh Mçi mÉu gièng khÕ cã ®Æc ®iÓm vÒ d¹ng cña l¸ chÐt phÝa d−íi. h×nh th¸i vµ kÝch th−íc l¸ ®Æc tr−ng. Qua H×nh d¹ng l¸ chÐt phÝa trªn: ®a sè c¸c kÕt qu¶ ë b¶ng trªn ta thÊy mÉu gièng mÉu gièng cã h×nh d¹ng l¸ chÐt phÝa trªn lµ h×nh trøng nhän; chØ cã bèn mÉu gièng cã HX3 cã kÝch th−íc l¸ lín nhÊt, mÉu gièng l¸ chÐt phÝa trªn h×nh elÝp lµ gièng QS1, QS1 cã kÝch th−íc bÐ nhÊt. C¸c mÉu gièng QS5, QS7, QS15. khÕ chua th−êng cã diÖn tÝch l¸ lín h¬n, H×nh d¹ng l¸ chÐt phÝa d−íi: C¸c mÉu sè ®«i l¸ chÐt nhiÒu h¬n, mµu s¾c l¸ ®Ëm gièng QS5, QS9, QS16, QS17, QS18, HX6 h¬n. cã d¹ng h×nh tim, c¸c mÉu gièng QS14, Tãm l¹i : Dùa vµo mµu s¾c ta khã cã QS7, QS3, QS2, QS1, HX1, HX2, HX3, thÓ ph©n biÖt ®−îc c¸c mÉu gièng mét c¸ch HX4, HX5 cã d¹ng h×nh tim lÖch; chØ ë chÝnh x¸c. §Æc ®iÓm h×nh th¸i l¸ cña c¸c mÉu gièng QS15 l¸ chÐt phÝa d−íi cã d¹ng mÉu gièng hoÆc nhãm c¸c mÉu gièng cã h×nh tim dµi. nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng biÖt cã thÓ ph©n lËp KÝch th−íc l¸ chÐt: Mçi mét mÉu gièng theo c¸c nhãm nh− : l¸ kÐp mäc ®èi hoÆc kh¸c nhau cã kÝch th−íc l¸ kh¸c nhau. mäc c¸ch, l¸ to hoÆc l¸ nhá, h×nh trøng KÝch th−íc l¸ chÐt phÝa trªn: ChiÒu dµi nhän hoÆc elip dµi. x chiÒu réng cña l¸ chÐt phÝa trªn cña c¸c 3.2. §Æc ®iÓm h×nh th¸i hoa mÉu gièng dao ®éng trong kho¶ng 5,21 - Hoa khÕ mäc thµnh chïm, thuéc hoa 8,85cm x 2,21 - 3,91cm . MÉu gièng cã tù xim, l−ìng tÝnh, tù thô phÊn hoÆc giao kÝch th−íc l¸ bÐ nhÊt lµ QS1, cßn mÉu phÊn nhê c«n trïng. gièng cã kÝch th−íc l¸ lín nhÊt lµ HX3. CÊu tróc hoa: Qua b¶ng 2 ta cã thÓ Mét vµi mÉu gièng kh¸c thuéc nhãm ph©n c¸c mÉu gièng ra lµm ba nhãm lµ: trung b×nh nh− HX1: 6,67cm x2,86cm, - Nhãm 1 cã cÊu t¹o nhÞ hoa cao h¬n QS16: 7,09cm x 3,22cm; QS17: 8,01cm x bÇu nhôy gåm c¸c mÉu gièng HX2, HX3, 3,35cm. HX4, HX5, HX6, QS2, QS5, QS9, QS16. KÝch th−íc l¸ chÐt phÝa d−íi: ChiÒu dµi x chiÒu réng l¸ chÐt phÝa d−íi kÝch - Nhãm 2 cã cÊu t¹o bÇu nhôy cao h¬n th−íc c¸c mÉu gièng dao ®éng tõ 2,14 - nhÞ gåm c¸c mÉu gièng HX1, QS3, QS14, 4,31cm x 1,69 - 3,14cm. MÉu gièng cã QS17. 31 32
T¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp, TËp 2 sè 1/2004 B¶ng 1. §Æc ®iÓm h×nh th¸i l¸ KÝch th−íc l¸ KÝch th−íc l¸ H×nh d¹ng l¸ chÐt ChiÒu Mµu s¾c l¸ chÐt phÝa d−íi chÐt phÝa trªn Sè ®«i CÊu t¹o l¸ dµi l¸ MÉu l¸ chÐt (cm) (cm) kÐp kÐp gièng tr−ëng chiÒu chiÒu ChiÒu ChiÒu (cm) l¸ non PhÝa trªn PhÝa d−íi thµnh dµi réng dµi réng HX1 Mäc ®èi §ång nh¹t Xanh vµng Trøng nhän Tim lÖch 3,22 2,02 6,72 2,86 21,20 5 HX2 Mäc c¸ch §ång nh¹t Xanh ®Ëm Trøng nhän Tim lÖch 3,71 2,43 7,53 3,08 24,40 5 HX3 Mäc c¸ch §ång nh¹t Xanh ®Ëm Trøng nhän Tim lÖch 4,51 3,14 8,85 3,91 26,80 5 HX4 Mäc c¸ch §ång nh¹t Xanh ®Ëm Trøng nhän Tim lÖch 4,31 2,67 7,39 3,13 22,65 5 HX5 Mäc ®èi §ång nh¹t Xanh ®Ëm Trøng nhän Tim lÖch 6,10 2,26 5,30 3,49 22,25 6,6 HX6 Mäc ®èi §ång ®á Xanh ®Ëm Trøng nhän Tim 2,84 2,17 6,31 3,03 20,81 5 QS1 Mäc c¸ch §ång nh¹t Xanh ®Ëm ElÝp Tim lÖch 2,14 1,69 5,21 2,21 16,00 5 QS2 Mäc c¸ch §ång nh¹t Xanh vµng Trøng nhän Tim lÖch 3,18 2,54 6,81 3,39 20,15 4,6 QS3 Mäc c¸ch §ång nh¹t Xanh vµng Trøng nhän Tim lÖch 3,22 2,22 7,37 3,40 20,69 5,2 QS5 Mäc c¸ch §ång ®á Xanh ®Ëm Elip Tim 8,60 4,10 3,60 2,80 25,20 4,9 QS6 Mäc c¸ch §ång ®á Xanh vµng Trøng dµi Tim lÖch 7,70 3,70 3,40 2,60 22,60 4,7 QS7 Mäc c¸ch §ång Xanh ®Ëm ElÝp Tim lÖch 3,25 2,26 6,49 2,91 19,47 5,0 QS9 Mäc ®èi §ång ®á Xanh ®Ëm Trøng nhän Tim 3,61 2,28 6,93 2,90 19,68 4,9 QS14 Mäc ®èi §ång nh¹t Xanh vµng Trøng nhän Tim lÖch 3,35 2,17 6,84 2,61 23,02 5,6 QS15 Mäc ®èi §ång Xanh ®Ëm ElÝp Tim dµi 2,46 1,76 6,51 2,79 17,52 4,0 QS16 Mäc ®èi §ång nh¹t Xanh ®Ëm Trøng nhän Tim 3,32 2,46 7,09 3,22 21,17 4,9 QS17 Mäc ®èi §ång nh¹t Xanh ®Ëm Trøng nhän Tim 3,43 2,34 8,01 3,35 22,67 5,0 QS 18 Mäc c¸ch §ång ®á Xanh ®Ëm Trøng dµi Tim 7,20 3,70 3,90 2,90 24,20 4,9 QS 19 Mäc c¸ch §ång nh¹t Xanh nh¹t Trøng dµi Tim lÖch 6,10 2,60 2,60 1,90 24,00 7,7 - Nhãm 3 cã nhÞ hoa vµ bÇu nhôy b»ng mµu tÝm hång, c¸c mÉu gièng cßn l¹i hoa nhau lµ mÉu gièng QS4. cã mµu tÝm. Sè c¸nh hoa gi÷a c¸c gièng kh«ng cã KÝch th−íc hoa: §−êng kÝnh hoa dao ®éng kh¸c biÖt vµ gåm 5 c¸nh hoa. tõ 8,4 - 10,8 mm. §−êng kÝnh hoa lín Kho¶ng c¸ch gi÷a bÇu nhôy vµ nhÞ cµng nhÊt thuéc vÒ mÉu gièng HX5 : 10,78mm nhá th× kh¶ n¨ng thô phÊn cµng cao. Qua sè vµ nhá nhÊt lµ mÉu gièng QS9: 8,35mm. liÖu ë b¶ng 2 ta thÊy mÉu gièng HX1 cã C¸c mÉu gièng cßn l¹i cã ®−êng hoa xÊp kho¶ng c¸ch nhÞ vµ nhôy nhá nhÊt lµ xØ nhau. 1,34mm; mÉu gièng cã kho¶ng c¸ch nµy ChiÒu dµi c¸nh hoa cña c¸c mÉu gièng HX2, HX3, QS3, QS6, QS2... gÇn b»ng lín nhÊt lµ QS5 2,94 mm. ë c¸c mÉu gièng nhau. C¸nh hoa ng¾n nhÊt thuéc vÒ mÉu kh¸c, kho¶ng c¸ch nhÞ vµ nhôy dao ®éng tõ gièng QS4: 6,06mm, c¸nh hoa dµi nhÊt 1,4 - 2,8 mm. thuéc vÒ mÉu gièng HX5: 9,97mm. Mµu s¾c hoa: mµu s¾c hoa cña c¸c mÉu gièng khÕ biÕn ®æi tõ tÝm hång ®Õn tÝm. ChiÒu réng c¸nh hoa cña c¸c mÉu gièng Víi mÉu gièng HX5, QS4, Q17 hoa cã kh«ng cã sù kh¸c biÖt ®¸ng kÓ. 32
T¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp, TËp 2 sè 1/2004 B¶ng 2. §Æc ®iÓm h×nh th¸i hoa CD CR CD §K K/C §K Mµu c¸nh c¸nh CD nhÞ bÇu bÇu nhÞ vµ Gièng §Æc ®iÓm hoa s¾c hoa hoa hoa (mm) nhôy nhôy nhôy (mm) (mm) (mm) (mm) (mm) (mm) HX1 Nhôy hoa cao h¬n nhÞ TÝm 10,24 7,49 3,17 2,84 4,18 1,57 -1,34 HX2 NhÞ hoa cao h¬n nhôy TÝm 9,66 8,04 3,11 5,03 2,16 1,66 +2,87 HX3 NhÞ hoa cao h¬n nhôy TÝm 10,08 8,46 3,02 5,05 2,16 1,57 +2,89 HX4 NhÞ hoa cao h¬n nhôy TÝm 9,1 7,30 2,64 4,51 1,74 1,72 +2,77 TÝm HX5 NhÞ hoa cao h¬n nhôy 10,78 9,97 4,05 4,42 2,38 1,79 +2,04 hång HX6 NhÞ hoa cao h¬n nhôy TÝm 10,11 9,45 3,47 5,08 2,31 1,54 +2,77 QS2 NhÞ hoa cao h¬n nhôy TÝm 8,95 7,06 3,42 5,24 2,55 1,84 +2,69 QS3 Nhôy hoa cao h¬n nhÞ TÝm 10,02 7,48 3,46 2,19 4,49 1,81 -2,30 TÝm QS4 NhÞ hoa b»ng nhôy 8,89 6,06 2,45 3,01 3,03 1,71 -0,02 hång QS6 NhÞ hoa cao h¬n nhôy TÝm 9,14 7,47 3,82 5,17 2,23 1,83 +2,94 QS9 NhÞ hoa cao h¬n nhôy TÝm 8,35 8,04 3,06 4,43 3,04 1,79 +1,39 QS14 Nhôy hoa cao h¬n nhÞ TÝm 8,63 6,42 2,95 2,46 4,35 1,76 -1,89 QS16 NhÞ hoa cao h¬n nhôy TÝm 9,07 7,06 3,06 5,41 2,88 1,81 +2,52 ChiÒu dµi nhÞ : §©y lµ chØ tiªu còng rÊt 3.3. §Æc ®iÓm h×nh th¸i qu¶ khÕ quan träng liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh lai h÷u Qu¶ khÕ rÊt ®a d¹ng vÒ mµu s¾c còng tÝnh. MÉu gièng khÕ QS16 cã nhÞ dµi nhÊt nh− kÝch th−íc. Qua nghiªn cøu 7 mÉu (5,41mm), sau ®ã ®Õn mÉu gièng QS5 gièng ®ang ra qu¶, chóng t«i thu ®−îc kÕt (5,17mm); HX3(5,05mm); HX4 (4,51mm) qu¶ ®−îc tr×nh bµy ë b¶ng 3. vµ ng¾n nhÊt lµ mÉu gièng QS3 (2,19 mm). Mµu s¾c qu¶: Mµu s¾c qu¶ ®−îc quan s¸t khi ChiÒu dµi bÇu nhôy dao ®éng tõ 1,74 ®Õn qu¶ trªn c©y chÝn hoµn toµn. Mçi mÉu gièng 4,49 mm. Trong ®ã bÇu nhôy cña mÉu gièng cã mµu s¾c qu¶ kh¸c nhau, dao ®éng tõ xanh QS3 lµ dµi nhÊt (4,49 mm). ®Õn vµng cam. MÉu gièng HX3 khi chÝn vÉn §−êng kÝnh bÇu nhôy: §−êng kÝnh bÇu gi÷ nguyªn mµu xanh, cßn c¸c mÉu gièng nhôy lín nhÊt ë gièng QS2 (1,84mm) vµ kh¸c cã mµu tõ vµng nh¹t ®Õn vµng cam. nhá nhÊt lµ mÉu gièng HX6 (1,54 mm). C¸c Khèi l−îng qu¶: Tuú theo kÝch th−íc qu¶ to mÉu gièng kh¸c cã ®−êng kÝnh bÇu nhôy hay nhá, mçi mÉu gièng sÏ cã khèi l−îng chªnh lÖch kh«ng ®¸ng kÓ. qu¶ kh¸c nhau dao ®éng tõ 85,99 ®Õn Tãm l¹i: Mµu s¾c hoa cña c¸c mÉu 143,72 gam. MÉu gièng cã chiÒu dµi qu¶ gièng lµ gÇn gièng nhau. KÝch th−íc gi÷a lín nhÊt (11,71 cm) vµ khèi l−îng qu¶ lín c¸c bé phËn chªnh lÖch nhau kh«ng nhiÒu. nhÊt lµ HX2 vµ mÉu gièng HX5 cã kÝch Sù chªnh lÖch gi÷a nhÞ vµ nhôy lµ mét trong th−íc qu¶ ng¾n nhÊt (8,64 cm) cã khèi l−îng nh÷ng chØ tiªu ®Æc tr−ng ®Ó ta ph©n lËp c¸c qu¶ nhá nhÊt. ChiÒu dµi qu¶ c¸c mÉu gièng mÉu gièng theo 3 nhãm riªng biÖt. n»m trong kho¶ng 8 ®Õn 12 cm. 33
B¶ng 3 : §Æc ®iÓm h×nh th¸i qu¶ §é CD §é dÇy CD §K Tû lÖ Khèi Khèi s©u Mµu s¾c qu¶ Sè §é qu¶ mói cuèng cuèng l−îng ¨n thÞt qu¶ Sè h¹t l−îng mói Gièng khi chÝn mói Brix qu¶ (g) ®−îc (g) (%) (cm) (cm) (cm) (cm) (cm) HX1 Vµng t−¬i 5,00 109,39 9,46 1,94 2,44 1,57 0,27 7,00 94,88 86,88 5,20 HX2 Xanh vµng 5,00 143,72 11,71 1,74 2,64 1,88 0,25 6,20 126,76 88,19 7,40 HX3 Xanh 5,00 121,31 11,06 2,22 2,18 2,38 0,24 8,10 108,57 89,55 7,40 HX4 Vµng 5,00 151,74 11,9 1,72 2,30 1,32 0,25 7,20 126,05 83,08 7,20 HX5 Vµng xanh 5,60 85,99 8,64 1,46 1,56 2,62 0,23 5,20 75,92 88,37 6,20 HX6 Vµng cam 5,00 126,64 10,85 1,76 2,50 1,36 0,25 7,60 109,68 86,66 6,00 QS17 Vµng ®Ëm 5,00 110,29 10,02 1,76 1,94 1,48 0,24 6,80 97,32 88,42 5,60 Ghi chó : CD : chiÒu dµi; CR: chiÒu réng ; KC: kho¶ng c¸ch; §K: ®−êng kÝnh §Æc ®iÓm mói khÕ: §é dÇy mói lµ chØ §é Brix: MÉu gièng HX3 cã ®é Brix tiªu quan träng ¶nh h−ëng tíi chÊt l−îng cao nhÊt (8,10); cßn mÉu gièng khÕ chua qu¶, tû lÖ thÞt qu¶. §é dÇy mói cµng lín th× HX5 cã ®é Brix lµ (5,20); c¸c mÉu gièng tû lÖ thÞt qu¶ cµng nhiÒu. Qua ®¸nh gi¸ 7 khÕ kh¸c cã ®é Brix trong kho¶ng 6,20 mÉu gièng trªn ta thÊy ®é dÇy mói lín nhÊt ®Õn 7,60. thuéc vÒ mÉu gièng HX3 (2,22 cm) vµ nhá ChØ tiªu chiÒu dµi cuèng vµ ®−êng nhÊt lµ mÉu gièng HX5 (1,46 cm). kÝnh cuèng kh«ng chªnh lÖch lín gi÷a c¸c §é s©u c¹nh mói còng lµ chØ tiªu ¶nh mÉu gièng. h−ëng ®Õn chÊt l−îng qu¶ vµ tû lÖ thÞt qu¶. Tãm l¹i: C¸c mÉu gièng khÕ cã sù kh¸c biÖt §é s©u c¹nh mói cµng lín th× tû lÖ thÞt qu¶ râ rÖt theo c¸c chØ tiªu nh−: mµu s¾c qu¶ khi cµng Ýt. MÉu gièng HX2 cã ®é s©u c¹nh chÝn, kÝch th−íc vµ khèi l−îng qu¶, cÊu tróc mói lín nhÊt (2,64cm) vµ mÉu gièng HX5 mói khÕ (®é s©u, ®é dÇy), tû lÖ thÞt qu¶ vµ thÊp nhÊt (1,56 cm). sè l−îng h¹t. Khèi l−îng qu¶ khÕ kh«ng chØ Sè mói qu¶ cña c¸c mÉu gièng khÕ ®Òu phô thuéc vµo chiÒu dµi qu¶ mµ cßn phô lµ 5. Duy chØ cã mÉu gièng khÕ chua HX5 thuéc vµo ®é dÇy vµ ®é s©u c¹nh mói. cã sè mói 5,6. MÉu gièng HX3 tuy cã tû lÖ thÞt qu¶ Tû lÖ thÞt qu¶: Tû lÖ thÞt qu¶ cµng cao lín, ®é Brix cao nh−ng khi chÝn cã mµu th× gièng cµng cã chÊt l−îng. Qua b¶ng 3, xanh kh«ng phï hîp thÞ hiÕu cña ®a sè chóng t«i nhËn thÊy c¸c mÉu gièng cã tû lÖ ng−êi tiªu dïng. MÉu gièng HX5 cã qu¶ thÞt qu¶ dao ®éng tõ 83% ®Õn 89%. MÉu nhá vµ chua nªn chØ sö dông lµm rau. gièng cã tû lÖ thÞt qu¶ cao nhÊt lµ HX3 MÉu gièng HX2 tuy cã qu¶ to nh−ng (89,55 %), tû lÖ thÞt qu¶ thÊp nhÊt lµ mÉu mói máng vµ s©u nªn tû lÖ thÞt qu¶ thÊp. gièng HX4 (83,08 %). 4. KÕt luËn Sè h¹t trªn qu¶: Sè h¹t th−êng dao ®éng C¸c mÉu gièng cã sù kh¸c biÖt vÒ ®Æc trung b×nh tõ 5 dÕn 8 h¹t. Sè h¹t nhiÒu nhÊt ®iÓm h×nh th¸i l¸ theo c¸c chØ tiªu nh−: cÊu lµ mÉu gièng HX2, HX3 (7,40 h¹t), Ýt nhÊt t¹o vµ chiÒu dµi l¸ kÐp, h×nh d¸ng, kÝch lµ mÉu gièng HX1 (5,20 h¹t). th−íc vµ sè ®«i l¸ chÐt. 34
§Æc ®iÓm cÊu t¹o hoa cã thÓ chia lµm Tµi liÖu tham kh¶o ba nhãm theo tû lÖ so s¸nh chiÒu dµi nhuþ Vò C«ng HËu, (2000). Trång c©y ¨n qu¶ ë ViÖt vµ chiÒu dµi nhÞ hoa. Trªn c¬ së ®ã ta cã Nam. Nxb N«ng nghiÖp. tr 22; tr 280-281. thÓ chän bè mÑ cho c¸c tæ hîp lai h÷u tÝnh T«n ThÊt Tr×nh, (2000). T×m hiÓu c¸c lo¹i c©y (gièng mÑ tõ c¸c gièng nhãm 1 cã nhÞ hoa ¨n tr¸i cã triÓn väng xuÊt khÈu ë ViÖt Nam. cao thuËn tiÖn cho thao t¸c khö ®ùc). Nxb N«ng nghiÖp TP HCM. tr 124-127. §Æc ®iÓm h×nh th¸i qu¶ khÕ cã sù kh¸c Henry Y. Nakasone, Robert E. Paul, (1999). biÖt gi÷a c¸c gièng theo c¸c chØ tiªu nh− Tropical fruits. Cab International. New kÝch th−íc, mµu s¾c, cÊu t¹o mói khÕ. Trªn York. p 132-148. c¬ së ®ã ta cã thÓ ph©n lËp c¸c nhãm gièng Morton J., (1987). Fruits of warm climates. Julia khÕ ®Ó phôc vô cho c«ng t¸c chän t¹o gièng F. Morton. Miami. p 125-128. vµ c¶i thiÖn tÝnh tr¹ng theo h−íng phï hîp víi thÞ hiÕu cña ng−êi tiªu dïng. 35