Báo cáo khoa học: Tổ chức dạy học hợp tác trong môn Tin ở trường THPT

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI<br /> KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN<br /> <br /> BÁO CÁO KHOA HỌC<br /> Đề tài<br /> <br /> Tổ chức dạy học hợp tác trong môn Tin ở trường THPT<br /> Chuyên ngành : Lý luận và phương pháp dạy học Bộ môn Tin<br /> <br /> Giáo viên hướng dẫn : PGS.TS. Lê Khắc Thành.<br /> Sinh viên thực hiện: Đặng Thị Dinh<br /> Lớp _K54A.<br /> <br /> Hà Nội , 4/2008.<br /> <br /> Mục lục<br /> I.<br /> <br /> Lý do chọn đề tài<br /> <br /> II.<br /> <br /> Mục đích nghiên cứu<br /> <br /> III.<br /> <br /> Nội dung nghiên cứu<br /> 1. Cấu trúc của đề tài<br /> 2. Nội dung nghiên cứu<br /> 2.1.<br /> <br /> Cơ sở lí luận và thực tiễn của PPDH hợp tác<br /> <br /> 2.2.<br /> <br /> Biện pháp thiết kế và tổ chức những giờ học hợp tác đại diện cho<br /> những tình huống dạy học điển hình trong môn Tin bám sát mục<br /> tiêu giáo dục.<br /> <br /> IV.<br /> <br /> Kết luận<br /> <br /> Lý do chọn đề tài<br /> <br /> I.<br /> <br /> Giáo dục Việt Nam đang tập trung đổi mới, hướng tới một nền giáo dục<br /> tiến bộ, hiện đại ngang tầm với các nước trong khu vực và trên thế giới.<br /> UNESCO đã đề ra bốn trụ cột của giáo dục trong thế kỷ XXI là: học để biết,<br /> học để làm, học để cùng chung sống, học để khẳng định mình (Learning to<br /> know, Learning to do, Learning to live together and Learning to be). Tinh thần<br /> trung là giáo dục phải góp phần vào sự phát triển toàn diện của mỗi cá nhân,<br /> cả về thể xác và tinh thần. Trong khi đó, hiện nay giáo viên của chúng ta mới<br /> chỉ tập trung vào việc trang bị kiến thức mà chưa quan tâm đúng mức đến việc<br /> phát triển toàn diện cho học sinh. Vì vậy, việc đổi mới PPDH để đáp ứng mục<br /> tiêu giáo dục hiện nay là nhiệm vụ cấp thiết. Vấn đề dạy học hợp tác đã được<br /> nghiên cứu và áp dụng ở các lớp bậc đại học, cao đẳng,... tại một số nước, đặc<br /> biệt là ở nước Mỹ. PPDH này đã huy động được sự tham gia tích cực của mọi<br /> học sinh vào quá trình học tập, tăng cường khả năng tiếp thu kiến thức và phát<br /> triển kỹ năng xã hội của học sinh một cách rõ rệt.<br /> Vậy dạy học hợp tác trong môn Tin có thể áp dụng được đối với học sinh<br /> bậc THPT tại Việt Nam hạy không? Nếu áp dụng PPDH này thì đáp ứng mục<br /> tiêu giáo dục ở mức độ nào? Vai trò của giáo viên trong dạy học hợp tác như<br /> thế nào? Sử dụng các biện pháp sư phạm nào để dạy học hợp tác có hiệu quả?<br /> Với những lý do trên, đề tài được chọn là: “Tổ chức dạy học hợp tác trong<br /> môn Tin ở trường THPT”. Đề tài này góp phần đổi mới PPDH môn Tin ở<br /> trường phổ thông.<br /> Mục đích nghiên cứu<br /> <br /> II.<br /> <br /> Đề xuất được biện pháp tổ chức dạy học hợp tác môn Tin ở trường THPT<br /> nhằm đáp ứng được một cách toàn diện mục tiêu Giáo dục.<br /> III.<br /> <br /> Nội dung nghiên cứu<br /> <br /> 1. Cấu trúc của đề tài<br /> <br /> Với cấu trúc gồm 3 chương:<br /> - Chương I: Cơ sở lí luận<br /> - Chương II. Tổ chức dạy học hợp tác trong môn Tin ở trường THPT<br /> - Chương III: Thực nghiệm sư phạm<br /> Đề tài đã đưa ra bảo vệ hai vấn đề lớn, đó là:<br /> - Dạy học hợp tác vừa đạt được mục tiêu truyền thụ kiến thức, rèn luyện kỹ<br /> năng, thái độ, vừa góp phần nâng cao nhận thức, kỹ năng làm việc hợp tác cho<br /> học sinh.<br /> - Định hướng tổ chức dạy học hợp tác trong môn Tin là phù hợp và có thể<br /> triển khai ở trường THPT theo các biện pháp thiết kế, tổ chức đã đề xuất trong<br /> khóa luận.<br /> 2. Nội dung nghiên cứu<br /> - Mục tiêu giáo dục trong giai đoạn hiện nay, vận dụng trong dạy học<br /> môn Tin ở trường THPT<br /> - Cơ sở lí luận và thực tiễn của PPDH hợp tác<br /> - Định hướng tổ chức dạy học hợp tác trong môn Tin ở trường THPT<br /> - Biện pháp thiết kế, tổ chức và tiến hành giờ dạy học hợp tác trong<br /> môn Tin ở trường THPT<br /> - Kết quả tổ chức thực nghiệm sư phạm của PPDH hợp tác<br /> 2.1.<br /> <br /> Cơ sở lí luận và thực tiễn của PPDH hợp tác<br /> <br /> Theo nghĩa từ điển: Hợp tác là cùng chung sức giúp đỡ lẫn nhau trong một<br /> công việc, một lĩnh vực nào đó nhằm một mục đích chung. Sự hợp tác có tính<br /> phổ biến trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.<br /> Dạy học hợp tác được quan niệm là một PPDH. Trong đó, mỗi học sinh<br /> được học tập trong một nhóm, có sự cộng tác giữa các thành viên trong nhóm,<br /> giữa các nhóm để đạt đến mục đích chung. Trong PPDH hợp tác, vai trò của<br /> người giáo viên là người tổ chức, điểu khiển việc học của học sinh thông qua<br /> <br /> học hợp tác bằng việc thiết kế các giờ học hợp tác, vai trò của học sinh là<br /> người học tập trong sự hợp tác. Hợp tác vừa là phương tiện, vừa là mục tiêu<br /> dạy học. Hoạt động trong giờ dạy học hợp tác bao gồm: hợp tác giữa các học<br /> sinh trong một nhóm, hợp tác giữa các nhóm và hợp tác giữa học sinh với giáo<br /> viên:<br /> - Hợp tác trong nhóm bao gồm các bước sau: 1) Cá nhân tự nghiên cứu<br /> (Hoạt động tư duy độc lập). 2) Thảo luận nhóm (Hoạt động tư duy hội thoại<br /> có phê phán). 3) Trình bày kết quả của nhóm (Hoạt động tư duy tổng hợp)<br /> - Hợp tác giữa các nhóm bao gồm: Hoạt động ghép (và/hoặc) đồng nhất<br /> hoá các kết quả học tập. Học tập lẫn nhau giữa các nhóm, tư duy tổng hợp,<br /> phê phán.<br /> - Hợp tác giứa học sinh với giáo viên bao gồm hoạt động phân tích, tổng<br /> hợp, hợp thức hoá kiến thức. Đánh giá và tự đánh giá.<br /> Cơ sở khoa học của PPDH hợp tác: Cơ sở triết học, giáo dục học, tâm lý<br /> học và các thuyết làm việc đồng đội, thuyết giải quyết mâu thuẫn, thuyết hợp<br /> tác tập thể, thuyết dạy lẫn nhau. (không trình bày)<br /> Các thành tố cơ bản của dạy học hợp tác (5 thành tố): 1) Sự phụ thuộc lẫn<br /> nhau một cách tích cực, 2) Sự tương tác trực tiếp tác động đến sự thành công<br /> của nhau, 3) Trách nhiệm của cá nhân và tập thể, 4) Kỹ năng giao tiếp trong<br /> nhóm và rút kinh nghiệm nhóm, 5) Phản hồi và điều chỉnh. (không trình bày)<br /> So sánh học hợp tác với các hình thức học tập khác:<br /> - Học tập mang tính hợp tác và học tập mang tính tranh đua<br /> <br />