Báo cáo khoa học: "Nghiên Cứu Xây Dựng hệ thống giao thông tĩnh đô thị Phục Vụ Ng-ời Khuyết Tật và khả năng ứng dụng ở thành phố Hà Nội"

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

100
lượt xem 24
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tóm tắt: Giao thông vận tải (GTVT) bền vững có vai trò quan trọng trong sự phát triển của bất kỳ một quốc gia nào. Sự phát triển tất yếu đó đảm bảo thuận tiện và khả năng tiếp cận, đặc biệt là thoả mãn nhu cầu đi lại của mọi thành phần dân c-. Qua nghiên cứu hệ thống giao thông tĩnh đô thị của các quốc gia phát triển trên thế giới, nhận thấy tính tất yếu đó trong quá trình phát triển của hệ thống giao thông đô thị Việt Nam. Bài báo tập trung nghiên cứu...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo khoa học: "Nghiên Cứu Xây Dựng hệ thống giao thông tĩnh đô thị Phục Vụ Ng-ời Khuyết Tật và khả năng ứng dụng ở thành phố Hà Nội"

Nghiªn Cøu X©y Dùng hÖ thèng giao th«ng tÜnh ®« thÞ Phôc Vô Ng−êi KhuyÕt TËt vµ kh¶ n¨ng øng dông ë thµnh phè Hµ Néi KS. l©m quèc ®¹t Bé m«n VËn t¶i §−êng bé vμ Thμnh phè Tr−êng §¹i häc Giao th«ng VËn t¶i Tãm t¾t: Giao th«ng vËn t¶i (GTVT) bÒn v÷ng cã vai trß quan träng trong sù ph¸t triÓn cña bÊt kú mét quèc gia nμo. Sù ph¸t triÓn tÊt yÕu ®ã ®¶m b¶o thuËn tiÖn vμ kh¶ n¨ng tiÕp cËn, ®Æc biÖt lμ tho¶ m·n nhu cÇu ®i l¹i cña mäi thμnh phÇn d©n c−. Qua nghiªn cøu hÖ thèng giao th«ng tÜnh ®« thÞ cña c¸c quèc gia ph¸t triÓn trªn thÕ giíi, nhËn thÊy tÝnh tÊt yÕu ®ã trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña hÖ thèng giao th«ng ®« thÞ ViÖt Nam. Bμi b¸o tËp trung nghiªn cøu x©y dùng hÖ thèng giao th«ng tÜnh ®« thÞ phôc vô ng−êi khuyÕt tËt cã thÓ ®i l¹i b»ng hÖ thèng vËn t¶i hμnh kh¸ch c«ng céng (VTHKCC) xe buýt hiÖn t¹i vμ sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng VTHKCC cã søc chøa lín kh¸c trong t−¬ng lai. Summary: A sustainable transportation system plays a very important role in development of any country. The system should provide comfort and accessibility, especially meet the demand for transportation of various residents. A study on the urban transportation systems in some developing countries in the world has revealed indispensability of the same system in Vietnam. This paper focuses on a research to develop an urban transportation system for disabled people by bus as at present and a public system with greater capacity in CT 2 the future. i. §Æt vÊn ®Ò Sù ph¸t triÓn tÊt yÕu cña hÖ thèng giao th«ng ®« thÞ (GT§T) cña c¸c thµnh phè lín ®ang lµ mét bµi to¸n lµm ®au ®Çu c¸c nhµ chøc tr¸ch vµ chÝnh quyÒn thµnh phè. Sù ph¸t triÓn ®ã ®ßi hái ph¶i ®¶m b¶o tÝnh bÒn v÷ng cña hÖ thèng GTVT ®« thÞ, trong ®ã ph¶i ®¸p øng nhu cÇu ®i l¹i thùc sù thuËn tiÖn vµ phï hîp cho ng−êi d©n. §Ó ®¸nh gi¸ møc ®é ph¸t triÓn vµ v¨n minh ®« thÞ cña mét thµnh phè hay mét quèc gia th× GT§T ®−îc ®Æt vµo mét trong nh÷ng tiªu chÝ ®ã. HÖ thèng VTHKCC b»ng xe buýt hiÖn nay lµ mét minh chøng cña hÖ thèng GT§T cña ViÖt Nam nãi chung vµ giao th«ng Hµ Néi nãi riªng. §èi víi c¸c quèc gia ph¸t triÓn th× hÖ thèng VTHKCC ®· thùc sù t¹o ra sù thuËn tiÖn cho viÖc ®i l¹i cña mäi ng−êi d©n trong ®ã cã gåm nh÷ng ng−êi kh«ng cã kh¶ n¨ng ®i l¹i b×nh th−êng (cã sù hç trî cña trang thiÕt bÞ vµ nh÷ng ng−êi xung quanh), hay cßn gäi chung lµ ng−êi khuyÕt tËt. C¸c thuËt ng÷ quèc tÕ gäi lµ “giao th«ng tiÕp cËn” hay cßn cã mét thuËt ng÷ kh¸c lµ “Giao th«ng kh«ng rµo c¶n”. Bµi b¸o tËp trung ph©n tÝch ®¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng hÖ thèng VTHKCC b»ng xe buýt cña Hµ Néi, tõ ®ã ®Ò xuÊt x©y dùng hÖ thèng giao th«ng c«ng céng b»ng xe buýt vµ hÖ thèng vËn t¶i c«ng céng trong t−¬ng lai.
II. néi dung vμ gi¶i ph¸p ®Ò xuÊt Tæng quan vÒ giao th«ng ®« thÞ vµ hiÖn thèng giao th«ng tÜnh ë Hµ Néi Víi diÖn tÝch 920,97 km2, mËt ®é d©n sè trung b×nh trong néi thµnh lµ 19163 ng−êi/km2. Tæng chiÒu dµi ®−êng phè c¸c quËn néi thµnh kho¶ng 343 km. MËt ®é m¹ng l−íi ®−êng néi thµnh lµ 4,08 km/km2; ngo¹i thµnh 0,88 km/km2; víi diÖn tÝch mÆt ®−êng kho¶ng h¬n 5,25km2 tÝnh trung b×nh 0,19km/1000 d©n; Tû lÖ diÖn tÝch ®−êng/diÖn tÝch ®Êt ®« thÞ thÊp, míi chØ ®¹t 6,1%; mËt ®é ®−êng ph©n bè kh«ng ®Òu trªn c¸c quËn nh−: Hoµn KiÕm lµ 11,6km/km2; T©y Hå lµ 0,8 km/km2; víi 92% ®−êng phè ®· cã vØa hÌ. Cho ®Õn nay, c¸c giao c¾t trong thµnh phè chñ yÕu lµ ®ång møc kÓ c¶ ®−êng bé vµ ®−êng s¾t. Trong 580 giao c¾t ë Hµ Néi cã 12 giao c¾t bé - s¾t ®Òu lµ giao c¾t ®ång møc. §−êng ph¸t triÓn kh«ng theo kÞp sù gia t¨ng cña ph−¬ng tiÖn c¬ giíi ®−êng bé. MÆc dï chÝnh quyÒn thµnh phè vµ ChÝnh phñ ®· vµ ®ang ®Çu t− x©y dùng nhiÒu dù ¸n, c¶i t¹o, n©ng cÊp x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng giao th«ng ®−êng bé, song vÉn kh«ng theo kÞp tèc ®é gia t¨ng cña ph−¬ng tiÖn c¬ giíi ®−êng bé nh− «t«, xe m¸y víi møc t¨ng tr−ëng hµng n¨m 10-15%. T×nh tr¹ng t¾c nghÏn côc bé vµ lan to¶ th−êng xuyªn x¶y ra vµ cã xu h−íng gia t¨ng trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Víi hÖ thèng VTHKCC b»ng xe buýt Hµ Néi gåm 58 tuyÕn ch¹y trªn 200 tuyÕn phè néi vµ ngo¹i thµnh. Tæng chiÒu dµi cña m¹ng lµ 1.071 km. Cù ly trung b×nh cña c¸c tuyÕn hiÖn nay lµ 19,5km vµ t−¬ng ®èi phï hîp víi sù ph©n bè c¸c ®iÓm ph¸t sinh thu hót còng nh− diÖn tÝch thµnh phè. Tuy nhiªn cã mét h¹n chÕ lµ tÊt c¶ c¸c tuyÕn xe buýt còng nh− c¬ së h¹ tÇng phôc vô cho c¸c tuyÕn buýt ®ã ®Òu g©y khã kh¨n cho viÖc tiÕp cËn víi giao th«ng. V× vËy ®Ó mét ®« thÞ v¨n minh hiÖn ®¹i, th× viÖc ®¸p øng nhu cÇu ®i l¹i cña mäi thµnh phÇn trong x· héi ®Òu ®−îc quan t©m, nhÊt lµ trong qu¸ tr×nh héi nhËp toµn cÇu ho¸ víi c¸c n−íc trªn thÕ giíi mµ Hµ Néi lµ CT 2 ®iÓn h×nh cho sù ph¸t triÓn giao th«ng ®« thÞ bÒn v÷ng nµy. VØa hÌ cao 10 - 20 cm so víi lßng ®−êng, nhiÒu n¬i cao tíi 25 - 30 cm. §−êng lªn xuèng gi÷a vØa hÌ vµ lßng ®−êng kh«ng ®ång bé, hÇu hÕt do ng−êi d©n tù x©y hoÆc lµm c¸c tÊm s¾t ®Ó ®¸p øng nhu cÇu lªn xuèng ph−¬ng tiÖn c¸ nh©n, th−¬ng m¹i. Nh÷ng n¬i vØa hÌ cã hÖ thèng nhµ chê vØa hÌ th−êng rÊt cao vµ hÇu nh− kh«ng cã ®−êng dèc dÉn lªn hÖ thèng nhµ chê. H×nh 1. HiÖn tr¹ng ®iÓm dõng, nhμ chê vμ ph−¬ng tiÖn buýt ë Hμ Néi M¹ng l−íi VTHKCC xe buýt cã h¬n 1197 ®iÓm dõng däc ®−êng vµ trªn 270 nhµ chê. Cã 48 ®iÓm ®Çu cuèi trong ®ã chØ cã 10 ®iÓm lµ s¾p xÕp vÞ trÝ ®ãn tr¶ kh¸ch an toµn vµ t−¬ng ®èi thuËn tiÖn nh−: BÕn xe Gia L©m, BÕn xe Mü §×nh, S©n bay Néi Bµi, ®iÓm TrÇn Kh¸nh D−, BÕn xe Nam Th¨ng Long, b·i ®ç xe Kim Ng−u. Kho¶ng c¸ch b×nh qu©n gi÷a c¸c ®iÓm dõng, ®ç ngo¹i thµnh 800 -1200 mÐt. Kho¶ng c¸ch nµy phô thuéc møc ®é thu hót kh¸ch cña tõng vïng. VÞ trÝ c¸c ®iÓm dõng cho xe buýt cßn nhiÒu ®iÒu bÊt hîp lý, bè trÝ xa c¸c nót giao th«ng lµ mét trong nh÷ng lý do lµm gi¶m kh¶ n¨ng tiÕp cËn dÞch vô xe buýt. ViÖc dõng xe qu¸ xa c¸c ng· t−, c¸c
giao c¾t gi÷a c¸c ngâ vµ ®−êng phè, c¸c cæng tr−êng ®¹i häc hay bÖnh viÖn ®· lµm t¨ng kho¶ng c¸ch ®i bé, gi¶m kh¶ n¨ng tiÕp cËn xe cña ng−êi sö dông xe buýt. H¬n n÷a, xe buýt ch−a cã lµn ®−êng riªng nªn khi vµo ®iÓm dõng ®ãn kh¸ch ph¶i lÊn ®−êng cña c¸c ph−¬ng tiÖn giao th«ng kh¸c g©y nguy hiÓm cho hµnh kh¸ch vµ ph−¬ng tiÖn giao th«ng kh¸c. Bªn c¹nh ®ã, c¸c ®−êng phè hÑp kh«ng cã d¶i ph©n c¸ch hai chiÒu giao th«ng th× viÖc dõng xe buýt khi ch−a ®Õn c¸c nót sÏ dÉn ®Õn dßng giao th«ng phÝa sau xe buýt ph¶i v−ît lªn trªn, dÔ x¶y ra t×nh tr¹ng lÊn sang phÇn ®−êng cña dßng ph−¬ng tiÖn ng−îc chiÒu vµ dÔ g©y tai n¹n. VÒ nhµ chê trªn tuyÕn: C¸c nhµ chê trªn nh÷ng tuyÕn xe buýt ®−îc thiÕt kÕ theo môc tiªu qu¶ng c¸o lµ chÝnh mµ kh«ng hÒ quan t©m ®Õn viÖc t¹o sù hµi hßa víi khung c¶nh ®−êng phè vµ kiÕn tróc ®« thÞ. Nhµ chê kh«ng cã hÖ thèng ®−êng dèc vµ ®−êng dÉn cho hµnh kh¸ch lµ ng−êi khuyÕt tËt. HÖ thèng nhµ chê vÉn ch−a cung cÊp ®ñ th«ng tin cÇn thiÕt cho hµnh kh¸ch nh− kho¶ng c¸ch ch¹y xe, thêi gian ph−¬ng tiÖn ®Õn ®iÓm dõng, thêi gian më ®ãng tuyÕn, g©y khã kh¨n cho hµnh kh¸ch, ®Æc biÖt lµ nh÷ng hµnh kh¸ch kh«ng th−êng xuyªn ®i l¹i trªn tuyÕn. ChÝnh v× vËy viÖc cÇn thiÕt hiÖn nay lµ nghiªn cøu x©y dùng c¸c ®iÓm dõng nhµ chê cho ph−¬ng tiÖn buýt phôc vô ng−êi khuyÕt tËt vµ ph−¬ng tiÖn phï hîp cho ng−êi khuyÕt tËt cã thÓ tiÕp cËn ®−îc víi giao th«ng ®« thÞ. Cöa tr−íc Cöa sau CT 2 H×nh 2. Sμn xe cao kh«ng thuËn tiÖn cho ng−êi khuyÕt tËt lªn vμ xuèng Ngµy nay, sù ph¸t triÓn ®« thÞ lµ tÊt yÕu trong ®ã kh«ng thÓ thiÕu hÖ thèng giao th«ng c«ng céng hiÖn ®¹i ®¸p øng mäi tÇng líp d©n c− cã thÓ ®i l¹i ®−îc b»ng ph−¬ng tiÖn VTHKCC. §©y còng võa lµ nhiÖm vô võa lµ tr¸ch nhiÖm cña mçi chóng ta ®Ó thùc sù x©y dùng ®−îc mét x· héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh ®óng nh− §¶ng vµ Nhµ n−íc ®· ®Ò ra. C¸c ®Ò xuÊt x©y dùng hÖ thèng giao th«ng tÜnh * Yªu cÇu chung vμ c¸c tiªu chuÈn ¸p dông. - VØa hÌ: lµ phÇn ®−êng dµnh cho ng−êi ®i bé. §èi víi ng−êi b×nh th−êng, vØa hÌ cÇn réng r·i vµ b»ng ph¼ng; ®èi víi ng−êi khuyÕt tËt, cÇn thªm mét sè trî gióp kh¸c ®Ó hä cã thÓ ®i l¹i dÔ dµng. H×nh 3. ThiÕt kÕ vØa hÌ vμ ®iÓm dõng cho ng−êi khuyÕt tËt
VÒ kÝch th−íc : Theo TCXDVN 265: 2002, chiÒu réng vØa hÌ kh«ng ®−îc nhá h¬n 2,00 mÐt. NÕu ®¶m b¶o tiªu chuÈn nµy th× kh«ng chØ ®¶m b¶o ®ñ réng cho ng−êi sö dông gËy, n¹ng hoÆc ng−êi khuyÕt tËt cã ng−êi gióp ®ì ®i cïng mµ cßn cho phÐp c¶ 2 xe l¨n ®ång thêi ®i l¹i dÔ dµng. Trong tr−êng hîp ®Æc biÖt nÕu vØa hÌ hÑp th× cÇn tæ chøc qu¶n lý, sö dông vØa hÌ hîp lý, ®¶m b¶o th«ng tho¸ng, ®¸p øng kÝch th−íc tèi thiÓu lµ 900mm ®Ó 1 xe l¨n cã thÓ ®i ®−îc. VÒ bÒ mÆt : Ngoµi c¸c yªu cÇu chung vÒ bÒ mÆt nh− b»ng ph¼ng, kh«ng tr¬n tr−ît, kh«ng cã sù hay ®æi ®é cao ®ét ngét, cÇn x©y dùng hÖ thèng dÉn h−íng cho ng−êi khiÕm thÞ. HÖ thèng dÉn h−íng gåm 2 lo¹i: + §−êng dÉn däc vØa hÌ: lµ mét d¶i réng 600 mm, ®Æt c¸ch mÐp cña bã vØa Ýt nhÊt lµ 500mm, lµm b»ng chÊt liÖu hoÆc gi¶i ph¸p ®Æc biÖt sao cho ng−êi khiÕm thÞ dÔ dµng nhËn biÕt nh− mµu vµng thÉm . + TÊm l¸t dõng b−íc: lµ tÊm l¸t trªn ®ã cã c¸c ®iÓm trßn b¸o hiÖu phÝa tr−íc cã ch−íng ng¹i vËt. §−êng dèc vØa hÌ: t¹i c¸c nót giao th«ng, lèi sang ®−êng dµnh cho ng−êi ®i bé, lèi vµo c¸c c«ng tr×nh ph¶i cã ®−êng dèc lªn vØa hÌ b»ng ®−êng dèc tÊm vØa. - §iÓm dõng däc ®−êng, nhμ chê, ®iÓm trung chuyÓn xe buýt. Nguyªn t¾c x©y dùng ®iÓm dõng, nhµ chê cho ng−êi khuyÕt tËt ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c sau: §èi víi ®iÓm dõng: + Nªn dïng lo¹i ®iÓm dõng tr−íc giao c¾t vµ ®iÓm dõng gi÷a ®o¹n ®−êng, h¹n chÕ sö dông CT 2 lo¹i sau giao c¾t. Ngoµi ng· 3, ng· 4 kho¶ng 150-200 m, ®èi víi c¸c ng· giao c¾t lín cã l−u l−îng hµnh kh¸ch lín cã thÓ ph¶i xa h¬n. + Ph¶i ®¶m b¶o cù ly ®èi víi c¸c ®iÓm dõng trªn tuyÕn: Tèi −u lµ 400–600 m, kh«ng gÇn h¬n 300m, kh«ng qu¸ 700m . C¸c ®iÓm ph¶i liªn kÕt víi nhau, dÔ chuyÓn tuyÕn. + GÇn n¬i thu hót d©n c− nh−: C¸c khu chung c−, tr−êng ®¹i häc, khu vui ch¬i gi¶i trÝ, siªu thÞ, di tÝch lÞch sö, triÓn l·m... + Trªn c¸c tuyÕn ®−êng cã hai chiÒu xe buýt th× ph¶i cã ®iÓm dõng ®èi diÖn. Ph¶i bè trÝ so le kh«ng gÇn h¬n 50m, kh«ng qu¸ 150m tuú mÆt c¾t tõng ®−êng. H×nh 4. ThiÕt kÕ nhμ chê vμ ®−êng dèc lªn xuèng
§èi víi nhμ chê: + §ñ diÖn tÝch hÌ phè ®Ó thiÕt lËp, kh«ng che ch¾n tr−íc cöa nhµ d©n, cã tèi thiÓu 5 tuyÕn xe buýt ®i qua. + GÇn c¸c trung t©m v¨n ho¸, thÓ thao, gi¶i trÝ, di tÝch tÝch lÞch sö lín, tr−êng häc. §iÓm dõng cho ng−êi khuyÕt tËt ®¶m b¶o: + §iÓm dõng ®ç, nhµ chê, c¸c tr¹m trung chuyÓn phôc vô ng−êi khuyÕt tËt ph¶i ®−îc bè trÝ t¹i nh÷ng n¬i gÇn c¸c trung t©m lín nh−: bÖnh viÖn, nhµ ga, tr−êng häc, khu vui ch¬i, khu ®«ng d©n c−, nh−ng n¬i chuyÓn tiÕp gi÷a c¸c tuyÕn xe buýt. + §iÓm dõng, nhµ chê xe buýt ®−îc x©y dùng theo tiªu chuÈn chung TCXDVN 265:2002 vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn phï hîp cho c¸c d¹ng tËt kh¸c nhau. Nhµ chê ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn sau: mµu s¾c cña nhµ chê ph¶i phï hîp víi m«i tr−êng xung quanh; cã ®−êng dÉn phï hîp cho ng−êi tµn tËt dÔ dµng tiÕp cËn ph−¬ng tiÖn, ®¶m b¶o ng−êi ®i b»ng xe l¨n ®i l¹i dÔ dµng; c¸c vÞ trÝ ngåi quy ®Þnh riªng t¹i c¸c ®iÓm dõng xe buýt ®Ó t¹o thuËn lîi cho ng−êi tµn tËt khi chê xe. CT 2 H×nh 5. ThiÕt kÕ ch÷ næi vμ h−íng dÉn h«ng tin vÒ tuyÕn cho ng−êi khiÕm thÞ
§èi víi ph−¬ng tiÖn buýt trong thμnh phè: + Trong t−¬ng lai gÇn cÇn nghiªn cøu c¶i t¹o mét sè xe buýt thÝ ®iÓm thµnh lo¹i xe sµn thÊp, më réng cöa lªn, xuèng ®Ó xe l¨n cã thÓ tiÕp cËn. Dµnh vÞ trÝ −u tiªn cho ng−êi khuyÕt tËt trªn tÊt c¶ c¸c xe buýt. + Bæ sung hÖ thèng d©y b¸m vµ thanh vÞn, s¬n mµu t−¬ng ph¶n dÔ nhËn biÕt. Chu«ng b¸o dõng ph¶i ®−îc bè trÝ sao cho thuËn tiÖn cho ng−êi khuyÕt tËt sö dông. + Bæ sung hÖ thèng loa, ©m thanh, ch÷ nçi b¶ng ®iÖn tö th«ng b¸o tªn tuyÕn vµ tr¹m dõng ®ç tiÕp theo, trªn xe. III. KÕt luËn Bµi b¸o trªn ®©y lµ nh÷ng ®Ò xuÊt nghiªn cøu x©y dùng hÖ thèng giao th«ng tÜnh phôc vô cho ng−êi khuyÕt tËt. Qua nghiªn cøu sù cÇn thiÕt vµ kh¶ n¨ng ¸p dông sÏ ®i vµo thùc tiÔn cuéc sèng. §Ò xuÊt víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng nh− Bé Giao th«ng VËn t¶i, Bé X©y dùng x©y dùng bé tiªu chuÈn cho hÖ thèng h¹ tÇng giao th«ng tÜnh cña hÖ thèng VTHKCC b»ng xe buýt hiÖn t¹i vµ hÖ thèng GTCC trong t−¬ng lai. C¸c doanh nghiÖp tham gia vµo ho¹t ®éng vËn t¶i ®« thÞ ph¶i coi ®©y lµ quyÒn lîi cña ng−êi d©n, nhËn thøc cña céng ®ång ®Õn ®èi t−îng ng−êi khuyÕt tËt. Nghiªn cøu nµy sÏ ®em l¹i hiÖu qu¶ x· héi to lín khi nã ®i vµo thùc tiÔn cuéc sèng. CT 2 Tµi liÖu tham kh¶o [1]. B¸o c¸o cuèi cïng: “PARTNERSHIP FOR SUSTAINABLE URBAN TRANSPORT IN ASIA, HANOI CITY, VIETNAM ” - UBND TP Hµ Néi – Ng©n Hµng thÕ giíi (World Bank) - Ng©n hµng ph¸t triÓn Ch©u ¸ (ADB), th¸ng 12/2005. [2]. Tµi liÖu vÒ Giao th«ng tiÕp cËn c¸c n−íc trªn thÕ giíi - Côc §−êng bé ViÖt Nam, 2006. [3]. A Guide to Best Practice on Access to Pedestrian and Transport Infrastructure- B Giao thông Hoa K , tháng 12/2002. [4]. South Sydney Pedestrian Access & Mobility Plan, South Sydney City Council, tháng 2/2004 [5]. Americans with Disabilities Act (ADA),Accessibility Guidelines for Buildings and Facilities, Tæ chøc nh÷ng ng−êi khuyÕt tËt cña Mü, 2000 [6]. C¸c web chuyªn vÒ giao th«ng tiÕp cËn nh−:: www.rehab-international.org; www.disabledpersonspenang.org; www.miusa.org www.independentliving.org♦